Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zapotrzebowanie na wodę w nawadnianiu podsiąkowym terenów zieleni miejskiej w parkach Bydgoszczy, Grudziądza, Torunia i Włocławka zależnie od scenariusza przewidywanych zmian klimatycznych

Rolbiecki Stanisław, Rolbiecki Roman, Kuśmierek-Tomaszewska Renata, Żarski Jacek, Łangowski Ariel

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2023

|

nr I/1

169--186

PL

Celem pracy była próba oszacowania zapotrzebowania na wodę do nawodnień podsiąkowych terenów zieleni miejskiej w parkach czterech wybranych miast województwa kujawsko-pomorskiego (Bydgoszcz, Grudziądz, Toruń, Włocławek) w zależności od przewidywanych zmian klimatycznych. W opracowaniu uwzględniono dwa scenariusze: scenariusz RCP 4.5 zakładający wzrost stężenia CO2 do poziomu 540 ppm w roku 2100 i osiągnięcie wymuszenia radiacyjnego na poziomie 4,5 W⸱m-2 oraz scenariusz RCP 8.5 zakładający wzrost stężenia CO2 do poziomu 940 ppm w roku 2100 i osiągnięcie wymuszenia radiacyjnego na poziomie 8,5 W/m2 . Uwzględniono 3 wybrane dekady (dziesięciolecia) XXI wieku: 2021-2030, 2051-2060 i 2091-2100. Na podstawie przyjętych założeń oraz przeprowadzonych obliczeń stwierdzono, że największe ilości wody do nawadniania będą potrzebne w ostatnim dziesięcioleciu XXI wieku. Największe zapotrzebowanie na wodę wystąpi w lipcu, a następnie - w sierpniu. Wyższe potrzeby wodne terenów zieleni miejskiej - w porównaniu do scenariusza RCP 4.5 - (za wyjątkiem Grudziądza) stwierdzono w scenariuszu RCP 8.5. Spośród czterech badanych miast województwa kujawsko-pomorskiego, najniższe zapotrzebowanie na wodę wystąpiło w Grudziądzu, wyższe w Bydgoszczy, jeszcze wyższe w Toruniu, a najwyższe - we Włocławku. W dziesięcioleciu 2091-2100, wyrażone jako dopływ jednostkowy, zapotrzebowanie na wodę do nawadniania terenów zieleni miejskiej systemem podsiąkowym o zmiennym piętrzeniu w lipcu - odpowiednio dla scenariusza RCP 4.5 i RCP 8.5 w latach bardzo suchych (p=10%), wyniesie 1,19 i 1,19 dm3 s-1⸱ha-1 w Grudziądzu, 1,18 i 1,21 dm3⸱s1⸱ha-1 w Bydgoszczy, 1,23 i 1,25 dm3⸱s-1⸱ha-1 w Toruniu oraz 1,26 i 1,29 dm3 s-1 ha-1 we Włocławku.

EN

The aim of the study was to attempt to estimate the demand for water for upward irrigation of urban green areas in parks of four selected cities in the Kuyavian-Pomeranian Voivodeship (Bydgoszcz, Grudziądz, Toruń, Włocławek) depending on expected climate changes. The study takes into account two scenarios: the RCP 4.5 scenario assuming an increase in CO2 concentration to the level of 540 ppm in 2100 and achieving radiative forcing of 4.5 W/m2 , and the RCP 8.5 scenario assuming an increase in CO2 concentration to 940 ppm in 2100 and achieving radiative forcing of level 8.5 W/m2 . Three selected decades (decades) of the 21st century are included: 2021-2030, 2051-2060 and 2091-2100. Based on the adopted assumptions and calculations, it was found that the largest amounts of water for irrigation will be needed in the last decade of the 21st century. The greatest demand for water will occur in July, and then in August. Higher water needs of urban green areas - compared to the RCP 4.5 scenario - (except for Grudziądz) were found in the RCP 8.5 scenario. Among the four examined cities in the KuyavianPomeranian Voivodeship, the lowest demand for water occurred in Grudziądz, higher in Bydgoszcz, even higher in Toruń, and the highest - in Włocławek. In the decade 2091-2100, expressed as a unit inflow, the demand for water for irrigation of urban green areas using a upward system with variable damming in July - for the RCP 4.5 and RCP 8.5 scenarios in very dry years (p=10%), respectively, will amount to 1 .19 and 1.19 dm3⸱s-1 ha-1 in Grudziądz, 1.18 and 1.21 dm3⸱s-1 ha-1 in Bydgoszcz, 1.23 and 1.25 dm3⸱s-1 ha-1 in Toruń and 1.26 and 1.29 dm3⸱s-1⸱ha-1 in Włocławek.

2

Funkcjonowanie zbiorników retencyjnych Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Poznaniu w kontekście zmian klimatycznych i potrzeb wodnych - wyzwania i problemy eksploatacyjne na przykładzie wybranych obiektów

Wierzbicki Michał, Andrzejak Anna, Piniarska Dorota, Sobczyk Bartłomiej, Nowak Bogumił

Gospodarka Wodna

|

2023

|

Nr 9

32--38

PL

Zmiany klimatyczne stawiają przed gospodarką wodną nowe wyzwania. Funkcjonowanie obiektów, służących jej celom, musi uwzględniać zarówno zmiany warunków hydrologicznych, jak i zmiany potrzeb wodnych użytkowników wód i środowiska naturalnego oraz rosnącej presji ich zaspokojenia. Kiedy szczególnego znaczenia nabiera racjonalne gospodarowanie wodą, niejednokrotnie istnieje konieczność przedefiniowania celów i zadań, jakie mają one spełniać, oraz określenia nowych zasad ich funkcjonowania. W referacie przedstawiono - na wybranych przykładach - nowe wyzwania i problemy eksploatacji obiektów hydrotechnicznych RZGW w Poznaniu w zmieniających się warunkach hydrologiczno-meteorologicznych. Wykorzystano dane hydrometeorologiczne, dane dotyczące obiektów hydrotechnicznych, ich funkcjonowania oraz potrzeb wodnych. Opisano zmiany zasilania zbiorników wodnych, m.in. coraz częściej występujące niżówki hydrologiczne, skutkujące trudnościami w realizacji założonej gospodarki wodnej, oraz możliwości zaspokojenia potrzeb wodnych. Wskazano na konieczność dostosowania zbiorników do zmieniających się warunków klimatycznych. Przedstawiono również wzajemne zależności pomiędzy obiektami hydrotechnicznymi i wskazano na konieczność ich uwzględnienia w określaniu zasad gospodarowania wodą. Części wspólne tych zasad są niezwykle istotne w kontekście szerszego spojrzenia na zasoby wodne i możliwości zaspokojenia potrzeb wodnych regionu.

EN

Climate change brings new challenges for the water management to face. Functioning of the facilities it uses needs to take into account changing hydrological conditions as well as the evolution of the water users” and natural environment needs and the growing pressure to meet them. When rational water management becomes of particular importance, it sometimes gives rise to the necessity to redefine the goals and tasks it should fulfill and determine new principles of it functioning. The article, using selected examples, presents new challenges and operational problems of hydro-technical structures of the Regional Water Management Authority in Poznań in the evolving hydrological and meteorological conditions. It uses hydro-meteorological data, data on hydro-technical strictures, their functioning and water needs. The authors describe the change in water reservoir supply, increasingly frequent low water periods among them, resulting in difficulties to meet the assumed water management goals and impacting the ability to satisfy water needs. They point out to the necessity to adapt reservoirs to the changing climate conditions. They also present interdependencies between hydro-technical structures and the necessity to take them into account while determining water management principles. Common parts of these principles are of significant importance in the context of having a broader view of water resources and the possibility to satisfy water needs of the region.

3

Wpływ nawadniania kroplowego na wzrost sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) poddanej mikoryzacji w nasadzeniu na gruncie porolnym oraz na aktywność enzymatyczną gleb

Rolbiecki R., Rolbiecki S., Figas A., Siwik-Ziomek A., Kobierski M., Jagosz B., Stachowski P., Ptach W.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2018

|

Tom 20, cz. 2

1480--1497

PL

Uzyskanie materiału szkółkarskiego o wysokiej jakości możliwe jest na glebach o korzystnych właściwościach fizyczno-biologicznych i zasobnych w składniki pokarmowe. Ze względu na niedostateczne ilości opadów i nierównomierny ich rozkład jednym z najważniejszych zabiegów melioracyjnych w szkółkach leśnych jest nawadnianie, które umożliwia systematyczne uzupełnianie wody dawkami optymalnymi dla młodych roślin. Ekonomicznym rozwiązaniem jest zastosowanie systemu nawadniania kroplowego, dzięki któremu woda dostarczana jest bezpośrednio do strefy korzeniowej roślin. Ważnym wskaźnikiem biologicznej jakości gleby pod plantacjami leśnymi jest aktywność enzymatyczna. W pracy badano wpływ nawadniania kroplowego na wybrane parametry wzrostu roślin sosny zwyczajnej (Pinus sylvestris L.) poddanej zabiegowi mikoryzacji oraz aktywność enzymów glebowych: dehydrogenaz i katalazy. Badania przeprowadzono w latach 2013-2016 na gruncie porolnym przeznaczonym pod zalesienie zlokalizowanym w Kruszynie Krajeńskim (53°04´53˝N, 17°51´52˝E) koło Bydgoszczy (województwo kujawsko-pomorskie – centralna Polska), zakwalifikowanym do V-VI klasy bonitacyjnej (czarna ziemia zdegradowana zaliczana do kompleksu żytniego słabego i żytniego bardzo słabego). Doświadczenie polowe założono i przeprowadzono jako jednoczynnikowe. Badanym czynnikiem, stanowiącym źródło zmienności było nawadnianie zastosowane w dwóch wariantach: 0 – bez nawadniania (kontrola), K – nawadnianie kroplowe. Eksperyment obejmował łącznie 8 poletek (2 x 4). Do nawodnień kroplowych używano linii kroplującej ‘Euro Drip’ z emiterami rozmieszczonymi co 20 cm. W badaniu wykorzystano 1 roczne sadzonki sosny z zakrytym systemem korzeniowym (produkcja kontenerowa). Sadzonki w trakcie produkcji były poddane połączonej mikoryzacji standardowej z zastosowaniem grzyba Hebeloma crustuliniforme oraz ściółkowaniu ektopróchnicą leśną. Mikoryzowane sadzonki sosny w czteroletnim okresie badań (2013-2016) charakteryzowały się 100% przeżywalnością zarówno na obiekcie nawadnianym kroplowo jak i kontrolnym (bez nawadniania). Nawadnianie kroplowe roślin sosny zwyczajnej istotnie zwiększyło wysokość części nadziemnej, średnicę pędu oraz długość pędu bocznego. Na podstawie pomiarów wykonanych w 2016 roku stwierdzono, iż nawadniane kroplowo sadzonki sosny były o 102% wyższe w porównaniu z kontrolą. Ponadto rośliny sosny uprawiane w warunkach nawadniania miały o 95% większą średnicę pędu od rosnących w warunkach naturalnego uwilgotnienia. Stwierdzono również wyższy o 58% średni przyrost pędu bocznego na ostatnim okółku. Doświadczenie wykazało, że nawadnianie wpływa na oksydreduktazy glebowe i stymuluje ich aktywność, zwłaszcza w głębszych warstwach profilu glebowego. Biorąc pod uwagę deficyt wody w obszarach leśnych Polski, poziom nawadniania przetestowany w tym badaniu jest wystarczający, aby utrzymać zarówno aktywność enzymatyczną gleb, jak i odpowiednią produkcję biomasy przez drzewa sosny zwyczajnej.

EN

High quality forest nursery material is obtained on soils with favorable physico-biological and nutrient-rich properties. Due to insufficient rainfall and uneven distribution, one of the most important melioration treatments in forest nurseries is irrigation, which makes it possible to systematically supplement water with optimum doses for young plants. The economical solution is to use a drip irrigation system, whereby water is delivered directly to the root zone of the plant. An important indicator of the biological quality of soil under forest plantations is enzymatic activity. The effect of drip irrigation of Scots pine (Pinus sylvestris L.) on growth parameters of undergoing mycorrhizal treatment and the activity of soil enzymes dehydrogenases and catalase were evaluated. The research was conducted 2013-2016 on the former land intended for afforestation located in Kruszyn Krajeński (53°04'53˝N, 17°51'52˝E) near Bydgoszcz (Kuyavian-Pomeranian Province, Central Poland), on the soil classified into a quality class V-VI (black-soil-type degraded belonging to very weak and weak-rye-soil-complexes). Irrigation was used in the two variants: 0 – without irrigation (control) and K – drip irrigation.The experiment included a total of 8 plots (2 x 4). Irrigation was done with the drip line “Euro Drip” where the distance between the dripers was 20 cm. In the research 1-year old Scots pine seedlings with covered root system (container production) was used. Seedlings during production were subjected to a standard combined with mycorrhiza fungus Hebeloma crustuliniforme mycorrhization and bedding based ectohumus forest. The Scots pine seedlings subjected to mycorrhizal colonization were characterized by 100% survival in the four-year study period (2013-2016). The drip irrigation of Scots pine (Pinus sylvestris L.) significantly increased the height of the above ground part, the diameter of the shoot, and the lateral shoot length. Also, drip irrigated plants were 102% higher compared to the control in 2016 years. Also, pine plants growing under irrigation conditions were 95% larger in shoot diameter than those grown under natural humidity. Drip irrigation resulted in the significant increase of a lateral shoot on the last circle by 58%. Experience shows that irrigation affects soil oxidase and stimulates their activity especially in the deeper layers of the soil profile. The level of irrigation tested in this study is sufficient to maintain both the enzymatic activity of soils and the appropriate production of biomass by pine trees.

4

Woda w produkcji ziemniaka, problemy i wyzwania

Nowacki W.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 6

14--25

PL

W artykule scharakteryzowano znaczenie wody w produkcji i zagospodarowaniu zbiorów ziemniaka. Ziemniak jest gatunkiem o względnie niskim współczynniku transpiracji, ale wysoki plon biomasy uzyskiwany z jednostki powierzchni w krótkim przedziale czasowym określa wysokie potrzeby wodne określone na 350 do 450 mm opadów w okresie wegetacji. W pracy określono wymagania wodne ziemniaka w poszczególnych fazach rozwoju roślin, a także przeanalizowano wielkość opadów atmosferycznych na obszarze Polski w ostatnich latach. Określono także wpływ nawadniania na plon i zmiany jakości bulw ziemniaka. W nowoczesnej agrotechnice naturalne opady uzupełniane coraz częściej nawadnianiem pozwalają uzyskać bardzo wysokie plony ziemniaka. Do metod poprawiających korzystanie z wody potrzebnej do prowadzenia nawadniania na plantacjach ziemniaka należą: retencjonowanie zasobów wody zimowej w zbiornikach, uprawa na glebach o podwyższonej retencji, przestrzeganie optymalnych terminów agrotechnicznych, uprawa odmian o podwyższonej tolerancji na stres suszy, prowadzenie nawadniania na podstawie monitoringu deficytu polowej pojemności wodnej oraz stosowanie nawadniania kropelkowego. Zapotrzebowanie na wodę nie ogranicza się tylko do uprawy ziemniaka, ale także do przygotowania bulw do współczesnego handlu (mycie) oraz w przetwórstwie spożywczym, krochmalnictwie i gorzelnictwie.

EN

The article characterizes the importance of water in the production and management of potato crops. Potato is a species with a relatively low transpiration coefficient, but the high biomass yield obtained from the surface unit in a short time span determines the high water needs set for 350 to 450 mm of rainfall during the growing season. The work determines the potato water requirements in individual phases of plant development, as well as analyzed the amount of atmospheric precipitation in Poland in recent years. The influence of irrigation on the yield and changes in the quality of potato tubers was also determined. In modern agrotechnics, natural rainfills replenished more and more often with irrigation allow to obtain very high potato yields. Methods improving the use of water needed for irrigation on potato plantations include: retention of winter water resources in reservoirs, cultivation on soils with high retention, compliance with optimal agrotechnical dates, cultivation of varieties with increased tolerance to drought stress, irrigation based on field deficit monitoring water capacity and the use of drip irrigation. The demand for water is not limited only to growing potatoes, but also to prepare tubers for modern trade (washing) as well as in food processing, starch production and distilling alcohol.

5

O szacowaniu potrzeb wodnych drzew owocowych w Polsce na podstawie temperatury powietrza

Rolbiecki S.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr II/1

393--406

PL

W opracowaniu przedstawiono proste wzory na potrzeby wodne drzew owocowych dla warunków Polski wyprowadzone w oparciu o dane liczbowe podawane przez wielu autorów. Podano wzory do wyznaczenia potrzeb wodnych drzew owocowych na podstawie temperatury powietrza opracowane według danych liczbowych przedstawionych przez Drupkę, Kemmera i Schulza oraz Pressa. Przedstawiono metodę współczynników roślinnych z wykorzystaniem ewapotranspiracji wskaźnikowej obliczanej według metod zaproponowanych przez: Tredera, Blaney-Criddle’a w modyfikacji Żakowicza, Hargreaves’a w modyfikacji Droogersa i Allena oraz Hargreaves’a w modyfikacji Bogawskiego i Bednorz. Współczynniki roślinne dla poszczególnych miesięcy okresu wegetacji podano według Tredera oraz według Doorenbosa i Pruitta. Przedstawione wzory mogą być pomocne w oszacowaniu potrzeb nawadniania sadów (i winnic) w warunkach Polski i w podejmowaniu decyzji o lokalizacji urządzeń nawodnieniowych oraz ewentualnym stosowaniu nawodnień w sadach i winnicach na obszarze Polski.

EN

The paper presents simple equations for estimation of water needs of fruit trees for conditions of Poland. These formulas are derived on the base of numerical data provided by many authors. Water needs of fruit trees can be estimated on the base of air temperature according to data and methodology of Drupka, Kemmer and Schulz as well as Press. The method of estimation of fruit tree evapotranspiration with the use of crop coefficients for particular months of the vegetation period (acc. to Doorenbos and Pruitt and acc. to Treder) and reference crop (grass) evapotranspiration on the base of air temperature (acc. to: Treder, Hargreaves in modification of Droogers and Allen, Hargreaves in modification of Bogawski and Bednorz, Blaney-Criddle in modification of Żakowicz) are also presented. The presented formulas can be helpful in estimating the irrigation needs of orchards (and vineyards) in conditions of Poland. The presented formulas can be also useful in making decisions on the location of irrigation equipment and the possible application of irrigation in orchards (and vineyards) in Poland.

6

Water availability in reference to water needs in Poland

Orlińska-Woźniak P., Wilk P., Gębala J.

Meteorology Hydrology and Water Management. Research and Operational Applications

|

2013

|

Vol. 1, Iss. 1

45--50

EN

On Earth water is an irreplaceable asset, and an estimate of its resource capacity is necessary. The improper selection of indicators of water resources can lead to the underestimation or overestimation of the actual resources present. Incorrect assessments of water resources contribute to the improper completion of necessary water management tasks, thereby failing to satisfy the needs of different water users such as industry, agriculture and forestry, inland water navigation, tourism and recreation and the general population for the purposes of municipal water use. This article discusses the advantages of utilizing Earth Observation technology for estimating water resources in Poland. Despite the large amount of water on Earth, decades of wrongly pursued water management have led to a critical point in maintaining this valuable resource. According to actual estimations, there are enough fresh water resources in the world; the problem is the uneven distribution and pollution of these resources, especially in the case of surface water. Currently, Poland, in comparison with other European countries, is classified as a country with very little water resources. It is important, however, that a thorough evaluation using the latest measurement technologies is conducted, particularly for groundwater resources in deep layers of the lithosphere. The proper assessment of water resources requires knowledge of the hydrogeological conditions within each of the catchments of the analyzed area. International data sets are mostly incomplete and heterogeneous, which makes the comparison of data of several years difficult and often leads to mistakes. While analyzing Polish water resources several factors should be taken into account, including: the amount of rainfall, the amount of water in rivers, lakes and groundwater, and the above-mentioned factors affecting the measurement of the amount of disposable water resources. This article is an introduction to the broader analysis of water resources in Poland and an exploration of the issue from a different perspective.

7

Prognoza potrzeb wodnych w Polsce w perspektywie 2030 r. z uwzględnieniem przewidywanych zmian klimatu

Rataj C., Bogdańska-Warmuz R., Walczykiewicz T.

Gospodarka Wodna

|

2013

|

Nr 7

266--274

PL

W "Gospodarce Wodnej" nr 5 z 2012 r. zaprezentowano wyniki prognozy potrzeb wodnych w Polsce w perspektywie 2030 r. dla energetyki. W tym wydaniu przedstawiono prognozę potrzeb wodnych przetwórstwa przemysłowego, gospodarki komunalnej i rolnictwa. Jednocześnie dokonano podsumowania prognozy potrzeb wodnych całej gospodarki Polski w 2030 r. Wielkość przyszłych potrzeb wodnych zależy od przyjętego scenariusza rozwoju. Przy scenariuszu ekologicznym zrównoważonym - przy bardzo restrykcyjnej polityce chroniącej zasoby wodne - jest możliwy znaczący spadek potrzeb wodnych. Uwzględniając wszystkie najbardziej wodochłonne działy gospodarki w 2030 r. w zależności od przyjętego scenariusza rozwoju, należy stwierdzić, że jest możliwy wzrost potrzeb wodnych o ok. 30% lub ich spadek o ok. 50%.

EN

The issue of Gospodarka Wodna no. 5 of 2012 presented the results of forecast of water needs in Poland by 2030, realised for the purposes of the power industry. This issue presents the forecast of water needs for the industrial processing, public Utilities and agriculture sectors. At the same time, the article makes a summary of water needs forecast for the entire Polish economy to the year 2030. The volumes of future water needs de-pend on the adopted development scenario. In its sustainable, ecological version, with a very restrictice policy protecting water resources, a significant decrease of water needs is possible. Taking into consideration all the most water-consuming branches of the economy in 2030, depending on the adopted developments scenario both an increase of water needs by ca. 30% and their decrease by ca. 50% are possible.