Wytwarzanie energii elektrycznej przez niskotemperaturowe ogniwa paliwowe typu PEM powoduje jednoczesną generację ciepła, tym większą im większa jest moc obciążenia ogniwa. Stosy ogniwa paliwowego chłodzone są wodą w obiegu zamkniętym. Ciepło odpadowe wynikające z konieczności chłodzenia ogniw paliwowych konwertowane jest w energię elektryczną z użyciem półprzewodnikowych modułów Peltiera. Zarówno ogniwa Peltiera jak i ogniwa paliwowe są urzą-dzeniami bezpośredniej przemiany i nie mają części ruchomych, a ich wzajemna współpraca umożliwia wzrost sprawności generowanej energii elektrycznej. W artykule przedstawiono stanowisko badawcze i wyniki badań generatora termoelek-trycznego składającego się z dwukomorowego wymiennika ciepła i półprzewodnikowych modułów Peltiera. Przedstawiono także koncepcję budowy hybrydowego systemu wytwórczego ogniwa paliwowo-termoelektrycznego.
EN
Electricity production by the low-temperature PEM type fuel cells coincides with heat generation, the higher the greater power load of fuel cell is. Stacks of fuel cells are closed circuit water-cooled. Waste-heat resulting from fuel cells cooling necessity is converted into electricity with the use of solid-state Peltier's modules. Both Peltier's modules and fuel cells are direct conversion units that don't have any moveable parts and co-operation between them enables increase of generated electricity efficiency. The article presents the investigative installation and results of research on thermoelectric generator composed of double-chamber heat exchanger and solid-state Peltier's modules. The idea of hybrid fuel-thermoelectric generative system has been described.
W wielu procesach przemysłowych produktem ubocznym są niskokaloryczne gazy technologiczne o wartości opałowej ok. 1,2 ÷ 18 MJ/Nm3 i zróżnicowanej temperaturze. Przykładem takich gazów są: gaz wielkopiecowy, gaz konwertorowy, gaz z procesu szybowego w hutnictwie cynku, gaz z pieca elektrycznego w hutnictwie miedzi. Gazy technologiczne o wartości opałowej ok. 4 ÷ 18 MJ/Nm3 stanowią niskokaloryczne paliwo. Mogą one być wykorzystywane jako samodzielne paliwo w turbinie gazowej lub silniku wewnętrznego spalania. Gazy technologiczne o niskiej wartości opałowej ok. 1,2 ÷ 4 MJ/Nm3 ze względu na własności palne nie stanowią w chwili obecnej samodzielnego paliwa. Takie gazy należy dopalić, a entalpię fizyczną powstałych spalin można wykorzystać. W pracy przedstawiono rozwiązania stosowane do odzysku energii gazów technologicznych.
EN
Gases with a low-heating value of 1.2 ÷ 18 MJ/Nm3 and variable temperature are by-products of many industrial processes. Blast furnace gas and converter gas from ferrous metallurgy, gas from the shaft furnace and gas from the electric furnace from non-ferrous metallurgy are examples of these gases. Technological gases with a low-heating value about 4 ÷ 18 MJ/Nm3 are low calorific fuels. Such kind of fuels can be utilized in gas turbine or internal combustion engine. Gases within lower heating value range of 1.2 ÷ 4 MJ/Nm3 can not be used as single fuel. Such kind of gases should be burnt out. The paper presents typical methods for energy recovery from technological low-calorific gases.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.