Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The impact of depositing waste from coal mining and power engineering on soils on the example of a central mining waste dump

Marcisz Marek, Adamczyk Zdzisław, Gawor Łukasz, Nowińska Katarzyna

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2021

|

T. 37, z. 2

179--192

EN

The purpose of the study was determining of degree of contamination of soil cover as a result of disposing of different industrial wastes and comparison of the soil quality with quality of soils and the grounds described in standards in relation to the reclamation works carried out on the dump. Analysed waste dump belongs to the sparse objects of this type in the Upper Silesian Coal Basin, where both coal mining wastes as well as flying ashes occur. During investigations there was done a collection of 9 soil samples around the dump using Egner`s cane from the depth of 30 cm. The content of heavy metals was determined (Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) using method of emission spectrometry (ICP-AES) and phase composition studies using the X-ray diffraction method (XRD ). Obtained results enabled determination of impact of disposed wastes on the degradation of pedosphere of studied area, which represents III group of fallow lands. The contents of heavy metals in soil samples vary in wide spectrum, but do not exceed permissible content of metals and metalloids for the aforementioned soil group. The highest concentrations reaches iron (average content 0,6%), while concentrations of other elements do not exceed 0.02%. In the mineral composition of soil samples the dominant components are typical for soils in the area of post-mining dumps, i.e. quartz, feldspars, clay minerals, represented by kaolinite and illite. The presence of muscovite with a share of < 5% was also found. Minerals from the carbonate group – calcite (< 3.5%) and dolomite (< 0.3%) occur rarely. In the investigated samples there was identified presence of mullite, component typical for wastes coming from energy sector.

PL

Celem badań było określenie stopnia zanieczyszczenia powłoki glebowej wskutek deponowania różnorodnych odpadów przemysłowych oraz porównanie jej jakości z określonymi standardami jakości gleby i ziemi, w odniesieniu do przeprowadzonych prac rekultywacyjnych na zwałowisku (należącym do nielicznych obiektów tego typu na obszarze GZW), gdzie występują zarówno węglowe odpady pogórnicze, jak i popioły elektrowniane. W ramach badań pobrano 9 próbek glebowych wokół zwałowiska (za pomocą próbnika – laski Egnera) z głębokości do 30 cm. Wykonano oznaczenia zawartości metali ciężkich (Cd, Co, Cr, Cu, Ni, Pb, Zn) metodą spektrometrii emisyjnej (IC P-AES) oraz badania składu fazowego metodą dyfrakcji rentgenowskiej (XRD). Uzyskane wyniki umożliwiły określenie wpływu deponowanych odpadów na degradację pedosfery badanego obszaru, reprezentującego III grupę gruntów – nieużytki. Zawartości badanych metali ciężkich w pobranych próbkach gleb zmieniają się w szerokim zakresie, lecz nie przekraczają dopuszczalnych zawartości metali i metaloidów dla wspomnianej grupy gruntów. W największych koncentracjach występuje żelazo (średnia zawartość 0,6%), natomiast koncentracje pozostałych pierwiastków nie przekraczają 0,02%. W składzie mineralnym próbek gleb dominują elementy typowe dla gleb rejonu zwałowisk pogórniczych, tj. kwarc, skalenie, minerały ilaste, reprezentowane przez kaolinit i illit. Stwierdzono również obecność muskowitu o udziale <5%. Znacznie rzadziej występują minerały z grupy węglanów: kalcyt (< 3,5%) i dolomit (<0,3%). W badanych próbkach gleb zidentyfikowano obecność mullitu, składnika typowego dla odpadów pochodzących z energetyki.

2

The history of mining and metallurgy of metal ores in upper Silesia preserved in metallurgical waste dumps

Jonczy Iwona, Stawowiak Michał

New Trends in Production Engineering

|

2019

|

Vol. 2, Iss. 1

376--383

EN

The history of mining and metallurgy in Upper Silesia dates back to the early Middle Ages. Initially, appearing on the surface, calamine, i.e. oxidized zinc-lead ores, and limonite – iron ore were used. The development of mining technology allowed for exploitation of ore deposits at greater depths. It contributed to the intensive development of industry at the turn of the 19th and 20th centuries. At that time, one of the most important industrial settlements was today's Ruda Śląska. In its area, apart from hard coal mines, there were several forges processing locally exploited zinc, lead and iron ore. The testimony of the former mining and metallurgy, among others, is the dump, which is a remnant of the Hugo zinc smelter (1812-1932). Mineralogical and chemical analyzes of waste material collected on the dumping ground provide a lot of interesting information about the processed raw material.

3

Analysis of the Vegetation in the Terrain of Closed Industrial Waste Dump in Siechnice (Lower Silesia)

Winkler Łukasz, Stojanowska Agnieszka, Rybak Justyna

Journal of Ecological Engineering

|

2019

|

Vol. 20, nr 5

242--248

EN

In this paper, the analysis of the vegetation growing on the waste dump Siechnice was carried out. On the basis of phytosociological relevès, the plant species were determined. It was shown that vegetation identified on the waste dump is similar to the plants growing around this area. What is more, ecological succession of Urticaceae was observed, which proves succession of plants preferring alkaline soils. In addition, the ecotoxicological tests did not show the contamination impact of soil samples. We recorded only a slight inhibition of growth of A. sativa (in the shoot length in lower part of dump).

4

Valorization of coal mining waste dumps from the mines of Jastrzębska Spółka Węglowa SA for the needs of recovery of coal and further reclamation and management

Marcisz M., Gawor Ł., Probierz K.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2018

|

T. 34, z. 4

97--114

EN

The purpose of the research was mapping, inventorization, and valorization of coal mining waste dumps from the mines of JSW SA company, for the needs of recovery of coal from the dump material as well as the reclamation and management of examined facilities. The valorization of post-mining waste dumps has been carried out using a methodology which considers the problems of reclamation, management, accessibility of the dumps as well as environmental hazards connected with disposing of mining and preparation wastes on the ground surface. An inventorization of 10 coal mining waste dumps coming from 6 mines of JSW SA including in their range 7 deposits: Borynia, Jastrzębie, Zofiówka, Budryk, Knurów, Szczygłowice and Pniówek was carried out. The source material within the localization of particular dumps was obtained from archival materials coming from coal mines and municipalities where the dumps are located. Verified data has been drawn on topographical map, which results in the map of coal mining waste dumps. The results of the valorization of the dumps comprise the defining of: the name of the dump, state of the dump, surface of the dump, accessibility, name of the coal mine from where the wastes come from, type of technical and biological reclamation and possibilities of coal recovery, which have been brought on the drawn map. Basing on collected and elaborated data, an attempt of defining of potential possibilities of recovery of coal from the dumps and connection of coal quality in the deposits of JSW SA and in waste material was made. The results of the research showed that in spite of preliminary information that a majority of the investigated dumps may be considered as potential facilities for coal recovery, ultimately the recovery is economically justified only in several cases (5 facilities).

PL

Badania miały na celu kartowanie, inwentaryzację oraz waloryzację zwałowisk po górnictwie węgla kamiennego z kopalń JSW SA pod kątem możliwości odzysku węgla ze zwałowisk oraz późniejszej rekultywacji i zagospodarowania badanych obiektów. Waloryzacji dokonano z wykorzystaniem autorskiej metodologii, uwzględniającej zagadnienia takie jak: rekultywacja, zagospodarowanie i dostępność, a także zagrożenia dla środowiska, związane z deponowaniem odpadów górniczych i przeróbczych na powierzchni terenu. Dokonano inwentaryzacji 10 zwałowisk odpadów pogórniczych pochodzących z 6 kopalń JSW SA obejmujących swoim zasięgiem 7 złóż: Borynia, Jastrzębie, Zofiówka, Budryk, Knurów, Szczygłowice, Pniówek. Dane źródłowe wraz z miejscami lokalizacji poszczególnych zwałowisk pozyskano z materiałów archiwalnych kopalń i urzędów miast, w granicach których występują te zwałowiska (Jastrzębie Zdrój, Knurów, Mszana, Pawłowice, Suszec). Zweryfikowane dane zostały naniesione na podkład topograficzny, czego rezultatem jest mapa zwałowisk odpadów pogórniczych. Wyniki waloryzacji zwałowisk, obejmujące określenie: jego nazwy, stanu, powierzchni, dostępności, kopalni, z której pochodzą zwałowane odpady, rodzaju rekultywacji technicznej i biologicznej oraz możliwości odzysku węgla, zostały naniesione na wykonaną mapę. Na podstawie zebranych i opracowanych danych podjęto próbę określenia potencjalnych możliwości odzysku węgla ze zwałowisk oraz powiązania jakości węgla w złożach eksploatowanych przez kopalnie JSW SA i węgla w materiale odpadowym. Wyniki badań wykazały, iż pomimo wstępnej informacji, że większość badanych zwałowisk stanowi potencjalne obiekty odzysku węgla z materiału odpadowego, ostatecznie tylko w kilku przypadkach (5 obiektów) odzysk ten jest ekonomicznie uzasadniony.

5

Placement of Waste Rocks in Waste Dump for Prevention of Acid Mine Drainage (AMD) by Cover System in Open Cast Coal Mine: Effects of Water Quality on AMD

Matsumoto S., Ishimatsu H., Shimada H., Sasaoka T., Kusuma G.-J., Gautama R. S.

Inżynieria Mineralna

|

2017

|

R. 18, nr 1

97--102

EN

Acid Mine Drainage (AMD) attributed to mine operation is considered one of serious environmental problems in the world. Cover system is utilized as an environmentally-friendly and an effective way for prevention of AMD in many cases in open cast coal mines in Indonesia. Waste rocks are classified into Potentially Acid Forming (PAF) or Non Acid Forming (NAF) on the basis of geochemical properties of rocks. PAF which is a cause of AMD is covered with NAF which is considered rocks unrelated to AMD at waste dump in order to prevent the contact of PAF with water and oxygen. The placement of backfill of waste rocks in waste dump is determined only by the classification at the aim of the prevention of AMD. According to past studies, pH affects the progress of AMD through the change of dissolution behavior of metals. In regard to the occurrence of AMD on the inside of waste dump, waste rocks in the lower part of waste dump are possibly affected by leachate from the upper part. Thus, the placement of waste rocks in waste dump need to be discussed in terms of not only the types of PAF or NAF but also the effects of water quality on the occurrence of AMD. This study presents the effects of pH on the progress of AMD with the results of leaching test under various pH conditions using rock samples taken in coal mine: pH was set at 3.0, 6.0, and 8.0. The results indicate that pH is not important factor as compared to the supply of oxygen to discuss the progress of AMD for a long term. In other words, the placement of waste rocks in cover system has to be determined by considering not so much the effect of water quality as the supply of oxygen.

PL

Kwaśne odcieki z kopalni (AMD) związane z operacjami górniczymi są postrzegane jako jeden z najbardziej poważnych problemów środowiskowych. Przedstawiony system ochrony jest przyjazny dla środowiska i jest efektywnym sposobem na prewencyjne działania wobec AMD w wielu przypadkach dla kopalń odkrywkowych w Indonezji. Odpady górnice dzieli się na Potencjalnie Tworzące Kwasy (PAF) oraz Nie Tworzące Kwasów (NAF) na podstawie ich właściwości geochemicznych. PAF, będące przyczyną AMD są pokryte NAF, które z kolei są nie związane z AMD i stosowane są w celu uniknięcia kontaktu PAF z wodą i tlenem. Umiejscowienie miejsca podawania odpadów na składowisku jest uwarunkowane jedynie lokalizacją związaną z potencjalnym wpływem AMD. Według przeprowadzonych dotychczas badań, odczyn pH wpływa na AMD poprzez zmianę rozpuszczalności metali. Ze względu na obecność AMD wewnątrz składowiska, odpady znajdujące się w dolnej części składowiska są narażone na działanie odcieków z górnej części. Zatem, lokowanie odpadów na składowisku musi uwzględniać na nie tylko typy PAF lub NAF, ale także na wpływ jakości wody na występowanie AMD. W artykule przedstawiono analizę wpływu pH na postęp AMD wraz z wynikami testów ługowania w warunkach różnej wartości pH – 3,0, 6,0 oraz 8,0. Wyniki wskazują, że pH ma mniej istotny wpływ od warunków utleniania w długim okresie czasu. Sposób lokowania odpadów musi być uzależniony bardziej od dostępności tlenu, mniej od jakości wody.

6

Waloryzacja zwałowisk odpadów pogórniczych z kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego S.A.

Probierz K., Gawor Ł., Jonczy I., Marcisz M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2017

|

T. 33, z. 1

35--50

PL

Na obszarze Górnośląskiego Zagłębia Węglowego zinwentaryzowano ponad 220 zwałowisk odpadów po górnictwie węgla kamiennego. Ze względu na znaczne zawartości substancji węglowej w odpadach, obiekty te mogą stanowić perspektywiczne złoża wtórne. W celu określenia możliwości odzysku podjęto próbę powiązania jakości węgla w złożach oraz w materiale odpadowym. Kolejnym istotnym krokiem jest rekultywacja oraz zagospodarowanie zwałowisk po zakończeniu efektywnych procesów odzysku. Badania miały na celu inwentaryzację, skartowanie oraz waloryzację zwałowisk po górnictwie węgla kamiennego z kopalń Katowickiego Holdingu Węglowego S.A. (KHW S.A.), pod kątem rekultywacji i zagospodarowania badanych obiektów oraz określenia potencjalnych możliwości odzysku węgla ze zwałowisk. Waloryzacja zwałowisk pogórniczych została wykonana z wykorzystaniem autorskiej metodologii, uwzględniającej zagadnienia rekultywacji, zagospodarowania, dostępności oraz zagrożeń środowiskowych. Określono kierunki rekultywacji technicznej (przykładowo obiekty krajobrazowe, zwałowiska stołowe) i biologicznej (np. kierunek leśny – zadrzewienie), rekultywacja mieszana (zadarnienie i zadrzewienie, zadarnienie, brak rekultywacji), oceniono dostępność w odniesieniu do otwarcia/zamknięcia terenu zwałowiska oraz rodzaju dróg prowadzących do obiektu. Powiązanie jakości węgla w złożach eksploatowanych przez kopalnie KHW S.A. i węgla w materiale odpadowym zwałowisk pozwoliło na ocenę możliwości bardziej efektywnego odzysku z nich węgla.

EN

The cataloging of over 220 coal mining dumping grounds after hard coal mining was carried out on the area of the Upper Silesian Coal B asin (USCB ). Considering the significant content of coal particles in the waste, these object may be perceived as perspective anthropogenic deposits. In order to define the possibilities of recovery, an attempt of linking the quality of coal in the deposit and the in waste material was performed. Another step is the reclamation and use of dumping grounds after completing effective recovery processes. The purpose of the research was the cataloging, mapping and valorization of coal mining waste dumps from Katowicki Holding Węglowy coal mines, for the needs of reclamation and management of examined objects and defining the potential recovery of coal from the dumps. The valorization of the post-mining waste dumps was done with the use of original methodology, considering the problems of: reclamation, management, accessibility of the dumps as well as environmental hazards. The directions of the technical reclamation (e.g. landscape objects, tabular dumps) and biological reclamation (e.g. forest direction, mixed reclamation (grass and tree reclamation), grass cultivation, lack of reclamation) were defined. Accessibility with regard to open access/closing of the dump area and the roads leading towards the object were evaluated. The connection of coal quality in the deposits of KHW S.A. and in waste material enabled the definition and evaluation of the potential possibilities of recovery of coal from the post mining dumping grounds.

7

Metale ciężkie, węgiel i fosfor oraz aktywności katalazy i fosfatazy kwaśnej w glebie pod niekontrolowanym wysypiskiem śmieci

Bartkowiak A., Lemanowicz J.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2016

|

Vol. 25, No. 1

52--60

PL

Przedstawione badania dotyczyły oddziaływania niekontrolowanego wysypiska śmieci na zawartość węgla organicznego, fosforu przyswajalnego, ołowiu i niklu oraz aktywność katalazy i fosfatazy kwaśnej w glebie. Uzyskane wyniki poddano analizie statystycznej (w programie Statistica 10,0), która posłużyła do oceny zagrożenia wynikającej z nielegalnego deponowania odpadów na obrzeżach miasta Bydgoszczy. Stwierdzono, że odpady składowane na terenie badanego wysypiska nie wpłynęły znacząco na zanieczyszczenie gleb metalami ciężkimi, jednak ich podwyższona zawartość w porównaniu do kontroli spowodowała obniżenie aktywności badanych enzymów, z których katalaza, na podstawie obliczonego współczynnika odporności (RS 0,580), okazała się być bardziej odporna na stres środowiskowy niż fosfataza kwaśna (RS 0,372).

EN

The research presented concerned the effect of uncontrolled landfill site on the content of organic carbon, available phosphorus, lead and nickel as well as the activity of catalase and acid phosphatase in soil. The results were exposed to the statistical analysis (applying Statistica 10.0 software), which will facilitate the evaluation of the threat resulting from illegal waste deposition on the outskirts of the city of Bydgoszcz. It was found that waste damped at the landfill site investigated did not have a considerable effect on pollution with heavy metals, however their increased content, as compared with the control, decreased the activity of the enzymes in which catalase, based on the calculated resistance coefficient (RS 0.580), turned out to be more resistant to environmental stress than acid phosphatase (RS 0.372).

8

Slope stability analysis of waste dump in Sandstone Open Pit Osielec

Adamczyk J., Cała M., Flisiak J., Kolano M., Kowalski M.

Studia Geotechnica et Mechanica

|

2013

|

Vol. 35, nr 1

3--18

EN

This paper presents the slope stability analysis for the current as well as projected (final) geometry of waste dump Sandstone Open Pit “Osielec”. For the stability analysis six sections were selected. Then, the final geometry of the waste dump was designed and the stability analysis was conducted. On the basis of the analysis results the opportunities to improve the stability of the object were identified. The next issue addressed in the paper was to determine the proportion of the mixture containing mining and processing wastes, for which the waste dump remains stable. Stability calculations were carried out using Janbu method, which belongs to the limit equilibrium methods.

9

Zastosowanie metody elektrooporowej w badaniach stanu termicznego zwałowisk odpadów powęglowych

Kotyrba A., Grądziel M., Gogola K.

Przegląd Górniczy

|

2012

|

T. 68, nr 4

53--61

PL

W zwałowiskach odpadów w sprzyjających warunkach aerologicznych węgiel ulega samozapaleniu. Inicjuje to procesy termiczne w obrębie bryły zwałowiska. Jednym z negatywnych oddziaływań tych procesów na środowisko jest emisja powstających podczas spalania węgla gazów do atmosfery. Sposobem ograniczenia lub likwidacji tych oddziaływań jest prawidłowa rekultywacja hałdy. Aby jednak właściwie zaprojektować prace rekultywacyjne konieczne jest określenie przestrzennej charakterystyki stanu termicznego i geotechnicznego bryły zwałowiska. W artykule przedstawiono wyniki doświadczalnych prac badawczych wykonanych na nieczynnym zwałowisku odpadów powęglowych w Rudzie Śląskiej. Ich zadaniem było określenie przestrzennej charakterystyki strukturalnej i termicznej hałdy z wykorzystaniem pomiarów metodą sondowań elektrooporowych.

EN

Exploitation waste dumps of the hard coal mining industry are a durable element of the landscape in Silesia. In contradiction to waste dumps of other mining industry branches they are characterized by the content of coal in their mineral composition. In favourable aerological conditions coal is subject to spontaneous combustion. This phenomenon initiates thermal processes within the dump lump. One of the negative impacts of these processes on the environment is the emission into the atmosphere of gases originating during coal combustion. A method of reduction or elimination of these impacts is proper dump reclamation. In order to plan suitably the reclamation operations, it is necessary to determine the spatial characteristics of the thermal and geotechnical state of the dump lump. The article presents the results of experimental research work carried out at an inactive coal waste dump in Ruda Śląska in the framework of the research project POIG 1.3 entitled ”Management system of liquidation of CO emissions from coal waste dumps”. The task of the research work was the determination of the spatial structure and thermal characteristics of the dump using measurements by means of the electrical resistance prospecting method.

10

Zmiany współczynnika filtracji różnowiekowych odpadów wydobywczych w bryle składowiska "Bogdanka" w świetle badań modelowych oraz in situ

Gwoździewicz M., Bukowska M.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2012

|

nr 1

47-62

PL

Składowanie odpadów wydobywczych z górnictwa węgla kamiennego powoduje duże zmiany struktury skał, szczególnie składu ziarnowego i wartości ich parametrów filtracyjnych. Wietrzenie odpadów zwiększa kompakcję zwałowanych skał, zwłaszcza przy dużych wysokościach (miąższości) składowiska odpadów wydobywczych. Taka sytuacja ma miejsce na składowisku "Bogdanka" w Lubelskim Zagłębiu Węglowym. W artykule przedstawiono wyniki badań współczynnika filtracji różnowiekowych odpadów wydobywczych in situ na składowisku. Zaprezentowano także wyniki badań laboratoryjnych, z uwzględnieniem modelu pionowego zagęszczenia odpadów na skutek wietrzenia fizycznego i nacisku pionowego nadkładu. Przeprowadzone badania miały na celu ustalenie rzeczywistych zmian współczynnika filtracji w bryle składowiska nadpoziomowego wraz z wiekiem jego składowania na powierzchni oraz sukcesywnego podnoszenia wysokości składowiska do około 60 m. Ocena wybranych parametrów fizykomechanicznych i filtracyjnych oraz ich zmian dostarcza danych, które mogą być wykorzystane w praktyce, np. przy projektowaniu obiektów inżynieryjnych i hydrotechnicznych.

EN

The storage of exploitation wastes from hard coal mining causes great changes of the rock structure, particularly of the size analysis and values of rock filtration parameters. The weathering of wastes increases the compaction of dumped rocks, especially in the case of great height of the exploitation wastes dump. Such a situation takes place at the "Bogdanka" dump in the Lublin Coal Basin. The article presents the results of investigations of the filtration coefficient of mining exploitation wastes of different ages in situ at the dump. Moreover, the results of laboratory tests have been presented taking into account the model of vertical waste compaction as a result of physical weathering and vertical pressure of the overburden. The performed investigations aimed at the determination of real changes of the filtration coefficient in the solid of the dump along with the age of its storage on the surface and successive increase of the height of the dump up to about 60 m. The assessment of selected physico-mechanical and filtration parameters and their changes provides data, which can be used in practice, for example when designing engineering and hydrotechnical objects.

11

Próba zastosowania reaktora ze złożem stałym do oceny punktu inicjacji zapłonu obiektów formowanych z odpadów powęglowych

Gogola K., Iwaszenko S., Smoliński A.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2012

|

nr 1

35-46

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań podatności na samozapłon dla materiału zgromadzonego z wybranych obiektów uformowanych z odpadów powęglowych. Badania przeprowadzone z próbek pobranych w obiektach: "Waleska" kopalnia "Bolesław Śmiały", "Wrzosy" kopalnia "Rydułtowy-Anna", "Szyby Zachodnie" kopalnia "Jas-Mos", hałda przy ul. Bielszowickiej w Zabrzu i hałda "Ruda" w Zabrzu-Biskupicach, polegały na podgrzaniu próbek do wybranej, na podstawie przeprowadzonych badań wstępnych, temperatury początkowej, a następnie obserwowaniu samoistnego jej wzrostu. Do reaktora wprowadzono mieszaninę O2 i N2, której skład odpowiadał składowi powietrza. W gazach wylotowych mierzono zawartość CO, CO2, H2 i O2. Przedstawiono interpretację uzyskanych wyników pomiarów oraz zaproponowano koncepcję trzyetapowego opisu rozwoju pożaru na obiekcie z odpadów powęglowych. Badania przeprowadzono w ramach projektu POIG 1.3 pt. "System zarządzania likwidacją emisji CO2 ze zwałowisk odpadów powęglowych".

EN

In the work the results of investigations into the susceptibility to spontaneous ignition for the material collected from selected objects formed from coal wastes were presented. The investigations carried out from samples taken at the objects: "Waleska" - "Bolesław Śmiały" colliery, "Wrzosy" - "Rydułtowy-Anna" colliery, "Szyby Zachodnie" - "Jas-Mos" colliery, dump in the Bielszowicka street in Zabrze and "Ruda" dump in Zabrze-Biskupice, consisted in preheating of samples to the initial temperature, selected on the basis of performed preliminary tests, and next in the observation of its autonomous growth. Into the reactor the mixture of O2 and N2 has been introduced, the composition of which corresponded with the composition of air. In the outlet gases the content of CO, CO2, H2, and O2. was measured. The interpretation of obtained measurement results was presented and the conception of three-stage description of fire development at the object from coal wastes has been proposed. The investigations were carried out in the framework of the POIG 1.3 project entitled "Management system of liquidation of CO2 emissions from coal waste dumps".

12

Recovering of Biogass from Waste Deposited on Landfills

Zawieja I., Wolski P., Wolny L.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 7

923-932

EN

The waste dump as the place, which is burdensome for the environment, can have disadvantageous influence on all its elements. It can affect directly: the air, the ground surface together with the soil, the surface and the underground waters and it can affect indirectly: the health of the population which lives in its surrounding and the animal world. In Poland the waste dumps (together with mines and water treatment plants) have dominant influence on the methane emission from so-called anthropogenic sources. The methane is the second gas, after carbon dioxide, which is responsible for the greenhouse effect. What is more, it is a valuable source of energy carrier, which is produced from the organic substances during the sophisticated process, as regards biochemistry, called oxygen-free stabilization. The content of gas in the vertical structure section of the deposit is not stable. The amount an the quality of waste dump gas depend mainly on the morphology and on the percentage content of the organic parts of the deposited wastes and on their humidity, on their effective concentration and on the insulating cover during the exploitation of the waste dump. According to the literature data, from 100 m3 of biogas there can be produced about 560–600 kWh of electric energy. The waste dump of the surface: 15 ha can give from 20 GWh up to 60 GWh of energy during a year if the year-long mass of the deposited wastes is about 180 000 Mg. The multilateral and multidimensional character of the renewable energy sources causes that they can have a significant influence both on the development of regional politics of the country, directly affecting the increase of the country energy safety level. They can also have an influence on the keeping to the emission limits which were imposed by European Union (EU), concerning, among others, the production of greenhouse gases. In the Kyoto report ratified in 1997 by Poland, all countries of EU are obliged to reduce the emission of greenhouse gases of 8 % up to 2012. In the article there have been discussed the issue concerning both the biogas energy potential and the management of biogas as well as there have been reviewed the legal acts concerning the usage of biogas which arises on the wastes dumps.

PL

Składowisko jako obiekt uciążliwy dla środowiska może oddziaływać niekorzystnie na wszystkie jego elementy, bezpooerednio na powietrze, powierzchnię ziemi wraz z glebą, wody powierzchniowe i podziemne oraz pośrednio na zdrowie ludnooeci zamieszkałej w jego otoczeniu, jak również świat zwierząt. W Polsce składowiska odpadów (wraz z kopalniami i oczyszczalniami ścieków) mają dominujący wpływ na emisję metanu z tzw. źródeł antropogennych. Metan jest drugim po ditlenku węgla gazem odpowiedzialnym za zjawisko cieplarniane. Ponadto jest wartościowym nośnikiem energii, wytwarzanym z substancji organicznych podczas złożonego pod względem biochemicznym procesu, jakim jest stabilizacja beztlenowa. Skład biogazu w pionowym przekroju złoża nie jest stały. Ilość i jakość gazu składowiskowego zależy głównie od morfologii i procentowej zawartości części organicznych deponowanych odpadów oraz od ich wilgotności, efektywnego zagęszczania, a także przykrycia izolacyjnego w trakcie eksploatacji składowiska. Jak podają dane literaturowe, ze 100 m3 biogazu można wyprodukować około 560–600 kWh energii elektrycznej. Ze składowiska o powierzchni około 15 ha można uzyskać od 20 do 60 GWh energii w ciągu roku, jeżeli roczna masa składowanych odpadów to około 180 tys. Mg (ton). Poprzez swoją wielostronność i wielowymiarowość odnawialne źródła energii mogą znacząco przyczynić się zarówno do rozwoju polityki regionalnej kraju, wpływając bezpośrednio na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego, jak również dotrzymanie wprowadzonych przez Unię Europejską (UE) limitów emisyjnych, dotyczących m.in. wytwarzania gazów cieplarnianych. W ratyfikowanym przez Polskę protokole z Kioto z 1997 r., kraje UE zobowiązały się zredukować do roku 2012 emisję gazów cieplarnianych o 8 %. W artykule podjęto problematykę dotyczącą zarówno potencjału energetycznego biogazu, instalacji służących do ujmowania biogazu oraz jego zagospodarowania, jak również dokonano przeglądu aktów prawnych dotyczących wykorzystania biogazu powstającego na składowiskach odpadów.

13

Bor w wodach podziemnych i odciekach składowiskowych

Tomaszewska B.

Technika Poszukiwań Geologicznych

|

2010

|

R. 49, nr 1-2

161-171

PL

Bor jest pierwiastkiem biofilnym, niemetalicznym o liczbie atomowej 5 i masie atomowej 10,81. Należy do grupy IIIA układu pierwiastków i występuje na 3 stopniu utlenienia. Tworzy go mieszanina dwu izotopów 10^B (19,78%) i 11^B (80,22%). Podstawą krajowych standardów jakości wody do picia są wytyczne Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) i wymagania ustalone w dyrektywie 98/83/EC. Maksymalną zawartość boru w wodach pitnych polskie przepisy sanitarne określają na 1,0 mg/dm3. W 2003 r. specjaliści z WHO, wykorzystując nowe dane i oceny wykonane w USA zdecydowali o ponownym przeanalizowaniu dopuszczalnej zawartości boru w wodach pitnych. W nawiązaniu do tego Komitet do Spraw Jakości Wód Pitnych i WHO (The Drinking-water Quality Committee), w 2009 r., zarekomendował korektę stężeń boru w wodach pitnych do 2,4 mg/dm3. Nowe wytyczne (revised Guideline Value and Summary Statement) zostaną opublikowane w 2011 r. w IV edycji Guidelines for Drinking-water Quality. W artykule przedstawiono rolę boru w indykowaniu zanieczyszczeń wód podziemnych, na tle własnych badań zawartości boru w wodach podziemnych i odciekach składowiskowych obszaru Skawiny. W przeszłości zlokalizowane zostały tutaj składowiska odpadów: komunalnych, metalurgicznych i elektrownianych.

EN

Boron is a nonmetallic element that belongs to group lIlA of thc periodic table and has an oxidation state of +3. It has an atomic number of 5 and atomic weight of 10.81. Boron is never found in the elemental form in nature. lt exists as a mixture of the 10^B (19,78%) and 11^B (80,22%) isotopes. Boron's chemistry is complex. The basis for national standards for drinking water quality are Guidelines for Drinking-water Quality of the World Health Organization (WHO) and the requirements of the Directive 98//83/EC. Polish regulations determine maximum content of boron in drinking waters as 1,0 mg/dm). In 2003, WHO experts recommended that boron be added to the rolling revision on the basi s of new data and the assessment from the USA. In reference to that, The Drinking-water Quality Committee of WHO, in 2009, recommended revising the boron guideline value to 2,4 mg/dm3. The revised Guideline Value and Summary Statement will be incorporated into the Guidelines for Drinking-water Quality, 4th Edition, which will be published in 2011. The paper present the role of boron in groundwater contamination, in the background of own data of variability of boron concentrations in groundwater and leachates from the selected area in Skawina region. In the past were localized here wastes dumps - municipal, metallurgical and power plant wastes.

14

Pozyskiwanie biogazu z odpadów deponowanych na składowiskach

Zawieja I., Wolski P., Wolny L.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 2

535--539

PL

Składowisko jako obiekt uciążliwy dla środowiska może oddziaływać niekorzystnie na wszystkie jego elementy, bezpośrednio na powietrze, powierzchnię ziemi wraz z glebą, wody powierzchniowe i podziemne oraz pośrednio na zdrowie ludzi mieszkających w jego otoczeniu, a także świat zwierząt i roślin. W Polsce składowiska odpadów (wraz z kopalniami i oczyszczalniami ścieków) mają dominujący wpływ na emisję metanu z tzw. źródeł antropogennych. Metan jest drugim po ditlenku węgla gazem odpowiedzialnym za zjawisko cieplarniane. Ponadto jest wartościowym nośnikiem energii, wytwarzanym z substancji organicznych podczas złożonego pod względem biochemicznym procesu, jakim jest stabilizacja beztlenowa. Skład biogazu w pionowym przekroju złoża nie jest stały. Ilość i jakość gazu wysypiskowego zależą głównie od morfologii i procentowej zawartości części organicznych deponowanych odpadów oraz od ich wilgotności, efektywnego zagęszczania, a także przykrycia izolacyjnego w trakcie eksploatacji składowiska. Jak podają dane literaturowe, ze 100 m3 biogazu można wyprodukować około 560÷600 kWh energii elektrycznej. Ze składowiska o powierzchni około 15 ha można uzyskać od 20 do 60 GWh energii w ciągu roku, jeżeli roczna masa składowanych odpadów to około 180 tys. ton. Poprzez swoją wielostronność i wielowymiarowość odnawialne źródła energii mogą znacząco przyczynić się zarówno do rozwoju polityki regionalnej kraju, wpływając bezpośrednio na zwiększenie poziomu bezpieczeństwa energetycznego, jak również dotrzymanie wprowadzonych przez Unię Europejską (UE) limitów emisyjnych, dotyczących między innymi wytwarzania gazów cieplarnianych. W ratyfikowanym przez Polskę Protokole z Kioto z 1997 r., kraje UE zobowiązały się zredukować do roku 2012 emisję gazów cieplarnianych o 8%. W artykule podjęto problematykę dotyczącą zarówno potencjału energetycznego biogazu, instalacji służących do ujmowania biogazu oraz jego zagospodarowania, jak również dokonano przeglądu aktów prawnych dotyczących wykorzystania biogazu powstającego na składowiskach odpadów.

EN

The waste dump as the place, which is burdensome for the environment, can have disadvantageous influence on all its elements. It can affect directly: the air, the ground surface together with the soil, the surface andthe underground waters and it can affect indirectly: the health of the population which lives in its surrounding and the animal world. In Poland the waste dumps have (together with mines and water treatment plants) have dominant influence on the methane emission from so-called anthropogenic sources. The methane is the second gas, after carbon dioxide, which is responsible for the greenhouse effect. What is more, it is a valuable source of energy carrier, which is produced from the organic substances during the sophisticated process, as regards biochemistry, called oxygen-free stabilization. The content of gas in the vertical structure section of the deposit is not stable. The amount and the quality of waste dump gas depend mainly on the morphology and on the percentage content of the organic parts of the deposited wastes and on their humidity, on their effective concentration and on the insulating cover during the exploitation of the waste dump. According to the literature data, from 100 m3 of biogas there can be produced about 560÷600 kWh of electric energy. The waste dump of the surface: 15 ha can give from 20 GWh up to 60 GWh of energy during a year if the year-long mass of the deposited wastes is about 180 000 tons. The multilateral and multidimensional character of the renewable energy sources causes that they can have a significant influence both on the development of regional politics of the country, directly affecting the increase of the country energy safety level. They can also have an influence on the keeping to the emission limits which were imposed by European Union (EU), concerning, among others, the production of greenhouse gases. In the Kyoto report ratified in 1997 by Poland, all countries of EU are obliged to reduce the emission of greenhouse gases of 8% up to 2012. In the article there have been discussed the issue concerning both the biogas energy potential and the management of biogas as well as there have been reviewed the legal acts concerning the usage of biogas which arises on the wastes dumps.

15

Zakres monitoringu wybranych składowisk odpadów

Klojzy-Karczmarczyk B., Mazurek J.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2009

|

nr 75

13-20

PL

W zależności od rodzaju składowiska, zagrożenia związane z jego eksploatacją i w dalszej kolejności zamykaniem mogą być znacznie zróżnicowane. W pracy omówiono podstawowe zagadnienia związane z prowadzeniem monitoringu wybranych składowisk odpadów komunalnych oraz przemysłowych, zarówno w fazie eksploatacji jak i po jej zakończeniu. Analizę przeprowadzono na czynnym składowisku odpadów komunalnych w Baryczy koło Krakowa oraz aktualnie zamykanym składowisku odpadów poflotacyjnych "Trzebionka". Przeprowadzona analiza obecnego stanu oraz zakresu działalności składowisk, jak również możliwych zagrożeń różnych elementów środowiska, pozwoliły sformułować wnioski odnośnie warunków prowadzenia monitoringu emisji zanieczyszczeń oraz monitoringu stanu środowiska.

EN

Depending on the type of waste dump, hazards connected with its functioning and its subsequent closing down may be diverse. The paper presents basic aspects connected with monitoring the impact of some types of communal and industrial waste dumps, both those in operation and those which have already been closed down. Analysis was conducted at an active communal waste dump in Barycz near Krakow and at the Trzebionka floatation waste which is currently being closed down. The analysis of their present condition and the operation of the waste deposits as well as an analysis of possible hazards for various elements of the natural environment are the basis for formulating conclusions regarding contaminant emission monitoring and environment monitoring.

16

Strefa oddziaływania niekontrolowanego wysypiska odpadów na aktywność enzymatyczną gleb leśnych

Bielińska E. J., Puchała A.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

nr 164

175-180

PL

W pracy podjęto próbę określenia strefy oddziaływania niekontrolowanego wysypiska odpadów na właściwości biochemiczne gleb leśnych. Badaniami objęto wieloletnie dzikie wysypisko odpadów zlokalizowane na obrzeżach lasu w granicach administracyjnych Nadleśnictwa Świdnik. Na badanym terenie występują gleby brunatne typowe wytworzone z lessów. Na wytypowanym wysypisku dominowały odpady komunalne. Próbki glebowe do badan pobrano z odległości 20 30, 50, 70 i 100 m od krawędzi wysypiska. W ramach analiz biochemicznych określono aktywność dehydrogenaz, fosfatazy kwaśnej i fosfatazy alkalicznej, ureazy oraz proteazy. Uzyskane wyniki wskazują, że strefa oddziaływania dzikiego wysypiska odpadów komunalnych nie przekraczała 70 m. Kilkakrotny wzrost aktywności badanych enzymów w glebach usytuowanych w najbliższym sąsiedztwie wysypiska wskazuje na naruszenie równowagi biologicznej i poważne zakłócenia w obiegu materii i przepływie energii pomiędzy elementami ekosystemu glebowego.

EN

The aim of this dissertation was to determine the zone of influence of an uncontrolled waste dump on the biochemical properties of forest soils. The studies were carried out at an illegal waste dump of many years' standing located at the edge of the forest inside the administrative boundaries of the Swidnik Forestry Commission. Typical brown soils formed from loess are found in this area. Municipal waste was predominant at the studied waste dump. Soil samples used in the studies were taken at the distances of 20, 30, 50, 70 and 100 m from the waste dump's edge. The biochemical analyses covered the assessment of activity of dehydrogenases, acid phosphatase and alkaline phosphatase, urease and protease. The results obtained prove that the zone of influence of the illegal municipal waste dump did not exceed 70 m. A multiple increase in the activity of studied enzymes in soils found in the nearest neighborhood of the waste dump shows a disturbance in the biological balance and significant interferences in the matter circulation and energy flow between the soil ecosystem components.

17

Czy składowiska odpadów stanowią zagrożenie dla środowiska naturalnego

Szymański K.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2009

|

nr 164

203-213

PL

W referacie zaprezentowano wyniki badań monitoringowych jednego ze składowisk odpadów komunalnych na terenie Pomorza Środkowego i jego potencjalny wpływ na środowisko przyrodnicze. Wykonano badania odcieków składowiskowych i płytkich wód gruntowych. W próbkach odcisków składowiskowych i wód gruntowych analizowano zawartość wybranych grup związków mineralnych i organicznych, korzystając z metody AAS oraz CG.

EN

A results of investigation of municipal waste dumps influence on environment was presented. First stage of work concerned investigation of municipal waste composition, gases emission and bed grounds structure. In the samples of leachate and groundwater a concentration of organic and mineral compounds was also marked. Chemical analysis based on special technology as atomic absorption spectroscopy and chromatography. Another important problem concerned the possibility of composting of organic matter include in municipal waste. For numerical analysis of accumulated data STATISTIC program was applied.

18

Wytyczne dla szczegółowych wymagań wykonania i odbioru prac rekultywacji biologicznej na zwałowiskach po górnictwie węgla kamiennego

Patrzałek A.

Górnictwo i Geologia

|

2009

|

T. 4, z. 4

107-121

PL

Do projektu rekultywacji biologicznej zwałowiska odpadów górnictwa węgla kamiennego powinny być dołączone specyfikacje techniczne, które szczegółowo określają wszystkie prace, terminy ich wykonania oraz niezbędny do tego sprzęt i materiały, parametry stosowanych materiałów, terminy i warunki odbioru prac. Specyfikacje z projektem stanowią dokument przetargowy oraz kontraktowy przy zlecaniu robót. Dotychczas brak jest szczegółowych wytycznych dla sporządzania takiego dokumentu. W pracy sformułowano takie wytyczne.

EN

The Project of biological reclamation of the coal mining waste dump requirest attachment of technical specifications. Hitherto there are no detailed guidelines for creating such documents. On the ground of long -term investigations and implementations there were formulated parameters, which should be used during working out the specifications.

19

Wykorzystanie w rekultywacji odmian traw gazonowych małopolskiej hodowli roślin

Jurkowski M., Gąbka D., Wolski K.

Górnictwo i Geologia

|

2009

|

T. 4, z. 4

53-60

PL

Przydatność do rekultywacji wielu odmian traw gazonowych z Małopolskiej Hodowli Roślin sprawdzono w doświadczeniach na składowiskach: odpadów poflotacyjnych i komunalnych oraz na wałach przeciwpowodziowych. Badane odmiany traw gazonowych wykazały dużą plastyczność fizjologiczną i odporność na ekstremalne warunki środowiska.

EN

The usefulness for the reclamation of many lawn grass varieties of Plant Breeding Station were checked in experiences on tailing pond, municipal waste dump and floods bank. Researched varieties lawn grass were demonstrated the great physiological plasticity and the resistance to extreme conditions of the environment.

20

The potential gas emission from a thermally active coal waste dump

Różański Z.

Górnictwo i Geologia

|

2009

|

T. 4, z. 3

103-109

EN

This article introduces the problem associated with the fire risk, which exists at the coal waste dumps. An attempt to definite the amount of the flammable gases emitted from the thermally active coal waste dump has been made. The methods and results of research on the speed of emission of the gas mixture from the surface of the coal waste dump and the results of the research on the concentration of the chosen gases from that mixture have been described. This was the basis of the defining of the potential amount of gas emission from a certain area of the coal waste dump, which is in the state of being intensively active thermally.

PL

W artykule przedstawiono problem związany z zagrożeniem pożarowym, jakie występuje na zwałowiskach odpadów powęglowych. Podjęto próbę określenia wielkości emisji gazów pożarowych wydzielanych z aktywnego termicznie zwałowiska. Opisana została metodyka i wyniki badań wydzielania mieszaniny gazowej z powierzchni zwałowiska oraz wyniki badań stężeń jej wybranych składników. Określono potencjalną wielkość emisji gazów z wybranej powierzchni zwałowiska znajdującego się w stanie silnej aktywności termicznej.