Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Water-salt regime in the meliorated soils of the Shirvan Plain and their influence on agricultural plants productivity (Ujar Support Station)

Mustafaev Farid M., Mustafaev Mustafa G.

Budownictwo o Zoptymalizowanym Potencjale Energetycznym

|

2019

|

Vol. 8 Nr 2

9-15

EN

The article provides detailed information about the studies conducted on saline and alkaline soils of the Shirvan Steppe. It is revealed that the soils of the studied territory are saline and solonetz in a weak and medium degree.

PL

Artykuł zawiera szczegółowe informacje o badaniach przeprowadzonych na glebach solnych i alkalicznych stepu Shirvan. Na podstawie badań stwierdzono, że gleby badanego terytorium są solankowe, a ich zasolenie występuje w słabym i średnim stopniu.

2

Ocena produktywności ekosystemów łąkowych na podstawie pomiarów fotosyntezy brutto

Turbiak J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2015

|

T. 15, z. 4

57--68

PL

Celem pracy było określenie produktywności ekosystemów łąkowych na podstawie pomiarów fotosyntezy brutto. Badania prowadzono w latach 2008‒2013 na sześciu stanowiskach zaliczonych do czterech kompleksów wilgotnościowo-glebowych. Fotosyntezę brutto określano metodą komorową. W okresie badań rośliny pobierały średnio w okresie wegetacyjnym od 1,08 kg C-CO2•m-2 na ekstensywnie użytkowanym kompleksie mokrym do 1,76 kg C-CO2•m-2 na intensywnie użytkowanym kompleksie wilgotnym. Stopień wykorzystania, pobranego w procesie fotosyntezy, węgla w plonie roślin był zależny od intensywności użytkowania łąk. Największy stopień wykorzystania węgla stwierdzono na kompleksie wilgotnym użytkowanym intensywnie jako łąka trzykośna – 20,7%, a najmniejszy na kompleksie mokrym użytkowanym ekstensywnie – 12,5%. Stwierdzono, że metoda oceny produktywności ekosystemów łąkowych na podstawie pomiaru fotosyntezy umożliwia porównywanie ich względnej produkcyjności niezależnie od intensywności użytkowania.

EN

The aim of the paper was to determine the meadow ecosystem productivity based on gross photosynthesis measurements. The studies were carried out in the years 2008–2013 on four soil-moisture complexes. The gross photosynthesis was determined by a chamber method. During the study period, plants absorbed on average from 1.08 kg C-CO2 m-2 on extensively used wet complex to 1.76 kg C- CO2 m-2 on intensively used moist complex in the growing season. The utilisation of photosynthetically absorbed carbon in plant yield depended on the intensity of grassland use. The highest degree of carbon utilisation (20.7%) was found on the moist complex used intensively as a thrice-cut meadow and the lowest (12.5%) – on the wet complex used extensively. The method of assessment of grassland ecosystem productivity based on photosynthesis measurement enables comparison of their productivity regardless of the intensity of management.

3

Rola obserwacji i pomiarów hydrogeologicznych w ocenie warunków geologiczno-inżynierskich podłoża w świetle wymagań Eurokodu 7

Sokołowska M., Majer E., Skrzeczkowska M.

Przegląd Geologiczny

|

2015

|

Vol. 63, nr 10/2

1053--1058

EN

Before Eurocode 7 was implemented (a package of European standards connected with geotechnical design) hydrogeological observations were not very reliable as they were made in a borehole without casing during geotechnical drillings. Weak recognition was connected mainly with piezometric level of deeper aquifers, groundwater level fluctuations in time and permeability characteristic of the layer. The implementation of Eurocode 7 is a huge step towards the quality of hydrogeological observations in geotechnical design especially with regard to the safety of the object during construction and maintenance. In the article the main requirements of Eurocode 7 were presented as well as the possibilities of hydrogeological data acquisition from various databases and the examples of regional hydrogeological analyses for groundwater fluctuations prediction.

4

Wpływ warunków wodnych na aktywność respiracyjną gleb pobagiennych bez pokrywy roślinnej

Turbiak J., Miatkowski Z., Bolewski T.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2014

|

T. 14, z. 4

123--134

PL

W pracy przedstawiono wyniki 7-letnich badań aktywności respiracyjnej gleb pobagiennych zaliczonych do czterech prognostycznych kompleksów wilgotnościowych: mokrego, wilgotnego, posusznego i okresowo suchego, utrzymywanych w warunkach całkowitego braku pokrywy roślinnej. Emisja CO2 była oznaczana metodą komorową. Aktywność respiracyjna gleb pobagiennych była zależna od warunków wodnych panujących na poszczególnych kompleksach wilgotnościowych. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono na kompleksach wilgotnym i posusznym – odpowiednio 0,51 i 0,47 g•m-2•h-1 CO2, następnie na okresowo suchym – 0,42 g•m-2•h-1, a najmniejszą na kompleksie mokrym – 0,33 g•m-2•h-1. Największą aktywność respiracyjną stwierdzono w warunkach utrzymywania wilgotności gleby na poziomie polowej pojemności wodnej. Gleby pobagienne utrzymywane w warunkach braku pokrywy roślinnej były znaczącym źródłem emisji CO2. Wartość emisji CO2 w okresie wegetacyjnym wynosiła od 11,9 Mg•ha-1 na kompleksie mokrym do 19,4 Mg•ha-1 na kompleksie wilgotnym. Emisja ta wiązała się z mineralizacją masy organicznej – od 5,8 Mg•ha-1 na kompleksie mokrym do 9,5 Mg•ha-1 na kompleksie wilgotnym.

EN

Results of 7-year studies on respiration activity of post-bog soils belonging to four prognostic moisture complexes: wet, moist, drying and periodically dry, kept under the conditions of total lack of plant cover are presented in the paper. CO2 emission was determined by the chamber method. Respiration activity of post-bog soils depended on water conditions on particular moisture complexes. The highest respiration activity was found on moist and drying complexes – 0.51 and 0.47 g•m-2•h-1 CO2 respectively, next on periodically dry – 0.42 g∙m-2•h-1, and the lowest on the wet complex – 0.33 g•m-2•h-1. The highest respiration activity was found under the conditions of keeping soil moisture at the level of field water capacity. Post-bog soils kept under the conditions of plant cover lack were a significant source of CO2 emission. The value of CO2 emission in the growing season was from 11.9 Mg•ha-1 on the wet complex to 19.4 Mg•ha-1 on the moist complex. This emission was connected with mineralization of organic mass – from 5.8 Mg•ha-1 on the wet complex to 9.5 Mg•ha-1 on the moist complex.

5

Zastosowanie modelu LandscapeDNDC do symulacji warunków wodnych gleby oraz plonu roślin uprawnych

Nyćkowiak J., Leśny J., Juszczak R., Olejnik J., Blecharczyk A., Haas E., Kiese R., Butterbach-Bahl K.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 2

1937--1951

EN

The purpose of the work was to assess the results of simulation of soil water content (SWC) and the simulated crop yield quantity using a module LandscapeDNDC model which belongs to the family of DNDC models. The assessment was conducted on the outcome data gathered during the simulation carried out in the experimental plots of Agricultural Experimental Station in Brody (nearby Poznań, Poland) in the period of 28 March to 13 August 2012. The crops grown in the experimental fields were as follows: alfalfa, potatoes, winter wheat, rye and spring barley. Average daily content of water in the soil at the depth of 10 cm from 28 March to 13 August 2012 was 12.95 ± 0.52% (CI = 95%). This value was measured by the sensors installed in the automatic measurement site located 20–60 meters from individual experimental fields. This area in 2011/2012 was overgrown by low vegetation (monocotyledons and dicotyledons). Simulated average value of SWC for the experimental plots in the same period was 12.43 ± 0.85%. These results lead to a conclusion that the model correctly simulates water conditions of the soil. Simulations conducted in LandscapeDNDC brought the crop yield results which amounted from 64.4 to 116.1% of the specific actual crop yield. The crop yield quantity of spring barley was simulated most accurately, then the crops of alfalfa, winter wheat and potatoes. The measured quantity of winter rye crop yield (7.1 t ha-1) differs from national average quantity which was 2.4 t ha-1 in the years from 1999 to 2011. Such a big crop yield obtained in the experimental plot is rare in farming conditions, which results in the overestimation of the crop yield quantity by the model.

6

Shaping the water conditions in the postmining areas (a case-study of Brown Coal Mine „Adamów”)

Fagiewicz K.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2013

|

No. 11

41--53

EN

The article presents the issues of shaping the water conditions in the mining areas given the example of Brown Coal Mine "Adamów". At the stage of the exploitation of deposit by opencast mining, the water conditions in the mining areas are transformed, which is associated with the need to adapt their functions to the needs of the mining and energy sectors. These changes relate to the deep dehydration of aquifer horizons, transformation of hydrographic network (removal of watercourses, reconstruction of the riverbeds, construction of drainage canals) and, consequently, changes in the water cycle. After the exploitation, the reconstruction of water resources becomes an essential condition to achieving the equilibrium of these areas. The concept of formation of water conditions in the post-mining areas of KWB (Brown Coal Mine) "Adamów" presented in the study, takes into account the environmental aspect of the functioning of the water management (shaping of landscape water retention through the construction of water reservoirs, limitation of water discharges from the drainage to the network of surface water and retention within the catchment area) as well as its social dimension (development of recreational-holiday functions).

PL

Wody powierzchniowe i podziemne terenów górniczych tworzą skomplikowany wielofunkcyjny system, który wymaga zintegrowanego sposobu gospodarowania uwzględniającego aspekt wody jako zagrożenia dla eksploatacji złóż, wody jako surowca dla przemysłu energetycznego, a przede wszystkim, wody jako czynnika niezbędnego do prawidłowego i trwałego funkcjonowania środowiska przyrodniczego. W opracowaniu przedstawiono problematykę kształtowania stosunków wodnych w obszarach górniczych na przykładzie Kopalni Węgla Brunatnego „Adamów”. Na etapie eksploatacji złóż metodą odkrywkową stosunki wodne w obszarach górniczych ulegają przekształceniom związanym z koniecznością dostosowania ich funkcji do potrzeb górnictwa i energetyki. Zmiany te dotyczą głębokiego odwodnienia horyzontów wodonośnych, przekształceń sieci hydrograficznej (likwidacja cieków, przebudowa koryt, budowa kanałów odwadniających), przekształceń rzeźby terenu i szaty roślinnej, czyli podstawowych komponentów, które warunkują kształtowanie się stosunków wodnych krajobrazu. Po zakończeniu eksploatacji działania w zakresie gospodarki wodnej powinny prowadzić do zwiększenia ilości wody w krajobrazie, zwiększenia intensywności jej obiegu, a tym samym do wytworzenia nowej równowagi w antropogenicznych systemach wodnych. Koncepcja racjonalnego i kompleksowego kształtowania stosunków wodnych przedstawiona w opracowaniu, uwzględnia aspekt środowiskowy funkcjonowania gospodarki wodnej (kształtowanie retencji wodnej krajobrazu przez budowę zbiorników wodnych, ograniczenia zrzutów wód z odwodnienia do sieci wód powierzchniowych i zatrzymanie ich w obrębie zlewni) oraz jej wymiar społeczny (rozwój funkcji turystyczno- rekreacyjnych, wypoczynkowych związanych z wodą).

7

Skutki zaniechania uprawy przedsiewnej w produkcji pszenicy ozimej w zależności od warunków wodnych

Panasiewicz K., Sulewska H., Koziara W.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2012

|

Vol. 57, nr 4

59-64

PL

Celem pracy była ocena produkcyjnych skutków zaniechania przedsiewnej uprawy mechanicznej na polach przeznaczonych pod pszenicę ozimą w zależności od zróżnicowanych warunków wodnych w okresie wzrostu roślin. Doświadczenia przeprowadzono w Katedrze Agronomii, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w latach 2001-2006, na glebie płowej w Stacji Dydaktyczno-Doświadczalnej Złotniki k. Poznania. Obiekty doświadczalne stanowiły wariant wodny (deszczowany, niedeszczowany) oraz dwa sposoby uprawy (konwencjonalny i siew bezpośredni). Dla wszystkich lat badań stwierdzono wyższe temperatury niż średnia z wielolecia dla tego rejonu. W odniesieniu do opadów odnotowano 4 lata o wyższej i 2 lata o niższej sumie niż średnia zlat 1951-2000. Potwierdzono, że wielkość plonu w znacznym stopniu determinowana była warunkami pogodowymi w poszczególnych latach badań. Zaniechanie mechanicznego przygotowania roli do siewu spowodowało spadek plonu ziarna pszenicy ozimej, odmiany Roma, uprawianej w warunkach naturalnych o 0,92 tźha-1 (17,6%), a w warunkach pól nawadnianych o 0,85 tźha-1(13,8%). Ponadto, wyeliminowanie uprawy skutkowało obniżeniem obsady kłosów i masy tysiąca ziarn, ale zwiększeniem liczby ziarn w kłosie.

EN

The goal of present paper was to assess the effects of elimination of pre-sowing cultivation on fields under different water conditions during the growth of winter wheat plants. Experiments were carried out at the Agronomy Department, Poznań University of Life Sciences, in 2001-2006, on the luvisols in Experimental Station Złotniki near Poznan. The experimental objects were: water variant (irrigated, non irrigated) and two cultivation methods (conventional and direct sowing). In all years average temperature was higher than average of several years for Wielkopolska region. During six-year period it was recorded four years with higher and two years with lower rainfall than average for 1951-2000. It was confirmed that the yield was determined largely by weather conditions in particular years. Abandonment of mechanical cultivation before sowing caused a decrease of winter wheat, variety Roma grain yield, grown in natural conditions by 0.92 t/ha-1 (17.6%), and by 0.85 t/ha-1 (13.8%) on the irrigated fields. Moreover, the elimination of cultivation resulted in reduction of spikes number per 1m2, thousand grain weight and increase in grains number per spike.

8

Wpływ agrotechnicznego zagęszczenia zmeliorowanej gleby torfowej pod zagospodarowaną łąką na jej właściwości agrochemiczne

Ševcov A., V., Šukin N. N., Zotov A. A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 4

209-215

PL

W pracy przestawiono wyniki badań nad wpływem agrotechnicznego zagęszczenia na agrochemiczne właściwości gleby na zmeliorowanym torfowisku niskim w centralnym rejonie leśnej strefy Rosji. Zbadano wpływ nacisku agregatów uprawowych na procesy mineralizacji, humifikacji i naruszenie uwarunkowanego genetycznie stosunku między poszczególnymi (Ca i N) pierwiastkami w torfie.

EN

The paper presents results of a study on the effect of agro-technical compaction on agro-chemical soil properties in reclaimed lowland marsh in central region of the forested zone in Russia. The effect of the pressure exerted by agricultural machines on mineralization, humification and disturbance of genetically determined proportion between particular elements (Ca and N) in peat were analysed.

9

Emisja CO2 z gleb pobagiennych w zależności od warunków wodnych siedlisk

Turbiak J., Miatkowski Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

201-210

PL

W pracy przedstawiono wyniki trzyletnich badań emisji CO2 z gleb torfowo-murszowych o różnym stopniu zmurszenia oraz z gleby murszowatej właściwej. Największą emisję CO2 stwierdzono z gleby MtIIbb kompleksu wilgotnego (B). W warunkach występowania nadmiernego uwilgotnienia (gleba torfowo-murszowa MtIaa), a także okresowego przesuszenia (gleba MtIIIc1) stwierdzono ograniczenie wielkości emisji CO2. Wielkość emisji CO2 z gleb pobagiennych była także zależna od stopnia ich zmurszenia. Znacznie większa emisja CO2 z gleby torfowo-murszowej MtIIbb niż z gleby torfowomurszowej MtIIIc1 i murszowatej właściwej Me11 była związana z mineralizacją zakumulowanej w tej glebie łatwo rozkładającej się masy organicznej.

EN

Three-years long studies on the rate of CO2 emission from peat-muck soils with a different degree of organic matter transformation and from a proper mucky soil are presented in the paper. The highest CO2 emission was found from the MtIIbb soil of moist complex (B). Under the conditions of excessive moisture (the MtIaa peat-muck soil) as well as periodically drying (the MtIIIc1 soil) CO2 emission was reduced. The rate of CO2 emission from post-bog soils depended also on the degree of organic matter transformation. Considerably higher CO2 emission from the MtIIbb peat-muck soil than from the MtIIIc1 peat-muck soil and the Me11 proper mucky one was connected with mineralization of easily decomposable organic mass accumulated in this soil.

10

Skutki zaniechania nawożenia azotem w uprawie pszenicy ozimej w zależności od warunków wodnych

Panasiewicz K., Koziara W.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2009

|

Vol. 54, nr 4

41-45

PL

Celem pracy była ocena biologicznych skutków zaniechania nawożenia azotem w uprawie pszenicy ozimej w zależności od zróżnicowanych warunków wodnych. Doświadczenia przeprowadzono w Katedrze Uprawy Roli i Roślin, Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu, w latach 2000-2007, na glebie płowej w Stacji Dydaktyczno-Doświadczalnej Złotniki k. Poznania. Obiekty doświadczalne stanowiły wariant wodny (deszczowany, niedeszczowany) oraz dwa poziomy nawożenia azotem (0 i 100 kg N-ha-1). Wykazano, że wszystkie lata badań przewyższały wartości średnie dla dzielnicy klimatycznej pod względem temperatury, a szczególnie w okresie maj-lipiec. Względem opadów odnotowano 4 lata o wyższej i 4 lata o niższej sumie niż średnia z wielolecia. Zaniechanie nawożenia azotem spowodowało spadek plonu ziarna pszenicy ozimej, odmiany Roma, uprawianej w warunkach naturalnych o 1,5 t-ha-1 (41%), a w warunkach deszczowanych o 2,03 t-ha-1 (52%). Deszczowanie pszenicy ozimej, nie nawożonej azotem powodowało średni wzrost plonu ziarna o 0,23 t-ha , tj. 6,3%, a nawożonej tym składnikiem o 0,76 t-ha-1, tj. 14,7%.

EN

The aim of this study was to determine the effect of nitrogen fertilization desisting in winter wheat depending on water conditions. The experiment was carried out at Złotniki Experimental Station that belongs to University of Life Sciences in Poznań on a sandy loam soil classified as Albie Luvisols in 2000-2007. Treatments included water variant (irrigated, non irrigated) and two levels of nitrogen fertilization (0 and 100 kg N-ha-1). It turn out that all the years of research had higher average of temperature than many-year average, especially during the period May-July. Terms of rainfall were recorded 4 years of higher and 4 years of lower than many-year average. Desisting of nitrogen fertilization resulted in the decrease of grain yield of winter wheat, variety Roma, grown under natural conditions to 1.5 t-ha/-1 (41%), and sprinkling irrigation to 2.03 t-ha-1 (52%). Sprinkling irrigation, under not nitrogen fertilization increase average grain yield of 0.23 t-ha-1 (6.3%), and under nitrogen fertilization of O. 76 t-ha-1 (14.7%).

11

Prognozy zmian warunków wodnych w rejonie planowanego zbiornika retencyjnego Wielowieś Klasztorna

Małecki Z.

Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Nr 18

234-236

12

Zmiany warunków wodnych na obszarach leśnych w sąsiedztwie zbiornika wodnego Maziarnia

Boczoń A., Pierzgalski E., Tyszka J., Wiencław E.

Czasopismo Techniczne. Środowisko

|

2005

|

R. 102, z. 10-Ś

5--15

EN

Retention of water in surface water reservoirs is one of the ways in which water resources can be enlarged. The impact of reservoirs on the adjacent natural sites depends on many factors, i.a. on hydrological and geomorphological conditions deciding on the circulation of surface and ground water near the reservoir. Its impact both positive and negative can change in time. An example of such changes was recorded from the vicinity of the Maziarnia reservoir, the initially positive impact of which on the surrounding forests of the Kolbuszowa forest district changed after several years of the functioning, and it caused negative changes in forest habitats. A partly lessening of water deficits in the areas of joint catchments of Łęg and Trześniówka Rivers, occurring mainly in the period from May to September, was the main aim of that reservoir made in 1988.It was made also for i.a. ensuring sufficient amounts of water for feeding neighbouring fishing ponds and irrigating meadows and pastures. The total volume of water collected in the reservoir is about 3860 thousand m[^3], the area is about 160 ha, and the mean depths is 2,4 m. Edge surrounding ditches of total length of 4,6 km were made along both edges of the flooded terrain. Due to social and economic changes, as well as to financial limitations occurring in the recent years, the role of the reservoir has been limited, and it serves now primarily as a tourism and recreational object, a source of energy for a water power plant (up to 50 KWh), a place for breeding fish, and as a flood preventing reserve. The depth of ground water table in the neighbouring forest areas was 1-3 m deep on the average, before the construction of the reservoir was made. The ground water came higher, but less than 1,0m under surface was only in (BMw).In the first year after filing the reservoir, a small rise of ground water was recorded, and it was estimated as a bettering of water relations in the forest sites. However, in several recent years a transformation of forest ground vegetation was recorded; raising the ground water table and a dieback of pine oldgrowths accompanying the former factor caused it. A computer model and field research was carried out for identification of causes and determination of methods refraining the negative impact of the reservoir on water relations in the forests neighbouring to the reservoir. A potential outreach and the speed of changes in water relations at various reservoir exploitation variants were determined with the FEMWATER model. The field research covered observations of ground waters in measuring wells and piezometers, and determination of the range of habitat changes.It was found from the model research verified with on field measurements that the ground water table may rise in the distance of 500-750 m on the areas located outside the left side of the reservoir, and 600-1500 m outside the right side of it. The analysis of the material collected showed that high precipitation in the period 1994-2000, being higher in individual years by 20-40% than the average from the period, was the main cause of changes in the reservoir impacts. The report presents the scope of habitat changes and the needs for activities aiming to regulation of water relations, covering i.a. changes of reservoir exploitation rules, and a development of a drainage system equipped with weirs that make possible to ground water table regulation.

13

Zróżnicowanie stężenia węgla organicznego w wodzie gruntowej w różnie użytkowanych glebach torfowych

Nadany P., Sapek A.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2b

281-289

PL

Degradacji torfów towarzyszy obniżanie powierzchni torfowiska w wyniku utraty masy organicznej. Wieloletnie obserwacje prowadzone przez ZDMUZ Biebrza na torfowisku Kuwasy dowodzą, że powierzchnia torfowiska może obniżać się od 0,7 do ponad 1,5 cm rocznie. Zanikanie takiej ilości masy organicznej wiąże się z przenikaniem znacznych ładunków rozpuszczalnego węgla organicznego (RWO) do wody gruntowej, a następnie powierzchniowej, z którą może być on wynoszony z obiektu. Celem niniejszej pracy było zbadanie wpływu temperatury oraz poziomu wody gruntowej na obserwowane, zarówno w czasie, jak i przestrzeni, zróżnicowanie stężenia węgla organicznego w wodzie gruntowej na terenach torfowisk, które w różnym stopniu zostały przekształcone przez człowieka i warunki środowiskowe. Prace prowadzono na torfowiskach doliny Biebrzy gdzie wyodrębniono trzy, zróżnicowane pod względem warunków wodnych i glebowych, obiekty. Z przeprowadzonych badań wynika, że stężenie węgla organicznego w wodzie gruntowej użytkowanych i nieużytkowanych torfowisk jest zróżnicowane, a także, że istnieje związek intensywności uwalniania rozpuszczalnych form węgla z torfu do wody z warunkami hydrotermicznymi.

EN

Peat degradation is accompanied by the subsidence of peat surface due to the loss of organic matter. Long-term observations carried out in the Experimental Station of Reclamation and Grassland Farming in Biebrza (the Kuwasy peatland) showed that the subsidence might vary from 0.7 to 1.5 cm annually. Disappearance of that amount of organic matter is followed by the transport of large loads of dissolved organic carbon to ground and then to surface waters through which it is removed from the object in question. This work was aimed at studying the effect of temperature and ground water table depth on observed (both spatial and temporal) differentiation of organic carbon concentration in ground waters of peatlands which had been transformed by various human activity and natural processes. The study was carried out in peats of the Biebrza Valley in three objects of distinctly different water and soil properties. The study revealed different concentration of organic carbon in ground water of used peatlands as compared with that in unused peatlands and a relationship between the intensity of dissolved organic carbon release from peat and hydrothermal conditions.

14

Studies on the Biodegradation of Chitosan in an Aqueous Medium

Ratajska M., Strobin G., Wiśniewska-Wrona M., Ciechańska D., Struszczyk H., Boryniec S., Biniaś D., Biniaś W.

Fibres & Textiles in Eastern Europe

|

2003

|

Vol. 11, no. 3 (42)

75--79

EN

The biodegradation process of three chitosan samples characterised by similar values of deacetylation degree but different molecular weights in an aqueous medium has been studied. The biodegradation process was caused by microorganisms present in activated sludge from the waste-water treatment station of a cellulose plant. The range of the most appropriate temperatures for chitosan biodegradation was estimated as 30-36°C. The shortest time of biodegradation and the induction time was observed in the chitosan sample with the lowest molecular weight. In this article, the changes to biodegraded chitosan structure as estimated by FTIR spectrophotometry, GPC chromatography and x-ray (WAXS) methods are presented.

PL

Badano proces biodegradacji trzech próbek chitozanu, charakteryzujących się zbliżonym stopniem deacetylacji i zróżnicowanym średnim ciężarem cząsteczkowym w warunkach wodnych. Do prowadzenia procesu biodegradacji zastosowano mikroorganizmy z osadu czynnego pobranego z odstojnika oczyszczalni ścieków zakładów celulozowych. Bio-degradacja próbek chitozanu przebiega najkorzystniej w zakresie temperatur 30-36°C. Najszybszy przebieg biodegradacji i najkrótszy okres indukcji zaobserwowano dla prób¬ki chitozanu o najniższym ciężarze cząsteczkowym. W artykule przedstawiono wyniki badań zmian struktury biodegradowanego chitozanu, oceniane na podstawie analizy spektrofotometrycznej FTIR, chromatograficznej GPC i rentgenogrąficznej WAXS.

15

Wybrane zagadnienia geotechniczne występujące na obszarze województwa podkarpackiego

Jaremski J.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2000

|

z. 32[180], cz.1

185-192

EN

The complicated subject matter of the Carpathian soils has been analysed in the work. The research problems of geotechnical parameters of those soils have been pointed.