Niniejszy artykuł powstał na bazie badań dotyczących wpływu układu przestrzennego gruntów ornych na efektywność wapnowania gleb, prowadzonych w ramach projektu pn. „Możliwości i bariery wykorzystania wapnowania gleb do poprawy efektywności ekonomicznej produkcji rolnej oraz ograniczenia eutrofizacji wód powierzchniowych” realizowanych przez zespół ekspertów z Uniwersytetu Rolniczego w Krakowie. Chociaż głównym przedmiotem badań było określenie czynników, jakie wpływają na niedostateczny poziom stosowania przez rolników nawozów wapniowych w uprawie roli, to analizowano również wpływ układów gruntowych i kierunku uprawy na efektywność wapnowania gleb. Obserwacje i analizy w tym zakresie zrealizowano w małopolskiej gminie Polanka Wielka (powiat oświęcimski). Wyniki tych prac pozwoliły na stwierdzenie, że wzdłużstokowy kierunek uprawy gruntów ornych nawet na terenach o niezbyt dużych deniwelacjach terenu, w przypadku gdy przestrzeń rolnicza pozbawiona jest naturalnych przeszkód dla spływu wody lub zabiegów przeciwerozyjnych, znacząco obniża efektywność wapnowania gleb. Scalenia gruntów mogą w takich przypadkach stanowić ważne narzędzie poprawy efektywności nawożenia wapniowego oraz zapobiegać utracie cennych składników pokarmowych z gleby. Wyniki prac badawczych posłużyły do sformułowania wniosków i rekomendacji.
EN
This article is based on research about the impact of the spatial arrangement of arable land on the effectiveness of soil liming, conducted as part of the project entitled "Possibilities and barriers to the use of soil liming to improve the economic efficiency of agricultural production and reduce the eutrophication of surface waters" carried out by a team of experts from the University of Agriculture in Krakow. Although the main subject of the research was to determine the factors that affect the insufficient level of use of calcium fertilizers by farmers in soil cultivation, the impact of parcels arrangement and cultivation direction on the effectiveness of soil liming was also analysed. Observations and analyzes in this regard were carried out in the Malopolska's commune of Polanka Wielka (Oświęcim poviat). The results of these works allowed to conclude that the longitudinal direction of arable land cultivation, even in areas with not very large terrain denivelations, when the agricultural space is devoid of natural obstacles to water runoff or anti-erosion treatments, reduces the effectiveness of soil liming. In such cases, land consolidation can be an important tool to improve the effectiveness of calcium fertilization and prevent the loss of valuable nutrients from the soil. The results of the research work were used to formulate conclusions and recommendations.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Badano proces granulacji mielonego wapienia o uziarnieniu poniżej 3,2 mm metodą granulacji talerzowej. Najlepszym lepiszczem okazał się wodny roztwór lignosulfonianu sodu o stężeniu 10% mas. Uzyskane wilgotne granule charakteryzowały się wytrzymałością na zgniatanie 5–6 N/granulę, przy zawartości ok. 6% mas. wilgoci. Lepszą jakość produktu uzyskano po wysuszeniu granulatu do wilgotności poniżej 3% mas., co pozwoliło na odsianie frakcji 2–5 mm, a wytrzymałość granul na zgniatanie wzrosła do powyżej 20 N/granulę. Zarówno wilgotny granulat, jak i granulat po suszeniu spełniały wymagania środka wapnującego WE typu G1.a.
EN
Crushed limestone (particle size below 3.2 mm) was mixed either with an aq. soln. of Na lignosulfonate (concn. 5-15% by mass) or with aq. H₂SO₄ (concn. 10%) in a lab. granulator. The wet granules (size 4.29-4.57 mm) showed the crushing strength 5.20-9,8 N/granule. Under pilot plant conditions, gypsum was also added (1-5%) to the fertilizer and the granules were dried down to the moisture content 1.5-3.0% by mass. The granules were 2-5 mm in size and showed an increased crushing strength (higher than 20 N/granule).
W pracy omówiono zagadnienia dotyczące przyczyn i skutków zakwaszenia gleb w środowisku rolniczym Huty Miedzi GŁOGÓW, a także podjęto próbę oceny analizy ryzyka w oparciu o biodostępność metali ciężkich w różnych warunkach pH. Przeprowadzone badania wykazały, iż zakwaszenie gleb występujących w najbliższym sąsiedztwie zakładu uznaje się za jeden z głównych czynników wpływających na wzrost mobilności metali ciężkich. Poprawa jakości gleb oraz konieczność uzyskiwania wysokiej produkcji rolnej wymaga zabiegów odkwaszania. Z tego względu stosowanie nawozów wapnujących jest nie tylko skuteczną metodą rekultywacji gleb, ale także czynnikiem zapewniającym równowagę ekosystemów rolniczych tego rejonu.
EN
In this thesis issues related to the causes and effects of soils acidification in an agricultural environment of Huta Miedzi GŁOGÓW were discussed, also assessment of the risk analysis based on the bioavailability of heavy metals in various pH conditions was carried out. Studies have shown that acidification of soils lacated in the nearest vicinity of the plant is considered to be one of the main factors contributing to the increase of heavy metals mobility. Improvement of soils quality and the need to produce high agricultural production requires deacidification treatments. For this reason, the use of liming fertilizersis is not only effective method of soils remediation, but also factor ensuring balance of agricultural ecosytems of that region.
W pracy przedstawiono analizę nakładów materiałowo-energetycznych i kosztów wapnowania gleb wapnem nawozowym o różnej procentowej zawartości CaO wytypowanymi zestawami maszyn. Przyjęta dawka wapna wynosi 2,0 i 2,5 t CaO na hektar. Ocena maszyn pod względem nakładów materiałowo-energetycznych i kosztów wykonania zabiegu jest zbieżna, i umożliwia wskazanie zestawu maszyn o najniższych kosztach i nakładach materiałowo-energetycznych. Koszty wysiewu wapna, w zależności od procentowej zawartości CaO wybranymi zestawami maszyn wynoszą - 67,60 do 103,80 zł*ha-1 przy wysiewie wapna w dawce 2,0 t CaO na hektar oraz 78,90 do 126,10 zł*ha-1 przy dawce 2,5 t CaO na hektar. Nakłady materiałowo-energetyczne wynoszą odpowiednio 376 do 618 MJ*ha-1 i 439 do 750 MJ*ha-1.
EN
An analysis of outlays of materials and energy and costs of liming the soil with agricultural limestone of varied CaO percentage when using designated sets of devices. The following machines used for lime spreading have been tested: fertilizers and lime spreaders type RCW 5500 and type RCW 10000 and manure spreader type Tytan 14, aggregated with suitable farm tractors. The dose of lime is 2,0 and 2,5 t CaO per hectare. The evaluation of machines in terms of outlays of energy and materials and the cost of performing of liming is convergent and enables indicating these sets of devices, which minimize costs and outlays of energy and materials. The costs of lime spreading are - depending on the lime dose - 67,60 to 103,80 PLN*ha-1 when liming with the dose of 2,0 t CaO per hectare and 78,90 to 126,10 PLN*ha-1 when the dose is 2,5 t CaO per hectare. The outlays of energy and materials are respectively 376 to 618 MJ*ha-1 and 439 to 750 MJ*ha-1.
Zdefiniowano pojącie fitomelioracji krajobrazu terenu o zdegradowanej strukturze ekologicznej, ze szczegulnym uwzględnieniem nadmiernego wylesienia (urolniczenia) gruntów piaskowych. Omówinono: -rolniczą i techniczną degrafdację struktury ekologicznej -kwasową degradację gleby i potrzeby jej wapnowania -sposoby rekultywacji gruntów zniekształconych technicznie -firomeliorację terenów wiejskich.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.