Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The Effect of the Biocarbon Type on the Tribological Characteristics of Greases Manufactured with Vegetable and Synthetic Base Oils

Pawelec Zbigniew, Molenda Jarosław, Kaźmierczak Bernadetta

Tribologia

|

2020

|

nr 6

57--63

EN

The article presents the tribological characteristics of plastic greases in which the dispersing phase was vegetable (rapeseed) oil or synthetic ester oil (Priolube). The lithium stearate was used as a thickener in an amount sufficient to obtain a composition in the second consistency class, and the functional additives were biocarbon produced in the process of pyrolysis of the following plant waste: flax straw, wheat straw, corn leaves and stalks, and cherry stones. The compositions containing 5% m/m of biocarbon were prepared and the influence of the type of biocarbon on the tribological properties of the obtained plastic greases was assessed. The tribological characteristics of the grease compositions were determined using the T-02 tester in accordance with the requirements of the relevant standards. The influence of the applied biocarbon on the anti-wear (Goz) and anti-seize (Pt, poz) properties of plastic greases made with vegetable and synthetic basis was determined. It was found that some of the biocarbon, especially those derived from the pyrolysis of corn waste, significantly improve the tribological properties of plastic greases, both those based on plant and synthetic sources.

PL

W artykule przedstawiono charakterystyki tribologiczne smarów plastycznych, w których fazą dyspergującą był olej roślinny (rzepakowy) lub syntetyczny olej estrowy (Priolube). Jako zagęszczacz zastosowano stearynian litu w ilości pozwalającej na uzyskanie kompozycji w drugiej klasie konsrystencji, a dodatkami funkcyjnymi były biowęgle wytwarzane w procesie pirolizy następujących odpadów roślinnych: paździerze lniane, słoma pszeniczna, liście i łodygi kukurydzy oraz pestki wiśni. Sporządzono kompozycje zawierające, do których wprowadzano 5% m/m biowęgli i oceniono wpływ rodzaju biowęgla na właściwości tribologiczne otrzymanych smarów plastycznych. Charakterystyki tribologiczne kompozycji smarowych wyznaczono z wykorzystaniem testera T-02 zgodnie z wymaganiami norm przedmiotowych. Określono wpływ zastosowanych biowęgli na właściwości przeciwzużyciowe (Goz) i przeciwzatarciowe (Pt, poz) smarów plastycznych wytworzonych na bazie roślinnej i syntetycznej. Stwierdzono, że niektóre z biowęgli, szczególnie te pochodzące z pirolizy odpadów kukurydzy, zdecydowanie poprawiają właściwości tribologiczne smarów plastycznych zarówno tych na bazie roślinnej, jak i syntetycznej.

2

The Effect of the Formation of Polymer/Surfactant Complexes on Selected Tribological Properties of Their Aqueous Solutions

Sułek M. W., Jedynak R.

Tribologia

|

2018

|

nr 5

117--122

EN

Aqueous solutions of sodium alkyl sulphate (surfactant) and polyvinylpyrrolidone (polymer) whose physicochemical properties, including complexing ability, have been widely described in the literature were proposed as a model lubricant. It has been assumed that aqueous solutions of these compounds will favourably modify lubricating properties of water under high load conditions. For this purpose, measurements were made on a four-ball apparatus (T-02 Tester) for aqueous solutions of these compounds. Two kinds of tests were carried out: at constant loads (2, 3, and 4 kN) and variable loads within the range of 0 to 7.2 kN. Unexpectedly, high decreases in motion resistance and wear as well as an increase in antiseizure properties were found in relation to water as a base. The results obtained are so promising that solutions with an optimized composition can find practical applications. The surprisingly high effectiveness of the additives used results from the formation of surfactant/polymer complexes. These adducts adsorb at the interface, and, under friction conditions, they form a lubricant film capable of carrying high loads.

PL

Jako modelową substancję smarową zaproponowano wodne roztwory alkilosiarczanu sodu (surfaktant) i poliwinylopirolidonu (polimer), których właściwości fizykochemiczne, w tym zdolność do kompleksowania, zostały szeroko opisane w literaturze. Postawiono tezę, że wodne roztwory tych związków będą korzystnie modyfikowały właściwości smarne wody w warunkach wysokich obciążeń. W tym celu dla wodnych roztworów tych związków wykonano pomiary na aparacie czterokulowym (Tester T-02). Przeprowadzono 2 rodzaje testów: przy stałych obciążeniach (2, 3, 4 kN) oraz przy zmiennym obciążeniu w przedziale zmienności od 0 do 7,2 kN. Stwierdzono nieoczekiwanie duże obniżenie oporów ruchu i zużycia oraz wzrost właściwości przeciwzatarciowych w odniesieniu do wody jako bazy. Uzyskane wyniki są na tyle obiecujące, że roztwory o zoptymalizowanym składzie mogą znaleźć zastosowanie praktyczne. Niespodziewanie wysoka efektywność stosowanych dodatków jest konsekwencją tworzenia kompleksów surfaktanta z polimerem. Addukty te adsorbują na granicy faz, a w warunkach tarcia tworzą film smarny zdolny do przenoszenia wysokich obciążeń.

3

Wpływ rodzaju fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne smarów plastycznych wytworzonych na oleju lnianym

Kozdrach R.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 6

471--478

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu fazy zdyspergowanej na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto oleju lnianego, który następnie zagęszczono stearynianem litu, stearynianem glinu, stearynianem wapnia, modyfikowaną krzemionką typu Aerosil® oraz montmorylonitem. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych za pomocą testera tribologicznego T-02, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono wpływ rodzaju zagęszczacza na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że najkorzystniejszymi właściwościami przeciwzużyciowymi charakteryzują się kompozycje, w których jako fazę zdyspergowaną zastosowano stearynian wapnia oraz montmorylonit, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełnią kompozycje, w których fazą zdyspergowaną był montmorylonit oraz modyfikowana krzemionka amorficzna Aerosil®.

EN

The paper presents the results of investigations concerning the influence of dispersed phase on tribological properties of selected lubricating compositions. For the production lubricating greases linseed oil was used, which was then thickened with lithium stearate, aluminum stearate, calcium stearate, modified amorphous silica Aerosil® and montmorillonite. The investigations of tribological properties were carried out for lubricating greases using the tribology tester T-02 and the obtained results were compared with each other and the influence of thickener type on the values of tested parameters was evaluated. For the estimation of tribological properties, results of investigations limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (Poz) were used. Based on the obtained results of tribological investigations of selected lubricating compositions, it was concluded that the most favorable antiwear properties are compositions, wherein calcium stearate and montmorillonite were used as the dispersed phase, while the best antiscuffing protection have compositions, wherein as the dispersed phase was used montmorillonite and modified amorphous silica Aerosil®.

4

The tribological properties of lubricating greases based on renewable oils

Kozdrach R.

Tribologia

|

2016

|

nr 2

61--72

EN

The paper discusses the influence of vegetable oil basis on lubricating properties of their selected compositions. Four vegetable oils were used for production of lubricating greases: rapeseed, sunflower, soybean, and castor, all thickened with modified silica of Aerosil® type. The tribological properties of lubricating greases based on vegetable oils were investigated. On their basis, the most beneficial compositions were selected. The tribological properties of greases were estimated via measurements of limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz), and the limiting pressure of seizure (Poz). Based on the obtained results, it may be concluded that the best antiwear properties were shown by the lubricating compositions based on rapeseed oil, whereas the best antiscuffing properties have compositions using castor oil as a disperse phase.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania wpływu roślinnych baz olejowych na właściwości smarne wybranych kompozycji smarów plastycznych. Do wytworzenia środków smarowych użyto czterech olejów roślinnych: rzepakowego, słonecznikowego, sojowego oraz rycynowego, które następnie zagęszczono modyfikowaną krzemionką typu Aerosil®. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono, który z olejów roślinnych zastosowanych jako baza olejowa smarów plastycznych wpływa najkorzystniej na wartości badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych stwierdzono, że najkorzystniej na właściwości przeciwzużyciowe wpływa kompozycja, w której jako fazę dyspergującą zastosowano olej rzepakowy, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełni kompozycja, w której fazą dyspergującą był olej rycynowy.

5

The antiwear and extreme-pressure properties, and viscosity-temperature characteristics of the lubricants containing vegetable oil and AW/EP additives

Rogoś E., Urbański A.

Tribologia

|

2016

|

nr 5

159--169

EN

The lubricating and rheological properties of compositions based on vegetable oil mixtures and selected additives were examined. The additives were dedicated both to vegetable oils as well as to petroleum products. The additives varied in chemical structure and the content of active elements. It was concluded that the nature of particular additives as well as their concentration in the composition significantly altered the initial lubricating and rheological properties of the base oil. The differences were diverse and highly dependent on the composition. The most beneficial effects were obtained when the additives containing phosphorus and nitrogen were added to the base oil.

PL

Przedstawiono wyniki badań właściwości smarnych i reologicznych kompozycji olejowych wytworzonych na bazie mieszaniny olejów roślinnych z dodatkami smarnymi. Były to dodatki dedykowane olejom roślinnym oraz produktom naftowym. Dodatki różniły się strukturą chemiczną oraz zawartością pierwiastków aktywnych. Stwierdzono, że zarówno rodzaj, jak i stężenie dodatków zmieniły właściwości smarne i reologiczne oleju bazowego, przy czym zakres zmian jest zróżnicowany. Najkorzystniejsze działanie smarne i reologiczne wykazywał dodatek do olejów roślinnych zawierający fosfor i azot.

6

Forming usage properties of lubricants by the functional additives

Trzos M., Szczerek M.

Tribologia

|

2016

|

nr 3

183--194

EN

The article presents the results of analysis of improvement possibilities of lubricating properties by the modification of lubricants with the use of functional additives that improve resistance to the wear and scuffing of frictional couple. The research encompasses different base oils. Mineral oil and the synthetic oils, i.e. ester oil and hydrocarbon oil, were investigated. Tribological investigations were conducted with the use of a four ball apparatus. The research results were analysed with particular consideration of simultaneous effects of two types of additives, i.e. anti-wear and anti-scuffing. As the result of research, the possibilities of forming a lubricant’s anti-wear andanti-scuffing properties have been demonstrated through the selection of the percentage of additives. The limitation of simultaneous improvement of both resistance to wear and scuffing was also demonstrated. This limitation is due to the additives’ interactions.

PL

W artykule przedstawiono wyniki analizy dotyczącej możliwości poprawy tribologicznych właściwości środka smarowego, którego skład modyfikowano z użyciem różnej zawartości dodatków funkcjonalnych poprawiających przeciwdziałanie zacieraniu i zużyciu węzłów trących. Badania przeprowadzono dla kompozycji smarowych wytworzonych na różnych olejach bazowych. W badaniach uwzględniono oleje syntetyczne: estrowy i węglowodorowy oraz olej mineralny. Uzyskane wyniki z badań na aparacie czterokulowym poddano analizom ze szczególnym uwzględnieniem jednoczesnego wpływu zestawu dodatków na właściwości przeciwzużyciowe i przeciwzatarciowe opracowanych kompozycji. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano możliwość kształtowania tych właściwości poprzez dobór procentowej zawartości dodatków. Wykazano również ograniczenia jednoczesnej poprawy analizowanych właściwości użytkowych wynikające ze wzajemnego oddziaływania dodatków funkcjonalnych.

7

Wpływ wymuszeń mechanicznych na zmianę właściwości tribologicznych smarów plastycznych wytworzonych na bazie mineralnej

Kozdrach R.

Nafta-Gaz

|

2016

|

R. 72, nr 1

50--57

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badania wpływu wymuszeń mechanicznych na właściwości tribologiczne smarów plastycznych wytworzonych na bazie oleju mineralnego z zagęszczaczem nieorganicznym Aerosil®. Wykonano testy tribologiczne za pomocą aparatu czterokulowego dla badanych smarów plastycznych poddanych wymuszeniom mechanicznym (60, 250, 500, 1000, 3000, 5000 oraz 10 000 powtórzeń), a ich rezultaty porównano z wynikami badań tribologicznych dla smaru, który nie podlegał wymuszeniom mechanicznym. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników ww. badań tribologicznych stwierdzono, że wymuszenia mechaniczne, którym poddano badane smary plastyczne, wpłynęły na zmianę podstawowych parametrów tribologicznych. Poprawę właściwości smarnych mineralnych smarów plastycznych uzyskiwano do momentu, w którym smar był poddawany wymuszeniom mechanicznym w liczbie 500 powtórzeń. Im większe wymuszenia mechaniczne, tym coraz słabsze właściwości smarne badanych smarów plastycznych, jednakże spadek wartości badanych parametrów tribologicznych dla mineralnych smarów plastycznych, wywołany wymuszeniami mechanicznymi, nie dyskwalifikuje ich z zastosowania praktycznego.

EN

The publication presents the results of investigations of the influence of mechanical forces on the tribological properties of greases produced on mineral-based oil with an inorganic thickener Aerosil®. Investigation of tribological properties were carried out with the four ball apparatus for lubricating greases made on mineral-based oil subjected to mechanical forces (60x, 250x, 500x, 1000x, 3000x, 5000x and 10 000x) and the obtained results were compared with the results of tribological research for lubricating grease, which wasn’t subjected to the mechanical forces. For estimation of the tribological properties the results of investigations concerning, limiting load of wear, weld point, scuffing load, limiting load of scuffing and limiting pressure of seizure were used. On the basis of the above mentioned results of tribological investigations of lubricating compositions, it was ascertained that the mechanical forces under which the researched lubricating greases were subjected, brought about a change in the basic tribological parameters. Improvement of lubricating properties of mineral lubricating greases was obtained until the moment at which the grease was kneaded 500-times. The greater the mechanical forces, the weaker the lubricating properties of the researched lubricating greases, however the decline of the value of the researched tribological parameters for mineral lubricating greases caused by mechanical forces doesn’t disqualify them for practical application.

8

Właściwości tribologiczne olejów roślinnych jako potencjalnych baz środków smarowych

Rogoś E.

Tribologia

|

2015

|

nr 5

109--119

PL

Przedstawiono wyniki badań właściwości smarnych olejów roślinnych jako potencjalnych baz dla środków smarowych. Były to oleje surowe i rafinowane, niezawierające dodatków uszlachetniających. Dla porównania zbadano takie same właściwości mineralnego oleju maszynowego L-AN 46. Oceniono właściwości przeciwzużyciowe i przeciwzatarciowe olejów z wykorzystaniem aparatu czterokulowego oraz testera T-02 dla skojarzenia stal–stal. Po badaniach tribologicznych wykonano analizę powierzchni śladów tarcia. Stwierdzono, że oleje roślinne zapewniały wyższą ochronę przecizużyciową i przeciwzatarciową węzła tarcia niż olej mineralny. Mogły stanowić bazę dla biodegradowalnych środków smarowych.

EN

The paper presents the test results of the antiwear and extreme-pressure properties of vegetable oils. They were compared to mineral machine oil L-AN 46 without additives. Wear scars were analysed during tribological examinations. It was shown that vegetable oils protect friction joints against wear and seizure better than mineral oil. They can be used as the bases for lubricants.

9

Biodegradowalne oleje smarowe do przelotowych układów smarowania

Rogoś E.

Tribologia

|

2015

|

nr 1

109--120

PL

Przedstawiono wyniki badań kompozycji olejowych o klasie lepkości ISO VG 32, 46 i 68, przeznaczonych do stosowania w przelotowych układach smarowania. Bazą kompozycji była mieszanina oleju gorczycowego z olejem rycynowym lub estrami metylowymi oleju rzepakowego. Oceniono właściwości przeciwzużyciowe, przeciwzatarciowe, fizykochemiczne i ekologiczne produktów. Dla porównania zbadano takie same właściwości olejów maszynowych rodzaju AN przeznaczonych do smarowania przelotowego maszyn i urządzeń. Stwierdzono, że wytworzone kompozycje olejowe charakteryzowały się takimi samymi lub wyższymi od produktów komercyjnych właściwościami przeciwzużyciowymi i przeciwzatarciowymi, lepkościowo-temperaturowymi, przeciwkorozyjnymi, przeciwpiennymi i termooksydacyjnymi. Mogły być stosowane w przelotowych układach smarowania pracujących w zmiennych warunkach klimatycznych, np. mechanizmów smarowania mgłą olejową w leśnictwie i sadownictwie czy osi pojazdów szynowych.

EN

The objects of this study were oils for total loss systems with ISO VG 32, 46, and 68 viscosity grade. The oils were manufactured based on mixture of mustard oil with castor oil or rapeseed-methyl-ester. Antiwear, extreme-pressure, and physicochemical properties of these oils were assessed. They were compared to “classical” mineral-based machinery oils of category AN. The results indicated that the vegetable-based oils were comparable to the mineral oils and they can be used as their substitute.

10

Zastosowanie montmorylonitu jako dodatku modyfikującego właściwości tribologiczne smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej

Kozdrach R.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 12

1029--1036

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu różnej ilości dodatku modyfikującego na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smaru plastycznego wytworzonego na bazie roślinnej i zagęszczonego 12-hydroksystearynianem litu zastosowano montmorylonit – jako przedstawiciel krzemianów warstwowych. Wykonano testy tribologiczne za pomocą aparatu czterokulowego dla smaru bazowego, tzn. niezawierającego dodatku modyfikującego, i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych różną ilością krzemianu warstwowego. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że dodatek 3% montmorylonitu spowodował znaczne podwyższenie, w porównaniu z kompozycją smarową niezawierającą dodatku modyfikującego, wartości poszczególnych parametrów określających poziom właściwości smarnych badanych kompozycji smarowych.

EN

The paper presented the results of research of the influence of varying amounts of a modified additive on the tribological properties of selected lubricating compositions. For the study greases based on rapeseed oil were used. Lithium stearate was applied as a thickener of lubricating greases. The lubricating compositions produced in this way were modified by laminated silicates in the form of montmorillonite. To the structure of each grease this additive in the amounts of 1%, 3% and 5% m/m was introduced. Tribological tests were carried out using a four-ball of lubricating grease not containing the modified additive and then were compared with the results obtained for lubricating greases modified with a different amount of laminated silicates. The tribological properties of the tested compositions were determined by measuring the limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (poz). On the basis of the tribological research results of selected lubricating compositions it was affirmed, that the addition of 3% montmorillonite resulted in a significant increase in the values of individual parameters determining the level of tribological properties of researched lubricating compositions in comparison with lubricating composition not containing the modified additive.

11

Wpływ synergizmu dodatków zawierających krzem na zmiany charakterystyk trybologicznych smaru plastycznego

Kozdrach R.

Nafta-Gaz

|

2015

|

R. 71, nr 2

110--118

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu oddziaływania dodatków zawierających krzem na właściwości trybologiczne kompozycji smarowej. Do modyfikacji smaru plastycznego, wytworzonego na bazie mineralnej i zagęszczonego 12-hydroksystearynianem litu, zastosowano hydrofobową krzemionkę amorficzną Aerosil® R972, hydrofilową krzemionkę amorficzną Aerosil® 300, montmorylonit (jako przedstawiciel krzemianów warstwowych) oraz mieszaniny: hydrofobowej krzemionki amorficznej z hydrofilową krzemionką amorficzną, hydrofobowej krzemionki amorficznej z montmorylonitem oraz hydrofilowej krzemionki amorficznej z montmorylonitem. Wykonano badania właściwości smarnych objęte normą dla analizowanej grupy środków smarowych, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono wpływ oddziaływania różnych dodatków na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości trybologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań trybologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono istnienie synergistycznego oddziaływania między dodatkami modyfikującymi zastosowanymi w badanych kompozycjach smarowych, czyli hydrofobową krzemionką amorficzną, hydrofilową krzemionką amorficzną oraz montmorylonitem na zmianę wartości poszczególnych parametrów określających poziom właściwości trybologicznych badanych kompozycji smarowych.

EN

The paper presents the results of research on the influence of additives containing silica on the tribological properties of selected lubricating compositions. The study used greases based on paraffin oil of pharmaceutical purity. As a thickener of lubricating greases, lithium 12-hydroxystearate was used. The lubricating compositions were produced using modified additives in the form of hydrophobic amorphous silica Aerosil® R972, hydrophilic amorphous silica Aerosil® 300, laminated silicates in the form of montmorillonite and mixtures of hydrophobic amorphous silica Aerosil® R972 with hydrophilic amorphous silica Aerosil® 300, hydrophobic amorphous silica Aerosil® R972 with laminated silicates in the form of montmorillonite and hydrophilic amorphous silica Aerosil® 300 with laminated silicates in the form of montmorillonite. Research on lubricating properties was covered by the standard for analyzed group of lubricants, the results were compared with each other and the effect of the impact of various additives on the value of the parameters studied was evaluated. The tribological properties of the tested compositions were determined by measurement of the limiting load of wear (Goz/40), welding load (Pz), scuffing load (Pt), limiting load of scuffing (Poz) and the limiting pressure of seizure (poz). The results of tribological investigations of lubricating compositions affirmed the existence of synergistic effect between modified additives used in researched lubricating compositions, namely hydrophobic amorphous silica Aerosil® R972, hydrophilic amorphous silica Aerosil® 300 and laminated silicates in the form of montmorillonite and their mixtures on the change in value of particular parameters determining the level of tribological properties of the researched lubricating compositions.

12

Wpływ epoksydowanych olejów sojowych na właściwości smarne i fizykochemiczne olejów roślinnych

Rogoś E., Urbański A.

Tribologia

|

2014

|

nr 6

139--150

PL

Przedstawiono wyniki badań właściwości przeciwzużyciowych, przeciwzatarciowych i fizykochemicznych kompozycji olejów roślinnych z epoksydowymi olejami sojowymi w aspekcie zastosowania dla biodegradowalnych olejów hydraulicznych. Oleje epoksydowane pełniły rolę modyfikatorów lepkości. Jako składniki bazowe wykorzystano oleje: rzepakowy, gorczycowy i sojowy. Epoksydowane oleje sojowe E1 i E2 były różnych producentów. Wytworzone kompozycje należały do tej samej klasy lepkości VG 46. Uzyskane wyniki badań umożliwiły przeprowadzenie analizy wpływu epoksydowanych olejów sojowych na zdolność powstałych kompozycji smarowych do ochrony testowego węzła tarcia przed zużyciem i zatarciem oraz na podstawowe właściwości fizykochemiczne. Stwierdzono, że tego rodzaju produkty mogą być zastosowane do wytwarzani olejów hydraulicznych. Można nimi zastąpić klasyczne dodatki polimerowe.

EN

The paper presents the antiwear, extreme-pressure and physicochemical properties of compositions of vegetable oils with epoxidized soybean oils as bases for biodegradable hydraulic oils. Epoxidized soybean oils were used as viscosity additives, and rapeseed, mustard, and soya oils are used as base components. The compositions were prepared on oil bases at VG 46 viscosity grade. It was concluded that epoxidized soybean oils may be a substitute for typical viscosity additives and can be used to production of ecological lubricants.

13

Właściwości tribologiczne elementów pokrytych powłokami WC/C smarowanych podczas tarcia olejem z alg

Dziosa K., Makowska M., Grądkowski M.

Tribologia

|

2014

|

nr 6

23--32

PL

Zbadano właściwości smarne oleju uzyskanego z alg i porównano je z właściwościami smarnymi komercyjnego oleju rzepakowego. W badaniach stosowano olej z alg wytworzony na Uniwersytecie Warmińsko-Mazurskim w Olsztynie. Właściwości tribologiczne oceniano na podstawie granicznego obciążenia zużycia (Goz) oraz obciążenia zacierającego (Pt). Badania przeprowadzono z wykorzystaniem aparatu czterokulowego, w którym elementy węzła tarcia (kulki ze stali o średnicy 1/2") pokryto powłokami typu WC/C o grubości ~2 µm. W takim skojarzeniu materiałowym olej z alg charakteryzuje się lepszymi właściwościami smarnymi niż olej rzepakowy zarówno pod względem działania przeciwzużyciowego, jak i przeciwzatarciowego. Uzasadnione jest więc rozważanie oleju z alg jako zamiennika olejów roślinnych w zastosowaniach technicznych, np. przy komponowaniu ekologicznych materiałów smarowych przeznaczonych do smarowania węzłów tarcia z elementami pokrytymi powłokami WC/C.

EN

The lubricating properties of oil obtained from algae are studied and compared with the properties of commercial rapeseed oil. Algae oil produced at the University of Warmia and Mazury in Olsztyn was used. Tribological properties were evaluated based on the limiting load of wear (Goz) and scuffing load (Pt). Friction tests were carried out using a fourball machine. The steel balls (½-inch diameter) were WC/C-coated (~2 µm thickness). In this tribosystem, algae oil has better lubricating properties, both antiwear and antiscuffing, than rapeseed oil. It is therefore appropriate to consider algae oil as a substitute for vegetable oils in technical applications, e.g., as eco-friendly components of lubricants for WC/C-coated rubbing elements.

14

Wpływ dodatków AW/EP na właściwości smarne ekologicznych kompozycji smarowych

Rogoś E.

Tribologia

|

2013

|

nr 6

109--120

PL

Przedstawiono wyniki badań właściwości przeciwzużyciowych i przeciwzatarciowych kompozycji olejowych zawierających bezpopiołowe dodatki smarne AW/EP, dedykowane olejom biodegradowalnym. Dla porównania zbadano efektywność działania dodatku smarnego dla produktów naftowych. Kompozycje wytworzono na bazach olejowych o klasie lepkości VG 46 i VG 68. Obie bazy były mieszaninami oleju rzepakowego i rycynowego. Po badaniach tribologicznych wykonano analizę powierzchni śladów tarcia. Stwierdzono, że bezpopiołowe dodatki smarne efektywnie modyfikowały przeciwzatarciowe i przeciwzużyciowe właściwości roślinnych baz olejowych. Można nimi zastąpić klasyczne dodatki smarne AW/EP.

EN

The paper presents antiwear and extreme-pressure properties of lubricants containing ecological ashless AW/EP additives. The comparison with the commercial petrol additive was performed. The lubricants were prepared on oil bases in VG 46 and VG 68 viscosity grade. The bases were formulated from rapeseed and castor oils. After tribological examinations were analysed the wear scars. It was concluded that ecological ashless additives improve lubricating properties of vegetable oil bases. They can be applied instead of petrol ones.

15

Effect of making technology on the antifriction properties of new bearings for printing machines

Roik T., Gavrish A., Kyrychok P., Vitsuk Y.

Selected Engineering Problems

|

2013

|

nr 4

147--152

EN

In a paper the results of effect the developed making technology on the antifriction properties of new bearings on the nickel alloy EP975-based composite materials with solid lubricant CaF2 additions for high speed printing equipment have been presented. Paper summarizes the formation of new materials’ structure and antifriction properties after new manufacture technology using. It was shown the efficiency of developed making technology for bearings that is confirmed by the results of industrial tests. The results of new composite material’s tribotechnical properties in a comparison with known nickel composite have been presented. Full-scale industrial tests of the new composite bearing materials in friction units of printing machines have been conducted. Visual inspection and measurement of surface roughness show that the contact surfaces of bearings are not damaged, have high quality, and are usable. Industrial tests of ЕP975–CaF2 bearings showed increase in wear resistance by a factor of 3.2 – 6.0 compared with known bearings.

16

Wpływ rodzaju fazy dyspergującej na właściwości tribologiczne smarów plastycznych

Kozdrach R.

Tribologia

|

2012

|

nr 6

85--97

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu rodzaju fazy dyspergującej na właściwości smarne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto mineralnej, syntetycznej oraz roślinnej bazy olejowej, które następnie zagęszczono modyfikowaną krzemionką w postaci AerosiluR. Wykonano badania właściwości tribologicznych objęte normą dla smarów plastycznych wytworzonych na różnych olejach bazowych, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono, jaki wpływ ma rodzaj zastosowanej fazy dyspergującej na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych stwierdzono, że najkorzystniej na właściwości przeciwzużyciowe badanych smarów plastycznych wpływa olej rzepakowy, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełni olej parafinowy o czystości farmaceutycznej.

EN

In this article, the author presents the results of investigations on the influence of the dispersion phase on the lubricating properties of selected lubricated compositions. For production lubricating greases, mineral, synthetic, and vegetable oil bases are thickened with modified silica to form AerosilR. The investigation of tribological properties were carried out for lubricating greases made on different oils bases and the obtained results were compared to account for the influence of the kind of dispersion phase on the value of research parameters. The results of investigations on the limiting load of wear, weld point, scuffing load, the limiting load of scuffing, and the limiting pressure of seizure were used for the estimation of tribological properties. Using the results of the tribological investigations, we were able to ascertain the most advantageous compositions for the antiwear properties of lubricating greases that influence vegetable oil; however, the best protections against anti-scuffing are mineral oils of pharmaceutical purity.

17

Wpływ nanododatków ceramicznych na charakterystyki tribologiczne biodegradowalnych smarów plastycznych

Kozdrach R.

Tribologia

|

2012

|

nr 4

75-88

PL

W publikacji przedstawiono wyniki badań wpływu dodatków ceramicznych na właściwości tribologiczne wybranych kompozycji smarowych. Do modyfikacji smarów plastycznych wytworzonych na bazie mineralnej, syntetycznej oraz roślinnej i zagęszczonych stearynianem litu zastosowano płomieniową krzemionkę amorficzną AerosilŽ oraz montmorylonit jako przedstawiciel krzemianów warstwowych. Za pomocą aparatu czterokulowego wykonano testy tribologiczne dla smarów bazowych, tzn. niezawierających dodatków modyfikujących, i porównano je z wynikami uzyskanymi dla smarów plastycznych zmodyfikowanych wyżej wymienionymi dodatkami. Do oceny tych właściwości wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że zastosowane dodatki modyfikujące w postaci krzemionki amorficznej oraz montmorylonitu korzystnie wpływają na zmianę wartości poszczególnych parametrów określających poziom właściwości smarnych badanych kompozycji smarowych.

EN

The paper presents the results of research of ceramic additives on the change of the tribological properties of selected lubricating compositions. The study used of greases based on paraffin oil of pharmaceutical purity, rapeseed oil, and synthetic oil Priolube 3970. As a thickener of lubricating greases, lithium stearate was used. The lubricating compositions were produced using modified ceramic additives in the form of flame amorphous silica Aerosil and laminated silicates in the form of montmorillonite. These additives in amount of 8% m/m were introduced to the structure of each grease. In the early phase of the experiment, tribological tests of compositions containing from 1 to 10% additives were carried out to determine the optimum amount of lubricating compositions. The tribological tests were carried out using four-balls apparatus for lubricating greases not containing the modified additive, and the results were compared to the results obtained for lubricating greases modified with additives mentioned above. The tribological properties of the tested compositions were determined by measurement of the limiting load of wear (Goz/40), welding load (Fz), scuffing load (Ft), limiting load of scuffing (Foz), and the limiting pressure of seizure (Foz). The research affirmed, that the flame amorphous silica is a less effective modifier for reducing anti-scuffingly by stepwise increasing load of the friction, under conditions of linearly increasing load, seizure, and anti-wear under constant load of the friction than montmorillonite regardless of the base oil. However, the flame amorphous silica improves the resistance to scuffing of the surface layer and wear in relation the basic lubricating compositions.

18

Wpływ budowy łańcucha alkilowego na właściwości przeciwzatarciowe wodnych roztworów oksyetylenowanych alkoholi

Sułek M. W., Bocho-Janiszewska A., Małysa A.

Tribologia

|

2012

|

nr 5

183--190

PL

W artykule przedstawiono wpływ budowy łańcucha alkilowego oksyetylenowanych alkoholi tłuszczowych na właściwości przeciwzatarciowe ich wodnych roztworów. Przedmiotem badań były wodne roztwory mieszaniny dwóch alkoholi laurylowego i mirystylowego, oksyetylenowanych 7 i 10 molami tlenku etylenu oraz dwa alkohole izotridecylowe, oksyetylenowane 7 i 9 molami tlenku etylenu. Charakterystyki tribologiczne były wyrażone poprzez właściwości przeciwzatarciowe, których miarą były: obciążenie zacierające (Pt), obciążenie zatarcia (poz), graniczne obciążenie zatarcia (poz) oraz średnica skazy (d). Wykorzystano aparat czterokulowy (tester T02). Analiza wielkości charakteryzujących zatarcie wskazuje, że alkohole z rozgałęzionymi łańcuchami mają, w porównaniu z alkoholami liniowymi, zdecydowanie niższą efektywność przeciwdziałania zacieraniu. Obserwowane zmiany wielkości tribologicznych są interpretowane w kategoriach niższej trwałości filmu smarnego tworzonego przez izoalkohole z ich wodnych roztworów. Tworzony w warunkach tarcia film smarny nie jest trwały i nie zabezpiecza wystarczająco współpracujących elementów pary ciernej przed zużyciem i zatarciem. Dlatego wodne roztwory izoalkoholi w warunkach względnie niskich obciążeń nie mogą stanowić efektywnych substancji smarowych.

EN

This paper discusses the effect of the structure of the alkyl chain of ethoxylated fatty alcohols on antiseizure properties of their aqueous solutions. The subjects of the study were aqueous solutions of a mixture of lauryl and myristyl alcohols ethoxylated with 7 and 10 moles of ethylene oxide and two isotridecyl alcohols ethoxylated with 7 and 9 moles of ethylene oxide. The tribological characteristics were expressed by antiseizure properties whose measure were scuffing load (Pt), seizure load (Poz), limiting pressure of seizure (poz), and wear scar diameter (d). A four-ball tribotester (T-02) was used in the tests. The analysis of the quantities characterising seizure indicates that, compared to linear alcohols, branched-chain alcohols are considerably less efficient in antiseizure properties. The observed changes in tribological quantities are interpreted in terms of the lower stability of the lubricant film formed by isoalcohols from their aqueous solutions. The lubricant film being formed under friction conditions is not stable and does not sufficiently protect friction pair elements against wear and seizure. Therefore, aqueous solutions of isoalcohols cannot act as efficient lubricants under relatively low load conditions.

19

Oksyetylaty cardanolu jako alternatywne komponenty cieczy eksploatacyjnych

Rogoś E., Urbański A.

Tribologia

|

2012

|

nr 5

137--146

PL

Zbadano i porównano właściwości smarne roślinnych składników bazowych w aspekcie zastosowania dla cieczy obróbkowych. Były to cardanol (olej z łupin nerkowca), produkty jego oksyetylacji i mieszanin oksyetylatów z syntetycznym estrem. Badano oksyetylaty o różnym stopniu przyłączenia tlenku etylenu. Zbadano przeciwzużyciowe i przeciwzatarciowe właściwości wytworzonych składników bazowych z wykorzystaniem aparatu czterokulowego T-02 z narastającym w sposób ciągły obciążeniem węzła tarcia dla skojarzenia stal–stal. Uzyskane wyniki badań umożliwiły wybranie produktu o najkorzystniejszych właściwościach smarnych.

EN

The lubricating properties of vegetable base components in the aspect of their application in cutting fluids were tested and compared. These included cardanol (the main component of cashew nutshell liquid), products of oxyethylation of cardanol as well as mixture of oxyethylaties and synthetic ester. The oxyethylaties by different degree of addition of ethylene oxide were examined. The antiwear and extreme-pressure properties of the formulated base components were investigated by means of a four-ball test device T-02 in a steel-on-steel system. The obtained results made it possible to select the product with the best lubricating properties.

20

Wpływ rodzaju zagęszczacza na charakterystyki tribologiczne smarów plastycznych

Kozdrach R., Bajer J., Drabik J.

Tribologia

|

2011

|

nr 1

73-83

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań wpływu fazy rozpraszanej na właściwości smarne wybranych kompozycji smarowych. Do wytworzenia smarów plastycznych użyto mineralnej bazy olejowej, którą następnie zagęszczono stearynianem litu, stearynianem wapnia, kompleksowym mydłem litowym, modyfikowaną krzemionką oraz mieszaniną PTFE i krzemionki modyfikowanej. Wykonano badania właściwości smarnych objęte normą dla badanej grupy środków smarowych, a uzyskane wyniki porównano ze sobą i oceniono wpływ rodzaju zagęszczacza na wartość badanych parametrów. Do oceny właściwości tribologicznych wykorzystano wyniki badań granicznego obciążenia zużycia, obciążenia zespawania, obciążenia zacierającego, granicznego obciążenia zatarcia oraz granicznego nacisku zatarcia. Na podstawie wyników badań tribologicznych wybranych kompozycji smarowych stwierdzono, że najkorzystniej na właściwości przeciwzużyciowe badanych smarów plastycznych wpływa stearynian wapnia, natomiast najskuteczniejszą ochronę przeciwzatarciową pełnią zagęszczacze krzemionkowe i krzemionkowo-polimerowe.

EN

In this article, the authors present the results of investigations on the influence dispersed phase on the lubricating properties of selected lubricated compositions. For production plastic greases used to mineral oil basis, which then thickens lithium stearate, calcium stearate, complex lithium soap, modified silica and mixtures of teflon and methylated silica. The investigation of lubricating properties were carried out for research groups of lubricated compositions and the obtained results were compared to account for the influence of the thickener on the value of research parameters. The results of investigations on the limiting load of wear, weld point, scuffing load, the limiting load of scuffing, and the limiting pressure of seizure were used for the estimation of tribological properties. Using the results of the tribological investigations selected for lubricated compositions, we were able to ascertain the most advantageous compositions for the antiwear properties of plastic greases that influence calcium stearate; however, the best protection against antiscuffings are silica and polymer-silica thickeners.