Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: vitrinite reflectivity

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Analiza dojrzałości oraz jednowymiarowe modelowanie historii termicznej utworów potencjalnie macierzystych dla węglowodorów w rejonie Liplas-Tarnawa

Poprawa P., Narkiewicz K., Sadowska K., Bruszewska B.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

2001

T. 174

173--203

Dla rejonu Liplas–Tarnawa przeprowadzono rekonstrukcję historii termicznej, petrograficzną analizę potencjalnych utworów macierzystych dla węglowodorów oraz rekonstrukcję historii generowania przez nie węglowodorów. Dla otworu Tarnawa 1 stwierdzono zmienność dojrzałości termicznej w profilu, która wynosi od 0,45–0,48% Rr w utworach miocenu autochtonicznego, poprzez 0,58–0,61% Rr w utworach jury środkowej, 0,67–0,85% Rr w utworach karbonu, do 0,72–0,96% Rr w utworach dewonu górnego. Wskaźnik przeobrażenia barw konodontów (CAI) w obrębie profilu otworu Tarnawa 1 zmienia się od 1–1,5 w utworach permsko-triasowych do 2,5–3 w utworach dewonu górnego. Dla próbki dolnokarbońskich węglanów z otworu Liplas 2 stwierdzono CAI 3. Dla profilu Tarnawa 1 współczesny strumień cieplny określono na ok. 56 mW/m2, natomiast średni gradient geotermiczny na 2,41oC/100 m. Zrekonstruowano krótkotrwałą, późnopermsko-wczesnotriasową anomalię strumienia cieplnego, sięgającą od 100 do 150 mW/m2, genetycznie związaną z rozwojem basenu pull-apart Liplas–Tarnawa. Dodatkowo możliwa jest modyfikacja tego modelu, zakładająca podgrzanie w późnym karbonie–wczesnym permie w rezultacie aktywności magmowej wzdłuż strefy granicznej bloków górnośląskiego i małopolskiego. W alternatywnym modelu wykazano, że przy przyjęciu szerokich zakresów błędu dla pomiarów Rr i CAI możliwy, choć mniej prawdopodobny, jest wariant zakładający stały w czasie strumień cieplny. Jako skały potencjalnie macierzyste dla ropy naftowej (II typ kerogenu) wskazano utwory jury środkowej, natomiast jako skały potencjalnie macierzyste dla gazu ziemnego (III typ kerogenu) wskazano utwory górnego wizenu i/lub namuru A oraz westfalu (dolnego permu). Stwierdzono, że zależnie od modelu historii termicznej, generowanie (wczesna faza) i ekspulsja niewielkich ilości gazu ziemnego z utworów wizenu i namuru nastąpiłyby bądź na przełomie permu i triasu, bądź w późnym miocenie oraz na przełomie miocenu i pliocenu.

For the area of Liplas-Tarnawa thermal maturity, as well as thermal, generation and expulsion history were reconstructed. For Tarnawa 1 borehole thermal maturity varies in the profile from 0.45-0.48% Rr, through 0.58-0.61 % Rr, 0.67-0.85% Rr, to 0.72-0.96% Rr for respectively the Miocene, the Middle Jurassic, the Carboniferous and the Upper Devonian sediments. Colour alteration index (CAI) changes in this well from 1-1.5 to 2.5-3 for the Permian-Triassic and the Upper Devonian sediments respectively. For Lower Carboniferous carbonates from Liplas 2 borehole CAI3 was obtained. Recent heat flow for Tarnawa 1 was calculated for 56 mW/m2, and recent geothcrmal gradient equals to 2.41°C/100 m. Two alternative scenarios of heat flow history were analysed. In the preferred model a short-time late Permian-carly Triassic thermal anomaly was reconstructed, with heat flow reaching 100 to 150 mW/m2. The model might also be modified by an assumption of the late Carboniferous-early Permian heating related to magmatic activity. The second, less probable model, involves heat flow constant in time. Potential source rock for oil is the Middle Jurassic, while for gas arc the Namurian A and upper Viscan, as well as Westphalian (Lower Permian) sediments. Depending on thermal history model, generation (early phase) and expulsion of a very small amount of natural gas from the Namurian A (?and upper Viscan) sediments took place at the end of Permian-begging of Triassic or at the end of Miocene-beginning of Pliocene.

Origin and thermal maturity of the organic matter in the Lower Palaeozoic rocks of the Pomeranian Caledonides and their foreland (northern Poland)

Grotek I.

Kwartalnik Geologiczny

1999

Vol. 43, Nr 3

297-312

The clayey-muddy complex of the Ordovician and Silurian age in the Pomeranian Caledonides belt as well as the Cambrian, Ordovician and Silurian rocks at its foreland (the East European Craton) contain the same genetical type of the organic matter dominated by the syngenetic sapropelic material (oil-prone). The intensity and character of the thermal alterations in both stable organic matter mobile components show distinct analogies despite the different tectonic involvement of both regions. The reflectivity index of the vitrinite-like minerals shows an increase with a burial depth of the successive members of the Lower Palaeozoic. The local increase in thermal alteration of the organic matter is related to the zones of the increased tectonic activity. Assuming that the maximum burial depth of the studied sediments corresponds to their present depth, it can be concluded that the thermal palaeogradient for the Early Palaeozoic in the Pomeranian region was higher than the present-day one. The range of maximum palaeotemperatures which influenced the Lower Palaeozoic complex is very wide ranging from about 70 to 200°C in the Caledonian zone. The analysed deposits do not show a good quality as potential source rocks for hydrocarbon generation. Their low generation potential is probably caused by an earlier generation of a part of hydrocarbons.

Badania petrograficzne i geochemiczne wykonane zostały na materii organicznej rozproszonej w utworach starszego paleozoiku po obu stronach strefy tektonicznej Teisseyre'a-Tornquista. Objęły one swym zasięgiem osady ordowiku i syluru pomorskiej części pasma kaledonidów oraz kambru, ordowiku i syluru na ich przedpolu, na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego. Mimo że materia organiczna jest czułym wskaźnikiem zmian fizykochemicznych, szczególnie termicznych, zachodzących w osadzie w czasie jego dia-i katagenezy, nie stwierdzono wyraźnych różnic w charakterze jej przemian na obu obszarach. Świadczy to o podobnym wpływie procesów tektonicznych związanych zarówno z kaledonidami, jak i młodszymi ruchami diastroficznymi na brzeżną strefę kaledonidów pomorskich oraz na ich przedpole na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego. Typ genetyczny materii organicznej zawartej w skałach starszego paleozoiku na całym obszarze badań jest reprezentowany przez syngenetyczny materiał sapropelowy oi!-prone. Zawartość materiału humusowego, głównie redeponowanego, wzrasta dopiero w osadach sylurskich. W całym profilu badanych osadów występują epigenetyczne węglowodory impregnujące skały, wypełniające przestrzenie porowe lub mikroszczeliny spękań. W kompleksie utworów starszego paleozoiku materia organiczna stała oraz związki labilne występują w zmiennej ilości, przy maksymalnej koncentracji nie przekraczającej 2,6% TOC oraz 0,33% bituminów. Poziomy macierzyste o zawartości powyżej 0,5% C(org). występują najliczniej na obszarze kratonu wschodnioeuropejskiego w iłowcach środkowego kambru, górnego ordowiku oraz lokalnie w całym profilu syluru. W brzeżnej strefie kaledonidów pomorskich jedynie pojedyncze poziomy łupków karadoku z otworu Jamno IG 2 oraz wenloku z otworu Klosnowo IG 1 wykazują cechy słabych skał macierzystych dla generacji ropy. Potencjał generacyjny poziomów potencjalnie macierzystych jest najprawdopodobniej obniżony przez wcześniejsze wygenerowanie części węglowodorów. Określone na podstawie wartości wskaźnika Ro stadia generacji węglowodorów, w rejonie położonym na południowy zachód od strefy Teisseyre'a-Tornquista (kaledonidy pomorskie), zmieniają się od wczesnej fazy generacji ropy po późną fazę generacji gazów (0,63-2,73% Ro), wskazując na paleotemperatury w zakresie 70-200°C. Na północny wschód od strefy T-T (kraton wschodnioeuropejski) stopień dojrzałości materii organicznej odpowiada głównej fazie generacji ropy po fazę generacji gazów (0,82-2,3% Ro), przy maksymalnych paleotemperaturach oddziałujących na osady kambru -syluru, rzędu 80-190°C. Stopień dojrzałości termicznej syngenetycznych bituminitów oraz macerałów witrynitopodobnych wzrasta generalnie z głębokością pogrążenia osadów. Wydaje się, iż najsilniejszy wpływ na charakter przemian materii organicznej miały warunki termiczne związane z maksymalnym pogrążeniem oraz wielkością paleogradientu termicznego. Lokalne anomalie termiczne związane są ze strefami tektonicznymi oraz działalnością wulkaniczną.