Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Badania spektroskopowe i termograwimetryczne błon z plastizoli poli(chlorku winylu) zawierających pigmenty kadmowe

Makarewicz Edwin, Tworek Magdalena, Mroczyńska Karina, Majewska-Laks Kinga, Shyychuk Iryna

Przemysł Chemiczny

|

2020

|

T. 99, nr 2

278--285

PL

Przedstawiono wyniki badań spektroskopowych i termograwimetrycznych błon zawierających żółte, oranżowe i czerwone pigmenty kadmowe, otrzymanych przez żelowanie plastizoli poli(chlorku winylu). W skład pigmentów wchodziły atomy kadmu, cynku, siarki i selenu. Pigmenty były oczyszczone oraz po obróbce w środowisku kwaśnym lub zasadowym. Badano błony przed i po naświetlaniu UV. W wyniku działania promieniowania UV na błony stwierdzono zmienione ilości ugrupowań hydroksylowych oraz podstawników chlorowych. Ustalono wpływ składu pigmentów na termiczny rozkład błon PVC.

EN

Eight com. Cd pigments were purified by extn. with boiling AcOBu for 2.5 h and by leaching with boiling NaOH and H2SO4 solns. and then used for pigmenting (14.3% by mass) di-2-ethylhexylphthalate-plastified poly(vinyl chloride) gelated at 140°C for 1 h. The plastisol films (thickness 1.0 mm) were irradiated with UV at 30°C for 100 h. The irradiation resulted in partial degrdn. of the polymer structure and formation of hydroxyl groups.

2

Właściwości strukturalne i fizykomechaniczne błon z poli(chlorku winylu) barwionych pigmentami spinelowymi

Makarewicz Edwin, Tworek Magdalena, Lamkiewicz Jan, Ziółkowska Dorota, Siekierka Przemysław

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 8

1238--1245

PL

Przedstawiono wyniki badań zmiany barwy, struktury, temperatury mięknienia i właściwości wytrzymałościowych błon polimerowych z poli(chlorku winylu) zawierających pigmenty spinelowe. Pigmenty zbudowane były z atomów kobaltu, glinu, chromu, cynku i żelaza. Miały barwę niebieską, zieloną, oliwkową, brązową i czarną. Ich właściwości porównano z właściwościami bieli tytanowej. Stosowano pigmenty oczyszczone oraz po modyfikacji w środowisku kwaśnym lub zasadowym. Barwne błony otrzymano przez żelowanie plastizoli poli(chlorku winylu). Badania ich właściwości wykonano przed i po naświetlaniu UV. Badano skład pigmentów, zmianę barwy błon, stopień ich krystaliczności, temperaturę mięknienia i wytrzymałość błon podczas zrywania. Promieniowanie UV spowodowało pogorszenie właściwości fizycznych, fizykochemicznych i fizykomechanicznych błon w wyniku przebiegu procesów rozpadu i degradacji pigmentów oraz błony polimerowej. Wskazano na znaczny wpływ atomów metali zawartych w pigmentach na przebieg reakcji fotochemicznych niszczących barwną błonę.

EN

Six com. Co, Al, Cr, Zn and Fe-contg. spinel pigments were purified by n-BuOH extn. and treated under acidic or basic conditions, dried at 60°C and mixed in a mortar with 8.3, 14.3 and 20% by mass of poly(vinyl chloride) plastisol then vented for 24 h, poured on a flat surface and dried at 140°C for 1 h to gels. The membranes were irradiated with UV radiation. The elemental compn. of membranes, color, degree of crystallinity, softening point, tensile strength and relative elongation before and after UV irradn. were detd. UV radiation resulted in deterioration of membrane properties and degradation processes of both pigments and polymer.

3

Właściwości mechaniczne kompozytów na osnowie polilaktydu napełnionych mączką drzewną

Fabijański Mariusz

Przemysł Chemiczny

|

2019

|

T. 98, nr 8

1246--1248

PL

Badano wytrzymałość na rozciąganie, udarność i twardość kompozytów na osnowie polilaktydu zawierających 10–40% mączki drzewnej. Wraz ze wzrostem zawartości napełniacza pogarszały się wszystkie badane właściwości mechaniczne kompozytu.

EN

A wood flour was added (10–40% by mass) to polylactide to det. tensile strenght, impact strength and hardness of the obtained composites. All mech. properties were deteriorated by the addn. of wood flour.

4

Chloroeten : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy z zastosowaniem chromatografii gazowej ze spektrometrią mas

Zieliński M., Twardowska E., Kucharska M.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2018

|

Nr 2 (96)

99--113

PL

Chloroeten (chlorek winylu – CW) jest związkiem wielkotonażowym. Nie występuje naturalnie w przyrodzie. Jest otrzymywany wyłącznie na drodze syntezy chemicznej. Około 98% całej produkcji choloroetenu jest wykorzystywane do wytwarzania polichlorku winylu (PVC) i kopolimerów. Narażenie na ten związek występuje podczas syntezy i polimeryzacji, a także podczas plastyfikacji i przetwórstwa polimerów oraz kopolimerów. Przetwórstwo chlorku winylu ma miejsce w wielu branżach przemysłu: tworzyw sztucznych, obuwniczego, gumowego, farmaceutycznego i in. W Polsce ogólna liczba osób narażonych zawodowo na ten związek, zgodnie z danymi Głównego Inspektoratu Sanitarnego z 2015 r., to ponad 1 300 osób. Narażenie ludzi na choloroeten może nastąpić: inhalacyjnie, z wodą do picia oraz żywnością. U pracowników przewlekle narażonych na duże stężenia choloroetenu stwierdzono objawy chorobowe zwane zespołem lub chorobą chlorku winylu, w tym: ból i zawroty głowy, niewyraźne widzenie, zmęczenie, brak apetytu, nudności, bezsenność, duszności, ból żołądka, ból w okolicy wątroby lub śledziony. W badaniach klinicznych stwierdza się: zmiany rzekomotwardzinowe skóry, alergiczne zapalenie skóry, akroosteolizę, polineuropatie obwodowe, zaburzenia neurologiczne, jak również zwłóknienie wątroby, powiększenie śledziony i wątroby, zaburzenia przemiany porfiryn. Chlorek winylu ma właściwości mutagenne/genotoksyczne. Chloroeten został sklasyfikowany jako kancerogen przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem, IARC (grupa 1.) i Unię Europejską (kategoria zagrożenia 1.A). Celem pracy było opracowanie i walidacja czułej metody oznaczania chloroetenu w środowisku pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS). Do oznaczenia chloroetenu zastosowano metodę chromatografii gazowej sprzężonej ze spektrometrią mas. Postanowiono opracować metodę zapewniającą oznaczalność na poziomie co najmniej 1/10 NDS. Dalsze rozważania możliwości oznaczania tej substancji w powietrzu oparto na wcześniej opracowanych metodach analitycznych. Zastosowanie kolumny kapilarnej INNOVAX umożliwia selektywne oznaczenie chloroetenu w obecności: toluenu, acetonu oraz innych związków współwystępujących. Odpowiedź detektora na analizowane stężenia chlorku winylu ma charakter liniowy (r 2= 0,9972) w zakresie stężeń 1 ÷ 26 μg/ml, co odpowiada zakresowi 0,20 ÷ 5,2 mg/m3 (0,08 ÷ 2 wartości NDS) dla próbki powietrza o objętości 5 l. Granica oznaczalności (LOQ) tej metody wynosi 0,07 μg/ml. Opracowana metoda charakteryzuje się dobrą precyzją oraz dokładnością i spełnia wymagania zawarte w normie europejskiej PN-EN 482+A1:2016 dla procedur dotyczących oznaczania czynników chemicznych. Opracowaną metodę oznaczania chloroetenu w powietrzu na stanowiskach pracy zapisano w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.

EN

Chloroethene (vinyl chloride) is a large volume compound, which does not occur naturally in nature. It is obtained synthetically only. About 98% of all vinyl chloride production is used to produce polyvinyl chloride (PVC) and copolymers. Exposure to this compound occurs during the synthesis and polymerization, plastification and processing of polymers and copolymers. Vinyl chloride processing takes place in industries of plastics, footwear, rubber, pharmaceutical and other. In Poland, the total number of people exposed occupationally to this compound according to the data of the Chief Sanitary Inspectorate of 2015 is over 1300 people. Exposure of people to vinyl chloride can occur by inhalation, with water and food. Workers chronically exposed to high levels of vinyl chloride suffered from disease symptoms called vinyl chloride syndrome or disease, including headache and dizziness, blurred vision, fatigue, lack of appetite, nausea, insomnia, shortness of breath, stomach pain, pain in liver/spleen area. Clinical trials include rheumatoid changes of the skin, allergic dermatitis, acroosteolysis, peripheral polineuropathy, neurological disorders, and fibrosis of a liver, enlargement of spleen and liver, disturbances of porphyrins. Vinyl chloride has mutagenic/genotoxic properties. Vinyl chloride has been classified as a carcinogen by the International Agency for Research on Cancer, IARC (Group 1) and the European Union (Category 1.A). The aim of this study was to develop and validate a sensitive method for determining concentrations of vinyl chloride in workplace air the range from 1/10 to 2 MAC values. The study was performed using a gas chromatograph with mass spectrometry. The aim was to develop a method ensuring adequate determination of at least 1/10 NDS. Further considerations of the possibility of determining this substance in the air are based on previously developed analytical methods. The use of the capillary INNOVAX column enables a selective determination of vinyl chloride in the presence of toluene, acetone and other co-existing compounds. The detector's response to the analyzed chloroethene concentration was linear (r 2 = 0.9972) in the concentration range 1–26 μg / ml, which corresponded to the range of 0.20–5.2 mg/m3 (0.08–2 MAC value) for the a 5-L air sample. The limit of quantification (LOQ) of this method is 0.07 μg/ml. The developed method is precise, accurate and it meets the requirements of the European Standard No. PN-EN 482+A1: 2016 for procedures regarding the determination of chemical agents. The developed method for determining vinyl chloride has been recorded as an analytical procedure (see appendix).

5

Chloroeten : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Pakulska D., Czerczak S.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2018

|

Nr 3 (97)

19--76

PL

Chloroeten (chlorek winylu, CW) jest związkiem wielkotonażowym. Nie występuje naturalnie w przyrodzie. Otrzymuje się go wyłącznie na drodze syntezy chemicznej. W normalnych warunkach ciśnienia i temperatury jest gazem. Chloroeten łatwo skrapla się pod ciśnieniem i w tej postaci w temperaturze 40÷70 C polimeryzuje, tworząc polichlorek winylu (PVC). Światowa produkcja przekracza 40 mln ton rocznie. Około 98% całej produkcji chloroetenu jest stosowane do wytwarzania polichlorku winylu (PWC) i kopolimerów. Pozostałą część produkcji chloroetenu wykorzystuje się do syntezy 1,1,1-trichloroetanu (metylochloroformu). Narażenie zawodowe na chloroeten występuje podczas syntezy i polimeryzacji, a także podczas plastyfikacji oraz przetwórstwa polimerów i kopolimerów. Przetwórstwo chlorku winylu ma miejsce w wielu branżach przemysłu: tworzyw sztucznych, obuwniczego, gumowego, farmaceutycznego i in. Główną drogą narażenia zawodowego jest narażenie inhalacyjne. Wchłanianie chloroetenu przez drogi oddechowe jest bardzo szybkie, jednak zaraz po opuszczeniu strefy narażenia jego poziom we krwi gwałtownie maleje. Dzieje się tak wskutek szybkiego metabolizmu i wydalania chloroetenu. Najwięcej wchłoniętego chloroetenu gromadzi się w wątrobie, gdzie zachodzi jego biotransformacja. Najbardziej reaktywnymi produktami przemiany tego związku są tlenek chloroetylenu i aldehyd chlorooctowy. Proces detoksykacji zachodzi w wątrobie i polega na sprzęganiu wymienionych produktów z glutationem. W wyniku dalszych przemian metabolicznych powstają metabolity wydalane głównie z moczem. W małych stężeniach jest to główna droga wydalania. Wraz ze wzrostem stężenia ekspozycyjnego wzrasta ilość chloroetenu wydalana przez płuca w postaci niezmienionej. Chloroeten wykazuje bardzo małą toksyczność ostrą zarówno w badaniach na ochotnikach, jak i na zwierzętach. U ludzi w wyniku ostrego narażenia inhalacyjnego obserwowano głównie zaburzenia neurologiczne i psychiatryczne. W badaniach na zwierzętach obserwowano działanie depresyjne na ośrodkowy układ nerwowy, a w badaniu histopatologicznym ustalono uszkodzenia: wątroby, płuc, nerek, serca oraz zaburzenia krzepliwości krwi. U pracowników przewlekle narażonych na duże stężenia chloroetenu stwierdzono objawy chorobowe zwane zespołem lub chorobą chlorku winylu, w tym: ból i zawroty głowy, niewyraźne widzenie, zmęczenie, brak apetytu, duszności, objawy zespołu Raynauda (ból, drętwienie i mrowienie w kończynach górnych i dolnych, uczucie zimna w kończynach), utrata masy ciały. W badaniach klinicznych stwierdza się: zmiany twardzinopodobne skóry (pseudosklerodermia), akroosteolizę, alergiczne zapalenie skóry, polineuropatie obwodowe, zaburzenia neurologiczne, a także skutki hepatotoksyczne. W badaniach toksyczności przewlekłej przy narażeniu inhalacyjnym najlepiej jest udokumentowane działanie hepatotoksyczne związku, które zostało stwierdzone już w małym stężeniu 26 mg/m3 (10 ppm). Ponadto, istnieją dowody działania chloroetenu na układ naczyniowy i układ oddechowy. Działanie związku na: kości, nerki, śledzionę, krew i skórę zwierząt jest słabiej udokumentowane. Chloroeten posiada właściwości mutagenne/genotoksyczne, które stwierdzono w testach wykonanych w warunkach in vitro zarówno bez, jak i z aktywacją metaboliczną, a także w testach w warunkach in vivo. W testach przeprowadzonych w warunkach in vitro aktywność chloroetenu była znacznie silniejsza (z udziałem egzogennego układu metabolizującego). W badaniach epidemiologicznych wykazano zwiększoną częstość: aberracji chromosomowych, wymian chromatyd siostrzanych, występowania mikrojąder i uszkodzeń DNA w limfocytach krwi obwodowej pracowników narażanych na związek. Najczęściej skutki genotoksyczne obserwowano wśród operatorów reaktorów polimeryzacyjnych, którzy byli okresowo narażeni na bardzo duże stężenia chloroetenu. Chloroeten został sklasyfikowany jako kancerogen przez Międzynarodową Agencję Badań nad Rakiem (IARC), (grupa 1.) i Unię Europejską (kategoria zagrożenia 1.A). Uznano, że istnieją wystarczające dowody działania rakotwórczego chloroetenu na ludzi oraz na zwierzęta doświadczalne. Działanie rakotwórcze chloroetenu ma podłoże genotoksyczne i wynika z powstawania reaktywnych metabolitów, głównie tlenku chloroetylenu i aldehydu chlorooctowego. Reagując z DNA, działają one mutagennie na komórki somatyczne, głównie komórki śródbłonka. W ten sposób odgrywają znaczącą rolę w etiologii naczyniakomięsaka oraz innych nowotworów zarówno niezłośliwych, jak i złośliwych. Na podstawie wyników badań epidemiologicznych wykazano istotny związek przyczynowo-skutkowy między narażeniem na chloroeten a zapadalnością na takie nowotwory wątroby, jak naczyniakomięsak (ASL, ang. Angiosarcoma of the liver) czy rak wątrobowokomórkowy (HCC, ang.hepatocellular carcinoma). Występuje silna korelacja między liczbą zgonów z powodu nowotworów wątroby, a czasem trwania i wielkością narażenia oraz długością okresu latencji, który w przypadku naczyniakomięsaka wątroby wynosi od 10 do > 30 lat. Działanie rakotwórcze chloroetenu na: płuca, mózg, układ limfatyczny i krwionośny, skórę i układ pokarmowy (nowotwory inne niż nowotwory wątroby) jest słabiej udokumentowane i niejednoznaczne. Istnieją doniesienia o działaniu związku na funkcje rozrodcze kobiet i mężczyn oraz wadach wrodzonych ich potomstwa. Istniejące dane są obarczone błędami metodycznymi i nie stanowią jednoznacznych dowodów na działanie teratogenne i wpływ chloroetenu na rozrodczość u osób zawodowo narażonych na ten związek. W badanich na zwierzętach chloroeten wpływał na funkcje rozrodcze i rozwój prenatalny szczurów przy dużych stężeniach, przy czym wartość NOAEL ustalono na poziomie 2 860 mg/m3 (1 100 ppm). Na podstawie wyników przeprowadzonych badań stwierdzono, że narządem docelowym działania toksycznego chloroetenu w narażeniu przewlekłym u ludzi jest wątroba, a skutkiem krytycznym – rozwój nowotworów wątroby. W badaniach epidemiologicznych najlepiej udokumentowany jest wpływ zawodowego skumulowanego narażenia (CED, ang. cumulative exposure dose) na rozwój naczyniakomięsaka wątroby (ASL). Komitet Naukowy SCOEL oszacował ryzyko wystąpienia ASL na poziomie 3 10-4 w wyniku 40-letniego narażenia zawodowego na chloroeten o stężeniu 2,6 mg/m3(1 ppm). Uwzględniając powyższe wyliczenia, jak i akceptowany poziom ryzyka zawodowego dla czynników rakotwórczych zawarty w granicach od 10-4 do 10-3, zaproponowano wartość NDS chloroetenu na poziomie 2,6 mg/m3 (1 ppm). Oznacza to możliwość przyrostu liczby przypadków wystąpienia trzech nowotworów wątroby (ASL) na 10 000 osób. Nie ma podstaw do ustalenia wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia chwilowego (NDSCh) oraz wartości dopuszczalnej w materiale biologicznym (DSB). Proponuje się oznakowanie chloroetenu „Carc. 1A”, informujące, że jest to substancja rakotwórcza kategorii zagrożenia 1.A. Proponowana wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia jest zgodna z wartością przyjętą przez ACGIH i w Kanadzie oraz proponowaną przez SCOEL wartością wiążącą dla tego związku, jak również wartością wiążącą umieszczoną w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2017/2398 z dnia 12 grudnia 2017 r. zmieniającą dyrektywę 2004/37/WE w sprawie ochrony pracowników przed zagrożeniem dotyczącym narażenia na działanie czynników rakotwórczych lub mutagenów podczas pracy.

EN

Chloroethene (vinyl chloride) does not occur in nature. It is obtained exclusively in chemical synthesis. Under normal pressure and temperature conditions it is a gas. At 40–70 °C, it polymerizes to form polyvinyl chloride (PVC). It is a large-volume compound. Its annual global production exceeds 40 million t/year. About 98% of the total production is used to produce polyvinyl chloride (PVC) and copolymers. Chloroethene is also used in the synthesis of 1,1,1-trichloroethane (methyl chloroform) Exposure to chloroethene occurs during its synthesis and polymerization and during plastification and processing of polymers and copolymers that take place in many industries, including plastics, footwear, rubber and pharmaceutical industries. The main route of occupational exposure to chloroethene is inhalation. After cessation of exposure, the levels of chloroethene in blood fall sharply. Absorption of the compound through the respiratory tract is very rapid. Deposition of chloroethene in the body is limited due to its rapid metabolism and excretion. The largest amount of absorbed chloroethene accumulates in liver, where it undergoes biotransformation. The intermediate products of chloroethene metabolism, chloroethylene oxide and 2-chloroacetaldehyde, are the most reactive metabolites of this compound. The detoxification process takes place in the liver and relies on their conjugation with glutathione. As a result of further metabolism, final metabolites are formed which are excreted mainly with urine. In low concentrations, this is the main route of excretion. With the increase in the exposure concentration, the amount of chloroethene excreted by the lungs in the unchanged form increases. Chloroethene has a very low acute toxicity, which has been found in both volunteer and animal studies. In volunteers as a result of acute inhalation exposure to high concentrations, neurological and psychiatric disorders only were observed. In animal studies, depressive effects on the central nervous system were observed, and histopathological examination revealed damage of liver, lung, kidney, heart and blood clotting disorders. In workers chronically exposed to high concentrations of chloroethene, a syndrome of vinyl chloride disease was found, which includes symptoms of Raynaud's syndrome (pain, numbness and tingling in the upper and lower limbs, cold feeling in the limbs), pseudoscleroderma, acroosteolysis, allergic dermatitis, peripheral polyneuropathy, neurological disorders, and hepatotoxic effects. In animal studies chronically exposed by inhalation to chloroethene, the hepatotoxic effect of the compound is well documented. This effect has been found at a relatively low concentration of 26 mg/m3 (10 ppm). In addition, there is evidence that chloroethene affects the vascular and respiratory system. The effects of the compound on bones, kidneys, spleen, blood and animal skin are less documented. Chloroethene has mutagenic/genotoxic properties, as observed in in vitro tests both with and without metabolic activation, and in in vivo tests. In in vitro tests on bacterial strains, the activity of chloroethene was much stronger with the participation of an exogenous metabolic system. Epidemiological studies in workers exposed to chloroethene showed an increased incidence of chromosomal aberrations, sister chromatid exchanges, micronuclei in lymphocytes and DNA damage in peripheral blood lymphocytes. The highest frequency of genotoxic effects was observed among operators of polymerization reactors subject to periodic exposure to very high concentrations of chloroethene. Chloroetene has been classified as a carcinogen by the International Agency for Research on Cancer, IARC (Group 1) and the European Union (Category 1A). It was concluded that there was sufficient evidence of a carcinogenic effect of chloroethene in humans and sufficient evidence of carcinogenicity in experimental animals. Carcinogenic effect of chloroethene has a genotoxic basis and results from the formation of reactive metabolites, mainly chloroethylene oxide and 2-chloroacetaldehyde, which in reaction with DNA act mutagenically on somatic cells, mainly endothelial cells and thus play a significant role in the etiology of angiosarcoma. Epidemiological studies have demonstrated a significant causal link between exposure to chloroethene and the incidence of hepatic cancers: angiosarcoma of the liver (ASL) and hepatocellular carcinoma (HCC). Epidemiological studies have shown a correlation between the number of deaths from liver tumors and the duration and magnitude of exposure and the length of latency, which in the case of ASL ranges from 10 to >30 years. Carcinogenic effects of chloroethene on the lungs, brain, lymphatic and circulatory systems, skin and digestive system (cancers other than liver cancer) are less documented and ambiguous. There are reports of the effect of chloroethene on the reproductive functions of women and men and the defects of their offspring. Existing data do not provide unambiguous evidence of teratogenicity and reproductive effects in the case of occupational exposure. In animal studies, chloroethene affected fertility and prenatal development of rats at high concentrations, with a NOAEL of 2860 mg/m3 (1100 ppm). Available data indicate that the target organ of chloroethene toxicity in chronic exposure in humans is the liver, and the critical effect of exposure is the development of liver tumors. In epidemiological studies, the effect of occupational cumulative exposure dose (CED) on the development of angiosarcoma of the liver (ASL) is best documented. The SCOEL Scientific Committee using PBPK models estimated the risk of ASLs at 3 10-4 as a result of 40 years of occupational exposure to chloroethene in a concentration of 2.6 mg/m3 (1 ppm). Taking into account the above calculations, and the accepted level of occupational risk for carcinogens in the range from 10-4 to 10-3, the TWA of chloroethene at the level of 2.6 mg/m3 (1 ppm) has been proposed. This means an increase in the incidence of 3 liver cancers (ASL) per 10,000 people. There is no substantive basis to determine a short-term exposure limit (STEL) and acceptable concentration in biological material (DSB). It is proposed to label the compound as "Carc. 1A " – carcinogen category 1A. The proposed value is in line with the value adopted by ACGIH and in Canada and the binding value proposed by SCOEL for this compound, and the binding value included in Directive of the European Parliament and of the Council (EU) 2017/2398 of 12 December 2017 amending Directive 2004/37/EC on the protection of workers from the risks related to exposure to carcinogens or mutagens at work.

6

Chemizm wód podziemnych w rejonie ujęcia „Lipce” i „Grodza Kamienna” w Gdańsku

Pasierowska B., Tarnawska E., Lidzbarski M., Kordalski Z.

Przegląd Geologiczny

|

2016

|

Vol. 64, nr 6

418--426

EN

The article presents the results of groundwater chemistry studies in the area around the “Lipce” and “Grodza Kamienna” intakes in Gdańsk. In the northern part of the “Lipce” intake the groundwater quality has been low for the last few years; therefore it was necessary to pump water from two wells directly into drainage ditches. Currently, the benzene concentration in the groundwater exceeds the maximum permissible limit for drinking water (>1μg/dm3). Groundwater quality is also lowered by the presence of phenol, PAH and vinyl chloride (PVC). The studies showed variability of the benzene and phenol concentrations in the upper and bottom parts of the Holocene-Pleistocene aquifer. Chemical analysis of soil taken from drainage ditches revealed contamination caused by illegal sewage discharge emitted from a nearby factory, producing tar in the past.

7

Oznaczanie chlorku winylu w wodzie z zastosowaniem techniki GC -MS w połączeniu z systemem Purge and Trap

Kaniowska-Klarzyńska E., Nowacka M.

Instal

|

2011

|

nr 12

50-52

PL

Od wielu lat powszechnie stosowanym narzędziem w analizie środowiskowej są techniki chromatograficzne. Dzięki chromatografom gazowym wyposażonym w detektory spektrometrii mas (GC-MS) i urządzenia P&T można z powodzeniem oznaczać lotne związki polarne o małych cząsteczkach. Chlorek winylu jest substancją rakotwórczą. W wodzie przeznaczonej do spożycia związek ten może pojawić się jako monomer uwalniany z rur PVC podczas transportu wody w instalacjach przesyłowych. W pracy przedstawiono charakterystykę analityczną metody oznaczania chlorku winylu w wodzie oraz próby zastosowania opracowanej w Laboratorium Zakładu Higieny Komunalnej NIZP-PZH metody do badania tego związku w wodzie wodociągowej przesyłanej rurami z PVC. Badania prowadzono z użyciem chromatografu gazowego z spektrometrem mas (GC-MS) model Agilent Technologies 7890/5975C oraz z urządzeniem do wypłukiwania i wyłapywania TELEDYNE TEKMAR Velocity XPT Purge & Trap Sample Concentrator. Opracowana metoda charakteryzuje się wysoką czułością. Wyznaczona granica oznaczalności wynosi 0,060 microg/l. Średni odzysk metody wynosi 84,3%.

EN

Chromatographic techniques are commonly used tool in environmental analysis for many years. Using gas chromatograph coupled with mass spectroscopy detector (GC-MS), we can determine volatile and small polar compounds in water with good precision. Vinyl chloride is a carcinogenic substance. In drinking water, this compound can occur as a monomer released from PVC pipes during transport of water In this work the analytical characteristics of a GC-MS method for determination of vinyl chloride in water was shown, as well as the preliminary experiments of determination of VC in water from PVC water supplies. The study was conducted using a gas chromatograph mass spectrometer (GC-MS), Agilent Technologies 7890/5975C model of the device to capture TELEDYNE TEKMAR Velocity XPT Purge & Trap Sample Concentrator. The developed method is characterized by high sensitivity. Determined detection limit is 0.060 microg/l. The average recovery of the method is 84.3%.

8

Modification of the Acid-base and Catalytic Properties of CuCl2-KCl-LaCl3/-Al2O3 by MgAl2O4 in Ethane Oxychlorination

Liu J., Sui Y., Zhou G., Zhen K., Zhang X., Cheng T.

Polish Journal of Chemistry

|

2007

|

Vol. 81, nr 1

95-101

EN

Effect of MgAl2O4 on the structure, acidity as well as catalytic activity of CuCl2-KCl-LaCl3/gamma-Al2O3 catalyst in ethane oxychlorination was studied. Impregnation of gamma-Al2O3 with Mg and Al nitrates formed magnesium aluminate spinel on the support. TPR results showed that Cu species were located on both -Al2O3 and MgA gamma2O4 phases. With modification of -Al2O3 by MgAl2O4, the interaction between Cu species and support weakened and the surface active species CuCl2 increased. Formation of MgA gamma2O4 leads to a decrease of strong acid sites and an increase of weak acid sites. Much larger quantities of coke were deposited on the CuCl2-KCl-LaCl3/gamma-Al2O3 than on the modified catalyst, which was attributed to its more strong acid sites. Based on these factors CuCl2-KCl-LaCl3/MgAl2O4-Al2O3 catalyst exhibits better catalytic activity and stability than gamma-Al2O3 supported catalyst, and the highest vinyl chloride selectivity reached 46.8% and was still 40.6% after 210 h reaction.

9

Formation of environmentally friendly chloroorganic compounds technology by sewage and by-products utilization

Myszkowski J., Milchert E., Paździoch W., Pełech R.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2007

|

Vol. 9, nr 3

118-121

EN

The processes presented in the study enables the separation and disposal of the chloroorganic compounds as by-products from the vinyl chloride plant by using the dichlorethane method and also from the production of propylene oxide by the chlorohydrine method. The integrated purification method of steam stripping and adsorption onto activated carbon allows a complete removal and recovery of the chloroorganic compounds from waste water. Waste distillation fraction is formed during the production of vinyl chloride. 1,1,2-trichloroethane separated from the above fraction, can be processed to vinylidene chloride and further to 1,1,1-trichloroethane. 2,3-Dichloropropene, 2-chloroallyl alcohol, 2-chloroallylamine, 2-chlorothioallyl alcohol or bis(2-chloroallylamine) can be obtained from 1,2,3-trichloropropane. In the propylene oxide plant the waste 1,2-dichloropropane is formed, which can be ammonolysed to 1,2-diaminopropane or used for the production of β-methyltaurine. Other chloroorganic compounds are subjected to chlorinolysis which results in the following compounds: perchloroethylene, tetrachloromethane, hexachloroethane, haxachlorobutadiene and hexachlorobenzene. The substitution of the milk of lime by the soda lye solution during the saponification of chlorohydrine eliminates the formation of the CaCl2 waste.

10

Porównanie wpływu wybranych handlowych stabilizatorów suspensji na niektóre właściwości ziarna poli(chlorku winylu). Cz. 1, Wpływ na rozkład wymiarów ziarna

Abramowicz A.

Polimery

|

2005

|

T. 50, nr 7-8

593-600

PL

Porównano wpływ składu dwuskładnikowych mieszanin wybranych handlowych stabilizatorów suspensji na rozkład wymiarów ziarna (r.w.z.) i niektóre inne własciwości (liczbę K, gęstość nasypową, absorpcję plastyfikatora) suspensyjnego PVC. Przedmiotem badań były 3 stabilizatory typu I-rzędowego poli(alkoholu winylowego) (PVAL) o bardzo zbliżonym stopniu hydrolizy (71-72 %), jeden stabilizator typu II-rzędowego PVAL oraz zaliczana do stabilizatorów I-rzędowych pochodna metylohydroksypropylocelulozy (MHPC). Z produktów tych sporządzano dwuskładnikowe mieszaniny różniące się rodzajem i udziałem składników. Suspensyjną polimeryzację chlorku winylu prowadzono w skali laboratoryjnej w temperaturze zależnej od pożądanej wartości liczby K polimeru (53 oC, 57 oC i 64 oC). Badano r.w.z. i wymienione uprzednio właściwości PVC otrzymanego w każdej temperaturze, typując mieszaniny powodujące powstawanie produktów o najkorzystniejszej pod względem przetwórczym charakterystyce granulometrycznej, czyli o najwęższym r.w.z. i możliwie minimalnym udziale (bądź nawet braku) nadziarna i podziarna. Wyniki pracy wskazują, że handlowe stabilizatory nawet o zbliżonych właściwościach nie mogą być stosowane zamiennie, albowiem jedynie odpowiedni dobór ich rodzaju i ilości umożliwia otrzymywanie PVC o dobrych właściwościach przetwórczych.

EN

The effects of the compositions of binary mixtures of selected commercial suspension stabilizers on suspension PVC particle size distribution (r.w.z.) and some other properties (K-value, bulk density, plasticizer absorption) were compared. The subjects of investigations were: 3 primary poly(vinyl alcohol) (PVAL) stabilizers of very similar hydrolysis degree (71-72 %), one secondary PVAL and methylhydroxypropylcellulose derivative classified as primary stabilizer. Binary mixtures differing in types and parts of components were prepared from these products. Suspension polymerization of vinyl chloride was carried out in laboratory scale at temperature dependent on required K-value of a polymer (53 oC, 57 oC and 64 oC). PVC particle size distribution has been investigated (Figs. 1-11) and the properties mentioned above (Tables 1-3) for the polymers prepared at each temperature. The mixtures of stabilizers allowing producing the products showing most advantageous (from the processing point of view) granulometric characteristics, that is, of most narrow r.w.z. and possibly minimal part of oversized and undersized grain, were picked. The results show that commercial stabilizers of even very similar characteristics can not be swapped because only the proper choice of their types and amounts let produce PVC of good processing properties.

11

Wodne emulsje inicjatorów w suspensyjnej polimeryzacji chlorku winylu

Obłój-Muzaj M., Abramowicz A., Kumosiński M., Poturalski R.

Przemysł Chemiczny

|

2004

|

T. 83, nr 10

505-507

PL

Nowe układy inicjatorów organicznych w emulsjach wodnych zastosowano w suspensyjnej polimeryzacji chlorku winylu w miejsce inicjatorów w rozpuszczalnikach organicznych. Przebadano w skali laboratoryjnej układy inicjatorów i znaleziono takie, które nie pogarszają właściwości PVC (różne dla różnych temperatur polimeryzacji). Najlepsze z nich wybrano do prób w skali przemysłowej w instalacji PVC w Anwil SA. Wyniki prób przemysłowych, zakończonych 6-dniowym ruchem testowym instalacji, porównano z wynikami polimeryzacji z użyciem dotychczas stosowanych inicjatorów w rozpuszczalnikach organicznych. Z uwagi na pozytywne wyniki prób, opracowane układy inicjatorów w emulsjach wodnych, chronione zgłoszeniami patentowymi, zostały wdrożone do praktyki przemysłowej w Anwil SA we Włocławku.

EN

1,1,3,3-Tetramethylbutyl peroxyneodecanoate (l), t-butylperoxyneodecanoate (II), t-butyl peroxyneoheptanoate, and di(ethylhexyl) peroxycarbonate (III) were used, each 40 or 50 dry wt.% emulsified in water, to initiate polymn. of vinyl chloride in 1.5, 10-liter and 135 m3 reactors at 53°C (Kmc = 70), 57°C (K = 67), and 62°C (K = 61). In 3-h and 4-h polymns., II (40%) converted vinyl chloride in 70 and 74%, and III (50%) did so in 71 and 77%, resp. Mixts. of initiators, l + II or l + III, gave best com. results at 57°C (K = 67) and 54°C (K = 70).

12

Emulsje wodne inicjatorów w polimeryzacji chlorku winylu - skala wielkolaboratoryjna i przemysłowa

Obłój-Muzaj M., Kumosiński M., Abramowicz A., Poturalski R.

Przemysł Chemiczny

|

2003

|

T. 82, nr 8-9

927-929

13

Zastosowanie katalizatorów zeolitowych do usuwania chlorku winylu w fazie gazowej

Oszczudłowski J.

Archiwum Ochrony Środowiska

|

1999

|

Vol. 25, no. 3

73-82

PL

Badano reakcje katalitycznego utleniania chlorku winylu w obecności katalizatorów zeolitowych. Zwiększenie stężenia tlenu do około 20% obj. prowadzi do zmniejszenia ilości ubocznych produktów utleniania, takich jak tlenek węgla i fosgen, natomiast wzrost poziomu zawartości pary wodnej do 2% obj. powoduje spadek ilości depozytów węglowych (np. polichlorowane węglowodory).

EN

The catalytic oxidation of the vinyl chloride in the presence of the zeolite catalysts have been investigated. The increase of oxygen concentration to about 20% vol decreased amount of byproducts, such as: carbon monoxide, carbon chloride, and the increase of steam concentration to 2% vol decreased quantity of carbonaceous deposits (e.g. polychlorinated hydrocarbons).