Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Zróżnicowanie wartości uzytkowej runi nieużytkowanych łąk pobagiennych niżowej części Dolnego Śląska

Podlaska M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

149-163

PL

Łąki pobagienne są ekosystemami bardzo wrażliwymi na wszelkie zmiany, a ich porzucenie powoduje degradację runi. Badaniom poddano osiem kompleksów łąk pobagiennych na Dolnym Śląsku, które są nieużytkowane lub użytkowane skrajnie ekstensywnie. Spośród 26 rozpoznanych fitocenoz tylko Alopecuretum pratensis (Regel 1925) Steffen 1931 i Phalaridetum arundinaceae (Koch 1926 n.n.) Libb. 1931 mają wartości Lwu charakteryzujące ruń dobrą i bardzo dobrą. Przeważają fitocenozy o wartości miernej i ubogiej, których wskaźnik Lwu wynosi od ∼-0,03 do ∼ 5,99. Na powierzchnie nieużytkowane wkraczają taksony ruderalne oraz inwazyjne (tawuła kutnerowata Spiraea tomentosa L., nawłoć późna Solidago gigantea Aiton i niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora DC.), a także gatunki trujące (np. skrzyp błotny Equisetum palustre L., psianka słodkogórz Solanum dulcamara L.). Zaobserwowano także, że poszczególne analizowane obiekty różnią się znacznie pod względem wartości użytkowej runi. Największą wartością charakteryzuje się fitocenoza Alopecuretum pratensis (Regel 1925) Steffen 1931, odnaleziona w Kotli (Lwu = 8,19), najmniejszą - fitocenoza Caricetum acutiformis Sauer 1937 z Głogówka (Lwu ∼-0,03). Wartość runi poszczególnych zbiorowisk łąk pobagiennych Dolnego Śląska nie wyróżnia się na tle analogicznych zbiorowisk roślinnych z obszaru Polski.

EN

Post-bog meadows are the ecosystems sensitive to environmental changes and their abandonment leads to degeneration of meadow sward. Eight complexes of post-bog meadows situated in Lower Silesia were studied. The majority of these meadows is not used presently or is used very extensively. From among 26 recognized phytocoenoses only Alopecuretum pratensis (Regel 1925) Steffen 1931 and Phalaridetum arundinaceae (Koch 1926 n.n.) Libb. 1931 are characterised by the highest UVN typical for good and very good sward. Low value phytocoenoses (UVN in the range from ∼-0.03 to c. 5.99) prevail there. The ruderal and invasive species (Spiraea tomentosa L., Solidago gigantea Aiton and Impatiens parviflora DC.), and poisonous species like Equisetum palustre L. or Solanum dulcamara L. invade unused areas. Particular analysed objects differed markedly in the utility value of the sward. Alopecuretum pratensis (Regel 1925) Steffen 1931 phytocoenosis in Kotla was most valuable (UVN = 8.19), while the least valuable was Caricetum acutiformis Sauer 1937 phytocoenosis in Głogówko (UVN ∼-0,03). The value of post-bog meadows plant communities in Lower Silesia does not differ from similar plant communities in Poland.

2

Skład botaniczny i wartość użytkowa spasanej runi w różnych siedliskach

Wasilewski Z.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 4

265-280

PL

Badania prowadzono w latach 2002-2004 na spasanych antropogenicznych użytkach zielonych, reprezentowanych przez siedliska: grądowe właściwe i podmokłe oraz pobagienne właściwe i grądowiejące, a także na spasanych użytkach naturalnych w siedliskach grądowych właściwych, łęgowych właściwych i rozlewiskowych. Badaniami objęto 11 stanowisk - sześć na użytkach antropogenicznych i pięć na naturalnych. Niezależnie od rodzaju siedliska, z wyjątkiem łęgu rozlewiskowego, trawy stanowiły 66,7- 75,1% masy plonu na użytkach antropogenicznych i 45,0-73,8% na użytkach naturalnych; rośliny bobowate odpowiednio 0-8,3% i 0-1,7%; gatunki zaliczane do ziół i chwastów 16,6-26,6% i 8,3- 24,5%; roślinność turzycowa 0-1,7% i 0-46,7%. W sześciu siedliskach na użytkach antropogenicznych oznaczono 40 gatunków roślin, w tym: 15 traw, 3 roślin bobowatych, 21 z grupy ziół i chwastów oraz jeden gatunek turzycy. Na użytkach naturalnych występowały natomiast 44 gatunki, w tym: 19 traw, jeden gatunek roślin bobowatych, 19 z grupy ziół i chwastów oraz pięć z grupy turzyc, sitów i skrzypów. Stwierdzono, że najbogatsza w gatunki szata roślinna występuje w siedliskach grądowych właściwych na użytkach antropogenicznych (22-24 gatunki), a najuboższa w siedlisku łęgu rozlewiskowego na użytku naturalnym (10 gat.). Wartość użytkowa runi (Lwu) była bardzo zróżnicowana i zdecydowanie lepsza na użytkach antropogenicznych nawożonych niż naturalnych nienawożonych. O ile na użytkach antropogenicznych wartość ta zawierała się w przedziale między 5,4 a 8,1 pkt. w 10-stopniowej skali, o tyle na naturalnych między 2,9 a 6,5. Na użytkach antropogenicznych największą wartością użytkową charakteryzowała się ruń w siedlisku grądowym właściwym i pobagiennym grądowiejącym (7,7-8,1 pkt.), następnie pobagiennym właściwym (7,1-7,3 pkt.) i najmniejszą w grądowym podmokłym (5,4 pkt.), zaś na użytkach naturalnych odpowiednio: w siedlisku grądowym właściwym (6,5 pkt.), następnie łęgowym właściwym (3,9-4,5 pkt.) i najmniejszą w łęgowym rozlewiskowym (2,9 pkt.).

EN

Studies were carried out in the years 2002-2004 in grazed anthropogenic grasslands represented by proper dry and dry waterlogged meadow habitats, by post-bog proper moorshed meadows and drying post-bog habitats and on grazed natural grasslands in deciduous forest, proper and flooded riparian habitats. Eleven sites were selected; six in anthropogenic and five in natural grasslands. Irrespective of the habitat type (except for flooded meadows with flowing water habitat) grasses contributed in 66.7-75.1% to plant yield in anthropogenic grasslands and in 45.0-73.8% in natural grasslands. Respective figures for legumes were 0-8.3% and 0-1.7%, for herbs and weeds 16.6- 26.6% and 8.3-24.5% and for sedges 0-1.7% and 0-46.7%. Forty plant species were determined in anthropogenic grasslands including 15 grass species, 3 legumes, 21 species of herbs and weeds and one species of sedges. There were 44 species in natural grasslands including 19 grasses, one species of legumes, 19 species of herbs and weeds and 5 species of sedges, bulrush and horsetail species. The greatest species richness was noted in proper deciduous forest habitats in anthropogenic grasslands (22-24 species) and the poorest - in flooded meadows with flowing water habitat in natural grassland (10 species). Utility value of the sward varied being definitely better in fertilised anthropogenic grasslands than in non-fertilised natural grasslands. In anthropogenic grasslands the value ranged from 5.4 to 8.1 points in a 10-grade scale while in natural grasslands it varied from 2.9 to 6.5. The highest utility value among anthropogenic grasslands was found for sward from proper dry meadow habitat and from post-bog drying moorshed meadows habitat (7.7-8.1 points) then for grass from post-bog proper moorshed meadows habitat (7.1-7.3 points) and the least for grass from dry waterlogged meadow habitat (5.4 points). In natural grasslands the respective values were: for proper dry meadow habitat - 6.5 points, for proper flooded meadow habitat - 3.9-5.4 points and for flooded meadows with flowing water habitat - 2.9 points.

3

Charakterystyka zbiorowisk roślinnych w obrębie polderu Cedyńskiego Parku Krajobrazowego

Malinowski R., Czyż H., Niedźwiecki E., Trzaskoś M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2004

|

T. 4, z. 2a

303-320

PL

Badania przeprowadzono w Cedyńskim Parku Krajobrazowym na madach odznaczających się silnie kwaśnym i kwaśnym odczynem (pH KCl od 4,1 do 4,8), dobrą zasobnością magnezu, a małą - przyswajalnego fosforu i potasu. Analizą objęto 16 zbiorowisk roślinnych, występujących w zróżnicowanych warunkach siedliskowych. Na madzie ciężkiej całkowitej ukształtowały się głównie zbiorowiska wyczyńcowe, np.: Alopecurus pratensis z Poa pratensis, Alopecurus pratensis z Phalaris arundinacea, Alopecurus pratensis z Poa trivialis, Deschampsia caespitosa z Alopecurus pratensis, także na tej samej madzie ciężkiej, ale płytkiej na piasku występowały: Poa pratensis z Arrhenatherum elatius, Poa pratensis z Festuca rubra,Arrhenatherum elatius z Bromus inermis. Na madzie średniej występowały Festuca rubra z Poa pratensis oraz Poa pratensis z Festuca rubra, a na madzie lekkiej Festuca rubra, Achillea ptarmica, Bromus tectorum, Trifolium arvense, Poa pratensis z Festuca rubra oraz Calamagrostis epigeios. Do gatunków powszechnie występujących na analizowanych madach były: z traw - wyczyniec łąkowy (Alopecurus pratensis L.) i wiechlina łąkowa (Poa pratensis L.), z motylkowatych - groszek łąkowy (Lathyrus pratensis L.), wyka ptasia (Vicia cracca, L.), natomiast z innych roślin dwuliściennych: rogownica pospolita (Cerastium holosteoides L.), ostrożeń polny (Cirsium arvense L.), jaskier rozłogowy (Ranunculus repens L.) i żywokost lekarski (Symphytum officinale L.). Wartość gospodarcza runi zbiorowisk, oceniona za pomocą Lwu, wynosiła średnio od 1,30 (wartość uboga) dla zbiorowiska Calamagrostis epigeios na madzie lekkiej do 7,52 (wartość dobra) dla zbiorowiska typu Poa pratensis z Festuca rubra na madzie ciężkiej. Badane łąki były interesujące krajobrazowo z powodu dużego zróżnicowania florystycznego, a na podstawie obliczonego średniego wskaźnika waloryzacji przyrodniczej, wynoszącego 2,3, badany użytek zielony można zakwalifikować do obszarów o umiarkowanych walorach przyrodniczych.

EN

The study was carried out on the Cedynia Landscape Park Polder, on alluvial soil of pH(KCl) 4.1 - 4.8, abundant in Mg, but poor in available P and K. Sixteen plant communities which grew in various environmental conditions were analysed. Heavy alluvial soil were dominated by Alopecurus communities composed of Alopecurus pratensis with Poa pratensis, Alopecurus pratensis with Phalaris arundinacea, Alopecurus pratensis with Poa trivialis, Deschamsia caespitosa with Alopecurus pratensis. On the same but shallower soil on sandy substratum we found: Poa pratensis with Arrhenatherum elatius, Poa pratensis with Festuca rubra, Arrhenatherum elatius with Bromus inermis. Medium alluvial soil was overgrown by Festuca rubra with Poa pratensis and Poa pratensis with Festucarubra and light alluvial soil - by Festuca rubra, Achillea ptarmica, Bromus tectorum, Trifolium arvense, Poa pratensis with Festuca rubra and Calamagrostis epigeios. Species common on the analysed area included the grasses Alopecurus pratensis and Poa pratensis, the papilionaceous plants: Lathyrus pratensis and Vicia cracca and other dicotyledons: Cerastium vulgatum, Cirsium arvense, Ranunculus repens and Symphytum officinale. The economical value of the sward assessed by the sward value number method was from 1.30 on the average (poor) for the Calamagrostis epigeios community on light alluvial soil to 7.52 (good) for Poa pratensis with Festucarubra on heavy alluvial soil. Analysed meadows were interesting because of their floristic composition and their average valorisation index (2.3) classified that grassland to areas of moderate natural value.