Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Aspekty funkcji granic w regionie karpackim – wyznaczanie granic w średniowieczu i wczesnej epoce nowożytnej

Maliniak Pavol

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2011

|

nr 15

116--124

PL

W artykule poświęcamy uwagę rozprzestrzenieniu się form i znaczeń znaków granicznych w środkowym regionie Karpat na Słowacji. Rozwój tych ziem przypada na czasy średniowiecza oraz nowożytności za panowania Królestwa Węgierskiego. W tamtym wielokulturowym środowisku funkcja granic była jedynie formalna. Podział administracyjny i własnościowy ziem, powodował ich niezmienność. O abstrakcyjnych granicach mówią źródła, kiedy opisują kierunek wyznaczania granic. Posługują się wtedy pojęciami: granica „postępuje” w górę lub „idzie” na drzewo. W percepcji niematerialnych własności możemy znaleźć analogiczną funkcję granic w rytuałach religijnych. Sakralizacja granic krzyżami miała bardzo silne znaczenie symboliczne. Innym aspektem granic w sferze duchowej był objazd granic, który tkwił w tradycji Europy Środkowej od średniowiecza do nowożytności.

EN

In the study we focus on forms and meaning of border signs in the central region of Carpathian Mountains in Slovakia. Development of the area stretches back to Middle Ages as well as to modern Hungarian Kingdom. Function of borders was mostly formal in this multicultural environment. Administrative and ownership division of the area caused paradoxically that it remained unchanged. Sources, which describe the direction of borders delimitation with phrases such as: the border „rises up” a hill or it „goes up” a tree, reflect abstract borders. In perception of intangible characteristics we can find analogical functions of borders in religious rites. Sacralization of borders with crosses had very strong symbolical meaning. Borders perambulations (walkabouts) on horses, which were traditional for central Europe since the Middle Ages until the Modern period, presented another aspect of borders in spiritual sphere.

2

Marnotrawstwo i szanse w ekonomizacji przestrzeni miejskiej

Petelenz M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 6-A/1

291-295

PL

Jednym z głównych problemów obszarów centralnych dużych miast jest brak przestrzeni, nasilający konflikt między komunikacją samochodową a ruchem i potrzebami pieszych. W wielkich aglomeracjach amerykańskich próbowano go rozwiązać za pomocą podniesienia arterii na estakady albo zagłębienie pod ziemię (np. Wielki Wykop w Bostonie). Rozwiązania takie są ogromnie kosztowne i często agresywne przestrzennie, co praktycznie wyklucza ich zastosowanie w przypadku Krakowa. W zachodniej Europie znakomicie funkcjonują strefy koegzystencji ruchu kołowego, parkowania i ruchu pieszego. W Krakowie występuje tendencja "prześladowania" przeciwnej strony przez lobby "pieszych" lub "zmotoryzowanych", skutkująca nieracjonalnym marnowaniem okazji do rozwiązań optymalnych. Koncepcje zrywające z dotychczasowymi stereotypami mogą dać nowe szanse przestrzeni miejskiej.

EN

One of the main problems in the central areas of big cities is a lack of space which intensifies a conflict between vehicular transport and pedestrians' movement and needs. Large American agglomerations have tried to solve it by raising arteries onto overpasses or hiding them underground (e.g. the Grand Pit in Boston). Such solutions are too costly and often spatially aggressive which excludes implementing them in the case of Kraków. In Western Europe, zones of coexisting vehicular traffic, parking and pedestrian movement function superbly. Krakow's "pedestrian" or "motorized" lobby is inclined to "persecuting" the opposite party which results in irrationally lost prospects for optimal solutions. Concepts doing away with previous stereotypes may give new chances to an urban space.

3

Mała ojczyzna – w poszukiwaniu wspólnoty i odrębności na przykładzie gminy Świebodzin w województwie lubuskim

Skiba Marta

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2009

|

nr 12

109--116

PL

Ludność, na terenie gminy Świebodzin, po II wojnie światowej, wymieniła się. Obecni mieszkańcy są przyjezdnymi lub ich potomkami, zatem nie odziedziczyli kulturowego sposobu użytkowania przestrzeni, którą zastali w pełni ukształtowaną. Nie uczestniczyli w wytwarzaniu swojej przestrzeni, i nie powiązali jej ze sferą znaczeń, pojęć i wyobrażeń. Wydaje się, że poznanie i określenie potrzeb zbiorowości stanowi klucz do określenia relacji pomiędzy przestrzenią publiczną wspólnie użytkowaną, a jego mieszkańcami. Obecnie wsie gminy Świebodzin funkcjonują jako podmiejskie, krajobrazowe osiedla mieszkaniowe i chyba do takiej roli wsi należy się przyzwyczajać.

EN

The current inhabitants of Świebodzin commune have settled there only after the WWII. They did not inherit the culture of using the space they have found in their new home; the space, which was entirely shaped by former German inhabitants. Now the Poles, who were not involved in that creational process, they were not able to tie the existing space with the realm of ideas, notions and meanings. The paper discusses the importance of defining the needs of a community, for describing the relations between the commonly used space, and its inhabitants. The villages encircling Świebodzin are currently changing their character to typical suburban settlements, and this is a trend we should get used to.