Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Współczesne podejście do terenów zieleni w mieście a ich utrzymanie i rozwój w Łodzi

Wróblewski Wiktor, Kroc Tomasz

Builder

|

2022

|

R.26, nr 1

9--11

PL

Od początku XXI wieku zmienia się podejście do terenów o pokryciu przyrodniczym. Uznano, że tereny zieleni świadczą różnorodne usługi ekosystemów na rzecz mieszkańców miast. W związku z tym artykuł proponuje klasyfikację terenów zieleni ze względu na usługobiorców i utrzymujących dany ekosystem. Następnie z punktu widzenia urbanistyki dokonano przeglądu instrumentów planistycznych oraz strategicznych mających rozwijać i podtrzymywać zieloną infrastrukturę miasta jako zaplanowaną sieć. Analiza przypadku dotyczy akt miasta Łodzi.

EN

Since the beginning of the 21st century, the approach to natural land cover has changed. Greenery is defined as a variety of ecosystem services for inhabitants. Hence, the papier proposes a green areas classification based on greenery maintainers and ecosystem services beneficiaries. Finally, the strategic and planning tools for developing and maintaining the green infrastructure of the city as a planned network is reviewed from the urban development point of view. The case study concerns the acts of the city of Lodz.

2

Urbanistyka agrarna: przejściowa moda czy szansa na zrównoważoną urbanizację?

Jeleński Tomasz

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2020

|

T. 48

299--314

PL

Artykuł przedstawia analizę różnych koncepcji wprowadzania i integracji agrokultury ze współczesnymi społecznościami miejskimi. Nowe źródła, akademickie i praktyczne, dają wiarygodne informacje do wstępnych, holistycznych ocen scenariuszy upraw w różnych kontekstach miasta. Wskazują pożytki społeczne oraz ogólnie korzystny wpływ upraw miejskich na środowisko. W artykule wymieniono nowe metody i techniki ocen społeczno-środowiskowych, a także wskazano na potrzebę opracowania nowych wskaźników i standardów zarządzania miejską przestrzenią zieloną.

EN

The article analyses different concepts of combining and interaction of agriculture with urban society. New academic and practice-based sources provide reliable information for early-stage holistic assessment of farming scenarios in various urban contexts. They acknowledge considerable social benefits and generally beneficial impact of urban farming. The new surveying methods and techniques to assess social and environmental impacts are mentioned in the article as well as the need of developing new indicators and standards which could be applied to improve the management of the urban green space.

3

Nawierzchnie wodoprzepuszczalne jako element wspomagający zrównoważony rozwój – ekorozwój na terenach zurbanizowanych

Suchocka M., Magdziak M.

Drogownictwo

|

2018

|

nr 9

281--287

PL

Sprawne i jednocześnie racjonalne gospodarowanie posiadanymi zasobami, również wodą, to podstawa zrównoważonego rozwoju. Kwestie te są szczególnie istotne na terenach współczesnych miast. W artykule zaprezentowano analizy na temat nawierzchni wodoprzepuszczalnych oraz możliwości ich wykorzystania jako elementów infrastruktury miejskiej w celu redukcji zjawiska spływu powierzchniowego, polepszenia warunków siedliskowych roślin i drzew oraz ogólnej poprawy stanu środowiska, a także podniesienia jakości życia mieszkańców miast. Stosowanie nawierzchni przepuszczalnych wodę przeanalizowane zostało pod kątem zastosowania jako jednej z dobrych praktyk zrównoważonego rozwoju miast.

EN

Efficient and rational management of resources, specially including water, is the basis for sustainable development. These issues are particularly important on the modern cities areas. The article presents the analysis of water-permeable surfaces and the possibilities of their use as elements of urban infrastructure in order to reduce the surface runoff, improve the site conditions of plants and trees, and improve the quality of life of urban residents. The use of permeable water surface has been analyzed in terms of applying it as one of the good practices of sustainable urban development.

4

Botanika stosowana, I. Ochrona drzew i krzewów w procesach inwestycyjnych w mieście

Garczyńska M., Mazur-Pączka A, Pączka G., Kostecka J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

139--149

PL

Świadczenia ekosystemów to korzyści wynikające z zasobów i procesów zachodzących w przyrodzie. Drzewa oraz zadrzewienia stanowią istotny element krajobrazów (zarówno w mieście jak i w obszarach wiejskich) i spełniają szereg funkcji ekosystemowych, wpisując się we wszystkie grupy świadczeń wyróżnionych na podstawie międzynarodowej Milenijnej Syntetycznej Oceny Ekosystemów. W pracy wyszczególniono wybrane usługi ekosystemowe drzew i zadrzewień – funkcje zasobowe, regulacyjne, wspierające i kulturowe. Rozpoznanie usług pełnionych przez drzewa oraz ich wycena może się przyczyniać do ich efektywniejszej pielęgnacji oraz ochrony podczas różnych inwestycji, dlatego wskazana jest wielopłaszczyznowa edukacja ekologiczna dla każdego człowieka, a zwłaszcza dla osób bezpośrednio odpowiedzialnych za drzewa i krzewy w mieście i na wsi. Celem ograniczenia stresu budowlanego dla drzew i krzewów, należy już na etapie planowania budowy przeprowadzić prognozę oddziaływania na środowisko (należy przedstawić uwarunkowania przyrodnicze, kulturowe i krajobrazowe). Dodatkowo wskazane jest przeprowadzenie inwentaryzacji dendrologicznej dla celów planistycznych. Właściwa ochrona drzew czy zadrzewień jest również uregulowana prawnie – przez Ustawę o ochronie przyrody i Ustawę o prawie budowlanym. W trakcie inwestycji należy w odpowiedni sposób zabezpieczyć drzewa, oraz ich warunki siedliskowe, tak aby nie wpłynęło to na ich żywotność. Po zakończonej inwestycji należy monitorować stan drzewostanu.

EN

Ecosystem services are the benefits resulting from resources and processes in nature. Trees and stand densities constitute a significant element of the landscape (both in urban and rural areas) and serve a number of ecosystem functions, forming an inherent part of each group of benefits singled out on the basis of the Millennium Ecosystem Assessment. In the thesis, selected ecosystem services of trees and stand densities were detailed – provisioning, regulatory, supporting and cultural functions. Diagnosis of services performed by trees and their valuation may contribute to taking increased care of them and protection during performing various investments, it is therefore appropriate to launch multifaceted ecological education to each person, particularly to those directly responsible for trees and bushes in towns and rural areas. In order to restrict construction stress to trees and bushes, environmental impact assessment has to be made as soon as the construction planning is being made (natural, cultural and landscape conditions should be provided additionally), it is advisable to conduct a dendrological inventory for planning purposes. Appropriate protection of trees and standing densities is also legally regulated by the Nature Conservation Act and the Construction Law. During the investment process, the trees and their settlement conditions should be adequately secured, so that it will not aﬀect their viability. After completed investment, the condition of the tree stand should be monitored.

5

Possibilities of using the concept of ecosystem services at the regional level in experts’ opinions

Stępniewska M., Łowicki D., Lupa P.

Ekonomia i Środowisko

|

2017

|

nr 1

81--91

EN

In the European Union countries, including Poland, work is being conducted on the implementation of the ecosystem services (ES) approach in policy and decision-making. This process is relatively advanced at the level of individual member states; however, it still constitutes a big challenge on the subnational level. The determination of reasons for such a status quo and searching for solutions were main subjects of one of the workshops at the ECOSERV 2016 symposium that was held in Poznań in 2016. 30 persons representing the most important Polish authorities and institutions dealing with environmental management participated in the workshop. The analysis performed made it possible to identify a set of conditions, which, according to the experts, are the most important for the development of the ES approach in the regional scale.

6

Roślinność jako ważny element systemu gospodarowania wodami opadowymi na terenach miejskich

Suchocka M., Siedlecka M.

Drogownictwo

|

2017

|

nr 7-8

236--243

PL

Zarządzanie wodami opadowymi stało się dużym wyzwaniem, z którym jesteśmy zmuszeni zacząć sobie radzić w sposób inny niż te dotychczas nam znane. Ludzie w znaczący sposób wpłynęli na zmiany w procesie cyrkulacji wody opadowej. Procesy, które występują w środowisku naturalnym, na obszarach miejskich zostały zaburzone. Skalę problemu niedostatecznej przepuszczalności gruntu obserwować możemy na przykładzie Warszawy, gdzie stosunek powierzchni nieprzepuszczalnych, uszczelnionych do całkowitej powierzchni danej zlewni w centrum miasta wynosi 0,9 natomiast na obrzeżach miasta 0,4–0,7, co powoduje wiele problemów z eksploatacją i konserwacją urządzeń odprowadzających spiętrzony nadmiar wody. Nasila się zjawisko miejskiej wyspy ciepła, obniża poziom wód gruntowych i powierzchniowych, pogorsza się stan zieleni miejskiej a wszystkie te tendencje w znacznym stopniu wpływają na pogorszenie warunków życia mieszkańców. Drzewa i inna roślinność pełnią bardzo ważną rolę na terenach zurbanizowanych. W niniejszym artykule opisane zostały sposoby wykorzystania ich pracy, zwanej usługami ekosystemowymi, w poprawie funkcjonowania miasta, ze szczególnym uwzględnieniem małej retencji.

EN

Rainwater management has become a big challenge, with which we are forced to start working in ways different from what we know so far. People caused significant changes in rainwater circulation. The processes that occur in the natural environment on urban areas have been disturbed. The magnitude of the problem of insufficient soil permeability can be observed in the case of Warsaw, where the ratio of impervious pavement and areas to the total surface area in the city center is 0.9 and 0.4–0.7 outside of the city, which causes many problems with the installation and maintenance of drainage infrastructure. The phenomenon of Urban Heat Island intensifies, lowering of the ground and surface water level is causing worsening of urban greenery condition, and all these tendencies seriously affect the deterioration of city dwellers living conditions. In that context urban trees and greenery play a very important role in the city, and this article describes how to use “work of trees”, called ecosystem services, to improve the city’s functioning, with particular emphasis on urban retention.

7

Population of common swift in Poznan (Poland) and ecosystem services provided by it

Zatoński J.

Ekonomia i Środowisko

|

2016

|

nr 4

263--273

EN

The first aim of this study was to determine the scale of population change of common swift colonizing residential blocks made in the concrete panels technology in Poznan. The second aim was to quantify ecosystem services provided by birds which exist nowadays and potentially if their habitats would still exist. Regulating services provided by birds in Polish cities were studied by Kamiński, Luniak, Zimny but mainly as part of urban ecology or zoology studies. Abroad researches include also studies in small cities and agricultural areas. None of these studies were dedicated to common swift. Additionally many researchers on ecosystem services provided by birds use only descriptive methods. As Wenny et al. states there is the need to quantify ecosystem services provided by birds, and this research is part of this trend. There is also a wide range of international literature about behavioural studies of common swift, including amount of consumed insects. But none of studies mentioned above were quantitative research on regulating services provided by common swift population in a given area like presented in this paper.

PL

Celem badań było określenie skali zmian populacji jerzyka zwyczajnego (Apus Apus) zasiedlającej bloki mieszkaniowe w Poznaniu oraz ustalenie zmian w zakresie świadczonych przez nie usług ekosystemów. W artykule wskazano, że termodernizacja budynków często prowadzi do likwidacji siedlisk, a tym samym do zmniejszenia populacji ptaków je zamieszkujących. Wykazano, że w Poznaniu pozostało tylko 15% bloków mieszkalnych nie poddanych termomodernizacji. Tylko 4% z budynków po renowacji posiada zainstalowane skrzynki lęgowe dla ptaków. Szacuje się, że utracono ok. 86% populacji jerzyka na Osiedlu Mlodych – największej spółdzielni mieszkaniowej w Poznaniu. Utracono również usługi ekosystemów w postaci zjadania przez ptaki blisko 2,5 tony lub 25 tys. latających insektów na sezon z obszaru Poznania i okolic.

8

Mapping and assessment of the potential to supply selected ecosystem services at a sub-regional scale. The example of Wroclaw and its surrounding municipalities

Sylla M.

Ekonomia i Środowisko

|

2016

|

nr 4

87--98

EN

The aim of the study is to assess spatial changes in Wroclaw and its suburban municipalities in terms of the potential of ecosystems to provide selected ecosystem services.

PL

Usługi ekosystemów przyczyniają się do podnoszenia jakości życia mieszkańców miast i obszarów suburbialnych, co sprawia, że ich kwantyfikacja i przestrzenne rozmieszczenie jest istotne z punktu widzenia planowania przestrzennego. W pracy przedstawiono wyniki kartowania potencjału dostarczania dwóch wybranych usług ekosystemów dla skali sub-regionalnej na przykładzie miasta Wrocławia i gmin ościennych. Badanie dotyczy usług ekosystemów zaopatrujących (dostarczanie pożywienia) oraz regulacyjnych (regulacja klimatu globalnego poprzez zmniejszenie koncentracji gazów cieplarnianych).

9

Wpływ ekosystemów odcinków dróg na bezpieczeństwo ruchu drogowego

Suchocka M., Niewiarowska A.

Drogownictwo

|

2016

|

nr 6

200--205

PL

Wnioski płynące z badań i analiz wskazują na konieczność objęcia ochroną alej przydrożnych jako przyrodniczego i kulturowego dziedzictwa oraz istotnego elementu dobrostanu psychicznego współczesnych użytkowników dróg, którzy coraz więcej czasu spędzają w podróży. Obecny technologiczny stopień zaawansowania projektowania i realizacji inwestycji oraz zarządzania jakością dróg może być wykorzystany w celu poprawy bezpieczeństwa na zadrzewionych odcinkach dróg i obejmować wielowymiarowe podejście w zakresie doskonalenia jakość dróg, pojazdów, umiejętności kierowców oraz zmniejszenia ryzyka związanego z samymi drzewami przez odpowiedzialne gospodarowanie nimi. Oparta na tych założeniach koncepcja „Wizja Zero dla Polskich Alej” wpisuje się zarówno w koncepcję zrównoważonego rozwoju, jak i konieczność dostosowania terenów zurbanizowanych do zmian klimatycznych.

EN

Research conclusions show that road tree avenues should be protected as nature and culture heritage and significant elements of psychological welfare of road users who spend more and more time in journey. Present advancement of design, construction and quality management of roads may be used for improvement of road safety on roads with trees. In particular, there will be possible to upgrade quality of roads, vehicles and drivers to minimize risk of accidents with roadside trees. Vision zero for Polish avenues, based on the above assumptions, is in agreement with sustainable development and better adjustment of urban areas to climatic changes.

10

Ogrody deszczowe w miastach jako jedno z narzędzi wdrażania usług ekosystemów

Domanowska M., Kostecki J.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2015

|

nr 158 (38)

50--58

PL

Ogrody deszczowe określić można mianem jednego z narzędzi zwiększania wykorzystania zasobów przyrodniczych miast. Doświadczenia zagraniczne wskazują, że przestrzeń publiczna w miastach może i powinna być uposażana w ogrody deszczowe. Ogrody te mają na celu wstępne oczyszczanie wody opadowej oraz wody spływającej z nawierzchni utwardzonych w mieście (dróg, placów, dachów) oraz zwiększanie powierzchni biologicznej w miastach. Ponad to oprócz funkcji oczyszczających mogą też służyć do aranżacji atrakcyjnej przestrzeni publicznej. Jednym z założeń pojęcia usług ekosystemów jest to, iż usługi te powodują również korzyści finansowe (pośrednie i bezpośrednie). W artykule opisano zyski jakie czerpane są ze stosowania ogrodów deszczowych w mieście, tu np. zyski związane ze zmniejszaniem zużycia wody w celu podlewania terenów zieleni miejskiej. Opisano również rodzaje ogrodów deszczowych oraz sposób ich budowy.

EN

Rain gardens can be described as one of the tools for increasing the use of natural resources in the cities. Foreign experience (here for example. Experience of the Australian Association of Melbourne Waters, which is engaged in promoting knowledge of building and maintaining rain gardens) indicate that public space in cities can and should be the emoluments of rain gardens. These gardens are designed to pre-treatment of rainwater and runoff from paved surfaces in the city (roads, squares , roofs) and increase biological surfaces in cities. Beyond that in addition to the cleansing function can also be used to arrange more attractive public space. One of the assumptions of the concept of ecosystem services is that these services also result in financial benefits (direct and indirect). The article describes the profits that are derived from the use of rain gardens in the city. Profits associated with reducing water consumption for irrigation of urban green areas. Paper describes also the types of rain gardens and method of their construction.

11

Soil - a valuable environmental resource - quality, health, ecosystem services

Kuczuk A.

Journal of Research and Applications in Agricultural Engineering

|

2015

|

Vol. 60, nr 4

21--29

EN

Soil is an environmental resource adapted to agricultural use. It is often treated as a renewable resource, since cultivated with maintaining proper practices is a living organism and a good substrate for the biomass production. On the other hand, it is the product of a very complex process, therefore especially if it is constantly subjected to the processes of exposing to degradation, can become a non-renewable resource. From the point of view of the preservation of its quality and regenerative capacity, farms should consider not only economic, but also agro-ecological characteristics of the habitat in which they operate. This means that the effects on achieved yields are not the only ones that should be considered in the analysis of the costs and benefits of agricultural activities. Soil is a living product, a useful resource, not only for production, but also for environment and society. Its welfare is important for the quality and quantity of food production as well as to maintain a balance in the environment. The paper is a review article, discussing the importance of soil as an environmental resource, through the prism of its quality, health and capacity to develop ecosystem services. It also treats of the problem of environmental and economic losses resulting from the degradation of the soil environment and the benefits of its maintenance. The examples of actions conducive to raising and maintaining the quality of soil and its health were discussed.

PL

Gleba jest zasobem środowiska przystosowanym do użytkowania rolniczego. Często traktowana jest jako zasób odnawialny, gdyż uprawiana z zachowaniem prawidłowych praktyk rolniczych stanowi żywy organizm i dobre podłoże dla produkcji biomasy. Z drugiej jednak strony jest wytworem bardzo złożonego procesu, przebiegającego powoli i z tego względu, zwłaszcza jeśli stale podlega procesom narażającym ją na degradację, może stać się zasobem nieodnawialnym. Z punktu widzenia zachowania jej jakości i zdolności do odtwarzania, gospodarstwa rolne powinny rozważać nie tylko ekonomiczne, ale i agroekologiczne cechy siedliska, w którym prowadzą działalność. Oznacza to, że efekty w osiąganych plonach nie są jedynymi, jakie należy rozważać w analizie kosztów i korzyści działalności rolniczej. Gleba jest żywym tworem, zasobem użytecznym, pełniącym funkcję nie tylko produkcyjną, ale także środowiskową i społeczną. Jej dobrostan jest istotny dla jakości i ilości produkowanej żywności, jak również dla zachowania równowagi w środowisku. Artykuł ma charakter przeglądowy, omawiający znaczenie gleby jako zasobu środowiskowego, poprzez pryzmat jej jakości, zdrowia i możliwości pełnienia funkcji ekosystemowych. Przybliżono ponadto problem środowiskowych i ekonomicznych strat wynikających z degradacji środowiska glebowego oraz korzyści, jakie niesie jej konserwacja. Podano przykłady działań sprzyjających podniesieniu i zachowaniu jakości gleby oraz jej zdrowia.

12

Usługi środowiska w świetle bezpieczeństwa ekologicznego

Michałowski A.

Ekonomia i Środowisko

|

2015

|

nr 4

11--24

PL

Celem pracy jest prezentacja wyników próby analizy usług środowiska jako kategorii polityki i tworzącej się ekonomii zrównoważonego rozwoju w świetle bezpieczeństwa ekologicznego. Realizacja celu pracy wymagała przeanalizowania istoty bezpieczeństwa narodowego ze szczególnym uwzględnieniem bezpieczeństwa ekologicznego, usług środowiska jako priorytetowej kategorii polityki i tworzącej się ekonomii zrównoważonego rozwoju, ich przyrodniczych procesów i struktur oraz naturalnych i antropogenicznych zagrożeń, a także działań na rzecz zachowania usług środowiska. W realizacji celu pracy autor wykorzystał teoretyczne metody rozumowania naukowego (dedukcyjne i redukcyjne), logiki eliminacyjnej, cybernetyki, ogólnej teorii systemów i systemów złożonych, a także techniki analiz i porównań materiałów źródłowych oraz własne obserwacje praktyki.

EN

The aim of the study is to present results of the attempt to analyse the ecosystem services as a category of politics and the emerging economics of sustainable development in the light of ecological security. To achieve the aim of the study it required to analyze the essence of national security, with particular regard to ecological security, ecosystem services as a priority category of policy and emerging economics of sustainable development, their natural processes and structures so as natural and anthropogenic threats and actions for the preservation of ecosystem services. The results of the analysis of ecosystem services in the light of ecological security can be a part of the theoretical basis for designing more effective instruments for monitoring and managing the implementation process of sustainable development in the realization of the cohesion policy at global, regional and local level.

13

Problems of mapping provisioning and recreation ecosystem services in metropolitan areas

Cieszewska A., Adamczyk J.

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 4

161--171

PL

Mapowanie potencjału usług ekosystemowych jest ważnym etapem identyfikacji korzyści prowadzonych przez ekosystemy i ich wyceny ekonomicznej. W artykule przedstawiono analizę dwóch kategorii usług ekosystemowych: zaopatrzeniowych oraz rekreacyjnych, które przeprowadzono dla trzech europejskich obszarów metropolitalnych, które łączy zastosowanie narzędzi planistycznych służących ochronie terenów otwartych. Badano obszary zielonych pierścieni rozciągające się w promieniu 20 km od granicy obszarów zwartej zabudowy. Jako podstawę analizy wykorzystano ogólnodostępne dane CORINE Land Cover. Badano w jaki sposób dane o pokryciu/użytkowaniu terenu powinny zostać wykorzystane do scharakteryzowania obszarów określonych jako zielone pierścienie. W granicach analizowanych buforów dominują usługi zaopatrzeniowe głównie produkcji rolnej. Określenie udziału obszarów usług rekreacyjnych jest w mniejszym stopniu zależne od cech użytkowania terenu i trudniejsze do oszacowania. Na przykładzie wykazano że ich udział może się wahać od dominującego do nieistotnego w zależności od przyjętych kryteriów. Zaproponowano uzupełnienie kryteriów definiujących tereny wykazujące potencjał dla tej usługi o informacje jakościowe dotyczące struktury własnościowej, intensywności produkcji rolnej oraz założeń rozwoju infrastruktury turystycznej. Wykazano że zastosowane podejście jest przydatne w porównaniach struktury przestrzennej potencjału dla serwisów ekosystemowych.

14

Ecosystem services hot spot mapping: protected areas in the Lower Silesia Province, Poland

Szkaradkiewicz M., Szewrański S., Kazak J

Ekonomia i Środowisko

|

2014

|

nr 4

221--230

EN

The aim of the paper is to contrast existing protected areas which are environmentally valuable according to traditional preservation rules with the areas where provision of the selected ecosystem services is the greatest according to the current research standards on ecosystem service hotspot mapping. In order to achieve that we developed the comprehensive method for mapping ecosystem services which could be applied in the national ecosystem assessment process. We selected four ecosystem services, each of which is spatially presented and evaluated using appropriate indicators. The services we consider are global climate regulation, moderation of extreme events, erosion control, and fresh water provision. According to the Common International Classification of Ecosystem Services vol. 4.3 these ES could be divided into two section: provisioning and regulating.

PL

Niezbędna jest poprawa wiedzy na temat ekosystemów i oferowanych przez nie usług w krajach należących do Unii Europejskiej, aby osiągnąć główne cele zapisane w Strategii ochrony różnorodności biologicznej do 2020 roku. Z tego powodu państwa członkowskie, we współpracy z Komisją Europejską, są zobowiązane zidentyfikować i ocenić stan ekosystemów i ich usług. Istnieją różne podejścia do mapowania usług ekosystemów, z których jednym jest analiza hot spot. Jest ona dobrym narzędziem do identyfikacji obszarów, które nie są chronione, lecz są ekologicznie cenne i dostarczają wielu usług ekosystemów. W badaniu przeprowadzono analizę czterech potencjałów usług ekosystemów: globalnej regulacji klimatu, kontroli erozji, moderacji ekstremalnych zjawisk i dostarczania wody pitnej. Większość z punktów hot spot dla wybranych usług ekosystemów województwa dolnośląskiego była zlokalizowana w obrębie obszarów chronionych, zwłaszcza tych objętych ochroną w formie Natura 2000.

15

Pozaekonomiczne użytki środowiska przyrodniczego a usługi ekosystemów w świetle współczesnego rachunku ekonomicznego

Becla A., Czaja S., Zielińska A.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 2

10--22

PL

Celem poniższego opracowania jest identyfikacja pozaekonomicznych użytków środowiska przyrodniczego w kontekście usług ekosystemów oraz zwrócenie uwagi na problemy metodyczno-obrachunkowe, które należy rozwiązać, aby możliwe było włączenie usług ekosystemów do rachunku ekonomicznego. Jeżeli usługi ekosystemów oraz towarzyszące im użytki (pozaekonomiczne i ekonomiczne) mają stać się elementem rachunku ekonomicznego, niezbędne jest skuteczne rozwiązanie kilku istotnych wyzwań w postaci ograniczeń i uwarunkowań.

EN

The aim of study is to identify non-economic arable lands of natural environment in the context of services of ecosystems and to underline methodological and financial issues, which should be solved, so that it would be possible to include services of ecosystems into an economic calculation. In this study the relationships among non-economic arable lands of natural environment and services of ecosystems were identified and distinguished, also certain flaws of traditional economic calculation were recognized.

16

Overcoming barriers to the use of ecosystem services for sustainable development of cities in Poland

Kronenberg J., Bergier T., Maliszewska K.

Ekonomia i Środowisko

|

2012

|

nr 2

106--120

PL

Miasta zależą od usług świadczonych przez ekosystemy miejskie i pozamiejskie. Jednak świadomość tego faktu jest relatywnie niska, co prowadzi do degradacji ekosystemów i – w konsekwencji – utraty możliwości korzystania z dostarczanych przez nie usług. Jak wynika z badania przeprowadzonego przez Fundację Sendzimira, problem ten jest w Polsce szczególnie widoczny. W badaniu zwrócono uwagę na instytucjonalne (administracyjne i społeczne) bariery ochrony miejskich ekosystemów. Uzyskano 103 odpowiedzi od ekspertów zajmujących się od strony badawczej i praktycznej zarządzaniem przyrodą w polskich miastach. Najistotniejsze wyłonione w badaniu bariery wiążą się z niedostatecznymi środkami finansowymi i niedostatecznym poziomem świadomości na temat znaczenia ekosystemów i świadczonych przez nie usług. Aby przeciwdziałać tym problemom, Fundacja Sendzimira zrealizowała kampanię promującą koncepcję usług ekosystemów wśród osób odpowiadających za zarządzanie przyrodą w polskich miastach.

EN

The Sendzimir Foundation carried out a research project on the barriers to the use of ecosystem services concept in Polish cities, the results of which are briefly reported in the following section. In response to the identified barriers, and in particular in an attempt to enhance the understanding and uptake of the concept in Poland, the Sendzimir Foundation carried out a number of activities, listed in section 3. These complemented other activities carried out with regard to urban ecosystem services in Poland so far. As suggested in the concluding section 4, further activities can be built on those that have been undertaken so far but cooperation is necessary to achieve more significant results.

17

Ecosystem services perception - the example of local governments representatives in małopolska voivodship

Pietrzyk-Kaszynska A., Grodzińska-Jurczak M.

Ekonomia i Środowisko

|

2012

|

nr 2

83--90

PL

Koncepcja usług ekosystemów w ostatnich latach zyskuje na znaczeniu i popularności zarówno w kontekście badań naukowych, jak i w działaniach praktycznych. W Polsce wciąż jednak nie jest powszechnie znana i jest rzadko uwzględniana w debacie publicznej dotyczącej polityk środowiskowych. W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań dotyczących systemu ochrony przyrody, w tym wybranych aspektów usług ekosystemów, przeprowadzonych wśród przedstawicieli samorządów lokalnych województwa małopolskiego. Wskazano czynniki różnicujące postawy i poziom świadomości względem usług ekosystemów, jak też rekomendowano, jak wyniki niniejszych badań mogą być pomocne w działaniach praktycznych.

EN

In the following paper we present the data collected among representatives of local level authorities using internet, mail or face-to-face questionnaires (mix mode approach). The main aim of the manuscript is to discuss factors that might differentiate the level of awareness of or attitudes towards some ecosystem services on the example of local authorities representatives in Małopolska voivodship.

18

Ecosystem services as part of the gross domestic product account

Famielec J.

Ekonomia i Środowisko

|

2012

|

nr 2

39--52

PL

Celem opracowania jest próba zdefiniowania świadczeń ekosystemów i ich właściwości, wskazanie możliwości oraz warunków uwzględniania ich w wartości produkcji globalnej, w zużyciu pośrednim, w konsumpcji i inwestycjach, jako elementach rachunku PKB. Autorka jest przekonana, że taka integracja kategorii świadczeń ekosystemów i wartości wytworzonych w społeczeństwie w ciągu roku jest niezbędna. Analiza teoretyczna postawionego zadania wskazuje jednak na liczne ograniczenia i brak podstaw takiego rozwiązania, a nawet na podważenie zasadności stawiania takiego celu badawczego. Zarówno rozwijanie postawionej tezy, jak i jej podważenie wymaga dalszych analiz teoretycznych.

EN

This paper attempts to define ecosystem benefits and their properties and tries to point out the possibility and conditioning of incorporating them in the global production scheme. This pertains to indirect utilization, consumption and investments, which are treated as individual components of the GDP account. The author is convinced that such integration of ecosystem benefit categories as well as values that have been generated during one year within the community is essential. Theoretical analysis of tasks posed indicates numerous constraints, lack of principles of such a solution, and in extreme cases attempt to undermine this particular issue. It should be noted that thesis presented herein and its possible invalidation requires further theoretical analyses. This paper indicates both the scope and topics that are discussed.

19

Środowisko na usługach miasta

Walków M.

Przegląd Komunalny

|

2011

|

nr 12

24-26

PL

W miastach żyje ponad połowa ludzkości. By ożywić te "betonowe dżungle", zakłada się parki, skwery, a nawet ogrody na dachach wieżowców. Tymczasem tereny zieleni są nie tylko po to, by miasta ładnie wyglądały. Przyroda to największy producent na świecie, a tzw. usługi ekosystemów mają określoną wartość. Tylko mało kto jest tego świadomy.

20

Wykorzystanie świadczeń ekosystemów w rozwoju regionów

Degórski M.

Ekonomia i Środowisko

|

2010

|

nr 1

85--97

PL

Celem niniejszej pracy jest wykazanie potencjalnych możliwości wykorzystania świadczeń ekologicznych w polityce regionalnej ukierunkowanej na rozwój gospodarczy regionu, z uwzględnieniem jakości życia człowieka i zachowaniem najcenniejszych zasobów przyrody i walorów krajobrazowych.

EN

The aim of the paper is to present a new view of the environment and its role in regional development as well as to assess environmental conditions as factors potentially supporting new spatial patterns. The paper also points out the multifunctionality of natural space in creating new challenges for regional policy in the quest for attractiveness of the regions. Today, environmental economy is associated with a diversity of views on the economic impact of ecosystem services and pro-environmental investments, particularly those associated with protection of the environment and landscape and the effort to maintain or increase the attractiveness of an area. In line with the model for creation of reality some aspects of ecosystem services have been shown. In short, it is being treated as an important factor of regional economic development, together with economic and social factors determining future directions of development, ways in which it is to be achieved and means of its implementation and consequences.