Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Instytut Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy – 40 lat badań dla zrównoważonego rozwoju

Bielski M.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2016

|

z. 3

2--4

PL

W roku 2016 mija 40 rocznica założenia Instytutu Fizyki Plazmy i Laserowej Mikrosyntezy w Warszawie. Został on utworzony w dniu 1 stycznia 1976 r. celem badania różnych metod i urządzeń do wytwarzania gorącej plazmy, w których mogą zachodzić reakcje syntezy termojądrowej (fuzji) jąder izotopów wodoru (reakcje DD - deuter-deuter albo DT - deuter-tryt). Badania plazmy laserowej realizowano także we współpracy z Instytutem Fizyki Rosyjskiej Akademii Nauk - RAN Moskwie (FIAN) kierowanym przez prof. N. Basowa laureata nagrody Nobla. W 2005 r. nastąpiło podpisanie z Komisją Europejską Kontraktu Asocjacyjnego. Na jego podstawie rozpoczęła się w Polsce działalność koordynowana przez IFPiLM Asocjacja EURATOM-IFPiLM grupująca kilkanaście polskich ośrodków zajmujących się badaniami i technologiami fuzyjnymi w układach z magnetycznym utrzymaniem plazmy (MCF) tzn. w tokamakach i w stellaratorach. Rozpoczęto od podstaw opracowywanie metod diagnostycznych dla układów MCF, stosowanie technik laserowych w technologiach fuzyjnych i badania efektów oddziaływania plazma – ściana także z użyciem układu PF-1000. Dla stellaratora W7-X (w Greifswald, Niemcy) przygotowano układy do diagnostyki rentgenowskiej, a dla układu JET oryginalny detektor promieniowania X (detektor GEM). IFPiLM uczestniczy w dużym projekcie dotyczącym opracowywania koncepcji radialnej kamery neutronowej dla budowanego tokamaka ITER (w Cadarache, Francja). W IFPiLM realizowane są modelowania numeryczne plazmy w układach MCF. Sukcesywnie zwiększa się udział naukowców z IFPiLM w badaniach na dużych tokamakach w Europie (głównie na układzie JET w Culham, Wielka Brytania). W programie EURATOM jest też projekt dotyczący fuzji laserowej (IFE) realizowany w IFPiLM. Od 2014 r. europejski program fuzyjny jest koordynowany przez konsorcjum EUROfusion. Program krajowy koordynuje IFPiLM w ramach Centrum – Nowe Technologie Energetyczne (CeNTE). Obok prac dotyczących fuzji laserowej w IFPiLM prowadzone są badania oddziaływań laserów dużej mocy z materią. Większość tych prac jest wykonywana w ramach konsorcjum LaserLab-Europe realizowanych głównie w Ośrodku Badawczym PALS w Pradze (Republika Czeska). Od 2007 r. w Instytucie rozpoczęto badania i budowę plazmowych napędów satelitarnych w ramach projektów międzynarodowych. W 2013 r. zbudowany w IFPiLM prototyp (silnik typu Halla) przeszedł pomyślnie testy w laboratoriach ESA w Holandii i w IFPiLM. Instytut podlega Ministerstwu Energii. Pierwszym dyrektorem Instytutu był prof. Sylwester Kaliski. Od października 2010 r. dyrektorem Instytutu jest dr hab. prof. Andrzej Gałkowski. W IFPiLM jest zatrudnionych 85 pracowników (w tym 10 profesorów i 25 doktorów).

EN

The year 2016 marks the 60th anniversary of the establishment of the Institute of Plasma Physics and Laser Microfusion in Warsaw (Poland). The newly-created institute realized research on the properties of laser-produced plasma, plasma generated in high-current discharges in plasma-focus devices, and compression of plasma using explosive materials. On 1 January 2007, the Euratom-IPPLM Association was established for coordination by the IPPLM over ten institutions all over Poland that carry out research in plasma physics and technology related to magnetic confinement fusion in the tokamaks and stellarators. New projects were initiated: study of plasma processes in tokamaks, research in fusion technology, development of diagnostics for tokamaks (JET, WEST and ITER), and for the stellarator W7-X. Since 2007, the IPPLM has participated in the European HiPER project, whose aim is to build a fusion infrastructure to demonstrate the effectiveness of laser fusion. After the year 2013, the research and development of fusion in Europe is coordinated by the consortium EUROfusion. The Polish fusion programme is presently coordinated by the IPPLM within the Center of New Technologies for Energy (CeNTE). Generally, the previously realised research is continued. Since October 2010, the director of the institute has been Prof. Andrzej Gałkowski. Currently, the Institute is employing 85 workers, including 45 researchers.

2

60 lat zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych w Dubnej i udziału polskich uczonych w jego pracach

Waligórski M., Chmielowski W., Budzyński M., Nawrocik W.

Postępy Techniki Jądrowej

|

2016

|

z. 2

2--14

PL

W roku 2016 mija 60 lat od powstania w Dubnej (Rosja) Zjednoczonego Instytutu Badań Jądrowych, uznanego w świecie międzynarodowego ośrodka badań jądrowych, w którym od początku czynnie uczestniczyli naukowcy polscy. W artykule omówiono aktualny stan wyposażenia Instytutu w duże urządzenia badawcze i ogólny profil prowadzonych w nim badań, zagadnienia naukowe, którymi obecnie zajmują się polscy pracownicy oddelegowani do ZIBJ z polskich ośrodków naukowych oraz tematykę prac prowadzonych w ośrodkach polskich wspólnie z pracownikami ZIBJ. W odróżnieniu od innych ośrodków międzynarodowych, dzięki grantom i programom Pełnomocnego Przedstawiciela Rządu RP w ZIBJ, na które przeznaczane jest 20% składki członkowskiej Polski, możliwe jest nieodpłatne korzystanie z istniejącej infrastruktury badawczej ZIBJ do realizacji badań prowadzonych przez polskie instytucje naukowe, gdzie polscy fizycy, chemicy i radiobiolodzy mogą realizować swoje prace niezależnie w wybranych przez nich kierunkach, uzupełniając je o komplementarne metody niedostępne w swoich macierzystych instytucjach. Konkursowy tryb przyznawania grantów i programów zapewnia tym badaniom pewną niezależność finansową od polityki prowadzonej przez dyrekcje poszczególnych laboratoriów. W ZIBJ obowiązuje także zasada zakupu materiałów i urządzeń w kraju członkowskim w wysokości nie mniejszej niż 20% składki członkowskiej, co umożliwia polskim firmom eksport aparatury i urządzeń oraz zagraniczną współpracę naukowo-technologiczną.

EN

The year 2016 marks the 60th anniversary of the establishment of the Joint Institute of Nuclear Research in Dubna (Russia), a globally recognised international nuclear research laboratory in which Polish scientists have actively participated since its inception. In this article we briefly overview the major equipment of the JINR, its current main research directions, the research topics which Polish scientists on leave from their Polish research institutions to JINR are currently engaged in, and research topics undertaken jointly by JINR and Polish scientists in Polish institutions. Unique to the Polish participation in JINR is a competitive system of grants and programmes of the Plenipotentiary of Poland, supported by 20% of the Polish JINR membership fee, to which national collaborators may apply. This enables Polish physicists, chemists and radiobiologists to freely use the JINR infrastructure and to carry out independently their current research interests, but also using the advanced JINR facilities unavailable in Poland, without any additional charges. Thus, unlike in other large international research laboratories, their current research topics may be accomplished outside of long-term detailed research programmes typical for such laboratories. JINR also adheres to the industrial return rule, namely that no less than 20% of the membership fee is to be used to purchase materials and equipment from the member’s country. This enables Polish industry, especially in the high-tech area, to export their goods and to further extend joint international commercial venture.

3

Badanie zacierania kół zębatych stożkowych o zębach łukowych, smarowanych różnymi olejami przekładniowymi

Kalbarczyk M., Tuszyński W.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2015

|

nr 201

145--155

PL

W artykule przedstawiono, opracowane w Instytucie Technologii Eksploatacji - PIB w Radomiu, urządzenie i metodykę badania zacierania kół zębatych stożkowych o łukowej linii zęba. Koncepcja opracowania takiego urządzenia wynikła z problemu, zgłaszanego przez niektórych wytwórców urządzeń wykorzystujących koła zębate stożkowe, związanego ze zwiększeniem wiarygodności badań - do tej pory szeroko stosowane są urządzenia i metody badania głównie kół zębatych walcowych o zębach prostych, których geometria wyraźnie różni się od geometrii kół stożkowych. Wobec braku norm dotyczących badań zacierania kół zębatych stożkowych, opracowano własną metodykę badawczą. Zbadano wpływ rodzaju oleju przekładniowego na zacieranie, uwzględniając także olej ekologiczny. Dla każdego z olejów wykonano też badania oporów ruchu mierzonych momentem sił tarcia. Konieczność takich badań podyktowana jest potencjalnymi wymaganiami stosowania olejów ekologicznych (z bazami naturalnymi) oraz tendencją do obniżania temperatury pracy w przekładniach, do czego konieczna jest redukcja tarcia. Uzyskane wyniki pokazują wysoką rozdzielczość metody badania zacierania.

EN

The paper presents a new, developed at ITeE-PIB in Radom, testing device and test method for scuffing investigation of spiral bevel gears. The idea of the new test rig resulted from an issue often expressed by manufacturers of machines equipped with gears, concerning a necessity to improve the reliability of tests - popular gear tests are run mostly on spur gears having the tooth geometry significantly different than bevel gears. Due to the lack of standard test procedures, the authorial method for testing scuffing of bevel gears was designed and verified. Gear oils representing various performance levels, including an ecological oil, were investigated in terms of the scuffing prevention. For each the tested oil the motion resistance in the form of the friction torque was measured. The aforementioned approach is caused by the potential requirements concerning the application of ecological lubricants, as well as the tendency to reduce the temperature of gears, being an effect of reducing friction. The results of the conducted tests indicate that the new test method has a good resolution.

4

Napędo-hamulec

Kossowski Z., Zbierski K.

Napędy i Sterowanie

|

2003

|

R. 5, nr 9

42--44

PL

Przedstawione urządzenie do badania silników spalinowych umożliwia zarówno hamowanie, jak i napędzanie silnika spalinowego z dowolną prędkością obrotową. Urządzenie to, nazwane przez autorów napędo-hamulcem, jest połączeniem trój-fazowego, indukcyjnego silnika elektrycznego z przekształtnikiem, czoperem i rezystorem hamującym. W przypadku pracy urządzenia jako hamulec, moc hamowana może być wytracana w oporniku i zamieniana na ciepło lub oddawana do sieci energetycznej. Urządzenie takie zastosowano w badaniach jednocylindrowego silnika z magnetoelektrycznym rozrządem, w których konieczne było zarówno napędzanie, jak i hamowanie silnika spalinowego. Takich wymagań nie był w stanie spełnić żaden z aktualnie produkowanych hamulców obciążeniowych.

5

Problematyka konstruowania modułowych mechatronicznych systemow badawczych w odniesieniu do laserowego ekstensometru siatkowego

Zbrowski A.

Problemy Eksploatacji

|

2001

|

nr 1

203-212

PL

W artykule przedstawiono problematykę związaną z projektowaniem mechatronicznych systemów badawczych. Poszczególne zagadnienia zostały omówione w odniesieniu do problemów konstrukcyjnych związanych z projektowaniem laserowego ekstensometru siatkowego.

EN

The designing problems of the mechatronics research devices are presented in the article. Particular issues are described in relation to the designing problems connected with the laser grating extensometer structure.