Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Karbaminian etylu : dokumentacja proponowanych dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Szymańska J., Bruchajzer E., Frydrych B.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2015

|

Nr 3 (85)

67--106

PL

Karbaminian etylu (uretan, nr CAS 51-79-6) jest ciałem stałym, bez zapachu, dobrze rozpuszczalnym w wodzie i rozpuszczalnikach organicznych. W środowisku występuje jako naturalny produkt powstający podczas fermentacji alkoholowej pokarmów i napojów zawierających alkohol. Są one głównym źródłem narażenia populacji generalnej. Techniczne preparaty karbaminianu etylu, otrzymywane na drodze syntezy organicznej, uzyskują wysoką czystość chemiczną. Karbaminian etylu jest stosowany głównie jako półprodukt w syntezie organicznej (m.in. do wytwarzania żywic aminowych), a jego wodne roztwory jako rozpuszczalniki: pestycydów, fumigantów, kosmetyków oraz środków farmaceutycznych stosowanych w weterynarii. Narażenie zawodowe w Polsce na karbaminiany etylu (drogą inhalacyjną i/lub przez kontakt ze skórą) występuje w kilku zakładach produkujących oraz stosujących go i obejmuje kilkadziesiąt osób rocznie. U ludzi nie stwierdzono zatruć ostrych karbaminianom etylu. W dostępnym piśmiennictwie nie ma informacji na temat jego toksyczności przewlekłej u ludzi narażonych zawodowo oraz danych epidemiologicznych. Wartość LD50 dla karbaminianu etylu podanego dożołądkowo szczurom wynosi 1810 mg/kg mc. W zatruciu ostrym zwierząt obserwowano działanie znieczulające i nasenne (wykorzystywane w weterynarii) oraz narkotyczne związku. Karbaminian etylu nie wykazywał działania drażniącego i uczulającego na zwierzęta. Podprzewlekłe narażenie szczurów i myszy na karbaminian etylu podawany w wodzie do picia (o stężeniach 110 ÷ 10 000 ppm, czyli w dawkach 8 ÷ 622 mg/kg mc./dzień dla szczurów oraz 18,3 ÷ 1667 mg/kg mc./dzień dla myszy) spowodowało, zależne od wielkości narażenia, działanie immunosupresyjne. U zwierząt obserwowano także nefropatię i kardiomiopatię, a u samców również uszkodzenie wątroby. Oprócz działania immunotoksycznego u myszy stwierdzono zmiany rozrostowe w układzie rozrodczym i płucach. Po 2-letnim narażeniu myszy na karbaminian etylu w wodzie do picia (o stężeniach 10 ÷ 90 ppm, co odpowiadało dawce 1,17 ÷ 12 mg/kg mc./dzień) zaobserwowano skutki toksycznego działania związku na: wątrobę, serce, płuca oraz macicę. Karbaminian etylu o stężeniach w wodzie wynoszących 30 lub 90 ppm (4 lub 12 mg/kg mc./ dzień) spowodował zwiększoną liczbę padnięć zwierząt. Na podstawie wyników standardowych testów, karbaminian etylu został sklasyfi kowany jako substancja o słabym działaniu mutagennym i genotoksycznym. Wyniki podprzewlekłych i przewlekłych badań nad toksycznością karbaminianu etylu podawanego w różny sposób i różnym gatunkom zwierząt laboratoryjnych, jednoznacznie wskazują na jego rakotwórcze działanie. Związek ten powodował: nowotwory płuc, wątroby, naczyń krwionośnych i skóry, a także chłoniaki i białaczki. Karbaminian etylu wpływa niekorzystnie na płodność. Stwierdzono jego działanie: embriotoksyczne, fetotoksyczne oraz teratogennie. Karbaminian etylu wchłania się do organizmu bardzo szybko i całkowicie po narażeniu w różny sposób i natychmiast podlega dystrybucji w organizmie. Większość karbaminianu etylu (ponad 90%) jest metabolizowana do: etanolu, amoniaku i ditlenku węgla, który jest wydalany z powietrzem wydychanym. Około 5% karbaminiany etylu podlega przemianom przy udziale enzymu CYP 2E1 do karbaminianu winylu, a następnie epoksytlenku karbaminianu winylu, który – przez wiązanie z zasadami DNA i RNA – jest odpowiedzialny za genotoksyczne i rakotwórcze działanie związku. Wydalanie metabolitów z moczem i kałem jest niewielkie i wynosi odpowiednio: 2 ÷ 8% oraz 0,3 ÷ 1%. Karbaminian etylu został zakwalifi kowany przez IARC (2010) do grupy 2.A, czyli czynników prawdopodobnie rakotwórczych dla ludzi. Unia Europejska zaklasyfi kowała go do grupy 1.B, czyli substancji, które mogą powodować raka. W żadnym państwie nie ustalono wartości najwyższego dopuszczalnego stężenia (NDS) dla karbaminianu etylu. W SCOEL dla karbaminiany etylu nie ustalono wartości OEL, gdyż związek zaliczono do grupy A rakotwórczości, tj. do genotoksycznych kancerogenów bez możliwości ustalenia wartości dopuszczalnej na podstawie skutku zdrowotnego. Karbaminian etylu wywołuje nowotwory złośliwe u szczurów i myszy w wielu narządach docelowych, po podaniu go w różny sposób. Karbaminian etylu jest substancją: toksyczną, mutagenną i klastogenną, zwłaszcza w obecności układu z aktywacją metaboliczną.

EN

Ethyl carbamate (urethane, CAS 51-79-6) is a solid, odorless and soluble in water and organic solvents. In an environment it occurs as a natural product produced during alcoholic fermentation of foods and beverages containing alcohol. They could be the main source of exposure of the general population. The technical formulations of ethyl carbamate, obtained through organic synthesis, achieve a high chemical purity. Ethyl carbamate is mainly used as an intermediate in organic synthesis (including manufacturing amino resin), and its aqueous solutions as solvents for pesticides, fumigants, cosmetics and pharmaceuticals used in veterinary medicine. In Poland, occupational exposure to ethyl carbamate (inhalation and/or skin contact) occurs in several plants producing and using it, and many people are exposed every year. In humans, no acute poisoning with ethyl carbamate was noticed. There is no information in the available literature about epidemiological data and chronic toxicity in humans occupationally exposed. The LD50 value of ethyl carbamate given intragastrically to rats is 1810 mg/kg of body weight. In acute intoxication in animals, narcosis and sedation (used in veterinary medicine) and narcotic effects were observed. Ethyl carbamate did not show irritation and sensitization for animals. Subchronic exposure of rats and mice on ethyl carbamate administered in drinking water (with concentrations of 110 — 10.000 ppm, or in doses of 8 — 622 mg/kg/day for rats and 18.3 — 1667 mg/kg/ day for mice) resulted in, depending on the size of the exposure, immunosuppressive activity. In animals, observed nephropathy and cardiomyopathy were also, and in males also damages to liver were observed. In addition to the immunotoxicity in mice, proliferation changes in the genital tract and in the lungs were observed . After 2-year exposure of mice for ethyl carbamate in drinking water (with concentrations of 10 to 90 ppm, corresponding to a dose of 1.17 to 12 mg/kg/day) the toxic effects for liver, heart, lung, and uterus were observed. Ethyl carbamate in concentration in water 30 or 90 ppm (4 or 12 mg/kg /day) caused an increasing number of deaths of animals. Based on the results of standardized tests, ethyl carbamate is classifi ed as a substance with a weak mutagenic and genotoxic effects. The results of subchronic and chronic toxicity studies of ethyl carbamate administered in various ways and various species of laboratory animals show its carcinogenic effect. The compound was found as a cause of cancer of lung, liver, blood vessels and skin, and lymphomas and leukemia. Ethyl carbamate cause a negative impact on fertility. It has embryotoxic, fetotoxic and teratogenic effects. Ethyl carbamate is absorbed into an organism rapidly and completely after exposure in different ways and is immediately subjected to distribution in a body. Majority of ethyl carbamate (90%) is metabolized to ethanol, ammonia and carbon dioxide, which is excreted in the expired air. About 5% of ethyl carbamate is transformed by CYP2E1 to the vinyl carbamate and then to vinyl carbamate epoxide which, by binding to DNA and RNA, is responsible for the genotoxic and carcinogenic effects of the compound. The excretion of metabolites in the urine and faeces is low and amounts 2 — 8% and 0.3 — 1%, respectively. Ethyl carbamate classifi ed by IARC (2010) as 2.A group — agents probably carcinogenic to humans. The European Union classifi ed it as 1.Bv group — substances that can cause cancer. The maximum allowable concentration (MAC) for ethyl carbamate was not set in any country. SCOEL did not established OEL values, since the compound is in Group A carcinogenicity, i.e., genotoxic carcinogens with no establish limit values based on health effect. Ethyl carbamate causes the cancer in rats and mice in many target organs following administration to a differently ways. Ethyl carbamate is toxic, mutagenic or clastogenic, especially in the presence of a metabolic activation.

2

Wpływ dodatku krzemionki modyfikowanej metakryloksypropylotrimetoksysilanem lub aminopropylotrietoksysilanem na właściwości elastomerów uretanowych

Jęczalik J., Klimczak A.

Elastomery

|

2008

|

T. 12, nr 2

16-20

PL

W niniejszej pracy badano wpływ napełniaczy krzemionkowych na właściwości fizyczne i mechaniczne lanych elastomerów uretanowych, otrzymanych z oligomeroli polieterowych metodą jednoetapową. Elastomery uretanowe poddano modyfikacji 0,5, 2,0 oraz 5,0% wag. krzemionki. Badano wpływ krzemionek niemodyfikowanych oraz poddanych modyfikacji powierzchniowej za pomocą aminosilanu lub metakryloksysilanu. Stwierdzono istotny wpływ rodzaju napełniacza krzemionkowego na właściwości badanych elastomerów objawiający się zmianą wytrzymałości na rozciąganie i elastyczności. Zauważono także wyraźny wpływ rodzaju modyfikatora silanowego na właściwości badanych elastomerów. Elastomery zawierające krzemionkę modyfikowaną aminosilanem wykazywały nieco mniejszą chłonność wody niż analogiczne układy otrzymane z dodatkiem krzemionek modyfikowanych metakryloksysilanem lub krzemionek niemodyfikowanych.

EN

The effect of silicate fillers on physical and mechanical properties of cast urethane elastomers obtained from polyetherol oligomers was studied. The urethane elastomers under study was obtained in a one-shot procedure, and were modified with 0.5; 2.0; or 5.0 wt % silica. The surface of silicas were unmodified or modified with aminosilane or methacryloxysilane. The significant effect of the type of silica filler on mechanical properties of the elastomers under study was observed. It has also been found that the water sorption of the elastomers depended on the type of the silane surface modifier used. The use of silicas modified with aminosilane gave the elastomers showing lower water sorption than the elastomers with unmodified silicas ot those modified with methacryoxysilane.

3

Żywice melaminowe modyfikowane uretanami jako bezrezorcynowe promotory adhezji gumy do kordu stalowego. Cz. I.

Hehn Z., Rajkiewicz M., Sajewicz J.

Elastomery

|

2002

|

T. 6, nr 1

11-15

PL

Opracowano samosieciujące żywice melaminowo-formaldehydowe zmodyfikowane uretanami (na podstawie alkoholu decylowego, laurylowego i kokosowego) i akryloamidem. Otrzymane zmodyfikowane żywice są przeznaczone do zespołów adhezyjnych zwiększających przyczepność gumy do kordów stalowych mosiądzowanych. Wszystkie otrzymane produkty, zastosowane w mieszankach gumowych bez udziału toksycznej rezorcyny i jej pochodnych zapewniają wyższe parametry wytrzymałościowe niż mieszanka kontrolna oparta na HMMM i rezorcynie.

EN

Self-crosslinking melamine formaldehyde resins modified by urethanes (based on decyl, lauryl and coconut alcohols) and acryloamide were obtained. These resins are appropriated for adhesive formulations increasing adherence of rubber to steel brassed cords. All products used in rubber mixtures without toxic resorcin and its derivatives, ensure higher resistance parameters than the control mixture based on HMMM and resorcin.

4

Modyfikowane uretanami żywice melaminowe jako bezrezorcynowe promotory adhezji gumy do kordu stalowego. Cz. II

Hehn Z., Rajkiewicz M., Sajewicz J.

Elastomery

|

2002

|

T. 6, nr 3

12-16

PL

Opracowano samosieciujące żywice melaminowe zmodyfikowane uretanami (na podstawie alkoholu n-butylowego i izooktylowego). Otrzymane zmodyfikowane żywice są przeznaczone do zespołów adhezyjnych zwiększających przyczepność gumy do kordów stalowych mosiądzowanych. Otrzymane produkty, zastosowane w mieszankach gumowych bez udziału toksycznej rezorcyny i jej pochodnych, zapewniają wyższe parametry wytrzymałościowe niż mieszanka kontrolna oparta na HMMM i rezorcynie.

EN

Self-crosslinking melamine resins modified by urethanes (based on n-butyl and isooctyl alcohols) and acryloamide were obtained. These resins are appropriated for adhesive formulations increasing adherence of rubber to steel brassed cords. All products used in rubber mixtures without toxic resorcin and its derivatives, ensure higher resistance parameters thanthe control mixture based on HMMM and resorcin.