Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historyczny plac miejski jako współczesne miejsce pamięci

Walczak Aleksandra

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 15

399--412

PL

Wiele z obecnie istniejących wnętrz urbanistycznych określić można mianem współczesnego miejsca pamięci. Artykuł ma na celu omówienie współczesnego miejsca pamięci w kontekście istotnego elementu kultury, którego zadaniem jest upamiętnianie ważnych wydarzeń historycznych. Krakowskie Podgórze jest dzielnicą, w obrębie której mieści się niemało przestrzeni publicznych odnoszących się do pamięci miejsca w symboliczny oraz wyjątkowy sposób. Artykuł ma na celu określenie na przykładzie krakowskiego placu Bohaterów Getta, w jaki sposób współczesne wnętrze urbanistyczne przekazuje historię miejsca. O wyborze placu zadecydowała pełniona przez niego funkcja współczesnego miejsca pamięci w historycznej tkance miasta. Historia placu poddana zostanie kompleksowej analizie oraz porównaniu jego formy przed przebudową i zaraz po niej. Istotne bowiem w historycznej tkance miasta jest istnienie przestrzeni pamiętających, które swoją historię zatrzymują w czasie, aby móc ją przekazywać obecnym, ale także przyszłym pokoleniom.

EN

Many of today's urban interiors can be described as a contemporary memorial. The purpose of this article is to discuss the contemporary place of memory in the context of an important cultural element whose task is to commemorate important historical events. Krakowskie Podgórze is a district within which there are a considerable number of public spaces relating to the memory of the place in a symbolic and unique way. Speaking of memorials, it should be noted that they can convey their history through their own morphology, physiognomy, as well as spatial solutions. The article aims to determine, using the example of Krakow’s Ghetto Heroes Square, how the contemporary urban interior conveys the history of the place. The choice of the square was determined by its function as a contemporary memorial site in the historical fabric of the city. The history of the square will be subjected to a comprehensive analysis and comparison of its form before and immediately after the reconstruction. After all, important in the historical fabric of the city is the existence of memorial spaces that freeze their history in time to be able to pass it on to the present, but also to future generations.

2

Designing responsive environments in the Stary Browar in Poznań. Method and process in creating public space in the city

Pazdur-Czarnowska Anna, Yatsiuk Yelizavieta

Architecturae et Artibus

|

2021

|

Vol. 13, no. 3

19--30

EN

In the era of rapid development of digital technologies, designers are faced with the challenge of incorporating the tools of the virtual world into the physical world. The widespread use of new media in design makes it possible to create environments that influence human experience. One of the design methods that have influenced human feelings for several decades is Experience Design - an extremely versatile, immersive method, creating exhibition environments, commercial spaces, urban interiors, and virtual worlds of games, applications and websites. This paper aims to present a design process and effect of an experimental, innovative academic program of semester course “Immersive environments and interactivity in designing architectural interiors and their surroundings”1 Moreover, the author’s didactic intention is to present the application of modern digital technologies in urban space design. Gathering the knowledge about the experience design method and its tool - the experience path fulfils high expectations set on students in their future careers.

PL

W dobie szybkiego rozwoju technologii cyfrowych projektanci mierzą się z wyzwaniem wprowadzania narzędzi świata wirtualnego do fizycznego. Powszechne użycie nowych mediów w projektowaniu umożliwia kreowanie środowisk, które wpływają na ludzkie doświadczanie. Jedną z metod, która oddziałuje na ludzkie odczucia jest Experience Design – wyjątkowo wszechstronna, immersyjna metoda tworzenia środowisk wystawowych, przestrzeni komercyjnych, wnętrz miejskich, jak również wirtualnych światów gier, aplikacji i stron internetowych. Celem artykułu jest zaprezentowanie procesu projektowego i jego efektów jako eksperymentalnego, innowacyjnego programu akademickiego prowadzonego w ramach semestralnego kursu „Środowiska immersyjne i interaktywność w projektowaniu architektonicznym wnętrz i otoczenia”1. Ponadto, intencją dydaktyczną autorek jest przedstawienie zastosowania współczesnych technologii cyfrowych w projektowaniu miejskich przestrzeni publicznych. Experience design jako metoda projektowa i związane z nią narzędzia takie, jak np. ścieżka przeżyć, stanowią dopełnienie wysokich wymagań stawianych studentom w ich przyszłej karierze architektonicznej.

3

Atmosfera architektury w humanizacji teorii i metod projektowych

Stec Barbara

Teka Komisji Urbanistyki i Architektury Oddział PAN w Krakowie

|

2020

|

T. 48

149--160

PL

W artykule omówiono badania nad atmosferą architektury, stawiające w centrum ludzki odbiór przestrzeni, a przez to poszerzające humanistyczny aspekt teorii i projektowania architektonicznego oraz urbanistycznego. Odnosząc badania własne do aktualnej wiedzy autorka przedstawia różne definicje atmosfery i metodologie jej opisu, które coraz mocniej wchodzą w obszar neurofizjologii i psychologii, ale też w nowym świetle wartościują kontemplację, opisy literackie, zdjęcia, scenografię.

EN

This paper discusses the study of the atmosphere of architecture, which places human perception of space at the centre, and thus expands the humanist aspect of architectural and urban theory and design. Referring her own research to the current state of the art, the author presents various definitions of atmosphere and methodologies of its description, which considerably encroach into the field of neurophysiology and psychology, but also value contemplation, literary descriptions, photographs and stage design in a new light.

4

Problematyka kształtowania wnętrz urbanistycznych w aspekcie zmian klimatycznych

Kucharska Agnieszka, Janiszewska-Ostrowska Klaudia

Builder

|

2020

|

R.24, nr 5

33--35

PL

Wnętrza urbanistyczne istotnie wpływają na formowanie przestrzeni zurbanizowanej, a wespół z terenami biologicznie czynnymi (parki, skwery itp.) oddziałują na estetykę otoczenia i aktywność mieszkańców. W niniejszym artykule poddano badaniom teoretycznym, własnym oraz analizom, jaki wpływ ma forma wnętrz urbanistycznych na mikroklimat danej części obszaru miasta. Wyniki stały się punktem wyjścia do rozważań na temat wpływu powierzchni biologicznie czynnej na jakość mikroklimatu wnętrza urbanistycznego. Wysunięto tym samym przypuszczenie o możliwości jego kształtowania za pomocą różnorodnych materiałów, rozwiązań technicznych i technologicznych oraz możliwościach wprowadzenia zmian we współczesnym myśleniu o projektowaniu tych przestrzeni. W niniejszym artykule odniesiono się jednocześnie do współczesnych nam trendów urbanistycznych. Finalnie podjęto próbę wykazania, jakie przesłanki powinny kierować urbanistów w kształtowaniu wnętrz urbanistycznych w aspekcie poprawy klimatu zarówno w danym miejscu, jak i całej przestrzeni miejskiej.

EN

Urban exteriors have a significant influence in the formation of urbanized space, affecting the quality of life of its residents. Together with biologically active areas (parks, squares etc.) they affect the aesthetics of the surroundings and the activity of the inhabitants. The article shows both theoretical and own research, as well as the impact of urban interior form on the microclimate of a given part of the city area, resulting in starting points for reflection on the impact of biologically active surface on the quality of urban interior microclimate. Thus, the assumption was made about the possibility of shaping it using various materials, technical and technological solutions and the possibilities of introducing changes in contemporary thinking about the design of these spaces. This article presents the results of research of the topic, referring to contemporary urban trends. The implementation was an attempt to show what premises should guide urban planners in shaping urban interiors in terms of improving the climate in a given place and the entire urban space.

5

Turyn: oblicza miasta. W kierunku smart

Malinowska-Petelenz B.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2018

|

nr 23

132--140

PL

Turyn to miasto o silnych korzeniach antycznych i średniowiecznych – miasto kościołów i pałaców. Miasto kultury, biznesu i sportu – monumentalne, eleganckie i chłodne, a jednocześnie fascynująco skromne. Stolica Piemontu, położona nad rzeką Po, miasto wielkich architektów: Juvarry, Guariniego i Alfieriego, stanowi do dziś jedną z najlepszych lekcji post-barokowej urbanistyki. Miasto o wielu obliczach, w którym przeszłość miesza się z inteligentną przyszłością.

EN

Turin is a city with very strong ancient and medieval roots - a city of churches and palaces. A city of culture, business and sports - one that is monumental, elegant and cool, while at the same time being fascinatingly modest. The capital of Piedmont, located on the Po River, a city of great architects: Juvarra, Guarini and Alfieri, today constitutes one of the best lessons on post-Baroque urban planning. A city of many faces, in which the past mixes itself with a smart future.

6

Local spatial development plan as a tool for shaping town landscape. Selected issues

Cieślak B.

Przestrzeń i Forma

|

2018

|

nr 35

177--206

EN

The article discusses the competence problem of defining the cultural values of a small town, especially the spatial and compositional values of historical centers and creating a local spatial development plan (as a local law act) that will help to protect the unique features of space. The text includes recommendations for improving the quality of planning studies at the local planning level.

PL

Artykuł porusza problem kompetencyjny na poziomie definiowania walorów kulturowych małego miasta, oceny wartości przestrzennych i kompozycyjnych historycznych centrów oraz konstruowania rysunku i zapisów miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (jako aktu prawa miejscowego), które przyczynią się do ochrony unikatowych cech przestrzeni. W tekście zawarto rekomendacje w zakresie poprawy jakości opracowań planistycznych na poziomie gminy.

7

Rewitalizacja przyrodnicza wnętrz urbanistycznych na przykładzie wybranego kwartału we Wrocławiu

Wysmułek J.

Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich

|

2018

|

nr III/1

709--721

PL

Celem rewitalizacji jest „ożywienie przestrzeni”, a także przekształcenie zdegradowanych terenów miejskich tak, by poprawić warunki życia mieszkańców i wydobyć potencjał danego miejsca. W dzisiejszych czasach dodatkowym problemem przestrzennym stają się coraz gęściej zabudowywane obszary pozbawione uporządkowanej zieleni i terenów rekreacyjnych. Postępujący w ubiegłych latach proces urbanizacji powoduje nadmierne uszczelnianie nawierzchni i zwiększa tym samym spływ wód opadowych do kanalizacji deszczowych i ogólnospławnych, co w konsekwencji może prowadzić do degradacji środowiska. Wiąże się to również z brakiem chęci przebywania ludzi na świeżym powietrzu, a co za tym idzie, pogorszenia poziomu jakości życia mieszkańców i ich zdrowia. Alternatywą dla tradycyjnej gospodarki wodnej jest zatrzymanie wody w miejscu jej wystąpienia, ewentualnie spowolnienie jej spływu powierzchniowego i do kanalizacji. Przedstawione badania mają zobrazować podjęcie wyzwania dotyczącego stworzenia wytycznych przestrzennych, wpływających m.in. na poprawę mikroklimatu oraz włączenie mieszkańców w proces rehabilitacji zdegradowanego środowiska. Skupiono się na kwartale mieszkaniowym położonym w północno-wschodniej części Wrocławia. Pod uwagę wzięto zarówno aspekt przestrzenny, jak i społeczny. W niniejszym opracowaniu nie skupiono się natomiast nad czynnikiem ekonomicznym. Przeprowadzono analizy terenowe oraz badania ankietowe z mieszkańcami okolicy. Na ich podstawie starano się stworzyć wytyczne, dotyczące zagospodarowania przestrzeni.

EN

The aim of revitalization is to „revive space” and to transform degraded urban areas to improve the living conditions of the inhabitants and to bring out the potential of the place. Nowadays, an additional spatial problem is becoming more and more densely built areas devoid of designed greenery and recreational areas. In recent years the urbanization process has resulted in excessive sealing of the pavement and consequently increases the flow of precipitation into storm and combined sewers, which can lead to environmental degradation. This also applies with the lack of willingness to live in the open air and consequently also the deterioration in the quality of life of the inhabitants and their health. The alternative to traditional water management is to stop the water at its place of occurrence, possibly slowing down its surface runoff and draining it. The presented research is intended to illustrate the challenge of creating spatial guidelines, to improve the microclimate and to involve residents in the rehabilitation process of the degraded environment. The focus was mainly on the residential quarter, located in the north-eastern part of Wroclaw. Both spatial and social aspects have been taken into account. In this paper, however, the economic factor is not focused. Fieldwork and surveys were conducted with the inhabitants of the area. Based on this efforts have been made to develop guidelines for the development of space.

8

Analiza możliwości redukcji hałasu we wnętrzach urbanistycznych poprzez zastosowanie elementów zieleni na elewacji budynku

Dulak L., Marchacz M., Żuchowski R.

Fizyka Budowli w Teorii i Praktyce

|

2016

|

T. 8, nr 2

9--12

PL

Praca zawiera ocenę możliwości oraz wyniki obliczeń po zastosowaniu zieleni jako pokryć elewacyjnych mających na celu redukcję poziomów hałasu w założonym wnętrzu urbanistycznym. Wybrane rozwiązania materiałów o właściwościach dźwiękochłonnych zaczerpnięto z literatury. W artykule wykorzystano również charakterystykę pochłaniania dźwięku dla jednej z fasad, którą wyznaczono we własnym zakresie w warunkach laboratoryjnych dla nowego materiału. Wszystkie wykorzystane w analizach charakterystyki pochłaniania wyznaczone zostały w oparciu o metodologię normową zawartą w [1] z wskazanymi zastrzeżeniami.

EN

This paper presents the evaluation of using green surfaces on facades to reduce noise levels in urban interiors. Some kinds of acoustic materials with well attenuated properties were taken from literature review. Acoustic parameters for one of the material solution were determined by laboratory measurements. All sound absorption characteristics used in the paper were determined by using standard [1] with recommendations.

9

Dom - otoczenie - wnętrze

Seruga W., Kulczycka I.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2014

|

nr 13

273--327

PL

Artykuł dotyczy problemów związanych z kształtowaniem jednorodzinnych domów wolnostojących w przestrzeniach miejskich gdzie dom – otoczenie – wnętrze stanowią triadę wzajemnych powiązań funkcjonalno-przestrzennych związanych z jakością zdrowego i zrównoważonego środowiska mieszkaniowego człowieka. Autor przedstawia założenia ideowe związane z poszukiwaniem humanistycznych współczesnych form zamieszkania w silnych relacjach z naturą. "Dom w krajobrazie" – taki temat otrzymali studenci Wydziału Architektury Politechniki Krakowskiej w Katedrze Kształtowania Środowiska Mieszkaniowego. Celem było między innymi poszukiwanie niekonwencjonalnych wizji i oryginalnych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych domów na miarę możliwości technologicznych drugiej dekady dwudziestego pierwszego wieku. Artykuł prezentuje piętnaście najlepszych nagrodzonych studenckich projektów wolnostojących domów mieszkalnych. Projekty zawierają indywidualne kreacje kształtowania przestrzeni zamieszkania człowieka, a także poszukiwania związków architektury jednorodzinnej z różnorodnym otoczeniem, szczególnie krajobrazowym. Prezentowane domy w krajobrazie realizują marzenia do zamieszkania w środowisku pięknym w harmonii z zielonym otoczeniem – naturą.

EN

The article focuses on issues connected with shaping one-family detached houses in urban spaces, where house – surroundings – interior constitute a triad of mutual functional and spatial relations connected with the quality of a healthy and sustainable housing environment of man. The author presents the conceptual assumptions relating to searching for contemporary humanistic forms of occupying a residence in close relations with nature. "House in Landscape" – this was a topic given to students of the Faculty of Architecture of the Cracow University of Silesia in the Chair of Housing Environment. The objective was, without limitations, to search for unconventional visions and original functional and spatial solutions of houses that would correspond to the technological opportunities of the second decade of the 21st century. The article presents fifteen best awarded designs of residential detached houses, developed by students. The designs contain individual creations of shaping residential space of man, as well as searching for relations of one-family architecture with various types of surroundings, especially with landscape. The presented houses in landscape constitute a fulfilled dream to live in a beautiful environment, in harmony with green surroundings – nature.

10

Europejskie wcielenia sacrum, czyli od "zwierciadła świata" do "poetyckiej wizji inności". Szkice krajobrazowo-urbanistyczne. Część 2

Malinowska-Petelenz B.

Przestrzeń i Forma

|

2014

|

nr 22/2

89--102

PL

Po epoce wielkich katedr dopiero epoka baroku dała życie świątyniom wzbudzającym w widzu wielkie emocje i zachwyt, wprowadzając go w stan wzruszenia estetycznego. Później już chyba żadna epoka nie wydała na świat dzieł tak zachwycających – dzieł, których walory wizualne i wartość krajobrazowa zasadzały się na perfekcyjnym usytuowaniu przestrzennym. Barokowa przestrzeń miejska wyznaczona została zarówno przez centrum-środek, jak i zastosowanie formy otwartej, wciągającej krajobraz naturalny w całość kompozycji w sposób do tej pory niespotykany.

EN

After an era of great cathedrals, only Baroque gave birth to the temples that arouse great excitement and delight. Later, probably no era produced works whose great qualities of the visual and landscape value were based on the spatial location with such perfection. Baroque urban space has been determined by both: the center-to-center and the use of open form, addictive natural landscape in the whole composition in a so far unprecedented.

11

Zielona przestrzeń społeczna

Seruga W.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2012

|

nr 10

78-85

PL

Artykuł dotyczy problematyki związanej z kształtowaniem zielonych przestrzeni społecznych w zespołach mieszkaniowych, które stanowią tereny rekreacyjne wspólnie użytkowane przez mieszkańców w ich miejscach zamieszkania. Autor podaje jako przykład indywidualnego kształtowania tych przestrzeni wynikającego m.in. z uwarunkowań lokalizacyjnych, istniejącego kontekstu urbanistycznego, a także twórczej kreacji funkcjonalno-przestrzennej, projekt zespołu mieszkaniowego związany z jego własną twórczością architektoniczno-urbanistyczną. Prezentuje zieloną przestrzeń społeczną w zrealizowanym zespole mieszkaniowym w Tarnowie przy ul. Abp. Jerzego Ablewicza i Marii Dąbrowskiej w latach 2003-2011.

EN

This article concerns problems related to the shaping of green social spaces in residential complexes which make recreational areas commonly used by the inhabitants in their places of residence. The author uses an example of the individual formation of these spaces resulting from the locational conditions, the existing urban context as well as functional and spatial creation - the design of a residential complex related to his own architectural and urban activity. He presents a green social space in a residential complex implemented in Abp. Jerzego Ablewicza and Marii Dąbrowskiej Streets in Tarnow in the years 2003-2011.

12

Jedność architektury z otoczeniem

Seruga W.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 3-A

133--145

PL

Artykuł dotyczy wybranych problemów związanych ze zrównoważonym projektowaniem architektoniczno-urbanistycznym zespołów niskiej intensywnej zabudowy mieszkaniowej na wybranych przykładach w miastach niemieckich (Kolonia) oraz holenderskich (Almere, Middelburg). Autor wykazuje, że kształtowanie środowiska mieszkaniowego w jedności architektury z otoczeniem z poszanowaniem przestrzeni prywatnych i publicznych oraz krajobrazu przyrodniczego i kulturowego z zastosowaniem współczesnych, ekologicznych rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych, technologicznych i materiałowych stwarza optymalne warunki dla człowieka. Analizowane przykłady charakteryzuje duża różnorodność rozwiązań funkcjonalno-przestrzennych i ekologicznych; harmonijny związek z krajobrazem oraz z najbliższym otoczeniem; wysoka jakość architektury oraz układów kompozycyjnych; przyjazny stosunek do przestrzeni prywatnych oraz publicznych; silny związek z zielenią, wodą, przyrodą. Wszystko to razem tworzy jedną wspólną całość – architekturę wkomponowaną harmonijnie w otoczenie. Poprawę warunków życia mieszkańców w polskich miastach autor upatruje m.in. w indywidualnym kształtowaniu zrównoważonych, ekologicznych, różnorodnych form niskiej intensywnej zabudowy mieszkaniowej. Zabudowa ta jest wielką, niewykorzystaną szansą w kształtowaniu siedlisk mieszkaniowych.

EN

This paper concerns selected problems related to the sustainable architectural and urban design of complexes of low-rise intensive housing development exemplified by German (Cologne) and Dutch (Almere, Middelburg) cities. The author proves that shaping a housing environment in the unity of architecture and its surroundings with respect for private and public spaces as well as the natural and cultural landscape with the use of contemporary, ecological functional and spatial, technological and material solutions creates optimal conditions for man. The analyzed examples are characterized by the diversity of functional, spatial and ecological solutions; a harmonious relationship with the landscape and the nearest surroundings; the high quality of architecture and compositional layouts; a friendly attitude towards private and public spaces; a strong relation with greenery, water and nature. All these jointly create one common whole – architecture harmoniously composed into the surroundings. The author ascribes an improvement in the living conditions for the inhabitants of Polish cities to the individual creation of sustainable, ecological, diverse forms of lowrise intensive housing development. It is a great, compromised chance of shaping residential settlements.

13

Polish theatre in Poznan; a history of urban decisions

Bardzińska-Bonenberg T.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2011

|

Vol. 4, no. 4

5-14

EN

The aim of this paper is to analyze design concepts for a part of Poznan city centre, where Polish Theatre is located. Acquisition of the plot and erection of the Theatre are a result of good organization and foresight of the Polish community, which in an oppressive situation, under Prussian administration, succeeded in this enterprise. Placing the Theatre deep in the plot is the best example of it. Its façade appeared after leaving a passage under one of the Theatre's "income houses", which lined the street. After the destructions in 1945, which the Theatre has luckily avoided, and demolitions carried out in the sixties, the problem of its surroundings remains unsolved. In the last fifty years several concepts of rebuilding this part of Poznan have been presented. The earliest one considered complete demolition of the old urban layout of the area, while leaving the Theatre. Subsequent propositions aimed at the exposition of the Theatre while retaining the old urban structure and buildings which survived the war and post-war decisions. Some of these plans are still interesting and worth attention. All of them remain solely a voice in a discussion over the shape of this part of the city centre. Today the Polish Theatre is surrounded by unplanned and randomly built space. Where once a busy frontage of a street was, a strip of grass precedes its façade. The design ideas of the last years bear the stigma of a developer's way of thinking. The designers turn to the form of a pedestrian street. The height of the new development radically surpasses that of the pre-war tenement houses and dwarfs the Theatre façade. In the new economic and social situation new solutions retaining genius loci of the place are badly needed.

PL

Celem pracy jest analiza koncepcji projektowych dotyczących fragmentu centrum Poznania gdzie znajduje się Teatr Polski. Zakup działki i budowa Teatru są wynikiem poświęcenia, dobrej organizacji i przezorności polskiego społeczeństwa, które w warunkach niesprzyjających przepisów administracji pruskiej i negatywnego stosunku wtadz przeprowadziły inwestycję. Umieszczenie budynku Teatru w głębi parceli było najlepszym tego przykładem. Fasada Teatru pojawiała się po przejściu przez bramę umieszczoną w parterze jednej z należących do teatru „kamienic dochodowych" stojących w linii zabudowy. Od zniszczeń w 1945 roku, których Teatr uniknął i wyburzeń z początków lat 60. kwestia otoczenia pozostaje nierozwiązana. W ciągu ostatnich pięćdziesięciu lat powstało wiele koncepcji przebudowy tej części Poznania. Najwcześniejsza zakładała niemal całkowite wyburzenie okolicznej z pozostawieniem Teatru. Kolejne w różny sposób uwzględniały wyeksponowanie go przy zachowaniu dawnej urbanistycznej struktury i zachowanych po wojnie i wyburzeniach budynków. Niektóre z nich są wciąż interesujące i warte uwagi. Wszystkie pozostają jedynie głosem w dyskusji o kształcie tej części centrum miasta. Dziś Teatr otacza wciąż przypadkowo zabudowana przestrzeń. Tam gdzie niegdyś znajdowała się ruchliwa pierzeja uczęszczanej ulicy jest tylko pas trawnika. Koncepcje projektowe przygotowane w ostatnich latach noszą piętno deweloperskiego sposobu myślenia. Projektanci proponują formę ulicy-deptaka. Wysokość nowej zabudowy znacznie przekracza wysokość przedwojennych kamienic i pomniejsza fasadę Teatru. W nowych warunkach ekonomicznych i społecznych konieczne są nowe rozwiązania zachowujące genius loci tego miejsca.