Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wpływ uziarnienia soli kamiennych na tempo zaciskania się kawern solnych

Słotwiński Michał, Adamuszek Marta

Przegląd Solny

|

2023

|

T. 17

117--138

PL

Tempo konwergencji podziemnych magazynów solnych jest jednym z parametrów warunkujących ich długotrwałą stabilność. Pełzanie dyslokacyjne jest powszechnie uważane za główny mechanizm deformacji w solach kamiennych odpowiedzialny za konwergencję kawern. Jest to związane głównie z faktem, że mechanizm ten dominuje dla deformacji związanej z dużymi naprężeniami różnicowymi, które są spodziewane podczas eksploatacji takich kawern. Przedstawiona w artykule analiza wskazuje, że dla szerokich zakresów możliwych stanów naprężeń w magazynach pełzanie dyfuzyjne może być drugim istotnym mechanizmem deformacji. Jest to szczególnie istotne dla kawern, w których magazynowane są substancje gazowe, gdyż stan naprężeń waha się istotnie w zależności od poziomu wypełnienia gazem. Analiza danych z sześciu otworów wiertniczych na terenie wyniesienia Łeby wykazała, że przy uwzględnieniu pełzania dyfuzyjnego tempa odkształcenia, a co za tym idzie, tempa zaciskania się kawerny, w niektórych częściach profilu mogą być znacznie wyższe niż w przypadku obliczeń opartych wyłącznie na zjawisku pełzania dyslokacyjnego. Różnica ta może sięgnąć nawet kilku rzędów wielkości. Szczególnie istotną cechą jest tu rozmiar uziarnienia, który ma kluczowe znaczenie dla intensywności pełzania dyfuzyjnego. Przedstawione w artykule badania wskazują, że dla prawidłowej oceny tempa zaciskania się kawern istotne jest uwzględnienie dwóch mechanizmów deformacji zarówno pełzania dyslokacyjnego jak i dyfuzyjnego

EN

Convergence rate is one of the important parameters that influence the long-term stability of underground storage caverns situated in rock-salt deposits. Dislocation creep is generally considered to be the main deformation mechanism responsible for the cavern convergence. This is mainly related to the fact that dislocation creep dominates during the deformation process, at high differential stresses that are expected to occur around the salt cavern. However, in this paper, we present an analysis showing that, at large ranges of probable differential stresses around the caverns, diffusion creep can also become a significant deformation mechanism. That is of special importance for gas storage cavern construction, since the stress state around the cavern is highly dependent on the pressure of gas within the cavern, and the latter varies significantly throughout the gas injection-withdrawal cycle. Our analysis of the data collected from six selected boreholes located in the Łeba Elevation (northern Poland) shows that incorporation of the diffusion creep in the convergence rate calculation can lead to significantly higher values, as compared to our analysis when only dislocation creep is considered. The difference can reach several orders of magnitude. The salt grain size is especially important since it strongly influences the pressure solution creep. Our paper shows that both dislocation and diffusion creep should be employed in the study intended to obtain accurate prediction of cavern convergence rates.

2

Pełzanie soli kamiennej a stateczność podziemnej kawerny magazynowej gazu

Kłeczek Z., Zeljaś D.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2004

|

nr 1

117-132

PL

Na tle aktualnego zużycia gazu ziemnego w Polsce dokonano bilansu potrzeb jego magazynowania, które w świetle istniejących dyrektyw Unii Europejskiej i ekspertyz Banku Światowego winno zapewnić bezpieczeństwo energetyczne państwa. Zwracając uwagę na znaczenie i rolę podziemnych magazynów kawernowych, wykazano potrzebę poznania reologicznych własności górotworu solnego, które rzutują na długotrwałą stateczność podziemnego pola magazynowego. W pracy przedstawiono rezultaty prób pełzania soli reprezentatywnych dla górotworu solnego LGOM, gdzie istnieją realne możliwości lokalizacji obiektów dla podziemnego magazynowania i składowania.

EN

The balance of need for the rock salt storage was made with regard of current natural gas consumption in Poland. The balance is necessary due to the requirements of EU directives and World Bank expertises and should ensure the energetic safety of the country. Underlining the importance and role of underground storage caverns, the necessity of investigating the rheological properties of the salt rock-mass was revealed. Those properties have impact on long term stability of the underground cavern. The paper presents results of creep tests of salt samples representative for the LGOM rock-mass, where real possibilities for location facilities for underground storage exist.

3

Wytężenie górotworu solnego wokół podziemnych kawernowych magazynów gazu

Kłeczek Z.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

1999

|

nr 12

5-72

PL

Zgodnie z przewidywaniami, polski system gazowniczy zasilany będzie w dalszym ciągu w 85% gazem pochodzącym z importu, przy planowanym jego rocznym zużyciu w perspektywie 2020 roku wynoszącym około 37 miliardów m3. Według ekspertów Banku Światowego, dla sprawnego funkcjonowania gazowego systemu przesyłowego, przy uwzględnieniu sezonowych wahań popytu (zima - lato, dzień - noc) oraz złagodzenia skutków ewentualnych awarii gazociągów, muszą istnieć możliwości magazynowania gazu w ilości 3 miliardów m3, przy dyspozycyjności 2 milionów m3/godzinę. Dokonując bilansu istniejących możliwości magazynowych zaproponowano budowę podziemnego, kawernowego magazynu gazu w pokładowym złożu soli cechsztyńskiej LGOM. W pracy przedstawiono istotę podziemnego magazynowania w kawernach solnych, podając geomechaniczne podstawy projektowania podziemnych kawern magazynowych. W oparciu o charakterystykę geologiczną złoża i zbadane własności geomechaniczne skały solnej, przedstawiono analizę stanu naprężenia, przemieszczenia i wytężenia górotworu solnego wokół podziemnych kawern magazynowych, co stanowiło podstawę określenia ich stateczności.

EN

According to the forecasts, the Polish gas system will be further supplied in 85% by the imported gas, as the planned annual consumption of about 37 milliard m3 by 2020 year. According to the opinion of World Bank experts, for an efficient operation of the transporting gas system, there must exist the possibilities of gas storage in amount of 3 milliard m3, at the disposability of 2 million m3/hour with respect to seasonal variations of a demand (winter - summer, day - night) and effects of possible gas piping failure. Taking into account the balance of the existing storage possibilities, the structure of underground gas storage cavern in the seam deposit of Cechsztyn salt in LGOM is proposed. In the work the idea of underground storage in salt caverns is given and the geomechanical principles of the underground storage cavern design are presented. On the basis of the geological characteristic of a deposit and investigated geomechanical properties of a salt rock, the analysis of stress-strain and effort-states around the underground storage caverns, which constitutes the base of their stability determination, is presented.