Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Podziemna eksploatacja wapieni na przykładzie kopalń Hotavlje i Sežana w Słowenii

Nowak J., Kortnik J., Stanienda-Pilecki K.

Przegląd Górniczy

|

2018

|

T. 74, nr 4

45--53

PL

W artykule przedstawiono sposób podziemnej eksploatacji wapieni w słoweńskich kopalniach Hotavlje i Sežana. Zaprezentowano zalety i wady tej metody w aspekcie jej wykorzystania do wydobywania kamieni blocznych. Wapienie analizowanych złóż wykazują nieznaczne zróżnicowanie pod względem składu mineralnego, które związane jest głównie ze zmienną zawartością minerałów niewęglanowych. Wydobycie w kopalniach Hotavlje i Sežana prowadzi się systemem filarowo-komorowym, który stosuje się z uwagi na sprzyjające warunki środowiska, kształt złoża, rodzaj skał, stabilność komór i filarów, niewielką ilość odpadów, nieznaczne zapylenie i hałas oraz możliwość prowadzenia selektywnej eksploatacji. Dodatkowymi zaletami tej metody, są: wysoki wskaźnik pozyskiwania bloków oraz ochrona powierzchni, związana z brakiem konieczności poszerzania kamieniołomu.

EN

The methodology of underground exploitation of limestone in the Hotavlje and Sežana mines in Slovenia was presented in this paper. The advantages and disadvantages of this method were presented in terms of its use for the extraction of blocky stones. The limestones of the analyzed deposits show slight variation in mineral composition. It is mainly related to the variable content of non-carbonates. Extraction in the Hotavlje and Sežana mines is executed with the use of pillar-chamber system. Underground operation is due to favorable environmental conditions, shape of deposits, rock type, chamber and pillar stability, small amount of waste, limited amount of dust and noise, and the possibility of conducting selective operation. High block exploitation index and surface protection are additional advantages of this metod, as there is no need of quarry expansion.

2

Wstępna analiza możliwości podziemnej eksploatacji skał blocznych w rejonie świętokrzyskim

Kot-Niewiadomska A., Guzik K.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 4

12--18

PL

W artykule przedstawiono wstępną analizę możliwości eksploatacji podziemnej kamieni blocznych w wybranych złożach rejonu świętokrzyskiego. W tym celu zaproponowano pięć grup kryteriów (zasobowe, geologiczno-górnicze, środowiskowe, jakościowe i ekonomiczne), na podstawie których wskazano trzy złoża najbardziej perspektywiczne pod względem prowadzenia dalszej ich eksploatacji metodą podziemną. Są to złoża wapieni dewońskich, permskiego zlepieńca węglanowego Zygmuntówka Szewce oraz złoże wapieni jurajskich Wola Morawicka. Wysoką pozycję w klasyfikacji zapewniła im niewielka baza zasobowa dostępna do eksploatacji metodą odkrywkową, znikoma podaż tego rodzaju materiałów kamiennych na krajowym rynku oraz długie tradycje ich stosowania w budownictwie. Istotne znaczenie miała również wysoka jakość surowca i sprzyjające parametry geologiczno-górnicze złóż. Czynnikami ograniczającymi prowadzenie eksploatacji metodą odkrywkową w złożach Szewce i Zygmuntówka są zidentyfikowane konflikty środowiskowe. Z kolei w złożu Wola Morawicka występowanie ławic dających największe możliwości uzysku bloków związane jest z najniższą częścią obecnego wyrobiska eksploatacyjnego.

EN

The paper presents preliminary analysis of possibilities of underground extraction of dimension stone from selected deposits in the Świętokrzyskie region. Based on five group of criteria (domestic reserve base, geological and mining conditions, environmental constrains, quality of raw material and economic conditions) three deposits which are the most perspective in terms of possibility of underground exploitation have been indicated. There are: Jurassic limestone deposit - Wola Morawicka, Devonian limestone deposit - Szewce as well as Permian conglomerate deposit - Zygmuntówka. They reached high position in classification due to small reserve base available to extract in open-pit mines, low level of supply on the domestic market, and long tradition of its architectural applications. High quality of raw material and favourable geological and mining conditions have been also important. Environmental constrains has been identified as major limiting factors of open-pit mining in the Szewce and Zygmuntówka deposits. On the other hand, the highest yield of block is associated with the lowest part of Wola Morawicka deposit (high thickness of overburden).

3

Szczegółowa charakterystyka litologiczno-surowcowa złoża wapieni dewońskich Szewce

Złonkiewicz Z., Guzik K., Ostrowski S.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 5

14--22

PL

W artykule przedstawiono charakterystykę litologiczno-surowcową złoża wapieni dewońskich Szewce. Na podstawie przeprowadzonych badań terenowych scharakteryzowano zmienność wykształcenia wapieni w profilu złożowym. Dodatkowych informacji na temat zasięgu serii wapieni dewońskich w rejonie złoża, występujących stref uskokowych oraz zjawisk krasowych dostarczyły badania geofizyczne, w tym pomiary sejsmicznej tomografii refrakcyjnej (STR), tomografii elektrooporowej (ERT) oraz pomiary georadarem (GPR). Prezentowana charakterystyka surowcowa wapieni, obejmująca ocenę walorów dekoracyjnych skały i jej właściwości fizyczno-mechanicznych uzupełniona została o wyniki pomiarów bloczności w odsłoniętej ścianie kamieniołomu. W końcowej części artykułu zarysowano perspektywy eksploatacji złoża metodą podziemną.

EN

The paper presents lithological and technological characteristics of Devonian limestone Szewce deposit. Based on field researches the variability of limestone in the deposit profile has been characterized. Additional information on the vertical extent of a series of Devonian limestone in the area of deposit, as well as occurring fault zones and karstified zones, has delivered the geophysical surveys, including seismic refraction tomography (STR), electrical resistivity tomography (ERT), as well as Grodnu penetrating radar methods (GPR). In term of technical characteristics, the decorative properties and physico-mechanical parameters of limestone as well as block diversibility measurement results in the quarry have been presented. In the final part of the article prospect for the underground extraction of deposit has been outlined.

4

Eksploatacja podziemna kamieni blocznych - podstawowe aspekty geologiczne i górnicze

Galos K., Guzik K.

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2013

|

nr 84

25--36

PL

Podziemna eksploatacja kamieni blocznych jest rozpowszechniona w wielu krajach europejskich, a także w Ameryce Północnej. Jej popularność będzie jednak niewątpliwie rosnąć, przede wszystkim w związku z uwarunkowaniami środowiskowymi i kwestią dostępności terenu. Metoda ta zapewnia często długoletnią działalność górniczą, umożliwiając eksploatację tylko wybranych partii masywu skalnego, bez konieczności usuwania nadmiernego nadkładu, przy zredukowanym do minimum wpływie na powierzchnię terenu oraz niższych kosztach rekultywacji w porównaniu do eksploatacji odkrywkowej. Eksploatacja podziemna w chwili obecnej dotyczy niemal wyłącznie skał osadowych (głównie wapienie) oraz niektórych metamorficznych (np. marmury). Najbardziej znane przykłady podziemnej eksploatacji kamieni budowlanych występują we Włoszech, a także w Wielkiej Brytanii, Portugalii i kilku innych krajach Europy południowej. Najczęstszą przyczyną uruchamiania eksploatacji podziemnej skał blocznych jest występowanie zapotrzebowania na materiały kamienne, których wydobycie metodą odkrywkową jest utrudnione bądź niemożliwe. Istotnym aspektem eksploatacji podziemnej musi być gwarantowana długoterminowa stabilność geomechaniczna pustek poeksploatacyjnych. Warunki geostrukturalne (tektonika, litologia) determinują zarówno plan wyrobisk podziemnych, jak też metody pozyskiwania bloków w przodkach eksploatacyjnych. Najczęstszym stosowanym systemem eksploatacji podziemnej jest system komorowo-filarowy. Istotna jest także możliwość prowadzenia eksploatacji wybranych części złóż, charakteryzujących się najkorzystniejszymi parametrami jakościowymi. Za podjęciem podziemnej eksploatacji przemawia również stwierdzany wielokrotnie wzrost możliwości pozyskania bloków w głębiej położonych partiach złóż. Powoduje to, że uzysk bloków w kopalniach podziemnych jest rzadko mniejszy niż 60%. W Polsce podziemna eksploatacja krajowych skał blocznych nie była dotychczas prowadzona. Najbardziej interesujące perspektywy rozwoju eksploatacji metodą podziemną mogą dotyczyć m.in. marmurów, serpentynitów i sjenitów na Dolnym Śląsku oraz wapieni (marmurów technicznych) w rejonie Krakowa i Kielc.

EN

Underground extraction of dimension stone is widespread in many European countries and in North America. Its popularity will undoubtedly grow, mainly due to environmental considerations and the accessibility of deposits for extraction. This method commonly results in long-term mining operations, allowing for the extraction of only selected parts of the rock mass without the necessity of overburden removal, reduced impact on the surface environment, and lower costs of reclamation as compared to open pit mining. Currently, underground mining is almost entirely associated with sedimentary rocks (mainly limestone) and some metamorphic rocks (e.g. marble). The best-known examples of underground exploitation of building stones are found in Italy, the UK, Portugal, and several other countries in southern Europe. The most common reason for initiating underground dimension stone mining is demand for certain stone materials which cannot be obtained from opencast mining. An important aspect of such operations is guaranteed long-term geomechanical stability of post-mining voids. Geostructural conditions (tectonics, lithology) determine both the plan of underground workings, as well as the method of blocks at the mining faces. The room-and-pillar system is the most common operating system of extraction. It is important to have the opportunity for selective mining of the parts of a deposit showing the best quality parameters, which allows for higher yield of the blocks (rarely less than 60%). In Poland, the underground extraction of dimension stone has not yet been conducted. The most interesting prospects for the development of an underground operation method may include — among other materials — marble, serpentinite, and syenite in Lower Silesia and limestone (technical marble) in the area of Cracow and Kielce.

5

Rozważania na temat realizacji modelu deformacji górotworu - szanse i wyzwania

Gruszczyński W.

WUG : bezpieczeństwo pracy i ochrona środowiska w górnictwie

|

2008

|

nr 1

27-35

PL

Prognozowanie deformacji spowodowanych eksploatacją podziemną jest niezwykle trudną dziedziną. W artykule skrótowo przedstawiono problemy pojawiające się przy tworzeniu modeli statystycznych tego zjawiska oraz zaproponowano sposób i kierunek rozwoju tej dziedziny. Położono szczególny nacisk na liczbę parametrów modelu, w kontekście dokładności ich wyznaczenia i wynikającej z tego praktycznej dokładności modelu. Zwrócono także uwagę na problem jego weryfikacji.

EN

Forecasting deformations caused by the underground extraction is extremely difficult discipline. The article briefly presents problems occurring during performance of statistical model of that phenomenon. The way and development directions of that discipline are presented. Particular stress was put on the number of model's parameters in the context of accuracy of its determination and resulting form that practical accuracy of the model.

6

Przykład analizy wyników pomiarów geodezyjnych dla celów określenia przestrzennego rozkładu obniżeń terenu wywołanych podziemną eksploatacją górniczą

Ścigała R.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2007

|

z. 279

169-174

PL

W artykule przedstawiono przykład analizy wyników pomiarów geodezyjnych prowadzonych w jednym z miast GZW na kilku liniach obserwacyjnych. Celem tej analizy było określenie przestrzennego rozkładu obniżeń powierzchni na podstawie rozproszonej punktowej informacji o ich pomierzonych wartościach oraz wskazanie na możliwości popełnienia błędów przy tego typu analizach w przypadkach, gdy dostępna informacja wysokościowa jest mocno ograniczona.

EN

The exemplary analysis have been shown led on the basis of set of several observing lines located in one of GZW city. This analysis had been led toward determination of spatial subsidence distribution caused by underground extraction. Such results my be used as data for digital elevation model. On the basis of presented considerations, some remarks have been drawn, that point at possibilities of making errors doing such analyses, when available data set is limited.

7

Specyfika deformacji powierzchni dla dzisiejszego polskiego górnictwa węgla kamiennego

Kowalski A.

Górnictwo i Geoinżynieria

|

2007

|

R. 31, z. 3/1

269-277

PL

Przedstawiono specyfikę współczesnych uwarunkowań prowadzenia eksploatacji górniczej w aspekcie ochrony powierzchni i ich skutków w deformowaniu się powierzchni. W szczególności wpływ długości ścian eksploatacyjnych oraz zmiennej prędkości eksploatacji na dynamikę narastania deformacji powierzchni. Zwrócono uwagę na problem powstawania nieciągłości powierzchni w postaci stopni i szczelin przy średniej i dużej głębokości prowadzenia eksploatacji.

EN

The specificity of contemporary determinants of mining extraction conducting in the aspect of surface protection and their effects in surface deformation was presented. Particularly the influence of the length of extraction longwalls and changeable extraction velocity on the dynamics of surface deformation growth. Attention was paid on the problem of rise of surface discontinuities in the form of steps and fissures at medium and high depth of extraction conducting.