Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wyniki powierzchniowych badań geochemicznych w rejonie odwiertów ukierunkowanych na poszukiwanie i udostępnienie gazu ze złóż niekonwencjonalnych

Sechman H., Dzieniewicz M., Kotarba M. J., Guzy P., Konieczyńska M., Lipińska O.

Przegląd Górniczy

|

2015

|

T. 71, nr 10

68--80

PL

W przypadku poszukiwania i eksploatacji gazu ziemnego ze złóż niekonwencjonalnych kontrowersję budzi możliwość pojawienia się zagrożeń dla środowiska. Jednym z nich może być niekontrolowana migracja gazu (głównie metanu) do strefy przypowierzchniowej i atmosfery na skutek np. nieszczelności odwiertu. W ocenie szczelności odwiertów najskuteczniejsze są powierzchniowe metody geochemiczne realizowane w wariancie gazu wolnego. Generalnie polegają one na zassaniu z niewielkiej głębokości mieszaniny gazu wypełniającego wolne przestrzenie w środowisku skalnym i określeniu w nich stężeń metanu i jego lekkich homologów, gazowych alkenów i dwutlenku węgla. W wybranych próbkach o podwyższonych stężeniach węglowodorów i dwutlenku węgla określono również skład izotopowy. W artykule przedstawiono wyniki powierzchniowych badań geochemicznych na obszarze jednego z zakładów prowadzących roboty geologiczne polegające na poszukiwaniu i rozpoznawaniu niekonwencjonalnych złóż węglowodorów metodą otworową z zastosowaniem szczelinowania hydraulicznego. Wyniki wykonanych badań wykazały obecność anomalnych stężeń metanu i dwutlenku węgla, a także podwyższonych stężeń wyższych od metanu alkanów i alkenów gazowych. Maksymalne stężenia metanu, sumy alkanów C2-C5, sumy alkenów C2-C4 i dwutlenku węgla wynosiły odpowiednio: 35,4 % obj., 99,4 ppm, 1,2 ppm i 19,7 % obj. Wyniki badań izotopowych wykazały, że metan i dwutlenek węgla są głównie pochodzenia mikrobialnego. Powstały one współcześnie podczas fermentacji mikrobialnej. Badania te wykazały, że na pewno nie jest to gaz termogeniczny związany z utworami syluru. Procesy fermentacji mikrobialnej mogą być intensyfikowane pod geomembraną izolującą środowisko gruntowo-wodne od atmosfery. Poza efektami współczesnych procesów mikrobialnych, w rejonie badań zarejestrowano w powietrzu gruntowym także naturalne podwyższone mikrostężenia alkanów C2-C5 świadczące o przenikaniu odzłożowym, prawdopodobnie z pokładów węgla w utworach górnego karbonu. Obecność tych gazów w strefie przypowierzchniowej może być rezultatem naruszenia, w czasie wiercenia, ciągłości utworów zawierających naturalne nagromadzenia węglowodorów w utworach karbonu. Geomembrana zaś powoduje zatrzymywanie migrujących składników alkanowych doprowadzając w konsekwencji do wzrostu ich stężeń.

EN

The exploration for and production of natural gas from unconventional deposits raises many controversies concerning the environmental hazard. One of such threats can be an uncontrolled escape of gas (mostly methane) to the near-surface zone and to the atmosphere caused by e.g. leaking wells. In the evaluation of well tightness, the most effective are surface geochemical methods applying the free gas mode. The principle of these methods is the proper sampling of gases filling the open spaces in soils at shallow depths and determination of concentrations of methane and its gaseous homologues, gaseous alkenes and carbon dioxide. In samples showing increased concentrations of hydrocarbons and carbon dioxide, stable isotopes’ composition is analyzed, as well. The following paper presents the results of surface geochemical survey in the area where exploration for unconventional gas deposits is currently run with the fracking method. The results indicate the presence of anomalous concentrations of methane and carbon dioxide together with the increased contents of higher gaseous alkanes and alkenes. Maximum concentrations of the analyzed components are: methane – 35.4 vol.%, total alkanes C2-C5 – 99.4 ppm, total alkenes C2-C4 – 1.2 ppm and carbon dioxide – 19.7 vol.%. The results of stable isotope analyses reveal that methane and carbon dioxide were generated mostly during the recent microbial fermentation and preclude their thermogenic origin related to Silurian formations. Microbial fermentation can be intensified if it proceeds beneath a geomembrane, which isolates the soil and aquatic environment from the atmosphere. Apart from recent microbial reaction, the analyses indicate the increased microconcentrations of alkanes C2-C5, which documents the migration of gases from deep accumulations, presumably from coal seams hosted in Upper Carboniferous formations. The presence of these gases in the near-surface zone may result from the disruption of Carboniferous rocks hosting natural hydrocarbon accumulations during the drillings. The geomembrane restrains the migrating gaseous alkanes and raises their concentrations.

2

Modelowanie 3D. Geostatystyczne, facjalne i parametryczne modelowanie 3D w odniesieniu do niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego

Sowiżdżał K.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2012

|

nr 183

135--150

PL

The article presents a concept of numerical3D reservoir models, their role in the process of exploration, development and production of reservoirs and advantages arising from disposal of digital representation of exploration or production area. Methodological basis of geostatistical reservoir modeling are discussed as well. Specific nature and requirements of 3D models constructed for unconventional reservoir formations are described in relation to the procedures developed and used for conventional reservoirs. Methodological possibilities were discussed in terms of the aim of model construction, scale of the project (local, regional, sedimentary basin scale) and the availability of geological and geophysical data, particularly 3D seismic data. The need to reach for the most sophisticated methods of calibration and integration of well log and seismic data through Rock Physics analyses has been outlined. Due to special role of fracture systems in the process of completion and production of unconventional gas reservoirs, the method of 3D fracture network modeling in the form of qualitative (discrete fracture network, DFN) and quantitative 3D models have been presented. The article is illustrated with numerous examples of the results obtained with different techniques for lithological, facies, mineralogical, petrophysical, geochemical and fracture properties modeling.

3

Potencjalne problemy środowiskowe związane z eksploatacją niekonwencjonalnych złóż gazu ziemnego

Labus K.

Przegląd Górniczy

|

2011

|

T. 67, nr 1-2

12-16

PL

W artykule, na tle krótkiej charakterystyki niekonwencjonalnych złóż węglowodorów gazowych, omówiono najistotniejsze problemy środowiskowe, mogące towarzyszyć ich eksploatacji. Zwrócono uwagę na specyfikę technologii pozyskiwania gazu, polegającą na powtarzanych operacjach szczelinowania górotworu, obarczoną równocześnie ryzykiem nadmiernej ingerencji w środowisko. Scharakteryzowano także możliwości zapobiegania negatywnemu oddziaływaniu prac na etapach rozpoznawania, przygotowania i eksploatacji złóż na: organizmy żywe, powierzchnię terenu, środowisko wód powierzchniowych i podziemnych oraz na atmosferę.

EN

Against the background of a short characteristic of unconventional deposits of gaseous hydrocarbons the most essential environmental problems that can accompany their exploitation, are discussed. Attention is paid to the specificity of gas recovery technology, consisting in repeated rock mass fracturing operations, burdened simultaneously with excessive interference into the environment. Moreover, the possibilities of prevention of the negative impact of work at the stages of identification, preparation and exploitation of deposits on: living organisms, ground surface, environment of surface and underground waters as well as on the atmosphere are characterised.