Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Hałdy po górnictwie rudnym i fosforytowym w krajobrazie Gór Świętokrzyskich

Jach Beata, Rutkiewicz Paweł

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 11

576--586

EN

Theaimofthiswork was to present selected heaps left after late medieval and modern iron and copper ore and phosphate mining, visible in the landscape of the Holy Cross Mountains. The heaps left after underground exploitation of iron and copper ores most often take the form of small piles around a mine shaft (in. Polish warpia). The oldest, medieval heaps are smallin size. With the development of technology and the deepening of the shafts, the heaps were heaped up and became larger. Currently, most of the heaps are covered with forest, thanks to which they have retained their original shape. Some of the heaps, that are located in agricultural areas, have been obliterated or destroyed. Some heaps have been remodelled by development of housing, andothers dismatled (either completely or partially) to obtain mineral resources. A small number of heaps are located in protected reserve areas. The publication was prepared on the basis of material from the digital Heap Geodatabase (in Polish Geobaza Hałdy) (https://cbdgportal.pgi.gov.pl/haldy/).

2

Energia odnawialna w przestrzeni XVIII-wiecznego Poznania

Biskupski Przemysław

Przegląd Budowlany

|

2022

|

R. 93, nr 7-8

147--150

PL

Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii, takich jak słońce, woda i wiatr, nie jest zjawiskiem nowym. Kilkaset lat temu korzystanie z tych darów natury należało do codzienności tamtych społeczności i nikt nie myślał o zrównoważonym rozwoju i odnawialnej energii. Przykład XVIII-wiecznego Poznania pokazuje metody i urządzenia, które wykorzystywały odnawialne źródła energii.

EN

The use of renewable Energy sources like sun, water and wind is not a new phenomenon. Several hundred years ago, the use of these gifts of nature was one of the everyday life of those communities and nobody was thinking about sustainable development and renewable Energy. The example of XVIII centuries of Poznań shows methods and devices that used renewable Energy sources.

3

Characterisation of potholes formed on bedrock sandstones at Loei Dun, Phetchabun Geopark, Thailand

Singtuen Vimoltip, Junjuer Thitaree

Geologos

|

2022

|

Vol. 28, No. 1

39--50

EN

Phetchabun National Geopark comprises varied geosites; one of the fluvial bedrock landforms distinguished here is Loei Dun. This shows many potholes in Mesozoic sandstone of the Nam Phong Formation (Khorat Group). A genetic study of the occurrence of the Loei Dun potholes lends it a higher geoheritage value. For the present study we did fieldwork and carried out petrographical and geotechnical analyses so as to classify and characterise the potholes and consider geotourism potentials. Petrographically, the bedrock sandstone is a lithic arenite which consists of 82-96 percent very fine to coarse, well-sorted subangular sand with low sphericity and calcite cementation. Our geotechnical analysis of the bedrock sandstone suggests that pothole occurrence may be linked to low rock strength and slake durability index with high rock absorption and porosity at Loei Dun. Field studies confirmed the impact of other factors such as joints/faults, fluvial conditions and biological weathering. There are five types of pothole, viz., simple ones, potholes with external furrows, compound potholes, breached potholes and lateral ones. The present study adds educational value to the Loei Dun geosite at Phetchabun Geoparks and cultural and economic aspects can be further strengthened through the development of geotourism in the area.

4

Wpływ użytkowania terenu na transformację krajobrazu w obrębie unikatowego kompleksu oczek wodnych na Pojezierzu Myśliborskim

Pieńkowski Paweł

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2021

|

nr 45 (1)

51--68

PL

Większość małych zbiorników wodnych występujących na północy Europy i Ameryki to obiekty, których geneza powiązana jest z procesami recesji lądolodu. Na ich współczesne rozmieszczenie i charakterystyczną budowę mis wpłynęły procesy erozyjne, których intensywność zależała w dużej mierze od sposobu użytkowania zlewni. Na badanym obszarze północnej Polski, będącym fragmentem Pojezierza Myśliborskiego, specyficzne zgrupowania oczek występują zarówno na obszarach gruntów ornych, jak i w rejonach trwale lub przejściowo pokrytych lasem. Fakt ten umożliwił realizację celu, który polegał na wykryciu różnic w tempie zanikania oczek w zależności od pokrycia ich zlewni, a także wskazania odmienności w ukształtowaniu i użytkowaniu pasa bezpośrednio przylegającego do mis kociołków. Stwierdzono m.in., że specyficzne zgrupowanie oczek wiąże się z występującym na tym obszarze zróżnicowaniem rzeźby, a rolnicze użytkowanie terenu przyczyniło się do zaniku prawie połowy istniejących na początku XIX w. obiektów. Wskazano również na rolę drzew w pasie roślinności brzegowej, których obecność utrudniała dotychczas przejęcie mis zbiorników pod użytkowanie rolnicze

EN

The origin of most small water reservoirs in northern Europe and America is related to the processes of ice sheet recession. Their current distribution and the characteristic structure of basins result from erosive processes, the intensity of which is largely dependent on the land use of a given catchment. The analysed area of northern Poland, a fragment of the Myśliborskie Lakeland, is characterised by a specific grouping of kettle holes both in arable lands as well as in areas permanently or temporarily afforested. It was found, among others, that the specific grouping of kettle holes is related to the varied land relief found in this area, and the agricultural use of the land contributed to the disappearance of almost half of the objects which had been present there at the beginning of the 19th century. Also, the role of trees in the waterside vegetation strip was emphasised as their presence has so far hindered the adaptation of kettle holes for agricultural purposes

5

Enigmatic clusters of sandstone boulders on plateaus of the Stołowe Mountains (Sudetes, south-west Poland) – their geoheritage and geotouristic value

Migoń Piotr, Parzóch Krzysztof

Geologos

|

2021

|

Vol. 27, No. 3

141--155

EN

Among sites of geomorphological interest in the tableland of the Stołowe Mountains, consisting of clastic sedimentary rocks of Late Cretaceous age, are enigmatic occurrences and clusters of sandstone boulders within plateau levels that are underlain by mudstones and marls. These boulders are allochthonous, having been derived from the quartz sandstone beds that support the upper plateau level and stratigraphically are in excess of 50 m above the altitudinal position of the boulders. Topographic conditions preclude long-distance transport from the escarpment slopes; boulders are hypothesised to be the last remnants of completely degraded outliers (mesas) of the upper plateau. Their present-day altitudinal position is explained by passive ‘settling’ following disintegration of caprock and denudation of the underlying weaker rocks. Two localities are here presented in detail, Łężyckie Skałki and Pustelnik, along with adjacent boulder trains in the valleys incised into the plateau. It is argued that both localities have considerable geoheritage value and both play the role of geosites, although on-site facilities are so far limited. However, the complex history of boulders sets a series of challenges for successful geo-interpretation.

6

Contract Prices for Road Construction as a Function of Landform

Więckowski Andrzej

Inżynieria Mineralna

|

2019

|

R. 21, nr 1

273--282

EN

In the context of the terrain conditionings, the volatility of unit prices of road construction in Europe and Poland was analyzed. On the basis of the price volatility index of twelve contracts concluded in 2016 by the Directorate of National Roads and Motorways (DDKiA), there was little variation in the average construction prices of 1 km of technical class S expressways on flat and undulating terrain, over a large area of Poland, above Wrocław and Lublin towards the north. However, also for the expressway, but in mountainous terrain in Małopolska, between Lubień and Chabówka, on three sections of S7, together with a length of 15.8 km, the coefficient of variation in unit prices was very large (5.7 times greater than in the flat and corrugated areas mentioned above). Among the reasons for this high price volatility, it was pointed out that it was necessary to adapt to difficult mountain conditions - through the use of specialized technical solutions, costly in implementation and other on almost every of these sections. Necessary were, among others over a 2-kilometer tunnel (many times more expensive than the other sections of the route), intensive reinforcement of escarpments with ground nails (with a total length of over 350 km) and foundation of embankments on gravel columns, as well as construction of numerous flyovers, viaducts and bridges with a total length of 5,752 km. Attention was also paid to the necessity of taking into account the proportion of the tunnel’s length to the length of the remaining road section, as this is a condition of correct expenditure analysis.

PL

W kontekście uwarunkowań ukształtowania terenu przeanalizowano zmienność cen jednostkowych budowy dróg w Europie i w Polsce. Na podstawie badań wartości współczynnika zmienności cen dwunastu kontraktów zawartych w 2016 roku przez Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad (DDKiA) stwierdzono małe zróżnicowanie jednostkowych wartości budów dróg ekspresowych klasy technicznej S na terenach płaskich i falistych, na dużym obszarze Polski, powyżej Wrocławia i Lublina w kierunku północy. Natomiast, również dla drogi ekspresowej, lecz w terenie górzystym w Małopolsce, między Lubniem i Chabówką, na trzech odcinkach S7, razem długości 15,8 km, współczynnik zmienności cen jednostkowych był bardzo duży (5,7 razy większy, niż jw. na terenach płaskich i falistych). Pośród przyczyn tej dużej zmienności cen wskazano konieczność dostosowania do trudnych warunków górskich – specjalistycznych rozwiązań technicznych, kosztownych w realizacji, odmiennych na każdym z tych odcinków. Niezbędne były, m.in. ponad 2-kilometrowy tunel (wielokrotnie droższy od pozostałych odcinków trasy), intensywne wzmocnienia skarp gwoździami gruntowymi (o łącznej długości ponad 350 km) lub posadowienia nasypów na kolumnach żwirowych, jak też budowy licznych estakad, wiaduktów i mostów o sumarycznej długości 5,752 km. Zwrócono również uwagę na konieczność uwzględniania proporcji długości tunelu do długości pozostałego odcinka drogi, bowiem jest to warunek prawidłowej analizy nakładów.

7

Landslide Deformation Analysis Based on Robust M-estimations

Gasinec J., Gasincova S.

Inżynieria Mineralna

|

2016

|

R. 17, nr 1

171--176

EN

There are often occurs a cases in surveying practice, when periodical observations of horizontal landslide areas displacements or different objects is necessary to evaluate in the local coordinate system. The reasons, for which some local coordinate systems are still using, even in the present time of global navigation satellite systems (GNSS), are different. It is above all the facts that till the put in practice of GNSS technology, the deformation analysis was carried out in national cartographic coordinate system. If the density and accuracy of geodetic bases not guarantee the required accuracy, deformation analysis is carried out in geodetic network structures located in the local coordinate systems. The advantage of this approach is that horizontal point displacements were evaluated in purpose-designed coordinate system with minimizing mathematical corrections of observation such as correction from height above sea level or from distortions of a map projection. Another reason for limiting the use of GNSS may be the fact that the signal reception can be considerably restricted inside of steep and narrow mountain valleys, near to rock walls or in areas with dense vegetation. The most serious problem of periodical evaluation of positional points displacements in the local geodetic network are primarily risks associated with the change of geodetic networks datum in the local coordinate system as a result of positional instability of one or more reference points. The paper presents a way how can be the discussed problem, at least partially, eliminated by the use of robust M-estimates.

PL

Często w praktyce badawczej obserwuje się okresowo zmiany poziome powierzchni lub różnych obiektów aby ocenić ich położenie w lokalnym systemie współrzędnych. Powody, dla których niektóre lokalne systemy współrzędnych są wciąż w użyciu, nawet w obecnym satelitarnym systemie nawigacji (GNSS) są różne. Wiadomo, że zanim wdrożono w praktyce technologię GNSS analizy deformacji były przeprowadzane w narodowym kartograficznym systemie współrzędnych. Jeżeli gęstość i prawidłowość bazy geodezyjnej nie gwarantuje odpowiedniej jakości, analiza deformacji przeprowadzana jest w strukturach sieci geodezyjnej zlokalizowanej w lokalnym systemie współrzędnych. Przewagą tego podejścia jest to, że przesunięcia poziome punktu były oceniane w systemie współrzędnych stworzonym w konkretnym celu przy minimalizowaniu korekt matematycznych obserwacji takich jak korekta z wysokości powyżej poziomu morza lub ze zniekształceń projekcji mapy. Innym powodem ograniczonego zastosowania GNSS może być to, że recepcja sygnału może być znacząco ograniczona wąskimi dolinami górskimi, zlokalizowanymi niedaleko skalnych ścian lub na terenach o dużej wegetacji. Najbardziej poważnym problemem okresowej oceny przesunięć pozycji punktów w lokalnej sieci geodezyjnej są ryzyka związane ze zmianą danych sieci geodezyjnej w lokalnym systemie współrzędnych jako wynik niestabilności jednego lub wielu punktów referencyjnych. Artykuł prezentuje jak można, choćby częściowo, wyeliminować omawiany problem za pomocą estymacji dynamicznych robust M.

8

Ukształtowanie terenu

Komorowska A.

Zieleń Miejska

|

2014

|

Nr 5

20--22

PL

Jeszcze do niedawna na każdym osiedlu, a także w niektórych parkach usypywano specjalne górki do zjeżdżania na sankach. Współczesne place zabaw są płaskie, a ich rozmiary nie pozwalają na znaczne zróżnicowanie terenu.

9

Analysis of land configuration of areable lands case study of Mściwojów

Gniadek J., Harasimowicz S., Janus J., Pijanowski J. M.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2013

|

no. 1

19--29

EN

The article contains the results of research on arable land configuration in Mściwojów. To determine the basic qualities of land configuration the following software was employed: MKTopo GUTR, Plikpol, Pole. The basic surface elements assumed for research were plots, defined as continuous parts of cadastral plots utilized only in one way. The analysis covered spatial parameters of the plots, estimated land configuration related cultivation costs, location of the land in the village and farm and basic features of the farm. The obtained results allowed to define the degree of influence of land configuration on the costs connected with cultivation and to determine if correction of land layout is necessary.

10

Matematičeskoe modelirovanie raspostraneniâ lesnogo požara s učetom vetra i rel'efa

Kuzyk A. D., Karabyn O. O.

Bezpieczeństwo i Technika Pożarnicza

|

2013

|

Nr 4

107--113

PL

Cel: W artykule opisane zostały wyniki opracowania modelu matematycznego do określenia prędkości rozprzestrzenienia się frontu dolnego (ściółkowego) pożaru leśnego na płaszczyźnie pod wpływem stopnia nachylenia powierzchni, wiatru i ich wzajemnych oddziaływań. Projekt i metody: Model matematyczny tworzony był z użyciem metod algebry wektorów i geometrii analitycznej, liczby Froude’a oraz zależności empirycznych, otrzymanych z dostępnych danych eksperymentalnych. Badania eksperymentalne prędkości rozprzestrzeniania się pożaru przeprowadzono w warunkach terenowych (na poligonie) na trzech najczęściej spotykanych typach materiału palnego: ściółce lasu iglastego, ściółce lasu liściastego i suchej trawie. Materiał palny został wybrany z zachowaniem równowagi jego wilgotności oraz został ułożony na płaszczyźnie poziomej oraz pod kątami. Działanie wiatru imitowane było przy pomocy elektrycznego wentylatora, a prędkość kontrolowano anemometrem. Wyniki: Model matematyczny prędkości rozprzestrzeniania się frontu pożaru opracowywano z uwzględnieniem następujących zależności: liczby Froude’a od szybkości wiatru i wysokości płomienia; kąta nachylenia płomieni od liczby Froude’a. Wpływ wiatru na prędkość rozprzestrzeniania się frontu pożaru opisano odpowiednim współczynnikiem, którego wielkość określana jest zależnością empiryczną. Wpływ nachylenia doprowadził do podanej prędkości wiatru, pod wpływem której w przypadku rozprzestrzeniania się pożaru na płaskiej płaszczyźnie płomienie odchylałyby się od normalnej o kąt wynikający z kierunku nawiewu. W przypadku rozprzestrzeniania pożaru pod górę podany współczynnik prędkości wiatru trzeba podzielić przez cosinus kąta nachylenia powierzchni, co zostało potwierdzone poprzez porównanie wyników modelowania z dostępnymi eksperymentalnymi i empirycznymi zależnościami. Całkowity wpływ wiatru i nachylenia opisany został za pomocą algebry wektorów. Wyniki opracowania modelu matematycznego zostały porównane z wynikami eksperymentów. Dobra zgodność została odnotowana w przypadku materiałów palnych – ściółki iglastej, trochę gorsza – dla ściółki liściastej i zadowalająca – dla suchej trawy. Wnioski: Zależność prędkości rozprzestrzeniania frontu pożaru od wspólnego oddziaływania nachylenia powierzchni i wiatru opisana jest za pomocą modelu matematycznego, którego wyniki odpowiadają wynikom badań eksperymentalnych, szczególnie w przypadku ściółki iglastej – materiału palnego występującego w lasach najbardziej narażonych na pożary – lasach iglastych. Zastosowanie zaproponowanego modelu jest możliwe przy opracowaniu systemów komputerowych modelowania rozprzestrzenienia pożaru, wykorzystywanych przez służby straży pożarnej w celu efektywnego zarządzania siłami i środkami przy wybuchu pożaru.

EN

Objective: The article describes the results of creating a mathematical model aimed to determine the flame spreading velocity of ground forest fire fronts. The model involves a fire front located on a plane under the influence of slope, wind, and their joint action. The experimental results were used for validation of the model. Project and methods: The mathematical modeling was performed using the methods of vector algebra and analytical geometry as well as the Froude number and the empirical relationships derived from the already known experimental results. Experimental studies on the fire propagation velocity were carried out on the training ground and involved an analysis of three most common types of forest fuels: coniferous litter, leaf litter, dry grass. The combustible material was chosen maintaining its humidity balance and placed on a plane arranged horizontally and at angles to the horizon. The wind action was simulated using the motor blower and the speed was controlled using anemometer. Results: The mathematical modeling of the speed of the fire front propagation was performed taking into account the dependencies of the Froude number on the wind speed and flame height as well as the angle of the flame on the Froude number. The influence of wind on the spreading velocity of the fire front was described with the corresponding coefficient whose value was determined by the empirical dependence. Influence of slope brought about given wind speed. At such wind speed, during the spread of fire, in the case of the horizontal plane of the flame, the flames would be deviated from the normal at the same angle. In the case of ground fire wind speed coefficient should be divided by the cosine of the angle of the surface to the horizon, which is confirmed by comparing the simulation results with experimental and empirical relationships. The cumulative effect of the wind and the slope was described using vector algebra. The results of the mathematical model were compared with experimental data. Good compliance was noted in the case of combustible material – coniferous litter, a little worse – for leaf litter and satisfactory – for dry grass. Conclusions: The dependence of the velocity of the ground fire front propagation and the combined effect of wind and slope surface was described by the mathematical model. There is a good correspondence between the data obtained with the use of the model and the experimental results, especially in the case of coniferous litter – combustible material of the most flammable coniferous forests. The application of the proposed model gives an opportunity for the creation of the forest fires spread computer system modelling that will be useful for effective commanding and control of forest fires.

11

Ukształtowanie terenu - prace tematycznej grupy roboczej INSPIRE

Kurczyński Z.

Roczniki Geomatyki

|

2011

|

T. 9, z. 6

115-124

PL

Specyfikacja danych tematu Ukształtowanie terenu, podobnie jak pozostałych tematów określonych w załącznikach II i III do dyrektywy INSPIRE, jest w formie dokumentu roboczego, wchodzi w fazę 3 harmonogramu prac, a do połowy przyszłego roku przejdzie przez fazę 4, tj. opracowania przepisów implementacyjnych. Obecnie - jeszcze robocze redakcje specyfikacji danych - pozwalają już czerpać z nich proponowane rozwiązania i wzorce. Korzystanie z nich, przez organy i organizacje zajmujące się infrastrukturami i systemami informacji przestrzennej, pozwoli odnieść korzyści leżące u podstaw inicjatywy INSPIRE (Gaździcki, 2011).

EN

The paper describes the works of the Thematic Working Group "Elevation" (FWG-EL), one of the themes in annex I of the INS? IRE Directive. The process of the experts selectionfor TWG-EL is given. The schedule of works is introduced. The scope of the "Elevation" and the methods of the TWG-EL members study of the Data Specification are presented in detail. Chosen technical problems, discussed in the course of works, are introduced. The present situation of the elevation data in the country and their conformity with requirements of INSPIRE is made closer.

12

Linearne ułożenie kości w suchym środowisku lądowym na podstawie aktualistycznych badań legowisk lisa pospolitego (Vulpes vulpes Linnaeus) w sztolniach w Potoku Senderkach, Roztocze Środkowe

Krajcarz M., Krajcarz M.

Przegląd Geologiczny

|

2010

|

Vol. 58, nr 9/2

858-861

EN

The paper presents new data on origin of parallel orientation of modern assemblages of bone remains in dry, terrestrial environment, unaffected by any influence of hydraulic processes. The studies were carried out in the gallery no. 6 of ancient underground millstone quarry situated in forests near the Potok Senderki village, Central Roztocze Upland. The studied material included animal bone remains found in dry gallery, presently inhabited by red foxes (Vulpes vulpes L.). Azimuths of long bone axes as well as strike azimuths o vertical adit walls which confine occurrence of bone clusters, were measured using geological compass. The obtained results make it possible to conclude that linear parallel orientation of bone remains may occur in a dry, terrestrial environment. Such orientation of clusters is formed mainly due to repetitive movement of carnivores along vertical walls of the adit whereas no influence of hydraulic processes is needed here. The presence of a distinct, preferred orientation of the bones requires interaction of two specific factors: the place has to be inhabited by carnivorous animals for a long time (at least for a few months) and the corridor, along which animals move, has to be bounded by steep to vertical walls. Caves are particularly predisposed type of sites, where the occurrence of linear bone orientation may be expected. The studies were dealing with effects of actualistic processes but the described situation and the obtained conclusions may be valid in the case of fossil bone assemblages, for example those of the Pleistocene age.

13

Wykorzystanie danych georadarowych SRTM-3 w analizie zróżnicowania ukształtowania terenu Polski

Śleszyński P.

Polski Przegląd Kartograficzny

|

2009

|

T. 41, nr 3

237-252

PL

W artykule przedstawiono analizy morfometryczne obszaru Polski. Wykonano mapy hipsometryczną, deniwelacji, spadków, kierunków nachyleń i odchyleń standardowych. W badaniach wykorzystano wysokościowe dane satelitarne SRTM-3 o rozdzielczości 3x3 (60-65x90 m), które do celów badań zgeneralizowano do siatki 125x125 m, a następnie do heksagonów o powierzchni 0,14 i 3 km2. Dane te, ze względu na szczegółowość, powinny być bardzo przydatne w analizach morfometrycznych, w tym na potrzeby praktyki.

EN

The article discusses the results of research on the differentiation of land relief in Poland based on altitude data from SRTM {Shuttle Radar Topography Mission), which is released in the resolution of 3x3 (for Poland's latitude it is 60-65x90 m). Calculations were based on the data in lower resolution done on the grid of 125x125 m. The article presents classic morphometric analyses, a hypsometric map (fig. 2) and maps of differences of relative altitudes (fig. 4), slope angles (fig. 5) and slope directions. Percentage of area in high a.s.l. altitudes and slopes by region were also calculated (tabl. 1 and 2) The author suggests a new method of presentation of differentiation of surface relief through the analysis of variation of standard relative altitude in regular geometrical figures (fig. 7). Maps of Poland in 1:5,000,000 prepared for the article were generalized using a network of hexagons of 0,14 and 3 km2 each (respectively 2,300,000 and 104,200 cells for the area of Poland), within which particular variables were averaged. The research showed high usefulness of SRTli data, particularly in scales below 1:100,000. This data is very detailed and can be applied for various morphometric analyses, which are currently revived becat of this, particularly in geomorphology, hydrology and pedology. Application of computer techniques radio reduces the time needed for tedious calculations. In the case of classic morphometric analyses high hopes are raised by data mining techniques and cluster analysis in general, which facilitate discovery of often difficult to perceive, nevertheless crucial regularities the morphometric differentiation of the Earth's surface. This can help to explain morphogenetic and landscape-forming processes. The last section of the article discusses the possibilities of application of detailed altitude data beyond the traditional range of Earth sciences (geology, physical geography), i.e. in socio-economic study and spatial economy. For more advanced application it is however necessary to eliminate the influence of some land cover forms, forests in particular. It is particularly important in lowland and flatland areas.

14

Zastosowanie analiz przestrzennych w projektowaniu zdjęć sejsmicznych

Głowa B., Kudrewicz R.

Prace Instytutu Nafty i Gazu

|

2008

|

nr 150 wydanie konferencyjne

537--542

PL

Celem analiz przestrzennych (GIS) wykonywanych podczas projektowania prac sejsmicznych jest określenie lokalizacji i ilości punktów strzałowych (PS), które nie mogą być zrealizowane z powodu zaistnienia przeszkód terenowych wynikających z ukształtowania terenu, występowania dróg, zabudowy, cieków i zbiorników wodnych, lasów etc. Analiza jest wykonywana etapowo na wybranych danych wektorowych i rastrowych metodą wyznaczania buforów odpowiadających strefom bezpieczeństwa przyjętym przy wykonywaniu (wzbudzaniu) zdjęć sejsmicznych oraz przez wyznaczenie obszarów o nachyleniu powierzchni terenu uniemożliwiających wykonanie prac. Wynikiem jest mapa przedstawiająca miejsca potencjalnie niedostępne dla przeprowadzenia prac sejsmicznych według założonego schematu. Na podstawie wyników analizy oraz założeń projektowych można ocenić możliwość zlokalizowania PS w innej pozycji spełniającej wymogi projektu. Wynikiem całego procesu jest mapa przedstawiająca lokalizację zastępczych PS uwzględniających wymogi projektu.

EN

The main goal of the spatial analyses used for the seismic survey preparation is determination of shot points (SP) which can not be done because of existing obstacles. The obstacle existence results from the natural conditions as well as the infrastructure of the surveyed area. The analysis is done on the vector data with application of the buffer analysis as well as the raster data by the slope analysis. The result of this analysis is a map showing the areas inaccessible for survey. Basing on the result of the analysis and the survey assumptions it is possible to point on the map the new possible SP locations which fulfill the survey assumptions and do not generate potential environmental conflicts.

15

Wpływ ukształtowania terenu na stan i jakość dróg transportu rolniczego

Kokoszka S., Kuboń M.

Problemy Inżynierii Rolniczej

|

2006

|

R. 14, nr 1

47-54

PL

Przedstawiono ocenę stanu i jakości dróg transportu rolniczego w rejonie równinnym i podgórskim. Oceny przeprowadzono na podstawie odległości dojazdowych do pól, wskaźnika zagęszczenia dróg, klasy drogi, nachylenia drogi, współczynnika trudności transportu oraz odległości przeliczeniowej. W rejonach podgórskich występują znacznie większe trudności w wykonywaniu przewozów. W stosunku do terenu równinnego wskaźnik trudności transportu jest wyższy o 363,8%, a odległość przeliczeniowa o 62,1 %.

EN

There was presented evaluation of quality and condition of agricultural transportation roads in flat and hilly areas. Studies were carried out on the base of analysis of the following parameters: access distance to the fields, density of road net, road quality class, inclination of road, value of transport difficulty factor and distance conversion rate. In hilly areas transportation is more difficult. The transport difficulty factor is higher by 363,8% and distance conversion rate - by 62,1 % in comparison with the same parameters measured in flat areas.

16

Utilisation of artificial neural networks for determination of morphometric features of the terrain relief

Olszewski R., Żyła A.

Geodezja i Kartografia

|

2004

|

T. 53, z. 1

65-75

EN

The paper discusses selected, contemporary methods of determination of the basic geomorphologic units, basing on morphometric analyses of the Digital Elevation Model. It also presents methods of multi-feature data classification and the possibility to use those methods in cartography and geomorphology. Particular attention has been paid to the possibility to use Kohonen neural networks as a tool of unsupervised classification and generalisation of spatial data.

PL

W artykule omówiono wybrane współczesne metody wyznaczania podstawowych jednostek geomorfologicznych w oparciu o analizy morfometryczne numerycznego modelu rzeźby terenu. Przedstawiono także metody klasyfikowania danych wielocechowych oraz pokazano możliwość ich wykorzystania w kartografii i geomorfologii. Szczególną uwagę zwrócono na możliwość zastosowania sieci neuronowych, a zwłaszcza uczonych w trybie "bez nauczyciela" sieci Kohonena jako narzędzia nienadzorowanej klasyfikacji i uogólniania danych przestrzennych. Istnieje wiele klasycznych kryteriów i wskaźników morfometrycznych stosowanych do klasyfikacji typologicznej form powierzchni terenu takich jak nachylenie zboczy, deniwelacje lokalne, wskaźnik krętości, wskaźnik zwartości/rozczłonkowania itp. W przeprowadzonych badaniach zastosowano zestaw prostych kryteriów morfometrycznych, stosując do ich analizy sieci neuronowe Kohonena. Uzyskane wyniki wskazują, iż sztuczne sieci neuronowe uczone w trybie "bez nauczyciela" mogą być wykorzystywane jako narzędzie nienadzorowanej klasyfikacji wielocechowych danych przestrzennych. Zastosowanie algorytmu Kohonena do analizy rzeźby terenu (reprezentowanej przez NMT) umożliwia wydzielenie podstawowych struktur geomorfologicznych. Dla uzyskanych wyników istotny jest nie tylko dobór danych wejściowych (wskaźników morfometrycznych), lecz także rozmiar warstwy wyjściowej sieci Kohonena. Zastosowanie mniejszej liczby neuronów w tej warstwie pozwala na większy stopień uogólnienia wyników i zwiększenie rozmiarów wydzielonych jednostek terenowych. Istotny wpływ na przebieg iteracyjnego procesu klasyfikacji ma także liczba epok obliczeniowych. Użycie zbyt małej liczby iteracji powoduje "niedouczenie" sieci neuronowej i w konsekwencji uzyskanie obrazu struktur niespójnych przestrzennie. Interesujące jest także wykorzystanie zaproponowanych algorytmów do generalizacji numerycznego modelu rzeźby terenu. Porównanie uzyskanych wyników z generalizacją manualną lub uśrednieniem modelu podstawowego prowadzi do wniosku, że algorytm Kohonena może być wykorzystywany jako alternatywna metoda uogólniania modelu rzeźby.

17

Target functions for surface matching

Ke L. C.

Geodezja i Kartografia

|

2003

|

T. 52, z. 1

43-52

EN

Surface matching is a fundamental task that must be solved whenever we want to merge data sets of some physical surface obtained with different source. In general, the points in two sets are in different reference systems, not identical with different accuracy, distribution and density. To perform surface matching the different target functions are proposed. Proposed target function in section 1.4 is based on the condition of equality of triangle areas (TIN). This target function can be used for surface patches of pattern set S1 ganerated also in squares (DEM). Conception of target function provided in section 1.5 is based on the combination of two conditions. The first of them is a condition of fitting two normal vectors of surface patches generated by square model (DEM) in set S1 (as a pattern) and of triangle created with tree points in set S2 (as a candidate). The second is one of four target functions upper represented.

PL

W ostatnich trzech latach problem integracji danych otrzymanych z różnych źródeł jest jednym z głównych kierunków badań. Dane dotyczące tego samego terenu takie jak LIDAR, SAR, IFSAR i inne są wykorzystywane do generowania DEM, ekstrakcji budynków na terenach zaludnionych, badania deformacji terenu w wyniku powodzi, wulkanów itd. Do rozwiązania tego zadania wykorzystano funkcje celu jako podstawowe do spasowania powierzchni (surface matching technique) pozwalające na jednoczesne prowadzenie dwu rozwiązań: utworzenia relacji pomiędzy cechami dwóch powierzchni (correspondence task) i określenia ich parametrów (transformation task). Zaproponowane w tej pracy dwie funkcje celu są reprezentowane w podrozdziałach 1.4 i 1.5. Pierwsza jest oparta o warunek przynależności kolejnych transformowanych punktów z drugiego zbioru do generowanych trójkątów (TIN models) pierwszego zbioru. Natomiast, druga funkcja celu została oparta o warunek minimalizacji różnic odpowiednich wektorów normalnych elementów powierzchni trójkątów generowanych z drugiego zbioru i kwadratów generowanych w pierwszym zbiorze.

18

An approach for surface matching using image and object parametric line features in frequency domain

Ke L. C.

Geodezja i Kartografia

|

2003

|

T. 52, z. 2

85-97

EN

The surface matching is useful to solve the problem of comparing two surfaces obtained from two data sets of the same terrain. The data sets of points could be get from different sources such as Aerial and Satellite Imagery, SAR, IFSAR, LIDAR etc. The solution of surface matching problem, is based on the some characterized contours existed of the surfaces as line features, which have to be expressed by parametric representation in frequency domain. Line features could be determined in the 2-D image or obiect space. For finding corresponding pair of point belonging to corresponding interest lines on the both surfaces, the image and object line features-based matching method has been used. Surface matching accuracy is estimated basing on the coordinates differences between the original and transformed surface.

PL

Praca przedstawia problem dopasowania powierzchni tego samego terenu przy wykorzystaniu zdjęć wykonanych z pułapu lotniczego i satelitarnego oraz danych, takich jak np. : SAR, IFSAR, LIDAR. praca koncentruje się na określeniu możliwości zastosowania liniowych cech, takich jak: poligony wzdłuż sieci komunikacyjnej, czy warstwice terenu, które są przydatne do rozwiązywania problemu dopasowania powierzchni. Linie określone na zdjęciu lub na powierzchni terenu są przedstawione za pomocą analitycznej funkcji parametrycznej w częstotliwościowej przestrzeni dzięki rozwiązaniu zadania wcięcia przestrzennego i zastosowania wzoru Fourier'a. Proces dopasowania odpowiednich liniowych cech parametrycznych w tej przestrzeni został zrealizowany przy zastosowaniu centroid transformacji. otrzymane parametry transformacji stanowią podstawowe dane do przekształcenia drugiego zdjęcia (drugiej powierzchni) w pierwsze (pierwszą powierzchnię).

19

Ład przestrzenny podstawą rozwoju obszarów wiejskich

Cymerman R., Fiedorowicz-Kozłowska E., Podciborski T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2002

|

Nr 6

92--95