Indywidualne ujęcia wody są coraz częściej stosowane, zwłaszcza na obszarach wiejskich lub tam, gdzie nie ma dostępu do miejskiej sieci wodociągowej. Najpopularniejsze z nich to oczywiście studnie kopane bądź wiercone. Doprowadzenie wody z takiego ujęcia do domowej sieci wodociągowej wymaga zastosowania odpowiednich urządzeń i elementów instalacji.
Wody powierzchniowe, mimo upływu setek lat, nadal pozostają cennym darem natury. Pobór wód podziemnych ma również wielowiekową tradycję.Wraz z postępem technologicznym zmianie ulega sposób ujmowania i uzdatniania wody. Siła ludzkich rąk zostaje ograniczona do minimum, a ocena jakości wody jest wspomagana systemami biomonitoringu, działającymi w czasie rzeczywistym (on-line).
Niezwykle istotne jest dziś podejmowanie działań prewencyjnych, w celu minimalizowania prawdopodobieństwa pojawiania się zagrożeń wpływających na bezpieczeństwo wody. Jednym z kluczowych czynników jest tu monitoring jej jakości.
5 maja 2020 r. ogłoszona została ustawa z dnia 14 maja 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w zakresie działań osłonowych w związku z rozprzestrzenianiem się wirusa SARS-CoV-2 (Dz. U. z 2020 poz. 875), stanowiąca nowelizację przepisów o tzw. „Tarczy antykryzysowej”. Ustawa co do zasady weszła w życie z dniem następującym po dniu jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw, tj. 16 maja 2020 r.
Zróżnicowane typy ujęć stawiają przed przedsiębiorstwem eksploatującym - Wodociągi Białostockie Sp. z o.o. konieczność uwzględnienia specyfiki surowca i jego odmiennych w każdym przypadku parametrów fizykochemicznych. Nierozerwalnie wiąże się to z koniecznością zastosowania odrębnych technologii dla każdego ciągu wody. SUW Jurowce uzdatnia wody podziemne. Ujmowana woda zawiera podwyższone ilości związków żelaza i manganu, a także substancje organiczne wyrażone jako barwa i utlenialność wody. Ponadto woda charakteryzuje się średnią twardością, przy czym w całości jest to twardość węglanowa.
Często użytkownicy eksploatujący pompy głębinowe pytają, jak można jednym wskaźnikiem sprawdzić wartość energochłonności pracy studni głębinowej. Temat jest wyjątkowo złożony, jednak w wielu materiałach pojawia się mylące rozwiązanie, tj. przeliczanie ilości kWh/m3 wypompowanej wody. Taki wskaźnik może być stosowany (z pewnym przybliżeniem) w układach pompowych pomp stacjonarnych, jednak wprowadza niewystarczające wnioski w przypadku układów studziennych. Powód jest prosty, tak jak wskazuje nazwa, w układach pompowych pomp głębinowych dochodzi jeszcze wartość głębokości? Inna będzie ilość kWh/m3 dla położenia zwierciadła 10 m, a inna dla 150 m. Dodatkowo będzie miało znaczenie, czy pompa głębinowa pracuje na tzw. „wolny wypływ” czy też będzie pracować „na sieć” lub „na zbiornik”.
Eksploatacja ujęć wody jest zadaniem szczególnie odpowiedzialnym. Kontrola ilości oraz jakości ujmowanej wody wspomaga świadomą i bezpieczną produkcję. Od dokładności pomiarowej oraz stabilności długoterminowej urządzeń pomiarowych zależy wysokość naliczonych opłat za korzystanie ze środowiska.
Artykuł omawia merytoryczną treść elaboratu stanowiącego analizę ryzyka określonego w art. 133 ust.3 Prawa wodnego (Dz. U. 2017 poz. 1566). Ustawa przewiduje, że analiza ryzyka będzie powtarzana co 10 lat. Z tego powodu wydaje się uzasadnionym dążenie do ujednolicenia formy i treści, czemu może być pomocne przedstawienie niżej podanej propozycji merytorycznego zakresu elaboratu.
11
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Bilans kosztów eksploatacji wodociągu wiejskiego w Oksywiu po przyłączeniu gminy Oksywie do Gdyni w 1926 roku. Nierentowność eksploatacji a opłaty za pobór wody z wodociągu wiejskiego i miejskiego. Relacja pomiędzy produkcją, sprzedażą a stratami wody. Rola i znaczenie ujęcia wody „Oksywie” przed i po konsolidacji lokalnych wodociągów w Oksywiu i Gdyni. Funkcje zbiornika „Obłuże” podczas prawie 90-letniej jego eksploatacji.
EN
Balance of operating costs of the rural water supply system in Oksywie after connecting the commune of Oksywie to Gdynia in 1926. Unprofitable operation in reference to the fees for water consuption from rural and urban water supply systems. The relationship between production, sales and water losses. The role and importance of the water intake “Oksywie” before and after the connection of local waterworks in Oksywie and in Gdynia. Functions of the storage tank “Obłuże” during almost 90 years of its operation.
Liczba podsystemów dostawy wody oraz ich udział w całości dostawy wody do SZZW daje możliwość obliczenia bezwymiarowego wskaźnika Pielou. W analogiczny sposób można określić wskaźniki dyspersji dla sieciowych zbiorników wodociągowych (znając liczbę i objętości zbiorników) oraz dla rurociągów tłocznych z pompowni II stopnia (znając liczbę rurociągów i ich powierzchnie przekroju poprzecznego). W pracy przedstawiono obliczenia wskaźników dyspersji dla wybranych SZZW na terenie Polski. Przedstawiona metodyka daje możliwość trójparametrycznej oceny jednostek osadniczych o różnym zapotrzebowaniu na wodę i różnej strukturze technicznej.
EN
The number of water supply subsystems and their share in the total water supply to the CWSS gives the opportunity to calculate the dimensionless Pielou indicator. The dispersion indicators for network water tanks (knowing the number and volume of tanks) and for the 2nd stage pumping station discharge pipelines (knowing the number of pipelines and their cross-sectional areas) can be determined in the same way. The paper presents calculations of dispersion indicators for selected CSWW in Poland. The presented methodology gives the possibility of three-parameter evaluation of settlement units with different water demand and various technical structures.
W artykule przedstawiono mikroorganizmy autochtoniczne i allochtoniczne, które mogą występować w wodach. W zależności od tego, z jakiego ujęcia będzie pobierana woda do produkcji wody pitnej (z ujęć powierzchniowych, podziemnych lub infiltracyjnych), rodzaj zanieczyszczeń, liczebność i skład organizmów oraz parametry fizykochemiczne wody są bardzo zróżnicowane. Najbardziej zanieczyszczone są wody powierzchniowe, w których występuje największe zróżnicowanie organizmów i mikroorganizmów, które muszą zostać wyeliminowane na dalszych etapach produkcji wody pitnej. Z tego powodu zdecydowana większość zakładów wodociągowych wykorzystuje wody podziemne, mniej zanieczyszczone, do produkcji wody pitnej. Niezależnie od rodzaju ujmowanej wody, kolejne etapy przebiegające na stacji uzdatniania wody (SUW) polegają głównie na wyeliminowaniu drobnoustrojów lub pożywienia dla nich, aby zabezpieczyć sieć wodociągową przed tworzeniem biofilmu i obrostów. W tym celu przeprowadza się m.in. odżelazianie, odmanganianie, filtrację i dezynfekcję, aby jakość wody odpowiadała przepisom zawartym w Rozporządzeniu Ministra Zdrowia (Dz. U. 2017 poz. 2294). Zdarza się jednak, że woda dobrej jakości wypływająca ze SUW dopływa do odbiorcy zanieczyszczona chemicznie i mikrobiologicznie. Powodem tego mogą być wtórne skażenia wody, które zachodzą w sieci wodociągowej.
EN
The article presents autochthonous and allochthonous microorganisms, which may be present in waters. Depending on the intake which will be used to collect water for the production of drinking water (from surface, underground or infiltration intakes), types of contaminants, abundance and composition of organisms and physicochemical parameters, the waters are very diversified. The surface waters are characterized by the highest contaminated and contain the highest diversity of organisms and microorganisms which must be eliminated at the latter stages of production of drinking water. Due to this reason the notable majority of water supply companies use underground water, which is less contaminated, for the production of drinking water. Regardless of the water intake, subsequent stages conducted at the water treatment station (WTS) are mainly focused on the elimination of microorganisms and their nutrition sources in order to secure the water supply network from the formation of biofilms. For this purpose processes such as iron and manganese removal, filtration and disinfection are conducted in order to ensure that the water quality meets the regulations included in the Regulation of Ministry of Health (J.o.L. 2017, pos. 2294). However it is sometime possible that high quality water which flows from the WTS arrives at the receiver in a chemically and microbiologically contaminated form. This may be caused by secondary contamination of water which occurs in the water supply network.
Artykuł zawiera szkic koncepcyjny, przedstawiony do rozważenia i dyskusji, inspirujący do podjęcia działań zmierzających do zapewnienia przyszłym pokoleniom czerpania wód podziemnych o dobrej jakości z niektórych obecnie eksploatowanych ujęć położonych na terenie Głównych Zbiorników Wód Podziemnych.
EN
The articie presents a draft concept for consideration and discussion, constituting an inspiration for taking steps aiming at ensuring good quality underground water for future generations from some of the currently operated intakes located within the Major Groundwater Reservoirs (Główne Zbiorniki Wód Podziemnych).
W artykule Ochrona jakości wód ujmowanych do zaopatrzenia ludności w wodę przeznaczoną spożycia - co kontroluje NIK?, który ukazał się na łamach numeru 1/2017 Technologii Wody autorki odnosiły się do aktualnego stanu prawnego w tym zakresie oraz projektowanych zmian. 25 kwietnia 2017 r. Prezes Rady Ministrów przekazała do Sejmu projekt ustawy Prawo wodne z projektami aktów wykonawczych. Niestety, po analizie projektu w kontekście zarządzania bezpieczeństwem wody autorki doszły do wniosku, że proponowane zapisy zamiast przyczyniać się do tworzenia spójnej strategii w tej dziedzinie, pociągną za sobą jeszcze większe kłopoty.
16
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Tematem publikacji jest przedstawienie metodyki określania stopnia dywersyfikacji zasobów wody w systemach zbiorowego zaopatrzenia w wodę (=SZZW). Liczba podsystemów dostawy wody oraz ich udział w całości dostawy wody do SZZW daje możliwość obliczenia bezwymiarowego wskaźnika Pielou. W analogiczny sposób można określić wskaźniki dywersyfikacji dla sieciowych zbiorników wodociągowych (znając liczbę i objętości zbiorników) oraz dla rurociągów tłocznych z pompowni II stopnia (znając liczbę rurociągów i ich przepływność właściwą). W pracy przedstawiono obliczenia wskaźników dywersyfikacji dla wybranych SZZW na terenie Polski. Przedstawiona metodyka daje możliwość trójparametrycznej oceny jednostek osadniczych o różnym zapotrzebowaniu na wodę i różnej strukturze technicznej.
EN
The subject of the publication is the presentation of a methodology for determining the degree of diversification of water resources in collective water supply systems (= CWSS). Knowing the number of subsystems for water supply and their share of total water supply to CWSS, it is possible to calculate the dimensionless Pielou index. Similarly, the diversification indicators for networked water tanks (number and volume) and the second stage pumps (number and cross-sectional areas) can be determined. The work presents the calculation of diversification indices for selected CWSS in Poland. The presented methodology gives the possibility of three-parameter evaluation of settlement units with different water demand and different technical structure.
The paper addresses hydro-geological conditions of the Central Water lntake in Zawada. A possibility of suffusion being developed there has been analyzed.
18
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule dokonano oceny filtrów zastosowanych na Centralnym Ujęciu Wody w Zawadzie k. Zielonej Góry. Zagadnienie to jest bardzo interesujące z uwagi na fakt, iż na przestrzeni 35 lat zastosowano na tym ujęciu cztery różne rodzaje filtrów, których czas pracy wahał się od 6 do 20 lat. Przyczyn takiego stanu jest wiele, chociażby lokalizacja, sposób eksploatacji, jakość wody czy rodzaj zastosowanego filtru. Średni czas pracy ujęcia powinien wynosić około 25 lat lub znacznie dłużej. Jednak w tym przypadku żywotność studni znacznie odbiega od wymaganej w założeniach.
EN
In article taken opinion of filters conformed to Central Water Intake in Zawada. This problem is very interesting in view of 35 years in this water intake used four various kind of filters and observed different time theirs work, ranged from 6 to 20 years. There are a lot of reasons for this state, even if localisation, the method of exploatation, water quality or used filters. Mean time of work for water intake should amounted near 25 years or longer. But in this case wells vitality considerably stayed from the expected in establishments.
W całej Polsce trwa spektakl pt. "Wszyscy piszą programy ochrony środowiska i plany gospodarki odpadami". Wynika to z ustawy Prawo ochrony środowiska. Nagle okazało się, że mamy setki zespołów programujących ochronę środowiska w powiatach i gminach. Wprawdzie niewielka część wychodzi poza streszczeniem wytycznych do sporządzania takich opracowań, ale mało kogo to obchodzi. Na razie nie spotkałem pozytywnej opinii wiarygodnego gremium o jakimkolwiek programie wojewódzkim. Być może szukam w niewłaściwych miejscach?
Badania przeprowadzono na stacji pilotowej, obejmującej ozonowanie wstępne, koagulację z sedymentacją w osadniku pionowym, filtrację przez złoże antracytowo-piaskowe, ozonowanie wtórne oraz sorpcję na trzech różnych złożach węglowych (F300, F400 i Supra 0,8). Na etapie wstępnego utleniania zastosowano chlor, chloran (I) sodu i ozon. Badania pilotowe pozwoliły na określenie liczebności i jakości fitoplanktonu w zatoce rzeki Drwęcy oraz skuteczności jego usuwania przy zastosowaniu zmodyfikowanej technologii uzdatniania wody. Wykazano, że dominującymi w zatoce grupami glonów były okrzemki (od września do maja) i zielenice (od czerwca do sierpnia). Liczebność sinic w całym okresie badań nie była wysoka (do 30%). Maksymalne wartości zarówno biomasy (3,39-6,87 g/m3) jak i liczebności glonów (4697-4913 org./cm3), zanotowane wiosną (przełom kwietnia i maja) 2000 r., wskazały na pojawienie się zakwitu z dominacją okrzemek. W 1999 r. nie przekroczyły one wartości progowych dla tego typu zjawiska. Wstępne utlenianie było najskuteczniejsze w przypadku zastosowania chloranu (I) sodu (47% usunięcia glonów w 2000 r. i 32% w 1998 r.), a następnie ozonu (21% usunięcia glonów w 2000 r. i 34% w 1998 r.). W procesie koagulacji najwyższy stopień obniżenia liczebności glonów osiągnięto przy zastosowaniu koagulantu PAC-16 (96%). Usunięcie fitoplanktonu powyżej 80% stwierdzono również w przypadku wykorzystania PAX-XL-1 (82%) i PAX-18a (81%). Najskuteczniejszym rozwiązaniem technologicznym w usuwaniu glonów okazało się zastosowanie utleniania ozonem, koagulacji za pomocą PAC-16 oraz filtracji przez złoże węglowe typu F 400.
EN
The investigations were carried out at the Pilot Plant Drwęca in Lubicz near Toruń. The treatment train included the following unit processes: preozonation, coagulation, filtration on an anthracite-and-sand bed, indirect ozonation and sorption on three carbon beds (F300, F400, Supra 0.8). Preozonation was carried out with chlorine, ozone and sodium chlorate (I). The objective of the study was to describe the condition of the phytoplankton in the Drwęca River and the extent of algae removal owing to the application of a modified treatment train. The predominant algae groups in the riverine water included diatoms (September-May) and green algae (June-August). The number of blue-green algae in the entire period of the study was not high (up to 30%). The highest values of both the biomass (3.39 to 6.87 g/m3) and the algae number (4697 to 4913 orgorganisms/cm3), which were recorded in the spring of 2000 (April/May), indicated the occurrence of blooming, with domination of diatoms. In 1999, these values did not exceed the limit levels for this phenomenon. Preozonation was the most efficient with sodium chlorate (I) (32% in 1998 and 47% in 2000) and ozone (34% in 1998 and 21% in 2000). The highest reduction in the number of phytoplankton (96%) was achieved with PAC-16 as a coagulant. An over 80% reduction of algae was obtained using PAX-XL-1 (82%) and PAX-18a (81%). The most effective treatment train for the removal of algae includes ozonation, coagulation with PAC-16 as flocculant and filtration on the F400 carbon bed.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.