Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Revised holostratigraphy of the Tithonian-Berriasian transition at Tré Maroua (Le Saix, Hautes-Alpes, SE France): study of a rejected Berriasian GSSP candidate

Granier Bruno R.C., Benzaggagh Mohamed, Ferry Serge

Volumina Jurassica

|

2023

|

Vol. 21

1--18

EN

The study of the Tithonian and lower Berriasian succession of Le Saix (Hautes-Alpes, France) has made it possible to better characterize the lithological succession at a former Berriasian GSSP candidate, its set of microfacies, the stratigraphic ranges of the main groups of marine plankton and therefore the calpionellid and saccocomid biozonations. On the lithological level, the Tithonian strata are characterized by thick-bedded breccias representing debris flows and related calciturbidites, whereas the Berriasian strata are typically white limestones. The lower part of the Berriasian is comprised of scattered intercalations of thin-bedded breccias and calciturbitides (including cryptic mud calciturbidites). In thin sections, the white limestones display mud- to wackestone textures and their allochems are mostly tiny bioclasts (e.g., radiolarians, calpionellids, saccocomids). Calciturbidites have wacke- to grainstone textures and their allochems are mostly pseudointraclasts and extraclasts, comprising various bioclasts and some ooids. Mud turbidites are made of micrograin-stones some yielding almost exclusively well-sorted calpionellids, which were previously erroneously interpreted as the signature of “explosions” or “blooms” of Calpionella alpina. Breccias are mostly lithoclastic floatstones with a matrix similar to that of the calciturbid- ites. Their lithoclasts are either extraclasts sensu stricto, i.e., material derived from updip shallow-water areas, or pseudointraclasts representing reworked subautochthonous material, i.e., mud- and wackestone lithoclasts with radiolarians, saccocomids and/or calpionellids. Radiolarians are common over the whole studied interval. Saccocomids are part of the dominating biota reported from the lower and lower upper Tithonian interval whereas calpionellids replace them in the uppermost Tithonian to lower Berriasian interval. Minor plank- tonic groups comprise calcareous dinoflagellates and Globochaete alpina; Iranopsis nov. group is also present. Intervals with saccocomid sections characteristic of zones 4-5 and zone 6 are respectively ascribed here to the lower Tithonian (4-5) and the lower upper Tithonian (6). The biozonation of the calpionellid group sensu lato allows identification of i) the Boneti Subzone of the chitinoidellids, ii) the Cras- sicollaria Zone, more specifically its Tintinnopsella-Intermedia (A1), Intermedia-Alpina (A2) and Brevis-Massutiniana (A3) subzones, and iii) the Alpina Zone, with its Alpina-Parvula (B1) and its Alpina-Remaniella (B2) subzones. On the basis of biostratigraphical and sedimentological data, most zonal boundaries prove to be hiatal, located at the erosional base of breccia or turbidite layers whereas the Tithonian/Berriasian stage boundary appears to be located at a strike-slip fault plane in the Tré Maroua section.

2

Interaction between turbidity currents and a contour current – a rare example from the Ordovician of Shaanxi province, China

Li Hua, van Loon A. J. (Tom), He Youbin

Geologos

|

2019

|

Vol. 25, No. 1

15--30

EN

The silty top parts of graded turbidites of the Late Ordovician Pingliang Formation, which accumulated along the southern margin of the Ordos Basin (central China), have been reworked by contour currents. The reworking of the turbidites can be proven on the basis of paleocurrent directions in individual layers: the ripple-cross-bedded sandy divisions of some turbidites show transport directions consistently into the downslope direction (consistent with the direction of other gravity flows), but in the upper, silty fine-grained division they show another direction, viz. alongslope (consistent with the direction that a contour current must have taken at the same time). Both directions are roughly perpendicular to each other. Moreover, the sediment of the reworked turbidites is better sorted and has better rounded grains than the non-reworked turbidites. Although such type of reworking is well known from modern deep-sea environments, this has rarely been found before in ancient deep-sea deposits. The reworking could take place because the upper divisions of the turbidites involved are silty and consequently relatively easily erodible, while the contour current had locally a relatively high velocity – and consequently a relatively large erosional capability – because of confinement within a relatively narrow trough.

3

Facies anatomy of a progradational submarine channelized lobe complex: semi-quantitative analysis of the Ropianka Formation (Campanian-Paleocene) in Hucisko Jawornickie section, Skole Nappe, Polish Carpathians

Łapcik Piotr

Acta Geologica Polonica

|

2019

|

Vol. 69, no. 1

111--141

EN

This study is a detailed lithofacies analysis of the Wiar and Leszczyny members of the deep-marine Ropianka Formation (Campanian–Paleocene) exposed in the Hucisko Jawornickie section of the Skole Nappe, Polish Carpathian Flysch. The sedimentary succession (>400 m thick) represents a channelized lobe complex that prograded at the base of submarine slope. Seven sedimentary facies are recognized as a record of the principal modes of sediment deposition. Based on their stratigraphic grouping and grain-size trends, six facies associations are distinguished as representing specific sub-environments of the depositional system: distributary channels, channel-mouth lobes, channel levees, crevasses and interlobe basin plain with crevasse splays. The individual facies associations are characterized statistically and their internal facies organization is analysed by the method of embedded Markov chains to reveal the time pattern of depositional processes. The environmental changes indicated by the vertical succession of facies associations are attributed to the autogenic processes of the distributary channel shifting within an aggrading lobe area and the lateral switching of depositional lobes. Eustatic influences are likely, but difficult to ascertain with poor biostratigraphic data. The bulk basinward advance of the base-of-slope system was probably due to a pulse of the tectonic narrowing of the synclinal Skole Basin.

4

Lower Oligocene Menilite Beds, Polish Outer Carpathians: supposed deep-sea flysch locally reinterpreted as shelfal, based on new sedimentological, micropalaeontological and organic-geochemical data

Dziadzio P. S., Matyasik I., Garecka M., Szydło A.

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2016

|

nr 213

1--120

EN

The Menilite Beds form a widespread lower Oligocene marker succession in various nappes along the Outer Carpathians in the Slovak Republic, Poland, Ukraine, Romania and the Pannonian Basin System, long analysed in detail, like other lithological divisions in the Carpathians. Although the past 80 years of regional research gave inconsistent bathymetric interpretations, the vast majority of Carpathian geologists insist that all the Jurassic to Miocene deposits are of deep-water origin. Intuitively, however, any evolving array of tectonically active thrust wedge-top basins is likely to include many transient zones of shallow-water sedimentation whose deposits, if not cannibalized by erosion, might locally be preserved within the ultimate nappe stack. This hypothesis is postulated here for the (A) Magdalena Sandstone Member of the Menilite Beds in the Silesian Nappe, and (B) Magura Beds in the adjacent/suprajacent Magura Nappe. An early Oligocene age for both units is confirmed here by micropalaeontology. Measured Section A (Gorlice, Sękówka River) in the Silesian Nappe, was deposited on the northern side of an interpreted tectonic palaeo-highland, the Silesian Cordillera. Section A exposes about 180 m of the Menilite Beds and reinterpreted here (see also [30]) as three shallow-water retrogradational parasequences bounded by marine flooding surfaces, recording an overall tectonically-forced regression, previously interpreted as deep-sea deposits.Measured Section B (Ropica Górna, Sękówka River), of the Magura Nappe (Siary Zone), is likewise interpreted here is shallow-water deposits. Both the environment and the early Oligocene age interpreted here conflict with many previous publications. Palaeogeoraphically, Section B was deposited on the southern flank of the Silesian Cordillera. About 80 m of the Magura Beds are exposed in Section B, part of a ca. 2 km-thick succession. Both sections are thought to have accumulated on a tectonically-steepened narrow shelf. The shelf on the southern flank of the Silesian Cordillera was tectonically active, of stair type, dominated by an interpreted coarse-grained shelf-margin delta. The shelf on the northern flank is interpreted as an accommodation-driven, shallow-water deltaic system. The presented work of a detailed sedimentological research programme showing a different point of view on the sedimentation of the Menilite Beds (see also [29, 30]), which are the main hydrocarbon source rock in the Carpathians and are still poorly understood. This work emphasises the global importance of the interpretation of flysch palaeobathymetry arising from sedimentologists' increasing ability to recognise combined-flow sedimentary structures in flysch. This research is a step towards understanding the facies distributions and sedimentary environments of the Menilite Beds throughout the Carpathians.

PL

Głównym zagadnieniem omawianym w niniejszej pracy jest wykształcenie facjalne oraz środowisko sedymentacji warstw menilitowych. Stanowią one regionalny marker w sukcesji utworów dolnego oligocenu występujący w różnych płaszczowinach zachodnich i wschodnich Karpat Zewnętrznych na terenie Słowacji, Polski, Ukrainy, Rumunii oraz w obszarze basenu panońskiego. Od dawna były one poddawane, tak jak i inne wydzielenia litostratygraficzne w Karpatach, szczegółowym badaniom. Jednak w ciągu ostatnich 80 lat badań prowadzonych na poziomie regionalnym nie uzyskano ich spójnej interpretacji batymetrycznej. Większość geologów badających Karpaty twierdzi, że utwory budujące Karpaty w okresie od jury do miocenu mają głębokowodną genezę. Wydaje się jednak bardzo prawdopodobne, że lokalnie – na powstających w wyniku tektonicznej ewolucji wewnątrzbasenowych wyniesieniach (zwanych również kordylierami) – mogło dochodzić do rozwoju stref z płytkowodną sedymentacją, gdy nie uległy one procesowi kanibalizacji w wyniku erozji. Dzięki temu utwory takie mogły również zachować się w obrębie struktur płaszczowinowych. Ta koncepcja poparta badaniami sedymentologicznymi, biostratygraficznymi i geochemicznymi znajduje uzasadnienie w przypadku warstw menilitowych z piaskowcami magdaleńskimi występującymi w obrębie płaszczowiny śląskiej oraz w obrębie warstw magurskich płaszczowiny magurskiej. Obie jednostki obecnie znajdują się w bliskim sąsiedztwie i w obu przypadkach badane utwory z ich obrębu są wieku dolnooligoceńskiego. Sukcesja warstw menilitowych odsłaniająca się w korycie rzeki Sękówki w Gorlicach (profil A) z obrębu płaszczowiny śląskiej ma udokumentowaną, około 180-metrową miąższość. Składa się ona z trzech retrogradacyjnych parasekwencji ograniczonych powierzchniami zalewu morskiego. Została zinterpretowana jako zestaw płytkomorskich parasekwencji powstałych w warunkach wymuszonej regresji [por. 30], a nie (jak to dotychczas było przyjmowane) jako osad głębokomorskich turbidytów. Z punktu widzenia paleogeografii profil A powstał po północnej stronie tzw. kordyliery śląskiej.Profil B (odsłaniający się w korycie rzeki Sękówki w Ropicy Górnej) należy do płaszczowiny magurskiej (strefy Siar). Zinterpretowana zmienność warunków sedymentacji wskazuje na powstanie tych utworów również w obrębie płytkowodnego systemu depozycji. Zarówno zinterpretowane środowisko sedymentacji, jak i wiek tych utworów, określony na dolny oligocen są inne niż te prezentowane w wielu poprzednich pracach. Paleogeograficznie profil B został zdeponowany po południowej stronie kordyliery śląskiej. Ma on około 80 m miąższości i stanowi dolną część mierzącej około 2000 m grubości sukcesji warstw magurskich. Oba profile zostały zinterpretowane jako powstałe na tektonicznie kontrolowanych wąskich szelfach. Szelf po południowej stronie kordyliery śląskiej był bardzo aktywny tektonicznie, miał charakter schodowy i był zdominowany prawdopodobnie sedymentacją, jaka mogła mieć miejsce w systemie gruboklastycznej delty skraju szelfu. Szelf po północnej stronie został natomiast zinterpretowany jako szelf napędzany akomodacją, na którym rozwijał się płytkowodny system deltowy. Zaprezentowane wyniki badań są kompleksowym zbiorem szczegółowych badań sedymentologicznych pokazujących odmienny punkt widzenia na sedymentację i genezę warstw menilitowych [por. 29, 30], które są główną skałą macierzystą dla węglowodorów w Karpatach, a które są wciąż słabo poznane.Niniejsza praca ma znaczenie dla nowej, choć wcześniej sygnalizowanej w kilku publikacjach, interpretacji utworów tzw. fliszu i jego paleobatymetrii oraz pokazuje szereg nierozpoznanych dotychczas struktur sedymentacyjnych. Stanowi ona krok w kierunku zrozumienia rozkładu facji i środowisk sedymentacji warstw menilitowych w obrębie Karpat.

5

Soft-sediment deformation structures in seismically affected deep-sea Miocene turbidites (Cilento Basin, southern Italy)

Valente A., Ślączka A., Cavuoto G.

Geologos

|

2014

|

Vol. 20, No. 2

67--78

EN

Soft-sediment deformation structures (SSDS) are widespread in the upper part of the S. Mauro Formation (Cilento Group, Middle-Late Miocene). The succession is represented mainly by thick and very thick, massive, coarse-grained sandstones, deposited by rapid sedimentation of high-density turbidity currents. The most common SSDS are short pillars, dishes, sedimentary sills and convolutions. They occur mostly in the upper parts of sandstone beds. Vertical tubes of 4–5 cm in diameter and up to 50 cm long constitute the most striking structures. They begin in the middle part of sandstone beds, which are basically massive or contain faint dish structures. These tubes can bifurcate upwards and/ or pass into bedding-parallel veins or dikes. The vertical tubes sometimes form sand volcanoes on the then sedimentary surface. The SSDS are interpreted as the result of earthquake-triggered liquefaction and/or fluidisation of the turbidites that were affected by the seismic shocks. This implies that the deformed layers should be considered as seismites.

6

Charakterystyka sedymentologiczna górnej części warstw szydłóweckich

Vierek A.

Przegląd Geologiczny

|

2008

|

Vol. 56, nr 9

848-856

EN

The Givetian to Frasnian boundary interval in the N part of the Kielce region (Holy Cross Mts.) consists of dark-coloured shales, marls and micritic limestones defined as Szydłówek Beds. The upper parts of the Szydłówek Beds are well exposed in the Kostomłoty-Mogiłki and Górno-Józefka quarries. These sections are situated in Kostomłoty transitional facies zone between the shallow-water carbonate platform and the deeper Łysogóry basin. The uppermost parts of the Szydłówek Beds comprise many fine-grained intercalations: laminated calcisiltites, calcarenites, calcirudites and coquinas beds. The shales, marls and micritic limestones are hemipelagic deposits of deep, quiet and oxygen-depleted basin, whereas grained limestones correspond with shallower water and higher energy environment. Laminated calcisiltites and finer calcarenites originated in the environment below storm wave base and are interpreted as surge-like turbidity flows deposits. Thicker calcarenites, calcirudites, and coquinas beds were deposited about storm wave base and are interpreted as tempestites.

7

Large-scale erosional channels in the Lower Cambrian sandstones, Gieraszowice environs (Kielce Block, Holy Cross Mts.)

Mizerski W., Orłowski S., Przybycin A., Skurek-Skurczyńska K.

Kwartalnik Geologiczny

|

1999

|

Vol. 43, Nr 3

353-364

EN

Unique erosional channels of meridional strike have been recognized in the Lower Cambrian sandstones (Ociesęki Sandstone Formation) at Gieraszowice village within the Klimontów Anticlinorium (Kielce Block). These channels have been interpreted as "strom-cut cross-shelf channels" related to the undertow induced by strong storm waves (waves generated by a series of submarine seismic shocks) during deposition of the Cambrian sediments within a shelf zone. It is highly probable that earthquakes occurring in short time intervals generated the current which eroded the channels. After the deepest channel had been formed the earthquakes led to a sliding of partly consolidated sediments onto is floor.

PL

W okolicach Gieraszowic w antyklinorium klimontowskim (blok kielecki), w formacji piaskowców z Ociesęk, udokumentowanej tu trylobitami i śladami organicznymi, stwierdzono unikatowe rynny erozyjne o rozciągłości południkowej. Warstwy osadów wypełniających rynny są nachylone skośnie do powierzchni uławicenia, w której są wycięte, i dochodzą pod kątem około 40° do powierzchni rozdzielającej sekwencję dolną, w której wycięte są rynny, z przykrywającą ją sekwencją górną. Na spągowych powierzchniach warstw wypełniających rynny stwierdzono ślady organiczne. Na podstawie badań płytek cienkich pobranych z różnych miejsc odsłonięcia, a także na podstawie obserwacji terenowych, rynny te zinterpretowano jako utworzone w wyniku działania powrotnego prądu przydennego lub rozrywającego powstałego na skutek silnego falowania sztormowego (falowania wywołanego serią podmorskich wstrząsów tektonicznych) w trakcie sedymentacji utworów kambryjskich w strefie szelfu. Jest wielce prawdopodobne, iż przyczyną powstania prądu, który wyerodował rynny, była seria wstrząsów tektonicznych, występujących w krótkich odstępach czasu, powodujących: - spiętrzenie wód w strefie brzegu i powstanie powrotnego prądu przydennego lub rozrywającego o tak dużej energii, że wyerodował na powierzchni dna rynny o głębokości dochodzącej do 5m i przebiegu prostopadłym do linii brzegowej; omawiane formy można prawdopodobnie zaliczyć do storni-cut cross-shelf channels (W. L. Duke i in.,1991); - naruszenie stateczności osadów w sąsiedztwie najgłębszej rynny, powodujące szybki zsuw materiału częściowo skonsolidowanego na dno rynny i jej wypełnienie oraz wzburzenie chmury osadu, która opadając zapełniła pozostałe zagłębienia dna; zsuw ten odbył się ku wschodowi z obszaru na W od rynny; - niewielką rotację bloku dna morskiego, po której, po wypełnieniu rynien, sedymentacja wróciła w zasadzie do pierwotnego planu sprawiając jednak, że osady sekwencji górnej mają nieco inne położenie warstw w porównaniu do sekwencji dolnej, w której wyerodowane są rynny. Po wypełnieniu rynien zbiornik nieznacznie się pogłębił i kontynuowała się sedymentacja analogicznych utworów z podobnym zespołem śladów organicznych, do zs

8

A new occurrence of benthic fauna in the Niewachlów Greywackes (Upper Silurian) from Zalesie near Łagów in the Holy Cross Mountains

Kozłowski W., Tomczykowa E.

Kwartalnik Geologiczny

|

1999

|

Vol. 43, Nr 1

EN

In the Bardo Syncline in Zalesie near Łagów, there occur numerous assemblages of benthic fauna which correspond to a fauna from Gruchawka and Jurkowice. The predominant trilobite group occurs with graptolites of the Bohemograptus bohemicus Zone. The Niewachlów Greywackes, and other deposits corresponding to them in the Holy Cross Mountains containing Baliozoma erraticum (Schrank), are included by the authors to the Lower Siedlce unit (Upper Ludlow).

PL

W synklinie bardziańskiej, w Zalesiu pod Łagowem, w szarogłazach niewachlowskich znaleziono liczny zespół fauny bentonicznej, odpowiadający faunie znanej z Gruchawki (E. Tomczykowa,1993; J. Malec, 1993) i Jurkowie (A. Romanek, M. Rup, 1989), a prawdopodobnie też z Widełek i Niestachowa. Z oznaczonych tu trylobitów największe znaczenie stratygraficzne i korelacyjne mają: Baliozoma erraticum (Schrank), Dalmanires nexilis (Saper), Richterarges kielcensis Tomczykowa, Helokybe sp., Harpidella sp., Sphaeroxochus sp. Wskazują one na wiek warstw odpowiadający środkowej części ludlowu (E. Tomczykowa, 1993). Bezpośrednio poniżej serii z fauną bentoniczną, która ma prawdopodobnie charakter turbidytowy, znaleziono graptolity: Bohemograptus bohemicus (Barrande), B. bohemicus tenuis (Bouăek) i Pristiograptus sp. Z serii tej, oprócz wymienionych powyżej, wcześniej podawane były (E. Tomczykowa, 1959): Monograptus tomczyki Willefert (wcześniej określony jako Monoclimacis ultimus Perner) oraz Linograptus posthumur Richter. Graptolity te potwierdzają pozycję stratygraficzną poziomu z Baliozoma erraticum (Schtank), wskazując na poziom Bohemograptus bohemicus. Szarogłazy niewachlowskie oraz większa część warstw kieleckich (sensu J. Malec, 1993), która zawiera przewodnie trylobity poziomu z Baliozoma, 104 i 224 m poniżej zlepieńca miedzianogórskiego (według J. Malca, 1993), należy zdaniem autorów do poziomu B. bohemicus, czyli do dolnych siedlec. Problem wieku stropowej części profilu Gruchawki pozostaje otwarty, przynajmniej do czasu paleontologicznego udokumentowania występujących tam graptolitów.