Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Efektywna transformacja krajowej sieci elektroenergetycznej

Dołega Waldemar

Zeszyty Naukowe Instytutu Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN

|

2024

|

nr 112

9--19

PL

W rozdziale przedstawiono problematykę dotyczącą efektywnej transformacji krajowej sieci elektroenergetycznej. Ukazano charakterystykę krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Omówiono obecne uwarunkowania funkcjonowania krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Scharakteryzowano wyzwania dotyczące krajowej sieci elektroenergetycznej: przesyłowej i dystrybucyjnej. Dotyczą one głównie sfery inwestycyjnej. Przedstawiono wnioski dotyczące stanu obecnego i zagrożeń funkcjonowania krajowej sieci elektroenergetycznej oraz wyzwań stojących przed operatorami systemów.

EN

In this paper, subject matter connected with effective transition of national electric power grid is shown. Profile of national electric power grid: transmission and distribution is performed. Present conditions connected with operation of national electric power grid: transmission and distribution are discussed. Challenges connected with national electric power grid: transmission and distribution are performed. They concern mainly investment sphere. Conclusions connected with actual state and threats of national electric power grid operation and challenges for system operators are performed.

2

Pszczyna poviat in the perspective of a green economy. Case study in well-being and living research

Marszowski Ryszard, Kucharski Piotr, Pilch Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 157

345--362

EN

Purpose: light of the research results presented in this article, the research results respond to the need to create the best conditions for the development of green economy in the Pszczyna poviat in the new perspectives of economic transformation based on one's own potential. Design/methodology: the research results presented in the article were obtained on the basis of a random-quota sample of 100 small, medium, large and large enterprises running his business activity in the area of the Pszczyna poviat. The respondents to the research were only people who own the enterprise or are responsible for its key directions of development. Findings: in the perspective of the conducted research, it seems that the decisive factors contributing to the vision of a green economy in the Pszczyna poviat – in a dynamically changing environment – is the strengthening of sustainable environmental development, in which the needs of the present generation can be satisfied without reducing the chances of future generations to meet them. Originality: the conclusions and recommendations of the study may be of importance to practitioners and researchers dealing with climate change mitigation, strategy implementation, public partnerships for sustainable development conducive to the well-being and quality of life of local communities.

3

Mining municipalities and districts in Poland in the perspective of equitable transformation

Marszowski Ryszard, Kucharski Piotr, Pilch Anna

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2022

|

z. 157

328--344

EN

Purpose: On the basis of their own research, the authors of the article undertook to determine the factors determining future social and economic development and to develop recommendations for strengthening active economic, social and labour market policies in mining municipalities and districts in Poland – in the perspective of the "European Green Deal" plan and "Just Transition" Design/methodology: the results presented in the article were obtained on the basis of the implementation of questionnaire research, expert interviews, literature review, critical literature analysis, documentation analysis, statistical descriptive analysis. Findings: As a result of the analyses and surveys carried out, the article presents an extensive set of conclusions, the most important of which are those relating to social. The presented attempt of the prospective approach to the phenomena and processes which may result from the transformation of the hard coal mining in Poland is aimed at better understanding of the role which may be fulfilled in the future by the local self-government in the area of which the operating or disused mines and mining enterprises are located. Secondly which are related to the perspective of the hard coal mining transformation process, first of all showed terms the scale of challenges faced by mining municipalities. The indicated processes are nowadays dominated by the challenge of creating new ecological solutions of high quality both in the sphere of their social acceptance in the utilitarian dimension. It is a process that allows for a better understanding of the role of local government in the transformation process, which will probably take up, in a fragmentary way, economic, social and environmental challenges resulting from the contemporary development of economy based on knowledge and determined by the Industrial Revolution 4.0. Originality: the findings and recommendations of the study may become relevant for practitioners and researchers dealing with climate change mitigation, strategy implementation, cross-sectoral partnerships and sustainable development of transformed areas.

4

Energy generation, transition and sustainable growth in Turkey

Pashaev Ibragim

Polityka Energetyczna

|

2022

|

T. 25, z. 1

23--38

EN

The structural economic problems of Turkey have led to the significant challenges for the development of the country, especially in the postcoronavirus economy. One of such challenges is the achievement of the sustainable development imperatives in combination with the preservation of the competitive advantages of the Turkish economy. The loss of the major drivers of the economy of the country, including tourism and logistics, in complex with the economic deterioration of the monetary system of the country are the major components of the current crisis. This controversy is analyzed in the paper along with the search for the best options of the energy sphere development in Turkey. This search covers economic aspects of the current situation in the country. The authors put forward and prove a hypothesis that Turkey energy system can be more influential on its economic development. This proof is based on the energy mix analysis and on the thorough review of the potential of the country for the green energy development and its economic effectiveness for the country. The key findings of the article include the proof that the sustainable development and the green energy development in Turkey are quite different processes, which are on intention divided by political measures, the proof that Turkey has serious issues in development of the energy sector due to its low influence on the economic development in its current state, the developed recommendations for the better structuring of the energy sector development.

PL

Strukturalne problemy gospodarcze Turcji doprowadziły do poważnych wyzwań dla rozwoju kraju, zwłaszcza w gospodarce po pandemii koronawirusa. Jednym z takich wyzwań jest osiągnięcie założeń zrównoważonego rozwoju w połączeniu z zachowaniem przewag konkurencyjnych tureckiej gospodarki. Utrata głównych sił napędowych gospodarki kraju, w tym turystyki i logistyki, w połączeniu z pogorszeniem się sytuacji gospodarczej systemu monetarnego kraju to główne elementy obecnego kryzysu. Kontrowersje te są analizowane w artykule wraz z poszukiwaniem najlepszych opcji rozwoju energetyki w Turcji. Poszukiwanie to obejmuje ekonomiczne aspekty aktualnej sytuacji w kraju. Autorzy stawiają i udowadniają hipotezę, że system energetyczny Turcji może mieć większy wpływ na jej rozwój gospodarczy. Dowód ten opiera się na analizie miksu energetycznego oraz na wnikliwym przeglądzie potencjału kraju dla rozwoju zielonej energii i jej efektywności ekonomicznej. Kluczowe wnioski z artykułu są takie, że zrównoważony rozwój i rozwój zielonej energii w Turcji to zupełnie różne procesy, które celowo dzieli się środkami politycznymi, powodując, że Turcja ma poważne problemy z rozwojem energetyki, ponieważ w obecnym stanie ma ona niewielki wpływ na rozwój gospodarczy. Zostały wypracowane rekomendacje, których realizacja pozwoli na lepsze ustrukturyzowanie rozwoju energetyki.

5

Oddolna budowa energetycznej odporności elektroprosumenckiej JST w miejsce bezpieczeństwa energetycznego w schodzącej rządowej polityce energetycznej

Popczyk Jan

Energetyka

|

2022

|

nr 1

18--30

PL

Jeśli w końcu 2021 r. polska energetyka WEK-PK(iEJ) – czyli wielkoskalowa energetyka korporacyjna paliw kopalnych, ze złowrogim cieniem energetyki jądrowej w tle od 2006 r. – zderzyła się ze ścianą żelbetową (rok wcześniej była to jeszcze ściana z cegły), to trzeba definitywnie uznać, że jest to ściana stanowiąca punkt bifurkacji transformacji energetycznej. Inaczej, państwo polskie na zawsze utraciło wiarygodność gwaranta bezpieczeństwa energetycznego, czyli utraciło zdolność wypełniania zasady subsydiarności w odniesieniu do potrzeb energetycznych obywateli i gospodarki państwa. Zatem żelbetowa ściana definitywnie zamknęła przyszłość dotychczasowego energetycznego porządku ustrojowego w Polsce i otworzyła nowy (i nie jest ważne, że ten nowy porządek nie jest jeszcze formalnie zaakceptowany). Tego nie jest już w stanie odwrócić obecny rząd, ani żaden inny – koniec kropka. Z drugiej strony żaden samorząd (społeczność JST) nie jest w stanie już uwolnić się od odpowiedzialności za oddolne zbudowanie swojej energetycznej odporności elektroprosumenckiej. A tego nie da się zrealizować inaczej jak tylko w ustroju społecznej gospodarki rynkowej. Przy tym samorządy mają trzy dekady na zbudowanie docelowej odporności elektroprosumenckiej JST. W tym czasie państwa nikt nie może uwolnić od kontrolowanego, w trybie schodzącym, wygaszenia energetyki WEK-PK(iEJ). Tego z kolei nie da się już zrealizować inaczej jak tylko za pomocą konkurencji (na rynku czasu rzeczywistego) rozgrywającej się na krytycznej wirtualnej osłonie kontrolnej na rynku energii elektrycznej między jego ustrojowymi (prawnymi) porządkami – starym i nowym. Artykuł koncentruje się w tym kontekście na oddolnych zadaniach własnych środowiska platformy PPTE2050. Są to zadania przekształcające na niej w 2022 r. koncepcję transformacji energetyki do elektroprosunmeryzmu za punktem bifurkacji w plany budowy odporności elektroprosumenckiej JST. Przy tym są to plany uwzględniające wstępną weryfikację (2021) koncepcji w ramach prac studialnych nad Terytorialnym Planem Sprawiedliwej Transformacji Regionu Wałbrzyskiego (korzystającego z przyznanego przez Komisję Europejską statusu regionu węglowego) oraz nad modelem transformacji energetycznej m.st. Warszawy w horyzoncie 2050 do elektroprosumeryzmu. Ponadto plany uwzględniają wschodzącą współpracę PPTE2050 z Parlamentarnym Zespołem ds. Prawa elektrycznego. Także współpracę ze Śląskim Związkiem Gmin i Powiatów w zakresie szkolenia w 2022 r. specjalistów ds. odporności elektroprosumenckiej JST.

EN

If, in the end of the year 2021, the Polish WEK-PK(iEJ) power industry crashed into a reinforced concrete wall (a year earlier It had only been a brick one) we must definitely conclude that it was a wall being the bifurcation point of the energy transition. In other words, the Polish state lost forever credibility to be the energy safety guarantor i.e. it was no more able to fulfil the subsidiarity principle with regard to energy needs of citizens and the state economy. Therefore, the reinforced concrete wall definitely closed the future of the current energy systemic order in Poland and opened the new one (and It is of no importance that this new order has not yet been formally accepted). This process can no longer be reversed either by the present government or by any other - full stop, finished. And no self-government (JST community) is anymore able to discharge itself of responsibility for the grass roots building its electroprosumeric energy resilience. But this cannot be realised in any other way but in the order of a social market economy. Moreover, self-governments have three decades to build their target JST electroprosumeric resilience. During this time nobody can discharge the state from the controlled, in the descending mode, phasing-out of the WEK-PK(iEJ) energy industry. This in turn cannot be done except through competition (in the real time market) taking place on a critical virtual control front-end between systemic (legal) orders - the old and the new one - in the electric energy market. In this context, the article focuses on the grass roots own tasks of the PPTE2050 platform environment. They are tasks transforming in the year 2022 the concept of energy transition to electroprosumerism, behind the bifurcation point, into plans to build the JST electroprosumeric resilience. In addition these plans include the initial verification of the 2021 concept in frames of study works on Territorial Just Transition Plan for Wałbrzych Region (benefitting from the coal region status granted by the European Commission) and on the model of the Capital City of Warsaw energy transition to electroprosumerism within the 2050 time horizon. Except this, the plans include emerging cooperation between PPTE2050 and the Parliamentary Group for Electricity Act as well as the cooperation with the Silesian Union of Municipalities and Districts in the framework of training in 2022 the specialists in the field of the JST electroprosumeric resilience.

6

Ustawa o dostępie do informacji – początek Prawa elektrycznego

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 10

671--684

PL

Z ogromną dynamiką utrwalają się na świecie cele polityczne transformacji energetycznej do neutralności klimatycznej 2050. W tym nurcie – celów politycznych – w dużym stopniu tworzą się podstawy nowego globalnego porządku: społecznego, gospodarczego i środowiskowego. Nie wykorzystując szans Polska ostatnie dwie dekady nie tylko straciła, ale znacznie gorzej, pogrążyła się w pułapce nieadekwatności rozwojowej (mniej elegancko: osunęła się w zacofanie, z którego wyjście będzie niezwykle bolesne i kosztowne we wszystkich trzech wymiarach zachodzących zmian). Artykuł – mimo niesprzyjających polskich okoliczności – kontynuuje konsolidację potrzebnych rozwiązań, stanowiących trójkąt sił sprawczych transformacji energetycznej bazującej na podstawach fundamentalnych. Transformacji umożliwiającej Polsce wydobycie się ze strefy wykluczenia. Koncentracja na Prawie elektrycznym (jednej z trzech sił sprawczych) ma w artykule symboliczny związek ze 100-leciem uchwalenia przez Sejm RP (21 marca 1922 r.) pierwszej ustawy elektrycznej, jednej z najnowocześniejszych wówczas w Europie (i na świecie, a światem – w kontekście elektryfikacji – były wtedy Europa i USA). Priorytet dla ustawy elektrycznej bezpośrednio po odzyskaniu niepodległości trzeba widzieć w sytuacji politycznej Polski, która była dramatyczna. Po raz pierwszy w historii została zamordowana (16 grudnia 1922 r.), z powodów politycznych podziałów, pierwsza osoba w Państwie, pierwszy Prezydent Niepodległej Polski Gabriel Narutowicz. I sytuacja w elektryfikacji była też tragiczna: w przodujących krajach roczne zużycie energii elektrycznej było na poziomie 100-200 kWh na osobę, a w Polsce 9 kWh. Jedno jednak wyróżniało Polskę wówczas na plus. Było to „osadzenie” w świecie. Czyli w strefie euroatlantyckiej, która wiek elektryczności uczyniła znakiem rozpoznawczym kolejnego etapu swojej wielkości. Mianowicie, w tym świecie, w powstających w nim firmach przemysłu elektrotechnicznego oraz w uczelniach technicznych na wydziałach mechanicznych, energetycznych, a nawet już elektrycznych, w gwałtownie przyspieszającej praktyce elektryfikacyjnej kształtowały się (przed uzyskaniem przez Polskę niepodległości) kompetencje polskich inżynierów i polskich profesorów, polskich przedsiębiorców oraz samorządów i organizacji społecznych jako organizatorów późniejszej elektryfikacji międzywojennego dwudziestolecia oraz fundamentów wojennego przetrwania i powojennego budowania elektroenergetyki. Elektroenergetyki, która w trybie wschodzącym zastąpiła schodzącą międzywojenną elektryfikację (realizowaną w postaci lokalnych systemów, dramatycznie zresztą zredukowanych w czasie wojny, nierzadko do „zera” [1]).

EN

Pitical aims of energy transition to climate neutrality 2050 perpetuate in the world with a really high dynamics. In this trend - of political aims - to a large exent the fundamentals of a new global order: social, economic and environmental form themselves. Taking no advantage of opportunities Poland not ony forfeited the last two decades, but - much worse - plunged into the trap of development inadequacy (less elegantly: slumped into underdevelopment, getting out of which will be incredibly painful and expensive in all three dimensions of the changes taking place). This article, despite unfavourable Polish circumstances, continues consolidation of necessary solutions forming the driving forces triangle of energy transition which bases on fundamental key-stones. The transition, enabling Poland breaking out of the exclusion pocket. Focusing on Electricity Act (one of the three driving forces) is in this article a symbolic link with the 100th anniversary of adoption by the Polish Parliament (on March 21,1922) of the first electricity act, one of the most modern at that time in Europe (and in the world, as the world - in the context of electrification - were then Europe and the USA). Priority for the electricity act right after gaining independence must be viewed in the Polish political situation which was dramatic at that time. For the first time in this country's history there was murdered its First Citizen, first President of Independent Poland Mr Gabriel Narutowicz. The situation in electrification was also dramatic: in the leading countries the annual consumption of electric energy was on the level of 100-200 kWh per capita while in Poland it was equal only 9 kWh. But there was one thing that positively distinguished Poland from among other countries - it was its "grounding" in the world i.e. in the Euro-Atlantic region which made the je of "age of electricity" the hallmark of the next stage of its greatness. And in this world, in the coming into being electric engineering companies and technical universities with their faculties of mechanics, power engineering and even at last electrical ones, in the rapidly accelerating electrification practice there were being shaped (before Poland gained its independence) competences of Polish engineers and professors, Polish entrepreneurs as well as local governments and social organizations as the later organizers of interwar electrification, then creators of the foundations of war survival and finally builders of the after-war electric power industry. This power industry which in the rising mode replaced the descending interwar electrification (realized in the form of local systems, besides, dramatically reduced - very often to zero - during the war [1]).

7

Prawo elektryczne – mapa prac rozwojowych i proponowana struktura (rozdziały) ustawy

Popczyk Jan

Energetyka

|

2021

|

nr 7

509--528

PL

Prawo elektryczne w połowie 2021 r. staje się w Polsce tematem o krytycznym znaczeniu, zarówno teoretycznym jak i praktycznym. W ujęciu teoretycznym dlatego, że potrzebuje ono doktryny prawnej na miarę zmian, których w energetyce dotychczas świat nie doświadczył, na miarę celu, jakiego nigdy jeszcze nie musiał realizować. W wielopłaszczyznowym ujęciu praktycznym znaczenie Prawa elektrycznego ujawnia się natomiast w trzech wymiarach. Po pierwsze – ma ono wielką siłę unifikacji dyskusji dotyczącej transformacji energetycznej. Dyskusji, której charakter zmienił się w ciągu kilku lat w trybie przełomowym, ze skrajnie hermetycznego w skrajnie zdemokratyzowany. Dyskusji, która w destrukcyjnym trybie (niestety) ogarnia całą przestrzeń publiczną (polityczno-społeczną). Po drugie – Prawo elektryczne ma w sobie potencjał odbudowy wartości (wiary w społeczeństwie, że się je da odbudować), wykraczający daleko poza przedmiot tradycyjnie rozumianej energetyki – chociaż z naturalnych powodów jest on (ten potencjał) na razie dla dominującej części społeczeństwa jeszcze niewidoczny. Dlatego, bo nowe wartości nie wpisują się łatwo w dotychczasowy dychotomiczny system: wartości oświeceniowe (liberalizm) vs konserwatyzm (nacjonalistyczny). Te nowe wartości będą takie, jakie ukształtuje młode cyfrowe pokolenie. W cyfrowym odhumanizowanym społeczeństwie żyć się jednak nie da. Cyfryzacja umożliwiająca transformację korporacyjnej energetyki w elektroprosumeryzm w lokalnej przestrzeni kapitału społecznego jest za to pożądanym rozwiązaniem, bo prowadzi do obywatelskiego społeczeństwa, innego niż korporacyjne. Innego przez wyższy poziom odpowiedzialności za demokrację i za środowisko, w tym za klimat. I różnego także przez niższy poziom konsumpcjonizmu (wyższy poziom samoograniczenia). Takie społeczeństwo musi pilnie zrównoważyć w Polsce (co najmniej zrównoważyć) społeczeństwo korporacyjne. Trzecim praktycznym wymiarem – jest praktyka legislacyjna. Podjęcie przez legislatorów prac nad przepisami ustawy bez gruntownego zrozumienia mechanizmów transformacji energetycznej w trybie innowacji przełomowej (czyli wpisanie się w dominującą niestety obecnie praktykę) zamiast rozwiązaniem byłoby katastrofą, jedną więcej. Artykuł obejmuje naszkicowaną w streszczeniu problematykę charakterystyczną dla badań rozwojowych i wychodzi na strukturę przepisów Prawa elektrycznego. Tę ostatnią traktuje się jako podstawę umożliwiającą rozpoczęcie prac przez zespoły legislatorów (być może konkurencyjne, konkurencja w tym wypadku byłaby – jak w wypadku całej transformacji TETIP – bardzo pożądana).

EN

Electricity Act is becoming – in the middle of 2021 – an issue of a crucial importance both theoretical and practical. In a theoretical approach this is so because it needs a legal doctrine tailor-made for changes that have not yet been experienced by the world and for the target that have still not had to be realized. But in a multi-faceted practical approach the importance of Electricity Act reveals itself in three dimensions. First, it possesses a great power to unify the discussion concerning energy transition. Discussion, the character of which has changed during the last few years in a breakthrough mode – from an extremely impenetrable one to the one which is extremely democratised. Discussion, which in a destructive mode (alas!) encompasses the whole public (political and social) sphere. Second, Electricity Act comprises the potential to reconstruct values (social belief that they can be reconstructed) going far beyond the subject of the traditionally understood energy industry – though from natural causes it is (this potential) so far not yet visible for the greater part of the population. It so happens because the new values do not fit easily into the current dichotomous system: Enlightenment values (liberalism) vs conservatism (nationalist).These new values will take form shaped by the young digital generation. One cannot live in a dehumanized digital society, but digitisation enabling transition of the corporate energy industry into electroprosumerism in a local space of the social capital is a desired solution as it leads to civil society different from the corporate one. Different, because of the higher level of responsibility for democracy and environment, including the climate. And different because of the lower level of consumerism (higher level of self-limitation). Such society must in Poland urgently counterbalance (at least counterbalance) the corporate society. The third practical dimension is the legislative practice. Undertaking of the works on the Act provisions by legislators having not a thorough understanding of the mechanisms of the breakthrough mode energy transition (i.e. following the – alas! – existing practice) would become one more catastrophe instead of the solution. This article contains the outlined in the summary problem which is characteristic for development studies and comes out towards the structure of the Electricity Act provisions. This structure is regarded as the basis enabling the beginning of the works by legislator teams (may as well be competitive – competition in this case would be, as in the whole TETIP transition, highly welcome).

8

Rozbudowa systemu zarządzania terenami pogórniczymi na terenie województwa śląskiego – e-usługa publiczna OPI-TPP 2.0

Hamerla Adam, Bondaruk Jan

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 7

34--37

PL

Proces transformacji Górnego Śląska jest związany ze zwiększającą się ilością niezagospodarowanych terenów zwalnianych przez przemysł wydobywczy. Kojarzone są z negatywnym wpływem na środowisko i krajobraz, stanowiąc istotne obciążenie dla jednostek administracyjnych, na terenie których są zlokalizowane. Jednocześnie tereny te charakteryzują się wieloma walorami, których odpowiednie wykorzystanie może przyczynić się do rozwoju nowoczesnych gałęzi przemysłu i usług. Nowo budowana e-usługa publiczna OPI-TPP 2.0 ma na celu udostępnienie danych i informacji o terenach pogórniczych oraz aktywizację inwestorów w ocenie ich przydatności do lokalizacji nowych inwestycji.

EN

The transformation process of Upper Silesia is related to the increasing amount of brownfields released by the mining industry. They are associated with a negative impact on the environment and landscape, which is a significant burden for the administrative units in which they are located. At the same time, these areas are characterised by many advantages, the appropriate use of which may contribute to the development of innovative sectors of industry and services. The newly built public e-service OPI-TPP 2.0 is aimed at providing access to data and information on post-mining areas and activating investors in assessing their suitability for the location of new investments.

9

Analiza zmian w zawodach na peryferyjnym rynku pracy

Chojnacki W.

Zeszyty Naukowe. Organizacja i Zarządzanie / Politechnika Śląska

|

2018

|

z. 115

5--23

PL

Rozwój społeczno-ekonomiczny wymusza nie tylko większą złożoność struktur organizacyjnych, ale także zacieśnianie współpracy oraz stosowanie nowoczesnych metod pomiaru i oceny zmian w obszarze bezrobocia. Zastosowana metoda projektów umożliwiła głównie identyfikację, opis oraz w pewnym zakresie wyjaśnienie przyczyn pojawiania się zawodów deficytowych i nadwyżkowych. Prezentowane wyniki badań wskazały, że wykonywany zawód jest ważnym wskaźnikiem posiadanego zasobu kapitału kulturowego, edukacyjnego i społecznego jednostki, który w dużej mierze konstytuuje pozycję jednostki w strukturze społeczności lokalnej[2]. Jest to zgodne z założeniami funkcjonalno-strukturalnej teorii uwarstwienia społecznego, którą zapoczątkował K. Davis i W. Moore i rozwijał P. Blau, który wskazał, że istotnym wymiarem zmian społecznych jest kwestia uwarstwienia, a szczególnie analiza zmian w statusie ludzi aktywnych zawodowo i bezrobotnych oraz zajmowanej przez nich pozycji społecznej, strukturze zaspokajania potrzeb.

EN

Socio-economic development requires not only more majority complexity organizational structures and network interdependence, but widely used modern methods measurement changes, which are characterized by specific procedures studies. Implemented projects method made possible to identify and explain the need of differentiating the deficit and surplus professions. And moreover this method was based on necessity of isolating defined stages, which were of colossal significance for achieving assumed final result. The presented research results indicated that differentiated professional groups are the important factor for possessing resources of cultural, educational and social capital, which to great extent constitutes their position in regional and local social structures. Such approach is concordant with functional and structural theories, which were initiated by K. Davis and W. Moore, and developed by P. Blau indicates that an important dimension of change is the issue of social stratification, especially the analysis of changes in the status of the working and unemployed, as well as their social position, the structure of meeting the needs.

10

Planning and building 100% renewable energy infrastructure with the technologies of the future

Uyar T. S.

Journal of KONES

|

2018

|

Vol. 25, No. 4

437--445

EN

When and why humanity faced the Energy Problem, it is a question. What was the problem? How are we trying to handle it since the beginning? Do we have enough resources of renewable energy? Which technologies are mature enough to contribute and take part in the solution? Are they available in the market with compatible prices? What is the role of storage for dealing with the intermittent nature of renewable energy resources? Why do we need to build, operate, integrate and manage energy efficiency, storage and renewable energy in harmony with nature by smart grids in sustainable cities of the future? Is transition to 100% Renewable Energy the solution? If so what else is required to reach this target? What are we going to do with the existing system? Which methodologies and techniques we need to use to realize this transition with minimum costs and externalities? How are we going to justify this transition? Is it only a technology problem? What parameters we need to consider when we are trying to live in harmony with nature? How are we going to readapt human beings to be satisfied with minimum ecological footprint societies? Can human beings build democratic societies where energy efficiency and 100% renewable energy is respected and beneficial for each individual of the communities? Transition to 100% renewables requires planning the future with the information of the future. For reaching this target we need to carry on a multidisciplinary approach to understand and take into consideration the basic constraints and requirements of the living space we are sharing all together in the atmosphere. How to Speed-up the Global Transition to 100% Renewable Energy?

11

Comparative advantage of the EU in global value chains: How important and efficient are new EU members in transition?

Gurgul H., Lach Ł.

Managerial Economics

|

2016

|

Vol. 17, no. 1

21--58

EN

We suggest original modifications and extensions of the recently presented methodological developments in ex-post accounting framework in global value chains in order to obtain empirical results both for the analyzed group of ten CEE economies as well as at a country-and-sectorspecific level. The empirical results confirm that the role of the selected CEE economies in transition in creating value added with respect to the total value added in the European Union in the GVC framework was biggest in the cases of agriculture-, wood-products-, metal-production, and travel-and-tourism-related sectors. We also found that, after two decades of transition, the measures of productivity in the examined economies in 2009 were still much lower as compared to the EU average for most of the sectors. Moreover, in the transition period, these indexes were increasing, especially after EU accession. In contrary, after two decades of transition, the measures of capital efficiency in the ten CEE economies in 2009 were comparable to the EU average for most of the sectors. Moreover, during this period, the growth rates of these indexes were, in general, positive. However, their growth rates dropped after EU accession.

12

Partially Ordered Domains for Representing Activities

Winkowski J.

Prace Instytutu Podstaw Informatyki Polskiej Akademii Nauk

|

2015

|

Nr 1033

1--15

EN

The paper describes structures which can be used to represent activities of broad class. The concept of event structure is generalized to represent activities which may be discrete, continuous, or of mixed nature. Configuration structures of the more general event structures are used to deńe axiomatically configuration domains. Elements of such domains are abstract representants of runs of represented activities. The partial order of elements reects how each run extends to longer runs. It is shown that configuration domains deńe event structures which can be interpreted as interactions of sets of objects.

PL

Praca opisuje struktury, których można użyć do reprezentowania szeroko rozumianych działalności. Uogólnia struktury zdarzeń tak, by mogły reprezentować działalności dyskretne, ciągłe i mieszanej natury. Konfiguracje tak uogólnionych struktur zdarzeń zostały użyte do aksjomatycznej definicji dziedzin konfiguracji. Elementy takich dziedzin są abstrakcyjnymi reprezentantami przebiegów reprezentowanych działalności. Pokazano, że dziedziny konfiguracji definiują struktury zdarzeń, które można interpretować jako współdziałania pewnych zbiorów obiektów.

13

Key sectors after a decade of transition: Evidence from Poland

Gurgul H., Lach Ł.

Managerial Economics

|

2015

|

Vol. 16, no. 1

39--79

EN

This paper is one of the first studies dedicated to the extensive examination of the dynamics of key sectors in Poland in the period of transition. The research was based on the maximum entropy decomposition of the Leontief inverse applied to the highly-disaggregated input-output tables covering the period of 2000–2005. The results allow formulating the list of sectors, which, more or less, have preserved the status of the key sectors in Poland. In turn, some sectors (especially the financial-intermediation- and food-and-agriculture-related ones) have significantly derailed, while services-related sectors (including the transport, tourism, and trade services) have clearly gained in importance. These facts, together with rising importance of certain manufacturing sectors, may suggest that Poland has largely managed to avoid the most negative consequences of the process of de-industrialization, which has been taking place in CEE from the beginning of transition.

14

Investigation of value innovation potential under transitional conditions in Serbia

Živković D., Manasijević D., Štrbac N., Niculović M., Živadinović J.

Management and Production Engineering Review

|

2015

|

Vol. 6, No. 2

82--88

EN

Nowadays, business environment is faster than ever in the field of new technologies. The firms are forced to find new ways to compete and survive through innovations. To meet these demands, different tools and techniques are used in order to measure capability of firms to innovate. One of them is the Value Innovation Potential Assessment Tool, which helps to identify appropriate opportunities for firms to use it to assess their effectiveness of innovation work. The main goal of this paper was to investigate the Value Innovation Potential under transitional conditions in some firms in South-Eastern Serbia. The research was done using a questionnaire taken from literature, which was applied to one hundred employees in mentioned Serbian firms. The data were statistically analysed, explained and main conclusions were obtained. Proposed factor model of Value Innovation Potential was tested using confirmatory factor analysis (CFA) on investigated population.

15

Op-Ug TD optimizer tool based on MATLAB code to find transition depth from open pit to block caving

Bakhtavar E.

Archives of Mining Sciences

|

2015

|

Vol. 60, no. 3

687--695

EN

In this study, transition from open pit to block caving has been considered as a challenging problem. For this purpose, the linear integer programing code of Matlab was initially developed on the basis of the binary integer model proposed by Bakhtavar et al (2012). Then a program based on graphical user interface (GUI) was set up and named “Op-Ug TD Optimizer”. It is a beneficial tool for simple application of the model in all situations where open pit is considered together with block caving method for mining an ore deposit. Finally, Op-Ug TD Optimizer has been explained step by step through solving the transition from open pit to block caving problem of a case ore deposit.

PL

W pracy tej rozważano skomplikowane zagadnienie przejścia od wybierania odkrywkowego do komorowego. W tym celu opracowano kod programowania liniowego w środowisku MATLAB w oparciu o model liczb binarnych zaproponowany przez Bakhtavara (2012). Następnie opracowano program z wykorzystujący graficzny interfejs użytkownika o nazwie Optymalizator Op-Ug TD. Jest to niezwykle cenne narzędzie umożliwiające stosowanie modelu dla wszystkich warunków w sytuacjach gdy rozważamy prowadzenie wydobycia metodą odkrywkową oraz wydobycie komorowe przy eksploatacji złóż rud żelaza. W końcowej części pracy podano szczegółową instrukcję stosowanie programu Optymalizator na przedstawionym przykładzie przejścia od wydobycia rud żelaza metodami odkrywkowymi poprzez wydobycie komorami.

16

Skrót w mieście

Krawczyk K.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2014

|

nr 13

107--113

PL

Od czasów „wynalezienia” obudowanej ulicy i placu jako „drogi” w przestrzeni miasta, pojawiła się potrzeba jej skracania. Gęsta zabudowa definiuje przestrzeń miejską, stanowiąc zarazem barierę dla ruchu. Najbardziej piesze miasto świata – Wenecja – jest doskonałym przykładem funkcjonowania skrótu. Autor stawia tezę, że perforacja parterów budynków jest konieczna, jeśli miasto ma być przyjazne pieszemu. Pieszy jest wymagającym użytkownikiem przestrzeni miejskiej. Niecierpliwość i konserwacja energii stale skłania go do poszukiwania łatwiejszej trasy. Skrót bardzo często zaskakuje użytkownika i skłania go do wprowadzenia zmian we własnej wyobrażeniowej mapie miasta. Kontrast między przestrzenią otwartą i zadaszoną tworzy psychologiczną granicę pomiędzy połączonymi wnętrzami miejskimi. Na przykładach historycznych i współczesnych, autor analizuje typologię, funkcję, a także aspekt środowiskowy, ergonomiczny i psychologiczny towarzyszący przejściom, pasażom i skrótom w przestrzeni miejskiej.

EN

Since the days of “invention” of enclosed street and city square, which form “a way” through the city, shortening it became a necessity. Dense development defines urban space, but at the same time, forms a barrier to movement. Most walkable city in the world – Venice – makes a perfect example of how shortcuts work. The author argues that perforation of buildings ground levels is essential, if the city is to be pedestrian friendly. Pedestrian is a demanding user of urban space. Impatience and conservation of energy continuously drives him to seek an easier route. Shortcut very often surprises its user, and leads him to make corrections in own mental map. The contrast between open and covered space creates a psychological boundary between the adjoining urban interiors. Using both historic and contemporary examples, author analyzes the typology, function, and also the environmental, ergonomic and psychological aspect accompanying transitions, passages and shortcuts in urban space.

17

Analiza zjawiska transportu neutronów przez przegrody betonowe i możliwości jego wykorzystania w badaniach materiałowych

Piotrowski T., Skubalski J.

Materiały Budowlane

|

2014

|

nr 5

94--96

PL

Symulacje komputerowe wskazują, iż wzrost gęstości przegrody ma niewielki wpływ na osłabienie promieniowania neutronowego. Optymalna kompozycja składu betonu osłonowego przed promieniowaniem gamma jest inna niż optymalna kompozycja betonu osłonowego przed promieniowaniem neutronowym. W artykule przedstawiono dwa badania eksperymentalne pozwalające na analizę zjawiska transportu neutronów przez zaprawy cementowe i naprawcze zaprawy polimerowo-cementowe PCC. Przedmiotem analizy był m.in. wpływ rodzaju cementu, dodatku polimeru oraz wilgotności na transport neutronów oraz możliwości wykorzystania tego zjawiska w badaniach materiałowych.

EN

Monte Carlo computer simulations indicate that an incre- ase in the density of the shielding member has minor effect on the weakening of neutron transport and, therefore, the optimal composition of a shielding concrete against gamma radiation is different than the optimal composition of shielding concrete against neutron radiation, which results from the atomic composition of the barrier. The article presents an analysis of neutrons transport through concrete cement mortar and PCC mortar. The goal was to find an influence of the cement type and moisture content on the shielding properties against neutron of a composite and the possibility of using this phenomenon in building material investigation.

18

On the Transition Reduction Problem for Finite Automata

Dahmoune M., Abdalaoui E. H., Ziadi D.

Fundamenta Informaticae

|

2014

|

Vol. 132, nr 1

79--94

EN

In this paper we apply the concept of common follow sets (CFS) of a regular expression to homogeneous finite state automaton. Based on this concept and using particular binary trees, we devise an efficient algorithm to reduce (minimize) the number of transitions of the automaton recognizing the language L(En) denoted by the regular expression En= (1 + ε) · (2 + ε) · (3 + ε) · · · (n+ε). Experiments reveal that for small values of n, all ε –free NFAs with n+1 states and with a minimum number of transitions for L(En) are exactly those obtained by our construction. Also, the produced ε-free NFA is asymptotically minimal, in the sense that the number of transitions is equivalent to n(log2 n)2 which corresponds in the same time to the upper and the lower bound. We conjecture that our construction is not only a reduction but a minimization for L(En).

19

Zielona gospodarka w dokumentach strategicznych Unii Europejskiej

Ryszawska B.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 3

26--37

PL

Celem artykułu jest przedstawienie koncepcji zielonej gospodarki i zidentyfikowanie jej obecności w głównych dokumentach strategicznych Unii Europejskiej, które zakreślają ramy problemowe dla polityk szczegółowych i programów działania oraz stanowią wytyczne dla krajów członkowskich, pokazując jednocześnie drogę transformacji gospodarki.

EN

The global financial crisis influenced the content of the new European Union`s strategy Europe 2020. The strategy emphasizes sustainable development and green economy as an engine of future development.. The green economy has a significant role in the structural changes in European economies. Horizontal, environmental and sectorial strategies support the transition to green economy.

20

W stronę trwałego i zrównoważonego rozwoju: przyczyny i kierunki zmian relacji gospodarka – środowisko w układzie presja – stan – reakcja w Polsce w latach 1988-2010

Bernaciak A.

Ekonomia i Środowisko

|

2013

|

nr 3

38--50

PL

Celem artykułu jest przedstawienie kierunków zmian relacji gospodarka-środowisko oraz identyfikacja powodujących je czynników w Polsce w okresie transformacji ustrojowej. Cele szczegółowe zmierzają do wyjaśnienia kierunków i przyczyn zmian presji systemu społeczno-gospodarczego na otoczenie przyrodnicze, określenia motywacji podejmowania działań reakcyjnych przez ten system oraz wskazania czynników decydujących o zmienności stanu środowiska w Polsce w badanym okresie. Ważne jest ustalenie, czy system społeczno-gospodarczy zmierza w kierunku trwałego i zrównoważonego rozwoju.

EN

In Poland, during the transition period, economy-environment system has moved towards the demands of sustainable development. An anthropogenic pressure on the environment has been reduced and a state of environment has signifiycantly improved. These effects were achieved thanks to a strong response of socio-economic system. Changes of pressure, state of environment and response of socio-economic system allow to distinguish four phases of relationships between economy and environment during the transition period, defined as: reduce of pressure, first stabilization, fluctuation, second stabilization. There are five key factors which influenced on the economy-environment system and moved it between successive phases: changes in economy structure, institutional changes, technological and organizational changes and changes in environmental awareness and consumer behavior on the market.