Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wykorzystanie tomografii komputerowej oraz SEM w ocenie morfologii przekrojów próbek azotanu(V) amonu

Biessikirski Andrzej, Kuterasiński Łukasz, Dworzak Michał, Kolano Malwina, Ruggiero-Mikołajczyk Małgorzata

Przemysł Chemiczny

|

2024

|

T. 103, nr 7

805--810

PL

Przedstawiono wyniki badań doświadczalnych związanych z anali zą powierzchni morfologicznej w przekrojach granul porowaconego i rolniczego azotanu(V) amonu. Ocenę morfologii przeprowadzono z wykorzystaniem SEM oraz tomografii komputerowej. Przekroje próbek azotanu(V) amonu charakteryzowały się strukturą przypomi nająca pumeks. Wykazały występowanie niewielkiej liczby kanałów oraz brak chropowatości powierzchni krystalicznej. W przypadku porowaconego azotanu(V) amonu próbki charakteryzowały się zróż nicowaną budową wynikającą z różnych procesów produkcyjnych. Obie próbki wykazywały dużą liczbę porów, m.in. obecność porów kulistych i wydłużonych. Ponadto w przypadku AN-PP-2 w przekroju próbki widoczna była centralna pustka powietrzna, która nie znajdo wała się na żadnym ze skanów dla AN-PP-1. Porowacony azotan(V) amonu charakteryzował się dużą porowatością, rzędu 60–70%, w po równaniu z porowatością rolniczego azotanu(V) amonu (ok. 49%). Przeprowadzone badania BET wykazały, że AN-PP-2 charakteryzował się największą powierzchnią właściwą, ok. 0,5 m²/g, co przy uwzględ nieniu mocno rozwiniętej budowy morfologicznej potwierdza wyso kie określane przez producenta współczynniki absorpcji.

EN

The morphology of cross sections of porous and agricultural NH₄NO₃ granules was analyzed by scanning electron microscopy (SEM), com puted tomography and low-temperature nitrogen sorption. Agricul tural NH₄NO₃ showed a pumice-like structure, characterized by a small number of channels and a smooth crystalline surface but samples of prilled NH₄NO₃ showed a significant presence of pores, including spherical and elongated pores. The porosity of prilled and agricultural NH₄NO₃ was 70 and 49%, resp. and BET surface area of both materials was 0.5 m²/g and 0.01 m²/g resp.

2

Use of computed tomography to assess quality and structure of curved CFRP laminate samples produced by autoclave technology

Helizanowicz Barbara, Helizanowicz Damian, Krzemiński Łukasz, Matula Grzegorz

Composites Theory and Practice

|

2024

|

R. 24, nr 1

72--77

EN

Carbon fiber reinforced polymer (CFRP) composite laminates are widely used in parts with complex shapes with different curvatures. The curved regions are susceptible to the occurrence of manufacturing defects and premature in-service damage, thus the nondestructive inspection (NDI) of the curved regions is an important issue. X-ray computed tomography (CT) was used to assess the structure of CFRP composite laminate curved beams with different curvature geometry produced in the autoclave technology. The performed inspection allowed visualization of the structure of the curvatures on the ply level and the detection of defects such as foreign objects, voids, resin rich regions, wrinkles and changes in thickness. Also, the quantitative assessment of the defects and distances between the adjacent layers was carried out. The performed investigations show that X-ray CT is an adequate tool to visualize curved CFRP structures.

3

The use of computed tomography and scanning microscopy methods for assessing the alkaline reactivity of aggregate

Zapała-Sławeta Justyna

Bulletin of the Polish Academy of Sciences. Technical Sciences

|

2024

|

Vol. 72, nr 3

art. no. e149814

EN

The reaction of alkalis with aggregate containing reactive forms of silica (ASR) plays a significant role in shaping the durability of concrete, as the strongly hygroscopic reaction products generated lead to internal stress, causing its expansion and cracking. This study presents an extended analysis of corrosive processes occurring in mortars with reactive natural aggregate from Poland, using computed tomography and scanning microscopy methods. Numerous cracks in the grains and the surrounding cementitious matrix were observed, indicating a high degree of advancement of corrosive processes. Over time, the proportion of pores with reduced sphericity increased, indicating ongoing degradation of the mortars. The usefulness of computed tomography in studying the progress of ASR was demonstrated. Scanning microscopy confirmed that the cause of mortar degradation is the formed ASR gel with a typical composition, located within the volume of reactive grains, cracks propagating into the cementitious matrix, and accumulated in air voids.

4

The Effect of Work Hardening on the Structure and Hardness of Hadfield Steel

Bańkowski Damian, Młynarczyk Piotr, Depczyński Wojciech P., Bolanowski Kazimierz

Archives of Foundry Engineering

|

2024

|

Vol. 24, iss. 1

14--20

EN

The article aims to characterize Hadfield steel by analyzing its chemical composition, mechanical properties, and microstructure. The study focused on the twinning-induced work hardening of the alloy, which led to an increase in its hardness. The experimental data show that the material hardness at the surface improved considerably after solution heat treatment and work hardening, reaching more than 750 HV. By contrast, the hardness of the material core in the supersaturated condition was about 225 HV. The chemical and phase compositions of the material at the surface were compared with those of the core. The microstructural analysis of the steel revealed characteristic decarburization of the surface layer after solution heat treatment. The article also describes the effects of heat treatment on the properties and microstructure of Hadfield steel. The volumetric (qualitative) analysis of the computed tomography (CT) data of Hadfield steel subjected to heavy dynamic loading helped detect internal flaws, assess the material quality, and potentially prevent the structural failure or damage of the element tested.

5

Kongres RSNA’2022 – sprawozdanie bardzo subiektywne

Kowski Ryszard

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2023

|

Vol. 12, nr 2

157--160

PL

Jak na każdym kongresie RSNA, tak i tym razem dało się odczuć, że jest to najważniejsza radiologiczna impreza na świecie. To tu pokazywane są najnowsze urządzenia obrazujące, to tu, podczas wykładów i prezentacji, najsilniej wypływają zarówno najnowsze trendy rozwojowe, jak i najpoważniejsze problemy związane z obrazowaniem medycznym.

6

Fizyk medyczny w zakresie radiodiagnostyki i radiologii zabiegowej – kurs organizowany na Uniwersytecie Śląskim w Katowicach

Cholewka Armand, Ślosarek Krzysztof, Klimas Aleksandra, Kidoń Joanna

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2023

|

Vol. 12, nr 1

5--8

PL

Fizyka medyczna w Uniwersytecie Śląskim ma już niemal trzydziestoletnią historię. Początkowo była to specjalność na kierunku fizyka, którą z czasem przekształcono w kierunek fizyka medyczna. To wchodzące do polskiego prawa wymogi prawne, które zaczęły obowiązywać po wejściu Polski do Unii Europejskiej, wymusiły niejako przekształcenie specjalności w kierunek fizyka medyczna, na którym realizowano kilka specjalności o tematyce i treściach kształcenia odpowiadającym wymogom unijnym.

7

Analiza zatorowości płucnej w okresie pandemii COVID-19 na podstawie danych z pracowni TK 850-łóżkowego szpitala

Roczkowski Damian, Wojtasik Aneta

Inżynier i Fizyk Medyczny

|

2023

|

Vol. 12, nr 1

57--60

PL

Zatorowością płucną (ZP) nazywamy chorobę, podczas której dochodzi do zamknięcia bądź zwężenia tętnicy płucnej lub jej gałęzi przez materiał zakrzepowy. Celem pracy była analiza zatorowości płucnej w okresie przed (grupa A) i w czasie pandemii Covid-19 (grupa B). Porównawcza analiza obejmowała częstość występowania, płeć, wiek oraz lokalizację materiału zatorowego. Analizie statystycznej poddano 660 pacjentów. W okresie przed pandemią odsetek badań pacjentów z podejrzeniem zatorowości płucnej w stosunku do wszystkich badań TK wynosił 2,3%, a w czasie pandemii 4,9%. Potwierdzono obecność materiału zatorowego w grupie A w 32% przypadków, natomiast w grupie B w 30% przypadków. W porównaniu z całkowitą liczbą badań TK – przed pandemią zdiagnozowano zatorowość płucną u 0,7% wszystkich badanych pacjentów. Dla okresu w czasie pandemii odsetek ten wynosił 1,4%, przy czym jedynie w 15% byli to pacjenci ze zdiagnozowanym Covid-19. W grupie A odsetek kobiet wynosił 55% i 45% mężczyzn. W grupie B odpowiednio 51% kobiet i 49% mężczyzn; w przypadku pacjentów z COVID-19: 61% kobiet, 31% mężczyzn. Dla obu grup profil częstości występowania materiału zatorowego był taki sam – najczęściej obustronnie, następnie po stronie prawej i najrzadziej po stronie lewej. Odpowiedni odsetek wynosił: dla grupy A 69, 7 i 24%, a dla grupy B 63, 15 i 22%.

EN

Pulmonary embolism (PE) is a disease in which the pulmonary artery or its branches are blocked or narrowed by thrombotic material. The aim of the study was to analyze pulmonary embolism in the period before (group A) and during the Covid-19 pandemic (group B). Comparative analysis included incidence, gender, age and location of embolic material. 660 patients were subjected to statistical analysis. In the period before the pandemic, the percentage of examinations of patients with suspected pulmonary embolism in relation to all CT examinations was 2.3%, and during the pandemic it was 4.9%. The presence of embolic material was confirmed in group A in 32% of cases, and in group B in 30% of cases. Compared to the total number of CT scans, 0.7% of all patients tested had been diagnosed with pulmonary embolism before the pandemic. For the period during the pandemic, this percentage was 1.4%, with only 15% of patients diagnosed with COVID-19. In group A, the percentage of women was 55% and 45% of men. In group B, 51% of women and 49% of men, respectively; in the case of patients with Covid-19, 61% women, 31% men. For both groups, the profile of the incidence of embolic material was the same – most often bilaterally, then on the right side and least often on the left side. The corresponding percentages were: for group A 69, 7 and 24% and for group B 63, 15 and 22%.

8

Validation of a three-dimensional head phantom for imaging data

Podolszańska Jolanta

Informatyka, Automatyka, Pomiary w Gospodarce i Ochronie Środowiska

|

2023

|

T. 13, nr 3

29--32

EN

This paper presents the research results on the design of a three-dimensional head phantom for cone beam projection. The head model is based on a Shepp-Logan mathematical head model, which is used to simulate the operation of the CT scanner. The model is then compared with the reference data for structural similarity, reasoning, and shape. The geometric parameters of the obtained images are investigated. The reconstructed image is analyzed using the FDK method. The results show that the geometric parameters directly correlate with the number of projections. A mathematical framework of cone beam 3d reconstruction via the first derivative of the radon transform is presented.

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań nad projektem trójwymiarowego fantomu głowy do projekcji wiązki stożkowej. Model głowy jest oparty na matematycznym modelu głowy Shepp-Logan, który jest używany do symulacji działania skanera CT. Model jest następnie porównywany z danymi referencyjnymi pod kątem podobieństwa strukturalnego, rozumowania i kształtu. Badane są parametry geometryczne uzyskanych obrazów. Zrekonstruowany obraz jest analizowany przy użyciu metody FDK. Wyniki pokazują, że parametry geometryczne mają bezpośredni związek z liczbą projekcji. Przedstawiono matematyczne ramy rekonstrukcji 3D wiązki stożkowej za pomocą pierwszej pochodnej transformaty radonowej.

9

Palaeoenvironmental and palaeoclimatic inferences based on X-ray computer tomography: a case study of alkaline lake deposits in Hungary

Alzoubi Nour N., Gulyas Sandor, Geiger Janos

Geologos

|

2023

|

Vol. 29, No. 1

33--49

EN

Widely distributed freshwater carbonate sediments, i.e., limestone, dolomitic limestone and dolomite, developed in inter-dune alkaline ponds of the Danube-Tisza Interfluve in the centre of the Carpathian Basin during the Holocene. The key parameters that determine the formation of any given type of carbonate mineral (calcite, dolomite) are temperature, evaporation rate, pH and ion concentrations, in addition to CO2 absorption by aquatic plants. CT analysis is capable of recording small-scale density variations attributable to compositional differences of sedimentary rocks. As the type and proportion of rock-forming minerals and other components is an artifact of past environmental and climatic conditions, CT values may act as potential palaeoenvironmental proxies. The present study compares variations in rock-forming components obtained for freshwater carbonates utilizing the CT method with already available geochemical and palaeoecological proxy data. Variations in molluscan ecology and isotope geochemistry, sedimentation times and CT-based rock density values all indicate the relevance of millennial-scale, climate-driven changes in carbonate formation. As previously observed, the emergence of colder conditions in the North Atlantic, which resulted in increased cyclonic activity and heavier rainfall in western Europe and the Danube watershed area between 10.3 and 9.3 kyr cal BP, resulted in the emergence of humid conditions favouring a rise in the groundwater table at our site and precipitation of calcite from pore waters as opposed to high-magnesium calcite. This is clearly reflected in a negative shift in CT density values in our dated rock samples.

10

Methodological add-ons to a non-destructive, micro-CT-based taxonomic/morphometric analysis of characean remains

Benyó-Korcsmáros Réka, Gulyás Sándor, Sebők Dániel, Benyó Dániel, Cseh Péter, Sümegi Pál

Geologos

|

2023

|

Vol. 29, No. 2

69--75

EN

Ever since its introduction, computed tomography has come a long way. No longer is it merely a method that is used in clinical diagnostics, but it is becoming more and more popular among palaeontologists because it can be used to analyse both external and internal structures of fossil remains, such as small insects, snail shells and plant remains. The present study describes non-destructive analyses of Late Cretaceous and early Holocene charophyte gyrogonites by using the micro-CT technique, from sample preparation (embedding, fixing) to visualisation and assessment of images obtained. In addition to this non-destructive examination, we wished to test whether or not computed tomography could be used to examine the gyrogonites. Our preliminary results have made it clear that the micro-CT technique is worth employing for further research. It has proved possible to visualise the samples in 3D, rotate them, and observe them from different directions. By using the appropriate parameters, we have also been able to observe density differences between parts of characean remains and to study several important defining features of these.

11

Attention-guided multiple instance learning for COPD identification: To combine the intensity and morphology

Wu Yanan, Qi Shouliang, Feng Jie, Chang Runsheng, Pang Haowen, Hou Jie, Li Mengqi, Wang Yingxi, Xia Shuyue, Qian Wei

Biocybernetics and Biomedical Engineering

|

2023

|

Vol. 43, no. 3

568--585

EN

Chronic obstructive pulmonary disease (COPD) is a complex and multi-component respiratory disease. Computed tomography (CT) images can characterize lesions in COPD patients, but the image intensity and morphology of lung components have not been fully exploited. Two datasets (Dataset 1 and 2) comprising a total of 561 subjects were obtained from two centers. A multiple instance learning (MIL) method is proposed for COPD identification. First, randomly selected slices (instances) from CT scans and multi-view 2D snapshots of the 3D airway tree and lung field extracted from CT images are acquired. Then, three attention-guided MIL models (slice-CT, snapshot-airway, and snapshot-lung-field models) are trained. In these models, a deep convolution neural network (CNN) is utilized for feature extraction. Finally, the outputs of the above three MIL models are combined using logistic regression to produce the final prediction. For Dataset 1, the accuracy of the slice-CT MIL model with 20 instances was 88.1%. The backbone of VGG-16 outperformed Alexnet, Resnet18, Resnet26, and Mobilenet_v2 in feature extraction. The snapshotairway and snapshot-lung-field MIL models achieved accuracies of 89.4% and 90.0%, respectively. After the three models were combined, the accuracy reached 95.8%. The proposed model outperformed several state-of-the-art methods and afforded an accuracy of 83.1% for the external dataset (Dataset 2). The proposed weakly supervised MIL method is feasible for COPD identification. The effective CNN module and attention-guided MIL pooling module contribute to performance enhancement. The morphology information of the airway and lung field is beneficial for identifying COPD.

12

Computed Tomography and Scanning Electron Microscopy Analysis of a Friction Stir Welded Al-Cu Joint

Depczyński Wojciech P., Bańkowski Damian, Młynarczyk Piotr S.

Archives of Foundry Engineering

|

2023

|

Vol. 23, iss. 4

65--71

EN

The study aimed touse3D computed tomography (CT) to analyse a joint between two dissimilar materials produced by friction stir welding (FSW). As the materials joined, i.e., aluminum and copper, differ in properties (e.g., density and melting point), the weld is predicted to have an inhomogeneous microstructure. The investigations involved applying microfocus computed tomography (micro-CT) to visualize and analyze the volumetric structure of the joint. Volume rendering is extremely useful because, unlike computer modelling, which requires many simplifications, it helps create highly accurate representations of objects. Image segmentation into regions was performed through global gray-scale thresholding. The analysis also included elemental mapping of the weld cross-sections using scanning electron microscopy (SEM) and examination of its surface morphology by means of optical microscopy (OP). The joint finds its use in developing elements used in the chemical, energetics and aerospace industries, due to the excellent possibilities of combining many different properties, and above all, reducing the weight of the structure.

13

Study on acoustic velocity dispersion of carbonate rock and extrapolation of the velocity

Duan Xi, Zheng Haoyue, Liu Xiangjun, Liang Lixi, Xiong Jian

Acta Geophysica

|

2023

|

Vol. 71, no. 2

723--733

EN

At present, a series of petrophysical experimental studies have been carried out on the velocity dispersion and attenuation caused by wave induced fluid flow. So as many valuable theoretical models have been proposed or developed. But these studies fail to reflect the influence of different pore structure types on velocity dispersion and attenuation. Carbonate rocks have complex pore structure and strong heterogeneity. The study of the influence of pore structure on acoustic propagation characteristics at different frequencies is of great significance for further refinement of reservoir prediction. Through computed tomography scan and digital image processing, the pore structure distribution of longitudinal section of carbonate rock is obtained. On this basis, the finite difference numerical simulation of acoustic wave field is carried out, and the variation law of acoustic velocity with frequency and the relationship between acoustic velocity dispersion and attenuation coefficient are analyzed. The acoustic velocity extrapolation model based on frequency dispersion is established and compared with the experimental results to verify the effectiveness. The research results provide a theoretical basis for the prediction of carbonate reservoir parameters.

14

An evaluation method of rock pore volume compressibility determination using a computed tomography scanned based finite element model

Moosavi Seyed Amin, Goshtasbi Kamran, Kazemzadeh Ezzatollah

Acta Geophysica

|

2023

|

Vol. 71, no. 1

147--159

EN

This paper has proposed a new perspective of studying internal structure-based tests, the results of which will improve the present experimental methods and enrich our understanding of rock structure-based modeling without any core preparations, with low cost in a short time. Pore volume compressibility (PVC) is an important feature of rock and is related to mechanical and structural behavior of porous rock sample. An accurate evaluation of pore volume compressibility depends on experimental test which is time-consuming and costly. This paper outlines new method for evaluation of PVC of rock cores using a computed tomography (CT) scan-based finite element method (FEM). The verification studies were performed on a series of porous rock cores which were extracted from deep oil reservoirs in Iran. In order to construct a finite element model, a relationship between spatial elastic properties of samples and CT-scanned data images was derived. The samples were scanned by a conic beam computed tomography (CBCT) machine, and the scanned data were converted into a model to simulate PVC tests. The pore volumetric strains were obtained from a linear elastic analysis for each stress and pore pressure step. To validate the finite element analysis (FEA) results, a series of experimental PVC tests were conducted on the pre-scanned samples and PVC curves were extracted. As a result, the predictions calculated from the CT scan-based numerical models have shown a good correlation with the results obtained from laboratory experiments. The results revealed that it is possible to simulate PVC tests using this numerical proposed evaluation method in such a way that the cost and time of the tests were lowered.

15

Shape accuracy in single point incremental forming of conical frustums from titanium CP2 sheets

Szpunar Marcin, Balcerzak Maciej, Żaba Krzysztof

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Mechanika

|

2022

|

z. 94

63--75

EN

This paper presents frustum cone drawpiece analysis made of titanium CP2 sheet by a single incremental sheet forming. Central composite design has been adopted to carry out an experiment containing 20 runs, then multi-criteria parameter optimization has been done. Optimal parameters have been validated and responses deviations do not exceed 4% compared to created models. For the drawpiece formed with optimal parameters, AGRUS optical measurement and X-ray tomography has been applied to check the obtained of the part wall thickness and general deviations compared to the CAD model. The wall angle discrepancy of the cone generatrix has also been analyzed. No gaps or ruptures have been confirmed by X-ray. The blank rolling direction has a significant effect on the drawpiece deviations. The measurement results showed deviations of the drawpiece wall angle +0.27°/- 0.06°, sheet thickness on the cone +0.012/-0.04 mm and +0.151/-0.096 mm from the reference CAD geometry.

PL

W pracy przedstawiono analizę wytłoczek w kształcie stożka ściętego wykonanego z blachy tytanowej CP2 metodą jednopunktowego przyrostowego kształtowania. Do przeprowadzenia eksperymentu obejmującego 20 przebiegów przyjęto centralny plan kompozycyjny, następnie dokonano wielokryterialnej optymalizacji parametrów. Dokonano walidacji optymalnych parametrów, a uzyskane wyniki nie przekraczają 4% w odniesieniu do stworzonych modeli. Dla wytłoczki uformowanej z optymalnymi parametrami zastosowano pomiar optyczny AGRUS oraz tomografię rentgenowską w celu sprawdzenia uzyskanej grubości ścianki wytłoczki i odchyłek w porównaniu z modelem CAD. Przeanalizowano również rozbieżność kątów ścian tworzących stożka. Za pomocą skanu rentgenowskiego potwierdzono brak szczelin i pęknięć wytłoczki. Kierunek walcowania półfabrykatu ma istotny wpływ na odchyłki. Wyniki pomiarów wykazały odchylenia kąta ścianki wytłoczki +0,27/-0,06°, grubości ścianki na stożku +0.012/-0.04 mm oraz +0.151/-0.096 mm od geometrii referencyjnej CAD.

16

Metrologia długości w roku pandemii

Wieczorowski Michał, Gapiński Bartosz, Mathia Thomas

Stal, Metale & Nowe Technologie

|

2022

|

nr 3-4

67--76

PL

Kiedy dwa lata temu pandemia zaatakowała społeczeństwo współczesnego świata, mało osób przypuszczało, że przyjdzie nam żyć z nią przez dłuższy czas. A jednak tak właśnie się stało. Życie wielu z nas zmieniło się bardzo wyraźnie. A co w tym czasie działo się w świecie metrologii długości?

17

Tomografia komputerowa w przemyśle odlewniczym

Bańkowski Damian

Przegląd Odlewnictwa

|

2022

|

Vol. 72, nr 11-12

596--597

PL

Tomografia komputerowa to badania radiograficzne 3D materiałów, wyrobów i urządzeń z wykorzystaniem promieniowania X. To jedna z metod badań nieniszczących, umożliwiająca pełną weryfikację objętościową. Nowoczesne detektory promieniowania o dużych rozdzielczościach pozwalają na bardzo szczegółową analizę skanowanych przedmiotów.

EN

The computer tomography constitutes radiographic 3D tests of materials, products and devices with using the X-ray radiation. This is one of the non-destructive tests, allowing the total volumetric verification. Modern radiation detectors of high resolutions allow for a very detailed analysis of the scanned objects.

18

Zastosowanie nieinwazyjnych pomiarów rdzeni wiertniczych do zwiększenia informacji na temat parametrów skał zbiornikowych

Skupio Rafał

Prace Naukowe Instytutu Nafty i Gazu

|

2022

|

nr 237

1--183

PL

Badania przeprowadzone w ramach przygotowywania monografi i ukierunkowane były na utworzenie systemu pomiarowo-interpretacyjnego, którego rezultatem jest otrzymanie wiarygodnych wyników profilowań geofizyki otworowej z dokładnością pomiarów laboratoryjnych. Ciągłe pomiary rdzeni wiertniczych pozwoliły na wygenerowanie profilowań pozbawionych wpływu otworu oraz ułatwiły dopasowanie głębokościowe rdzenia do pomiarów otworowych. W pracy wydzielono cztery główne rozdziały dotyczące: metodyki badawczej wraz z opisem stosowanych urządzeń, częściowych wyników pomiarów rdzeni wykonanych na różnych typach skał, propozycji systemu prowadzenia badań oraz kompleksowej interpretacji danych dla wybranych otworów. Część metodyczna dotyczyła opisu aparatury do ciągłych pomiarów rdzeni wiertniczych w zakresie naturalnej promieniotwórczości gamma (K, U, Th) wraz z aplikacją do pomiarów gęstości objętościowej metodą gamma-gamma, spektrometrów fluorescencji rentgenowskiej XRF do pomiarów składu chemicznego skał oraz tomografi i komputerowej CT do obrazowania struktury rdzeni, jak również wyznaczania gęstości radiologicznej w jednostkach Hounsfi elda (HU). Badania skał przeprowadzono na materiale reprezentującym utwory o zróżnicowanej litologii, takie jak: łupki, piaskowce, wapienie, dolomity, anhydryty, mułowce oraz heterolitowe kompleksy piaskowcowo-mułowcowo-iłowcowe. Wyniki pomiarów wykonanych z zastosowaniem poszczególnych metod zostały szczegółowo opisane oraz zestawione z punktowymi wynikami pomiarów laboratoryjnych i profilowaniami otworowymi. Pomiary testowe wraz z przetwarzaniem i interpretacją danych wykonano na rdzeniach pochodzących z pięciu otworów wiertniczych (T-1, O-4, Pt-1, L-7, P-5H), natomiast kompleksową interpretację wyników badań przeprowadzono dla trzech otworów wiertniczych (J-1, P-4, T-2). Nowa metodyka spektrometrycznych pomiarów gamma pozwoliła na uzyskanie dokładnych koncentracji potasu, uranu i toru, zarówno w skałach o wysokiej, jak i niskiej radioaktywności. Wyniki badań umożliwiły standaryzację archiwalnych profi lowań gamma, wykonanych sondami typu radzieckiego z imp/min do jednostek standardowych API oraz uzyskanie danych na temat zawartości K, U, Th w interwale rdzeni. Zastosowanie źródła Cs-137 w aparaturze do pomiarów gamma umożliwiło przeprowadzenie pomiarów gęstości objętościowej w jednostkach g/cm3. Interpretacja litologiczna wykonana na podstawie pomiarów XRF i modeli mineralogiczno-chemicznych pozwoliła uzyskać profi le o zwiększonej rozdzielczości oraz większej liczbie składników mineralnych w stosunku do interpretacji pomiarów otworowych. Ponadto wykazano, że metodyka pomiarowa XRF może być stosowana podczas kierowania trajektorią otworu wiertniczego. Wyniki badań rdzeni metodą tomografi i komputerowej CT przedstawiono w postaci połączonych obrazów oraz ciągłych krzywych zmian gęstości w jednostkach HU. Zdobyte doświadczenie i przedstawienie pełnego zakresu prac pomiarowych oraz interpretacyjnych pozwoliły na zaproponowanie procedury prowadzenia pełnego zakresu analiz, z uwzględnieniem różnego rodzaju materiału dostarczonego do badań. Procedura uwzględnia zarówno pełny zakres analiz, jak również pomiary wybranych parametrów, w zależności od zapotrzebowania zleceniodawcy.

EN

The research carried out in the monograph aimed to create a measurement and interpretation system which is to obtain reliable results of well logging with the accuracy of laboratory measurements. Continuous core measurements allow for the generation of logging results without the impact of the borehole and facilitate the depth matching of the core to well log data. Four main chapters can be distinguished in this work: research methodology with a description of the devices used; partial results of core measurements made on various types of rocks; a proposal for a research system, and comprehensive data interpretation for selected boreholes. The methodological part concerned the description of the equipment for continuous measurements of cores in the field of natural gamma radioactivity (K, U, Th) with the application for bulk density measurements using the gamma-gamma method, X-ray fl uorescence spectrometers (XRF) for measuring the chemical composition of rocks and computed tomography (CT) for imaging of the core structure as well as determination of radiological density in Hounsfi eld units (HU). Rock studies were carried out on material representing formations of diff erent lithologies, such as shales, sandstones, limestones, dolomites, anhydrite, siltstones and heterolithic sandstone-siltstone-claystone complexes. The results of measurements made using individual methods have been described in detail and compared with the results of laboratory measurements and well logging data. Test measurements with data processing and interpretation were made on the cores from five boreholes (T-1, O-4, Pt-1, L-7, P-5H), whereas a comprehensive interpretation of the results was carried out for three other boreholes (J-1, P-4, T-2). The new methodology of spectral gamma measurements made it possible to obtain precise concentrations of potassium, uranium and thorium in rocks with high and low radioactivity. The results made it possible to standardise the archival gamma-ray logs made with the Russian-type probes from imp/min to API standard units and to obtain data on the content of K, U, and Th in the core intervals. Using the Cs-137 source in the device for the gamma equipment made it possible to carry out measurements of the bulk density in g/cm3 units. The lithological interpretation based on XRF measurements and mineralogical-chemical models allowed to obtain logs with increased resolution and a more signifi cant number of minerals than was the case with the interpretation of the well logging. In addition, it has been shown that the XRF measurement methodology can be used during the geosteering procedure. The results of the core tests using the CT computed tomography method were presented in combined images and continuous curves of density in HU units. The experience and the presentation of the full scope of measurement and interpretation workflow allowed to propose a procedure for conducting a full range of analyses, considering various types of material provided for research. The procedure considers the full range of analyses as well as the measurements of selected parameters depending on the client’s needs.

19

Analysis of the influence of selected Slicer parameters on the mapping accuracy in the FFF method

Budzik Grzegorz, Zaborniak Małgorzata, Roczniak Jakub

Polimery

|

2022

|

Vol. 67, nr 10

483--488

EN

The methodology and measurement results of the machine part produced directly from the 3D-CAD numerical model are presented. Representative additive techniques based on polymer processing were used. The accuracy of replication of CAD numerical models was assessed in terms of both external surface analysis and part volume.

PL

Przedstawiono metodykę oraz wyniki pomiarów części maszyny wytworzonej bezpośrednio z modelu numerycznego 3D-CAD. Zastosowano reprezentatywne techniki addytywne bazujące na przetwarzaniu polimerów. Dokonano oceny dokładności replikacji modeli numerycznych CAD zarówno w ujęciu analizy powierzchni zewnętrznych, jak i objętości części.

20

Kompleksowa interpretacja profilu otworu obejmującego skały anhydrytowe, węglanowe i mułowcowe wykonana na podstawie badań rdzeni wiertniczych z zastosowaniem metod nieniszczących

Skupio Rafał, Kubik Benedykt, Drabik Katarzyna, Przelaskowska Anna

Nafta-Gaz

|

2022

|

R. 78, nr 9

641--653

PL

Niniejsza praca została poświęcona kompleksowej interpretacji interwałów otworu wiertniczego B-7, w przypadku którego dysponowano rdzeniami zbudowanymi z takich skał jak anhydryty, dolomity, węglany oraz mułowce. Do przeprowadzenia badań wykorzystane zostały dane uzyskane na podstawie ciągłych pomiarów rdzeni wiertniczych z zastosowaniem metod tomografii komputerowej (CT), fluorescencji rentgenowskiej (XRF) oraz naturalnej promieniotwórczości gamma (GR) wraz z pomiarem gęstości objętościowej (gamma-gamma). Wymienione metody wchodzą w zakres pomiarów nieniszczących; z wykorzystaniem odpowiednich kalibracji mogą być prowadzone na połówkach rdzeni archiwalnych. Dla uzyskania szczegółowej interpretacji profilowań rdzeni wiertniczych wymagane jest wykonanie laboratoryjnych pomiarów referencyjnych. W przypadku rdzeni z otworu B-7 badania laboratoryjne przeprowadzono na próbkach pobranych z roboczej części rdzenia. Zakres badań stacjonarnych obejmował pomiary składu chemicznego (ICP-MS/OES), mineralnego (XRD), promieniotwórczości naturalnej gamma (K, U, Th), gęstości objętościowej oraz porowatości. Wyniki pomiarów laboratoryjnych posłużyły do sprawdzenia jakości danych oraz do kalibracji ciągłych pomiarów rdzeni w postaci połówek walca (część archiwalna). Na podstawie skalibrowanych danych XRF i badań XRD utworzono modele mineralogiczno-chemiczne dla skał anhydrytowych, węglanowych i mułowcowych, dzięki którym przeprowadzono interpretację litologiczną. Badania gęstości i porowatości posłużyły do kalibracji krzywych gęstości uzyskanych z metody gamma-gamma oraz CT. W ramach kompleksowej interpretacji danych geofizycznych wyniki z ciągłych pomiarów rdzeni zostały porównane z profilowaniami geofizyki wiertniczej oraz z wynikami badań laboratoryjnych. Łącznie przebadano około 28 metrów rdzeni wiertniczych. Ponadto wykonano zestawienie wyników interpretacji litologicznej z pomiarów otworowych, jak i pomiarów na rdzeniach. Końcowe zestawienia zaprezentowano w postaci krzywych wynikowych oraz słupków litologicznych w domenie głębokości. Wybrane interwały rdzeni pozwoliły na przetestowanie stosowanej aparatury oraz metod interpretacji w szerokim zakresie zmienności litologicznej.

EN

This paper deals with the comprehensive interpretation of the B-7 borehole core intervals, which were composed of rock such as anhydrites, dolomites, carbonates and mudstones. Data obtained on the basis of continuous measurements of cores with the use of computed tomography (CT), X-ray fluorescence (XRF) and natural gamma radioactivity (GR) method with the application of bulk density measurement (gamma-gamma) were used to carry out the study. These methods are included in the scope of non-destructive measurements, and with the use of appropriate calibrations, they can be carried out on the halves of archival cores. For a detailed interpretation of core profiles, laboratory measurements are required for reference values. In the case of cores from the B-7 borehole, laboratory tests were carried out on samples taken from the part of the core intendent for research. The scope of stationary tests included the measurements of chemical composition (ICP-MS/OES), mineral composition (XRD), natural gamma radioactivity (K, U, Th), bulk density and porosity. The results of the laboratory measurements were used to check the quality of the data and to calibrate the continuous measurements of the cores in the form of half cylinders (archival part). On the basis of calibrated XRF data and XRD tests, mineralogical and chemical models were created for anhydrite, carbonate and mudstone rocks, with the use of which lithological interpretation was performed. The density and porosity tests were used to calibrate the density profiles obtained from the gamma-gamma and CT methods of the core measurements. As part of the comprehensive interpretation of geophysical data, the results of continuous core measurements results were compared with the well logging and the laboratory tests. About 28 meters of drill cores were tested in total. Furthermore, the final summaries are presented in the form of the well and core logs as well as lithological interpretation which was made based on the well logs and the measurements of the cores was presented in the depth domain. The selected core intervals allowed for the testing of the equipment and interpretation methods used in a wide range of lithological variability.