Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wybrane aspekty projektowania maszynowni chłodniczych i pomp ciepła z czynnikiem R-744

Rubik Marian, Ziętek Piotr

Ciepłownictwo, Ogrzewnictwo, Wentylacja

|

2021

|

T. 52, nr 3

27--31

PL

W artykule omówiono właściwości dwutlenku węgla w aspekcie projektowania maszynowni chłodniczych z urządzeniami napełnionymi tym czynnikiem. Podano również informacje dotyczącego wpływu R-744 na organizm człowieka.

EN

The paper discusses the properties of carbon dioxide in the aspect of design of refrigerating machine rooms with equipment filled with this agent. Information ha salso been provided on the effects of R-744 ob. The human body.

2

Characteristics of acute toxicity dynamics of selected toxicants on aquatic crustaceans

Żuk Olga, Kosior Grzegorz, Oloś Grzegorz

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2019

|

Vol. 26, nr 2

397--408

EN

Determining the value of a half-effective or half-life concentration or dose of toxicant is the main purpose of acute toxicity studies, and this is also the most commonly used value in the toxicity characteristics of substances. By conducting tests that meet the criteria and requirements for the determination of acute toxicity, due to the use of appropriate mathematical tools and concentrations resulting in complete lethal effects in the studied groups, considerably more important values can be achieved, which give a possibility for the analysis of the entire process’s dynamics, as well as determining the threshold values of the effect time and toxicant concentration. This was the purpose of our research, in which the research species were Daphnia magna and Cypris pubera. The effect of the conducted research allowed to determine and compare the two toxicants: ammonium and copper(II) ions by it’s: concentration limit values (Cth), internal toxicity of the receptor-ligand complex (α), apparent, constant disintegration of this complex (Kapp) and different time values of the effect (Tt, Tin, MLT), which, along with concentration, is equally important determinant of the development of a toxic effect.

3

Acute toxicity of experimental fertilizers made of blood meal, spent coffee ground and biomass ash

Ciesielczuk T., Rosik-Dulewska C., Poluszyńska J., Sławińska I.

Journal of Water and Land Development

|

2017

|

no. 34

95--102

EN

The study presents the results of research on the acute toxicity of a fertilizer formulas made of spent coffee ground (SCG) with addition of ash from low-temperature combustion of biomass or ash with an admixture of magnesium sulphate and blood meal. The experimental fertilizer formulas included also rape oil used as a plasticizer for controlling the nutrients release from the fertiliser. Mustard (Sinapis alba L.), oats (Avena sativa sp. L.), cucumber (Cucumis sativus L.) and cress (Lepidium sativum L.) were used as test plants species in the experiment. The toxicity tests were performed using a standard procedure of 72 h with the use of Phytotoxkit microbiotest and fertilizer application of 2.5; 5 and 10% (v/v). The obtained results indicated an increase of acute toxicity for all tested plant species, proportionally to the applied doses of the fertilizer. During the 72 h period, the strongest inhibition of seedling growth was recorded in samples consisting of 10% of the tested fertilizers, particularly when they showed considerable level of salinity or low pH values. From the tested plant species, cress (Lepidium sativum L.) turned out to be the most sensitive to the applied fertilizers, the least was cucumber (Cucumis sativus L.) for which only a small inhibition of root system growth was observed. The inhibited growth of roots could be attributed to a reduced oxygen access and excessive salinity of the substratum caused by the applied additives.

PL

Przepisy prawa wymuszają stopniowe ograniczanie deponowania odpadów ulegających biodegradacji na składowiskach. Po wydzieleniu frakcji biodegradowalnej ze zmieszanych odpadów komunalnych lub dzięki selektywnej zbiórce tej frakcji można ją zastosować w nawożeniu organicznym. W szczególności materia organiczna zawarta w odpadach przemysłu spożywczego lub powstająca w gospodarstwach domowych, pod warunkiem braku zanieczyszczeń innymi rodzajami odpadów może być wykorzystywana jako nawóz organiczny. W pracy przedstawiono wyniki badań nad toksycznością ostrą mieszaniny wykonanej z odpadów poekstrakcyjnych kawy (SCG) modyfikowanych popiołem powstającym z niskotemperaturowego spalania biomasy lub popiołem z dodatkiem siarczanu magnezu i mączki z krwi. Dodatkiem uplastyczniającym oraz spowalniającym uwalnianie biogenów z nawozu do roztworu glebowego był olej rzepakowy. Jako rośliny testowe wykorzystano: gorczycę (Sinapis alba L.), owies zwyczajny (Avena sativa sp. L.), ogórek (Cucumis sativus L.) oraz rzeżuchę ogrodową (Lepidium sativum L.). Testy toksyczności przeprowadzono z użyciem standardowej procedury 72 h z zastosowaniem płytek Phytotoxkit microbiotest z udziałem nawozu 2,5; 5 i 10% (obj.). Uzyskane wyniki wskazują na zwiększenie toksyczności ostrej w odniesieniu do wszystkich testowanych gatunków. Proporcjonalnie do zastosowanych dawek nawożenia najsilniejszą inhibicję wzrostu siewek w okresie 72 h zanotowano w próbkach z 10-procentowym udziałem badanych nawozów, w szczególności gdy wykazywały one znaczne zasolenie lub niskie pH. Najbardziej wrażliwym gatunkiem na zastosowane dawki nawozów była rzeżucha, a najmniej – ogórek, w przypadku którego inhibicja wzrostu korzeni była niewielka. Prawdopodobną przyczyną spowolnienia wzrostu korzeni było ograniczenie dopływu tlenu oraz nadmierne zasolenie podłoża spowodowane zastosowanymi dodatkami.

4

Toksyczne oddziaływanie metali ciężkich na rośliny, zwierzęta i ludzi

Ociepa-Kubicka A., Ociepa E.

Inżynieria i Ochrona Środowiska

|

2012

|

T. 15, nr 2

169-180

PL

Zanieczyszczenie środowiska metalami ciężkimi jest jednym z ważniejszych zagrożeń dla zdrowia ludzi. Do organizmu człowieka metale ciężkie są wchłaniane przez skórę, wdychane, spożywane z produktami roślinnymi i zwierzęcymi. Przechodzenie pierwiastków do kolejnych ogniw łańcucha pokarmowego, a w konsekwencji do organizmu człowieka jest ograniczone działaniem barier biologicznych. Należy jednak podkreślić, że przy nadmiernym stężeniu pierwiastków działanie tych barier jest zmniejszone, co wiąże się z ryzykiem negatywnego ich oddziaływania na środowisko, a przede wszystkim na zdrowie człowieka. Metale mogą wywołać natychmiastowe ostre zatrucia lub stany przewlekłe. Zatrucia ostre powodują takie metale, jak: As, Zn, Cd, Cu, i Hg. Zatrucia przewlekłe mogą wywoływać m.in. As, Zn, Cd, Cr, Cu, Hg, Pb, Sn, Co, Ni, Mn, Se, Fe i Ag. Schorzenia przewlekłe występują przez długi czas w formie utajonej. Po pewnym czasie mogą wywołać bardzo niebezpieczne zmiany mutagenne lub uszkodzenia centralnego systemu nerwowego. Do najbardziej toksycznych metali ciężkich należą: ołów, rtęć i kadm. Stwierdzono istotne zależności między stężeniami metali ciężkich w spożywanych pokarmach czy wdychanym powietrzu a umieralnością na nowotwory.

EN

Contamination of the environment with heavy metals is one of the major threats for human health. Heavy metals are absorbed by skin, inhaled and consumed with plant and animal products. Transport of elements to subsequent links of food chain, and in consequence to a human organism, is limited by functioning of biological barriers. It has to be pointed out that at the excessive concentration of these elements the functioning of these barriers is impaired, and thus leading to risk of negative impact on the environment, and primarily on human health. Heavy metals do not undergo biological degradation. Detoxification of heavy metals by living organisms mostly occurs through "hiding" active ions of heavy metals in protein structures such as metallothioneins or storing heavy metals in insoluble forms in intracellular granules for long-time accumulation or excretion with faeces. Heavy metals can cause acute toxicity or persistent conditions. Acute toxicity is caused by As, Zn, Cd, Cu, and Hg whereas persistent conditions are mostly due to As, Zn, Cd, Cr, Cu, Hg, Pb, Sn, Co, Ni, Mn, Se, Fe and Ag. Persistent conditions are in latent form for long periods. After some time they can cause extremely dangerous mutanogenic changes or damages to the central nervous system. The most toxic heavy metals include lead, mercury and cadmium. There is a significant correlation between the concentrations of heavy metals in consumed foods or inhaled air and cancer mortality. The correlations between malicious cancers of the gastro-intestinal tract, lymphatic system, bone marrow, breasts and the intake of cadmium or lead have been proven.

5

Ocena zmian toksyczności odcieków ze składowiska odpadów podczas ich biologicznego oczyszczania

Szyłak-Szydłowski M.

Ochrona Środowiska

|

2011

|

Vol. 33, nr 2

65-68

PL

Określono możliwość zastosowania wybranych testów ekotoksykologicznych do oceny zmiany toksyczności odcieków ze składowiska odpadów podczas ich biologicznego oczyszczania w modelowym sekwencyjnym reaktorze porcjowym (SBR). W tym celu zbadano toksyczność ostrą (TUa) odcieków surowych, mieszaniny ścieków bytowych z odciekami oraz ścieków po procesie biologicznego oczyszczania. Analizę toksykologiczną przeprowadzono w odniesieniu do czterech przedstawicieli organizmów wodnych: larwy owadów Chironomus sp., skorupiaki Daphnia magna, ryby Lebistes reticulatus oraz glony Scenedesmus quadricauda. Przeprowadzone badania toksykologiczne wykazały, że w całym badanym zakresie obciążenia osadu czynnego ładunkiem zanieczyszczeń (ChZT) nastąpiło zmniejszenie toksyczności ostrej odcieków oczyszczonych w porównaniu z mieszaniną dopływającą do reaktora. Wykluczyło to możliwość powstawania bardziej toksycznych produktów pośrednich podczas oczyszczania odcieków osadem czynnym. Stwierdzono, że najbardziej wrażliwe na zanieczyszczenia występujące w mieszaninie ścieków i odcieków dopływających do reaktora biologicznego okazały się larwy ochotki (Chironomus sp.) (toksyczność ostra 8,0÷16,7), natomiast na działanie odcieków surowych - ryby Lebistes reticulatus (85,8). Wyniki badań potwierdziły możliwość zastosowania wybranych testów ekotoksykologicznych do oceny zmiany toksyczności odcieków ze składowiska odpadów podczas ich biologicznego podczyszczania.

EN

Selected ecotoxicological tests were analyzed for potential use in assessing toxicity variations in landfill leachates during biological treatment in a model sequencing batch reactor (SBR). For this purpose, raw leachates, municipal sewage combined with leachates, and the effluent from the biological treatment process were made subject to acute toxicity analysis (TUa). Toxicological analyses were performed with reference to four representatives of water organisms: the insect maggot Chironomus sp., the crustacean Daphnia magna, the fish Lebistes reticulatus, and the alga Scenedesmus quadricauda. The results obtained have revealed that over the entire range of activated sludge loading with organic pollutants (COD) the acute toxicity of the treated leachate decreased as compared with the acute toxicity of the influent to the SBR. This finding excludes the possibility that more toxic intermediates may form during leachate treatment by the activated sludge process. Among the water organisms tested, the insect maggot Chironomus sp. (acute toxicity, 8.0 to 16.7) was most vulnerable to the pollutants in the sewage+leachate stream entering the SBR, and the fish Lebistes reticulatus (acute toxicity, 85.8) to the pollutants in raw leachates. The results of the study have substantiated the applicability of the ecotoxicological tests chosen to the assessment of toxicity variations in landfill leachates during biological treatment.

6

Preliminary study on adverse effects of phenanthrene and its methyl and phenyl derivatives in larval zebrafish, Danio rerio

Wolińska L., Brzuzan P., Woźny M., Góra M., Łuczyński M. K., Podlasz P., Kolwicz S., Piasecka A.

Environmental Biotechnology

|

2011

|

Vol. 7, No. 1

26-33

EN

Toxic effects of polycyclic aromatic hydrocarbons (PAHs) have been extensively studied in fish, although knowledge concerning biological activities of phenanthrene and its derivatives remains still incomplete. The aim of this work was to evaluate lethal and sublethal effects of benzo(a)pyrene, phenanthrene and phenanthrene derivatives (1-methylphenanthrene, 4-methylphenanthrene, 1-phenylphenanthrene and 4-phenylphenanthrene) on zebrafish (Danio rerio) larvae. We conducted acute toxicity test, using 96h static renewal exposure to a series of the PAH concentrations (0.05, 0.50, 5.00, 50.00µmol*l-1), to determine the No Effect Concentration (NEC) value for each compound examined. The mean NEC estimates obtained in the study were 5.16۪.45µmol*l-1 (B[a]P), 4.88۪.13µmol*l-1 (Ph), 40.24䔰.93µmol*l-1 (1P-Ph), 47.92ۭ.61µmol*l-1 (1M-Ph), 24.31۱.33µmol*l-1 (4P-Ph) and 3.11۫.01µmol*l-1 (4M-Ph) and suggested the following order of PAH toxicities on Danio rerio larvae: 4M-Ph>Ph˜B[a]P>4PPhᲙP-Ph>1M-Ph. To gain insight into possible molecular mechanisms of apparent toxicity of phenanthrene derivatives on zebrafish larvae, we examined mRNA expression of cyp1a, cyp1b1, and vtg genes in the larvae exposed for 48h to a PAH concentration of 0.50µmol*l-1. Whereas the larvae exposed to each tested PAH displayed many developmental abnormalities (i.e. pericardial and yolk sac edema, dorsal curvature, or tail malformations), no significant upregulation of cyp1a and cyp1b1 mRNA was observed, except for zebrafish exposed to B[a]P. However, significant reduction of vtg mRNA was observed in the larvae exposed to phenanthrene and its 4P- derivative. The results may contribute to the development of a new knowledge about effects of structurally diverse phenanthrene derivatives on vertebrate organisms.