Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Tlenek wapnia : metoda oznaczania w powietrzu na stanowiskach pracy

Surgiewicz Jolanta

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2020

|

Nr 3 (105)

159--173

PL

Tlenek wapnia jest stosowany w budownictwie, przemyśle chemicznym, cukrownictwie, garbarstwie, przemyśle mydlarskim i farbiarstwie. Jest używany również jako środek owadobójczy i nawóz sztuczny w rolnictwie. Związek działa toksycznie w sposób podobny do działania ługu sodowego: drażni skórę, działa parząco, powoduje bardzo bolesne i trudno gojące się rany. Może prowadzić do przebicia przegrody nosowej i zapalenia płuc. Jest szczególnie niebezpieczny dla oczu. Wartość najwyższego dopuszczalnego stężenia tlenku wapnia ustalono z uwzględnieniem frakcji; dla frakcji wdychalnej wartość NDS wynoszącą 2 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 6 mg/m³ , a dla frakcji respirabilnej wartość NDS wynoszącą 1 mg/m³ i wartość NDSCh wynoszącą 4 mg/m³ . W artykule przedstawiono metodę oznaczania stężeń tlenku wapnia występującego w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie 1/10 ÷ 2 wartości NDS. Metoda polega na: pobraniu tlenku wapnia zawartego w powietrzu we frakcjach na filtry membranowe, mineralizacji filtrów z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego i oznaczaniu wapnia w roztworach przygotowanych do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (F-AAS). Opracowana metoda umożliwia oznaczenie wapnia w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie stężeń 0,50 ÷ 25,00 µg/ml. Uzyskana krzywa kalibracyjna wapnia charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 0,9999). Granica oznaczalności wapnia (LOQ) wyniosła 1,4 ng/ml, a granica wykrywalności (LOD) 0,5 ng/ml. Wyznaczony współczynnik odzysku z filtrów wyniósł 1,00. Opracowana metoda analityczna umożliwia oznaczanie stężenia tlenku wapnia zawartego w powietrzu na stanowiskach pracy we frakcji wdychalnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 4,86 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 720 l) i we frakcji respirabilnej w zakresie stężeń 0,10 ÷ 5,11 mg/m³ (dla próbki powietrza o objętości 684 l). Metoda charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją i spełnia wymagania zawarte w normach europejskich PN-EN 482 i PN-EN 13890:2010 dla procedur oznaczania czynników chemicznych. Metoda oznaczania tlenku wapnia została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku. Zakres tematyczny artykułu obejmuje zagadnienia zdrowia oraz bezpieczeństwa i higieny środowiska pracy będące przedmiotem badań z zakresu nauk o zdrowiu oraz inżynierii środowiska.

EN

Calcium oxide is used in construction, the chemical industry, the sugar industry, tanning in the soap and dyeing industries. It is also used as an insecticide and fertilizer in agriculture. The compound is toxic in a similar way to caustic soda, irritates the skin, has a burning effect, causes very painful and difficult to heal wounds. May lead to puncture of the nasal septum and pneumonia. It is especially dangerous for the eyes. Currently, maximum allowable concentration value (MAC) for calcium oxide in the work environment in Poland has been determined taking into account the fraction; for inhalable fraction at 2 mg/m³ and STEL at 6 mg/m³ and for respirable fraction at 1 mg/m³ and STEL at 4 mg/m³ . The aim of the study was to develop a method for determining the concentration of calcium oxide in the workplaces atmosphere, in the range from 1/10 to 2 of NDS. The developed method is based on collecting, stopping calcium oxide, contained in the inhalable and the respirable fraction, on membrane filters, mineralizing filters with concentrated nitric acid and determining calcium of the resulted solution by atomic absorption spectrometry with atomization in acetylene-air flame (F-AAS). The method enables determination of calcium in the air at workplaces in the concentration range 0.50 - 25.00 µg/ml. The obtained calcium calibration curve has a high correlation coefficient (R2 = 0.9999). The limit of detection (LOD) is 0.5 ng/ml, whereas the limit of quantification (LOQ) is 1.4 ng/ml. The determined recovery factor was 1.00. The developed analytical method allows the determination of the concentration of calcium oxide contained in the workplace air in the inhalable fraction in the concentration range of 0.10 - 4.86 mg/m³ (for a sample air volume 720 l) and in the respirable fraction in the concentration range of 0.10 - 5.11 mg/m³ (for a sample air volume 684 l). The method has good precision and accuracy and meets the requirements of European Standards PN-EN 482 and PN-EN 13890:2010 for procedures for determining chemical agents. The method for determining calcium oxide was presented in the form of the analytical procedure (Appendix). This article discusses the problems of occupational safety and health, which are covered by health sciences and environmental engineering.

2

Mechanochemical destruction of 4-bromochlorobenzene with CaO. Efficiency, kinetics, and mechanism

Hu Jun, Feng Zhuohuan, Huang Zhiyong, Yu Jianming, Liu Jiansheng

Environment Protection Engineering

|

2020

|

Vol. 46, nr 2

63--77

EN

The degradation of 4-bromochlorobenzene (4-BCB) containing both chlorine and bromine by mechanochemical destruction (MCD) using CaO powder was investigated. The degradation efficiency of 4-BCB almost achieved 100% after 2 h milling. The debromination rate (0.41 h–1) was higher than the dechlorination rate (0.31 h−1) which can be ascribed to the lower dissociation energy of C–Br bond than that of C–Cl bond in 4-BCB. The kinetic analysis demonstrates that nucleation growth was the control step of dehalogenation reactions. Additionally, the dehalogenation efficiency increased with increasing rotate speed and milling ball weight. The XRD and FT-IR spectra analysis manifests that the CaO powder was transformed to CaCl2, CaBr2, Ca(OH)2, and CaCO3. The identification of intermediates and analysis of Raman spectra indicates that the 4-BCB degradation by MCD treatment using CaO powder may occur through three pathways: (a) breakup of the benzene ring to form small molecular halogenated hydrocarbons and mineralization to form CO2 and H2O in sequence, (b) dehalogenation reaction to form benzene and monohalogenobenzene and addition reaction of halogen radicals to form dihalogenobenzenes in sequence; (c) polymerization reaction to form biphenyl, halogenated biphenyl, and graphite.

3

Możliwości wykorzystania popiołów wysokowapniowych do otrzymywania zapraw tynkarskich

Iskra-Kozak W.

Czasopismo Inżynierii Lądowej, Środowiska i Architektury / Journal of Civil Engineering, Environment and Architecture

|

2016

|

z. 63, nr 4

217--228

PL

W artykule przeanalizowano możliwość stosowania popiołów lotnych z Elektrowni Pątnów do otrzymania zapraw tynkarskich. Ze względu na zmienny skład chemiczny tych popiołów utylizacja tego typu surowca jest trudna. W trakcie przeprowadzonych badań napotkano problem wzrostu objętości wywołany zbyt szybkim wiązaniem anhydrytu oraz krystalizacją wodorotlenku magnezu. Konsekwencją tych procesów jest niszczenie stwardniałej zaprawy. Badaniom poddano właściwości reologiczne oraz podstawowe parametry stwardniałej zaprawy. Wykonane badania wybranych właściwości zapraw, wskazują, że popiół lotny może być wykorzystany do otrzymania zapraw tynkarskich i murarskich.

EN

In the article a possibility of applying fly ashes from Pątnów Power Station was analysed for obtaining masonry mortars. On account of the changeable chemical composition of these ashes the recycling of the raw material of this type is difficult. In the course of the conducted examination a problem of the volume increase triggered by too fast anhydrite setting and the crystallization of the magnesium hydroxide was encountered. A decay of hardened mortar is a consequence of these processes. Rheological properties and basic parameters of hardened mortar were tested. The performed research on the chosen properties of mortars shows that the fly ash can be used for obtaining masonry mortars and bricklaying.

4

Study on the possibilities of treatment of combustion by-products from fluidized bed boilers into a product devoid of free calcium oxide

Łączny J. M., Iwaszenko S., Gogola K., Bajerski A., Janoszek T., Klupa A., Cempa-Balewicz M.

Journal of Sustainable Mining

|

2015

|

Vol. 14, iss. 4

164--172

EN

The purpose of this paper is to examine the possibility of reduction of free calcium oxide content in waste from fluidized bed boilers by treating them with carbon dioxide under various conditions. The primary examination concerning the possibilities of reducing the content of free calcium oxide in waste included carbonation process in a laboratory, taking into account various parameters of the process. The primary examination has been carried out in a fluidized bed reactor, rotary reactor and a ball mill reactor. Depending on the reaction process, the variables in the examined processes included: reaction time, temperature, amount of the catalyst (water), application of an abrasive material. After completion of the process, the treated material was tested with regard to the content of free calcium oxide. Thus, it was possible to determine the most optimal conditions for treatment of combustion products from fluidized bed boilers, that is the conditions which will ensure reduction of the content of free calcium oxide at an appropriate level, under the physical conditions most similar to normal conditions and in the shortest possible time. Keywords

5

Tlenek wapnia Dokumentacja dopuszczalnych wielkości narażenia zawodowego

Kupczewska-Dobecka M.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2013

|

Nr 2 (76)

121--141

PL

Tlenek wapnia (CaO, inaczej wapno palone, wapno kalcynowane) to nieorganiczny związek chemiczny z grupy tlenków, który ma zastosowanie w: budownictwie, metalurgii, przemyśle szklarskim i ceramicznym. Tlenek wapnia wchodzi w skład klinkieru cementowego - podstawowego materiału wiążącego we wszystkich rodzajach budownictwa. Tlenek wapnia jest stosowany również jako środek owadobójczy (insektycyd) i nawóz sztuczny w' rolnictwie (podwyższa pH gleby) oraz do otrzymywania karbidu. Wapno palone (około połowa wyprodukowanej ilości tlenku wapnia) jest surowcem do produkcji wapna hydratyzowanego (Ca(OH)2) w procesie gaszenia. Tlenek wapnia jest substancją wielkotonażową. W Unii Europejskiej jest produkowany przez 97 producentów. W Polsce znanym producentem są Zakłady Wapiennicze Lhoist S.A. składające się z trzech jednostek produkcyjnych zlokalizowanych w: Tarnowie Opolskim, Górażdżach oraz Wojcieszowie. Według danych GUS w pierwszych trzech kwartałach 2010 r. sprzedano łącznie cementu, wapna i gipsu za sumę 4468,5 min PLN. Zakłady tego sektora zatrud-niały przeciętnie w tym okresie 24 tys. pracowników. W piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat ostrego zatrucia ludzi po spożyciu tlenku wapnia w postaci stałej. Mieszaniny tlenku wapnia z wodą są silnie zasadowe, wartość pH w zależności od stężenia wynosi około 12-13.Spożycie mocnych zasad ze względu na ich działanie żrące powoduje oparzenia przełyku i śluzówki żołądka. Skutki działania tlenku wapnia w wyniku kontaktu ze skórą ograniczają się do zewnętrznych powierzchni ciała. W piśmiennictwie nie znaleziono danych na temat działania układowego tej substancji. Pyły tlenku wapnia działają drażniąco na oczy i górne drogi oddechowe. Na podstawie wyników badań ludzi narażonych zawodowo na pył tlenku wapnia nie stwierdzono obniżenia parametrów spirometrycznych płuc po narażeniu na tlenek wapnia o stężeniu 1 mg/m3 (zakres: 0,4 -H 5,8 mg/m3). Najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) tlenku wapnia w powietrzu i najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) w Polsce zostały ustalone 1997 r. Stężenia 2 mg/m3 tlenku wapnia przyjęto za wartość NDS związku, a stężenie 6 mg/m3 za jego wartość NDSCh. Przyjęto, że głównym skutkiem narażenia na pyły tlenku wapnia jest działanie drażniące. W ACGIH usta¬lono wartość TLV dla tlenku wapnia na poziomie 2mg/m3 przez analogię do wodorotlenku sodu i wapnia, a nie ustalono wartości chwilowej (ACGIH 2011). W OSHA zaproponowano wartość TWA PEL dla tlenku wapnia równą 5 mg/m3 przez analogię do wodorotlenku sodu. W SCOEL (SUM/137) ustalono następujące poziomy nara¬żenia zawodowego dla tlenku wapnia: IOELV - 1 mg/m3 dla frakcji respirabilnej pyłu oraz STEL - 4 mg/m3 dla frakcji respirabilnej pyłu (wartości te zamieszczono w projekcie czwartej dyrektywy). Zaproponowano utrzymanie obecnie obowiązujących wartości dopuszczalnych poziomów narażenia zawodowego dla frakcji wdychalnej tlenku wapnia, tj. wartość NDS - 2 mg/m3 i wartość NDSCh - 6 mg/m3 oraz ustalenie dla frakcji respirabilnej wartości NDS - 1 mg/m3 oraz wartości NDSCh - 4 mg/m3. Nie ma podstaw merytorycznych do ustalenia dla tlenku wapnia wartości dopuszczalnego stężenia w materiale biologicznym (DSB).

EN

Calcium oxide (CaO, quick lime, unslaked lime) is an inorganic, white powder. Calcium oxide is used in the production of iron and steel, glass, calcium carbide, aerated concrete, for soil stabilization and thermochemical reaction with industrial waste. About half of the CaO production is used for preparing Ca(OH)2. Calcium oxide is produced by about 97 manufacturers in the EU; in Poland mainly by Lhoist. Calcium oxide dust irritates the eyes and upper respiratory tract. The irritant effects are probably due primarily to its alkalinity, but dehydrating and thermal effects can also be contributing factors. Mixtures of CaO and water are highly alkaline; the pH value, depending of the concentration, is about 12-13. Calcium oxide reacts with water on the external surfaces of the body and is converted to calcium hydroxide, which liberates OH' ions. Ingestion of CaO causes burns of the esophagus and stomach. Particles of calcium oxide cause severe burns of the eyes. Repeated or prolonged contact with skin may cause dermatitis. Based on studies of people occupationally exposed to dust of calcium oxide, there was no reduction in performance spirometry lung at a concentration of 1 mg/m3 (range 0.4-5.8 mg/m3). Effects of CaO in concentrations of 1-5 mg/m3 (the mass median aerodynamic diameter +/-SD was 6.53 +/-0.76) were studied in 12 lightly exercising men breathing through the nose. The parameters studied included nasal resistance, nasal secretion, mucociliary transport time and chemesthetic magnitude (irritation, pungency, piquancy, cooling and burning). The level of 2.5 mg/m3 can be considered as the LOAEL. The Interdepartmental Commission recommended the following occupational limit values for calcium oxide: MAC 1 mg/ m3 for respirable fraction and 2 mg/m3 for inhalable fraction and STEL 4 mg/m3 for respirable fraction and 6 mg/m3 for inhalable fraction

6

Mierzalna zmiana stanu lub funkcji gleby po zastosowaniu komunalnych osadów ściekowych

Bańkowski J., Hermann J.

Ekologia i Technika

|

2013

|

R. 21, nr 6

276--283

PL

W pracy zestawiono wzrost zawartości metalu w glebie po jednorazowym zastosowaniu osadów ściekowych o maksymalnej zawartości metali ciężkich, w zależności od typu gleby oraz celu stosowania osadów ściekowych. Wyniki wskazują na istnienie bardzo dużego marginesu bezpieczeństwa przy stosowaniu osadów na glebach o przeciętnej zawartości metali ciężkich. Analiza zawartości metali ciężkich w badanych glebach potwierdziła, że stosowanie osadów o dopuszczalnej zawartości metali ciężkich nie spowoduje w większości przypadków przekroczenia ich dopuszczalnego stężenia. Obowiązujące regulacje prawne w zakresie stosowania osadów zapewniają pełne bezpieczeństwo środowiska w zakresie analizowanych składników.

EN

The paper summarizes the increase of metal content in the soil after a single application of sewage sludge containing a maximum concentration of heavy metals, depending on the soil type and the purpose of sewage sludge application. The obtained results indicate the existence of a very large margin of safety in the application of sludge on soils with an average content of heavy metals. Analysis of heavy metals content in the examined soils confirmed that the application of sewage sludge that contain at most permissible amount of heavy metals, in most cases, will not lead to exceeding their permissible concentration. Legal regulations on the use of sewage sludge ensure environment protection in case of analyzed compounds.

7

Effect of Heating Oil and Neutralizing Substances on the Content of Some Trace Elements in Maize (Zea mays L.)

Sivitskaya V., Wyszkowski M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 3

323--331

EN

The purpose of the present experiment has been to determine the capability of maize (Zea mays L.) to uptake certain trace elements from soil contaminated with heating oil (0, 5, 10, 15 and 20 g kg–1 soil) after soil amendment with neutralizing substances (nitrogen, compost, bentonite, zeolite and calcium oxide). The study relied on determination of the content of trace metals in plants. Incremental rates of heating oil caused depressed concentrations of copper and zinc, increased accumulation of nickel but did not induce unidirectional changes in the content of iron in maize. Bentonite was more effective than zeolite as a soil amending substance. Bentonite reduced the accumulation of three (copper, zinc, iron) and zeolite – just two (copper and nickel) of the analyzed elements in maize compared with the series without neutralizing substances. Application of calcium oxide and nitrogen to soil, in general, favoured the accumulation of the analyzed elements in aerial organs of maize.

PL

Celem badań było określenie zdolności kukurydzy (Zea mays L.) do pobierania niektórych pierwiastków śladowych z gleby zanieczyszczonej olejem opałowym (0, 5, 10, 15 i 20 g kg–1 gleby) po aplikacji do niej substancji neutralizujących (azotu, kompostu, bentonitu, zeolitu i tlenku wapnia), którą określono na podstawie badań ich zawartości w roślinach. Wzrastające dawki oleju opałowego przyczyniły się do obniżenia zawartości miedzi i cynku, wzrostu nagromadzania niklu i nie wywołały ukierunkowanych zmian w zawartości żelaza w kukurydzy. Bentonit był dodatkiem działającym bardziej korzystnie niż zeolit, gdyż ograniczał akumulację trzech (miedzi, cynku i żelaza) z badanych pierwiastków w kukurydzy, a zeolit tylko dwóch (miedzi i niklu), w porównaniu do serii bez dodatków. Aplikacja tlenku wapnia i azotu do gleby na ogół sprzyjała zwiększeniu nagromadzania badanych pierwiastków w częściach nadziemnych kukurydzy.

8

Badanie zastosowania CaO przy transestryfikacji oleju rzepakowego do estrów wyższych kwasów tłuszczowych

Grygiel D., Komsta H.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2012

|

R. 19, nr 9

1309--1314, CD

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań zastosowania tlenku wapnia CaO jako katalizatora przy produkcji biodiesla. Z uwagi na to że stosowany najczęściej, w tym procesie, katalizator KOH jest relatywnie drogi, sprawdzono możliwość zastosowania kompozycji katalizatorów CaO+KOH w procesie transestryfikacji oleju rzepakowego. Wyniki badań wykazały wpływ CaO na jakość otrzymanego produktu.

EN

The paper presents the results of the research on the use of calcium oxide CaO as a heterogeneous catalyst in biodiesel production. Since the currently used catalyst KOH is relatively more expensive, the use of CaO+ KOH catalyst combination in the process of rapeseed oil transesterification process has been investigated. The results have confirmed the positive influence of the CaO+KOH combination on the quality of the product.

9

Frakcje kadmu w świeżych i kompostowanych mieszaninach osadów ściekowych z CaO i popiołami z elektrowni

Kalembasa S., Wysokiński A., Jaremko D., Popek M.

Proceedings of ECOpole

|

2012

|

Vol. 6, No. 1

383--388

PL

Określono wpływ mieszania osadów ściekowych z tlenkiem wapnia, popiołem z węgla brunatnego i kamiennego oraz kompostowania otrzymanych mieszanin na zawartość całkowitą i formy kadmu wydzielone sekwencyjnie. Mieszaniny osadów ściekowych z ww. komponentami zawierały najczęściej mniej kadmu niż same osady. W trakcie kompostowania stwierdzono na ogół niewielkie zwiększenie się zawartości kadmu w osadach ściekowych i ich mieszaninach ze wszystkimi komponentami. Zarówno w świeżych, jak i w kompostowanych osadach ściekowych bez dodatku i ze wszystkimi dodatkami największy udział stanowił kadm, niedający się wyekstrahować za pomocą użytych odczynników (tzw. frakcja rezydualna). W samych osadach ściekowych, a także w ich mieszaninach ze wszystkimi komponentami udział frakcji o największej mobilności (rozpuszczalnej w wodzie i wymiennej) był niewielki i nie przekraczał kilkunastu procent całkowitej zawartości opisywanego metalu ciężkiego. W trakcie kompostowania stwierdzono zmniejszenie ilości kadmu występującej we frakcji węglanowej, rozpuszczalnej w wodzie i zaadsorbowanej na tlenkach, natomiast zwiększeniu uległa ilość frakcji wymiennej i pozostałości niedającej się wyekstrahować.

EN

The influence of the addition of ash from brown coal, ash from pit-coal and CaO to sewage sludge as well as the composting process of these mixtures on the content of cadmium and its fractions separated by sequential method was investigated. The mixtures of sewage sludge with all components most often contained less cadmium than sludge without additions. During the composting process the content of cadmium in sewage sludge and mixtures with all materials added to they was slightly increased. In fresh and composted sewage sludge as well as in the mixtures of sludge with calcium oxide and ashes the highest part of cadmium was determinated in residual fraction. In sewage sludge and in their mixtures with all additives the part of mobile fraction (dissolvable and exchange form) was very small and not exceeded than twenty percentage of total content. The composting process caused a decrease in the content of cadmium in carbonate, adsorbed and dissolvable fractions but an increase in the exchangeable and residual fractions.

10

Tlenek wapnia – metoda oznaczania

Surgiewicz J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2012

|

Nr 1 (71)

129--133

PL

Metoda polega na pobraniu tlenku wapnia na filtr membranowy w celu osadzenia na nim związku zawartego w powietrzu, następnie mineralizacji filtra stężonym kwasem azotowym i oznaczeniu wapnia w roztworze przygotowanym do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z zastosowaniem płomienia powietrze-acetylen. Oznaczalność metody wynosi 0,12 mg/m3.

EN

This method is based on stopping selected calcium oxide on a membrane filter, mineralizing the sample with concentrated nitric acid and preparing the solution for analysis in diluted nitric acid. Calcium oxide in the solution is determined as calcium with flame atomic absorption spectrometry. The detection limit for calcium oxide in this method is 0.12 mg/m3.

11

Fractions of lead and cadmium in sewage sludge composted with addition of calcium oxide and power station ashes

Wysokiński A., Kalembasa S.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2012

|

Vol. 19, nr 11

1321--1338

EN

This study determined the effect of mixing sludge with calcium oxide, brown coal and hard coal ash and composting the obtained mixtures on the total content and fractions of lead and cadmium isolated by the sequential method. Mixtures of sludge with those components usually contained less lead and cadmium than the sludge itself. Composting usually resulted in a slight increase in the content of heavy metals in sludge and its mixtures with all the components. The content of lead was the highest in the organic (average 54.1 %) and residual (average 33.0 %) fraction in both fresh and composted sludge, with and without all the additions. The content of cadmium was the highest in sludge and their mixtures in the residual (average 59.3 %) and the organic (average 13.2 %) fraction. The content of the most mobile fractions of lead and cadmium fractions (soluble and exchangeable) in the sludge alone as well as in its mixtures with all the components, was rather small and it did not exceed several percent of the whole. The content of lead in the exchangeable fraction which was adsorbed on oxides in the organic and residual fraction was found to increase during the composting process and it was found to decrease in the water-soluble and carbonate fractions. Composting the waste material under study reduced the content of cadmium in the water-soluble and carbonate fraction (adsorbed on oxides) and in the organic fraction, whereas the amounts of the exchangeable and residual fractions increased.

PL

Określono wpływ mieszania osadów ściekowych z tlenkiem wapnia, popiołem z węgla brunatnego i kamiennego oraz kompostowania otrzymanych mieszanin na zawartość całkowitą oraz frakcje ołowiu i kadmu wydzielone sekwencyjnie. Mieszaniny osadów ściekowych z wymienionymi komponentami zawierały najczęściej mniej ołowiu i kadmu niż same osady. W trakcie kompostowania stwierdzono na ogół niewielkie zwiększenie się zawartości badanych metali ciężkich w osadach ściekowych i ich mieszaninach ze wszystkimi komponentami. Zarówno w świeżych, jak i w kompostowanych osadach ściekowych bez dodatku i ze wszystkimi dodatkami, największy udział stanowił ołów we frakcji organicznej (średnio 54.1 %) i rezydualnej (średnio 33.0 %). Kadm w największej ilości występował w osadach ściekowych i ich mieszaninach we frakcji rezydualnej (średnio 59.3 %) oraz frakcji organicznej (średnio 13.2 %). W samych osadach ściekowych, a także w ich mieszaninach ze wszystkimi komponentami udział frakcji ołowiu i kadmu o największej mobilności (rozpuszczalnej w wodzie i wymiennej) był niewielki i nie przekraczał kilkunastu procent całkowitej zawartości. W trakcie kompostowania osadów ściekowych i ich mieszanin stwierdzono zwiększenie ilości ołowiu we frakcji wymiennej, zaadsorbowanej na tlenkach, organicznej i rezydualnej, natomiast zmniejszyła się ilość frakcji rozpuszczalnej w wodzie i węglanowej. Kompostowanie badanych materiałów odpadowych zmniejszyło ilość kadmu występującej we frakcji rozpuszczalnej w wodzie, węglanowej, zaadsorbowanej na tlenkach i organicznej, natomiast zwiększeniu uległa ilość frakcji wymiennej i rezydualnej.

12

Investigation of applying calcium oxide for the removal of bitter substances from hop wastes

Hoffmann K., Hoffmann J., Huculak-Mączka M., Skut J.

Polish Journal of Chemical Technology

|

2011

|

Vol. 13, nr 1

35-40

EN

Utilization of brewery wastes is one of the solutions for the production of the fodder supplements containing biogenic nutrients. The condition of such application is to meet the requirements included in the regulations regarding animal feeding, particularly removing a bitter taste. The aim of the performed investigations was the removal of bitter acids from the post-extraction hop waste using the calcium oxide addition. For the examination hop wastes obtained as a by-product from the CO2 plant extraction in supercritical conditions, were applied. Physicochemical properties of the waste samples collected for the investigations were determined by applying the available standard analytical techniques. The analyses of the determination of bitter acids were carried out by the high performance liquid chromatography method. During the experiments very good effects of bitter acids removal from hop wastes, were obtained by using CaO suspensions in water. The investigations on the influence of the CaO concentration in suspension on the efficiency of bitter acids removal indicate the possibility of applying suspensions by 2 wt% for this purpose.

13

Wpływ dodatków mineralnych i organicznych do osadów ściekowych oraz kompostowania uzyskanych mieszanin na ich wybrane właściwości

Wysokiński A., Kalembasa S.

Inżynieria Ekologiczna

|

2011

|

Nr 27

240-249

PL

Badano wpływ mieszania osadów ściekowych z tlenkiem wapnia, popiołem z węgla brunatnego, słomą i trocinami oraz kompostowania otrzymanych mieszanin na zawartość w nich suchej masy, ogólnej zawartości azotu, węgla w związkach organicznych oraz na wartość pH. Zawartość suchej masy w mieszaninach osadów ściekowych ze wszystkimi komponentami była większa niż w samych osadach. Dodatek tlenku wapnia w większym stopniu niż dodatek popiołu z węgla brunatnego alkalizował osady ściekowe, powodując jednocześnie większe straty azotu. Dodatek słomy i trocin zmniejszył w uzyskanej mieszaninie zawartość azotu, ale nie powodował zmian odczynu osadów. Po dodaniu tlenku wapnia i popiołu do osadów uzyskano mieszaniny o mniejszej zawartości węgla w związkach organicznych niż w samych osadach. Mieszaniny osadów z trocinami i słomą zawierały więcej węgla w związkach organicznych niż same osady. Zmniejszenie zawartości węgla w związkach organicznych i ogólnej zawartości azotu w trakcie kompostowania mieszanin osadów z tlenkiem wapnia i trocinami było mniejsze niż w osadach z dodatkiem popiołu i trocin.

EN

The study examined the effects of mixing sewage sludge with calcium oxide, brown coal ash, straw and sawdust as well as composting the obtained mixtures on the dry matter, organic carbon and total nitrogen contents as well as the pH values of these materials. The content of dry matter in the mixtures of sewage sludge with all components was higher than in sludge without additives. The addition of calcium oxide resulted a stronger alkalization of sludge than addition of brown coal ash, causing simultaneously larger losses of nitrogen. The addition of straw and sawdust to the sewage sludge decreased nitrogen content in obtained mixtures, but did not effect the pH value. After addition calcium oxide and brown coal ash to sewage sludge obtained mixtures with smaller content of organic carbon in comparison to the sludge without addition. The mixtures of sewage sludge with straw and sawdust contained more organic carbon than sludge without addition. The decrease of organic carbon and total nitrogen content during the composting process of mixtures of sewage sludge with calcium oxide and sawdust was lower than in their mixtures with brown coal ash and straw.

14

Effect of Compost, Bentonite and CaO on Some Properties of Soil Contaminated with Petrol and Diesel Oil

Wyszkowski M., Ziółkowska A.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 9-10

1373-1384

EN

The aim of the study has been to determine the effect of compost, bentonite and calcium oxide on the acidity and selected properties of soil contaminated with petrol and diesel oil. Increasing rates of petrol and diesel oil were tested: 0, 2.5, 5 and 10 cm3 kg–1 of soil. The experiment was carried out in four series: without soil amendments, and with compost (3 %), bentonite (2 % relative to the soil mass) and calcium oxide in a dose corresponding to one full hydrolytic acidity. Soil contamination with petrol and diesel oil as well as soil amendments had significant effect on the analyzed physicochemical properties of soil. Soil contamination with petrol caused an increase in pH and base saturation as well as a decrease in hydrolytic acidity, sum of exchangeable base cations and base saturation. The effect of diesel oil on the above soil properties was much weaker than that of petrol, although hydrolytic acidity increased while exchangeable base cations, cation exchange capacity and base saturation decreased under the effect of this pollutant. Among the tested soil amending substances, the strongest and most beneficial influence on the analyzed soil properties was produced by bentonite and calcium oxide, especially in respect of hydrolytic acidity. The effect of compost, although generally positive, was weaker than that of bentonite or calcium oxide.

PL

Celem badań było określenie wpływu kompostu, bentonitu i tlenku wapnia na kwasowość i wybrane właściwości gleby zanieczyszczonej benzyną i olejem napędowym. Gleba została zanieczyszczona benzyną i olejem napędowym w następujących ilościach: 0, 2,5, 5 i 10 mg kg-1 gleby. Do gleby wprowadzano: kompost i zeolit w ilości 3 % w stosunku do masy gleby oraz tlenek wapnia w ilości równoważnej 1 kwasowości hydrolitycznej (Hh). Zanieczyszczenie gleby benzyną i olejem napędowym oraz zaaplikowane substancje miały istotny wpływ na badane właściwości fizykochemiczne gleb. Zanieczyszczenie gleby benzyną wywołało wzrost wartości pH i stopnia jej wysycenia kationami o charakterze zasadowym oraz zmniejszenie kwasowości hydrolitycznej, sumy wymiennych kationów zasadowych i całkowitej pojemności wymiennej. Wpływ oleju napędowego na te właściwości był zdecydowanie mniejszy niż benzyny, jednakże zaobserwowano zwiększenie kwasowości hydrolitycznej oraz obniżenie wartości sumy wymiennych kationów zasadowych, całkowitej pojemności wymiennej i stopnia wysycenia gleby kationami o charakterze zasadowym. Spośród zastosowanych substancji neutralizujących najsilniejszym i korzystnym działaniem na badane właściwości gleby odznaczały się bentonit i tlenek wapnia, szczególnie w przypadku kwasowości hydrolitycznej. Wpływ kompostu jakkolwiek na ogół pozytywny był mniejszy niż bentonitu i tlenku wapnia.

15

Effect of Compost, Bentonite, Zeolite and Calcium Oxide on Mineral Nitrogen Content in Nickel Contaminated Soil

Wyszkowski M., Radziemska M., Sivitskaya V.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2009

|

Vol. 16, nr 8

1047-1055

EN

The purpose of this study has been to determine the effect of compost, bentonite, zeolite and calcium oxide on the concentration of nitrogen in nickel contaminated soil (O, 100, 200 and 300 mg Ni o kg-1 of soil). The level of mineral nitrogen in soil depended on the soil contamination with nickel, addition of pollution neutralizing substances and crop species. The effect of nickel on the content of mineral nitrogen in soil was closely connected with the crop species. In the series of trials without substances alleviating nickel contamination, the metal pollution depressed the share and content of N-NO3- in mineral nitrogen in soil under oats, but raised its concentration and percentage in soil under yellow lupine. The effect of nickel was much stronger in soil under yellow lupine than under oats. Nickel had an adverse effect on the content of N-NH4+ in soil under yellow lupine. Application of bentonite, zeolite and calcium oxide limited the content of ammonia nitrogen in soil, as compared with the average concentration from the unamended series. Bentonite had the strongest effect on the content of N-NH.T in soil under oats, while in soil under yellow lupine zeolite and calcium oxide were the most effective. The neutralising substances added to soil had a contrary influence on the content of nitrate(V) nitrogen when compared with that produced on ammonia nitrogen. They all favoured increased concentration of this form of nitrogen in soil. The strongest effect on the average content of N-NO3- was produced by bentonite. Bentonite, zeolite and calcium oxide resulted in increased ratios of nitrate nitrogen in total mineral nitrogen in soil, with bentonite producing a stronger effect in soil under oats while zeolite and calcium oxide being more effective in soil under yellow lupine. Zeolite and calcium oxide had a stronger effect on the ratio of N-NO3- in soil under yellow lupine than in soil under oats. Compost produced similar results, but only in soil under yellow lupine.

PL

Celem badań było określenie oddziaływania kompostu, bentonitu, zeolitu i tlenku wapnia na zawartość azotu mineralnego w glebie zanieczyszczonej niklem (O, 100, 200 i 300 mg Ni o kg-1 gleby). Zawartość azotu mineralnego w glebie była uzależniona od zanieczyszczenia gleby niklem, dodatku substancji łagodzących i gatunku rośliny. Wpływ niklu na zawartość azotu mineralnego w glebie był ściśle związany z gatunkiem roślin. W serii bez dodatków łagodzących zanieczyszczenie gleby niklem wywołało zmniejszenie zawartości i udziału N-NO3- w azocie mineralnym gleby spod owsa oraz zwiększenie jego zawartości i udziału w glebie spod łubinu żółtego. Wpływ w glebie spod łubinu żółtego był znacznie większy niż w glebie spod owsa. Nikiel oddziaływał negatywnie na zawartość N-NH4+ w glebie spod łubinu żółtego. Aplikacja bentonitu, zeolitu i tlenku wapnia do gleby ograniczyła zawartość azotu amonowego w glebie, w porównaniu do średniej z serii bez dodatków. Najsilniej na zawartość N-NH4+ w glebie spod owsa działał bentonit, a w glebie spod łubinu żółtego zeolit i tlenek wapnia. Zastosowane substancje miały odwrotny wpływ na zawartość azotu azotanowego(V) niż azotu amonowego w glebie. Sprzyjały one zwiększeniu zawartości tej formy azotu w glebie. Największy wpływ na średnią zawartość N-NO3- miał bentonit. Bentonit, zeolit i tlenek wapnia wywołały zwiększenie udziału azotu azotanowego w azocie mineralnym gleby, przy czym bentonit działał silniej w glebie spod owsa, a zeolit i tlenek wapnia w glebie spod łubinu żółtego. Zeolit i tlenek wapnia miały większy wpływ na udział N-NO3- w glebie spod rubinu żółtego niż w glebie spod owsa. Podobny wpływ miał kompost, ale tylko w glebie spod łubinu żółtego.

16

Recovery of calcium oxide from fly ash

Szymanek A.

Chemical and Process Engineering

|

2008

|

Vol. 29, z. 4

895-908

EN

Investigation into the recovery of calcium oxide from fly ash has been presented. Two fly ash types, originating from brown coal combustion, derived from a fluidized-bed boiler, and from a pulverized-fuel boiler were taken for testing. The goal of the tests was to recover the largest possible amount of calcium oxide. Ash grain separation, mechanical activation and grinding were used. The calcium oxide recovery was conducted in water. The so obtained sorbent was put to reactivity tests. A high usable value of the obtained mixture as a sulphur dioxide sorbent was found.

PL

Przedstawiono wyniki badań odzysku tlenku wapnia z popiołów lotnych. Do badań użyto popiołów lotnych z kotła fluidalnego oraz z kotła pyłowego pochodzących ze spalania węgla brunatnego. Celem badań było odzyskanie jak największej ilości tlenku wapnia. Stosowano separację ziaren popiołów, aktywację mechaniczną oraz mielenie. Odzysk tlenku wapnia prowadzono w wodzie. Tak uzyskany sorbent poddano testom reaktywności. Stwierdzono przydatność uzyskanej mieszaniny jako sorbentu dwutlenku siarki.

17

Zbadanie możliwości zwiększenia aktywności hydraulicznej dwuglinianu wapniowego

Mandecka L., Makuch K.

Cement Wapno Beton

|

2008

|

R. 13/75, nr 5

269-280

PL

Zbadano możliwość zwiększenia aktywności hydraulicznej fazy CA2 przez roztwory stałe z kilkoma litowcami i berylowcami oraz żelazem i krzemem. Badania wykazały, że ich wpływ jest nieznaczny. Natomiast niewielka zawartość fazy CA w spiekach znacznie przyspiesza hydratację CA2. Także zastosowanie roztworu wodorotlenku wapniowego jako wody zarobowej daje dobre wyniki.

EN

The possibility of CA2, phase hydraulic activity enhancement applying solid solutions of some alkali metals and alkaline-earth metals as well as iron and silicium was examined. The results of investigations have shown that their influence of CA2 reaction with water is insignificant. In turn, small content of CA in CA2 samples greatly accelerate the CA2 hydration. The application of calcium hydroxide solution, in place of mixing water, gives also good results.

18

Tlenek wapnia jako katalizator w procesie pirolizy osadów ściekowych

Bedyk T., Nowicki L., Stolarek P., Ledakowicz S.

Proceedings of ECOpole

|

2007

|

Vol. 1, No. 1/2

85--90

PL

Tlenek wapnia CaO dodawany do osadów ściekowych ma korzystny wpływ na przebieg procesu pirolizy tych osadów. W pracy określono wpływ ilości dodanego CaO na wydajność procesu oraz ilość powstających produktów. Badania wykonano w termowadze sprzężonej ze spektrometrem masowym.

EN

Calcium oxide sometimes added to the sewage sludge has a advantageous effect on the pyrolysis of this waste.. In this work the relationship between the amount of CaO added to the sludge and the yield of the pyrolysis and amount of products was determined. Experiments were performed in thermobalance coupled with mass spectrometer.

19

Porównanie miareczkowych metod oznaczania tlenku wapnia w materiałach glinokrzemianowych i krzemionkowych

Burdyl M., Stec K.

Analityka : nauka i praktyka

|

2007

|

nr 2

4-7

20

Spiekanie i mikrostruktura dwutlenku cyrkonu stabilizowanego wapniem i itrem

Bućko M.M., Morgiel J.

Materiały Ceramiczne

|

2006

|

R. 58, nr 4

131-136

PL

Celem prezentowanej pracy było określenie wpływu składu chemicznego roztworów stałych dwutlenku cyrkonu zawierających itr oraz wapń na spiekalność nanoproszków oraz zmiany mikrostrukturalne. Sporządzono trzy serie nanoproszków zawierających nominalnie 8, 10 oraz 12% molowych wakancji tlenowych. Odpowiedni poziom wakancji w danej serii realizowany był poprzez wprowadzenie do sieci dwutlenku cyrkonu odpowiednio zmiennych ilości tlenków itru i wapnia. Proszki te były spiekane swobodnie w temperaturach zależnych od ich składów chemicznych. Obserwacje mikroskopowe wykazały, że wielkości ziaren w spiekach były kontrolowane poziomem tlenku wapnia w roztworze stałym. Już niewielka zamiana Y2O3 itru na CaO prowadziła do znaczącego wzrostu średnich wielkości ziaren a także do wzrostu rozrzutu tych wielkości. W tworzywach stabilizowanych jedynie tlenkiem itru obserwowano typowe wzbogacenie granic międzyziarnowych w itr. Częściowa zamiana tlenku itru na tlenek wapnia skutkowała silną segregacją wapnia na granicach międzyziarnowych oraz brakiem tego efektu w przypadku itru. W materiałach zawierających tylko CaO, oprócz wzmożonej segregacji wapnia na granicach międzyziarnowych, widoczne są również kilkunanometrowe strefy wzdłuż granic międzyziarnowych wzbogacone w wapń.

EN

The aim of the present work was to investigate an effect of yttria and calcia additions to zirconia solid solutions both on the powder sinterability and microstructure of sintered bodies. Three series of the samples, which contained nominally 8, 10 or 12 % oxygen vacancies, were prepared by introducing yttria and calcia to zirconia in the appropriate proportions. The powders were pressureless sintered at temperatures depended on their chemical composition. Microstructural observations indicated that the grain size in the sintered samples was controlled by the amount of calcia in zirconia solid solution. A small exchange of yttria for calcia led to the significant grain growth and to the increased of the grain size dispersion. The TEM/EDS investigations showed the typical enrichment of the grain boundaries by yttrium in the zirconia material stabilized with yttria. The exchange of yttria for calcia caused the strong calcium segregation and remained yttrium without segregation at the grain boundaries. In the sample stabilized only with calcia, the additional wide areas along the grain boundary with calcium content higher than that in the grain interior were observed.