Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

System węglowodorowy z gazem ziemnym w centralnych strefach basenu – zastosowanie jako koncepcji poszukiwawczej w karbońskim basenie górnośląskim

Poprawa P.

Nafta-Gaz

|

2018

|

R. 74, nr 12

871--883

PL

System naftowy z gazem w centrum basenu (BCGS) ma charakter niekonwencjonalnych, regionalnych akumulacji gazu ziemnego. W systemie takim strefa głęboko zalegających zwięzłych skał zbiornikowych, nasyconych gazem, w górę powierzchni strukturalnych przechodzi stopniowo w strefę o konwencjonalnym wykształceniu, nasyconą wodami złożowymi. BCGS wymaga, by skała zbiornikowa nadścielała, lub przeławicała się z dojrzałymi skałami macierzystymi, zaś mechanizmem uszczelnienia jest niska przepuszczalność formacji zbiornikowej. Nie wymaga on obecności pułapek złożowych. Model ten jest tu użyty w odniesieniu do karbońskiego basenu górnośląskiego (BGŚ), który pozostaje globalnie unikalnym przykładem basenu nieomal niezbadanego pod kątem możliwości występowania złóż węglowodorów. Model ten nie może być obecnie bezpośrednio zweryfikowany z uwagi na brak odpowiednio głębokich otworów wiertniczych w kluczowej, centralnej części BGŚ (rejon Rybnik–Żory–Tychy–Mikołów). Zakłada on zwięzłe wykształcenie skał potencjalnie zbiornikowych na głębokościach 3500÷5000 m. Rolę skał zbiornikowych pełnić w tym przypadku mogą pakiety piaskowców serii paralicznej, a w mniejszym stopniu również górnośląskiej serii piaskowcowej, cechujące się dużą miąższością i znaczną regionalną rozciągłością. Utwory tych serii w centralnej części BGŚ zawierają ponadto pokłady węgla kamiennego oraz pakiety łupków węglowych, stanowiące efektywną skałę macierzystą dla gazu ziemnego. Główny czynnik ryzyka poszukiwawczego stanowi czas generowania węglowodorów: im starszy tym większe prawdopodobieństwo rozformowania akumulacji gazu ziemnego. W przypadku waryscyjskiego wieku generowania gazu ziemnego w BGŚ prawdopodobieństwo rozformowania jego akumulacji typu BCGS należy uznać za wysokie. Ponadto elementami ryzyka poszukiwawczego są możliwość przegrzania skał macierzystych, a także duży zakres niepewności co do wykształcenia własności petrofizycznych skał zbiornikowych. Możliwe, prognostyczne zasoby wydobywalne tego typu akumulacji w BGŚ wstępnie określono na około 100÷250 mld m3. Weryfikacja omawianego modelu oraz związanych z nim zasobów gazu zamkniętego warunkowana jest odwierceniem głębokich otworów poszukiwawczych.

EN

Basin Centered Gas System (BCGS) is characteristic of numerous unconventional, pervasive tight gas accumulations, where deep gas-saturated tight reservoir passes up-section into its water-saturated conventional zone. In such a system tight reservoir overlies or interbeds with mature source rocks, while the sealing mechanism is the low permeability of the reservoir formation. The system does not require the presence of hydrocarbon traps. This model is applied here to the Carboniferous Upper Silesian Basin (USB), which is one of the few onshore sedimentary basins in the World which has not been explored for oil and gas. The concept cannot be currently verified due to the lack of deep boreholes in the central part of the USB (region: Rybnik–Żory–Tychy–Mikołów). It requires tight reservoir properties at depths of 3500÷5000 m. The reservoir formations are the sandstone of the Paralic Series, and to a lesser degree also of the Upper Silesian Sandstone Series, characterized by immense thickness and considerable lateral reach. Both Series at that depth interval contain also coal seams and coal shale, being effective gas source rock. The key exploration risk is the timing of gas generation: the older the generation, the higher the risk of gas release. In the case of the Variscan generation, recent preservation gas in the form of BCGS accumulations is unlikely. Other risk factors are possible source rocks overmaturation and uncertainty as for the reservoir’s petrophysical properties. Possible prospective resources of the BCGS accumulations in the USB were preliminarily estimated for approx. 100÷250 Bcm. Validation of the model of the BCGS being developed in the USB, as well as verification of the resources related to it, requires drilling new deep exploration wells.

2

Zabiegi stymulacji wydobycia w niekonwencjonalnych złożach węglowodorów

Kasza P.

Nafta-Gaz

|

2011

|

R. 67, nr 10

697-701

PL

W artykule dokonano charakterystyki złóż niekonwencjonalnych pod kątem wykonywania zabiegów stymulacyjnych oraz omówiono niekonwencjonalną technologię hydraulicznego szczelinowania za pomocą mało lepkiej cieczy. Przedstawiono różnice pomiędzy zabiegami w złożach konwencjonalnych i niekonwencjonalnych - dotyczą one przede wszystkim innych modeli tworzenia szczelin i transportu w nich materiału podsadzkowego. Różnice te są tak duże, że stosowanie typowych, komercyjnych narzędzi projektowych do przygotowania zabiegów w złożach łupkowych jest bezcelowe. Stwierdzono, że szczeliny wykonane w złożach niekonwencjonalnych charakteryzują się rozbudowaną strukturą przestrzenną. Diagnostyka przestrzeni objętej procesem stymulacji może być dokonana jedynie na podstawie analizy mikrosejsmicznej. Podano też niekonwencjonalne rozwiązania techniczne i technologiczne stosowane w szczelinowaniu hydraulicznym złóż typu tight oraz shale. Polegają one m.in. na stosowaniu nowych materiałów podsadzkowych, a także nowych technik przygotowania odwiertu do zabiegu i jego wykonania.

EN

The paper presents the characteristics of unconventional reservoirs for stimulation treatments. General characteristics of unconventional hydraulic fracturing technology using Slikwater was presented. Differences between treatments in conventional and unconventional reservoirs were described. They consist primarily of other models, creating fractures and transport of proppants in the fracture. These differences are so large that it is possible to use standard commercial design tools for the design of treatments in the shale reservoirs. It was found that fractures made in unconventional shale reservoirs creates volumetric structure. Diagnosis of the reservoir volume covered by the process of stimulation can only be done on the basis of microseismic mapping. Non-conventional technologies and techniques for hydraulic fracturing "tight" and "shale" formations were presented. They rely primarily on the use of new materials and new techniques of well completion and execution of hydraulic fracturing.

3

Zwięzłe formacje zbiornikowe (tight reservoir) dla gazu ziemnego w Polsce

Poprawa P., Kiersnowski H.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2010

|

nr 439 (1)

173--180

PL

Najważniejszą formacją zbiornikową w Polsce, mającą potencjał do występowania złóż gaz ziemnego zamkniętego, są eoliczne piaskowce czerwonego spągowca w północnej części monokliny przedsudeckiej oraz na obszarach przylegających do niej od północy i wschodu. Piaskowce karbonu dolnego również mogą zawierać nagromadzenia gazu ziemnego zamkniętego, głównie w południowej i południowo-zachodniej części strefy wielkopolsko-dolnośląskiej. Pośrednie przesłanki pozwalają stwierdzić, że w obrębie utworów karbonu górnego w centralnej, zachodniej i południowo-zachodniej części basenu górnośląskiego mógł się wykształcić system węglowodorowy z gazem ziemnym centralnych stref basenu. Potencjał występowania złóż gazu ziemnego zamkniętego w pozostałych analizowanych formacjach określono jako niski.

EN

The main tight gas reservoir formation in Poland is the Rotliegend eolian sandstone in the northern part of the Fore-Sudetic Homocline and adjacent areas located further north and east. The Lower Carboniferous sandstone might also contain tight gas accumulation, mainly in the southern and south-western part of the Wielkopolska—Lower Silesian zone. Indirect constrains allows to suggest that Basin Centered Gas System might have developed in the Upper Carboniferous complex of the central, western and south-western part of the Upper Silesian Basin. The other analyzed formations have low potential for development of tight gas accumulations.