Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Tal w wodach - czy to możliwe?

Karbowska Bożena, Zembrzuska Joanna

Technologia Wody

|

2023

|

Nr 2 (80)

36-38

PL

Tal jest pierwiastkiem toksycznym dla ludzi, zwierząt, mikroorganizmów i roślin [1-3] o toksyczności większej aniżeli rtęć, kadm i ołów [4], Doustna dawka śmiertelna dla człowieka wynosi 10 - 15 (µ/g. W USA przyjęto, że dopuszczalna zawartość talu w wodzie pitnej nie powinna przekraczać 2 µg/L, podczas gdy w Polsce żadna norma nie została ustalona [5].Szkodliwe działanie związków tego metalu wynika z podobieństwa kationu talu(l) do jonu potasu i wchodzenia w jego szlaki metaboliczne. Tal podstawiając się - wbudowując się w produkt - w miejsce potasu w licznych reakcjach biochemicznych, zmienia szereg procesów fizjologicznych, inhibitując w ten sposób aktywność kluczowych enzymów, m. in.: kinaz, trans-feraz, hydrolaz, oksydoreduktaz [5]. Ponadto wiąże się on z grupami tiolowymi, co powoduje wzrost przepuszczalności błon mitochondriów i nieodwracalne uszkodzenie rybosomów [6]. Tal natychmiast wnika do krwioobiegu i jest transportowany przez cały organizm, co prowadzi do jego akumulacji w kościach, nerkach i układzie nerwowym. Przyczyną klasycznych objawów zatrucia talem są wrzody żołądka i jelit, łysienie i polineuropatia. Inne objawy obejmują zaburzenia gastralne, bezsenność, paraliż, utratę masy ciała, krwawienie wewnętrzne, uszkodzenie mięśnia sercowego a w konsekwencji śmierć [4], Na ogół metal ten występuje w środowisku na niskim poziomie stężeń, jednakże działalność antropogeniczna w sposób znaczący podwyższa jego powszechnie spotykaną zawartość (w odniesieniu do tła geochemicznego). Tal i jego związki są lepiej rozpuszczalne w wodzie niż inne metale ciężkie, co sprawia, że charakteryzują się one znaczącą mobilnością. Dwa główne źródła talu to emisja naturalna (wulkaniczna) i antropogeniczna: spalanie węgla, górnictwo i hutnictwo rud cynkowo-ołowiowych.

EN

Thallium is a toxic element for humans, animals, microorganisms and plants[1-3] with higher toxicity than mercury, cadmium and lead [4]. Oral dose lethal for humans is 10 -15 µg/g. In the USA, it was assumed that the permissible thallium content in drinking water should not exceed 2 µg/L, while in Poland no standard has been established [5]. The harmful effect of compounds of this metal is due to the similarity of the thallium(I) cation to potassium ion and entering its metabolic path-ways. Tal substituting - building in into a product - instead of potassium in numerous biochemical reactions, it changes the series physiological processes, thus inhibiting the activity of key enzymes, including: kinases, transferases, hydrolases, oxido-reductases [5]. Moreover, it binds with sulfhydryl groups, which increases the permeability of mitochondrial membranes and irreversible damage to ribosomes [6], Tal immediately penetrates the bloodstream and is transported throughout the body, leading to its accumulation in bones, kidneys and nervous system. The cause of the classic symptoms thallium poisoning are stomach and intestinal ulcers, alopecia and polyneuropathy. Other symptoms include astral disturbances, insomnia, paralysis, weight loss, internal bleeding, myocardial damage and, consequently, death [4]. In general, this metal is present in the environment at low concentration levels, however, anthropogenic activity significantly increases its universality encountered content (in relation to the geochemical background). Thallium and its compounds are better soluble in water than other heavy metals, which makes them characterized significant mobility. The two main sources of thallium are natural (volcanic) emissions and anthropogenic: burning coal, mining and metallurgy of zinc-lead ores.

2

Modyfikacja elektrody glassy carbon kompozytem na bazie nanocząstek koloidalnego srebra stabilizowanych pochodnymi sieciowanymi skrobi dla potrzeb woltamperometrycznego oznaczania talu

Modrzejewska-Sikorska Anna, Konował Emilia, Kosińska Klaudia, Karbowska Bożena

Przemysł Chemiczny

|

2023

|

T. 102, nr 9

912--915

PL

W pracy podjęto próbę otrzymania nowego materiału elektrodowego na potrzeby woltamperometrycznego oznaczania talu, w wyniku modyfikacji elektrody glassy carbon (GCE) kompozytem na bazie nanocząstek koloidalnego srebra (AgNPs) stabilizowanych pochodnymi sieciowanymi skrobi (E1414). Głównym celem badań było uzyskanie niższych granic wykrywalności, powtarzalności wyników oraz skrócenie czasu pomiarów. Nowa modyfikowana elektroda GCE/AgNPs/E1414 wykazuje konkurencyjne parametry, które wskazują, że może pracować w dużych zakresach stężeń, nie wymaga długiego czasu zatężania, nie ulega zużyciu, nie wykazuje toksyczności (w odróżnieniu do elektrod zawierających rtęć) i jest bezpieczna dla otoczenia.

EN

A glassy carbon (GCE) electrode was covered with a composite prepd. by mixing the ammoniacal Ag complex with cross-linked starch derivs. and then was dried. The characteristics of the modified electrode were studied using the differential pulse voltammetry (DPASV) technique. A 0.2 M EDTA soln. was used as the base electrolyte. The modified electrode showed lower detection limits, repeatability of results and reduced measurement time, it could work over long distances, did not require long concn. times, did not wear out, was non-toxic and environmentally safe

3

Statistical Analysis of Selected Coal Charateristics and Toxic Compounds for FGX Air-Vibrating Separation

Mijał Waldemar, Niedoba Tomasz, Polek Daria, Baic Ireneusz, Blaschke Wiesław

Inżynieria Mineralna

|

2023

|

no. 2, vol. 1

377--387

EN

Dry beneficiation methods were popular in the first part of the 20th century. In the 1930s, before World War II, dry separators were used more commonly in the United States. Currently, this method is very popular in China, the United States, India, Russia and other places where its implementation is possible. In Poland, by contrast, dry separation still remains uncommon. However, during the last 30 years, dry separators have started to be more commonly used in coal beneficiation. One example of this type of separator might be the FGX air-vibrating separator. This type of separator uses air suspension to separate heavier particles (tailings) from lighter coal grains. The process of dry separation may depend on various parameters, e.g. particle size fraction, air supply, feed parameters, etc.. This paper describes the mathematical model which shows the scope for using this separation method for coal beneficiation. Mathematical models are based on dependencies between calorific value and ash content in the samples tested as well as relations between arsenic, thallium, mercury, lead and other coal characteristics. The latter parameters are of vital importance as Polish emission standards do not have any limits for the elements mentioned above (arsenic, thallium, mercury and lead).

PL

Suche metody wzbogacania były popularne w pierwszej połowie XX wieku. Separatory suche były używane zwłaszcza przed II Wojną Światową w latach 30-ych w USA. Obecnie, metoda ta jest bardzo popularna w Chinach, USA, Indiach, Rosji oraz w innych miejscach, gdzie możliwe jest jej zastosowanie. W Polsce proces ten jest wciąż bardzo mało popularny. Podczas ostatnich 30 lat systemy wzbogacania węgla zaczęły szerzej korzystać z separatorów suchych a przykładem bardzo popularnego urządzenia tego typu jest FGX – wibracyjny stół powietrzny. Ten typ separatora korzysta z zawiesiny powietrznej w celu wydzielenia cięższych ziaren (odpadów) od lżejszych ziaren węgla. Sucha separacja może zależeć od różnych parametrów, tj. klasa ziarnowa, zasoby powietrza, parametry nadawy itp. Artykuł ten opisuje model matematyczny, który pokazuje możliwości zastosowania tej metody separacji przy wzbogacaniu węgla. Modele matematyczne oparte były na zależnościach pomiędzy wartością opałową oraz zawartością popiołu w testowanych próbkach, jak również na relacjach pomiędzy zawartościami arsenu, talu, rtęci, ołowiu i innych charakterystyk węgla. Ostatnie parametry są bardzo ważne ponieważ polskie standardy emisji nie zawierają limitów dla pierwiastków wymienionych powyżej, a więc arsenu, talu, rtęci oraz ołowiu.

4

The environmental fate of metals from zinc and lead mining area in surface water (Przemsza River, southern Poland)

Pierri Dorota, Rutkowski Marcin

Geology, Geophysics and Environment

|

2022

|

Vol. 48, no. 4

353--366

EN

The chemical composition of surface waters of the Przemsza River flowing through Upper Silesia (in southern Poland) is strongly affected by Zn and Pb ore, and less by Carboniferous hard coal deposits. The chemical type of surface water is Ca-HCO3. In the waters, three groups of metals and metalloids were found that directly interfere with the mineralization of the deposit. Although genetically related to the same deposit, each group exhibits a different fate in the environment. A typical deposit association is Pb-Zn-Ag-As-Sb-Hg. The first group of metals in surface waters is consistent with the typical association of the ore Zn-Pb-Cd-(Tl), the second includes Ag-Sb-Hg, and the third includes the additives in the zinc and lead ore Co-Ni-Mo-Mn: [formula]. Depending on the pH-Eh conditions, metals and metalloids precipitate out of the solution or sorb on solid particles. The concentrations of individual groups of metals are interdependent but show different environmental fates along the river course. The natural process of the enrichment of surface waters with Zn-Pb-Cd-(Tl) is by water circulation in a rock matrix naturally rich in the metals and draining groundwaters by the river. Under oxidizing and slightly alkaline conditions, Ag-Sb-Hg incorporated into the soluted chemical compounds, may, when the physicochemical parameters of the waters change, be adsorbed and/or precipitated. The presence and ratio of concentrations of Co-Ni-Mo-Mn with respect to zinc are almost identical, differing only in concentration.

5

Mobile forms vs the total content of thallium in activated sludge

Karbowska Bożena, Zembrzuski Włodzimierz, Zembrzuska Joanna

Archives of Environmental Protection

|

2022

|

Vol. 48, no. 3

21--27

EN

Sewage sludge from municipal wastewater treatment plants is currently a serious environmental problem, given its diversity due to the variability of time and heavy metal content. Current research on the monitoring of heavy metals is based on the determination of Pb, Cd, Hg, Ni, Zn, Cu and Cr. This makes any thallium content data diffi cult to access. The study estimated the degree of contamination of sewage sludge with thallium. The sludge samples came from a sewage treatment plant located in Poland. The results are presented for the total concentration of thallium and its mobile forms. These samples were analyzed by diff erential pulse voltammetry. The results showed that the average thallium content was 0.203 μg/g and its mobile form was 0.025 μg/g. The conducted research shows that almost 13% of thallium from sewage sludge can be gradually released into the environment.

PL

Osady ściekowe z komunalnych oczyszczalni ścieków stanowią poważny problem dla środowiska, biorąc pod uwagę ich różnorodność spowodowaną zmiennością czasu i zawartością metali ciężkich. Aktualne badania nad monitoringiem metali ciężkich opierają się na oznaczaniu Pb, Cd, Hg, Ni, Zn i Cr. To sprawia, że jakiekolwiek dane dotyczące zawartości talu są trudno dostępne. Próbki osadów analizowano za pomocą woltamperometrii impulsowej różnicowej. Wyniki wykazały, że średnia zawartość talu wynosiła 0,203 μg/g, a jego form mobilnych 0,025 μg/g. Z przeprowadzonych badań wynika, że prawie 13% Tl z osadów ściekowych może być stopniowo uwalniane do środowiska.

6

Optimization and Validation of Analytical Method for Determination of Thallium

Davoine A., Jakubowska M.

Analit

|

2018

|

Nr 6

72--83

EN

Thallium is a chemical element bearing the symbol Tl and the atomic number 81. It is a gray post-transition metal. Thallium, like mercury and lead, is a heavy metal and is highly toxic. It is also a neurotoxin for the central nervous system of mammals. Thallium also appears to bioaccumulate by some plants, including trees, and may also contaminate water. This is why it is essential to optimize and validate a method for the correct determination of thallium.

7

Wpływ procedury przeprowadzania próbki do roztworu na ilościowe oznaczenia talu w minerałach rud cynkowo-ołowiowych z rejonu śląsko-krakowskiego

Jonczy I., Chwedorowicz B., Kowalski B.

Chemistry, Environment, Biotechnology

|

2016

|

Vol. 19

131--135

PL

Tal jest pierwiastkiem znajdującym duże zastosowanie gospodarcze , w związku z tym stale poszukuje się nowych źródeł jego pozyskiwania. Na obszarze śląsko-krakowskim tal w postaci domieszek izostrukturalnych występuje w minerałach siarczkowych rud Zn-Pb. Wykonano eksperyment polegający na zastosowaniu różnych metod przeprowadzania próbek minerałów rudnych (sfalerytu, galeny i markasytu) do roztworu w celu odpowiedzi na pytanie , w jakim stopniu sposób ich roztwarzania wpływa na oznaczalność talu. Badania wykazały, że największa koncentracja talu występuje w markasycie i również w przypadku tego minerału odnotowano największe różnice oznaczalności talu pomiędzy zastosowanymi procedurami roztwarzania próbki. Najkorzystniejsze efekty uzyskano przy zastosowaniu mieszaniny: kwas azotowy, kwas solny i nadtlenek wodoru; najgorsze przy użyciu wody królewskiej.

EN

Thallium is an element of a high possibility of commercial use , scientists are constantly looking for new sources of its acquisition. Thallium accompanied by sulphide minerals Zn-Pb ores in the form o f iso-structural admix tures in the area o f Silesia – Cracow. We performed an experiment involving the use of different digestion methods for the ore minerals sample (sphalerite , galena, and marcasite) to see what extent the manner of their digestion affects the determination of thallium. Experience have shown that the largest concentration of thallium occurs in marcasite and in the case of this mineral also recorded the biggest differences between the determination of thallium applied sample digestion procedures. The most preferred results were obtained using the solvent of nitric acid, hydrochloric acid, and hydrogen peroxide, while the worst with aqua regia.

8

Tal i jego związki : oznaczanie w powietrzu na stanowiskach pracy

Surgiewicz J.

Podstawy i Metody Oceny Środowiska Pracy

|

2015

|

Nr 3 (85)

143--156

PL

Tal jest miękkim, szarym, bardzo aktywnym chemicznie metalem. W przemyśle jest stosowany jako składnik niektórych stopów, np. łatwo topliwych i łożyskowych. Tal jest również używany do produkcji: szkieł optycznych, elementów półprzewodnikowych, fotoogniw oraz w syntezach organicznych, np. przy produkcji środków gryzoniobójczych. Związki talu są trujące. Tal uszkadza: tkankę nerwową, gruczoły skórne i korzenie włosów oraz nerki i wątrobę. Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń talu i jego związków w środowisku pracy (w przeliczeniu na TI) wynoszą: najwyższe dopuszczalne stężenie (NDS) – 0,1mg/m3 i najwyższe dopuszczalne stężenie chwilowe (NDSCh) – 0,3 mg/m3. Celem pracy było opracowanie metody oznaczania stężeń talu i jego związków w powietrzu na stanowiskach pracy w zakresie od 1/10 do 2 wartości NDS zgodnie z wymaganiami zawartymi w normie europejskiej PN-EN 482. Opracowana metoda zastąpi metodę kolorymetryczną oznaczania talu opisaną w normie PN-83/Z-04003/01. Opracowana metoda oznaczania talu i jego związków polega na: pobraniu talu i jego związków (zawartych w powietrzu) na filtr membranowy, mineralizacji filtra z zastosowaniem stężonego kwasu azotowego oraz oznaczaniu talu w roztworze przygotowanym do analizy metodą absorpcyjnej spektrometrii atomowej z atomizacją w płomieniu acetylen-powietrze (FAAS). Uzyskana krzywa kalibracyjna talu w zakresie stężeń 0,50 ÷ 5,0 μg/ml charakteryzuje się wysoką wartością współczynnika korelacji (R2 = 1,0000) oraz odpowiada zakresowi stężeń 0,007 ÷ 0,21 mg/m3 talu i jego związków w powietrzu dla próbki powietrza o objętości 720 l. Średnia wartość współczynnika wydajności mineralizacji wynosiła 0,99. Opracowana metoda oznaczania talu i jego związków pozwala na oznaczanie najmniejszej ilości talu i jego związków w powietrzu na stanowiskach pracy na poziomie 0,007 mg/m3. Charakteryzuje się dobrą dokładnością i precyzją, a także spełnia wymagania stawiane procedurom oznaczania czynników chemicznych stosowanych do oceny narażenia. Opracowana metoda oznaczania talu i jego związków została zapisana w postaci procedury analitycznej, którą zamieszczono w załączniku.

EN

Thallium is a soft, gray and chemically active metal. In industry it is used as a component ofcertain alloys, e.g., fusible and bearing. Thallium is used to produce optical glasses, semiconductor devices, photovoltaics and in organic syntheses, e.g., in production of rodenticides. Thallium compounds are toxic. Thallium destroys nerve tissues, skin glands, hair roots, kidneys and liver. Exposure limit values for thallium and its compounds in the working environment, based on TI, are NDS 0.1mg/m3 and NDSCh 0.3 mg/m3. The aim of this study was to develop a method for determining thallium and its compounds in the workplace air in the range from 1/10 to 2 NDS values, in accordance with the requirements of Standard PN-EN 482. The developed method replaces the colorimetric method for determining thallium described in PN-83/Z-04003/01. This method involves collecting thallium and its compounds from the air on a membrane filter, filtr mineralization with concentrated nitric acid and determination of thallium in a solution pre-pared for analysis by atomic absorption spectrometry with atomization in air-acetylene flame (F AAS). The calibration curve of thallium in a concentration range 0.50 - 15.0 μg/ml have a high correlation coeffi cient (R2 = 1.0000), which corresponds with the concentration range of 0.007 - 0.21 mg/m3 and thallium compounds in air for 720-L air sample. The average value of mineralization was 0.99. The developed method for the determination of thallium and its compounds enables determination of minimum amount of thallium and its compounds in workplace air at 0.007 mg/m3. This method is accurate, precise and it meets the requirements for procedures for determining the chemical factors used to assess occupational exposure. The developed method of determining thallium and its compounds is described as analytical procedures, on the basis of the draft of Polish Standards (appendix).

9

Małe jest piękne czyli technika SPE w pośrednim badaniu specjacji talu

Biaduń E., Krasnodębska-Ostręga B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2015

|

nr 2

34--38

PL

Tal jest rzadkim, ale bardzo "toksycznym" metalem, jego komercyjne wydobycie powoduje wzrost skażenia środowiska. Występuje głównie jako domieszka rud siarczkowych cynku, ołowiu oraz żelaza. Ze względu na wysoką zdolność do migracji TL(l) z hałd odpadowych może z łatwością przedostawać się do wód gruntowych, a następnie zostać akumulowany przez rośliny i włączyć się do łańcucha pokarmowego.

10

Oznaczanie talu metodą pulsowej różnicowej woltamperometrii anodowej stripingowej

Karbowska B., Zembrzuski W., Wojtkowiak T., Łukaszewski Z.

Przemysł Chemiczny

|

2014

|

T. 93, nr 6

978-982

PL

Dokonano oceny interferencji spowodowanych obecnością ołowiu, antymonu, bizmutu oraz miedzi w oznaczaniu talu metodą pulsowej różnicowej woltamperometrii anodowej stripingowej. Przedstawiono wpływ surfaktantów i EDTA na dokładność oznaczeń talu. Zaprezentowano alternatywne rozwiązania umożliwiające eliminację interferencji w praktyce analitycznej.

EN

Presence of Pb, Sb, Bi and Cu in enviromental samples disturbs detn. of Th by differential pulse anodic stripping voltammetry. Effect of surfactants and ethylenediaminetetraacetic acid of the anal. course was discused.

11

Fitoremediacja - długa droga przed nami, czyli próba określenia założeń technologicznych wykorzystania gatunku Sinapis alba L. w remediacji gleb skażonych talem

Szczypior S. K., Krasnodębska-Ostręga B.

Analityka : nauka i praktyka

|

2014

|

nr 4

54--59

PL

Zastosowanie fitoremediacji w skali technicznej wymaga szeregu działań, takich jak ocena ekonomicznej opłacalności, wycena zabiegów agrotechnicznych niezbędnych do przeprowadzenia tego procesu.

12

Analityka specjacyjna wybranych metali i metaloidów - antymon i tal

Michalski R., Szopa S. S., Jabłońska M., Łyko A.

LAB Laboratoria, Aparatura, Badania

|

2012

|

R. 17, nr 3

26-33

13

Jak dostrzec mrówkę w cieniu słonia, czyli wykrywanie i oznaczanie utlenionej formy talu w próbkach środowiskowych

Krasnodębska-Ostręga B., Sadowska M.

Analityka : nauka i praktyka

|

2011

|

nr 2

12-16

PL

Lata dziewięćdziesiąte XX wieku cechuje wzrost zainteresowania metodami oznaczania talu, a szczególnie jego utlenionej formy. Ciekawość tę można było zaspokoić dzięki rozwojowi technik sprzężonych. Połączenie wysokosprawnej chromatografii cieczowej z detektorem pierwiastkowym, szczególnie takim, który charakteryzuje niska granica oznaczalności, pozwoliło na obserwowanie w środowisku naturalnym obecności nie tylko talu (I), ale również jego formy utlenionej. W środowisku tal (III) występuje w znacznie niższych stężeniach niż Tl(I), co powoduje, że jego zawartość jest zazwyczaj na granicy wykrywalności większości metod analitycznych. Stanowi to nie lada wyzwanie dla chemików analityków.

14

Wstępne badania geochemii talu i arsenu w rudach Zn-Pb Górnego Śląska

Kucha H., Rajchel B.

Geologia / Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

|

2009

|

T. 35, z. 2/1

151-158

EN

Upper Silesian Zn-Pb deposits contain toxic elements, such as: thallium and arsenic. Basing on data from literature (Harańczyk 1965), factor analysis was performed for: Ag, As, Cd, Fe, Mn, Pb, S, Tl, Zn. This analysis showed that ores have to be present new minerals, which contain arsenic and thallium. Following detailed mineralogical research defined a new oxysulphide mineral - (Fe1.8Pb0.1Zn0.1)2 SlO5.

15

Simultaneous voltammetric determination of thallium and cadmium in wastewater samples containing Cd, TI and Pb using a bismuth film electrode

Krasnodębska-Ostręga B., Paldyna J., Golimowski J., Kania M.

Chemia Analityczna

|

2009

|

Vol. 54, No. 1

109-113

EN

Square-wave anodic stripping voltammetry was applied to the simultaneous determination of Tl and Cd in wastewater samples with extremely high contents of the studied elements using a bismuth film electrode. The stripping signals were recorded in the supporting electrolyte containing acetate buffer (pH 4.5) and Bi3++ ions without removal of oxygen. It was observed that the stripping peak of Tl was insufficiently separated from the peak of Cd; however, quantification of the metals was possible when their concentrations were comparable. To verify the obtained results, the ICP-MS method was applied.

PL

Do jednoczesnego oznaczenia Tl i Cd w próbkach wód odpadowych charakteryzujących się wysokim stężeniem badanych metali zastosowano anodową woltamperometrie stripingową fali prostokątnej na blonkowej elektrodzie bizmutowej. Sygnały rejestrowano bez odtleniania w buforze octanowym (pH 4.5) w obecności jonów bizmutu(III). Pomimo zbliżonych potencjałów pików Tl i Cd można było ilościowo oznaczyć zawartość obu analitów w próbce, jeśli występowały w porównywalnych stężeniach. Otrzymane wyniki porównano z wynikami uzyskanymi metodą ICP-MS.

16

Arsen i tal w surowcach ilastych i węglanowych wykorzystywanych do produkcji materiałów budowlanych

Bojakowska I., Pasieczna A.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2008

|

z. 285

43-55

PL

Określono zawartość arsenu i talu metodą ICP-MS w 178 próbkach skał ilastych i 137 próbkach skał węglanowych różniących się genezą i wiekiem, pobranych z 41 złóż surowców ilastych i 21 złóż surowców węglanowych. Zawartość arsenu w surowcach ilastych i w skałach węglanowych wynosiła odpowiednio 2-29 mg/kg i

EN

Arsenic and thallium contents were determined with ICP-MS method in genesis and age differenced 178 samples of argillaceous rocks and 137 samples of calcareous rocks, taken from 41 clayey mineral deposits and 20 carbonate raw material deposits. Arsenic concentration in clayey minerals and carbonate rocks amount respectively 2-29 mg/kg and

17

Koncentrat talu produktem ubocznym przy otrzymywaniu cynku i ołowiu w Hucie Cynku MIASTECZKO ŚLĄSKIE S.A.

Krupka D., Wadowski M., Uliszak A., Szysler T., Oleksiak B., Sitko J.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2008

|

R. 53, nr 6

329-332

PL

Huta Cynku MIASTECZKO ŚLĄSKIE S.A. przerabia różnorodne surowce cynku i ołowiu - koncentraty selektywne i kolektywne, zarówno krajowe, jak i pochodzące z importu oraz surowce wtórne. Najczęściej, przerabiane w HCM surowce zawierają tal - bardzo toksyczny pierwiastek, którego zawartość waha się w szerokim zakresie od 0,001 do 0,03 %. Analiza zachowania się talu w toku przerobu surowców cynku i ołowiu w HCM wykazała, że pierwiastek ten koncentruje się głównie w pyłach prażalnych z taśmy spiekalniczej Dwight-Lloyda oraz w wodach z odpylania gazów prażalnych, tj. w ściekach z fabryki kwasu siarkowego. Opierając się na badaniach laboratoryjnych i przemysłowych neutralizacji i oczyszczania tych ścieków oraz badaniach w zakresie selektywnego wytrącania związków talu, opracowano technologię oczyszczania ścieków FKS, która umożliwia usuwanie talu do stężenia < 0,1 mg/dm3, przy równoczesnym otrzymywaniu bogatych koncentratów talu (60-80 % Tl). Wykonane prace badawcze stanowiły podstawę opracowania projektu instalacji do odzysku talu ze ścieków FKS oraz do przemysłowego zastosowania opracowanej technologii oczyszczania talonośnych ścieków w Hucie Cynku MIASTECZKO ŚLĄSKIE.

EN

The MIASTECZKO ŚLĄSKIE Zinc Smelter (HMC) process the zinc and lead raw materials, both selective and collective, imported and domestic as well as secondaries. The HMC treats the most often materials that contain 0.001-0.03 % of thallium - very toxic element. Studies on the thallium in the HMC operations show that this element concentrates mainly in dust from the Dwight-Lloyd (DL) and waste waters from sulphuric acid plant. The laboratory and industrial experiments with neutralization and purification of waste water, as well as studies on selective precipitation of thallium compounds created the basis for a new technology of waste waters purification to the level thallium below 0.1 mg/dm3 and production of thallium concentrate (60-80 % Tl).

18

Different Complexation Behavior of a Proton Transfer Compound Obtained from Pyridine-2,6-dicarboxylic Acid and Creatinine with Tl(I), Cu(II), Fe(III) and Bi(III): Synthesis, Characterization, Crystal Structures and Solution Studies

Aghabozorg H., Ramezanipour F., Soleimannejad J., Sharif M. A., Shokrollahi A., Shamsipur M., Moghimi A., Attar Gharamaleki J., Lippolis V., Blake A. J.

Polish Journal of Chemistry

|

2008

|

Vol. 82, nr 3

487-507

EN

The different complexation methods of a proton transfer compound, (creatH)(pydcH)źH2O (pydcH2 = pyridine-2,6-di carboxylic acid; creat = creatinine) with metal ions have been studied and formation of [(Tl(pydcH)]n (1), [(Fe(pydc)(H2O)2)2ox]ź6H2O (2), [Cu(pydc)(pydcH2)]ź2H2O (3) and (creatH)2[Bi(pydc)2]2ź4H2O (4) are re ported. The characterization was performed using IR spectroscopy and single crystal X-ray diffraction analysis. The Tl(I) complex [(Tl(pydcH)]n (1) obtained from (creatH)(pydcH)źH2O is a polymeric system, showing only the contribution of the anionic species of (creatH)(pydcH)źH2O to the complexation. The Fe(III) and the Cu(II) complexes [(Fe(pydc)(H2O)2)2ox]ź6H2O (2) (ox = ox a late) and [Cu(pydc)(pydcH2)]ź2H2O (3) were also obtained from (creatH)(pydcH)źH2O. The Bi(III) complex (creatH)2[Bi(pydc)2]2ź4H2O (4) is a dimeric system, showing both contribution of the cationic and anionic fragments. The complexes 1-4 show a variety of structural features including mononuclear, binuclear, polymeric structures and unusual ligand formation. In compounds (1), (2), (3) and (4), a large number of hydrogen bonds are observed. These interactions as well as p-p stacking play an important role in the formation and stabilization of supra molecular systems in the crystal lattices. The stoichiometry and stability of the Cu(II), Tl(I) and Bi(III) complexes with (pydc)(creat) and Fe(III) with pydc-ox mixture in aqueous solution were investigated by potentiometric pH titration.

19

Zielona gałązka, która truje : Thallus

Krasnodębska-Ostręga B., Golimowski J.

Analityka : nauka i praktyka

|

2008

|

nr 1

46-50

20

Ekstrakcja arsenu z ołowiu surowego tlenem

Kapias P., Basiura B., Bojanowski A., Kalembka M.

Rudy i Metale Nieżelazne

|

2007

|

R. 52, nr 1

2-6

PL

Podstawowym celem pracy było rozpoznanie możliwości zastosowania iniekcji tlenu do rafinacji ołowiu surowego charakteryzującego się stosunkowo wysoką zawartością arsenu. Zakres pracy obejmował określenie szybkości procesu utleniania Sn, As i Sb oraz określenie podstawowych wskaźników techniczno-technologicznych procesu. Badania przeprowadzono w warunkach przemysłowych przy wykorzystaniu kotła rafinacyjnego o pojemności ok. 130 Mg ołowiu. Stwierdzono, że w stosowanej instalacji optymalne warunki procesu osiąga się w temperaturze ok. 600÷650 °C i ilości doprowadzonego tlenu 35÷40 Nm3/h. W tych warunkach średnia szybkość utleniania wynosi ok. 0,06 % mas. (Sn+As+Sb)/h, stopień wykorzystania tlenu kształtuje się na poziomie ok. 90 %, natomiast efektywny stopień wykorzystania tlenu ok. 30 %

EN

This work was aimed to check possibility of using oxygen injection for refining boulion lead with relatively high content of arsenic. The scope of work included determination of oxidation rate for Sn, As and Sb, and determination of basic technical and technological indices of the process. Tests were carried out under industrial conditions using refining tank of the capacity of about 130 Mg Pb. It was found that optimal process conditions for this installation are obtained at the temperature of about 600÷650 °C and at the oxygen flow rate of 35÷40 Nm3/h. Under these conditions, an average oxidation rate was ca 0.06 mass % of (Sn+As+Sb)/h, whereas oxygen consumption degree was at the level of 90 % and an effective oxygen consumption was about 30 %.