Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Osady polodowcowe w żwirowni w Paplinie (Wysoczyzna Rawska) w świetle badań teksturalnych

Lejzerowicz A., Wysocka A.

Landform Analysis

|

2016

|

Vol. 31

3--16

PL

Teren badań znajduje się około 60 km na południowy zachód od Warszawy. Żwirownia w Paplinie zlokalizowana jest na Wysoczyźnie Rawskiej w strefie wysoczyzny polodowcowej zlodowacenia środkowopolskiego. Badaniom sedymentologicznym poddano osady polodowcowe odsłaniające się wzdłuż południowo-wschodniej ściany wyrobiska. Przeprowadzono analizy: uziarnienia, charakteru obtoczenia i zmatowienia powierzchni ziaren kwarcu frakcji 0,5–1,0 mm według Krumbeina (1941) w modyfikacji Goździka (1980) oraz Mycielskiej-Dowgiałło i Woronko (1998), a także analizę mineralno-petrograficzną frakcji 0,5–1,0 mm według Kenig (1999). Wskaźniki teksturalne, tj.: średnia średnica (Mz), wysortowanie (σ1), skośność (Sk1) oraz spłaszczenie (KG) obliczono metodą Folka i Warda (1957) z wykorzystaniem programu Gradistat. Uzyskane wyniki pozwoliły na ilościową charakterystykę cech osadu. Zaobserwowano stosunkowo duże zróżnicowanie badanych osadów: od dominujących osadów drobnoziarnistych deponowanych w niskoenergetycznym środowisku, charakteryzujących się warstwowaniami przekątnymi i rynnowymi, do osadów gruboziarnistych deponowanych w środowisku intensywnego przepływu wód z topniejącego lądolodu. Większość osadów była transportowana w zawiesinie. Zaobserwowana została duża jednorodność osadów ze względu na charakter obtoczenia i zmatowienia powierzchni ziaren kwarcu oraz skład mineralno-petrograficzny.

EN

The study area is located approximately 60 km south-west of Warsaw. Gravel pit in Paplin is located on the Rawa Upland in the glacial upland area of Middle-Poland glaciation. Post-glacial sediments exposing along the southeast wall of the excavation were subjected to sedimentological research. Following analyses were performed: the granulometric composition of deposits, the frosting and rounding analyses of sand quartz grains (1.0–0.5 mm) according to Krumbein (1941) and refined by Goździk (1980) and Mycielska-Dowgiałło and Woronko (1998) and mineralogical studies of sand fraction. Textual indicators i.e. mean grain size (Mz), standard deviation (σ1), skewness (Sk1) and kurtosis (KG) were calculated according Folk and Ward formulas (1957) using the Gradistat program. The obtained results allowed the quantitative characteristics of the sediment features. Relatively high diversity of investigated sediments was observed: from dominating fine-grained sediments deposited in the low-energy environment, characterized by cross-stratification, to coarse-grained sediments deposited in the environment of intense flow of water from the melting glacier. Most of deposits was transported in suspension. High uniformity of deposits was observed regarding the rounding and frosting of quartz grains and mineral-petrographic composition.

2

Roundness and matt degree of quartz grain surfaces in (fluvio-)glacial deposits of the Pomeranian Stage (Weichselian) in northeast Germany

Górska-Zabielska M.

Geologos

|

2015

|

Vol. 21, No. 2

117--125

EN

Glacial tills and fluvioglacial sediments deposited by the ice-sheet during the Pomeranian Stage (Weichselian) in northeast Germany have been examined in terms of the degree of abrasion, rounding and frosting of quartz grain surfaces in order to determine the conditions and processes that occurred in the alimentation environment of the fine-grained material, as well as during transport. Strata in the glaciomarginal zone and the hinterland of the Pomeranian Stage in the area represent diverse lithofacies, but have similar textural features. These features illustrate mainly that a high-energy aquatic environment had reacted with glacial deposits prior to their inclusion into the ice mass and deposited in the area covered by the Odra lobe. The lack of regional diversification in the character of quartz grain surfaces in glacial deposits between the German part of the Odra lobe and the remainder of the area analysed is recorded solely in the morphological dimension, i.e. the outlet fragment of the ice-front’s course, but not in textural features of the sediments.

3

Petrographic-mineralogical and textural changes in reservoir and sealing rocks (Zaosie anticline) as a result of a long-term experiment in CO2-brine-rock interactions

Wdowin M., Tarkowski R., Manecki M.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2013

|

T. 29, z. 4

137--153

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych oraz teksturalnych na próbkach skalnych ze skał zbiornikowych i uszczelniających (piaskowce, iłowce, mułowce) z utworów dolnej jury z antykliny Zaosia (środkowa Polska), z otworów wiertniczych Zaosie 2 i Buków 2. Próbki poddano eksperymentowi oddziaływania CO2-solanka-skała celem określenia ich przydatności pod kątem geologicznej sekwestracji CO2. Eksperyment polegał na zamknięciu próbek skalnych na 20 miesięcy w zbudowanym reaktorze, gdzie były one poddane oddziaływaniu solanki i dwutlenku węgla w temperaturze pokojowej (20–25°C), przy ciśnieniu otrzymanym z butli z CO2 (ok. 6MPa). Analizy mineralogiczno petrograficzne obejmowały obserwacje w świetle przechodzącym (planimetria), SEM-EDS, XRD próbek skalnych. Dodatkowo dla skał uszczelniających wykonano XRD z frakcji ilastej. Badania te pozwoliły określić skład mineralny oraz morfologię ziaren jak również strukturę i teksturę skały. W przypadku analiz teksturalnych określona została powierzchnia właściwa BET oraz rozkład i wielkość porów. Miały na celu określenie zmian w matrycy skalnej i spoiwie badanych skał w wyniku eksperymentu oddziaływania pomiędzy solanką-skałą-CO2. Eksperyment nie wpłynął znacząco na badane parametry. W przypadku każdej z analizowanych skał obserwuje się nieznaczne zmiany w porowatości przed i po eksperymencie, co związane jest z rozpuszczaniem się matrycy skalnej i spoiwa oraz wytrącaniem niektórych faz mineralnych. Zmiany zaobserwowane w piaskowcach (skały zbiornikowe) są zmianami, które nie wpływają negatywnie na proces składowania CO2. W przypadku mułowców i iłowców (skał uszczelniających) wyniki badań pokazały, że eksperyment nieznacznie wpłynął na analizowane skały. Wskazywać to może na dobre właściwości uszczelniające tych skał. Niemniej jednak wyniki powinny zostać zweryfikowane i potwierdzone w uzupełnieniu o dalsze badania petrofizyczne (porowatość, przepuszczalność), analizy solanek przed i po eksperymencie, jak również modelowanie geochemiczne oddziaływania CO2 na skały w obecności solanki.

EN

This article presents the petrographic-mineralogical and textural test results from rock samples from the reservoir and sealing rocks (sandstones, claystone, mudstone) of the Lower Jurassic formation of the Zaosie anticline (central Poland), from boreholes Zaosie 2 and Buków 2. Samples were subjected to an experiment involving CO2-brine-rock interactions in order to determine their suitability for the geological sequestration of CO2. The experiment consisted of closing the rock samples for 20 months in constructed autoclaves where they were subjected to the influences of brine and carbon dioxide at room temperature (20–25°C) and under pressure (about 6 MPa). Mineralogical and petrographic analyses included observations under transmitted light (planimetric analysis), and SEM-EDS and XRD of rock samples were carried out. Additionally, XRD analysis of the clay fraction was conducted to examine the sealing characteristics of the rock. These studies allowed for the determination of the mineral composition and morphology of the grains as well as the structure and texture of the rocks. For the textural analysis, the BET specific surface area and pore size distribution were identified. The study aimed to determine the changes in the rock matrix and cement of the rocks caused by the brine-rock-CO2 interactions experiment. The experimentation did not significantly affect the analyzed parameters. For each of the examined rocks, little change in the porosity before and after the experiment was observed, which was associated with the dissolution of the rock matrix and cement as well as the precipitation of some mineral phases. The changes observed in the sandstones (reservoir rocks) are differences that do not affect the process of CO2 storage. In the case of mudstone and claystone (sealing rocks), the experiment had some slight effect on the analyzed rocks. This study nevertheless indicates good sealing properties of these rocks, though the results should be verified and proven by petrophysical (porosity, permeability) examination, the analysis of brines before and after the experiment, as well as geochemical modeling of the impact of CO2 on a rock in the presence of brine.

4

Charakterystyka mineralogiczno-chemiczna i teksturalna odpadów poflotacyjnych z przemysłu Zn-Pb pod kątem dalszych rozważań wykorzystania ich jako sorbentów

Wdowin M., Gruszecka A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2012

|

T. 28, z. 3

55-69

PL

Celem pracy była wstępna charakterystyka (mineralogiczna, chemiczna, teksturalna) odpadów poflotacyjnych, stanowiących surowiec uboczny (odpadowy) przy uzyskiwaniu koncentratów cynkowo-ołowiowych, pod kątem dalszych analiz nad możliwością ich perspektywicznego (eksperymentalnego) wykorzystania jako sorbentów gazów kwaśnych (SO2 i CO2). Składowisko tych odpadów jest własnością ZGH 'Bolesław' w Bukownie. Materiał badawczy stanowiła próbka odpadów poflotacyjnych pobrana ze stawu osadowego nr 1, leżącego w południowej części Stawu Zachodniego. Charakterystyka wytypowanych do badań materiałów obejmowała podstawowe badania mineralogiczne (XRD, SEM-EDS), analizy chemiczne (oznaczenie zawartości wilgoci analitycznej, zawartości strat prażenia, podstawowego składu chemicznego, jak też pierwiastków śladowych) oraz wyznaczenie podstawowych parametrów teksturalnych (powierzchnia właściwa BET, rozkład i wielkość porów). Badania mineralogiczne wykazały, że materiał odpadowy stanowią głównie minerały węglanowe (w przewadze kalcyt, dolomit, ankeryt) oraz minerały stanowiące pozostałość po niewyflotowanych kruszcach (w przewadze galena, sfaleryt). Analiza chemiczna pozwoliła stwierdzić, iż w analizowanej próbce dominują związki wapnia, magnezu i żelaza uwarunkowane przewagą minerałów węglanowych w badanych odpadach. Wśród pierwiastków śladowych przeważa arsen, następnie mangan i bar, występujące jednak w ilości nie przekraczającej 1%. Analiza teksturalna wykazała, że materiał badawczy charakteryzuje się niską powierzchnią właściwą i dużymi rozmiarami cząstek. Przeprowadzone badania sugerują, że analizowany materiał charakteryzuje się ubogimi właściwościami adsorpcyjnymi, aczkolwiek mógłby on znaleźć zastosowanie w metodach odsiarczania, jak też neutralizacji dwutlenku węgla (karbonizacja). Należałoby jednak w tym celu przeprowadzić dodatkowe badania wymywalności metali ciężkich w środowisku kwasowym, jak też zastosować domieszki innych składników, takich jak cement czy zeolity, w celu immobilizacji niebezpiecznych składników odpadów.

EN

The aim of this study was a preliminary characterization (mineralogical, chemical, textural) of flotation wastes - which are the by-product of zinc-lead concentrate extraction - from the stand point of their further prospective (experimental) use as sorbents of acid gases (SO2 and CO2). The landfill sourced for the wastes used in this study was owned by ZGH 'Bolesław' in Bukowno. The research material consisted of a sample of flotation wastes taken from alluvial pond No. 1, lying in the southern part of the Western Pond. Characterization of the material selected for testing included the following: basic mineralogical (XRD, SEM-EDS) and chemical analysis (determination of analytical moisture content, loss on ignition, basic chemical composition, and content of trace elements), as well as the identification of basic textural parameters (BET specific surface area and pore size distribution). Mineralogical studies showed that the waste material consisted mainly of carbonate minerals (primarily calcite, dolomite, ankerite) and minerals present in the residuum after ore flotation (primarily galena and sphalerite). The chemical analysis indicated that in analyzed samples, calcium, magnesium, and iron components are predominant. They are conditioned by carbonate minerals which predominate in the studied waste. The most significant trace elements were arsenic, followed by manganese, and then bar - present only in quantities not exceeding 1%. Textural analysis showed that the test material has a low surface area and large particle size. The research suggests that the analyzed materials have poor adsorption properties, although they could be used in desulfurization as well as the neutralization of carbon dioxide (carbonation). However, it is necessary for this purpose to conduct additional studies of heavy metals' leaching in an acidic environment, in addition to applying the admixture of other ingredients to the flotation wastes, such as cement or zeolites, to immobilize hazardous waste components.