Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Interdyscyplinarne podejście do projektowania nowych funkcji obszarów po eksploatacji surowców skalnych w programie uniwersyteckich badań architektonicznych na przykładzie współpracy miasta Jaworzna i Politechniki Śląskiej w Gliwicach

Chećko Agnieszka

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 1

51--54

EN

The need to limit the expansion of cities, towards green suburbs, makes it necessary to take action to restore the functions of degraded areas located within urbanised spaces. An area with still unexploited potential is land abandoned after mining. A limitation to their effective use is the lack of support from administrative bodies on the natural and cultural significance of abandoned pits and the fear of the built environment of having to deal with the environmental burdens associated with the effects of former exploitation. The aim of this article is to present the results of cooperation between the geological administration and the scientific community, in terms of sustainable development of post-mining spaces, exemplified by a field workshop organised for students of the Faculty of Architecture of the Silesian University of Technology in Gliwice, in the academic year 2020/2021, in the area of the former Middle Triassic limestone excavation pit, Sadowa Góra, in Jaworzno (in the Silesian Voivodeship). The combination of expert knowledge in architectural design and landscape architecture with the practical experience of post-mining site administrators was used as a basis for educational activiies, in the implementation of a project task to design an interdisciplinary research station space in the former Sadowa Góra quarry in Jaworzno, surrounded by an open and friendly social space, exploiting the potential of objects with unique natural and cultural values, discovered or produced in the process of rock exploitation.

2

The Possibilities of the Revitalisation of Post-Mining Areas – the Polish and Vietnamese Examples

Łacny Zuzanna, Kowalska Natalia, Tran Linh

Inżynieria Mineralna

|

2019

|

R. 21, nr 1/2

7--13

EN

Mining activity plays a significant role in the national economies of Poland and Vietnam. For centuries they have been determined by traditional industries, and now have to face restructuring processes after discontinuing mining operations. The exceptional cultural and natural values of Krakow (Poland) and Ha Long (Vietnam) have been recognized by inscribing them on the UNESCO World Heritage List. The global recognition of these places is associated with a steadily growing tourist traffic that threatens sustainable development. This article presents examples of post-mining sites in Poland and Vietnam, which require special revitalisation projects, because of their surroundings. The discussed examples show that post-mining areas have significant potential for redevelopment and can help in sustainable tourism in cities where there is a problem of excessive tourist traffic. The discussed examples show that post-mining areas have the potential for developing tourism, recreation and nature functions. The article indicates that it is necessary to balance the interests of the beneficiaries of revitalisation processes and, therefore, to keep in mind the one of the basic principle of planning – sustainable development. Polish and Vietnamese experiences, supported by numerous examples, can provide both countries with inspiration for revitalisation projects while also serving as a warning against making similar mistakes in their implementation.

PL

Polska oraz Wietnam to kraje, w których działalność górnicza odgrywa znaczącą rolę w gospodarce. Przez wieki zdeterminowane przez tradycyjne branże przemysłu, muszą sprostać bolesnym procesom restrukturyzacji oraz procesom naprawczym po działalności wydobywczej. Szczególne walory kulturowe i przyrodnicze Krakowa (Polska) i Ha Long (Wietnam) zostały docenionione poprzez wpisanie ich na listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Rozpoznawalność tych miejsc na poziomie światowym wiąże się z systematycznie rosnącym ruchem turystycznym, który zagraża zrównoważonemu rozwojowi. W pracy przedstawiono przykłady terenów (po)górniczych z Polski i Wietnamu, które będą wymagać szczególnych projektów rewitalizacyjnych, ze względu na specyfikę otoczenia. Omówione przykłady wskazują iż tereny poeksploatacyjne posiadają znaczny potencjał do ponownego zagospodarowania i mogą stanowić potencjał dla prowadzenia turystyki zrównoważonej w miastach, w których istnieje problem nadmiernego ruchu turystycznego. W artykule wskazano konieczność równoważenia interesów beneficjentów procesów rewitalizacyjnych, a zatem zachowania nadrzędnej zasady planowania – zrównoważonego rozwoju. Doświadczenia polskie oraz wietnamskie, poparte licznymi przykładami, mogą stać się wzajemną inspiracją do wykorzystania w projektach rewitalizacyjnych, ale również przestrogą, przed popełnieniem podobnych błędów przy ich realizacji.

3

Sposób oczyszczania wód kopalnianych i przywracania różnorodności biologicznej terenów zdegradowanych

Chepak Olga, Kostenko Viktor, Zavialova Elena

Inżynieria Ekologiczna

|

2019

|

Vol. 20, nr 3

20--25

PL

Celem pracy jest przedstawienie sposobu szybkiego odzyskiwania zdegradowanych terenów likwidowanych kopalń z jednoczesnym oczyszczaniem pompowanych wód kopalnianych. W pracy zaproponowano ulepszoną metodę przyspieszonego odzyskiwania obszaru zdegradowanego działalnością przemysłową z zastosowaniem podnośnika powietrzno-wodnego do oczyszczenia wód kopalnianych, co umożliwi regulację temperatury wody produkowanej z wymienników ciepła. Na podstawie obliczeń określono głębokości rozmieszczenia elementów instalacji podnośniku powietrzno-wodnego. W celu utrzymania temperatury wody w okresie zimowym, w zakresie 10-12°C, ścieki kopalniane o temperaturze 34°C powinny być pompowane z dolnego szybu podnośnika znajdującego się na głębokości 800 m. Z kolei do schłodzenia wody w okresie letnim do temperatury 25°C, ściek kopalniany o temperaturze około 13°C, powinien być pompowany z górnego szybu podnośnika zlokalizowanego na głębokości 120 metrów.

EN

The aim of the work is to show the method of accelerated restoration of the degraded territory of industrial sites of liquidated mines with simultaneous purification of pumped mine waters. The paper proposes an improvement of the method of accelerated recovery of the degraded territory of industrial sites of abandoned mines with simultaneous purification of pumped mine waters through the use of an airlift unit that will allow to regulate the temperature of the water produced from the heat exchangers. The depth of placement of the airlift installation was determined by calculation. In order to maintain the temperature of the water in the bioplate system in winter at the level of 10-12°C, mine water having a temperature of 34°C must be supplied from the lower trunk of the airlift located at a depth of 800 m. To cool the water in the bioplato system to 25°C in summer, the mine water with a temperaturę of about 13°C must be pumped out from the top of the shaft of the airlift to a depth of 120 m.

4

Pojęcie rekultywacji w naukach biologicznych wobec nowych wyzwań środowiskowych

Hutniczak Agnieszka, Borowski Gabriel, Woźniak Gabriela

Inżynieria Ekologiczna

|

2019

|

Vol. 20, nr 4

14--20

PL

Utrwaliło się przekonanie, że działalność wydobywcza powoduje duże zmiany środowiska, w tym ubożenie szaty roślinnej, świata zwierzęcego i przekształcenia stosunków wodnych. Tereny poprzemysłowe (w tym pogórnicze i poeksploatacyjne) były klasyfikowane jako tereny zdegradowane, a nawet zdewastowane. Zgodnie z tym podejściem dalsze wykorzystanie tych terenów nie było możliwe bez wykonania zabiegów rekultywacyjnych i przywrócenia, bądź też nadania, wartości użytkowych. W skrajnych przypadkach o rzeczywistości biologiczno-przyrodniczej środowiska decydowała klasyfikacja administracyjno-prawna, a nie obiektywne wartości parametrów biologicznych. Skuteczne metody i kierunki zagospodarowania terenów poprzemysłowych mogą przywrócić tym terenom nową wartość użytkową oraz umożliwić ich wykorzystanie jako unikatowych siedlisk roślinnych. Długotrwałe działania rekultywacyjne ograniczają skutki globalnych zmian (global change mitigation). W niniejszym artykule przedstawiono techniczno-rolnicze aspekty pojęcia rekultywacji oraz określono jej miejsce w naukach biologicznych.

EN

It has been believed that mining activities have always and exclusively caused large changes in the environment, including the impoverishment of plant cover, the animal world and the transformation of water resources. This makes that post-industrial areas (including post-mining and after-care) have been classified as degraded or even devastated. According to this approach a further use of these areas was not possible without reclamation and restoration or even creating a use value. In extreme cases, these were not the objective values of biological parameters, but the administrative and legal classification which determined the biological and natural environment. Effective methods of post-industrial area use as well as directions referring to this are extremely important because they can restore the new utility value to the area and they can enable the use of areas after the exploitation of mineral resources as unique plant habitats. Long-term reclamation activities limit the effects of global change mitigation. This article presents technical and agricultural aspects of the concept of reclamation and determine where its place in biological sciences is.

5

Ocena zanieczyszczeń terenów zdegradowanych z wykorzystaniem informacji przestrzennej na przykładzie przemysłu hutniczego

Rozpondek R., Rozpondek K., Kacprzak M.

Inżynieria Ekologiczna

|

2017

|

Vol. 18, nr 3

106--113

PL

Celem badań była ocena stopnia zanieczyszczeń metalami ciężkimi fragmentu terenu zalesionego o powierzchni 147 ha (1050 x 1400 m) znajdującego się w okolicy Huty Cynku „Miasteczko Śląskie”, dla potrzeb procesów rekultywacji lub monitoringu. W badaniach zastosowano system GIS. W marcu 2016 roku zaplanowano regularną sieć 29 punktów pomiarowych. Na każdym z punktów pobrano dwie próbki gleb z wierzchniej warstwy gleby 0 – 20cm. Zostały one poddane analizom pod kątem pH, zawartości substancji organicznej i metali ciężkich (As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb i Zn). Wartości pH wahały się między 3,7 a 7,9, materii organicznej 0,8 – 47,1% suchej masy próbki, As 0 – 32,5 mg/kg, Ba 14 – 804 mg/kg, Cd 0 – 19 mg/kg, Cu 3 – 58 mg/kg, Pb 22 – 1893 mg/kg, Zn 36 – 1377 mg/kg. W badanych próbkach nie wykryto niklu. Wykonano rozkłady przestrzenne analizowanych elementów. Stwierdzono znaczną rozpiętość wartości i zróżnicowanie przestrzenne danych. Następnie na podstawie Rozporządzenia Ministra Środowiska z dnia 1 września 2016 r. w sprawie sposobu prowadzenia oceny zanieczyszczenia powierzchni ziemi wytypowano tereny zanieczyszczone metalami ciężkimi. Przyjęto dwie różne dopuszczalne wartości stężeń: pierwsze zgodne z faktycznym sposobem użytkowania gruntu (dopuszczalne wartości dla grupy III – tereny zalesione) oraz drugie związane z ewentualnym podjęciem działań mających na celu zmianę sposobu zagospodarowania terenu (dopuszczalne wartości dla grupy I – tereny zabudowy mieszkaniowej, tereny rekreacyjne). Na podstawie wygenerowanych modeli wyznaczono i obliczono pole powierzchni obszarów, które zawierają wartości wyższe niż dopuszczone w przytoczonym rozporządzeniu. W przypadku grupy III wartości przekroczyły: Zn (obszar 0,9 ha), Pb (46,4 ha) i Cd (27,8 ha). Dla grupy I: As (0,3 ha), Ba (10,2 ha), Cd (53,9 ha), Pb (120,8 ha) i Zn (20,2 ha). Stężenia Ni i Cu były niższe niż wartości dopuszczalne. W pracy wyznaczono także strefy o najwyższych zawartościach metali ciężkich. Dodatkowo zaplanowano sieć monitoringu ze szczególnym uwzględnieniem zanieczyszczeń punktowych.

EN

The aim of this study was to evaluate soil contamination by heavy metals of selected area in the vicinity of the Zinc Smelter „Miasteczko Śląskie” (surface area: 147 ha, 1050 x 1400 meters) for purpose of future reclamation, remediation and monitoring. The study used GIS. Network of 29 measuring points was planned, with particular emphasis on the area with the least amount of pure vegetation. In March 2016, two samples of soil were taken from the top layer of soil 0 – 20cm. Samples were analyzed in terms of pH, soil organic matter and total heavy metal content (As, Ba, Cd, Cu, Ni, Pb and Zn). Values of pH maintained in range of 3,7 – 7,9, organic matter 0,8 – 47,1% of solid content, As 0 – 32,5 mg/kg, Ba 14 – 804 mg/kg, Cd 0 – 19 mg/kg, Cu 3 – 58 mg/kg, Pb 22 – 1893 mg/ kg, Zn 36 – 1377 mg/kg. In collected samples Ni was not detected. Spatial distributions of results were created. A significant data range and spatial diﬀerentiation was noted. On the base of the Regulation of the Minister of the Environment from September 1st, 2016 on the method of conducting the assessment of contamination of the surface of the earth, areas contaminated with heavy metals were selected. Two diﬀerent concentration limits were adopted: first in accordance with the actual method of land use (permissible values for group III – woodland) and second relating to the possible undertaking of measures targeted at changing the land use (limit values for Group I – residential areas, recreational areas). On the basis of the generated models, the area of the surface size that contains values higher than allowed in the quoted regulation were determined and calculated. In case of group III the values were exceeded for: Zn (surface area 0,9 ha), Pb (46,4 ha) and Cd (27,8 ha). For group I: As (0,3 ha), Ba (10,2 ha), Cd (53,9 ha), Pb (120,8 ha) and Zn (20,2 ha). The concentrations of Ni and Cu were lower than the limit value. The paper also determined zones with the highest contents of heavy metals. In addition, a monitoring network with a special focus of area pollution was advised.

6

Revitalization of energy supply systems in the scale of a town, a district and an Island

Juchimiuk J.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2016

|

No. 22(3)

61--68

EN

Model actions undertaken in HafenCity and Wilhelmsburg during IBA Hamburg 2006-13 as well as energy transformation of Danish island of Samsø towards self-sufficiency are examples of the use of energy as one of the key factors in the design of revitalization process in various scales. An important issue is to determine the impact of renewable energy systems on design process, architecture and urbanism of revitalized structures. Article examines the programs and projects related to the processes: renewal of degraded inner-industrial areas (brownfields), ecological restoration of degraded land, the revitalization of port and underdeveloped areas in the aspects of climate protection, the use of energy from renewable sources and improvement of technical conditions of building substance while maintaining the principles of sustainable development.

PL

Modelowe działania podejmowane w HafenCity oraz te w ramach IBA-Hamburg 2006-2013 w Wilhelmsburgu jak również transformacja duńskiej wyspy Samsø w samowystarczalną energetycznie mogą stanowić przykłady wykorzystania OZE jako jednego z czynników w projektowaniu procesu rewitalizacji w różnych jej skalach. Istotnym wydaje się określenie wpływu, jaki wywierają systemy wykorzystujące OZE na proces projektowy, architekturę i urbanistykę rewitalizowanych struktur. Artykuł poddaje analizie programy i projekty związane z procesami: odnowy zdegradowanych, poprzemysłowych, rekultywacji terenów zdegradowanych ekologicznie, rewitalizacji obszarów portowych i słabo zurbanizowanych w aspektach ochrony klimatu, zastosowania energii ze źródeł odnawialnych, efektywności energetycznej oraz poprawy warunków technicznych obiektów przy zachowaniu zasad rozwoju zrównoważonego.

7

Design thinking and role-playing in education on brownfields regeneration. Experiences from Polish-Czech cooperation

Stangel M., Witeczek A.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2015

|

Vol. 8, no. 4

19--28

EN

The scope of the paper is a description of experiences gained from the course on “Revitalization of urban post-mining areas” elaborated by the authors and run within the framework of the program: Education of specialists in post-mining sites management in the Polish-Czech border area. The program was implemented in 2013-2015 by the Silesian University of Technology and Technical University in Ostrava, with the financial support from the European Regional Development Fund. The main objective was to make specialists from different fields sensitive to spatial aspects of revitalization, to facilitate future interdisciplinary cooperation of persons who do not have architectural and urban planning background. The authors focused on exposing specific aspects of revitalization by means of particular case studies and simulations of the design method in the form of workshops, with reference to the Design Thinking methodology. Role-playing elaborated by the authors was used in the generation of developmental scenarios, in which course participants assumed the point of view of different stakeholders of revitalization processes.

PL

W artykule przedstawiono doświadczenia z autorskiego bloku warsztatowego „Rewitalizacja urbanistyczna terenów pogórniczych”, prowadzonego w ramach programu Edukacja specjalistów z zakresu zarządzania terenami pogórniczymi na pograniczu polsko-czeskim. Program realizowany był przez Politechnikę Śląską i Uniwersytet Techniczny w Ostrawie w latach 2013-2015 i współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Celem warsztatów było przekazanie podstawowej wiedzy związanej z przestrzennymi aspektami rewitalizacji terenów pogórniczych osobom reprezentującym różne dziedziny, nie mającym przygotowania architektonicznego i urbanistycznego tak, by ułatwić przyszłą współpracę z urbanistami i architektami, w ramach interdyscyplinarnych wyzwań związanych z rewitalizacją terenów pogórniczych. Autorzy skoncentrowali się na pokazaniu specyfiki przestrzennych aspektów rewitalizacji na konkretnych przykładach oraz zaznajomieniu uczestników ze specyfiką metod projektowych, w nawiązaniu do metodyki design thinking. Na tym tle wykonano analizy wybranego przypadku terenu pogórniczego oraz określono perspektywy rewitalizacji. W tworzeniu scenariuszy rozwojowych wykorzystano autorską metodę „gry w role”, w której uczestnicy przyjmują punkt widzenia różnych interesariuszy procesów rewitalizacji, reprezentujących różne pomysły i priorytety w zagospodarowaniu terenu.

8

Revitalisation of degraded areas as exemplified by the architectural developments implemented within the framework of the LEED certification programme

Kwapińska K.

Czasopismo Techniczne. Budownictwo

|

2014

|

R. 111, z. 5-B

153--159

EN

Revitalisation of degraded areas fits in perfectly within the strategy of sustainable development in modern construction industry and architectural design. Basic principles of sustainable architectural design make all due allowances for, as well as address at some depth the overall need for respecting natural environment and natural resources. On the basis of the two select architectural developments sited within the ecologically degraded areas, i.e. Foshan Lingnan Tiandi Development estate, China and The Yard Redevelopment in Washington, DC, USA an evaluative study was undertaken, with a view to assessing the specific actions aimed at enhancing the prospective development sites. All three development projects were implemented within the framework of the LEED assessment programme for the sustainably built buildings, devised and developed by USGBC, a US nonprofit organisation of global stature.

PL

Rewitalizacja terenów zdegradowanych w znaczący sposób wpisuje się w strategię zrównoważonego rozwoju na polu współczesnego budownictwa i architektury. Podstawowe zasady projektowania zrównoważonego uwzględniają w sposób szczegółowy szeroko pojęte zagadnienia dotyczące ochrony środowiska i zasobów naturalnych. Na podstawie wybranych obiektów architektonicznych zrealizowanych na terenach zdegradowanych ekologicznie: kompleksu Foshan Lingnan Tiandi Development w Chinach oraz projektu urbanistycznego The Yard w Waszyngtonie w USA przeprowadzono analizę działań podjętych w celu poprawy jakości wybranej przestrzeni. Omawiane obiekty były realizowane w programie do oceny budynków zrównoważonych LEED (The Ledership in Energy and Enviromental Design), opracowanym przez amerykańską organizację USGBC.

9

Tereny z przeszłości – osiedlami przyszłości

Prokopska A., Szopińska M.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2013

|

nr 12

80--86

PL

Obecnie projektowane osiedla najczęściej zajmują zewnętrzne strefy miejskie. Tereny takie są słabiej zagospodarowane, a pozwolenie na budowę na nich nie wiąże się ze zmianami planu miejscowego, czyli procedury często trwającej kilka lat. Te i inne zalety obszarów położonych przy granicach miast powodują, że narasta proces suburbanizacji – tereny centralne pulsują życiem w godzinach pracy, a wyludniają się w godzinach wieczornych. Przedsiębiorcy nie są na tyle odważni, by inwestować w obszary kryzysowe śródmieść, jednak w wielu miastach i aglomeracjach europejskich, samorządy zachęcają do odnowy terenów położonych centralnie i same angażują się w proces tworzenia masterplanu lub mikroplanów dla nich. Przeprowadza się proces rewitalizacji, czyli remonty, modernizacje i rewaloryzacje istniejących obiektów połączone z działaniami, prowadzącymi do ożywienia społeczno-ekonomicznego, z uwzględnieniem poprawy życia ludności lokalnej. Takie działania prowadzą do powstania zjawiska „recyklingu przestrzeni”, nadając obszarom zdegradowanym: poprzemysłowym, poportowym, powojskowym, pokolejowym i innym nowe funkcje. Ten „recykling przestrzeni” wiąże się z wprowadzeniem nowych użytkowników, dlatego często przekształca niedziałające już hale, magazyny, hangary, zakłady produkcyjne w budynki mieszkalne oraz uzupełnia puste miejsca w rewitalizowanej przestrzeni nowymi obiektami. Mieszkania w takich obiektach to tzw. lofty, których układy funkcjonalne zdecydowanie różnią się od tradycyjnych lokali, ponieważ są skierowane do konkretnego odbiorcy, który ma możliwość ukształtowania loftu zgodnie ze swoimi potrzebami oraz nowoczesnymi trendami. Dla osób młodych, często prowadzących konsumpcyjny tryb życia, niewierzących w tradycyjny model rodziny, dla tzw. Young Urban Professionals- skrót: Yuppies oraz Double Income – No Kids – skrót: Dinks to właśnie tereny odzyskane stanowią osiedla jutra.

EN

Housing estates designer nowadays are usually located on the outside of urban areas. T designed at the present time are mostly situated outside the urban area. Such areas are poorly developed and the permission to build on them, which is a procedure that can be ongoing for several years, is not associated with changes in the local plan. These and other advantages of land located at the boundaries of the cities are the reason for the increase of suburbanization process; central areas are bustling with life during working hours and become deserted in the evening. Entrepreneurs are too cautious to invest in the conflict areas. Nonetheless, governments in many European cities and agglomerations are encouraging the renewal of centrally located areas and become engaged in the creation of master – plans an d micro – plans. The process of revitalization is carried out, which includes repairs, upgrades and re-evaluation of existing facilities and it is connected with activities leading to social and economic recovery, including improvement of life for new users. The result of such actions is the phenomena of area recycling, which introduces new function to degraded post – industrial, post-port, post-military, post – railway buildings. Since this area recycling is associated with the introduction of new users, the already dead halls, warehouses, hangars, factories are transformed into residential buildings and the empty space in the revitalized areas is supplemented with new structures. Apartments in such buildings are called Lofts; their functional systems are radically different from traditional apartments, mainly because they are targeted to specific type of users, who have a possibility to shape the loft according to their needs and recent trends. It is the recovered areas that are the housing estates of tomorrow, especially for so-called Yuppies (Young Urban Professionals) and Dinks (Double Income – No Kids), who most often lead a consumer lifestyle and do not believe in traditional family.

10

Wpływ odkrywkowej eksploatacji kruszyw naturalnych na środowisko z uwzględnieniem obszarów Natura 2000

Sobczyk W., Kowalska A.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 3

136--141

PL

Eksploatacja kruszyw naturalnych ingeruje w środowisko przyrodnicze. Wywołuje skutki zamierzone i niezamierzone, pozytywne i negatywne. Oddziaływania spowodowane odkrywkową eksploatacją mogą być okresowe, długotrwałe lub nieodwracalne. Powstałe wyrobiska trwale wpływają na morfologię terenu i na stałe zmieniają krajobraz. Po zakończonej eksploatacji tereny po kopalniach odkrywkowych poddawane są rekultywacji, która ma na celu zrekompensowanie niekorzystnych zmian, powodowanych działalnością górniczą. Często zdarza się, że jest to początek atrakcyjnego sposobu zagospodarowania terenu. Nowo powstałe obszary stają się siedliskiem dla dziko żyjących gatunków fauny i flory, a tym samym przyczyniają się do zachowania różnorodności biologicznej. Liczne przykłady pozytywnego oddziaływania eksploatacji kopalin skłaniają do spojrzenia na górnictwo nie tylko jako na działalność zmierzającą do pozyskania wyłącznie dóbr materialnych kosztem środowiska, ale również tworzącą nowe wartości.

EN

Exploitation of natural aggregates affects the natural environment. Consequently, the arising results are intended and unintended, positive and negative. The effects of opencast mining may be temporary, long-term and irreversible. The excavations permanently affect the morphology of the terrain and change the landscape. After exploitation the open-pits post-areas become reclaimed in order to compensate the adverse changes caused by the mining activity. This often initiates the advantageous way of land use. New areas become habitats for wild species of fauna and flora, thus contributing to the preservation of biodiversity. Numerous examples of the positive impact of mining activity may lead to look at mining industry as an activity aimed not only at acquiring material goods at the expense of the environment, but also as an activity which creates new value.

11

Rewitalizacja terenów pogórniczych w opinii mieszkańców gminy Lubaczów (woj. podkarpackie)

Sobczyk W., Pawul M.

Przegląd Górniczy

|

2013

|

T. 69, nr 12

118--125

PL

Wydobycie w Kopalni Siarki Basznia prowadzono metodą podziemnego wytapiania do 1993 roku. Po zakończeniu eksploatacji kopalnia została porzucona bez żadnych zabezpieczeń. Trwający obecnie proces rekultywacji tych terenów jest częścią większego przedsięwzięcia - rewitalizacji gminy Lubaczów. Przewiduje on zmiany w sferze przestrzennej, technicznej, społecznej i ekonomicznej regionu. Na terenie dawnej kopalni powstanie m.in. wioska tematyczna „Kresowa Osada”, gdzie będzie można zobaczyć obiekty rzemiosła charakterystycznego dla tego regionu. Zakończenie procesu rewitalizacji gminy przewidziane jest na 2018 rok. Jak wiadomo, rewitalizacja jest planem wielowątkowych działań, zmierzających do wywołania jakościowej zmiany na zdegradowanym terenie. Powinna być prowadzona we współpracy z lokalnymi partnerami. Szczególną rolę odgrywają zarządy gmin i miast oraz lokalna społeczność. Artykuł ma odpowiedzieć na pytanie, czy prace rewitalizacyjne na terenach poeksploatacyjnych w okolicach Baszni (woj. podkarpackie) przebiegają zgodnie z oczekiwaniami lokalnej społeczności. W tym celu przeprowadzono badania ankietowe metodą tradycyjną. Analiza odpowiedzi pozwoli nakreślić nastroje społeczne w tym regionie.

EN

Extraction in the Sulphur Mine “Basznia” was performed by borehole mining until 1993. The mine was abandoned without any protections after the exploitation process stopped. The ongoing reclamation process in this area is part of a bigger venture – revitalization of Lubaczow district. Changes in spatial, technical, social and economical aspects are expected. Thematic village “Borderland settlement” is one of the ventures that will arise in the post-mining area. The craftsmanship structures, characteristic for this region, will be presented in this village. The completion of the district revitalization is planned for 2018. As it is known, the revitalization is a plan of multi-faceted actions heading for triggering off the quality change in the degraded area. It should be carried out in cooperation with local partners. The governments of districts and towns and local community play a special role in the process. This paper should reveal whether the revitalization works in the post-mining areas in Basznia region (Podkarpackie voivodship) are proceeded to meet the expectations of the local community. To this end the public opinion poll was conducted. The analysis of answers will allow to outline the society moods in this region.

12

The use of wood from degraded land for carbon sequestration

Hroncová E., Ladomerský J., Adam C.

Drewno : prace naukowe, doniesienia, komunikaty

|

2013

|

vol. 56, nr 190

51--61

EN

Wood and other biomass have the great potential of decreasing carbon dioxide emissions to the atmosphere, or at least mitigating the speed of the increase in the concentration of carbon dioxide. This paper presents an analysis of the possible use of degraded land – thermal power plant ash ponds – for the growth of fast-growing trees for fuel wood and the subsequent utilization of this fuel wood by means of a verified technique – co-combustion with coal, or a proposed technique – pyrolysis. Pyrolysis of wood with the combustion of pyrolysis gases and carbon sequestration would provide approximately 26% more favorable effects on climate change than the co-combustion of wood in a coal-fired boiler.

PL

Zdegradowane tereny stanowią niewykorzystany potencjał, jeżeli idzie o uprawę biomasy do celów energetycznych. Zaliczają się do nich zwłaszcza obszary znajdujące się na obrzeżach terenów przemysłowych, tj. hałdy pozostałe po wydobyciu surowców czy składowiska szlamów. W przypadku gdy tereny te są wystarczająco stabilne, to po biologicznej rekultywacji potencjalnie będą nadawały się pod uprawę roślin energetycznych. Lesiste uprawy o krótkiej rotacji, takie jak wierzba, uprawiane na wspomnianych składowiskach szlamów w pobliżu elektrowni mogą stać się korzystnym źródłem biomasy przeznaczonej do współspalania. Celem badań była analiza możliwego wykorzystanie terenów zdegradowanych, tj. składowisk popiołu z elektrociepłowni, pod uprawy drzew szybkorosnących, których drewno zostanie przeznaczone do produkcji energii elektrycznej. Porównano dwie techniki wykorzystania do celów energetycznych pod względem zmniejszania przez nie ilości CO2. Pierwszą z nich jest sprawdzona technika współspalania z węglem, natomiast proponowana technika to piroliza ze spalaniem gazów i oleju pirolitycznego. Metodologia badań opiera się na bilansie węgla i energii w porównywanych technikach, który ma strategiczne znaczenie dla zarządzania elektrownią. Do obliczenia substytucji węgla z paliw kopalnych przez biowęgiel koniecznej do wytworzenia tej samej ilości energii elektrycznej użyto uproszczonego schematu: 1 kg C drewna = 1 kg C węgla. Z punktu widzenia wytwarzania energii elektrycznej współspalanie drewna w kotle węglowym jest bardziej pożądane niż piroliza ze spalaniem gazów i oleju pirolitycznego. Z kolei piroliza (rozwijająca się technika) drewna ze spalaniem gazów z pirolizy oraz sekwestracją węgla przyniosłaby przynajmniej o 26% lepsze efekty, jeżeli idzie o zmiany klimatyczne niż współspalanie drewna w kotle opalanym węglem.

13

Przyrodnicza rewitalizacja terenów poprzemysłowych

Pancewicz A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 3-A

313--317

PL

Przedmiotem artykułu jest problematyka rewitalizacji terenów poprzemysłowych rozpatrywana w kontekście odnowy przyrodniczej obszarów zurbanizowanych. Celem zaś wskazanie, że proces przekształceń terenów poprzemysłowych poprzez wykorzystanie zdegradowanych elementów środowiska przyrodniczego, zmierza także do odnowy przestrzennej, społecznej i ekonomicznej obszarów zurbanizowanych. Pozostaje pytanie: na ile jest to możliwe w polskim systemie planowania przestrzennego oraz w kontekście innych narzędzi aktywnej polityki przestrzennej?

EN

The subject of the paper is the problem of brownfields redevelopment in aspect of the natural urban area renewal. The aim of the article is to determine that the brownfields redevelopment and transform of degraded natural environment elements is drawing to space, social and economic renewal. It remains the question: how it’s possible in polish spatial planning system and the other active space policy instruments?

14

Ochrona środowiska przyrodniczego zdegradowanych obszarów miejskich, na przykładzie aglomeracji górnośląskiej

Pancewicz A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 6-A

145--149

PL

Przedmiotem artykułu jest problem ochrony środowiska przyrodniczego zdegradowanych struktur miejskich aglomeracji górnośląskiej, w aspekcie udziału w tym procesie planowania przestrzennego. Celem zaś ukazanie instrumentów i procedur planowania stosowanych do poszukiwania optymalnych rozwiązań przestrzennych i środowiskowych w skali regionalnej.

EN

The subject of the paper is a matter of the environmental protection of degraded urban structures, based on example of uppersilesian agglomeration in aspect of the spatial planning, which takes place in this process. The aim of the article is to determine the instruments and planning procedures used for the search of the optimal spatial and environmental activities, on a regional scale.

15

Zależność potencjalnych kierunków rewitalizacji zdegradowanych terenów miejskich od dotychczasowej formy ich użytkowania - próba kategoryzacji

Polaczek A., Trząski L.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2010

|

nr 1

41-50

PL

W artykule przedstawiono propozycję kategoryzacji zdegradowanych terenów miejskich w kontekście możliwych kierunków ich zagospodarowania przestrzennego. Dla poszczególnych kategorii, wyróżnianych według kryterium genezy (dotychczasowej formy użytkowania), zaproponowano zestawienie potencjalnych kierunków rewitalizacji z równoczesnym wskazaniem ograniczeń lub wykluczeń niektórych z nich. Wskazanie powiązań między obecną funkcją użytkowania a przyszłym kierunkiem zagospodarowania terenu, wymagało również kategoryzacji docelowych form użytkowania terenów. Propozycję kategoryzacji przedstawiono w formie tabelarycznej, obrazującej potencjalne możliwości ograniczenia i wykluczenia ponownego zagospodarowania terenu.

EN

In the paper, a proposal of categorization was presented of the degraded municipal lands in context of possible directions of their development. For individual categories, distinguished according to criterion of origin (the hitherto existed forms of use), a list of potential directions of revitalization was proposed with simultaneous indication of the limitations or exclusions of some of them. The indication of connections between present function of use, and future direction of the land development, reauired the categorization of target forms of the land use, also. The proposal of categorization was presented in labular form, illustrating the potential possibilities, limitations and exclusions of the renewed land dcvelopment.

16

Hydromorphological river assessment of degraded land in the region of open cast mines

Adynkiewicz-Piragas M., Lejcuś I.

Civil and Environmental Engineering Reports

|

2010

|

No. 5

301-311

EN

River and floodplains form one of the most valuable elements of the surrounding landscape. Over the centuries, anthropogenic impacts have led to numerous transformations of river ecosystem. Following this study, river beds noted the need for corrective action and renaturalisation. Therefore, there was a need to assess the current state of watercourses. This assessment is designed to identify transformed and degraded sections on which appropriate corrective action should be taken. Such studies were conducted in the area of quarries PGE KWB Turow. The studies included an assessment of hydromorphological state of the following rivers: The Lusatian Neisse to the mouth of the Miedzianka and Miedzianka river.

PL

Rzeki wraz z obszarami zalewowymi tworzą jeden z najcenniejszych elementów otaczającego nas krajobrazu. Na przestrzeni wieków antropogeniczne oddziaływania doprowadziły do licznych przekształceń ekosystemu rzecznego. W wyniku przeprowadzonych badań koryt rzecznych zauważono konieczność przeprowadzenia działań naprawczych i renatryzacyjnych. Zaistniała zatem potrzeba oceny aktualnego stanu cieków. Ocena ta ma na celu wskazanie odcinków przekształconych i zdegradowanych, na których należy podjąć odpowiednie działania naprawcze. Takie badania przeprowadzono w rejonie kopalni odkrywkowej PGE KWB Turów, które obejmowały ocenę stanu hydromorfolicznego następujących rzek: Nysa Łużycka do ujścia Miedzianki i Miedziankę.

17

Ewolucja koncepcji przekształceń terenów zdegradowanych na przykładzie międzynarodowej wystawy budowalnej (IBA) w Niemczech

Buława B.

Zeszyty Naukowe. Architektura / Politechnika Śląska

|

2009

|

z. 49

27-36

PL

W artykule przedstawiono zarys własnych badań dotyczących koncepcji przekształceń terenów zdegradowanych (KPTZ) w Europie, prowadzonych z perspektywy przestrzennej. Badania przeprowadzono na pięciu przykładach IBA w Niemczech (Internationale Bauausstellung - Międzynarodowa Wystawa Budowlana). Podjętym problemem naukowym jest rozwój oraz potrzeba ciągłej aktualizacji KPTZ, rozumianej jako ważne społecznie i gospodarczo zagadnienie z dziedziny architektury i urbanistyki. Występujące w kolejnych dekadach nowe okoliczności i uwarunkowania skali lokalnej, regionalnej i globalnej modyfikują i weryfikują KPTZ, jak i jej postrzeganie. Celem badań jest rozpoznanie formułowanych dotychczas i współcześnie KPTZ, w aspekcie ich ewolucji oraz doskonalenia warsztatu planistycznego. Wysunięto hipotezę, że IBA jako przykłady KPTZ wykazują tendencje o charakterze ewolucji. Wyodrębniono siedem charakterystycznych cech - elementów składowych koncepcji przekształceń. Ich analiza pozwala na wyciągnięcie wniosków dotyczących ich istotności w ewolucji KPTZ. Podjęte badania i wyciągnięte z nich wnioski mogą przyczynić się do formułowania skutecznych KPTZ w regionach i miastach, które stoją przed tym zadaniem.

EN

The article shows a framework of the author's research concerning the urban regeneration in Europe. Undertaken subject deals from the spatial point of view with the evolution of degraded areas regeneration's idea (DARI). The research is carried out on five samples of IBA enterprise in Germany (Internationale Bauausstellung - International Building Exhibition). Scientific issue is the development and the need of permanent updating of the DARI. It is considered as a socially and economically important branch of architecture's and urban pianning's field of science. New circumstances and conditions in local, regional and global scale determinate the verification and bringing up to date the DARI and the point of consideration of them. The goal of the research is to identify actual and former DARI in aspect of their evolution and improve an workshop of the spatial planning. There is advanced the hypothesis that IBA as a sample of DARI shows tendency which forms evolution of them. There has been separated seven characteristic features - component aspects of DARI. The point is to figure out which of them decide about the DARI's evolution. Undertaken researches with conclunsions can be very useful to and have an great influence on the forming an effective DARI in regions and countries which are facing regeneration and will do in the future.

18

Rewitalizacja obszarów zdegradowanych - budowa zbiornika rekreacyjno-sportowego w Bieruniu Bijasowicach

Sobczyk W., Wawrzyniak S.

Przegląd Górniczy

|

2009

|

T. 65, nr 5-6

77-82

PL

Złoża węgla kamiennego na obszarze gminy Bieruń są eksploatowane przez kopalnie "Piast" i "Ziemowit". Zgodnie z założeniami polityki gospodarczej lat 70. XX w. węgiel kamienny z kopalń "Ziemowit", "Piast" i "Czeczot" miał być transportowany barkami rzeką Wisłą do Portu Północnego. Artykuł przedstawia projekt budowy zbiornika wodnego w Bieruniu Bijasowicach. Akwen ma powstać na gruntach zdegradowanych planowaną budową portu rzecznego w Bijasowicach. Będzie spełniał funkcję rekreacyjno-sportową.

EN

Coal deposits on the territory of Bieruń commune are exploited by the mines "Piast" and "Ziemowit". According to the assumptions of economic policy of the seventies years of the 20th century hard coal from the mines "Ziemowit", "Piast" and "Czeczot" should be transported with barges by Wisła river to Northern Port. The project of the water reservoir building at Bieruń Bijasowice is presented. The water region is to arise on the lands degraded by designed construction of the river port at Bijasowice. It will function as a recreation-sport object.

19

Badanie granulacji nawozów mineralnych NPKMgS do nawożenia lasów

Biskupski A., Schab S., Kowalski Z., Borowik M.

Chemik

|

2008

|

Vol. 61, nr 9

383-386

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań nad technologią produkcji nawozów wieloskładnikowych przeznaczonych do nawożenia nasadzeń leśnych na słabych siedliskach, na gruntach rekultywowanych, porolnych, plantacjach nasiennych i w uprawach sadzonek na substratach.

EN

The paper presents investigation results of production technology of multicomponent fertilizers for fertilization of forests on poor habitats, on reclaimed lands, idle areas, seed plantations and for seedling cultivation on substrates.

20

Wykorzystanie osadów ściekowych do rekultywacji terenów zdegradowanych na tle ustaleń planistycznych i uwarunkowań prawnych

Gawron M.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2007

|

nr 133 (13)

103-109

PL

Osady ściekowe wykazują dużą wartość glebotwórczą i nawozową. Analizując właściwości osadów ściekowych należy mieć na uwadze ich ostateczne zagospodarowanie. Duże obciążenie osadów metalami ciężkim ii skażeniami biologicznymi stawia obecnie zasadniczą barierę w ich rolniczym wykorzystaniu. W pracy przedstawiono plusy i minusy stosowania osadów ściekowych w rekultywacji gruntów zdegradowanych i zdewastowanych, wynikające zarówno z obowiązujących uwarunkowań prawnych, ale także właściwości i charakteru osadów ściekowych wytwarzanych w Polsce.

EN

Sewage sludge show large value for soil forming and fertilisation. Analysing the sewage sludge proprieties, one should take into consideration its final farm implementation. A large content of heavy metals and biological contamination in sewage sludge is at present a major barrier for their agricultural utilisation. The pluses and minuses of its application for the reclamation of degraded and devastated soils as a consequence of both the valid legal conditions as well as the properties and character of sewage sludge produced in Poland are presented in the paper.