Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 6

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  tektonika płyt
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
1
Content available Geologiczna wędrówka przez Orkady i Szetlandy
PL
W artykule przedstawiono główne rysy krajobrazu archipelagów Orkadów i Szetlandów w kontekście ich budowy geologicznej i rozwoju rzeźby. Wskazano miejsca, gdzie na powierzchni można obserwować skały i formy będące świadectwami kolejnych etapów złożonych dziejów geologicznych wysp, m. in. jedne z najstarszych skał na kontynencie europejskim (pozostałości kaledonidów), skały dawnego dna oceanicznego, intruzje granitowe i ślady dawnej aktywności wulkanicznej oraz formy rzeźby związane z tektoniką i działalnością lodowców. Omówiono także współczesne procesy rzeźbotwórcze, zachodzące w dynamicznie rozwijających się wybrzeżach klifowych, gdzie duże zróżnicowanie litologiczne osadów skutkuje bogactwem form rzeźby. Podkreślono także związek zróżnicowanej budowy geologicznej z rozwojem kulturowym i gospodarczym wysp (m. in. surowce skalne budujące zabytki neolityczne, eksploatacja ropy naftowej i kruszyw) oraz z przyrodą ożywioną (rezerwaty i ostoje ptasie w obrębie klifów).
EN
The main features of the landscape of the Orkney and the Shetland islands are presented in the article in the context of their geological and geomorphic development. The paper describes sites where rocks and landforms reflecting various stages of geological development appear at the surface. These include, among others, the oldest rocks on the European continent (remnants of the Caledonian orogen), rocks of an ancient ocean floor, granite intrusions, traces of former volcanic activity, landforms resulting from tectonics and glacial modelling. Also contemporary processes shaping the dynamic, rocky coastline are discussed, with attention paid to the influence of lithofacial variety of sediments on diversity of landforms within the cliffs and shore zone. The relationships between diversified geology, cultural and economic development of the islands and animate nature are mentioned, as well (eg., rocks used in the Neolithic buildings, oil and aggregate exploitation, nature resources and bird sanctuaries on the cliffs).
2
Content available Tectonics and magmatism in Northwest Vietnam
PL
Na tle tektoniki płyt Azji południowo-wschodniej przedstawiono położenie północno-wschodniego Wietnamu i pięć grup skał magmowych genetycznie związanych z tą tektoniką. Najstarsza związana jest z powstawaniem Gondwany, druga obejmuje granitoidy związane z kolizjami i powstawaniem struktur kaledońsko-hercyńskich, trzecia zawiera ofiolity Paleotetydy, czwarta to anorogeniczne, jurajsko-kredowe granitoidy wewnątrzpłytowe, piąta, kenozoiczna, reprezentowana jest przez granitoidy - efekt uskoków po kolizji Indii z Azją.
3
Content available Palaeogeografia Arktyki w jurze
EN
Four maps illustrate geodynamic evolution and development palaeoenvironment and palaeolithofacies of the circum-Arctic region during Jurassic times. Plate tectonic process involved break-up of the supercontinent Pangea, rifting and spreading, closure on Mongol-Okhock and Anui oceans, collision of terranes with North America. Clastic sedimentation prevailed during Jurassic in the region. Important source rocks were deposited during Late Jurassic-Early Cretaceous times.
PL
Praca koncentruje się na elementach ważnych dla zrozumienia paleogeografii Zachodnich Karpat zewnętrznych w późnej jurze i wczesnej kredzie w nawiązaniu do litostratygrafii różnych stref facjalnych i opracowania skał macierzystych tworzących się w tym okresie. Opisano szereg elementów paleograficznych: Tetyda alpejska i basen magurski, grzbiet ślaski, basen seweryńsko-mołdawidzki oraz platforma północnoeuropejska. W obrębie tej platformy wyróżniono strefy wyniesione: grzbiet Baska-Inwałd oraz pawłowska platforma węglanowa, a także strefy basenowe: basen bachowicki i basen mikułowski.
EN
The present paper concentrates on the elements important to understanding the paleogeography of the West Carpathians during Late Jurassic and Early Cretaceous times. These elements are linked to the lithostratigraphy of the various facies zones as well as occurrence of hydrocarbon source rocks. Several paleogeographic elements have been described: the Alpine Tethys, Magura Basin, Silesian Ridge, Severin-Moldavidic Basin and North European Platform. The uplifted and basinal zones were distinguished within the platform. The Baska-Inwałd Ridge and Pavlov Carbonate Platform belong to the uplifted elements, while Bachowice and Mikulov basins represent the basinal zones.
EN
The paper presents the detailed plate tectonic, paleogeographic, paleoenvironment and paleolithofacies maps for eight Mesozoic time intervals. The most significant Triassic convergent event was the Indosinian orogeny, the collision of Indochina and Indonesia with South China, and consolidation of Chinese blocks. The continued northward drift of the Cimmerian continents corresponded with the closing of the Paleotethys and opening of the Neotethys Ocean. Plate tectonic activity around the Triassic-Jurassic boundary caused paleogeographic and paleoclimatic change, which triggered mass extinction. The rifting in the Atlantic during the Early Jurassic was followed by Middle and Late Jurassic spreading. Cretaceous was the time of the farther spreading of Central Atlantic, as well as origin of South Atlantic and Indian oceans. These events were leading to the maximum dispersion of continents during Phanerozoic times.
PL
Artykuł przedstawia szczegółowe mapy obrazujące tektonikę płyt, paleogeografię, paleośrodowisko i paleolitofacje ośmiu mezozoicznych przedziałów czasowych. Mapy te dotyczą przedziałów czasowych w obrębie triasu, jury i kredy. Głównym konwergentnym wydarzeniem w okresie późnego triasu była orogeneza indochińska, czyli kolizja Indochin i Indonezji z południowymi Chinami, oraz konsolidacja bloków chińskich. Postępujący w kierunku północnym dryft płyt kimeryjskich spowodował zamykanie oceanu Paleotetyda i otwieranie się oceanu Neotetyda. Aktywna tektonika płyt na granicy triasu i jury spowodowała zmiany paleogeograficzne i paleoklimatyczne, które wywołały masowe wymieranie gatunków fauny i flory. Rifting Atlantyku centralnego w okresie wczesnej jury poprzedził środkowojurajski i późnojurajski spreding tego oceanu. W kredzie nastąpił dalszy spreding Atlantyku centralnego, jak również narodziny Atlantyku południowego i Oceanu Indyjskiego. Wydarzenia te prowadziły do największego w fanerozoiku rozproszenia kontynentów.
6
Content available remote Atrakcje geoturystyczne Nowej Zelandii
PL
Artykuł prezentuje wybrane atrakcje geoturystyczne Nowej Zelandii. Są one podstawą do omówienia głównych aspektów budowy geologicznej oraz procesów rzeźbotwórczych, przeszłych i współczesnych, kształtujących krajobraz tego kraju. Zaprezentowano zarówno zjawiska wielkoskalowe - wulkaniczne i geotermalne procesy i formy Wyspy Północnej, charakterystykę genezy oraz współczesnej morfodynamiki Alp Południowych, współczesne i plejstoceńskie przekształcenia rzeźby w wyniku zlodowaceń, jak i zjawiska w skali lokalnej - formy krasowe i selektywne wietrzenie w Skałach Naleśnikowych oraz występowanie septarii - wielkich konkrecji - Głazy Moeraki.
EN
The article presents selected geotourist attractions of New Zealand. They form a basis to discuss the main geological features and past and present morphological processes shaping New Zealand's landscape. Large-scale phenomena are presented, such a volcanic and geothermal processes and landforms of the North Island, genesis and morphodynamics of the Southern Alps, present and Pleistocene landscape changes due to glaciations, as well as phenomena of local-scale, such as karst and selective weathering of the Pancake Rocks and occurrence of large septarian concretions, the Moeraki Boulders.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.