Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Historical technical equpiment of residential and public buildings. Electric passenger elevators on the Polish territory from the 19th to the half of the 20th century

Pietrzak Katarzyna

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 14

47--66

EN

Passenger elevators (lifts) have become an indispensable part of building equipment in modern construction. Recognizing the gap in knowledge about the history of the development of lifting devices in Polish territory at the turn of the 19th and 20th centuries, the author undertook a scientific research project. The study involved three main stages: archival queries, inventory trips across Poland to prepare a catalog, and analysis of the information gathered. This article is a project results summary and an attempt to answer some fundamental questions about the development of vertical transportation in the Polish construction industry.

PL

Dźwigi osobowe (windy) stały się we współczesnym budownictwie nieodzownym elementem wyposażenia budynków. Dążąc do wypełnienia luki w aktualnym stanie wiedzy na temat historii rozwoju konstrukcji dźwigowych w Polsce na przełomie XIX i XX w., autorka podjęła się realizacji projektu naukowo-badawczego. Badania obejmowały trzy główne etapy: kwerendy archiwalne, wyjazdy inwentaryzacyjne na terenie Polski w celu opracowania katalogu oraz analiza zebranych informacji. Artykuł ten stanowi podsumowanie wyników badań oraz próbę odpowiedzi na zasadnicze pytania dotyczące rozwoju transportu pionowego w polskim budownictwie.

2

Zapomniane rodzaje tektur. Tektury celulozowe: żakardowe, matrycowe, walizkowe, słomowe – dziedzictwo kultury

Marcinkowska Marzanna

Przegląd Papierniczy

|

2020

|

R. 76, nr 9

507--511

3

Sudeckie wapienniki jako spuścizna dziedzictwa górniczego

Marek Aneta

Hereditas Minariorum

|

2020

|

Vol. 6

39--43

PL

Celem artykułu jest wskazanie wybranych wapienników jako elementów dziedzictwa górniczego w kontekście ich zachowania i możliwości wykorzystania na inne funkcje. Większość obiektów, po zakończeniu swojej pierwotnej działalności, ulega dewastacji. Obiekty te po odpowiedniej rewitalizacji i zagospodarowaniu mogą pełnić nowe funkcje, jak: użytkowe, turystyczne, rekreacyjne, edukacyjne, kulturowe, czego przykładem może być wapiennik w Starej Morawie, Złotym Stoku czy Javorníku.

EN

The aim of the article is to indicate selected lime kilns as elements of the mining heritage in the context of their preservation and possible use for other purposes. Most of the facilities are subject to devastation after the termination of their original operation. These facilities, after appropriate revitalization and development, can perform new functions, such as: utility, tourist, recreational, educational, cultural, as exemplified in Stara Morava, Złoty Stok or Javorník.

4

Inne spojrzenie? Wartościowanie Żywieckich Zakładów Papierniczych „Solali” S.A. w oparciu o metodę opracowaną przez dr inż. Waldemara Affelta

Juraszek Anna

Era Energii

|

2020

|

nr 1

24--27

PL

Po prawie dwustu latach działalności Żywieckich Zakładów Papierniczych „Solali” S.A. w 2016 roku zostały one przeznaczone do likwidacji. Fabryka, z którą społeczeństwo lokalne było związane od wielu pokoleń, przez brak zdecydowanych działań powoli jest skazywana na zapomnienie. Niniejszy artykuł stanowi krótką próbę przeprowadzanie procesu wartościowania Żywieckich Zakładów Papierniczych „Solali” S.A. Zastosowaną metodę wartościowania opracował dr inż. Waldemar Affelt, autor licznych publikacji poświęconych dziedzictwu technicznemu oraz rzeczoznawca Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w zakresie opieki nad zabytkami w dziedzinie zabytków techniki w latach 2013-2016. Zaprezentowane w artykule wartości żywieckiej fabryki oraz możliwość połączenia wydawałoby się dwóch skrajnie różnych jej funkcji może stać się asumptem dla Czytelników do podjęcia szerszych refleksji na temat stanu zachowania oraz rozpoznania polskiego dziedzictwa techniki.

EN

After almost two hundred years of operation of (in polish) Żywieckie Zakłady Papiernicze "Solali" S.A. in 2016, it was designated for liquidation. The factory, with which the local society has been connected for many generations, is slowly being condemned to oblivion by the lack of decisive actions. This article is a short attempt to carry out the process of valuing Żywieckie Zakłady Papiernicze "Solali" S.A. The applied valuation method was developed by Waldemar Affelt, PhD, author of numerous publications on technical heritage and an expert of the Minister of Culture and National Heritage in the field of care for monuments in the field of technical monuments in the years 2013-2016. The values of the factory in Żywiec presented in the article and the possibility of combining two seemingly extremely different functions of the factory may become an occasion for readers to undertake broader reflections on the state of preservation and recognition of Polish technical heritage.

5

Study of spatial development around the Lutoslawski bridge in Kalinowszczyzna, Lublin

Matskevich S., Karaś S.

Budownictwo i Architektura

|

2016

|

Vol. 15, nr 1

191--199

EN

This paper discusses the problem of reviving the Bystrzyca River in Lublin in the vicinity of the historic M. Lutosławski Bridge in the disctrict of Kalinowszczyzna. Historically, this area was an outer part of the city. The north-estern tract turnpike was located there. Until the twentieth century, there was a wooden bridge which was replaced by a reinforced concrete (RC) one. Currently, the space around the bridge is undeveloped. Moreover, there are no parks, recreational areas or cultural venues there. The bridge itself is a technical monument of great value. Despite general awareness of the importance of the bridge, not enough is done to protect it for posterity. The current technical assessment of the bridge indicates its grave condition resulting from rapidly developing corrosion of the carrying RC elements. The paper describes the surroundings of the bridge and contains some suggestions regarding the use of the bridge as a park avenue and as a stage for music concerts.

PL

W artykule są rozpatrywane trzy warianty remontu mostu Mariana Lutosławskiego w Lublinie na Kalinowszczyźnie. Jego obecny stan techniczny można uznać za graniczny, ze względu na postępującą korozję żelbetu. Most został wybudowany w 1908 roku. Ze względu na jego historyczną i techniczną wartość, obecnie biegnie proces wpisania tego obiektu na listę chronionych dóbr kultury. Kolejne terminy podjęcia prac renowacyjnych są odsuwane na przyszłość. Jednocześnie zgłaszane są różne propozycje jego przyszłej roli w Lublinie. Odrestaurowany w 2011 roku most Lutosławskiego z 1909 roku został zawłaszczony przez środowiska kulturotwórcze miasta. Most jest nazywany Mostem Kultury. Mając to na względzie, w niniejszym artykule opisana jest analogiczna rola mostu. Tym razem proponuje się by tereny zielone wokół mostu przekształcić w park z główną aleją biegnącą przez most. Poza zwykłą parkową rolą most miałby być również sceną, na której będą organizowane koncerty muzyczne, a zieleń parkowa wokół mostu mogła być łatwo dostosowywana do audytorium. Na rysunkach zaprezentowano kilka możliwych wariantów aranżacji mostu, które obejmują jego projektowaną formę zwykłą i koncertową. W bezpośrednim sąsiedztwie jest usytuowana arteria miejska. Podano przykład separacji ruchu przez wybudowanie podziemnego tunelu. Wejścia/wyjścia z tunelu mają formę niewielkich interesujących form architektonicznych. Zaplanowano również miejsca parkingowe, które mogą być na terenie lub parkingami wielopo-ziomowymi, podziemnymi.

6

The Mycenaean bridges - technical evaluation trial

Karaś S., Kowal M.

Roads and Bridges - Drogi i Mosty

|

2015

|

Vol. 14, no. 4

285--302

PL

Przeprowadzono inwentaryzację dwóch mostów mykeńskich w okolicach Arkadiko na Peloponezie. Mosty te, uznawane za jedne z najstarszych spośród istniejących na świecie, są dziedzictwem kulturowym ludzkości. W pracy zamieszczono rezultaty najprostszej analizy statycznej, która wskazała na słabe miejsca w istniejącej konstrukcji. Stanowią one rezultat zmiany schematu statycznego z początkowego wspornikowego na dość przypadkowy, choć konieczny w sensie mechanicznym schemat wspornikowo-łukowy elementu nośnego.

EN

Under this project two Mycenaean bridges, both located near the village of Arkadiko in Peloponnese (Greece), were examined through a field survey. These bridges, believed to be one of the oldest preserved bridges in the world, are partof the cultural heritage of humanity. This paper presents the results of a basic static analysis with identification of the weak points of the structure, which are the consequence of its transformation from the original corbelling system to a mixed corbelling and arch system. It seems to be accidental but indispensable according to principles of engineering mechanics.

7

Revitalisation of post-industrial areas through the preservation of technical heritage in Poland

Lenartowicz J. K., Ostręga A.

AGH Journal of Mining and Geoengineering

|

2012

|

Vol. 36, no. 2

181-192

EN

The paper presents revitalization of postindustrial areas as a process of regeneration of physical space, natural environment, and social environment. The aim of the paper is to point out a crucial, yet rarely applied in Poland, way of revitalization through preservation of post-industrial heritage. Legal aspects of protection and adaptation of industrial infrastructures in Poland are described with the focus on the lack of adequate interrelations between legal regulations of industrial activity and monuments preservation. Some postindustrial sites in the Małopolska region are presented, which - in spite of their significant historic and architectural values - remain imperceptible and underestimated both by their owners and the local territorial authorities. Vision setting process, being an important step preceding the plant's liquidation, in which broad groups of stakeholders would participate is recommended as a proper innovative procedure.

PL

Przedmiotem artykułu jest rewitalizacja terenów poprzemysłowych rozumiana jako proces odnowy przestrzeni fizycznej, środowiska przyrodniczego i środowiska społecznego. Celem jest wskazanie istotnego, a w Polsce w niewielkim jeszcze stopniu zauważanego, sposobu rewitalizacji poprzez ochronę poprzemysłowych zabytków techniki. Omówione zostały aspekty prawne ochrony i adaptacji infrastruktury przemysłowej, ze wskazaniem na brak odpowiedniego powiązania przepisów regulujących działalność przemysłową i ochronę zbytków. Przedstawione zostały wybrane obiekty z terenu Małopolski, które mimo posiadanych znaczących walorów historycznych i architektonicznych, pozostają niezauważone i niedocenione zarówno przez właścicieli, jak i władze terytorialne. Wskazano wyprzedzające likwidację zakładu przemysłowego budowanie wizji z udziałem szerokiego grona interesariuszy jako właściwy, innowacyjny sposób postępowania.