Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

The effect of pressure and time of stationary contact under load on the static friction coefficient of polyurethane elastomers (epur) during friction on steel in various lubricating conditions

Capanidis Dymitry, Sokolska Justyna

Tribologia

|

2020

|

nr 1

21--29

PL

W artykule dokonano analizy wpływu nacisku jednostkowego oraz czasu stacjonarnego styku na wartości współczynnika tarcia statycznego elastomerów EPUR o twardościach: 75, 80, 83 i 93 °ShA w skojarzeniach ze stalą C45 w różnych warunkach smarowania. W badaniach zmieniano wartości nacisku jednostkowego w zakresie p = 0,2–0,8 MPa i czas stacjonarnego styku pod obciążeniem w zakresie t = 1–9 min. Badania przeprowadzano zarówno w warunkach tarcia suchego, zwilżenia wodą, jak i po smarowaniu dwoma rodzajami smarów plastycznych: o małej i dużej adhezji do stali. Badania prowadzono na urządzeniu, którego zasada działania opiera się na równi pochyłej. Wyniki przeprowadzonych badań pokazały, że zarówno nacisk jednostkowy, jak i czas stacjonarnego styku mają znaczny wpływ na wartość współczynnika tarcia statycznego w parze EPUR-stal.

EN

Tribological tests were aimed at determining the value of static friction coefficient µ0 of EPUR with hardnesses 75, 80, 83, and 93 °ShA, during friction on C45 steel under various lubrication conditions. In the tests, the unit pressure values in the range of p = 0.2–0.8 MPa and the time of stationary contact under load were changed in the range of t = 1–9 min, both in dry friction conditions, lubricating with water, and lubricating with two types of greases – with low and high adhesion to steel. The tests were carried out on a device whose operating principle is based on an inclined plane. The results of the tests showed that both the unit pressure and the stationary contact time have a significant impact on the value of the static friction coefficient in the EPUR steel pair.

2

Influence of basalt particles on tribological properties of polymeric composites intended for friction contacts in means of transport

Posmyk Andrzej, Myalski Jerzy

Composites Theory and Practice

|

2020

|

R. 20, nr 1

3--6

EN

The article presents the basics of the production and the results of tribological tests of a composite with an epoxy resin matrix with increased elasticity (Havel LGH 288) containing basalt particles (BP) in the amount of 20, 30 and 40 wt.% as the reinforcing phase, for friction elements of technical means of transport. Comparative tests were performed on a T-01 tribological tester at ambient temperature with pressure p = 5 MPa and relative speed v = 1 m/s, friction distance s = 1000 m. The tester reproduces the brake pad/disc contact. As a result of the tests, it was found that the developed composite material can rubbing against GJL-250 cast iron used for brake discs. The coefficient of friction in the contact stabilizes after running-in of the contact regardless of the particle content (μ = 0.5). The wear of the composite brake pad decreases, and the wear of the cast iron disc increases along with the content of basalt particles. The reason for such tribological properties is the high hardness of the basalt. The basalt particles cutting the cast iron intensify its wear. Their surface after running-in increases the actual contact area, which reduces the coefficient of friction. The matrix wear debris is deposited on the surfaces of the basalt particles. The heat generated by friction causes a local temperature increase on the basalt particles coated with wear debris, which results in a decrease in the coefficient of friction to 0.5, regardless of the BP content.

PL

Przedstawiono podstawy wytwarzania i wyniki badań tribologicznych kompozytu przeznaczonego na elementy cierne technicznych środków transportu kompozytu z osnową z żywicy epoksydowej o podwyższonej elastyczności (Havel LGH 288) zawierającej jako fazę umacniającą cząstki bazaltowe (BP) w ilości 20, 30 i 40% wagowych. Wykonano badania porównawcze na testerze tribologicznym T-01 w temperaturze otoczenia przy nacisku p = 5 MPa i prędkości względnej v = 1.0m/s, droga tarcia s = 1000 m. Tester odtwarza pracę skojarzenia klocek hamulcowy/tarcza. W wyniku przeprowadzonych badań stwierdzono, że opracowany materiał kompozytowy może współpracować z żeliwem GJL-250 stosowanym na tarcze hamulcowe. Współczynnik tarcia w skojarzeniu stabilizuje się po dotarciu skojarzenia niezależnie od zawartości cząstek (μ = 0.5). Zużycie kompozytowego klocka hamulcowego maleje, a tarczy żeliwnej rośnie wraz z zawartością cząstek bazaltowych. Przyczyną takich właściwości tribologicznych jest duża twardość bazaltu. Cząstki bazaltowe, skrawając żeliwo, intensyfikują jego zużycie. Ich powierzchnia po dotarciu zwiększa rzeczywistą powierzchnie styku, co zmniejsza współczynnik tarcia. Produkty zużycia osnowy są osadzane na powierzchniach cząstek bazaltu. Ciepło generowane tarciem powoduje lokalny wzrost temperatury na cząstkach bazaltu pokrytych produktami zużycia, co skutkuje spadkiem współczynnika tarcia do wartości 0,5 niezależnie od zawartości BP.

3

Zjawiska triboelektryczne podczas tarcia elementów z powłokami DLC

Ozimina D., Madej M., Bugajska A., Witaszek K., Płaza S., Ozimina E., Kałdoński T.

Tribologia

|

2014

|

nr 6

113--125

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań tribologicznych dla elementów z powłoką DLC oraz dla stali jako układu odniesienia, którego właściwości są stosunkowo powszechnie znane. Analizę przeprowadzono pod kątem właściwości tribologicznych, oceny zmian struktury geometrycznej powierzchni SGP oraz generowanych ładunków triboelektrycznych – mikroprądów tarcia. Badania prowadzono w warunkach tarcia technicznie suchego i ze smarowaniem olejem syntetycznym polialfaolefinowym PAO-8 na testerze T-01M z oprzyrządowaniem peryferyjnym do rejestracji generowanych ładunków triboelektrycznych. W opracowaniu podkreślono wpływ energii i jej przemian na przebieg tarcia i procesów zużycia oraz właściwości tworzonych przeciwzużyciowych warstw wierzchnich.

EN

The paper presents the results of tribological studies concerning elements with DLC coatings. Steel, whose properties are relatively well known, was used as the reference material. The aim of the analysis was to determine the tribological properties of the DLC-coated elements, assess the changes in their surface texture, and measure the triboelectric charging, i.e. the microcurrents resulting from friction. The testing was performed using a T-01M analyser with peripherals for registering triboelectric charges. The results obtained for dry friction conditions and lubricated friction conditions, with PAO-8 synthetic oil as the lubricant, show how energy and energy transitions affect friction and wear processes and the properties of the anti-wear coatings.

4

Niskotemperaturowe charakterystyki tribologiczne stalowych skojarzeń ciernych

Mańkowska A., Michalczewski R., Szczerek M., Wulczyński J.

Tribologia

|

2010

|

nr 1

77-92

PL

Dane zawarte w katalogach materiałowych dotyczące właściwości tribologicznych materiałów podawane są dla warunków pracy w temperaturach dodatnich, co może być błędne w przypadku ich wykorzystania przy doborze materiałów na pary tarciowe przeznaczone do pracy w niskich temperaturach. Istniejące metody badawcze realizowane w pokojowej temperaturze otoczenia nie pozwalają na wnioskowanie o tarciowo-zużyciowych charakterystykach materiałów w warunkach niskich temperatur. Celem przedstawionej w niniejszym artykule pracy było porównanie charakterystyk tribologicznych uzyskiwanych dla powszechnie stosowanych materiałów konstrukcyjnych w warunkach temperatur dodatnich oraz ujemnych. Badania z wykorzystaniem opracowanego w Instytucie Technologii Eksploatacji – PIB urządzenia badawczego o symbolu T-25, przeznaczonego do badań w niskich temperaturach w ślizgowym styku trzpień–tarcza (pozwalającego na oziębianie węzła tarcia do temperatury -60oC), przeprowadzono dla stalowych skojarzeń: C45/100Cr6, CT120/100Cr6 i 100Cr6/100Cr6. W wyniku przeprowadzonych badań wykazano, że w obniżonych temperaturach średnia wartość współczynnika tarcia, dla wszystkich przebadanych skojarzeń, jest różna (w zbadanych przypadkach – większa) niż uzyskiwana w temperaturze pokojowej. Dla każdego skojarzenia materiałowego istnieje temperatura, w której uzyskano minimum zużycia; wynosi ona odpowiednio: -10°C dla skojarzenia C45/100Cr6, 0°C dla CT120/100Cr6 i -45°C dla 100Cr6/100Cr6.

EN

Most of the data presented in handbooks concerning the properties of materials, are given for room temperature, that can lead to a mistake when they are selected for manufacturing of mechanical parts (friction joints) working under low-temperature conditions. The existing test methods are realised at room temperature and are not helpful in the predicting of the low-temperature tribological behaviour of the friction joint materials. The work aimed at comparison of the tribological characteristics for commonly used steels at room and low-temperature applications. The tests were performed by means of T-25 tribotesters intended for the investigation of the materials at low-temperature conditions (down to -60°C), in sliding movement, using pin-on-disk tribosystem. Three tribosystems were tested: C45/100Cr6, CT120/100Cr6 and 100Cr6/100Cr6. The performed results indicate that tribological characteristics of (pin/disk) commonly used materials depend on the ambient temperature of the friction joints. At low-temperature conditions the friction coefficient values, for all tested tribosystems, were significantly higher than obtained for room temperature. For each tribosystem it was possible to indicate the temperature of the optimum value of wear (minimum wear), respectively: -10°C for C45/100Cr6, 0°C for CT120/100Cr6 and -45°C for 100Cr6/100Cr6.

5

Tribological properties of thixocasted and heat-treated hypoeutectic Al-Si alloy A356

Vencl A.

Scientific Problems of Machines Operation and Maintenance

|

2009

|

Vol. 44, nr 3

15-23

EN

This paper presents results of structural, mechanical and tribological tests of thixocasted and heat-treated hypoeutectic Al-Si alloy A356 (EN-Al Si7Mg0.3). The results of tribological tests were analysed and compared with the results of grey cast iron, which was choose as a standard material for cylinder blocks. The pin-on-disc tribometer was used to carry out tribological tests under dry and lubricated sliding conditions at different loads and speeds. The results showed that thixocasted and heat-treated Al-Si alloy under dry sliding conditions, for applied loads interval, could not be satisfactorily used since plastic flow of the material occurs. However, under lubricated sliding conditions tested material showed a low coefficient of friction without any plastic deformation.

PL

Przedstawiono wyniki badań strukturalnych, mechanicznych i tribologicznych stopu hipoeutektycznego Al-Si A356 (EN-AlSi7 Mg0.3). Wyniki testów tribologicznych zostały porównane z rezultatami uzyskanymi dla żeliwa szarego. W testach użyto stanowiska badawczego typu trzpień-tarcza. Badania obejmowały styk smarowany i niesmarowany dla szeregu wartości obciążenia i prędkości. Stwierdzono, że bez smarowania badany stop nie wykazuje pozytywnych własności z powodu występujących odkształceń plastycznych. W styku smarowanym badany stop wykazał niski współczynnik tarcia i brak odkształceń plastycznych.

6

Badanie współpracy tribologicznej tworzywa PEEK/BG ze stalą łożyskową

Gołąb A., Skoneczny W.

Zagadnienia Eksploatacji Maszyn

|

2007

|

Vol. 42, nr 4

23-35

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań tribologicznych bezsmarowego skojarzenia ślizgowego PEEK/BG - stal łożyskowa, przeprowadzonych testerem T - 05 dla zmiennych nacisków (0,5/1,5 MPa) i zmiennych prędkości ślizgania (1/2 m/s). Jeden z partnerów skojarzenia jest kompozytem na bazie tworzywa PEEK (polieteroeteroketon) z napełniaczami: grafitu, włókna węglowego i PTFE (kompozyt PEEK B/G przewyższa inne, tradycyjne materiały pod względem właściwości tribologicznych). Natomiast drugi partner - stal łożyskowa jest dobrany ze względu na swoje właściwości związane z odpornością chemiczną, odpornością na zużycie, stabilnością wymiarową itp. W badaniach zastosowano kompletny plan doświadczenia PS/DK - 3 sup. 2. Badania stanu powierzchni elementów skojarzenia przed i po współpracy ślizgowej przeprowadzono profilografometrem TalySurf firmy Taylor Hobson.

EN

The paper presents exploitation test results of sliding - lubricant-free couple PEEK/BG material and bearing steel. The application of a bearing steel partner in PEEK/BG material sliding couple was caused by the bearing steel functional qualities. Those qualities are as follows: steel hardness and ductility, elasticity limits, impact resistance, corrosion resistance, dimensional stability and most of all abrasion resistance. All those properties influence the so called durability of the operating period, which should in turn impact the durability of PEEK/BG - bearing steel coupling. Testing the changes of surface measures geometrical structures of the coupling were conducted with fully equipped Talysurf surface analyzer from the company Taylor Hobson, this allows measuring even the most complicated shapes of the microstructure. With the use of an implemented complete plan of the experiment PS/DK - 3 sup. 2 and statistical calculations, it was possible to introduce a function of the subject matter concerning the mass wear of the material, depending on changes in pressure and velocity used in the testing of PEEK/BG - bearing seel coupling. The evaluated function of the subject matter is based on CADEX:ESDET computer program, and is in the mathematical form of normalized values. Upon analysis of the friction coefficient in the whole plan of testing, it may be concluded that poportionally to the friction path growth, the coefficient value decreases in every examined sliding coupling; in some cases it amounts to 0.1. This shows the superfinishing of cooperating surfaces, especially surfaces of material samples. On the basis of stereometrical parameters, before and after the cooperation, of cooperating surfaces PEEK/BG - bearing steel, one may conclude that a change took place in the surface geometrical structure manifesting itself as change in parameters and irregularity shape. It means that between the cooperating surfaces occurred a grind-in process which manifests itself in 2D and 3D parameters.

7

Statyczny i kinetyczny współczynnik tarcia wybranych polimerów i ich kompozytów

Siepracka B., Szumniak J.

Inżynieria Powierzchni

|

2007

|

nr 4

51-56

PL

Kinematyczne połączenia realizujące tarcie technicznie suche wykonywane są, we współczesnych urządzeniach, coraz częściej z polimerów i polimerowych kompozytów. Znajomość ich własności tarciowych jest istotna dla projektantów precyzyjnych mechanizmów sterowania i regulacji, a także układów przeniesienia mocy (sprzęgieł) i pochłaniania energii (hamulców). Informacje w tym zakresie można uzyskać tylko z eksperymentu, gdyż aktualny poziom rozwoju teorii tarcia nie pozwala na ich prognozowanie z zależności teoretycznych. W badaniach eksperymentalnych uzyskano informacje o kształtowaniu się statycznego i kinetycznego współczynnika tarcia w układzie polimer - metal, dla trzech grup polimerowych kompozytów wykonanych na osnowie: żywicy fenolowo -formaldehydowej, poliamidu i na osnowie PTFE. W analizie, uzyskane charakterystyki eksperymentalne porównano z charakterystykami prezentowanymi w literaturze dla warunków tarcia pary metal - metal. Uzyskane wyniki dają pogląd na istotne różnice w kształtowaniu się charakterystyk tarciowych metalu i polimerów, szczególnie w obszarze wpływu: temperatury, czasu tarcia i przerw w stanie obciążenia statycznego. Odrębności wynikają z różnic w zachowaniu się metali i polimerów w stanie obciążenia, dotyczących podatności do pełzania, relaksacji naprężeń, przemian strukturalnych, które w polimerach przebiegają bardziej intensywnie z wielokrotnie większym natężeniem.

EN

Kinematical joints realizing a dry fiction in contemporary machines are made of polymers and polymer composites. The knowledge about their tribological properties is important for engineer designers of precision remote control mechanisms, power transfer systems (clutches) and energy absorption systems (brakes). Data in this area can be collected only experimentally because today friction theory does not permit for proper theoretical predictions. Information about static and kinetic friction coefficients in polymer - metal couples were obtained experimentally for three kinds of polymer composites with phenolic - formaldehyde resins, polyamide or PTFE matrix. Experimental characteristics were compared with literature data for friction conditions for metal - metal couple. The obtained results indicate on essential differences in friction characteristics for metal and polymers especially as concerns: an effect of temperature, fiction duration and break under load. These distinctions come out from differences in metal and polymer behavior concerning susceptibility to creeping and structural transformations under the load state. These phenomenons are more intensive in the case of polymer than metal.

8

Wpływ zawartości napełniacza na właściwości tarciowe kompozytów politetrafluoroetylenu

Osuch-Słomka E., Grądkowski M.

Tribologia

|

2003

|

nr 5

169-177

PL

W pracy zbadano wpływ zawartości grafitu, dwusiarczku molibdenu i brązu na właściwości ślizgowe kompozycji PTFE w skojarzeniu tarciowym ze stalą narzędziową NC 10. Stwierdzono, że poszczególne napełniacze w złożony, trudny do przewidzenia sposób, wpływają na właściwości tarciowe kompozytów PTFE: np. zmniejszeniu oporów ruchu może towarzyszyć zwiększone zużycie lub przy różnych oporach ruchu występuje zbliżone zużycie. Tak więc zużycie kompozytów PTFE w układzie tarciowym ze stalą zależy nie tylko od oporów ruchu. Dlatego też należy bardzo ostrożnie podejmować decyzje w sprawie wyboru napełniacza funkcjonalnego dla kompozytów PTFE współpracujących ze stalą, a decyzje każdorazowo weryfikować eksperymentalnie.

EN

In this work was finding an effect of the content of graphite, disulphide of molybdenum (MoS2) and bronze on sliding properties of PTFE composites in the contact with a tool steel. It was observed that an influence of fillers on the sliding properties of PTFE composites is hard to assess. For example, a decrease in friction with increasing wear was shown. For different friction coefficient values similar wear (mass loss) was noted. So, wear of PTFE composites rubbing against steel is independent of friction. It has been concluded that selection of fillers for PTFE composites which are to rub against steel must be performed very carefully. In every case experimental way is necessary.

9

Wyniki kompleksowych badań bezolejowej sprężarki ziębniczej

Schnotale J., Wrona J., Gołąb A.

Chłodnictwo : organ Naczelnej Organizacji Technicznej

|

2003

|

R. 38, nr 4

16-22

PL

Praca zawiera wyniki kompleksowych badań energetycznych i tribologicznych prototypowej bezolejowej sprężarki tłokowej, wyposażonej w unikalne skojarzenie ślizgowe tłok-cylinder, umożliwiające pracę w warunkach tarcia technicznie suchego. Badania energetyczne zostały przeprowadzone z czynnikiem R134a. Z kolei badania tribologiczne pozwoliły ocenić zaproponowaną technologię otrzymywania powłok gładzi cylindra o odpowiednich parametrach tribologicznych, mającą duży wpływ na trwałość nowego skojarzenia tłok-cylinder. W nowym rozwiązaniu konstrukcyjnym węzła kinematycznego cylinder-pierścienie tłokowe, gładź cylindra wykonano ze stopu aluminium pokrytym warstwą A12O3 a pierścienie tłokowe z kompozytu na bazie PTFE.

EN

This paper presents results of the energetical and tribological experimental investiga-tion of the non-lubricated reciprocating compressor. The oil-free compressor has been tested on a laboratory test ring with a series of ecological refrigerants including R134a. The non-lubricated sliding couples consist of the cylinder, which was made from aluminium oxide and rings made of the PTFE composite.

10

Wpływ drgań ciernych na strukturę powierzchni elementu metalowego kojarzonego z kompozytem zawierającym PTFE

Szumniak J., Nyc R.

Tribologia

|

2000

|

nr 4

739-746

PL

W artykule poddano analizie charakterystyczne ślady (falistość) na powierzchni tarcia elementu metalowego po tarciu technicznie suchym z kompozytem zawierającym PTFE. Stwierdzono (w badaniach struktury powierzchni ), że długość fali zależy od składu kompozytu PTFE, a także od właściwości kojarzonego elementu.Interpretację tego zjawiska oparto na stwierdzeniu znanym z teorii tarcia suchego, skokowego poślizgu sztywnego ciała wywołującego drgania typu stiuk-slip.Parametry tych drgań uzależnia się, miedzy innymi od udziału w pokonywaniu tarcia sił więzi adhezyjnej i związanych z histerezą odkształceń warstwy wierzchniej.

EN

The paper presents the analysis of characteristic tracks on the friction surface of metallic element, which worked with composite containig PTFE. It was observed (after research of the surface structure), that the wavelength depends on the content of the PTFE composite as well as on the properties of metallic element. In the article the explanation of this phenomenon is made on the base of the stick -slip theory. It is showed that the parameters of this vibrations depend on the forces of adhesion and the hysteresis deformation of surface layer.

11

Badania bilansuenergii w procesie tarcia technicznie suchego

Sarnowicz L.

Tribologia

|

2000

|

nr 4

659-667

PL

W pracy podano sposób badania struktury bilansu energii charakteryzujacego tarcie i zużywanie metali.Opisano oryginalne stanowisko badawcze, metodykę badań i przykład wyników badań tarcia stali gat.45. Stwierdzono znaczny, wynoszący ponad 40% pracy tarcia, udział składowej bilansu zwiazanej ze zużyciem tribologicznym

EN

In work there was given the manner of investigation of structure of balance of energy characteristing friction and using up of metals.There was described the original investigative position, methods of investigations and example of results of researches of friction of steel sort 45. Participation of composition balance connected with waste tribologic carrying out over 40% of work was ascertained.

12

Metoda wyznaczania niektórych własności fizycznych ciał stałych w procesie tarcia technicznie suchego

Maciąg A.

Tribologia

|

1999

|

nr 6

919-925

PL

Na podstawie termodynamicznego modelu procesów tarcia i zużywania opracowano nową metodę badania wnikalności cieplnej, przewodności cieplnej i dyfuzyjności cieplnej materiałów używanych na elementy trące. W pracy przedstawiono istote tej metody i techniczne możliwości jej realizacji.

EN

On base of thermodynamic model the process of friction and wearing the new methods of inspection has been worked out:thermal absorption, thermal conductivy and thermal diffusitivy of materials using for friction elements.The essence of this method and technical possibilities of its realisation is submitted in the elaboration.