Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Scale of resistance of buildings to mining influences - applicability assesment through a case study

Nowak Katarzyna, Strzałkowski Piotr, Szojda Leszek

Architecture Civil Engineering Environment

|

2024

|

Vol. 17, no. 1

51--61

EN

This paper presents a case study of the impact of continuous deformations and rock mass tremors on a single-family building, typical of Upper Silesia. In the areas subjected to the influence of ground deformation, a point method for assessing the resistance of buildings to these influences has been developed by the Central Mining Institute. As part of this method, the geometric parameters, structure, materials and technical condition of the facility, as well as the ground on which the building is located, are taken into account. A case study considers a building being simultaneously subjected to continuous deformations and mining tremors. The object’s resistance is assessed according to the point method and its technical condition is assessed after revealing the influence of ground deformation. This is used to assess the validity of the point method for the building. On the basis of the analyses of the state of deformation and the impact of tremors, conclusions are drawn regarding the need to make changes to the scale used to assess the category of resistance of buildings to the effects of continuous deformation.

2

Zasady zabezpieczeń budynków w obszarach ujawniania się ciągłych deformacji terenu

Kryzia Katarzyna

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 9-10

115--121

PL

W pracy syntetycznie omówiono skutki eksploatacji ujawniające się na powierzchni terenu oraz zasady ochrony istniejącej zabudowy terenu górniczego nieprzystosowanej do przenoszenia wpływów eksploatacji górniczej. Przedstawiono typowe zabezpieczenia oraz naprawy budynków narażonych na działanie ciągłych deformacji górotworu. Przeanalizowano aspekty dotyczące zasad bezpieczeństwa w trakcie realizacji robót typowych mających na celu wzmacnianie bądź naprawę budynków narażonych na skutki wpływów eksploatacji.

EN

This paper provides a synthetic overview of the effects of mining operations that become evident on the surface of the terrain and principles for protecting the existing construction in mining areas that are not adapted to withstand the influence of mining activities. Typical protections and repairs for buildings exposed to continuous rock deformations are presented. The aspects concerning safety principles during the implementation of typical works aimed at strengthening or repairing buildings affected by the effects of mining activities have been analyzed.

3

Przebudowa mostu w Krzyżowicach z uwagi na znaczne górnicze osiadania terenu

Bętkowski Piotr

Przegląd Budowlany

|

2023

|

R. 94, nr 7-8

75--79

PL

W artykule opisano historię techniczną mostu w Krzyżowicach. Obiekt intensywnie osiadał, ale brak było istotnych przemieszczeń na łożyskach. Górnicze osiadanie terenu spowodowało znaczne zmniejszenie światła pionowego, tj. obniżenie mostu względem zwierciadła rzeki, konieczna była przebudowa mostu. Po przebudowie mostu wydłużono ściany górnicze poza obiekt, w krótkim czasie doszło do znacznych zmian w położeniu przyczółków. W artykule opisano starą konstrukcję mostu, nową konstrukcję mostu, podano wyniki długoletnich obserwacji i pomiarów oraz wskazano, jak należy projektować zabezpieczenia na wpływy górnicze w przypadku nietypowych wymuszeń górniczych.

EN

Article describes the technical history of a bridge in Krzyżowice. The object settled intensively, but there were no significant displacements on the bridge bearings. Mining subsidence caused a significant reduction in vertical light, i.e. lowering the bridge in relation to the river level, it was necessary to rebuild this bridge. After the reconstruction of the bridge, mining walls were extended beyond the object, in a short time there were significant changes in the position of the abutments. The article describes old bridge construction, new bridge construction, gives the results of long-term observations and measurements, and indicates how to design protection against mining influences in the case of unusual mining impacts.

4

Szkody górnicze w Republice Czeskiej i związane z nimi zagadnienia

Štemberka Martin, Urbanec Vítězslav

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2023

|

nr 3

2--4

EN

In Czech Republic the question of mining damage is solved in the Mining Act, the Mining Activity Act and the Civil Code. Mining damage is understood as damage to the property of the third parties, which was caused by mining activity. Compensation for damage is typically by compensation, financial compensation or restoration. It is possible to cover damage not only after its occurrence but also in advance, before it will happen. Settlement of mining damage is a matter of agreement between the organization and the injured party; any disputes are resolved by courts. To ensure a sufficient quantity of money for the settlement of mining damages, so-called "reserves" were introduced. They must correspond to the needs of the actual execution of the works. Closely related to the issue of mine damage is the issue of sanitation and restoration. After the finishing mining the organization is obliged to carry out remediation and recultivation. When submitting an application for a mining permit, the organization must estimate the expected costs of these activities and prepare a remediation and recultivation plan. Reserves are created too. In the case of damages caused by abandoned underground mine works or quarries whose original operator or legal successor does not exist or is unknown (an old mining work), competences of the authorities are divided between the Ministry of the Environment (detecting and registering old mining works as well as securing or liquidation of them) and the mining administration (permitting of and supervision over securing or liquidation of old mining works). In the event, when undesirable manifestations of old mining works (eg. sinkholes) need to be solved operatively, the authorities ofcrisis management and of the integrated rescue system (mainly municipal authorities, fire brigade, etc.) come into play.

PL

Artykuł koncentruje się na problemie rekultywacji oraz likwidacji szkód górniczych i starych zakładów górniczych w Republice Czeskiej. Przybliża również regulacje prawne dotyczące wspomnianych tematów.

5

Prawne aspekty odpowiedzialności za powstające obecnie szkody spowodowane działalnością dawnych lub opuszczonych zakładów górniczych w Finlandii

Leinonen Ossi

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2023

|

nr 5

2--4

EN

In the final termination stage of the old mining, areas has been closed with the approval of the authorities. The mining authority does not have right to issue new permit regulations to areas where there are no valid concessions. The rights are restricted on monitoring previously issued regulations only. In summary it can be stated that the mining law of different times has not very exactly taken into consideration the responsibility questions of the mining companies after termination of mining activities. Open question still is that the continuity of responsibility after termination is not defined in mining law. The main rule has been that the responsibility of these areas belongs to the mining companies. This has come true in many cases, but not always. Especially when this property has been sold to private person, these responsibility questions have not always followed as a written bill of sale. In these kinds of cases the responsibility questions disappear.

PL

Po likwidacji zakładów górniczych za zgodą władz urząd górniczy nie ma prawa wydawać nowych zarządzeń. Może jedynie monitorować wykonanie wcześniejszych. Fińskie prawo górnicze różnych okresów niezbyt dokładnie uwzględniało kwestie odpowiedzialności spółek górniczych po zakończeniu działalności górniczej, a ciągłość odpowiedzialności nie została zdefiniowana. Główną zasadą było, że odpowiedzialność za te obszary spoczywa na spółkach wydobywczych. Nie zawsze się to jednak sprawdzało, zwłaszcza gdy nieruchomość została sprzedana osobie prywatnej, a zagadnienia odpowiedzialności nie zostały uregulowane w umowie sprzedaży.

6

Zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych w identyfikacji szkód górniczych na terenach rolnych - studium przypadków

Wróblewska Magdalena

Przegląd Górniczy

|

2022

|

T. 78, nr 1

9--15

PL

Tereny górnicze podlegają ciągłym inwentaryzacjom, między innymi w celu oceny stopnia deformacji terenu czy też kontroli obiektów szczególnie chronionych. Posłużyć ku temu mogą nowoczesne techniki pomiarowe, w tym bezzałogowe statki powietrzne (drony). Sprzęt umożliwia wykonanie serii zdjęć, a następnie utworzenie z nich ortofotomapy, co stanowi podstawę do określenia aktualnej rzeźby terenu. Wygenerowany numeryczny model terenu zawiera ogromną ilość danych w postaci współrzędnych punktów terenowych (chmura punktów). Obróbka danych pozwala również na utworzenie profili, przekrojów, jak i wyznaczenie objętości. Duże możliwości na etapie postprocessingu sprawiają, że bezzałogowe statki powietrzne z sukcesem wykorzystać można w identyfikacji szkód górniczych, w tym na terenach rolnych. Dodatkowo za ich wykorzystaniem przemawia szybkość, elastyczność i wydajność pomiaru. W artykule określono szerokie zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych w pracach inżynierskich. Nawiązano również do problematyki napraw szkód górniczych opierając się na obowiązujących przepisach prawnych. Na podstawie przytoczonych przykładów z nalotów ukazano zastosowanie bezzałogowych statków powietrznych w oględzinach szkody, tak istotne w procesie postępowania w przypadku szkód górniczych.

EN

Mining areas are subject to continuous inventories, inter alia, to assess the degree of terrain deformation or to control specially protected facilities. Modern measurement techniques, including unmanned aerial vehicles (drones), can serve this purpose. The equipment allows you to take a series of photos and then create an orthophotomap from them, which is the basis for determining the current relief. The generated numerical terrain model contains a large amount of data in the form of coordinates of terrain points (point cloud). Data processing also allows you to create profiles, sections, and determine the volume. Great opportunities at the postprocessing stage mean that unmanned aerial vehicles can be successfully used in the identification of mining damage, including in agricultural areas. In addition, their use is supported by the speed, flexibility, and efficiency of measurement. The article describes the wide use of unmanned aerial vehicles in engineering works. Reference was also made to the issue of repairing mining damage, based on the applicable legal regulations. On the basis of the examples from the raids, the use of unmanned aerial vehicles in the damage inspection was shown, which is so important in the process of dealing with mining damage.

7

Przydatność wstecznej prognozy górniczej w ocenie ujawnionych deformacji powierzchni

Bryt-Nitarska Izabela, Florkowska Lucyna, Maj Agnieszka, Szafulera Katarzyna

Prace Instytutu Mechaniki Górotworu PAN

|

2022

|

T. 24, nr 1-4

71--83

PL

Dopasowanie prognozy deformacji górniczych do rzeczywistych, ujawnionych w terenie stanowi podstawę prawidłowo dobranej profilaktyki budowlanej oraz poprawnie sformułowanych wniosków na temat powstałych szkód górniczych. Z tego względu badania porównawcze wartości wskaźników deformacji powierzchni obliczonych dla parametrów dokonanej eksploatacji górniczej i pomiarów terenowych należą do ważnej części obserwacji in situ w górnictwie podziemnym. Są one również częścią badań nad skutkami oddziaływań górniczych w obiektach budowlanych i infrastrukturze technicznej zabudowy powierzchni. W artykule opisano badania wyników wstecznej prognozy górniczej w kontekście analizy czynników wpływających na pogorszenie stanu technicznego obiektu liniowego, odcinka drogi publicznej i towarzyszącej jej infrastruktury.

EN

Matching the prediction of mining deformation with the actual deformation revealed in the subsurface is the basis for properly selected construction prophylaxis and correctly formulated conclusions about the resulting mining damage. For this reason, comparative studies of the values of surface deformation indices calculated for the parameters of the completed mining operation and field measurements are an important part of in situ observations in underground mining. They are also a part of the study of the effects of mining impacts on buildings and technical infrastructure of surface development. The article describes the study of the results of the backward mining forecast in the context of the analysis of factors affecting the deterioration of a linear object, a section of a public road and its accompanying infrastructure.

8

Działalność Komisji do spraw Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym

Białożyt Tomasz, Kowalski Andrzej, Wojtacha Piotr

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2022

|

nr 1

2--9

PL

W artykule przedstawiono syntetycznie działalność Komisji ds. Ochrony Powierzchni przy Wyższym Urzędzie Górniczym w okresie od 2012 do 2021 r., w tym kilku wniosków opiniowanych kilkukrotnie lub cyklicznie dotyczących: eksploatacji w filarach ochronnych dla śródmieścia Bytomia i dla Lubina oraz na terenie górniczym w Marklowicach, a także zasad stosowania Górniczej Skali Intensywności Sejsmicznej - GSIS. Szczególnym problemem dyskutowanym na posiedzeniach komisji w 2012 r. były zasady prognozowania wpływów i szkód górniczych przez przedsiębiorców górniczych. Geneza tej dyskusji miała związek z eksploatacją górniczą i szkodami, jakie wystąpiły w 2011 r. w dzielnicy Karb w Bytomiu.

EN

The activities of the Commission for Surface Protection at the State Mining Authority are regulated by an ordinance [10] and its composition by a decision [1] of the President of the State Mining Authority. The tasks of the commission include issuing opinions on the state of public safety related to mineral exploitation, and in particular on the evaluation of mining exploitation programs and issuing opinions on: mining and construction prophylaxis in mining areas, methods of mine liquidation and directions of development of post-mining areas along with evaluation of their suitability for development. In addition, the Committee initiates research on the impact of mining activities on the environment and buildings and gives its opinion on draft regulations, Polish Standards and instructions on the above issues. In the years 2012-2020, the Committee considered 24 motions, of which the most frequent were motions concerning mining operations near Bytom and Marklowice, in the protective pillar of Lubin, and those concerning the mining seismic intensity scale. A particular problem discussed at the commission's meeting was a letter on shortcomings in forecasting the impact of the planned exploitation by mining enterprises. The list of applications reviewed in 2012-2020 by the commission (Table 1) shows that their number is gradually decreasing, which is due to, among others, restructuring of the hard coal mining industry, which resulted in termination of exploitation under the center of Bytom and also Wirek district in Ruda Śląska.

9

A method for determining the financial cost of damage to buildings caused by seismic ground vibrations

Chrzan Tadeusz

Technical Transactions

|

2021

|

Vol. 118, iss. 1

art. no. e2021022

EN

A method for determining the value of the damage to a single-family residential building located near an open-pit mine caused by ground vibrations is presented. The article describes how to objectively determine the degree of actual wear and tear to a residential building (Zr) affected by ground vibrations created during rock mining using blasting. It consists of the method of "weighted average degree of technical wear and tear of individual elements" known from literature and used to calculate the actual wear and tear of the building. The natural wear and tear of the building is then calculated from dependences given in the literature. The percentage of the building’s natural wear and tear (Zn) is subtracted from the percentage of the building’s actual wear and tear. As a result of the subtraction, a percentage of accelerated wear and tear of the building (Zb), which is caused by vibrations of the ground during rock blasting, is obtained. Multiplying the percentage of accelerated wear and tear of the building by the value of a new building gives a value of the damage caused by ground vibrations. Examples of determining the value of the damage caused by ground vibrations in practice are described.

PL

Przedstawiono sposób określania wartości szkody spowodowanej drganiami gruntu w jednorodzinnym budynku mieszkalnym położonym przy kopalni odkrywkowej. W artykule opisano sposób obiektywnego określania procentowego rzeczywistego zużycia budynku mieszkalnego (Zr) uszkodzonego drganiami gruntu powstałymi podczas urabiania skał strzelaniem. Polega on na tym, że sposobem „średnioważonego stopnia zużycia technicznego poszczególnych elementów” (Drozd, 2017; Podwórna, 2019) obliczamy rzeczywiste zużycie budynku. Następnie z podanej literaturowej zależności obliczamy zużycie naturalne budynku. Od rzeczywistego procentowego zużycia budynku odejmuje się naturalne (Zn) procentowe zużycie budynku. W wyniku odejmowania otrzymuje się przyśpieszone zużycie procentowe budynku (Zb) spowodowane przez drgania gruntu powstałe podczas urabiania skał strzelaniem. Mnożąc przyśpieszone zużycie procentowe budynku przez wartość nowego budynku, otrzymuje się wartości szkody spowodowanej drganiami gruntu. Opisano przykłady określania wartości szkody spowodowanej drganiami grunt w praktyce. Podany sposób dotyczy wszelkich drgań działających szkodliwie na budynki mieszkalne.

10

Eksploatacja górnicza w Rudzie Śląskiej – Wirku, deformacje i ochrona kościoła

Kowalski Andrzej, Gruchlik Piotr, Polanin Piotr, Kiełbiowski Krzysztof, Rutkowski Tadeusz

Przegląd Górniczy

|

2021

|

T. 77, nr 4-6

16--35

PL

W artykule dokonano syntetycznej oceny dokonanej w latach 2000-2021 eksploatacji czterech pokładów węgla kamiennego, kolejno 416, 418, 413/2 i 414/2 w partii Środkowej ruchu Pokój kopalni Ruda. Eksploatacja była prowadzona pod dzielnicą Wirek i neogotyckim kościołem pod wezwaniem św. Wawrzyńca. Ocena obejmuje historię eksploatacji górniczej, analizę pomierzonych deformacji na linii pomiarowej i budynku kościoła, a także działań profilaktycznych. Przez cały okres eksploatacji górniczej był prowadzony monitoring geodezyjny i budowlany deformacji powierzchni i budynku kościoła. Na podstawie wyników pomiarów deformacji powierzchni określono wpływ doszczelniania zrobów zawałowych na zmniejszenie wartości współczynnika eksploatacyjnego. Ponadto określono wpływ prędkości frontu ściany na zmniejszenie prędkości narastania obniżeń oraz uszkodzeń budynków.

EN

The paper presents synthetic evaluation of finished extraction of four hard coal seams respectively 416, 418, 413/2 and 414/2 which had been carried out in Central part of Ruda-Pokój colliery between 2000 and 2021. Mining operations were located in Wirek district and under building of Neo-Gothic style St. Lawrence church. The evaluation includes history of mining operations, analysis of ground deformations along measurement line and deformations of the church building and also prevention operations. Geodetic and building monitoring had been carried out all the time of mining operations which comprises ground deformations and deformation of the church building. On the basis of survey results of ground deformations, the impact of goafs caulking was determined in term of reducing the value of subsidence factor. Moreover, the impact of velocity of face advance was determined in term of reducing of subsidence increments and building damages.

11

Diagnozy budynków wielkopłytowych posadowionych na terenach górniczych Śląska

Kawulok Marian, Konieczny Kazimierz, Słowik Leszek

Przegląd Budowlany

|

2021

|

R. 92, nr 5-6

26--39

PL

Przedmiotem referatu jest przedstawienie skutków górniczej deformacji powierzchni mogących powodować zagrożenie bezpieczeństwa konstrukcji budynków wielkopłytowych oraz warunków ich użytkowania. Opisano najczęściej ujawniające się w takich budynkach uszkodzenia i zalecenia odnośnie ich napraw.

EN

The subject of the paper is to present the effects of mining surface deformation that may pose a threat to the safety of the structure of large-panel buildings and the conditions of their use. The most common damage to such buildings and recommendations for their repair are described.

12

The role of reliable mining and construction analysis in adjudicating mining damage claims

Kocot Wojciech

Budownictwo i Architektura

|

2021

|

Vol. 20, no 3

83--97

EN

The basis for recognising claims for mining damage to a structure should be a mining and construction analysis, carried out following a detailed visual inspection of the damage and the results of surface deformation measurements. It allows to establish a cause and effect relation between the activity of the mining company and the damage. Unfortunately, there are cases when such an analysis is omitted and the following scheme is used: "since there is damage and the object is located in a mining area, it is mining damage". The problem is illustrated by two court cases where the author acted as an expert witness. Both cases are examples of the so-called pseudo-mining damage and confirm the thesis that the mere image of damage without professional analysis of construction and mining factors may lead to wrong conclusions regarding the causes of the damage.

PL

Podstawą do uznania roszczeń z tytułu szkód górniczych powstałych w obiekcie budowlanym powinna być analiza górnicza i budowlana, przeprowadzona w oparciu o szczegółowe oględziny uszkodzeń oraz wyniki pomiarów deformacji powierzchni. Pozwala ona na ustalenie więzi przyczynowo-skutkowej pomiędzy działalnością zakładu górniczego a zaistniałymi uszkodzeniami. Niestety zdarzają się przypadki pomijania takiej analizy i działania według schematu: „skoro są uszkodzenia, a obiekt jest zlokalizowany na terenie górniczym, to jest to szkoda górnicza”. Ilustrację problemu stanowią dwa przypadki spraw sądowych, gdzie autor występował jako biegły. Oba przypadki stanowią przykłady tzw. szkód pseudogórniczych i potwierdzają tezę, że sam obraz uszkodzeń bez fachowej analizy czynników budowlanych i górniczych może prowadzić do błędnych wniosków odnośnie przyczyn zaistniałych uszkodzeń.

13

Zakończenie eksploatacji górniczej pod śródmieściem Bytomia, deformacje powierzchni oraz skutki w zabudowie kubaturowej

Kowalski Andrzej, Apanowicz Bartosz, Gruchlik Piotr, Mika Wiesław, Polanin Piotr, Zięba Magdalena, Kalisz Piotr

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 6

15--24

PL

Przedmiotem artykułu jest podsumowanie eksploatacji górniczej pod śródmieściem Bytomia, jej zakresu, deformacji, a także ich skutków spowodowanych eksploatacją wielokrotną – wielopokładową i prowadzoną w długim okresie czasu. Była to największa eksploatacja w Polsce, a może na świecie, pod terenem zabudowanym – pod dużym miastem. Największa w sensie wydobytego węgla kamiennego i czasu jej prowadzenia. Wykazano, że narastanie deformacji, spowodowanej eksploatacją wielokrotną i w długim okresie czasu, było możliwe pod zwartą zabudową miejską, choć musiały jej towarzyszyć uszkodzenia, a także wyburzanie budynków. W szczególności porównano określone obliczeniowo na podstawie odkształceń poziomych kategorie terenu górniczego, uwzględniając ich narastanie w czasie (deformacje czasowo-ekstremalne) oraz ich redukcję, uwzględniając relaksację odkształceń poziomych.

EN

The subject of the article is a summary of the range and deformation of mining exploitation under the Bytom downtown, and the effects of multiple, multi - seam exploitation which was carried out over a long period of time. It was the largest exploitation under the big city in Poland, under built - up area and probably in the world. It was the largest because there was the largest extraction and it lasted the longest. It was proved that the deformation increase caused by the multiple and long - lasting exploitation was possible under compact urban buildings, although damage and demolition of buildings occurred. In particular computationally defined categories of mining areas were compared based on horizontal strains, taking into account their increase in time and their reduction, calculating the so - called relaxed horizontal strains.

14

Zakończenie eksploatacji górniczej pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu- Miechowicach oraz ich rektyfikacja i rewitalizacja

Kowalski Andrzej, Niemiec Tomasz

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 9

10--21

PL

W artykule przedstawiono uwarunkowania geologiczne i górnicze mające istotne znaczenie dla ochrony powierzchni spowodowane eksploatacją z zawałem stropu pod obiektami parafii ewangelicko-augsburskiej w Bytomiu-Miechowicach. Następnie opisano syntetycznie deformacje prognozowane i pomierzone. W drugiej części artykułu przedstawiono obiekty, które zrektyfikowano oraz zrewitalizowano do stanu z przed eksploatacji górniczej. Jest to wzorowy przykład naprawy uszkodzonych obiektów po zakończeniu eksploatacji górniczej w terenie, gdzie wystąpiły duże deformacje powierzchni.

EN

The article presents geology and mining conditions which are important for ground surface protection caused by mining exploitation with caving under structures of Lutheran parish in Bytom – Miechowice. Next predicted and measured deformations were short described. Structures were presented in the second part of the article which were rectified and restored to the state before mining exploitation. It is model example of repairing damaged structures after mining exploitation in the area where great ground surface deformation occurred.

15

Przykłady nietypowych zabezpieczeń obiektów mostowych na terenach górniczych

Stawinoga Mariusz

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 2

37--43

PL

W artykule przedstawiono przykłady trzech obiektów mostowych: mostu drogowego, mostu kolejowego oraz wiaduktu kolejowego, w których zastosowano nietypowe zabezpieczenia przed wpływami eksploatacji górniczej. Opisano schematy statyczne zastosowanych układów oraz zasady pracy poszczególnych elementów zabezpieczeń konstrukcji. Omówiono wady i zalety takich rozwiązań.

EN

The paper presents examples of three bridge structures: a road bridge, a railway bridge and a railway viaduct, in which atypical protections for mining exploitation were used. Static diagrams of the systems used and the principles of operation of individual structural protection elements were described. The pros and cons of such solutions were discussed.

16

Problemy związane z projektowaniem budynków jednorodzinnych podlegających wpływom górniczym, w świetle instrukcji ITB

Kawulok Marian, Słowik Leszek, Chomacki Leszek

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 2

45--49

PL

Prawidłowo zaprojektowany budynek na tereny objęte wpływami górniczymi wymaga, oprócz obciążeń ogólnych, zwanych powszechnie normowymi, uwzględnienia także oddziaływań górniczych, zarówno w obliczeniach, jak i przy konstruowaniu obiektu. Nakłady poniesione na wzmocnienie konstrukcji z tytułu przejmowania oddziaływań górniczych mogą być następnie rekompensowane przez przedsiębiorcę górniczego. W przypadkach łagodnych wpływów górniczych można je w obliczeniach pominąć, nie rezygnując jednak z odpowiedniego wzmocnienia konstrukcji. W artykule rozważane są sztywne budynki jednorodzinne o niedużych wymiarach w planie, wykonane z betonu lub drobnowymiarowych elementów murowych, względnie podobne budynki o innym przeznaczeniu. Zachodzi pytanie, jak należy podejść do konstruowania budynków jednorodzinnych, w projektowaniu których nie są wykonywane obliczenia wpływu oddziaływań górniczych, by jednocześnie zaprojektowane wzmocnienie zostało uznane za prawidłowe i możliwe do zrekompensowania przez przedsiębiorcę. W praktyce budynki jednorodzinne posadawiane na terenach objętych wpływami górniczymi w zdecydowanej większości projektuje się bez wykonywania obliczeń uwzględniających te wpływy, szczególnie w przypadkach, gdy są one niewielkie. W artykule przeanalizowano istniejące wymagania i wytyczne dotyczące projektowania obiektów na terenach górniczych, odnosząc je do budynków jednorodzinnych, by następnie poddać je ocenie pod kątem przysługującej rekompensaty za poniesione nakłady z tytułu zabezpieczenia obiektu na oddziaływania górnicze.

EN

A properly designed building for areas affected by mining requires, in addition to general loads, to take into account mining impacts, both in the calculations and in the construction of the object. Expenditures incurred for strengthening the structure due to taking over mining impacts may then be compensated by the mining entrepreneur. In cases of mild mining influences, they can be omitted in the calculations, without giving up the appropriate reinforcement of the structure. The paper considers rigid single-family buildings with small dimensions in the plan, made of concrete or small-sized masonry elements, or similar buildings for other purposes. The question arises as to how to approach the construction of single-family buildings, in the design of which no calculations of the impact of mining impacts are carried out, so that the designed reinforcement is considered correct and can be compensated by the entrepreneur. In practice, single-family buildings erected in areas affected by mining influence, in the vast majority, are designed without calculations taking into account these inflows, especially in cases where the inflows are small. The paper examines the existing requirements and guidelines for the design of objects in mining areas, referring them to single-family buildings, and then evaluates them in terms of the compensation for the expenses incurred for securing the facility for mining impacts.

17

Ocena deformacji budynku spowodowanych podziemną eksploatacją górniczą z wykorzystaniem technologii UAV

Sikora Paweł, Apanowicz Bartosz, Hein Sebastian

Przegląd Górniczy

|

2020

|

T. 76, nr 2

51--56

PL

W artykule dokonano oceny uszkodzeń zewnętrznej elewacji budynku, spowodowanych podziemną eksploatacją górniczą z wykorzystaniem technologii UAV (ang. Unmanned Aerial Vehicle). Jako obiekt badań wybrano Kościół pod wezwaniem Św. Krzyża, zlokalizowany przy ulicy Frenzla w Bytomiu. W rejonie Kościoła prowadzona była wieloletnia eksploatacja węgla kamiennego. W celu oceny aktualnego stanu zewnętrznej elewacji przeprowadzono nalot bezzałogowym statkiem powietrznym. Wykonano serię zdjęć frontu budynku. Do opracowania metrycznej fotomapy elewacji wykorzystano oprogramowanie CAD (ang. Computer Aided Design) z nakładką Geolisp. Procedura umożliwiła inwentaryzację i kategoryzację uszkodzeń.

EN

The article performer evaluation of damage to the building’s external façade caused by mining exploitation using UAV (Unmanned Aerial Vehicle) technology. The church which is located at Frenzla Street in Bytom was chosen for the study. In the area of the church was carried out coal mining for many years. To assess the current condition of the external facade was using a unmanned aerial vehicle. A series of photos of the front of the building were taken. CAD (Computer Aided Design) software with Geolisp overlay was used to develop a metric photomap. The procedure allowed inventories and categorization of damage.

18

Możliwości stosowania rur z poliamidu PA 12 do budowy gazociągów na terenach szkód górniczych

Wróblewska Anna

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 6

396--406

PL

W Polsce przy projektowaniu, budowie, przebudowie sieci gazowych stosuje się regulacje zawarte w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki z dnia 26 kwietnia 2013 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie (Dz.U. z 2013 r., poz. 640). Jako materiały do budowy gazociągów rozporządzenie dopuszcza do stosowania stal i polietylen. Polietylen może być wykorzystywany do budowy gazociągów o maksymalnym ciśnieniu roboczym MOP 1,0 MPa. Budowa gazociągów powyżej tego ciśnienia realizowana jest więc wyłącznie z rur stalowych. W zakresie ciśnień do 1,6 MPa włącznie można by zastosować rury z poliamidu PA 12. Wymagania dla systemów rurociągów budowanych z poliamidu PA określone są w normach z serii ISO 16486 Plastics piping systems for the supply of gaseous fuels – Unplasticized polyamide (PA-U) piping systems with fusion jointing and mechanical jointing. Normy te nie podają wytycznych postępowania w zakresie projektowania, budowy i eksploatacji gazociągów zlokalizowanych na terenach szkód górniczych. Niniejszy artykuł poświęcono ocenie możliwości stosowania rur z poliamidu PA 12 do budowy gazociągów na terenach szkód górniczych. W artykule przedstawiono opracowaną metodykę badań, uwzględniającą odkształcenia terenu występujące na terenach szkód górniczych powodujące naprężenia wzdłużne i zginające. Metodyka ta pozwala ocenić wpływ obciążeń i oddziaływań na wytrzymałość rurociągów z poliamidu PA 12. Uzyskane w trakcie badań wyniki ciśnienia przy granicy plastyczności p (Re) porównano z wynikami otrzymanymi dla próbek niepoddanych zginaniu. Wyniki badań potwierdziły, że rury PA 12 oraz ich połączenia zgrzewane elektrooporowo i połączenia mechaniczne (PA/STAL) nie wykazały obniżenia wytrzymałości rur poddanych odkształceniom wzdłużnym i zginającym. Potwierdza to, że istnieje możliwość ich wykorzystania do budowy gazociągów na terenach szkód górniczych do IV kategorii terenów górniczych. Natomiast w przypadku ewentualnego stosowania połączeń zgrzewanych doczołowo konieczne jest wcześniejsze przeprowadzenie dalszych badań i analiz mających na celu potwierdzenie ich wytrzymałości na działanie sił osiowych. Wykorzystanie w Polsce systemów rurowych z poliamidu do przesyłania gazu wymaga wprowadzenia zmian w prawie. Przeprowadzone w ramach pracy badania i uzyskane wyniki mogą stanowić kolejny krok do wprowadzenia nowych regulacji prawnych.

EN

In Poland, when designing, constructing and reconstructing gas networks, the regulations contained in the Regulation of the Minister of Economy of 26 April 2013 on technical conditions to be met by gas networks and their location apply (Journal of Laws 2013 item 640). The regulation regarding the materials used for the construction of gas pipelines allows for steel and polyethylene. Polyethylene can be used to build gas pipelines with a maximum working pressure of 1.0 MPa MOP. Construction of gas pipelines above this pressure is therefore carried out exclusively using steel pipes. In the pressure range up to and including 1.6 MPa, polyamide PA 12 pipes can be used. Requirements for piping systems built of PA polyamide are specified in the standards of the ISO 16486 Plastics piping systems for the supply of gaseous fuels – Unplasticized polyamide (PA-U) piping systems with fusion jointing and mechanical jointing. These standards do not provide guidelines for the design, construction and operation of gas pipelines located in mining damage areas. This article is devoted to the assessment of the possibility of using polyamide PA12 pipes for the construction of gas pipelines in mining damage areas. The article pre- sents a developed research methodology that takes into account ground deformations occurring in mining damage areas causing longitudinal and bending stresses. The developed test methodology allows to assess the influence of loads and impacts on the strength of pipelines made of polyamide PA12. The pressure results obtained during the test at the yield point p (Re) were compared with the results obtained for the samples not subjected to bending. The results obtained from the conducted tests confirmed that PA12 pipes and their electrofusion welded joints and mechanical joints (PA/STAL) did not show a decrease in the strength of pipes subjected to longitudinal and bending deformations. This confirms that their use for the construction of gas pipelines in mining damage areas, in mining areas up to category IV, is possible. If it is possible to use butt-welded joints, it is necessary to conduct further tests and analyses to confirm their resistance to axial forces. The use of polyamide piping systems for gas transmission in Poland requires changes in the law. The research and results obtained as part of the work may constitute another step towards the introduction of new legal regulations.

19

Naprawa szkód powodowanych ruchem zakładów górniczych

Kujawski Piotr, Piątkowski Wojciech

Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie

|

2020

|

nr 5

10--24

PL

W oparciu o dane dotyczące poszczególnych gałęzi górnictwa w artykule przedstawiono – w ujęciu statystycznym i analitycznym – problematykę naprawy szkód powodowanych ruchem zakładów górniczych w 2018 r.

EN

In 2018, in all sectors of mining, the amount of PLN 372,527.6 was spent in total for the repair of damage caused by the operation of mining plants and preventive measures taken against the results of exploitation of minerals. 6,485 facilities were subject to repair. Preventive measures were applied in 1,009 facilities (PLN 54,903.4 spent). Among all branches of the mining industry, hard coal mining industry spends by far the largest amount of funds for repairing damage every year. In 2018, the amount of PLN 322,918.4 was spent on this purpose. Brown coal mines and non-ferrous metal ore mines incurred more significant expenditure (PLN 26,086.1 thousand and PLN 22,540.7 thousand, respectively). In all Polish mining, nearly half of the costs involved repairing damage by natural restitution. Such expenditure amounted to PLN 168,511.5 thousand. Most of those funds were allocated for the repairs of residential buildings (PLN 52,402.7 thousand), then by the repairs of roads, streets and Bridges (PLN 26,446.7 thousand in total) and repairs of railway structures and equipment (PLN 18,839.9 thousand). Financial liabilities of the mines in terms of various compensations amounted to PLN 126,300.4 thousand in 2018. In this category of cost, the largest amounts were allocated for one-off compensations for building structures (PLN 59,584.0 thousand). As in the previous years, settlements were the vast majority of the formal basis for repairing damage. In 2018, 11,999 settlement agreements were concluded, while common courts delivered final and binding judgements in 226 cases.

20

Przedawaryjny stan mostu drogowego na terenach górniczych

Kocot Wojciech

Transport Miejski i Regionalny

|

2019

|

nr 5

10--13

PL

W związku z planowaną eksploatacją górniczą zaszła konieczność sprawdzenia stanu technicznego mostu oraz jego odporności na wpływy górnicze. Podczas wizji lokalnej okazało się, że w związku z dotychczasową eksploatacją górniczą obiekt znalazł się w stanie przedawaryjnym, co umknęło uwadze sporządzającego rutynowe, przewidziane prawem budowlanym przeglądy okresowe. W artykule przeanalizowano przyczyny powstania nieprawidłowości oraz zaproponowano sposób wykonania naprawy, będący jednocześnie zabezpieczeniem profilaktycznym przed wpływami górniczymi. We wnioskach wskazano na konieczność objęcia obiektów mostowych zlokalizowanych na terenach górniczych opieką specjalisty z dziedziny budownictwa na terenach górniczych, zarówno przed podjęciem eksploatacji górniczej, jak i w trakcie ujawniania się jej wpływów.

EN

In connection with the planned mining exploitation, it was necessary to check the technical condition of the bridge and its resistance to mining influences. During the local inspection, it turned out that due to the current mining exploitation, the analyzed bridge was in a pre-emergency state, what has not been perceived by the person making routine periodic inspections provided for by the construction law. In the article the reasons of the occurrence of irregularities and proposed a method of performing the repair have been analyzed. The proposed reparation is also a preventive protection for mining influences. The conclusions pointed to the necessity to cover bridge objects located in mining areas with the supervision of a specialist in the field of construction in mining areas both before mining and during the disclosure of its impact.