Celem publikacji jest wstępna analiza strategii tworzenia przekazu w architekturze, którego nośnikiem jest fasada szklana. Na kilku przykładach zostaną zaprezentowane sposoby tworzenia języka obrazu przy użyciu metafory oraz przy wykorzystaniu kodów wizualnych w tworzeniu określonej treści. Poddane analizie zostaną powtarzające się zabiegi plastyczne związane z budową obrazu, charakterystyczne dla fasadowego szkła artystycznego. Przeanalizowany zostanie także ich wpływ na siłę przekazu. Zgromadzony materiał obejmuje realizacje o różnorodnej tematyce i obrazowości. Wśród 40 realizacji wyodrębniono realizacje szklane reprezentatywne, w których autorzy używają metafory jako jednej z form wypowiedzi. Przenośnia została użyta w tekście, materiale figuratywnym, abstrakcji. Zauważono formy pośrednie istniejące pomiędzy wymienionymi grupami takie jak obraz figuratywny (stworzony z elementów literniczych) i obraz o charakterze abstrakcyjnym (utworzony z elementów figuratywnych). Analizy dokonano w pięciu podrozdziałach. Ze względu na globalny charakter zjawisk plastycznych nie wydzielono ograniczonego terytorium badań.
EN
The aim of the publication is a preliminary analysis of the strategy of creating a message in architecture with a glass facade as the carrier. Several examples will present: ways of creating an image language using a metaphor and the use of visual codes in creating specific content. Repeated plastic treatments related to the construction of the image, and characteristic of facade art glass, will be analyzed. Their impact on the strength of the message will be analyzed. The collected material includes realizations of various themes and pictures. Among 30 projects, representative glass projects were distinguished, in which the authors use metaphor as one of the forms of expression. The metaphor was used in the text, figurative material, abstraction. Intermediate forms existing between the above-mentioned groups were noticed, i.e. a figurative image made of lettering elements, an abstract image created in figurative elements. The analysis was made in five sections. Due to the global nature of plastic phenomena, there is no limited area of research.
2
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
Projekt witraży w kościele świętego Macieja został opracowany w oparciu o jasną i klarowną myśl teologiczną. W osi wschód-zachód umieszczono przedstawienia symboliczne: na ścianie wschodniej, w prezbiterium – Zesłanie Ducha Świętego, na ścianie zachodniej, nad emporą organową – Wniebowstąpienie. W osi północpołudnie znajdują się przedstawienia figuratywne, których opowieść z reguły wykracza poza jedno okno i przechodzi do sąsiednich, tak jak samo przesłanie zbawcze nie da się zawrzeć w jednej opowieści. Witraże figuratywne zaczynają się od tryptyku przedstawiającego Zwiastowanie. W przeciwnym transepcie południowym znajduje się scena Zstąpienia do Otchłani. Wobec rozbudowanej w polskim Kościele katolickim tradycji Grobu Pańskiego, witraż ten zwraca uwagę na istotne i zaniedbane przesłanie teologiczne, wynikające z dynamicznych wydarzeń tego dnia. W prezbiterium na ścianie południowej umieszczono witraż „Mistycznej Wieczerzy”, rozpisany na podstawie ikony szkoły Nowogrodzkiej. Stanowi on otwarte pytanie o sens tejże Wieczerzy wobec faktu zdrady. Całość domyka umieszczony nad emporą na południowej ścianie witraż św. Macieja. Jest on zawieszony bezpośrednio nad ulicą, nad trotuarem dzięki czemu święty staje się jakoby częścią ruchliwego traktu komunikacyjnego. Dwie techniki witrażownicze, jakimi posłużono się wykonując witraże, mają również pewne odniesienie symboliczne. Wskazują na nieustannie toczący się – uwidoczniony w witrażach kościoła św. Macieja – dialog między tym, co nowoczesne a tym, co zakotwiczone w tradycji i historii. Dialog ten charakteryzuje wzajemny szacunek i uznanie. Jak było to możliwe? Drobna kobieta przyjęła wielkie wyzwanie i wypełniła pustkę gotyckiego kościoła swoimi intymnymi uczuciami i snami. Agata Saraczyńska napisała o Beacie Stankiewicz-Szczerbik, wrocławskiej artystce szkła, autorce witraży w kościele św. Macieja we Wrocławiu. O jej artystycznej drodze do malarstwa monumentalnego – od fascynacji sztuką średniowiecza oraz rzemieślniczymi osiągnięciami witreatorów przez dogłębne badania technologiczne po wypracowanie oryginalnego języka form. Sztuka Beaty Stankiewicz-Szczerbik udowadnia, że ograniczenia sprzyjają rozwojowi.
EN
The design of the stained-glass windows in the church of Saint Matthias was developed based on a clear and theological thought. Symbolic representations were placed on the east-west axis - on the eastern wall, in the presbytery, the Descent of the Holy Spirit, and on the western wall above the organ gallery, the Ascension. On the north-south axis there are figurative representations, whose story usually goes beyond one window and passes to the neighboring ones – just as the message of salvation cannot be contained in one story. The figurative stained-glass windows begin with a triptych depicting the Annunciation. In the opposite south transept, there is a scene of the Descent into Hades (the Abyss). In view of the tradition of the Lord's grave developed in the Polish Catholic Church, this stained-glass window draws attention to the important and neglected theological message of the dynamic events of the day. In the presbytery on the southern wall there is a stained-glass window of the ”Mystical Supper” based on the icon of the Novgorod school. It poses an open question about the meaning of this Supper in the face of betrayal. The whole is closed with a stained-glass window of St. Matthias above the matroneum on the South side. It is located directly above the street, above the footway so that the saint seems to be part of a busy communication route. The two stained glass techniques used to make the stained-glass windows also have some symbolic reference. It indicates the continual dialogue found in the stained-glass windows of St. Matthias Church, between what is modern and what is anchored in tradition and history. A dialogue that is characterized by mutual respect and recognition. How was that possible? A petite woman has taken on a great challenge and filled the void of a huge gothic church with her intimate emotions and dreams. Agata Saraczyńska wrote about Beata Stankiewicz-Szczerbik, a glass artist from Wrocław, the creator of the stained-glass windows in St. Matthew’s Church in Wrocław. The article describes her artistic journey towards creating contemporary monumental paintings, from her fascination for medieval art and the artisan achievements of vitreators, through technological research, to establishing an original language of forms - Beata Stankiewicz-Szczerbik’s art is living proof that restrictions lead to development.
6
Dostęp do pełnego tekstu na zewnętrznej witrynie WWW
W artykule omówiono zagadnienia z zakresu integracji sztuki i architektury powiązane z implementacją szkła artystycznego w przegrodzie zewnętrznej budynku. Podjęto kwestie kompozycyjne i plastyczne dotyczące budowy przegrody szklanej wynikającej z usytuowania i relacji warstw plastycznych. W publikacji poruszono również temat właściwości funkcyjnych powłoki szklanej będących następstwem wyżej wymienionych czynników oraz faktu umieszczenia przeszklenia w powłoce zewnętrznej. Materiał badawczy stanowiło siedem realizacji z przełomu XX i XXI w.: Ratusz Miejski w Alphenaan den Rinn (Holandia); Ryerson University w Toronto (Kanada); Forum Confluentes w Koblencji (Niemcy); budynek Biblioteki Uniwersyteckiej w Cottbus (Niemcy); Institute for Hospital Pharmaceuticals w Bazylei (Szwajcaria); budynek Biblioteki Uniwersyteckiej w Utrechcie (Holandia); Saxon State Baths w Bad Elster (Niemcy). Ze względu na lokalizację warstwy plastycznej wyłoniono następującą typologię: przeszklenia jednopowłokowe, w których warstwa artystyczna została umieszczona na jednej płaszczyźnie szkła; przeszklenia jednopowłokowe występujące w postaci skóry budynku; przeszklenia dwupowłokowe, w których obraz został umiejscowiony na dwóch warstwach szkła; szkło artystyczne w postaci okładziny ściennej i powłoki mobilne występujące w formie żaluzji lub ruchomych paneli. Zaobserwowano, że szkło artystyczne ulokowane w przegrodzie zewnętrznej ma znaczący wpływ na wiele aspektów funkcjonowania obiektu architektonicznego. Zewnętrzna powłoka stanowi granicę pomiędzy dwoma przestrzeniami: zewnętrzem i wnętrzem. Lokalizacja ta określa rolę fasady w obu przestrzeniach. Jako element plastyczny wpływa na odbiór estetyczny budynku, decydując o jego wyrazie, symbolice, charakterze i kolorystyce, jest elementem integrującym elewację. Jako przegroda wpływa na zmianę właściwości przenikającego przez nią światła, co może być wykorzystywane w określonych celach związanych z ochroną przeciwsłoneczną. We wnioskach stwierdzono, że aby w pełni wykorzystać możliwości szkła artystycznego, architekt i projektant szkła powinni zmierzać nie tylko do opracowania grafiki na szkle i jej integracji z przestrzenią architektoniczną, ale również do świadomego kształtowania określonych właściwości funkcyjnych szklanej powłoki.
EN
The article discusses issues relating to the integration of art and architecture in the context of the implementation of art glass in the outer shell of a building. Compositional and artistic issues related to the construction of the glass partition resulting from the location and relation of plastic layers were adressed. The publication also deals with the topic of functional properties of the glass coating resulting from the above-mentioned factors and the fact of placing the glazing in the outer coating. The research material consisted of seven projects from the turn of the 20th and 21st centuries: City Hall in Alphenaan den Rinn (The Netherlands); Ryerson University in Toronto (Canada); Forum Confluentes in Koblenz (Germany); building of the University Library in Cottbus (Germany); Institute for Hospital Pharmaceuticals in Basel (Switzerland); building of the University Library in Utrecht (the Netherlands); Saxon State Baths in Bad Elster (Germany). Due to the location of the plastic layer, the following typology emerged: single-layer glazing, in which the artistic layer was placed on one plane of the glass; single-layer glazing in the form of a building skin; double-layer glazing in which the image was placed on two layers of glass; art glass in the form of wall cladding; mobile coatings as blinds or moving panels.It has been observed that art glass located in the external partition has a significant impact on many aspects of the architectural object. The outer shell is the border between two spaces: the outside and the inside of the architectural object. This location defines the role of the glazing in both spaces. As an artistic element, it influences the aesthetic reception of a building, deciding on its expression, symbolism, character and color, it is an element that integrates the facade. As a barrier, it changes the properties of light penetrating through it, which can be used for specific purposes related to sun protection. The publication concludes, that both the architect and the glass designer should work not only on visual aspects of the glass coating but very consciously on its specified functional properties.