Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Assessment of soil erosion models for predicting soil loss in cracked vegetated compacted surface layer

Bora Manash Jyoti, Bordoloi Sanandam, Pekkat Sreeja, Garg Ankit, Sekharan Sreedeep, Rakesh Ravi Ranjan

Acta Geophysica

|

2022

|

Vol. 70, no 1

333--347

EN

Rainfall-induced progressive soil erosion of compacted surface layer (SL) impedes the functioning of cover system (CS) of landfills with high expected design life (≈ 100 years). The existing soil erosion models are not tested extensively for compacted soil with cracks and vegetation. This study evaluated the efficacy of three popular soil erosion models for estimating the soil loss of compacted SL of CS, which is useful for annual maintenance. The interactive effect of rainfall, vegetation and desiccation cracks on erosion of compacted surface layer was investigated under the influence of both natural and simulated rainfall events for one year. Among all, the Morgan, Morgan and Finney (MMF) model was found to be effective in predicting soil erosion of compacted SL. However, the MMF model overestimated soil erosion when the vegetation cover exceeded 60%. The soil loss estimated from Revised Universal Soil Loss Equation (RUSLE) and Water Erosion Prediction Project (WEPP) models was poor for high rainfall intensity (100 mm/h). The RUSLE and WEPP model overestimated the soil erosion for low vegetation cover (≤3%) and underestimated for vegetation area>3%. The mechanism of root reinforcement, strength due to root water uptake-induced soil suction and its effect on soil loss mitigation could not be adequately captured by the existing models for compacted SL. Further studies are needed to improve the existing erosion models for incorporating the effects of desiccation and vegetation on soil loss from the compacted SL.

2

Quantifying urban vegetation coverage change with a linear spectral mixing model: a case study in Xi’an, China

Zhao Xuan, Liu Jianjun

Ecological Chemistry and Engineering. S

|

2021

|

Vol. 28, nr 1

87--100

EN

With the rapid development of urban area of Xi’an in recent years, the contradiction between ecological environmental protection and urban development has become prominent. The traditional remote sensing classification method has been unable to meet the accuracy requirements of urban vegetation monitoring. Therefore, how to quickly and accurately conduct dynamic monitoring of urban vegetation based on the spectral component characteristics of vegetation is urgent. This study used the data of Landsat 5 TM and Landsat 8 OLI in 2011, 2014 and 2017 as main information source and LSMM, region of variation grid analysis and other methods to analyse the law of spatial-temporal change of vegetation components in Xi’an urban area and its influencing factors. The result shows that: (1) The average vegetation coverage of the study area from 2011 to 2017 reached more than 50 %, meeting the standard of National Garden City (great than 40 %). The overall vegetation coverage grade was high, but it had a decreasing trend during this period. (2) The vegetation in urban area of Xi’an experienced a significant change. From 2011 to 2017, only 30 % of the low-covered vegetation, 24.39 % of the medium-covered vegetation and 20.15 % of the high-covered vegetation remained unchanged, while the vegetation in the northwest, northeast, southwest and southeast of the edge of the city’s third ring changed significantly. (3) The vegetation quality in urban area of Xi’an has decreased from 2011 to 2014 with 6.9 % of vegetation coverage reduced; while from 2014 to 2017, the overall vegetation quality of this area has improved with 2.1 % of the vegetation coverage increased, which was mainly attributed to urban construction and Urban Green Projects. This study not only can obtain the dynamic change information of urban vegetation quickly, but also can provide suggestions and data support for urban planning of ecological environmental protection.

3

The Species Diversity of Grasslands in the Middle Wieprz Valley (PLH060005) Depending on Meadow Type and Mowing Frequency

Kulik Mariusz, Warda Marianna, Bochniak Andrzej, Stamirowska-Krzaczek Ewa, Turos Przemysław, Dąbrowska-Zielińska Katarzyna, Bzowska-Bakalarz Małgorzata, Bieganowski Andrzej, Trendak Michał

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2019

|

Tom 21, cz. 1

543--555

EN

The studies were conducted on grasslands in the middle Wieprz valley in 2017. The aim of study was to assess the diversity of the species composition of selected grassland, depending on the frequency of mowing. The investigations focused on the meadow vegetation of Molinietalia order, Arrhenatheretalia order, the Molinio-Arrhenatheretea class and Phragmitetea class. The floristic diversity of the grassland communities was determined based on two indices, namely the number of species (SN) and the Shannon-Wiener index H'. In order to detect significant differences between the obtained values of these indexes for the particular grasslands (taking into account the research factors), a variance analysis was carried out, taking into account the Linear Model (LM) for the Shannon-Wiener index and a Generalised Linear Model (GLM) for the number of species on the assumption of the Poisson distribution of this variable. In addition, a Multidimensional principal component analysis (PCA) (Jolliffe 2002) was carried out to detect the variation of the analysed dataset with regard to the values of the ecological indices (Ellenberg et al. 1992). In the grassland under study, the number of species varied depending on the type of meadow and mowing frequency. Meadows with vegetation of the Arrhenatheretalia order had the greatest number of species. Furthermore, the number of species was found to increase with the growing frequency of use. The least numerous communities occurred in rush meadows (Phragmitetea class). A more frequent use of the sward of these communities led to a decreased number of species. Similar trends were observed in the case of the Shannon-Wiener index values. A variance analysis was carried out and its results indicate a significant influence of both research factors (meadow type and cutting frequency) on the floristic diversity of the communities under study. The biggest significant differences were confirmed between meadow vegetation of the Arrhenatheretalia order and Phragmitetea class. The biggest influence of cutting frequency on the increased species diversity occurred in meadows with communities of the Arrhenatheretalia and Molinietalia order. According to a multidimensional principal component analysis (PCA) indications, habitat humidity is the main factor determining the type of meadow community and its species diversity.

PL

Badania fitosocjologiczne przeprowadzono w 2017 roku na użytkach zielonych w dolinie środkowego Wieprza. Dolina Środkowego Wieprza (PHL060005) stanowi mozaikę siedlisk o zróżnicowanym uwilgotnieniu, co sprzyja występowaniu różnorodnych zespołów roślinnych. Celem badań była ocena zróżnicowania składu gatunkowego wybranych użytków zielonych, w zależności od częstotliwości koszenia. Przedmiotem badań była szata roślinna łąk rzędu Molinietalia, Arrhenatheretalia, klasy Molinio-Arrhenatheretea i Phragmitetea. Różnorodność florystyczną badanych zbiorowisk roślinnych oceniono za pomocą dwóch wskaźników, jakimi są liczba gatunków (SN) oraz indeks Shannona-Wienera H'. W celu wykrycia istotnych różnic między uzyskanymi wartościami tych wskaźników dla poszczególnych zbiorowisk (z uwzględnieniem czynników badań) wykonano analizę wariancji z uwzględnieniem modelu liniowego (LM) dla indeksu Shannona-Wienera oraz uogólnionego modelu liniowego (GLM) dla liczebności gatunków przy założeniu rozkładu Poissona tej cechy. Dodatkowo wykonano wielowymiarową analizę głównych składowych PCA (Jolliffe 2002) w celu wykrycia zmienności analizowanego zbioru danych, ze względu na wartości wskaźników ekologicznych (Ellenberg et al. 1992). Na badanych użytkach zielonych, wartość tego parametru wykazywała zróżnicowanie w zależności od typu łąki oraz częstotliwości koszenia. Łąki porośnięte roślinnością rzędu Arrhenatheretalia były najbardziej liczne gatunkowo. Stwierdzono ponadto zwiększanie się liczby gatunków w zbiorowisku wraz z rosnącą częstotliwością użytkowania. Najmniej liczne zbiorowiska występowały na łąkach z roślinnością klasy Phragmitetea. Częstsze użytkowanie runi tych zbiorowisk przyczyniało się do zmniejszenia liczby gatunków. Podobne trendy stwierdzono w przypadku wartości indeksu Shannona-Wienera. Wykonano analizę wariancji, której wyniki świadczą o istotnym wpływie obu uwzględnionych czynników (typ łąki oraz częstotliwość koszenia) na zróżnicowanie florystyczne badanych zbiorowisk. Największe istotne różnice potwierdzono między szatą roślinną rzędu Arrhenatheretalia i klasy Phragmitetea. Największy wpływ częstotliwości koszenia na wzrost różnorodności gatunkowej zaznaczył się na łąkach z roślinnością rzędu Arrhenatheretalia i Molinietalia. Wskazaniem wielowymiarowej analizy głównych składowych PCA jest, że wilgotność siedliska jest tu głównym czynnikiem decydującym o typie szaty roślinnej i jego zróżnicowaniu gatunkowym.

4

Polski wiejski krajobraz: więcej niż przyroda

Bobiec Andrzej

Topiarius. Studia krajobrazowe

|

2018

|

Nr 7

105--114

EN

Traditional rural landscapes have long been shaped by the subsistence farming adapted to local environmental conditions (climate, soils, topography, etc.), underpinned by traditional institutions (family, parish, communal councils, the rule of land heredity, etc.), and secured by the common system of values and norms. Such biocultural complexes were providing an intrinsic network of habitats interconnected by the traditional land multiple use systems. Securing relative dynamic stability throughout centuries, the rural landscapes have become a very efficient „time capsule‟ of Europe‟s terrestrial biodiversity. At the same time, they are a living memory, a tangible footprint of the past generations, and thus, a place where a contemporary man can understand his ancestors, and rediscover the truth of himself. Alas, the progressing urbanization of societies decouples them from the landscapes of their origin. Urban dwellers eagerly get involved in conservation advocacy campaigns focused on often far-away „virgin forests‟, while their own urbia keep sprawling and consuming the rich traditional countryside. Such cultural severance threatens not only the diversity and beauty of abandoned and neglected landscapes but also our own sense of identity.

5

Rewaloryzacja zabytkowych terenów zieleni miejskiej na przykładzie miasta Częstochowy

Tubielewicz-Michalczuk M.

Zeszyty Naukowe Politechniki Częstochowskiej. Budownictwo

|

2015

|

Z. 21 (171)

346--354

PL

Omówiono problem rewaloryzacji zabytkowych terenów zieleni miejskiej na przykładzie parków jasnogórskich. Praca pokazuje, jak zachowanie wartości przyrodniczych i kulturowych odgrywa niezwykle istotną rolę w procesie modernizacji i projektowania parków publicznych oraz w życiu mieszkańców.

EN

The paper presents a study on the restoration of historic urban green areas on the example of Jasna Góra parks. The work shows how preservation of natural and cultural values plays an important role in the process of modernization and design of public parks and in lives of the residents.

6

Rekultywacyjna efektywność osadów ściekowych na składowisku odpadów posodowych w Janikowie

Siuta J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 36

98--119

PL

Wśród różnych sposobów przyrodniczego użytkowania osadów ściekowych najbardziej zasadne jest stosowanie ich do zazieleniania (roślinnej rekultywacji) składowisk drobnoziarnistych odpadów o dużym potencjale glebotwórczym, ale bardzo podatnych na erozyjne działanie wiatru i opadów atmosferycznych. Janikowskie odpady technologiczne mają ciekłą konsystencję, zawierają drobnoziarniste (pyłowe) i rozpuszczalne w wodzie związki wapnia, są bardzo alkaliczne i słone. Odpady te składowano i odwadniano w wielkopowierzchniowych nadpoziomowych basenach gruntowych. Łączna powierzchnia wszystkich wyeksploatowanych stawów osadowych (wraz z drogami i skarpami) wynosi ponad 105 ha. Gruntowo-atmosferyczne odwadnianie odpadów skutkowało intensywnym pyleniem przesychających (w tym suchych) powierzchni składowiska. Bardzo duża pyłowa uciążliwość dla okolicznej ludności, funkcjonowania infrastruktury technicznej i motoryzacji, sprawiła konieczność niezwłocznej jej likwidacji. Uznano, że ukształtowanie zwartej i stabilnej szaty roślinnej będzie najskuteczniejszym sposobem ochrony składowiska przed pyleniem. Szata roślinna ograniczy ponadto infiltrację soli ze składowiska do wód podziemnych i przyległych użytków gruntowych oraz odnowi ekologiczne walory krajobrazu. Stosując odpowiednio duże (rekultywacyjne) dawki osadów ściekowych oraz wysiewając rośliny o dużym potencjale wzrostu i zapotrzebowania na składniki pokarmowe szybko zazieleniono powierzchnię składowiska. Począwszy od roku 2000 do 2012 analizowano zawartości składników mineralnych i roślinach oraz w wierzchniej warstwie rekultywowanego gruntu. Systematycznie badano też skład chemiczny osadów ściekowych. Nie stwierdzono nadmiernych zawartości głównych składników i metali ciężkich w roślinach i w gruncie. Rośliny koszono dwukrotnie w sezonie wegetacyjnym. Zbiory roślin pryzmowano, a po ich informacji wysiewano je jako nawóz organiczny. Zaawansowany rozwój szaty roślinnej i gleby tworzy możliwości uprawy roli na cele gospodarcze (nawozowe, energetyczne, przemysłowe).

EN

There are numerous reclamation technologies based on sewage sludge treatment, however, one that is most purposeful consists in applying the sludge in order to achieve green cover (bioremediation with plants) on fine-grained waste disposal sites which have a high potential for soil formation on the one hand, but on the other, are highly vulnerable to erosive action of wind and atmospheric precipitation. The technological waste at the Janikowo Soda Plant has liquid consistence, contains fine-grained (dust-like) and water soluble calcium compounds, and is highly alkaline and saline. The waste was disposed and dehydrated in the large-area earthen ponds elevated beyond the ground level. The combined surface of all the exploited settling ponds (with roads and escarpments jointly) exceeds 105 ha. Dehydration by infiltration and evaporation was a source of unrestricted dust emissions from the drying and dry surfaces of the waste site. Urgent action was then deemed necessary to manage the high risk of nuisance dust to the local population, technical infrastructure, engines and cars. Consequently, it was decided that the best way to manage nuisance dust would be to create a thick and permanent vegetal cover on the waste site. The vegetal cover would also limit salt infiltration from the disposal site to groundwater and to adjacent agricultural land, and contribute to improving the local landscape values. Treatment with adequately high (appropriate for reclamation purposes) doses of sewage sludge and sowing of plants which have a high growth potential and nutrient demand resulted in the quick establishment of green cover on the waste disposal site. The contents of mineral elements in plants and in the top layer of the ground reclaimed were analyzed starting from the year 2000 onwards until the year 2013. The chemical composition of sewage sludge was systematically analyzed as well. No excessive contents were found of main elements neither of heavy metals in both plants and grounds. The vegetation was mown twice during the vegetation season and clippings were stacked in prisms. The biomass after humification was spread as an organic fertilizer throughout the area under reclamation. The present advanced stage of development of vegetal cover and soils on the waste site provides opportunities for cultivation of economic crops that may be used for fertilizer and energy production or for other industrial purposes.

7

Chemiczne wskaźniki jakości wody w zlewni Lasów Parczewskich

Grzywna A.

Inżynieria Ekologiczna

|

2014

|

Nr 36

120--127

PL

W pracy przedstawiono charakterystykę chemizmu wód powierzchniowych i gruntowych w dolinie rzeki Ochoża. Zmeliorowane użytki zielone stanowią 20% całej zlewni i znajdują się na glebach organicznych w dolinie Tyśmienicy zaliczanej częściowo do obszaru Natura 2000. Analizy właściwości fizykochemicznych wód mają na celu określenie skutków przekształceń antropogenicznych i rozpoznanie czynników wywierających wpływ na jakość wody na badanym terenie. Próbki wody pobierano w latach 2011–2012 w kilkunastu punktach. Najniższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe, stagnujące w rowach, w lipcu na plantacji borówki. Najwyższą jakością charakteryzowały się wody powierzchniowe odpływające rzeką z badanego obiektu. Występujący tu przez cały okres wegetacji przepływ wody, porastająca koryta trzcina pospolita oraz okresowe piętrzenie wody przyczyniały się do efektu samooczyszczania się wody. Prowadzone w różnych porach okresu wegetacji (zima, wiosna, lato, jesień) analizy chemizmu wody pozwalają stwierdzić efekty oddziaływania roślinności w procesie samooczyszczania wody. W badaniach stwierdzono, że wzdłuż rzeki następuje zmniejszenie BZT5 o 26%, ChZT o 37%, fosforanów o 12% i potasu o 13%. Równocześnie nastąpiło zwiększenie zawartości związków azotowych – amoniaku o 27% i azotanów o 15%. Zwiększenie zawartości związków azotowych jest szczególnie widoczne w dolnej części zlewni, co prawdopodobnie jest związane z głębokimi rowami powodującymi nadmierne przesuszenie gleby. Najwyższe wartości wskaźników zanieczyszczeń notowano najczęściej na wiosnę prawdopodobnie w wyniku odpływu wody z drenów.

EN

This paper presents the characteristics of the chemistry of surface and ground water in the bottom of the river valley reclaimed Ochoza. Drained grassland accounts for 20% of the total catchment area and are located on organic soils in the valley Tyśmienica classified to the Natura 2000 sites. Analysis of physico-chemical properties of water are to assess the effects of anthropogenic transformation and identify factors that influence water quality in the study area. Water samples were collected in the years 2011–2012 in several points. The walls were characterized by surface water stagnant in the trenches, in July, blueberry plantation. Characterized by the highest quality of surface water runoff river with the test object. Occurring here throughout the growing season water flow reed growing on the bed and temporary impoundment of water contribute to the self-cleaning effect of water. Conducted at different times of the growing season (winter, spring, summer, autumn) of water chemistry analysis allows to assess the impact of vegetation on the process of self-purification of water. Based on the survey it was found that the river is reduced by 26% BOD 5, COD by 37%, 12% phosphate and potassium by 13%. Concurrently, an increase in the content of nitrogen compounds – ammonia at 27% and 15% nitrate. The increase in the content of nitrogen compounds is particularly evident in the bottom of the object, which is probably associated with the deep trench causing excessive drying of the soil. The highest values of pollutants were recorded mostly in the spring probably due to the outflow of water from the drans.

8

Charakterystyka chemiczna gleb i szaty roślinnej użytków zielonych w dolinie ujścia Warty

Czyż H., Malinowski R., Kitczak T., Przybyszewski A.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2013

|

Tom 15, cz. 1

694--713

EN

Alluvial soils, which are found under the grasslands in the study area, are formed by erosive and sedimentation activity of waters from surface and river flows. These waters in river valleys, depending on the activity duration, flow speed and the frequency of overflows, determine the spatial distribution of sediments, the variability of their mechanical composition, as well as the layers thickness, the content of organic matter and the diversity of the lay of alluvial material areas. The mentioned factors have significant influence on the structure of soil profile and on the elements circulation in the trophic chain: soil – water – plant – animal – human. The aim of the study was the typological identification of soils in the floodplain of the Warta estuary valley, as well as the characterization of their basic physical and chemical features, with the special consideration to contamination with heavy metals. Moreover, the chemical content of the plant communities in the study area was described. The studies were conducted in the Warta valley on the passage between Świerkocin and Kłopotowo, on grasslands which are part of the right flood terrace of the valley, between the water surface and the levee (floodbank). Objects of varied habitat conditions and vegetation were isolated on the chosen area for the specific research .The characterization of soil conditions was performed according to the methods commonly used in pedology. Based on the description of morphological features of soil pits, the following subtypes of alluvial soils were distinguished: heavy humus, medium brown, actual medium, actual very light. Shaped plant communities were qualified to the following floristic types: Glyceria maxima, Phalaris arundinacea, Poa trivialis, Poa pratensis, Festuca rubra and Corynephorus cannescens. The analyzed soils were evaluated as rich in general forms: P, K, Mg, Ca, Na i S. Compacted soils were usually rich in absorbable phosphorus, the content of absorbable magnesium was from very low to high, while in very light soils the content of phosphorus and magnesium was law. Regardless of the soil type, the content of absorbable potassium found in all soil samples was very low. The analyzed soils had the natural content of heavy metals (Cd, Co, Cu, Ni, Pb, Zn, Mn, Fe), only in surface layer of heavy humus alluvial soil high contamination with cadmium and raised contamination with zinc were found. Varied content of macroelements was found in the grassland sward of the individual study points. The richest in P, K, Mg, Ca and Na was the community of rough bluegrass (Poa trivialis), located on river actual medium alluvial soil in the vicinity of embankment and subject to the constant flooding of Warta. The poorest in the analyzed heavy metals were the communities of Poa pratensis and Festuca rubra with Corynephorus cannescens on actual very light alluvial soil. Only in case of lead, high content in the sward of Phalaris arundinacea formed on actual medium alluvial soil near the water surface was found. As regards other heavy metals there was no excess of their content in the grassland sward of the studied area.

9

Funkcjonowanie wybranych geoekosystemów Polski w warunkach zróżnicowanej antropopresji na przykładzie gór niskich i pogórza

Kozłowski R.

Landform Analysis

|

2013

|

Vol. 23

3--150

EN

The natural environment is subject to constant transformation and change as a result of natural factors and human activity. Understanding these mechanisms, as well as identifying the multidirectional trends underlying these environmental changes is of great theoretical and practical importance. The changes taking place in the natural environment are not only local and regional, but also global. Although they proceed slowly, they often lead to disastrous consequences. It is necessary, therefore, to know the mechanisms of the natural environment. This knowledge should be based on a solid understanding of how nature developed in the past, a diagnosing of its current condition, and the ability to identify future trends. The aim of this research was to analyse the functioning of three geoecosystems located within low mountains and foothills, and affected by various human pressure factors, including alkaline emissions and acidification, both of a local type. The study was conducted over roughly a decade from 2002–2011 in geoecosystems located on the border of the Low Beskids and Carpathian Foothills (Szymbark), and in the region of the Świętokrzyskie Mountains (Święty Krzyż, Malik). The studies were conducted on experimental plots in stands of deciduous and coniferous trees. At Święty Krzyż, the study was conducted in forests of Dentario glandulosae-Fagetum, in Szymbark in a lime-oak-hornbeam forest (Tilio-Carpinetum), and in Malik in a pine forest (Dicrano-Pinion). The research methods used were consistent with those employed in Integrated Environmental Monitoring. In addition, observations were made of the assimilation organs of fir, spruce, and pine using a Quanta 250 scanning electron microscope (SEM). Differentiation in the studied geoecosystems’ location, elevation above sea level, meteorological conditions, and forest species composition affected the size and source of the incoming air pollution, which in turn determined their functioning. The study showed that in conditions of varying types and intensity of human impact on the geoecosystems, their reaction depended on the location of emission sources, terrain orography, weather conditions, and the systems’ general sensitivity to change. The functioning of the selected geoecosystems was significantly influenced by local, regional and remote SO2 and NO2 emissions, the level of which varied depending on meteorological conditions and the period in which they occurred. Another influencing factor was cross-border pollution, reaching the Świętokrzyskie Mountains from the Czech Republic and Slovakia, and the Low Beskids and Carpathian Mountains from Slovakia, as well as pollution originating in the Upper Silesian Industrial Region. Local emissions related primarily to the municipal sector, while in the south-western part of the Świętokrzyskie Mountains (Malik) there was additional influence from the cement and lime industry. Because the geoecosystem located in the central part of the Świętokrzyskie Mountains (Święty Krzyż) is distinctly elevated above the surrounding region, it is exposed to increased human pressure. The ten-year average value of SO2 concentrations was respectively 1.6 and 2.5 times higher in comparison with the geoecosystem of Malik and Szymbark. In the Świętokrzyskie Mountains’ geoecosystems, horizontal sediments play a significant role in affecting the amount of precipitation reaching the soil. This phenomenon was most clearly marked in the central part of the coniferous stands and occurred mainly during autumn and winter months. This phenomenon was not observed in the Bystrzanka catchment (Szymbark). When evaluating the chemical denudation of a geoecosystem, the deposition of elements in atmospheric precipitation and their transformation in trees plays a crucial role, providing a significant source of the matter circulating in the water catchments. In addition to wet deposition, dry deposition also has a significant impact on the matter balance sheet. Within the forest ecosystem, depending on species composition, the amount of precipitation reaching the forest floor in the form of throughfall and stemflow varies substantially – both being higher in deciduous forests. The factors affecting the amount of precipitation reaching the forest floor include the amount of bulk precipitation, relative humidity and air temperature, the structure and density of tree crowns, seasonal changes, distance from the tree trunk, circumference of the trunk, Summary 150 and roughness of the bark. When passing through tree crowns, water coming from bulk precipitation becomes significantly more acidic or alkaline, depending on the type of human pressure factors present, thus increasing the amount of elements deposited in the soil. This, in turn, affects the rate at which components leach from the soil. It was found that in the studied geoecosystems, an increase in conductivity occurred in the following order: bulk precipitation> throughfall within deciduous stands> stemflow within deciduous stands > throughfall within coniferous stands> stemflow within coniferous stands. Bulk precipitation deposition in the tested systems displayed the following diversity: –– Malik: SO42 – > NO3 – > Ca2+ > Cl – > Mg2+ > Na+ > K+ > NH4+, –– Święty Krzyż: SO42 – > NO3 – > Ca2+ > Cl – > Mg2+ > NH4+ > Na+ > K+, –– Szymbark: NO3 – > SO42 – > NH4+ > Ca2+> Cl – > Na+ > K+ > Mg2+. In temperate forest ecosystems affected by acidic pollutants, the volume of potassium leaching from trees occurs in the following order: autumn (the largest)> summer> spring> winter. The intensity of this process is affected by species composition, the volume of acid deposition, seasonal changes, and the physical-chemical composition (pH) of the precipitation. Rainwater running down tree trunks become acidic regardless of the type of pollutants and tree species. Acidic water reaching the forest floor causes the highest level of soil acidification near the tree trunks, affecting the spatial variability of the rates of soil leaching. Acidification decreases with distance from the tree trunk. The amount of elements present in the surface layer of the soil surrounding deciduous trees decreases with the distance from the trunk; and increases in the case of conifers. The study of pH spatial distribution affected by distance from the trunks of the trees indicates that the greatest acidification occurs within 10 cm of the trunk. In Szymbark, acidification levels reached the silicate buffer range (4.2≥pH>3.8), as well as the aluminum and iron range (3.8≥pH>3.2); in the Święty Krzyż geoecosystem, it was iron (pH <3.2); in Malik – calcium carbonate (pH> 6.3). Among the metals studied, lead was of the greatest importance from the point of view of anthropogenic soil stress in geoecosystems. The highest average lead content in soil samples was found in Święty Krzyż – 77.8 μg∙g–1 d.m., then in Malik – 38.7 μg∙g–1 d.m., and, finally, in Szymbark – 30.0 μg∙g–1 d.m. These values exceed the geochemical baseline. The factor most affecting the surface waters in the studied geoecosystems was calcium of anthropogenic origin. The lowest average calcium concentration levels in soil samples were measured at 287.9 μg∙g–1 d.m. in the Święty Krzyż geoecosystem, in the central part of the Świętokrzyskie Mountains. Values higher by a factor of at least 1.6 were recorded in Szymbark (462.8 μg∙g–1 d.m.), while the measurements in Malik, in the south-western part of the Świętokrzyskie Mountains, indicated a 14-fold increase in calcium (4156.3 μg∙g–1 d.m.). The results can be extrapolated to other areas of lower mountains in Europe in an analysis of the morphogenetic processes and geochemical cycles occurring within catchment areas.

10

Roślinność dwóch składowisk odpadów komunalnych Mazowsza

Dyguś K. H.

Inżynieria Ekologiczna

|

2013

|

Nr 34

96--120

PL

Badania prowadzono na składowiskach odpadów komunalnych Wołomina – Lipiny Stare i Warszawy - Radiowo. Wyniki badań zawierają głównie szczegółowe dane florystycznofitosocjologiczne i trendy sukcesyjne szaty roślinnej badanych składowisk. Przedstawiono strukturę roślinną tych obiektów. Oceniono ekologiczne przystosowania siedliskowe roślin oraz ich strukturę przestrzenną. Dokonano klasyfikacji taksonomicznej, syntaksonomicznej i ekologicznej zinwentaryzowanej flory. Na terenie obydwu składowisk stwierdzono 215 gatunków roślin naczyniowych, głównie z rodzin złożone, trawy, krzyżowe i motylkowate. Spośród form życiowych przeważały hemikryptofity i terofity. Dominowały zbiorowiska roślinne synantropijnych chwastów segetalnych, nitrofilne zbiorowisko siedlisk ruderalnych i roślinność antropogenicznych łąk. Ocena metodą fitoindykacji Ellenberga wykazała właściwości typowe dla siedlisk świeżych, mineralnopróchniczych o umiarkowanie kwaśnym i obojętnym odczynie oraz dużą zasobność podłoża w składniki pokarmowe. Waloryzacja flory, ocena trendów sukcesyjnych i stanu ekologicznego siedlisk w tych środowiskach może w przyszłości sprzyjać określeniu działań w celu retardacji utraty bioróżnorodności a także starań o świadczenia ekosystemowe.

EN

The research has been carried out on two municipal waste landfills: Lipiny Stare – for the city of Wołomin and Radiowo – for Warsaw. The results contain mainly the detailed floristic and phytosociological data as well as the succession trends of the vegetation cover of two examined landfills. The vegetative structure of both sites has been described. Ecological habitat adaptations of plants and their spatial structure have been evaluated. The inventoried flora has been subjected to taxonomic, syntaxonomic and ecological classification. On the area of both landfills 215 species of vascular plants, mainly from the following families: aster, grasses, cabbage, bean have been found. The prevailing life forms are hemicryptophytes and therophytes. The landfills have been dominated by communities of synantrophic segetal weed, by a nitrophyte community of ruderal habitats as well as by the vegetation of anthropogenic meadows. With the use of phytoindication method by Ellenberg typical features of fresh habitats, humus-mineral with moderate acid and neutral pH and the abundance of microelements in the soil have been shown. The valorization of flora along with the evaluation of succession trends and ecological state of habitats in these environments may in future help determine proper measures aimed at retarding the loss of biodiversity or seeking ecosystem services.

11

Riparian buffer zones on selected rivers in Lower Silesia - an important conservation practice and the management strategy in urban planning

Adamska M.

Contemporary Trends in Geoscience

|

2013

|

Vol. 2, iss. 1

6--17

EN

Buffer zones are narrow strips of land lying structure. This will be used to develop clear along the surface water, covered with appro- criteria for the selection of the width of these priately selected vegetation. They separate zones based on land use land management. It aquatic ecosystems from the direct impact of can be used in the implementation of execuagricultural land and reduce the movement tive acts at different levels of space manageof nutrients in the environment. In 2008 the ment. Field research consisted of inventory European Commission established require- the extent of riparian buffer strips on selectments for the implementation of buffer strips ed water courses and photographic documenalong water courses. Poland committed to tation. Species composition of the vegetation the enforcement of these requirements un- forming a buffer zone was identified by ustil 1 January 2012. This was one of the rea- ing Braun-Blanquet method. There was lack sons of this study. The subject of the anal- of continuity of the riparian buffer zones on ysis included the following rivers in Lower investigated rivers. Buffer zones should have Silesia: Smortawa, Krynka, Czarna Woda carefully formulated definition and width beand the selected transects of Ślęza and Nysa cause they are element of the significant ecoŁużycka. Detailed studies were designed logical value, they perform important envito estimate the buffer zones occurring on ronmental protective functions and they are these watercourses and assess these zones’ also the subject of Community law.

12

Zróżnicowanie spektralne wybranych gatunków muraw wysokogórskich Doliny Gąsienicowej narażonych na wydeptywanie

Kycko M., Zagajewski B., Kozłowska A., Oprządek M.

Teledetekcja Środowiska

|

2012

|

T. 47

75--86

EN

This paper presents analysis of plant cover condition in Gasienicowa Valley in the Tatra Mts. depending on various trampling intensity. Measurements were taken with ASD FieldSpec 3 spectrometer (its spectral range is 350-2500nm) on 8 dominant plant species of alpine swards: Juncus trifidus, Oreochloa disticha, Agrostis rupestris, Deschampsia flexuosa, Festuca airoides, Festuca picta, Luzula alpino-pilosa, Nardus stricta. These plant species were located: 0-5m, 5-10m and more than 10m distant from a touristic trail (control point). Spectral characteristics as well as vegetation indices were analyzed with ANOVA test, which showed differiential resistance to trampling of investigated plant species. The most resistant species were: Nardus stricta and Deschampsia flexuosa, whereas Oreochloa disticha and Festuca airoides appeared to be vulnerable to trampling. However, all vegetation indices for plant species were in its optimum range, so it proves that they are in a good condition. The analysis of vegetation indices enabled choosing those groups, which are the most useful in the research of mountain vegetation condition. They are: NDVI, ARVI, EVI from the broadband greeness group and mSR705 and mNDVI from narrowband greenness group (measuring chlorophyll content and cell structure), as well as WBI, NDWI, NDII from canopy water content group. The most important factor that effects investigated plant species condition is water content. The research showed that hyperspectral analysis is useful in studying human impact on vegetation cover and needs to be developed.

13

Kwitnące ogrody Madery

Kostrzewska B.

Przegląd Komunalny

|

2011

|

nr 6

68-71

PL

Łagodny klimat, często określany mianem "wiecznej wiosny", czerwona, wulkaniczna gleba, słońce i doskonały system nawadniający - wszystko to sprawia, że Madera obfituje w bujną i bogatą roślinność podzwrotnikową. Wyspę tę odkryli w 1418 r. João Gonçalves Zarco i Tristão Vaz Teixeira, którzy - popatrzywszy na porastający ją gęsty las - nazwali ją Ilha da Madeira - Wyspa Drewna bądź Zalesiona Wyspa. Pomimo upływu wieków Madera wciąż jest pływającym na Atlantyku ogrodem.

14

The effect of gaps size on colonization process in Molinietum caeruleae meadows with different habitat conditions

Kostrakiewicz K.

Polish Journal of Ecology

|

2011

|

Vol. 59, nr 4

677-686

EN

The disturbances defined as an external factor causing biomass removal are a key component of all ecosystems. In phytocenoses with a continuous vegetation cover and a large proportion of perennial plants the fine-scale disturbances create gaps, which are the temporary competitor-free microsites suitable for plant recruitment. The investigations of natural colonization of different size gaps in Molinietum caeruleae meadows were carried out in patches dominated by small species creating delicate, erect or procumbent stems (MC), prevailed by large-tussock grasses (GR), and overgrown by willows (SA). Each patch was represented by ten plots, divided into four square subplots of 0.16 m2, 0.09 m2, 0.04 m2 and 0.01 m2. In each of them the aboveground parts of plants were clipped and removed with the litter. the seedlings recruitment was observed in 2007.2009. The highest species richness in gaps was observed in the MC patch and might be caused by week competition for light from neighbouring plants with delicate, procumbent stems and narrow leaves. The smaller rate of recruitment in SA and GR patches could be caused by overshading willows as well as by the competition from large and dense tussocks of Deschampsia caespitosa and Molinia caerulea. At all patches species richness declined with the decreasing gap size. The developed seedling pool represented both species occurring in the surrounding canopy and such which were not found there. However, their contribution varied between particular patches. Regardless gap size, the MC seedling pool was dominated by species which did not occur in the established vegetation, whereas in GR gaps both groups were represented by similar numbers of taxa and the SA gaps become dominated by species present in the surrounding canopy. Irrespective of patch character, in each subplot the medium-seeded species were represented most abundantly. The recruitment of genets of large-seeded species decreased, while the abundance of individuals ofsmall-seeded taxa increased with the increasing gap size. In the light of the performed study, one might suggest that extent-controlled disturbances can be used as an effective way of the conservation of Molinietum caeruleae patches dominated by small meadow species being outcompeted by large-tussock grasses and over-shaded by willows.

15

Zróżnicowanie warunków siedliskowych i zbiorowisk roślinnych w dolinie Iny w okolicach Sowna. Cześć III. Zróżnicowanie zbiorowisk łąkowych na tle warunków glebowych

Gamrat R., Kochanowska R., Niedźwiecki E.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2010

|

T. 10, z. 1

157-165

PL

Równocześnie z badaniami hydrologiczno-glebowymi, na sporadycznie użytkowanych łąkach w dolinie Iny, wykonywano badania florystyczno-fitosocjologiczne (lata 2000-2002). Ich celem było określenie zróżnicowania szaty roślinnej w zależności od warunków glebowych i wilgotnościowych, wzdłuż transektu, przecinającego dolinę na linii Sowno-Przemocze. Na obszarze trzech typów gleb - mad brunatnych, mad próchnicznych i torfowo-murszowych - wyróżniono 15 fitocenoz, wśród których największą powierzchnię zajmowały zbiorowiska trawiaste. Należały do nich: Alopecuretum pratensis, Deschampsietum caespitosae, Scirpetum sylvatici, Valeriano-Filipenduletum, zbiorowisko Deschampsia caespitosa-Carex acuta, zbiorowisko Deschampsia caespitosa-Juncus effusus, zbiorowisko Festuca pratensis, Holcus lanatus-Festuca rubra, Caricetum acutiformis, Phalaridetum arundinaceae i Phragmitetum australis. Sporadycznie występowały zbiorowiska ruderalne (Anthriscetum sylvestris, Urtico-Calystegietum sepium). Zmieniające się warunki glebowe wokół silnie meandrującej rzeki oraz czas trwania wiosennych zalewów wpłynęły na mozaikowatość zbiorowisk roślinnych. Czynnikami w największym stopniu wpływającymi na rozwój i kształtowanie się szaty roślinnej były warunki glebowe i wilgotnościowe oraz antropopresja. Brak stałego użytkowania łąk w dolinie spowodował ekspansję śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P.B.).

EN

Simultaneously with hydrological and soil studies on sporadically used meadows in the Ina River valley, floristic-phytosociological properties were investigated in the years 2000-2002. The aim of the study was to determine the diversity of vegetation cover in relation to soil and humidity conditions along the valley transect from Sowno to Przemocze. Peat-muck soils, alluvial humic soils and alluvial brown soils were found in the study area. Out of 15 described phytocoenoses, the largest area was occupied by grasses such as: Alopecuretum pratensis, Deschampsietum caespitosae, Scirpetum sylvatici, Valeriano-Filipenduletum, Deschampsia caespitosa-Carex acuta community, Deschampsia caespitosa-Juncus effusus, Festuca pratensis, Holcus lanatus-Festuca rubra, and then by rushes: Caricetum acutiformis, Phalaridetum arundinaceae, Phragmitetum australis. Ruderal phytocoenoses of Anthriscetum sylvestris and Urtico-Calystegietum sepium occurred sporadically. Diversity of soils around the strongly meandering Ina River and different time of spring floods resulted in mosaic pattern of plant communities. The main factors affecting the development and structure of plant communities were the soil, humidity and antropogenic impacts. A lack of permanent utilisation of meadows in the valley facilitated the expansion of the tufted hair grass (Deschampsia caespitosa (L.) P.B.).

16

Analiza i ocena przyrodniczego funkcjonowania szaty roślinnej obszarów zurbanizowanych (w wybranych dzielnicach Warszawy). Ustalenie porządku typologicznego na potrzeby planowania przestrzennego

Sieroszewska M.

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2010

|

T. 6

155--169

PL

W związku z rozwijającą się w sposób niezwykle dynamiczny gospodarką rynkową, nastawioną na doraźne korzyści przy braku znajomości i zrozumienia zasad zrównoważonego rozwoju, coraz ważniejszy staje się problem ochrony terenów otwartych pokrytych szatą roślinną przed zamianą w tzw. tereny inwestycyjne. W systemie miejskim ważne jest funkcjonowanie przyrodnicze szaty roślinnej i sposób jego oceny mającej na celu wyodrębnienie takich struktur i wzajemnych relacji między nimi, która umożliwi tworzenie układów terenów o szczególnym, pozytywnym wpływie na jakość życia w mieście. Ustalenie metody oceny szaty roślinnej – łatwej do wykorzystania w procesie planowania przestrzennego jest ważne, ponieważ obecnie stosowane metody są zbyt szczegółowe, bądź trudne do zastosowania w przekształconym środowisku miejskim. Istotne jest także, aby w dążeniu do uproszczeń nie zgubić idei tworzenia Systemu Przyrodniczego Miasta i jednej z zasad zrównoważonego rozwoju dotyczącego miast w myśl, której należy szanować zasoby przyrody, ponieważ są one nieograniczone. Artykuł poniższy jest prezentacją projektu metody opracowanej przez autorkę w 2005 r. w ramach pracy doktorskiej.

EN

In recent years the issue of green open space protection in Warsaw before changing them into building grounds has become a major concern. Green areas are marginal in the new developers projects due to rapidly growing open market economy and disrespecting of sustainable development conditions by governments and investors. As vegetation has an great impact on living conditions in cities a standard method of assessment of natural functioning of vegetation is essential in the process of spatial planning (town planning) This article presents a project of such a method which is easier to implement than the existing, often too detailed or too complicated ones.

17

Naturalne obszary w krajobrazie zachowane dzięki ich genius loci, czyli geniuszowi samej przyrody

Moszkowicz Ł., Krzeptowska-Moszkowicz I.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 5-A

39-46

PL

Na kuli ziemskiej nadal jest jeszcze wiele miejsc, które cechuje wyjątkowa przyroda. Są one często niepowtarzalne zarówno pod względem krajobrazowym, jak i pod względem wartości przyrodniczej, przejawiającej się tak unikatowością gatunków, jak i ich bogactwem. Rzadko towarzyszy nam świadomość, że niektóre tereny i miejsca cenne przyrodniczo przetrwały do dziś jedynie lub głównie dzięki ich słabej przydatności gospodarczej i eksploatacyjnej. W tym przejawia się ich genius loci. Dzięki niedocenianiu tych miejsc w przeszłości przez człowieka, dzisiaj możemy się nimi cieszyć i podziwiać, będąc świadomym ich wartości.

EN

Still exists many places on the Earth which are characterized of an unusual nature. They're unique considering landscape or nature worthy, measured species rarity and richness. We're unconscious that same areas and places with this valuable nature survived only or mainly by low management and exploration suitability. Here it's appear theirs genius loci. Unappreciation of this places by man in the past made possible today's our admiration and appreciation.

18

Funkcje użytkowe szaty roślinnej na terenach likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim i ich wykorzystanie w procesie rekultywacji

Olszewski P.

Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko / Główny Instytut Górnictwa

|

2009

|

nr 3

89-112

PL

Badania zaprezentowane w niniejszym artykule zostały wykonane w celu określenia możliwości wykorzystania naturalnego procesu sukcesji wtórnej, jaka występuje na terenach zdegradowanych (w tym pogórniczych), w działaniach prowadzących do przywrócenia im wartości użytkowych. Połączenie i odpowiednie wykorzystanie sukcesji roślinnej z zaplanowanymi pracami projektowymi i ich praktyczną realizacją może przynieść korzyści ekonomiczne, społeczne, a także przyrodnicze. Elementami zjawiska sukcesji są przede wszystkim gatunki flory naczyniowej i ich specyficzne ugrupowania (zespoły i zbiorowiska) „wkraczające", między innymi na siedliska antropogeniczne zmienione i zniszczone. Zjawisko sukcesji na terenach poprzemysłowych, chociaż często opisywane, nie zostało przełożone na konkretne możliwości wykorzystania charakterystycznych dla terenów zdegradowanych ugrupowań i gatunków, zwłaszcza na terenach Zagłębia Dąbrowskiego i bliskich jego okolic. Proces sukcesji może stać się jednym z podstawowych narzędzi przy projektowaniu i rekultywacji nie tylko zdegradowanych terenów pogórniczych, ale również innych obszarów poprzemysłowych, ponieważ gatunki roślin i ich zbiorowiska przedstawione w artykule „wkraczają" też na inne podłoża i zostały opisane w wielu wcześniejszych pracach badawczych. Niniejszy artykuł jest podsumowaniem nieopublikowanej pracy doktorskiej, w której podjęto próbę wskazania pozytywnych i negatywnych aspektów procesu sukcesji wtórnej na terenach poprzemysłowych, a zwłaszcza pogórniczych. Praca zawiera wyniki szczegółowych badań florystycznych i fitosocjo-logicznych, przeprowadzonych na terenach dziesięciu likwidowanych kopalń węgla kamiennego w Zagłębiu Dąbrowskim i jego okolicach. Wyniki te wykazały bioróżnorodność oraz potencjał szaty roślinnej, który można wykorzystać praktycznie. Sukcesja roślinna jest zjawiskiem, które można wykorzystać wówczas, gdy gatunki i ugrupowania zaczynają pełnić specyficzne funkcje, tj.: bioindykacyjną, przeciwerozyjną, glebotwórczą, ozdobną ekologiczną (w tym przyrodniczą) i edukacyjną. Autor ma nadzieję, że publikacja ta nie tylko przybliży zjawisko sukcesji, ale również będzie przydatna w planowaniu przestrzennym oraz w procesie podejmowania decyzji dotyczących kierunków rekultywacji, a także sposobu ich realizacji. Wyniki badań i przykłady konkretnego zastosowania gatunków i ich ugrupowań powinny być przydatne jednostkom projektowym, zajmującym się rekultywacją i rewitalizacją wszystkich terenów poprzemysłowych.

EN

Undertaking the studies described in the thesis aimed at presenting the possibilities of using the natural process of secondary succession, which occurs on degraded areas (including the post-mine ones) in works tending towards restoring use values to the sites. Appropriate use of plant succession as well as its connection with planned design work and its practical implementation can provide economic, social and natural benefits. The elements of succession phenomenon are first of all species of vascular plants and their specific assemblages (associations and plant communities) entering anthropogenicly deformed and destroyed habitats. Although the phenomenon of succession was frequently described on post-industrial sites, concrete possibilities of using floral assemblages and species characteristic of degraded areas, particularly on Dąbrowa Basin sites and its close surroundings were not determined. The process of succession can become one of the basic tools used during designing and reclamation of not only degraded post-mine areas but also other post-industrial sites because the species and their communities presented in the thesis colonize other solum as well, and they were described in many previous research works. The present paper is a summary of an unpublished doctoral dissertation which makes an attempt to indicate positive and negative aspects of the process of secondary succession on post-industrial sites and post-mine ones in particular. The thesis contains results of the detailed floral and phytosociological studies conducted on 10 sites of the liquidated coal-mines in Dąbrowa Basin and its surroundings. The results show biodiversity and plant cover potential which can be used practically. Plant succession is a phenomenon which can be used when species and assemblages begin to fulfill bioindicational, antierosional, soil-forming, decorative, ecological (including natural) and educational functions. The author hopes that the thesis will elucidate the phenomenon of succession as well as it will be useful in land use planning and during the process of decision-making concerning reclamation policies and ways of their realizations. The studies results and examples of concrete applications of species and their assemblages should be useful for designing units dealing with reclamation of all post-industrial sites.

19

Skarpy kolejowych budowli ziemnych. Cz. 2

Głażewski M., Piechowicz K.

Infrastruktura Transportu

|

2009

|

nr 1

53-56

PL

Budowle ziemne, w tym skarpy kolejowe, są narażone na erozję, zwłaszcza powierzchniową, w trakcie ich budowy i późniejszej eksploatacji. Usuwanie skutków erozji pochłania w polskim budownictwie komunikacyjnym do 15% kosztów robót ziemnych. Dlatego istotne jest, aby skutecznie chronić powierzchnie skarp przed działaniem czynników erozyjnych. Artykuł przedstawia zagadnienia związane z zagęszczaniem korpusów nasypów oraz skarp.

EN

Earthen structures, including railway slopes, are subject to erosion especially superficial one, during their construction and further utilization. Elimination of erosion effects consumes up to 15% costs of earth work of Polish communication construction. Therefore protecting the surface of slopes against erosion factors is extremely important. The article presents the issues of consolidation of railway slopes and embankment.

20

Szata roślinna skarp i poboczy rowów melioracyjnych w centralnej części Równiny Wełtyńskiej

Gamrat R., Burczyk P., Wesołowski P.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2007

|

T. 7, z. 1

61-77

PL

Szata roślinna skarp i poboczy rowów melioracyjnych na terenie Równiny Wełtyńskiej uległa przekształceniom, m.in. na skutek zmiany warunków klimatycznych i antropogenicznych. Wąskie pasy roślinne w krajobrazie rolniczym, sąsiadujące z rowami, są jednymi z miejsc występowania roślinności półnaturalnej i antropogennej, powstałej z nasadzeń z lat 80. XX w. (zadrzewienia i zakrzewienia). Celem badań było określenie zróżnicowania aktualnego stanu szaty roślinnej (zielnej, krzewiastej i drzewiastej) występującej na skarpach i poboczach rowów melioracyjnych znajdujących się na terenie pól uprawnych Równiny Wełtyńskiej. W latach 1997-2002 przeprowadzono badania florystyczno-fitosocjologiczne roślinności wybranych rowów o łącznej długości ok. 30 km, położonych między Bielicami a Sobiemyślem. Tylko w nielicznych obiektach stwierdzono występowanie wody. Oznaczono 126 gatunków roślin naczyniowych, zaklasyfikowanych do dziewięciu fitocenoz przynależnych do trzech typów zbiorowisk: łąkowych, nitrofilnych i szuwarowych. Przeważały zbiorowiska łąkowe i nitrofilne, szczególnie: Arrhenatheretum elatioris, Calamagrostietum epigeji i zbiorowisko z kupkówką pospolitą (Dactylis glomerata). Nasadzenia drzew, zdominowane głównie przez topolę czarną (Populus nigra L.), występowały jedynie w 40% rowów.

EN

Flora and vegetation of midfield drainage ditches in Wełtyń Plain has developed under the strong human pressure. It has been influenced directly (by devastation, intensive management) and indirectly by decreasing water table (changes in hydrological system). Within of highly changed agricultural landscape narrow vegetation strips, existing along midfield drainage ditches, one the rare places where semi-natural plants can be found. The main goal of the investigation was to evaluate the diversity of plant cover along those ditches. In the years 1997-2002 floristic and phytosociological investigations were carried out on 30 km length of Wełtyń Plain drainage ditches between villages Bielice and Sobiemyśl. 126 species of vascular plants were found in nine phytocoenoses grouped in three forms of plant communities: nitrophilous, meadow and rushes. Meadows and nitrophilous communities occurred with similar frequency: Arrhenatheretum elatioris, Calamagrostietum epigeji and community with Dactylis glomerata dominated. Collected data showed that only 40% of trees planted along watercourses remained and were dominated by Populus nigra L.