Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Narażenie mieszkańców Zabrza na metale ciężkie emitowane z hałd poprzemysłowych

Piekut A., Krzysztofik L., Gut K.

Inżynieria Ekologiczna

|

2018

|

Vol. 19, nr 4

30--36

PL

Celem pracy była ocena pozażywieniowego narażenia mieszkańców Zabrza na metale ciężkie zawarte w odpadach pogórniczych i pohutniczych, składowanych na terenie tego miasta w postaci hałd. Próbki materiału odpadowego pobrane z pięciu hałd znajdujących się w Zabrzu, poddano analizie chemicznej na Cd, Pb, Zn, Hg, As, Ni, Cr, Cu. Wyniki analizy chemicznej posłużyły do szacunkowej oceny narażenia mieszkańców Zabrza, drogą pozażywieniową, na kadm, ołów i rtęć i stanowiły podstawę do oceny ryzyka zdrowotnego związanego z wtórnym pyleniem z hałd poprzemysłowych. Większość przebadanych próbek pobranych z hałd poprzemysłowych w Zabrzu (70%) wykazała stężenia metali ciężkich (As, Cd, Pb, Zn) przekraczające wielokrotnie najwyższe dopuszczalne wartości, przez co stanowić mogą istotne źródło narażenia mieszkańców miasta na te metale. Maksymalna wartość dopuszczalna stężenia przekroczona była 27-krotnie. Szacunkowa ocena narażenia mieszkańców Zabrza drogą pozażywieniową na Pb obecny w odpadach zgromadzonych na jednej z hałd wskazuje na istotne zagrożenie dla osób spacerujących lub biegających na tym terenie, w wyniku pylenia wtórnego powierzchni. Obecność wysokich stężeń metali w analizowanych próbach, zwłaszcza toksycznego i kancerogennego kadmu, ołowiu oraz arsenu, wskazuje na konieczność zabezpieczenia powierzchni hałd przed wtórnym pyleniem oraz wdrożenie innych działań prewencyjnych, zmniejszających narażenie mieszkańców Zabrza na metale ciężkie.

EN

The aim of the study was to assess the non-dietary exposure of Zabrze residents to the heavy metals contained in the post-mining waste stored in this city in the form of heaps. The samples of waste material taken from five heaps located in Zabrze, were subjected to the chemical analysis related to the Cd, Pb, Zn, Hg, As, Ni, Cr, and Cu content. The results of the chemical analysis were used to estimate the exposure of Zabrze residents by non-dietary ingestion to cadmium, lead and mercury and they were the basis for assessing the health risk associated with secondary dusting from post-industrial dumps. The vast majority (70%) of the tested samples taken from the industrial waste in Zabrze showed the concentrations of heavy metals (As, Cd, Pb, Zn) exceeding the highest acceptable values many times, which could constitute a significant source of exposure of the city residents to these metals. In the extreme case, the maximum admissible concentrations were exceeded 27 times. Estimation of the non-dietary exposure of Zabrze inhabitants to the Pb present in the waste collected on one of the dump indicates a significant risk for people walking or running on this area, as a result of secondary dusting. The presence of such high concentrations of heavy metals, especially very toxic and carcinogenic cadmium, lead and arsenic in the analyzed samples indicates the need to protect the surface of waste dumps from secondary dusting and to implement other preventive measures that reduce the exposure of Zabrze residents to heavy metals.

2

Zastosowanie losowej metody pobierania próbek do monitorowania stężeń molibdenu w wodzie przeznaczonej do spożycia na terenach wybranych miast województwa dolnośląskiego

Garboś S., Święcicka D., Kaniowska-Klarzyńska E.

Instal

|

2017

|

nr 12

54--56

PL

Molibden jest biopierwiastkiem, którego niedobór w organizmie człowieka może prowadzić do poważnych schorzeń. Z drugiej strony narażenie na nadmierne ilości tego pierwiastka może powodować szereg negatywnych skutków zdrowotnych. Dane literaturowe dotyczące pobrania molibdenu ze spożywaną wodą w Polsce nie były do tej pory opublikowane. W ramach niniejszej pracy przeprowadzono oznaczenia molibdenu w próbkach wody przeznaczonej do spożycia pobranych z trzech obszarów problemowych województwa dolnośląskiego za pomocą metody losowego pobierania próbek wody – zalecanej w monitorowaniu stężeń metali. Wyznaczone średnie tygodniowe stężenia molibdenu w wodzie przeznaczonej do spożycia dostarczanej na terenach stref zaopatrzenia Wrocławia, Kłodzka i Janowic Wielkich wynosiły odpowiednio 0,868 μg/l, 0,185 μg/l i 1,96 μg/l. Ponieważ obliczone na tej podstawie współczynniki zagrożenia są niskie (HQ<<1), można stwierdzić, że narażenie na ten metal pobierany z wodą jest znikome. Dodatkowo, spożywana woda na terenie ww. miejscowości wnosi niewielki wkład do całkowitego średniego dobowego pobrania tego metalu (0,31-3,3%) oszacowanego na poziomie 120 μg/dobę. Na terenach, na których eksploatowano rudy metali, średnie dobowe pobranie molibdenu wraz z wodą przeznaczoną do spożycia jest nieznacznie wyższe i może dochodzić do 8,7% zalecanego dziennego spożycia w przypadku osób dorosłych.

EN

Molybdenum is a bioelement whose deficiency in the human body can lead to serious illness. On the other hand, exposure to excessive amounts of this element can cause a number of adverse health effects. Literature data on the intake of molybdenum with water intended for human consumption in Poland has not been published so far. In this work molybdenum was determined in samples of drinking water collected from three problem areas of the Lower Silesian Voivodeship using the Random Daytime sampling method – recommended for monitoring of metal concentrations. The average weekly concentrations of molybdenum in drinking water supplied in the supply areas of Wroclaw, Klodzko and Janowice Wielkie were 0.868 μg/l, 0.185 μg/l and 1.96 μg/l, respectively. Because the hazard indexes calculated on this basis are low (HQ<<1), it can be concluded that the exposure to this metal taken from water is negligible. In addition, consumed water in the individual supply zones contributes little to the total daily average metal intake (0.31-3.3%) estimated at the level of 120 μg/day. In areas where metal ores are mined, the average daily intake of molybdenum with drinking water is slightly higher and may reach 8.7% of the Recommended Dietary Allowance for adults.

3

Badanie migracji niklu z elementów grzejnych czajników elektrycznych do wody stosowanej do przyrządzania żywności i napojów

Święcicka D., Garboś S., Kaniowska-Klarzyńska E.

Instal

|

2017

|

nr 12

24--26

PL

Wtórne zanieczyszczenie wody przeznaczonej do spożycia niklem może następować podczas jej gotowania w czajnikach elektrycznych z elementami grzejnymi zawierającymi stopy tego metalu. Opisana w niniejszej pracy procedura pozwala na prowadzenie znormalizowanych testów umożliwiających oszacowanie poziomów stężeń uwalnianego niklu do gotowanej wody z metalowych płyt i spiral grzejnych czajników elektrycznych. W przypadkach wszystkich zbadanych czajników elektrycznych (n=48) nie zaobserwowano nadmiernego uwalniania się tego metalu do gotowanej wody testowej. Najwyższe stwierdzone stężenie niklu w przegotowanej wodzie (2,8 μg/l) jest znacząco niższe od obowiązującego legislacyjnie najwyższego dopuszczalnego stężenia tego metalu w Polsce i Unii Europejskiej wynoszącego 20 μg/l. Dodatkowo wyznaczone podczas badań maksymalne pobranie niklu wraz z gotowaną wodą stanowi nie więcej niż 0,67% tolerowanego dobowego pobrania (12 μg/(kg·dobę)). W związku z tym stosowanie tego typu urządzeń do gotowania wody, która może następnie służyć do przyrządzania żywności i napojów nie stwarza zagrożenia dla zdrowia ludzi.

EN

Secondary contamination of water intended for human consumption can occur during cooking in electric kettles with heating elements containing alloys of this metal. The procedure described in this paper allows us to carry out standardized tests to estimate the concentration levels of nickel released into boiled water from metal plates and coil heated electric kettles. In cases of all tested electric kettles (n=48), no excessive release of this metal was observed into the boiled test water. The highest estimated concentration of nickel in boiled water (2.8 μg/l) is significantly lower than the legislative value of maximum admissible concentration of this metal established in Poland and the European Union – 20 μg/l. In addition, the maximum nickel intake with boiled water estimated during the study is not higher than 0.67% of the tolerable daily intake (12 μg/(kg·day)). Consequently, the use of this type of equipment for cooking water which can then be used to prepare food and beverages does not pose a risk to human health.