Wyniki wyszukiwania - BazTech

Ograniczanie wyników

Powiadomienia systemowe

Sesja wygasła!

Znaleziono wyników: 2

Liczba wyników na stronie

Wyniki wyszukiwania

Wyszukiwano:
w słowach kluczowych: szacowanie jakości węgla

Sortuj według:

Ogranicz wyniki do:

Chlorine content in bituminous coal of „Pniówek” deposit from SW part of Upper Silesian Coal Basin

Marcisz M., Sobolewski A.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

2015

T. 31, z. 1

95--106

Chlorine content variability analysis has been performed for 11 coal seams of the “Pniówek” deposit. The analysis has been performed based upon a digital database including 1136 samples, among which, for 472 samples the content of this parameter was determined. Basic statistical analyses were performed, which led to the determination of the number of samples from individual seams, in which the chlorine content was specified as well as the identification of the maximal and mean content of the parameter in a given seam. The horizontal (E-W and N-S directions) and vertical (with depth) variation of the chlorine content was determined. Also isoline maps of chlorine content in all examined seams were plotted. The results have shown that the chlorine content in the examined seams of the“Pniówek” deposit varies in a wide range from 0.025 to 0.584% Cla (mean of 0.134%). The extreme values (the highest and the lowest) of this parameter have been found in the 401/1 seam, which is characterized by a mean part of Cla amounting to 0.125%. No general tendency of chlorine content variation has been found. Each of the seams presents different characteristics of these variations. As it seems, it may nevertheless be observed that the chlorine content increases in the eastern and north-eastern direction.

Scharakteryzowano zmiany zawartości chloru w 11 pokładach węgla kamiennego złoża „Pniówek”. Dokonano tego na podstawie utworzonej cyfrowej bazy danych obejmującej 1136 próbek, spośród których w 472 oznaczono zawartość tego pierwiastka. Przeprowadzono podstawowe analizy statystyczne, za pomocą których określono m.in. liczbę próbek, w których oznaczono zawartość chloru w poszczególnych pokładach, a także minimalną, maksymalną oraz średnią zawartość tego pierwiastka w danym pokładzie. Prześledzono zmiany zawartości chloru w układzie horyzontalnym (w dwóch kierunkach: wschód-zachód oraz północ-południe) i wertykalnym (wraz z głębokością). Wykreślono także mapy izolinii zawartości chloru we wszystkich badanych pokładach węgla. Wyniki badań wykazały, iż zawartość chloru w badanych pokładach złoża „Pniówek” zmienia się w szerokim zakresie od 0,025 do 0,584% Cla (śr. 0,134%). Ekstremalne (najniższa i najwyższa) wartości tego parametru stwierdzono w pokładzie 401/1, charakteryzującym się średnim udziałem 0,125% Cla. Nie wykazano żadnej ogólnej tendencji zmian zawartości chloru.W każdym z pokładów obserwuje się odmienny charakter tych zmian. Można jednakże zauważyć wzrost zawartości chloru w kierunku wschodnim i północno-wschodnim.

Estimation of the hard coal quality in a deposit in view of national and international standards

Probierz K., Marcisz M.

Archives of Mining Sciences

2010

Vol. 55, no 4

847-863

The methods of determining changes in the parameter values of coal quality in a deposit are described in consideration of Polish national and international standards, with the use of modern computer-aided tools (AutoCAD, Surfer). Options of combining the software for the estimation of coal quality in a deposit are discussed, also for designation zones of the occurrence of coal with required quality parameters. The usability (easiness and convenience) of using international standards in estimating coal quality is shown, especially in view of modern information technologies. The differences in the principles of hard coal quality estimation according to the ECE standards and the Polish Standard are indicated.

W pracy przedstawiono sposoby określania zmian wartości parametrów jakościowych węgla w złożu/ pokładzie przy użyciu wymienionych narzędzi informatycznych w odniesieniu do międzynarodowych, a następnie krajowych metod szacowania jakości węgla. Szacowanie jakości węgla w złożu, z użyciem metody wykorzystującej zespolenie programów Surfem i AutoCAD, przeprowadzono dla pokładu węgla kamiennego jednej z kopalń Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, rozpoznanego za pomocą 107 próbek bruzdowych. Dla tych próbek oznaczono wskaźniki analizy technicznej , zawartość siarki całkowitej [...], wskaźniki koksownicze oraz parametry petrologiczne. Wyniki tych oznaczeń posłużyły do sporządzenia bazy danych. Cyfrowe mapy parametrów jakościowych węgla skonstruowano z wykorzystaniem programu Surfer w wersji 8.0 przy zdeklarowaniu najprostszej metody kreślenia izolinii - metody trójkątów (triangulation with linear interpolation). Skonstruowane w programie Surfer mapy, zaimplementowano na matrycę górniczej mapy pokładowej, wykonanej w programie AutoCAD. Podstawą Klasyfikacji Węgla w Pokładzie ECE - Genewa są współczesne metody oceny jakości węgla w pokładzie opierające się na trzech fundamentalnych grupach parametrów określających: stopień uwęglenia, skład petrograficzny oraz stopień zanieczyszczenia, (rys. 1). Takie zasady określania pozwalają stwierdzić, iż w analizowanym pokładzie występuje węgiel humusowy, średniouwęglony (ortobitumiczny C) o stopniu czystości wahającym się od niskiego do wysokiego (tab. 1), czego obraz graficzny stanowią skonstruowane mapy jakości węgla (rys. 2). Wyniki szacowania jakości badanego węgla, według Międzynarodowego Systemu Kodyfikacji Węgla ECE - Genewa, z użyciem 9 parametrów którym przypisano 14 cyfr kodowych, zestawiono w tablicy 2. Najważniejszą zaletą tej klasyfikacji jest możliwość prezentowania zmian jakości węgla w złożu w "sposób ciągły", co znakomicie ułatwia cyfryzację procesu szacowania jakości węgla w pokładzie/złożu. Podział węgli kamiennych według Polskiej Normy PN-82/G-97002 na tzw. typy technologiczne przedstawiono w tablicy 3, zaś zróżnicowanie tych typów według zawartości części lotnych i spiekalności RI na rysunku 4. Jak wynika z tych danych, jedynym parametrem różnicującym wszystkie typy węgli kamiennych według PN jest zawartość części lotnych. Podobnie parametr spiekalności RI, z tym, że w typach 41 do 43 spiekalność "domyślnie" wynosi 0. Dylatacja, wskaźnik wolnego wydymania, a także zawartość inertynitu stosowane są jedynie dla różnicowania węgli koksowych, zaś ciepło spalania GCV tylko dla najniżej uwęglonych węgli energetycznych. Rozróżnienie węgli typów 33, 34, 35, 36 i 37 jest według PN mało precyzyjne o czym świadczy "częściowe nakładanie się pól ich występowania" i stwarza możliwość niejednoznacznego oznaczenia typu węgla. Węgle rozpatrywanego pokładu według PN reprezentowane są przez typy 32.2 oraz 34.1 i 34.2. Oznacza to występowanie zarówno węgla energetycznego jak i koksowego. Na podstawie danych przedstawionych w tablicy 1 i 3 sporządzono mapy poszczególnych parametrów jakości węgla w pokładzie (rys. 5). Wykreślono przy tym, zgodnie z tablicą 3 i rysunkiem 4, jedynie izolinie graniczne parametrów jakości odpowiadające typom węgla według PN. Superpozycja map poszczególnych parametrów jakości (rys. 5 A, B, C, D, E) pozwoliła sporządzić mapę typów węgla (rys. 5 F). PN oprócz tych wykazanych niejednoznaczności w klasyfikacji węgla, ma istotny mankament jakim jest brak stosowania średniej refleksyjności witrynitu, co nie pozwala na precyzyjne określenie stopnia uwęglenia. Stosowanie tego parametru jak również reflektogramu pozwala łatwo odróżnić mieszanki węglowe od węgli jednorodnych (rys. 6 i 7). Brak znajomości rozkładu refleksyjności - reflektogramu może powodować nawet znaczne błędy w dokładności szacowania parametrów węgla, zarówno w obrębie poszczególnych pokładów (zmiany lateralne) jak i w złożu, na płaszczyznach przekrojów geologicznych (zmiany wertykalne). Wyniki badań wykazały, że zastosowanie poszczególnych parametrów (wartości tych parametrów a w dalszej kolejności kodów) do charakterystyki węgli według Międzynarodowego Systemu Kodyfikacji Węgla ECE - Genewa oraz Klasyfikacji Węgla w Pokładzie ECE - Genewa, aczkolwiek nie pozwalające na łatwą percepcję wyników szacowań jakości, pozwala na precyzyjne określenie właściwości węgla. Taka koncepcja szacowania jakości węgla znakomicie ułatwia cyfryzację tego procesu zaś najważniejszą zaletą obu klasyfikacji jest łatwość zastosowania metod informatycznych do szacowania jakości węgla w złożu. Użycie technik informatycznych wydaje się zatem niezbędne w szacowaniu jakości węgla w złożu zarówno w odniesieniu do obecnie eksploatowanego jak i przewidywanego do wydobycia w przyszłości. Jest to szczególnie ważne ze względów ekonomicznych dla każdej kopalni, a przede wszystkim dla kopalń, w których są lub będą w przyszłości eksploatowane węgle koksowe, wobec ich deficytu na rynkach międzynarodowych. Stwierdzono, że doskonałym narzędziem informatycznym pozwalającym na szacowanie, z pożądaną dokładnością, jakości węgla w złożu jest zastosowanie programów AutoCAD i Surfer. Oprogramowanie to pracujące w sposób zespolony, umożliwia wielowariantowy proces szacowania jakości węgla w złożu pozwalając równocześnie na wybór optymalnej metody, czyli najbardziej reprezentatywnej i obarczonej najmniejszym błędem. Jego zastosowanie powinno także znacząco wpłynąć na koszty produkcji węgla i ułatwić predykcję jakości węgla, i to nie tylko w kopalniach które prowadzą lub będą prowadzić równocześnie eksploatację węgli energetycznych i koksowych. Porównanie metod szacowania jakości węgla w złożu z użyciem Międzynarodowego Systemu Kodyfikacji Węgla ECE - Genewa i Klasyfikacji Węgla w Pokładzie ECE - Genewa oraz Polskiej Normy PN-82/G-97002 wykazało dość istotne różnice. Dotyczą one oczywiście także uzyskanych wyników. Najważniejszą determinantą pozwalająca określić jakość węgla według PN jest wyznaczenie odpowiedniego typu węgla (co może powodować opisane uprzednio niedogodności, niedokładności i uzyskanie niezamierzonych rezultatów). Byłoby to może i słuszne, gdyby konsekwentnie stosowano przedziały wartości poszczególnych parametrów jakości wyznaczających dany typ węgla. Posługiwanie się typem węgla jest względnie proste łatwe i przydatne w praktyce. Niestety bogactwo odmian węgla, występującego w różnych złożach świata, i różniącego się swoimi właściwościami nie pozwala na taki prosty opis węgla. Wieloletnie i wszechstronne badania węgla wykazały ponadto uzależnienie stosowanych w PN parametrów od składu petrograficznego. Nie zastosowanie współczesnych parametrów oceny jakości węgla, takich jak: średnia reflksyjność witrynitu, reflektogram, grupy macerałów, używanych powszechnie w praktyce międzynarodowej, a także niekonsekwentne stosowanie parametrów wyznaczających dany typ, obniża istotnie dokładność szacowania jakości węgla w złożu według PN. W pracy wykazano także, że stosowana w polskim górnictwie węglowym norma PN-82/G-97002 charakteryzująca typy węgla kamiennego nie pozwala na precyzyjne szacowanie jego parametrów w złożu. Norma bazuje głównie na parametrze zawartości części lotnych - uzależnionym od składu petrograficznego, pomija zaś nowoczesne wskaźniki, powszechnie uznane i obowiązujące standardów międzynarodowych oraz precyzyjnie określające stopień uwęglenia tj. średnią refleksyjność witrynitu i skład petrograficzny.