Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Współdziałanie (współpraca) Sił Zbrojnych RP z administracją publiczną podczas reagowania obronnego

Wojciszko Mariusz, Lewandowski Grzegorz

Wiedza Obronna

|

2023

|

nr 3

PL

Dla sprawnego funkcjonowania systemu obronnego państwa1 , jak i każdego innego systemu, niezbędne jest współdziałanie jego elementów. W szczególności współdziałanie w sytuacjach kryzysowych (np. zagrożenia zewnętrzne, napaść na terytorium państwa) elementów należących do różnych podsystemów. W ujęciu przedmiotowym głównymi elementami wykonawczymi systemu obronnego, są elementy cywilne i wojskowe. Mając na względzie całościowe podejście do spraw obronnych oraz szerokie spektrum potrzeb Sił Zbrojnych prowadzących operację obronną, niezbędnym jest wykorzystanie zasobów i zdolności pozamilitarnych.

EN

For the smooth functioning of the defense system of the state, as well as any other system, it is necessary for its elements to cooperate. In particular, interaction in crisis situations (e.g. external threats, attack on the territory of the state) elements belonging to different subsystems. In terms of the subject, the main executive elements of the defense system are civilian and military elements. Bearing in mind the holistic approach to defence matters and the wide spectrum of needs of the Armed Forces conducting a defence operation, it is necessary to draw on non-military resources and capabilities. In terms of the subject, the main executive elements of the defense system are civilian and military elements. Bearing in mind the holistic approach to defence matters and the wide spectrum of needs of the Armed Forces conducting a defence operation, it is necessary to draw on non-military resources and capabilities.

2

Przedsiębiorcy w procesie przygotowań obronnych w Polsce : stan prawny i organizacyjny przygotowań : próba systematyzacji

Kuliczkowski Marian

Wiedza Obronna

|

2022

|

nr 4

71--86

PL

Przygotowania obronne w Polsce prowadzone są w oparciu o obowiązujący system aktów prawnych i normatywnych, który wpisuje się w konstytucyjny porządek prawny Rzeczypospolitej Polskiej. Należy podkreślić, że skuteczność przygotowań obronnych państwa bez udziału przedsiębiorców jest niemożliwa. W związku z tym, w procesie przygotowań obronnych państwa realizowanych w czasie pokoju należy odpowiednio przygotowywać siły i środki przedsiębiorców do ich wykorzystania w czasie mobilizacji i wojny. Podjęta w artykule próba systematyzacji prawnych oraz organizacyjnych aspektów udziału przedsiębiorców w procesie przygotowań obronnych w Polsce wynika ze zmiany obowiązujących przepisów prawnych wprowadzonych przez ustawę z dnia 11 marca 2022 r o obronie Ojczyzny. Wspomniana ustawa uchylając przepisy ustawy z dnia 23 sierpnia 2001 o organizowaniu zadań na rzecz obronności państwa realizowanych przez przedsiębiorców w sposób zasadniczy zmieniła dotychczas obowiązujący zakres przedmiotowy i podmiotowy wyłącznie do organizowania zadań realizowanych przez przedsiębiorców na rzecz Sił Zbrojnych RP. Sentencją pracy autora na etapie pogłębiania wiedzy w przedmiotowym zakresie, było powszechnie znane powiedzenie, że dziś nie wystarczy „wiedzieć, że” ani „wiedzieć jak”, ale trzeba „wiedzieć dlaczego”. Kierując się tą przesłanką, a także potrzebą usystematyzowania wiedzy z przedmiotowego zakresu w niniejszym opracowaniu zostały przedstawione dwa okresy opisujące problematykę udziału przedsiębiorców w procesie przygotowań obronnych w Polsce: przed i po wprowadzeniu przepisów ustawy z dnia 11 marca 2022 roku o obronie Ojczyzny.

EN

Defense preparations in Poland are carried out on the basis of the applicable system of legal and normative acts, which is in line with the constitutional legal order of the Republic of Poland. It should be emphasized that the effectiveness of state defense preparations without the participation of entrepreneurs is impossible. Therefore, in the process of state defense preparations carried out in peacetime, the forces and resources of entrepreneurs should be properly prepared for their use during mobilization and war. The attempt to systematize the legal and organizational aspects of the participation of entrepreneurs in the process of defense preparations in Poland, made in the article, results from the change in the applicable legal provisions introduced by the Act of March 11, 2022 on the defense of the Fatherland. The aforementioned act, by repealing the provisions of the Act of 23 August 2001 on the organization of tasks for state defense carried out by entrepreneurs, fundamentally changed the existing objective and subjective scope only to organize tasks carried out by entrepreneurs for the Polish Armed Forces. The notion of the author's work at the stage of deepening knowledge in this field was the well-known saying that today it is not enough to "know that" or "know how", but to "know why". Guided by this premise, as well as the need to systematize knowledge in this field, this study presents two periods describing the issues of entrepreneurs' participation in the process of defense preparations in Poland: before and after the introduction of the provisions of the Act of March 11, 2022 on the defense of the Fatherland.

3

Dziedziny, zakres i zasady pozamilitarnych przygotowań obronnych w Polsce

Kuliczkowski Marian

Wiedza Obronna

|

2021

|

nr 2

29--42

PL

Pozamilitarne przygotowania obronne państwa są procesem podejmowania określonych działań przez organy właściwe w tym zakresie, na podstawie obowiązującego prawa. Ważnym aspektem w procesie tych przygotowań, zapewniającym racjonalne postępowanie wszystkich jego uczestników, jest określenie dziedzin, zakresu oraz zasad (reguł) obowiązujących w procesie tych przygotowań. Sentencją mojej pracy na etapie pogłębiania wiedzy w przedmiotowym zakresie, było powszechnie znane powiedzenie, że dziś nie wystarczy „wiedzieć, że” ani „wiedzieć jak”, ale trzeba „wiedzieć dlaczego”. Kierując się tą maksymą, a także potrzebą usystematyzowania wiedzy z zakresu pozamilitarnych przygotowań obronnych państwa, w niniejszym opracowaniu zostały przedstawione dziedziny, zakres oraz zasady obowiązujące w procesie tych przygotowań. Zaprezentowane w artykule treści są rezultatem dociekań autora nad wybranymi problemami pozamilitarnych przygotowań obronnych państwa w integrującym się systemie bezpieczeństwa narodowego. Uwzględniając charakter problemu, należy pamiętać, że pozamilitarne przygotowania obronne państwa stanowią rozległy interdyscyplinarny obszar poznania. Przyjęte zatem musiały być przez autora pewne ograniczenia nawiązujące do tytułu opracowania, co w konsekwencji doprowadziło do wyboru określonych priorytetów.

EN

Non-military defence preparations of the state are a process of undertaking specific actions by the competent authorities in this respect, on the basis of applicable law. An important aspect in the process of these preparations, ensuring the rational behaviour of all its participants, is the definition of the areas, scope and principles (rules) applicable in the process of these preparations. The sentence of my work at the stage of deepening knowledge in the field was the well-known saying that today it is not enough to "know that" or "know how", but you need to "know why". Guided by this maxim, as well as the need to systematize knowledge in the field of non-military defense preparations of the state, the present study presents the fields, scope and principles applicable in the process of these preparations. The content presented in the article is the result of the author's inquiries into selected problems of non-military defence preparations of the state in the integrating national security system. Given the nature of the problem, it should be remembered that non-military defence preparations of the state constitute a vast interdisciplinary area of knowledge. Therefore, the author had to adopt certain restrictions referring to the title of the study, which in consequence led to the selection of specific priorities.

4

Poland’s defense preparations in the context of allied obligations. Legal, institutional, and instrumental aspects

Kuliczkowski Marian

Scientific Journal of the Military University of Land Forces

|

2020

|

Vol. 52, No. 4(198)

801--819

EN

Poland’s accession to the North Atlantic Treaty Organization in 1999 was one of the most critical events in the Third Republic history. The integration process with NATO’s political and military structures is long-term and requires the constant commitment of all state structures and institutions. Participation in the joint creation of the North Atlantic Treaty Organization Member States’ defense force means, under Article 3 of the Treaty, the states’ maintenance and development of individual and joint capacity to counter armed attack. Thereby Poland is also obliged to conduct defense preparations in the national dimension. It requires providing formal, legal, and organizational conditions for the country’s functioning in the event of increasing the national defense readiness. Such conditions are necessary to perform tasks as part of national defense carried out on its territory and the territory of other states – the Members of the Alliance. The content presented in this article attempts to present legal, institutional, and instrumental aspects of defense preparations in Poland in the context of allied obligations. They concern the need for all NATO Member States to maintain and develop individual and joint capabilities to counter an armed attack. Given the nature of the problem, it should be remembered that Poland’s integration with NATO takes place both in the defense sphere and in economic, social, legal, and political matters.

PL

Uzyskanie przez Polskę w 1999 roku członkostwa w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii III Rzeczypospolitej. Proces integracji ze strukturami polityczno-militarnymi NATO jest długotrwały i wymaga stałego zaangażowania wszystkich struktur oraz instytucji państwa. Udział w kolektywnym tworzeniu siły obronnej państw – członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oznacza, zgodnie z art. 3 Traktatu, utrzymywanie i rozwijanie przez państwa członkowskie indywidualnej i zbiorowej zdolności do odparcia zbrojnej napaści. Zobowiązuje to między innymi Polskę do prowadzenia przygotowań obronnych w wymiarze narodowym. Wymaga to przygotowania warunków formalno-prawnych i organizacyjnych do funkcjonowania kraju w sytuacji podwyższania gotowości obronnej państwa, niezbędnych do wykonywania zadań w ramach obrony narodowej realizowanej na jego terytorium, a także na obszarze innych państw – będących członkami Sojuszu. Zaprezentowane w niniejszym artykule treści stanowią próbę przedstawienia aspektów prawnych, instytucjonalnych i instrumentalnych problematyki przygotowań obronnych w Polsce, w kontekście zobowiązań sojuszniczych. Dotyczą one konieczności utrzymywania i rozwijania przez wszystkie państwa członkowskie NATO indywidualnej i zbiorowej zdolności do odparcia zbrojnej napaści. Uwzględniając charakter problemu, należy pamiętać, że integracja Polski w NATO odbywa się zarówno w sferze obronności, jak i w kwestiach ekonomicznych, społecznych, prawnych i politycznych.

5

Utrzymanie i doskonalenie zdolności obronnych w ramach systemu bezpieczeństwa narodowego w Polsce : problemy wybrane w aspekcie nowych wyzwań i zagrożeń

Sochala Cezary

Wiedza Obronna

|

2019

|

nr 3

105--123

PL

Cel publikacji obejmuje opis i eksplanację zasadniczych problemów dotyczących utrzymania i doskonalenia zdolności obronnych Polski w aspekcie nowych wyzwań i zagrożeń. Współcześnie działania w tym zakresie realizuje się w ramach jej systemu bezpieczeństwa narodowego. Zasadnym było przyjęcie założenia, że efektywność tych działań może być ograniczona, niezależnie od adekwatnej identyfikacji zagrożeń i wyzwań, jak również podjęcia celowych działań organizacyjnych. Determinantami powyższego są, zarówno zidentyfikowane w artykule słabe strony rozwiązań organizacyjnych w Polsce, jak i czynniki zewnętrzne, w szczególności wynikające ze zmian sytuacji międzynarodowej. Dodatkową wartość dodaną uzyskano stosując szerokie podejście do badań podjętej problematyki – w szczególności poprzez analizę obejmującą zarówno piśmiennictwo, jak i dokumentów strategicznych w zakresie bezpieczeństwa państwa, bezpieczeństwa narodowego oraz obronności, a ponadto uwzględniając, wraz z czynnikami o charakterze polityczno-militarnym, także różnorodne czynniki i konteksty: ochronne, gospodarcze i społeczne.

EN

The purpose of the publication includes the description and exploration of fundamental problems in the scope of maintaining and improving Poland's defense capabilities in the aspect of new challenges and threats. Nowadays, activities in this area are implemented as part of its national security system. It was reasonable to assume that the effectiveness of these activities may be limited, regardless of the adequate identification of threats and challenges, as well as the taking of purposeful organizational measures. The determinants of the above are both the weaknesses of organizational solutions in Poland identified in the article, as well as external factors, in particular those resulting from changes in the international situation. Additional added value was obtained by using a broad approach to researching the issues taken up - in particular by analysing both literature and strategic documents in the field of national security, national security and defense, and also taking into account various protective, economic and social factors and contexts - together with factors of a political and military nature.

6

Szkolenie obronne jako ważny element pozamilitarnych przygotowań obronnych w Polsce. Stan aktualny oraz kierunki doskonalenia szkolenia

Wojciszko Mariusz

Wiedza Obronna

|

2019

|

nr 4

63--75

PL

: Przedmiotem opracowania są wybrane zagadnienia dotyczące stanu systemu szkolenia obronnego w Polsce po zmianach wprowadzonych w 2015 r. oraz wskazanie kierunków doskonalenia tej części przygotowań obronnych. Ponadto, ukazanie istoty szkolenia obronnego oraz jego roli w przygotowaniach obronnych państwa. Kilku letni okres obowiązywania aktu wykonawczego do ustawy w zakresie szkolenia daje możliwość dokonania wstępnej oceny rozwiązań w nim zawartych.

EN

The subject of the study are selected issues regarding the current state of the defense training system in Poland after the changes introduced in 2015 and indication of the directions for improving this part of defense preparations. In addition, showing the essence of defense training and its role in the defense preparations of the state. The several-year validity period of the implementing act to the Act in the field of training gives the opportunity to make a preliminary assessment of the solutions contained therein

7

Ocena pozamilitarnych przygotowań obronnych w Polsce oraz kierunki ich doskonalenia

Kuliczkowski Marian

Wiedza Obronna

|

2019

|

nr 4

13--28

PL

Sentencją przeprowadzenia przeze mnie oceny pozamilitarnych przygotowań obronnych w Polsce, było powszechnie znane powiedzenie, że dziś nie wystarczy „wiedzieć, że” ani „wiedzieć jak”, ale trzeba „wiedzieć dlaczego”. Uwzględniając charakter problemu, należy pamiętać, że pozamilitarne przygotowania obronne państwa, rozumiane jako „proces realizowany przez wszystkie pozamilitarne podmioty systemu obronnego państwa, obejmujący całokształt przedsięwzięć planistycznych, organizacyjnych i rzeczowo-finansowych, mających na celu przygotowanie sił i środków oraz sposobów (procedur) działania tych podmiotów do zapewnienia przetrwania państwa i jego obywateli w razie wystąpienia zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa i w czasie wojny”, stanowią rozległy interdyscyplinarny obszar poznania. Przyjęte zatem musiały być przez autora pewne ograniczenia nawiązujące do tytułu rozdziału, co w konsekwencji doprowadziło do wyboru określonych priorytetów mających na celu określenie mocnych i słabych stron oraz szans i zagrożeń pozamilitarnych przygotowań obronnych w Polsce. Przeprowadzone analizy w przedmiotowym zakresie umożliwiły na określenie kierunków doskonalenia tych przygotowań ora sformułowanie rekomendacji.

EN

The sentence of my assessment of non-military defense preparations in Poland was the well-known saying that today it is not enough to "know that" or "know how", but you need to "know why". Considering the nature of the problem, it should be remembered that non-military state defense preparations, understood as "the process carried out by all non-military entities of the state defense system, covering all planning, organizational and material-financial undertakings aimed at preparing forces and means and methods (procedures) of action these entities to ensure the survival of the state and its citizens in the event of an external security threat and during war, "constitute a vast interdisciplinary area of knowledge. Therefore, the author had to adopt certain restrictions referring to the title of the chapter, which in consequence led to the selection of specific priorities aimed at determining the strengths and weaknesses as well as opportunities and threats of non-military defense preparations in Poland. The analyses carried out in the subject area allowed to determine the directions of improvement of these preparations and to formulate recommendations.

8

Wpływ transportu kolejowego na system obronny państwa

Kalbarczyk M.

TTS Technika Transportu Szynowego

|

2018

|

R. 25, nr 12

18--22

PL

Celem tego artykułu jest ukazanie wiodących czynników, jakie decydują o rozwoju transportu kolejowego w kontekście funkcjonowania współczesnego sytemu obronnego państwa oraz zaprezentowanie wpływu transportu kolejowego na wspomniany system. Cel ten został podyktowany koniecznością poszukiwania wspólnych obszarów zainteresowania dotyczących systemu transportu kolejowego oraz obronności państwa, co być może umożliwi lepsze ich przygotowanie w różnych stanach funkcjonowania państwa.

EN

The purpose of this article is to show the main factors determining the development of rail transport, and their impact on the functioning of the modern defense system of the state and to present the impact of rail transport on the aforementioned system. This objective was caused by the necessity to look for common areas of interest regarding the railway transport system and national defense, which may enable better preparation in various states of the state’s functioning.

9

Wokół zdolności Sił Zbrojnych RP w zakresie współpracy z pozamilitarnymi elementami systemu obronnego ważny jest aspekt realizacji polityki obronnej państwa

Wojciszko M.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

|

2016

|

Nr 3

93--109

PL

W artykule dokonano analizy krajowych rozwiązań prawnych w zakresie bezpieczeństwa i obronności państwa, przyjętych w latach 2013-2014 (w szczególności w ramach reformy Systemu kierowania i dowodzenia w Siłach Zbrojnych RP) w kontekście wpływu ich na poprawę zdolności Sił Zbrojnych RP do współpracy z pozamilitarnymi elementami systemu obronnego państwa w sytuacji zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa. Opracowaniem objęto również zagadnienia dotyczące istoty i zakresu zmian w 2011 r. ustaw o stanach nadzwyczajnych (głównie ustawy z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz o kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom RP). Scharakteryzowano prawno-doktrynalne podstawy współpracy cywilno-wojskowej w zapewnieniu bezpieczeństwa zewnętrznego. Wskazując, iż podstawami dla współpracy są akta prawne (powszechnie obowiązujące i kierowania wewnętrznego), jak również dokumenty o charakterze koncepcyjnym, doktrynalnym, kierunkowym i programowym.

EN

The article analyses domestic legal solutions with regard to security and defence system of a state, adopted in the years 2013-2014, (in particular within the framework of the reform of management and command systems of the Polish Armed Forces) in the context of their impact on improving the capacity of the Polish Armed Forces to cooperate with non-military elements of the state defense system in case of external threats to national security. The article also outlines issues related to the nature and the scope of changes introduced in 2011 in emergency acts ( mainly the Act of 29th August, 2002 on martial law and competence of the Supreme Commander of Armed Forces and the principles of his subordination to the constitutional authorities of the Republic of Poland). Legal and doctrinal principles of civil–military cooperation to provide external security have been characterized in the paper. It has also been pointed out that the basis for cooperation are legal acts ( generally applicable and those of internal management) as well as documents of conceptual, doctrinal, code or program nature.

10

Formalnoprawne uwarunkowania przygotowań obronnych w Polsce, w kontekście zobowiązań sojuszniczych

Kuliczkowski M.

Zeszyty Naukowe AON

|

2015

|

nr 1(98)

5-34

PL

Zapewnienie bezpieczeństwa swoim obywatelom jest jedną z najważniejszych funkcji każdego państwa. We współczesnych czasach bezpieczeństwo narodowe należy rozumieć jako jedną z podstawowych dziedzin funkcjonowania państwa, mającą zapewnić nie tylko możliwości przetrwania, ale przede wszystkim umożliwić rozwój i swobodę realizacji interesów narodowych w konkretnym środowisku bezpieczeństwa, poprzez podejmowanie wyzwań, wykorzystywanie szans, redukowanie ryzyka oraz przeciwdziałanie wszelkiego rodzaju zagrożeniom dla jego interesów. W oparciu o wydarzenia z ostatniej dekady ubiegłego wieku oraz o toczące się obecnie konflikty zbrojne, teza, że znacznie skuteczniej radzimy sobie w sytuacjach, do których jesteśmy przygotowani, niż w tych, które nas zaskakują, wydaje się prawdziwa. Należy mieć świadomość, że zagrożenia i wyzwania XXI wieku są różne od tych, w których wyrośliśmy w czasach zimnej wojny. Polska, działając w złożonym środowisku bezpieczeństwa międzynarodowego, musi pamiętać o budowaniu własnego bezpieczeństwa narodowego. Dla suwerennego i demokratycznego państwa oraz aktywnego podmiotu wielu organizacji międzynarodowych (ONZ, OBWE, NATO, UE), priorytetowym celem jest zapewnienie trwałego bezpieczeństwa narodowego. Uzyskanie przez Polskę w 1999 roku członkostwa w Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego było jednym z najważniejszych wydarzeń w historii III Rzeczypospolitej. Proces integracji ze strukturami polityczno-militarnymi NATO jest długotrwały i wymaga stałego zaangażowania wszystkich struktur oraz instytucji państwa. Udział w kolektywnym tworzeniu siły obronnej państw-członków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego oznacza, zgodnie z art. 3 Traktatu, utrzymywanie i rozwijanie przez państwa członkowskie indywidualnej i zbiorowej zdolności do odparcia zbrojnej napaści. Zobowiązuje to między innymi Polskę do prowadzenia przygotowań obronnych w wymiarze narodowym. Wymaga to przygotowania warunków formalnoprawnych i organizacyjnych do funkcjonowania kraju w sytuacji podwyższania gotowości obronnej państwa, niezbędnych do wykonywania zadań w ramach obrony narodowej realizowanej na jego terytorium, a także na obszarze innych państw – będących członkami Sojuszu. Niniejsze opracowanie stanowi próbę przedstawienia formalnoprawnych uwarunkowań przygotowań obronnych w Polsce, w kontekście zobowiązań sojuszniczych.

EN

Ensuring the safety of citizens is one of the most important functions of each country. In modern times, national security must be understood as one of the basic areas of functioning of a country, designed to ensure not only the survival, but above all allow for the development and the freedom to pursue national interests in a particular security environment by taking challenges, grasping opportunities, reducing risks and preventing all kinds of threats to its interests On the basis of events of the 1990s, and the on-going armed conflict, the thesis that we are doing much better in situations for which we are prepared, than in those that surprise us seems to be true. You should be aware that the risks and challenges in the twenty-first century are different from those in which we grew up during the Cold War. Poland, acting in a complex environment of international security, must remember to build its own national security. For a sovereign and democratic state, and the active subject of many international organisations (UN, OSCE, NATO, EU), the main objective is to ensure sustainable national security. Membership of NATO, which was achieved in 1999, was one of the most important events in the history of the Third Republic. The process of integration with the politico – military NATO structures is long and requires the constant involvement of all structures and institutions of the state. Participation in the creation of collective forces of the countries - members of NATO =- means, in accordance with Art. 3 of the Treaty, Member States maintaining and developing individual and collective capacity to resist armed attack. This requires, inter alia, Poland to conduct defensive preparations on a national scale. This requires the preparation and formal - legal terms and organisational solutions for the functioning of the country in a situation of increasing state defence readiness necessary to perform the tasks of national defence on its territory, as well as on the territory of other countries who are members of the Alliance. This study is an attempt to present the formal and legal conditions of defence preparations in Poland, in the context of alliance commitments.

11

Współpraca cywilno-wojskowa w sytuacjach szczególnego zagrożenia państwa

Wojciszko M.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2014

|

Nr 1

76--93

PL

Prezentowane opracowanie dotyczy relacji cywilno-wojskowych w sytuacjach szczególnego zagrożenia bezpieczeństwa państwa, w tym zagrożeń uzasadniających wprowadzenie stanu kwalifikowanego. W artykule zawarto ocenę aktów prawnych regulujących funkcjonowanie państwa w czasie stanu nadzwyczajnego, ze szczególnym uwzględnieniem zapisów mogących stanowić podstawę dla podejmowania wspólnych działań przez podmioty cywilne i wojskowe. Problematyka stanów nadzwyczajnych uregulowana została w konstytucji, ustawach o stanach nadzwyczajnych i rozporządzeniach wykonawczych do ustaw. Zapisy będące podstawą dla współpracy cywilno-wojskowej stanowią jedynie małą częścią przytoczonych aktów prawnych, nie stanowią zasadniczego przedmiotu regulacji. Natomiast podstawowe zasady i reguły współpracy cywilno-wojskowej określone zostały w dokumentach doktrynalnych Sił Zbrojnych, tj. w dokumentach, które obowiązują jednostki organizacyjne Sił Zbrojnych, a w instytucjach i organach administracji publicznej mogą być jedynie wykorzystywane bez nakazu obowiązywania.

EN

This study concerns civil-military relations in the situations in which there is a special threat to the security of the state, including threats justifying the introduction of a certified status. This article provides an assessment of the legal instruments governing the functioning of the country in an emergency state, with particular focus on the provisions that may form the basis for joint action by civil and military operators. The issue of emergency states was regulated in the constitution, in the laws on emergency states and in implementing regulations. The provisions that are the basis for civil-military cooperation are only a small part of the abovementioned legal acts and they do not constitute their essential subject-matter. The basic principles and rules of civil-military cooperation are laid down in the doctrinal documents of the armed forces, i.e. in the documents that apply to units of the armed forces, which can also be applied in the institutions and bodies of public administration, but then they are not legally binding.

12

Przygotowania obronne państwa oraz zarządzanie kryzysowe w systemie bezpieczeństwa narodowego RP : kierunki integracji

Kuliczkowski M.

Zeszyty Naukowe AON

|

2014

|

nr 3(96)

5-44

PL

Wydarzenia z ostatniej dekady ubiegłego wieku oraz toczące się obecnie konflikty zbrojne potwierdzają, że znacznie skuteczniej radzimy sobie w sytuacjach, do których jesteśmy przygotowani, niż w tych, które nas zaskakują. Należy mieć świadomość, że współczesne zagrożenia i wyzwania są różne od tych z czasów zimnej wojny, a granice pomiędzy bezpieczeństwem wewnętrznym i zewnętrznym, policją i wojskiem, zapobieganiem kryzysom oraz ich rozwiązywaniem stają się sztuczne i niewyraźne. Wymienione czynniki wymuszają ewolucję narodowych systemów bezpieczeństwa w kierunku integracji sił i środków wchodzących w skład tych systemów, umożliwiających wykorzystanie komponentów militarnych i cywilnych na każdym poziomie reagowania (międzynarodowym, krajowym, regionalnym i lokalnym) w czasie pokoju, kryzysu i wojny. Zapobieganie i przeciwdziałanie zagrożeniom militarnym i niemilitarnym zarówno zewnętrznym, jak i wewnętrznym realizują w Polsce odpowiednio do tego przygotowane i funkcjonujące systemy: obronny państwa oraz zarządzania kryzysowego, a także systemy wsparcia bezpieczeństwa narodowego2. Bazę wymienionych systemów stanowią organy, siły i środki powołane do działań o charakterze politycznym, ekonomicznym, wojskowym i innym, skierowane na zapewnienie bezpieczeństwa jednostce, społeczeństwu i państwu. Należy podkreślić, że pomimo braku jednolitych rozwiązań prawnych w obszarze bezpieczeństwa narodowego, wymienionym systemom przyświecają wspólne cele, określone w dokumentach strategicznych , a realizowane w ramach systemu bezpieczeństwa narodowego. Jest on ukierunkowany na przeciwdziałanie wszelkim zagrożeniom państwa, a w szczególności politycznym, militarnym, gospodarczym, ekologicznym, kulturowym, informacyjnym oraz społecznym. Sygnały dochodzące od praktyków oraz analiza literatury przedmiotu wskazują, że obecny stan prawny w zakresie przygotowań obronnych państwa oraz zarządzania kryzysowego rodzi wiele problemów wykonawczych związanych przede wszystkim z podejmowaniem stosownych działań przez organy administracji publicznej oraz przedsiębiorców w czasie pokoju, kryzysu oraz wojny. Treści zawarte w niniejszym artykule stanowią próbę analizy funkcjonowania obu wymienionych obszarów przygotowań państwa w systemie bezpieczeństwa narodowego RP, w aspekcie ich integracji. Przedstawione w artykule propozycje zmian prawnych i organizacyjnych w przedmiotowym zakresie mają istotne znaczenie przede wszystkim dla szczebla terenowego (województw, powiatów i gmin), ponieważ upraszczają i podnoszą efektywność ich działania w czasie pokoju, kryzysu oraz wojny. Mogą one zostać wprowadzone w ramach istniejącego porządku konstytucyjnego, ale proces integracji będzie wymagał zmiany szeregu aktów prawnych, z ustawami włącznie. Autor ma świadomość, że zaprezentowane w artykule treści nie wyczerpują w całości zagadnień związanych z integracją przygotowań obronnych państwa oraz zarządzania kryzysowego, a stanowią przyczynek do dyskusji oraz badań w przedmiotowym zakresie.

EN

Based on the events of the last decade of the previous century and the ongoing armed conflicts, it is true to say that people manage situations which they are prepared for much more effectively than ones that constitute a surprise for them. One should be aware that contemporary threats and challenges are different from those of the Cold War period, and the boundary between internal and external security, the police and army, crisis prevention and crisis response is becoming artificial and vague. These factors force the evolution of national security systems consisting in the integration of powers and measures included in these systems, which enable the usage of military and civilian components at every stage of crisis response (international, national, regional and local) in times of peace, crisis and war. Preventing and counteracting military and non-military threats, both external and internal, is performed in Poland by appropriately prepared and functioning systems: the state defence system and the crisis management system, as well as the national security support systems . The basis for these systems is constituted by the bodies, powers and measures appointed to fulfil tasks of a political, economic and military character aimed at ensuring security for individuals, society and the state. It needs to be emphasised that, despite the lack of legal solutions in the field of national security, the above mentioned systems share common goals defined in strategic documents , which are achieved within the national security system. This system aims at counteracting any threats to the state, in particular, political, military, economic, ecological, cultural, information and social ones. The signals given by practitioners, as well as the analysis of reference literature, indicate that the current legal situation in the field of state defence preparations and the crisis management system generate multiple executive problems connected, above all, with the undertaking of appropriate actions by public administration bodies and entrepreneurs in times of peace, crisis and war. This article aims to analyse the functioning of both these fields of state preparations in the national security system of the Republic of Poland, from the point of view of their integration. The legal and organisational changes proposed in this article in the objective scope are of significant importance, above all, for the territorial level (province [województwo], district [powiat] and commune [gmina]), as they simplify and increase the effectiveness of their activity in times of peace, crisis and war. They may be introduced within the framework of the existing constitutional order; however, the integration process will require amending multiple legal documents, including acts. The author is aware that the article does not cover the entirety of issues connected with the integration of state defence preparations and crisis management, and constitutes a contribution to further discussion and research in this respect.

13

Uwarunkowania dowodzenia lotnictwem : aspekt narodowy

Załęski K.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Sił Powietrznych

|

2013

|

Nr 1

165--179

PL

Artykuł obejmuje problemy dowodzenia siłami powietrznymi we współczesnych operacjach, wskazując na wybrane problemy reformy systemu dowodzenia siłami zbrojnymi i ich potencjalnie negatywne oddziaływanie na uwarunkowania i zasady użycia sił powietrznych w systemie obronnym państwa. Autor, bazując na osobistych doświadczeniach, prowadzonych badaniach oraz wnioskach z przeprowadzonego seminarium na ten temat, wskazuje na problemy i niedostatki istniejącego systemu dowodzenia sił powietrznych, wskazując także na możliwości poprawy efektywności tego systemu.

EN

The article covers problems of air force commanding in modern operations, pointing to some problems of air force command system reforms and their potentially negative impact on the conditions and rules of air force employment in national defence system The author, basing on personal experience, conducted researches and conclusions on the performed seminar on that subject, points out couple of problems and shortcomings of the existing air force command system, showing also the possibilities of improving the efficiency of this system.

14

Pozycja ustrojowa wybranych organów państwa w kontekście realizacji przez nie zadań w obszarze obronności

Wojciszko M.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2012

|

Nr 1

6-27

PL

Niniejszy artykuł przedstawia problematykę dotyczącą pozycji ustrojowej wybranych organów państwa (określoną głównie w Konstytucji RP z 1997 r., ale również w aktach prawnych niższego rzędu) w kontekście wykonywania przez te organy zadań w obszarze przygotowań obronnych w czasie pokoju, jak również funkcjonowania ich w sytuacji zewnętrznego zagrożenia bezpieczeństwa państwa i w czasie wojny. Pozycja ustrojowa, w szczególności naczelnych organów państwa, jak również relacje między nimi oraz sprawowane funkcje w obszarze bezpieczeństwa i obronności państwa wynikają w dużej mierze z systemu rządów przyjętego w państwie. W świetle powyższego, niniejszy materiał stanowi podstawę do określenia, czy obecnie przyjęte rozwiązania prawnoustrojowe stwarzają właściwe warunki dla sprawnego funkcjonowania naczelnych organów państwa w sytuacji szczególnego zagrożenia.

EN

The purpose of this study was to investigate the position of certain state bodies/authorities (as defined by the Constitution and other legal acts)in the area of defence preparation in peace, emergency and war time. The position of the state bodies in this area is determined by the adopted system of governance. The study focused on examining whether the adopted constitutional regime creates the appropriate and adequate conditions for the functioning and operating of the state bodies/authorities in the case of emergency.

15

Logistyczny wymiar systemu obronnego państwa

Kurek S. T.

Zeszyty Naukowe AON

|

2011

|

nr 3(84)

167-179

EN

As an attempt to systematize and spread the knowledge combining safety economics and logistics, the author of the article comprehensively presents the essence of defence logistics, its model, tasks and role within national defence system. This specific, partly forgotten, nevertheless extremely important element of economic bases of national defence has been described by: presenting the definition of the defence logistics and describing its profile; describing the location of the defence logistics within the defence system together with specification of its main goals and tasks, as well as analyzing the correlation between defence logistics, defence system and national economy system. Due to the extent of the study, the approached topics could not be described in detail, but forms only an outline of a very wide spectrum of problems within the area of the supply chain management, necessary to perform defence tasks in all positions of functioning of the state.

16

Budżet obronny państwa

Teska J.

Logistyka

|

2011

|

nr 5

PL

Budżet państwa jest pochodną realizowanej przez sprawujących władzę polityki gospodarczej, społecznej, zagranicznej ale i obronnej. Budżet obronny państwa natomiast jest wyrazem kompromisowego godzenia finansowania potrzeby bezpieczeństwa, a szczególnie bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, z innymi potrzebami publicznymi, zarówno sensu stricte jak i sensu largo. W artykule przedstawiono miejsce potrzeby bezpieczeństwa w polityce państwa poprzez pryzmat budżetu obronnego. Jednocześnie dodatkowym celem artykułu jest rozwianie wątpliwości i jednoznaczne rozróżnienie często stosowanych zamiennie w literaturze pojęć budżet obronny i budżet wojskowy. Artykuł ponadto prezentuje rozkład finansowania potrzeby bezpieczeństwa zewnętrznego państwa, z uwzględnieniem finansowania wydatków wojskowych na przestrzeni ostatnich lat, przy czym prezentowane informacje dotyczą wydatków rzeczywistych, a nie definiowanych na etapie planowania budżetowego.

EN

The state budget is derived from realized by those in power for economic, social, but foreign and defense policy. Defense budget while the state is an expression of a compromise to reconcile the need for security funding, especially external security of the country with other public needs, both in the strict sense and broad sense. The article presents a place of safety needs in state policy through the prism of the defense budget. Simultaneously, an additional goal of this article is to dispel doubts and clear distinction is often used interchangeably in the literature and concepts of defense budget military budget. Article also presents the distribution of funding for the external security of the country with regard to the financing of military spending in recent years, and presented information on actual expenditure, not defined at the stage of budget planning.

17

Narodowe siły rezerwowe nowym wyzwaniem dla Sił Zbrojnych RP

Bartkowiak R.

Zeszyty Naukowe AON

|

2010

|

nr 1(78)

262-280

EN

The article features the genesis and evolution of the National Reserve Forces’ (NRF) concept, shows the directions and constraints that decide on the final concept of voluntary reserve service. Three concepts of NRF functioning in the professional army conditions are presented. Like in other allied countries, Polish Armed Forces started creating the National Reserve Forces. Their first variant of functioning was presented in a strategic defence review, the second one in the “Kalina” project, and the third one, which was adopted in the law on common obligation of Poland’s defence. The first two concepts had a great importance on the final shape and structure of NRF included in the law on common obligation of Poland’s defence. The author, analysing the NRF concepts, points at the lack of precise and clear rules of NRF functioning. He also shows how the process of NRF implementation and functioning in the Polish Armed Forces should take place. He presents the key problems o f NRF functioning such as legal bases, motivation system for reserve soldiers and employers and, finally, proper organisational structures responsible for the whole of this form of service functioning in reserve.

18

Diagnoza i kierunki poprawy polskiej gospodarki obronnej

Górski P., Juszczyk M., Płaczek J.

Zeszyty Naukowe AON

|

2007

|

nr 2(67)A

21-34

EN

In this article, the current condition of the defensive economy in Poland was elaborated. It was pointed out that there is a need for an innovative approach to it in our country. At the beginning, the concept of the defensive economy was identified. In the second issue the authors focused their attention on the modern redefinition of the views on state security and threats. However in the third issue an opinion about the current condition of the defensive economy in our country was expressed. The last point is an attempt at outlining the possibilities of improvement of examined phenomenon through using innovativeness and creativeness.

19

System obronny państwa

Cieśla M.

Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki

|

2004

|

Nr 1

5--17

PL

W artykule autor stara się przybliżyć system obrony państwa, pokazując i charakteryzując poszczególne jego elementy, ze szczególnym uwzględnieniem układu niemilitamego jako elementu wspierającego układ militarny, a jednocześnie układu którego zadaniem jest udzielanie pomocy ludności cywilnej w okresie zagrożenia wojennego i wojny.

20

System obronny państwa : mit i rzeczywistość

Kasprzewski A.

Zeszyty Naukowe AON

|

2001

|

nr 2(43)

277-300