Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Heritage, concrete and symbolism in Carlo Scarpa’s architecture

Ros Campos Andres, Verdejo Gimeno Pedro, Twardowski Mariusz

Wiadomości Konserwatorskie

|

2021

|

Nr 68S

35--44

EN

In the intervention of architectural heritage since the second half of the twentieth century, the need for coexistence between historical or traditional materials, with those derived from the latest architectural movements, has been experienced. This is the case of concrete, the material par excellence of the Modern Movement and which has come to acquire its own prominence from the hand of architects such as Le Corbusier or Scarpa. The latter explored the expressive possibilities of the material, drawing inspiration from ancestral customs and trying different solutions in its composition, which made Scarpa an original innovator. The result was the use of matter as a means of transmitting meanings in its architecture, where concrete is the protagonist of this action and in which any current intervention must be subject to the maximum respect for this lexicon. This text aims to reflect on the symbolism and interpretation of the use of concrete in Scarpa’s work.

PL

W interwencyjnych pracach konserwatorskich w obrębie dziedzictwa architektury podejmowanych od drugiej połowy XX wieku dostrzegano potrzebę współistnienia materiałów historycznych czy tradycyjnych z wywodzącymi się z najnowszych nurtów architektonicznych. Tak jest w przypadku betonu, materiału par excellence Ruchu Nowoczesnego, który zyskał na znaczeniu w rękach takich architektów jak Le Corbusier czy Carlo Scarpa. Ten ostatni, badając różnorodne rozwiązania składu masy betonu, dodatków i technik szalunkowych, eksplorował ekspresyjne możliwości materiału, czerpiąc inspirację z pradawnych zwyczajów i próbując różnych rozwiązań w jego kompozycji, co uczyniło z niego oryginalnego innowatora. Efektem jest wykorzystanie tego materiału w jego architekturze jako środka przekazu znaczeń i szacunku dla każdej bieżącej realizacji artystycznej. Artykuł ma na celu refleksję nad symboliką i interpretacją użycia betonu w twórczości Scarpy.

2

Symbolism of the renaissance sculpture: Aedicule of Sholts-Volfovych townhouse in Lviv

Linda Svitlana

Builder

|

2021

|

R.25, nr 12

23--25

EN

The specific conditions of architectural development in Lviv promoted the expansion of the Renaissance traditions in the architecture in the XVI century. The local traditions considerably influenced the classical forms as well as techniques suggested by the Italian architects. As a result, the architecture of Lviv had taken the peculiar features that reflected the character of an indigenous revival. A significant feature of a Renaissance townhouse in Lviv lies in its abundant decoration. Sculptural décor is of special interest, as it was created according to the symbolic ideas and was filled with the philosophic content. The façade of Sholts-Volfovych apartment house situated in 23, Rynok Square in Lviv deserves special attention. The abundant exterior design includes the composition «Epiphany», located in the aedicule of the second floor. Using the principle of hermeneutics the article presents the author’s interpretation of a symbolic meaning of this sculptural composition, based on the Gospel texts and is connected with the Renaissance meditations about a human place in the world and his/her relationship with God.

PL

Specyficzne warunki rozwoju Lwowa przyczyniły się do upowszechnienia się tradycji renesansowych w architekturze w XVI wieku. Na klasyczne formy i techniki wniesione przez włoskich architektów znaczący wpływ miały tradycje lokalne. W efekcie architektura Lwowa nabrała specyficznych cech, które przesądziły o charakterze miejscowego odrodzenia. Ważną cechą renesansowej kamienicy we Lwowie była jej bogata dekoracja. Szczególnie interesujący był wystrój rzeźbiarski, który podlegał nie tylko estetycznym, ale także symbolicznym ideom oraz był wypełniony treścią filozoficzną. Na szczególną uwagę zasługuje fasada kamienicy Szolc-Wolfowicza, znajdującej się przy placu Rynek 23. Wśród bogatego wystroju jest kompozycja „Chrzest”, umieszczona w aedicule na poziomie drugiego piętra. W niniejszym artykule na podstawie analizy hermeneutycznej została przedstawiona autorska interpretacja symbolicznego znaczenia kompozycji rzeźbiarskiej opartej na tekstach ewangelicznych. Całość jest ściśle powiązana z rozważaniami renesansu o miejscu człowieka w świecie i jego relacjach z Bogiem.

3

U korzeni polskiej geoturystyki. Przewodnik po Islandii Daniela Vettera (1592–1669)

Skoczylas J.

Przegląd Geologiczny

|

2018

|

Vol. 66, nr 4

235--239

EN

Daniel Vetter (1592-1669), Czech in origin, was a resident of Leszno 1632-1656. In 1638, he published there a work in Polish titled "Iceland or Short describing the Islandyji island” which is the pioneering characteristics of social relations and nature of this secret island. However, the descriptions of the morphology, hydrography and geothermal conditions it is possible to find the first signs of geotourism of Iceland. The paper puts emphasis on Vetter's remarks and observations concerning geological features. It pays special attention to the mountain and upland morphology of the island, to volcanoes, thermal water geysers and other aspects of the complicated hydrographic network. Enthusing about the stone landscape of Iceland, Vetter inspired the author to deliberations upon the role and the meaning of the symbolism ofstone in the life, beliefs and the magic of Icelanders.

4

Materiał budowlany jako cecha przestrzeni miasta i świadectwo epoki na przykładzie Łodzi

Sierecka-Nowakowska B., Nowakowski R.

Materiały Budowlane

|

2018

|

nr 9

93--95

PL

Artykuł dotyczy znaczenia materiału budowlanego, jakim jest np. cegła, w przestrzeni krajobrazowej miasta. Łódź jako miasto przemysłowe jest ewenementem w skali światowej. Ilość i skala założeń fabrycznych dominuje w strukturze miasta. Podkreślić należy, że w przeważającym stopniu fabryki łódzkie budowano z czerwonej cegły. W ten sposób cegła stała się identyfikowalnym znakiem miejsca.

EN

The article concerns the importance of building material, such as brick, in the landscape of the city. Łódź as an industrial city is a phenomenon on a global scale. As a nineteenth century city created from scratch and developed especially for textile industry. The number and scale of factory complexes dominates in the city structure. It should be emphasized that, to a large extent, the Łódź factories were built of red bricks. In this way, the brick became an identifiable sign of the place.

5

Neogotycki eklektyzm w architekturze ruchu Arts & Crafts

Tołłoczko Z., Tołłoczko T.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2017

|

Nr 51

53--71

PL

W przypadku kontynentalnej secesji (Art Nouveau) w teorii i częściowo w praktyce ta nowa architektura miała za zadanie i cel separację, nierzadko radykalną, oddzielenie się od tradycji klasycystycznej i historyzującej mającej naśladować kierunki dawne. Natomiast brytyjska odmiana Art Nouveau poszukując nowych rozwiązań częściowo kontynuowała dziedzictwo przeszłości, a szczególnie tej wywodzącej się z mediewalnych korzeni, które ożywione zostały kolejno przez styl wiktoriański. Kiedy ten ostatni przeżywał czas wyczerpania twórczych i artystycznych mocy, osobliwie za sprawą industrializacji i masowego powielania wzorców estetycznych, pojawił się ruch Arts & Crafts. Esej niniejszy poświęcony został wyłącznie architekturze stworzonej w łonie tego ruchu. Jednakże architektura Arts & Crafts nie była konsekwentną opozycją wobec Art Nouveau. Starano się zachować fundamenty brytyjskiego patrymonium kultury architektonicznej implantując weń nowoczesne rozwiązania, antycypując nieraz osiągnięcia architektów pierwszej połowy XX wieku. Pozostając wiernymi duchowi, szczególnie angielskiego gotycyzmu, współtwórcy budownictwa w manierze Arts & Crafts zmodernizowali niejako dawny angielski rewiwalizm gotycki, tworzyli zupełnie nowe wartości artystyczne i estetyczne, nowe rozwiązania techniczne i urbanistyczne.

EN

In the case of continental Secession (Art Nouveau) in theory and partially in practice the new architecture was meant to separate itself, often radically, from the classicist and historicist tradition which was to imitate previous currents. However, the British version of Art Nouveau, searching for new solutions, partially continued the heritage of the past, particularly that with medieval roots which were subsequently revived by the Victorian style. When the latter suffered a period of depletion of its creative and artistic power, because of industrialisation and mass copying of aesthetic designs, there appeared the Arts & Crafts movement. This essay is devoted solely to architecture created within that movement. However, Arts & Crafts architecture was not in consistent opposition to Art Nouveau. They tried to preserve the foundations of the British patrimony of architectonic culture by implanting into it modern solutions, often anticipating achievements of architects from the fi rst half of the 20th century. While remaining faithful to the spirit of, especially, English Gothicism, co-creators of buildings in the Arts & Crafts manner modernised, so to speak, the former English Gothic revivalism, and created entirely new artistic and aesthetic values, new technological and urban-planning solutions.

6

Światło i jego antynomie jako narzędzie narracyjne w architekturze

Petelenz M., Barnaś K.

Środowisko Mieszkaniowe

|

2017

|

nr 18

58--66

PL

Mgła i półmrok budzą wyoraźnię pisał Juhani Pallasmaa. XX i XXI wiek to czas postępującego zanieczyszczenia świetlnego. Ciemność obserwowana w naturze jest dziś stanem w mieście niespotykanym. Jednocześnie rozwijają się działania twórcze konstytuujące się poprzez świetlne eksperymenty. Ograniczenie światła pełni dziś rolę intencjonalnie stosowanego zabiegu formalnego stanowiącego o narracji znaczeniowej dzieła. Architektura eksploatuje zarówno światło jak i mrok, a interpretacji każdej z tych kategorii można dokonać przez odniesienie do jej przeciwieństwa. Autorka bada zastosowanie ciemności i półmroku w architekturze, a także symbolikę światła i cienia, zarówno jako środków sobie przeciwstawnych, jak i tworzących wspólnie pełnię kompozycji.

EN

Juhani Pallasmaa wrote that the mist and twilight stimulate the imagination. The XX and XXI century is a time of constantly increasing light pollution. The darkness that is observed in nature is currently a state that cannot be encountered in the city. At the same time, creative activities that constitute themselves through experiments in lighting are being developed. The limiting of light currently fulfils the role of an intentionally used formal measure that defines the narration of the sense of a work. Architecture exploits both light and darkness, and the interpretation of both of these categories can be performed through referring to their opposite. The author analyses the use of total and partial darkness in architecture, as well as the symbolism of light and shadow, both as opposing measures, as well as those that mutually shape the fullness of a composition.

7

Piękno i technika we współczesnej architekturze sakralnej

Trębacz P. P.

Architecturae et Artibus

|

2016

|

Vol. 8, no. 3

173--180

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na rolę technicznych komponentów obiektów sakralnych w kreowaniu wartości i kryteriów aksjologicznych, w szczególności na udział nowatorskich osiągnięć w podążaniu ku pięknu i prawdzie. Posługując się myślą Arthura Schopenhauera, iż „źródłem rozkoszy estetycznej jest poznanie idei dzieła”, zaś owa rozkosz zależy od intensywności przekazywania idei oraz tego, czy „idee gatunku wyraża w sposób czysty”, rozważane są kategorie piękna i prawdy wyrażone poprzez użycie odpowiednich materiałów, wyszukanych elementów i detali konstrukcyjnych, wysmakowanych form odwołujących się do utrwalonych archetypów budownictwa sakralnego. Przeprowadzono pilotażowe rozpoznanie wśród zrealizowanych obiektów (świątynie, kaplice, obiekty sepulkralne z obszaru Europy, Azji i Ameryki), które zyskały uznanie wśród odbiorców (wiernych i architektów). Poddane analizie obiekty poświadczają, że architektura sakralna początku XXI wieku wykorzystuje nowe, dostępne rozwiązania techniczne i przynosi wiele trafionych estetycznie kreacji kompozycyjnych. Jednocześnie stara się przekazywać idee akceptowane przez odbiorców. Elementy techniczne wspierają semantyczne zamysły autorów, czyli to, co tkwi w warstwie głębokich idei – znaku i symbolu, zakorzenionych w tradycji wyznawców danej religii i utrwalonych transcendentaliów (dobra – prawdy – piękna). Użyte w dzisiejszych obiektach sakralnych środki warsztatowe, techniczne i wyrazowe są obecne w różnych nurtach współczesnej architektury (od historyzmu, przez neomodernizm, do architektury ekologicznej, organicznej i wernakularnej). Współczesna architektura sakralna to zatem jedność w różnorodności.

EN

This article aims to highlight the role of the technical components of the sacred objects in the creation of values and axiological criteria; in particular, the share of innovative achievements in following to the beauty and truth. Using the thought of Arthur Schopenhauer, that the „source of the aesthetic pleasure is to understand the idea of work”, while this pleasure depends on the intensity of communicating ideas and whether „the ideas of the species are expressed in a pure way”, there are considered categories of beauty and truth expressed through the use of appropriate materials, sophisticated features and construction details and refined forms referring to established archetypes of sacral architecture. There was conducted a trial research among realized objects (temples, churches, sepulchral chapels from Europe, Asia and America) which gained recognition among recipients (catholic and architects). Analyzed object certify that the sacral architecture of the early 21st century uses new technical solutions and brings many aesthetically matching creations. Simultaneously, it tries to transfer ideas accepted by the public. Technical elements support the semantic intentions of the authors; which is what is in the deep layer of the idea - a sign and symbol, rooted in the tradition of the followers of a particular religion and established transcendentals (good - the truth - beauty). Workshop, technical and expressive means, which are used in todays sacred objects, are present in various currents of contemporary architecture (from historicism, the neo-modernism to even ecological architecture, organic and vernacular). Contemporary sacral architecture is therefore a unity in diversity.

8

Games of architecture in the recent past

Kozłowski D.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 8-A

97--102

EN

Architectural design takes place in a certain cultural space. If the space is not expressive enough for the artist, observer or passer-by, architects create their individual worlds where original artworks shaping space appear. And the audience accepts it with understanding.

PL

Projektowanie architektoniczne odbywa się w pewnej przestrzeni kulturowej. Jeśli nie jest to obszar dostatecznie wyrazisty dla twórcy, obserwatora lub przechodnia, architekci tworzą osobiste światy, w których jawią się oryginalne dzieła sztuki kształtowania przestrzeni. A widzowie przyjmują je ze zrozumieniem.

9

Symbolika średniowiecznych ogrodów przyklasztornych i ich roślinność

Pudelska Krystyna, Mirosław Anna

Teka Komisji Architektury, Urbanistyki i Studiów Krajobrazowych

|

2013

|

T. 9, nr 2

49--56

PL

Średniowieczne klasztory były miejscem, w którym mnisi dzięki modlitwom i kontemplacji mogli zbliżyć się do Boga. Symbolika związana z wiarą wypełniała nie tylko kościół, ale i towarzyszące im ogrody. O raju utraconym przypominały zakonnikom sady, zielniki, ogrody uprawowe oraz wirydarz, który swoją wymową najpełniej oddawał ducha epoki. W pracy wykorzystano piśmiennictwo dotyczące bogatej symboliki roślin. Ich barwa i kształt odnosiły się do wielu znaczeń. Białe lilie nierozerwalnie kojarzone były z czystością i dziewictwem Maryi, cierpienie symbolizowały czerwone maki i męczennica błękitna, a róża stała się symbolem wielkiej miłości Boga do ludzi. Rośliny w średniowiecznych założeniach klasztornych służyły zatem nie tylko do zaspokajania doczesnych potrzeb mnichów ale stanowiły pomost łączący sacrum z profanum.

EN

Medieval monastery was a place where monks by prayer and contemplation were able to get closer to the God. Symbols related to faith filled not only the church but also the surrounding gardens. The monks were reminded about lost paradise by orchards, herbal gardens, vegetable garden sand in particular by cloister, which gave the most accurate image of the age. Each of them was filled with various plants. Their color and shape relate to a number of meanings. White lilies were inseparably associated with purity and virginity of Mary, the suffering was symbolized by red poppies and the blue passion flower, and a rose became a symbol of the God’s love for people. Therefore plants in medieval monasteries can be calleda bridge between the sacrum and profanum.

10

Rola rzeźby w architekturze nowożytnych założeń pałacowo-parkowych na przykładzie Białegostoku i Radzynia Podlaskiego

Dziubecki T.

Kwartalnik Architektury i Urbanistyki

|

2013

|

T. 58, z. 1

124--143

PL

Badania nad nowożytną architekturą pałacową w Polsce wymagają uwzględniania wielu czynników składających się na rozumienie jej formy i znaczenia. Niemałą rolę odgrywa rzeźba. Wobec wielu zniszczeń dziejowych, jakim ulegało wyposażenie i dekoracja rezydencji magnackich w Polsce, szczególnej uwagi wymagają dzieła sztuki rzeźbiarskiej należące do najwybitniejszych przykładów osiemnastowiecznej architektury pałacowej w Polsce – założeń pałacowych w Białymstoku i Radzyniu Podlaskim. Rozległe analizy ikonograficzne pozwoliły uchwycić symboliczne funkcje rzeźb tych założeń, określając wielowarstwową warstwę znaczeń architektury rezydencji magnackich w odniesieniu do kultury epoki saskiej.

EN

Research on the history of the architecture of palaces in Poland of the 18th c. requires analysis of various factors which determine their form and meaning. Because of historical loses happened during centuries, it is highly recomendable to turn attention of scholars to the remaing genuine sculptures in the palaces of Białystok and Radzyń Podlaski. The extensive research based on iconographical method enabled to describe the important role of the sculpture, which created their symbolism using cultural codes of the epoch, based on ancient mythology, crucial for the multilevel meaning of each of the residences.

11

Symbolika i tradycja a prawne uwarunkowania projektowania cmentarzy

Łakomy K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 2-A

339--345

PL

Nekropolie, jako obszary przeznaczone do grzebania zmarłych, od czasów najdawniejszych wyrażały ład i porządek przestrzeni, stanowiły wyraz wierzeń, kultury epoki, w której powstawały. Obiekty te, nasycone wielowątkową symboliką, stanowiły miejsca kultu i zadumy, czemu służyć miała zarówno organizacja ich obszaru, jak i formy rzeźbiarskie nagrobków oraz dobór towarzyszącej zieleni. We współczesnych cmentarzach widoczny jest brak nawiązań do dawnych tradycji i symboliki, co powoduje ich ubożenie zarówno pod względem treściowym, jak i estetycznym. Akty prawne, regulujące normatywy projektowe, nie stanowią odpowiedzi na problem dzisiejszych cmentarzy, których kreacja projektowa podyktowana jest zazwyczaj uwarunkowaniami ekonomicznymi i lokalizacyjnymi.

EN

Necropolis, as areas for burying the dead, from the oldest time they expressed order and tidiness of space, they presented word of belief and cultures of each epochs. These objects, saturates with multilayer symbolic, were the places of cult and musings, which was a result of area organization, as well as forms of sculptor’s tombstones and selection green accompany. In modern cemeteries there is a visible lack of old tradition and symbolism, that causes their essence and esthetic poorness. Legal acts adjusting project norms, they do not present answers on problem of modern cemetery, which spatial creation is dictated to economic and locational conditions.

12

Rozważania nad grobem architektury - detal i jego funkcja we współczesnej architekturze nekropolii na przykładzie Künstlerfriedhof Friedenau w Berlinie

Mazurkiewicz K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/2

394--399

PL

W czasach rozwiniętej wiedzy na temat symboli a niskiego odsetka osób piśmiennych detal w sztuce nagrobnej identyfikował osoby, zawody, pozycję społeczną. Z biegiem czasu zatracał swój symboliczny charakter na rzecz estetyki. Współcześnie zabytkowe cmentarze poszczycić się mogą architekturą nagrobną z detalem zarówno estetycznym jak i symbolicznym. Powszechne cmentarze zdominowane są przez katalogowe nagrobki, gdzie detal zredukowany został do form karykaturalnych.

EN

In times of a developed knowledge of the symbols of a low percentage of people literate in the art of gravestone detail identify the person, profession, social position. Over time, its lost its symbolic nature for aesthetics. Today, historic cemeteries can boast of mortuary architecture of the detail of both the aesthetic and symbolic. Widespread cemeteries are dominated by the directory where the tombs of detail has been reduced to the form of caricature.

13

Rola współczesnego detalu w kreacji formy architektonicznej

Dąbrowska-Milewska G.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 5-A/1

86--97

PL

W architekturze współczesnej detal jest częścią dzieła. Jako element struktury budowlanej bierze udział w kształtowaniu formy przestrzennej budynku. Będąc elementem fasady, traktowanej coraz częściej jako skóra budynku, decyduje o jej wyrazie plastycznym: artykulacji, ornamentyce, fakturze, kolorystyce. Zawsze jest spójny z przyjętą konwencją estetyczną. Detal może także pełnić rolę przekazu symbolicznego.

EN

In the contemporary architecture detail is part of the work. As part of the building structure participates in shaping the spatial form of the building. As part of the facade, treated increasingly as the skin of the building, decide on its artistic expression: articulation, ornamentation, texture, color. It is always coherent with aesthetic convention. Detail can also be used as symbolic communication.

14

Wpływ oryginalnej symboliki polichromowanej rzeźby drewnianej "Chrystus Ukrzyżowany na Palmie" z kościoła oo. Dominikanów w Lublinie na kreację estetyczną procesu konserwatorskiego

Kucia N.

Wiadomości Konserwatorskie

|

2011

|

Nr 29

97-105

PL

Artykuł został napisany na podstawie pracy magisterskiej pt. "Konserwacja i restauracja rzeźby drewnianej polichromowanej "Chrystus Ukrzyżowany na Palmie", pochodzącej z kościoła oo. Dominikanów w Lublinie, na tle ikonografii przedstawienia" obronionej w 2007 roku pod kierunkiem nieżyjącego już prof. Mariana Paciorka. Przeprowadzone prace konserwatorskie przywróciły pierwotny wygląd tego wyjątkowego przedstawienia. Praca porusza zagadnienie ikonografii tak rzadkiego barokowego krucyfiksu oraz wnikliwie analizuje pochodzenie obiektu. W artykule pokrótce omówiono typologię i ikonografię przedstawienia, odnalezione bliskie analogie oraz problem zakresu aranżacji konserwatorskiej obiektu powracającego do kultu.

EN

The article was written on the basis of an M.A. thesis entitled: "Conservation and restoration of the polychrome wooden sculpture "Christ Crucified on the Palm", from the Dominican church in Lublin, on the background of the iconography of the representation" defended in 2007 under the supervision of the late professor Marian Paciorek. Conducted conservation work restored this unique representation to its original appearance. The study discusses the issue of iconography of this rare Baroque crucifix and thoroughly analyses the origins of the object. The article briefly describes the typology and iconography of the rendering, close analogies that have been found and the problem of the extent of conservation arrangement in an object meant to serve cult purposes again.

15

Genius loci, jako potencjalne źródło inspiracji dla kształtowania krajobrazu

Dąbrowska-Budziło Krystyna

Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego

|

2011

|

nr 15

227--235

PL

Genius loci w istotny sposób wpływa na jakość życia społeczności z nim związanej, wzbogaca sferę duchową człowieka, potęguje jego wrażliwość artystyczną, możliwości intelektualne i twórcze. W konsekwencji stanowi potencjalne źródło inspiracji dla kształtowania krajobrazu. Miejsca „obdarzone duchem” pełnią rolę punktów orientacji, według których ludzie biorą przestrzeń w swe posiadanie. Są one wyznacznikiem kultury regionu. Warunkiem zaistnienia tychże miejsc jest niezwykłość, wyrazistość, łatwa identyfikowalność, moc wywoływania bogactwa przeżyć, przesycenie istotnymi treściami, sięgającymi istoty ludzkich potrzeb i odczuć. Fakt istnienia zjawiska zwanego duchem miejsca, obliguje nas do jego zachowania; ocalenia zarówno tego, co współtworzy ową indywidualną, unikalną jakość, jak i całego kontekstu. Jest rzeczą konieczną nie tylko ochrona miejsc obdarzonych szczególną atmosferą, lecz także ich tworzenie.

EN

Genius loci influents on quality of human life, enriches spirituals sphere of man, powers his artistic sensitivity and intellectual and creative possibilities. In consequence, genius loci poses potential source of inspiration for shaping of landscape. The places” blessed with spirit”, are the points of orientation; according these points the people take the space in their possession. There are determinant of region’s culture. Unusualness, expressiveness, easy identification, ability to evoke richness of experience, presence of important essence ‐ there are the condition of existence such a places. The fact of existence phenomenon, called genius loci, obliges us to its preservation; to salvation both this one, what creates individual, unique quality and the whole context. There is necessary think, not only to protect places, blessed with peculiar atmosphere, but create them too.

16

Ogrody pamięci jako "dzieła sztuki ogrodniczej" na przykładzie jednego z najcenniejszych terenów zieleni Szczecina - Cmentarza Centralnego (Część pierwsza)

Dębczak S.

Przestrzeń i Forma

|

2010

|

nr 14

33-44

PL

Nekropolie odgrywają istotna rola w kompleksowym postrzeganiu (planowaniu) miejskich obszarów zieleni i są ściśle powiązane z układem krajobrazowym miasta. Najświetniejsze obiekty cechują się malowniczościa i parkowa scenerią, estetyka i funkcjonalnością w pełni dopasowaną do potrzeb miejsca. Mają charakter dydaktycznych ogrodów botanicznych, a dodatkowo także habitatów różnych gatunków zwierząt.

EN

Necropolis play an important role in the comprehensive perception (planning) of urban greenery and are closely connected with the townscape arrangement. Their finest elements contribute to the general aesthetics and park sceneries, according to the place requirements. They not only have the character of botanic gardens, but provide habitats to numerous plant and animal species.

17

Clairvaux - macierzyste opactwo św. Bernarda

Milecka M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2010

|

R. 107, z. 5-A

103-111

PL

Clairvaux obok Citeaux uznawane jest jako wzorcowe opactwo cysterskie. To tutaj przybył Bernard z Fontaine, aby zagospodarować Vallis Absinthialis, nazwanej tak w odniesieniu do goryczy życia, którą spodziewał się znaleźć w tym miejscu - mniej niż czterdzieści lat później zostawił ją jako jaśniejącą Clara vallis. W ciągu dwudziestu pięciu lat Bernard z Clairvaux zbudował polityczną i religijną stolicę, jednak po jego śmierci opactwo nigdy już nie odzyskało dawnego wpływu. Clairvaux przetrwało rewolucję francuską bez większych zniszczeń. W 1808 r. przekształcono go w więzienie, które istnieje w części klasztoru aż po dzień dzisiejszy. Poznanie Clairvaux - dla nieprzygotowanych do tego osób może być wstrząsające. Czynne więzienie, a w wyłączonych z jego przestrzeni, udostępnionych dla zwiedzających wnętrzach klasztornych, wystawione oryginalne klatki dla ludzi jako przykład "humanitarnych" warunków tworzonych dla więźniów w XIX w., wreszcie zniszczenia tego miejsca determinują jego odbiór, będąc jednocześnie wielką lekcją historii dla odwiedzajacych to miejsce osób.

EN

Clairvaux as is Citeaux is considered one of the model cistercian abbeys. Bernard came there from Fontaine in order to settle in the Valley Absinthialis, the name came from the bitterness of life that Bernard supposed to find in that place - less than fourty years later he left leaving it as bright Clara vallis. After twenty five years Bernard of Clairvaux built considerable political and religious capital, after his death the order never regained its former influence. The French Revolution did not cause any major destructions. In 1808 the monastery was transformed into a prison that still functions in part of the complex. Experiencing Clairvaux for unprepared visitors may be shocking. Active gaol, in visitors-available monastery interiors original human cages are exhibited as an example of "humanitarian" conditions for nineteen century prisoners, finally destruction of the place determine its reception being simultaneously an important history lesson for visitors.

18

Treść krajobrazowej kompozycji - jej warstwa znaczeniowa

Dąbrowska-Budziło K.

Przestrzeń i Forma

|

2009

|

nr 12

431-456

PL

Artykuł dotyczy relacji pomiędzy treścią a formą kompozycji. Autorka skoncentrowała swą uwagę na określeniu źródeł i rodzajów treści, które mogą być zawarte w kompozycji krajobrazowej, takich jak: pojęcia i formy archetypowe, "świat idei" - prądy filozoficzne, literackie, artystyczne, religie i związany z nimi kult zmarłych, władza, doktryna polityczna, ustrój, patriotyzm, poczucie odrębności. Autorka bada ten problem w ujęciu historycznym i współczesnym. Analizuje także wybrane sposoby wyrażania treści.

EN

The article deals with relations between substance and form of composition. The author has focused her attention on the identification of sources and kinds of substance, which can be comprised in landscape composition, such as: an archetype notions and forms, "the world of ideas" - philosophic, literary and artistic currents, religions and connected with them cult of dead, rule, political doctrine and system, patriotism, feeling of separateness. The author examines this problem in historie and contemporary depietion. She also analyses chosen ways of expression of substance.

19

Publiczna przestrzeń ulicy - przekształcenie i ulepszenie tożsamości

Djukic A.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2008

|

R. 105, z. 2-A

139-150

PL

Zmagając się z globalnymi przemianami, miasto z wielowymiarowym tłem modyfikuje istotę swej roli historycznej oraz symboliki. W świecie rozmaitych cywilizacyjnych tendencji, wysokich technologii oraz nieustannie tworzonych sieci konsumenci przestrzeni miejskich muszą dopasowywać swe potrzeby do zunifikowanych ram narzucanych przez globalny postmodernizm głównego nurtu. Celem niniejszego artykułu jest prezentacja teoretycznego i praktycznego wymiaru tego właśnie problemu będącego przedmiotem badań skupionych na typologii oraz możliwościach odnowy miast. Wymiar teoretyczny stanowi część systemu klasyfikacji nowej typologii, opartego na morfologii (odpowiednie: skala, odległość, proporcja, masa, krajobraz, rytmy wizualne, detal architektoniczny oraz materializacja). Wymiar praktyczny polega na tworzeniu podstaw odnowy miast i odbudowy ulic oraz modeli odnowy miast, które można wykorzystywać dla podobnych typów ulic głównych. Temat ten wiąże się jednocześnie z przestrzenną analizą ulic we wzorcu miejskim, znaczeniem współczesnego miasta oraz architekturą zrównoważoną. Badania oparte są na morfologii głównych ulic i placów miast serbskich, jak również na działaniach wewnątrz struktury fizycznej, które odzwierciedlają formę przestrzeni publicznej.

EN

In facing global changes the city and its multidimensional background modify the essence of their historical role and symbolism. Unprepared to respond to different high-tech civilisation trends and unprotected from the strength of the recently established networks, urban space and its consumers are forced to balance between their needs and unified frames imposed by the global post-modern mainstream. Therefore, the purpose of this paper is to present the theoretical and practical dimensions of this problem embedded in research focused on the typology and possibilities of urban renewal. The theoretic dimension is included in the new typology classification system, based on morphology (an appropriate sense of scale, distance, proportion, massing, landscaping, visual rhythms, architectural detailing and materialisation). The practical dimension consists of forming a basis for urban renewal, reconstruction of streets and creating models for urban renewal that can be used for similar types of the main streets. At the same time, the topic is connected with spatial analysis of streets in urban pattern, the sense of the city today and sustainable architecture. The research is based on the morphology of the main streets and squares of towns in Serbia, as well as on activities within the physical structure, which reflect the public space form.