Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Wstępna charakterystyka mineralogiczna czarnych łupków antrakozjowych z obszaru synklinorium śródsudeckiego

Wójcik-Tabol Patrycja, Dąbek Jolanta, Nowak Grzegorz J.

Przegląd Geologiczny

|

2021

|

Vol. 69, nr 6

389--392

EN

Anthracosia Shales within the Pennsylvanian-Lower Permian continental succession from the Intra-Sudetic Synclinorium are lacustrine sediments, represented by black shales intercalated with sandstones/mudstones. Mineral composition of each lithology consists of quartz, feldspar, mica, clay minerals (including kaolinite, the content of which decreases upward the section), and carbonates (calcite and siderite). The section is a continuous record of reduction and rise in terrigenous input. Mineral detritus is least weathered in the uppermost part of the Anthracosia Shales. The sedimentation occurred under dysoxic conditions that were ventilated by bottom currents.

2

O syderytach w pokładach węgla warstw rudzkich w niecce chwałowickiej

Morga R., Nowak J., Brzezinka Ł., Kądziołka-Gaweł M.

Przegląd Górniczy

|

2017

|

T. 73, nr 7

23--32

PL

Celem pracy była charakterystyka petrograficzna syderytów zidentyfikowanych w wiązce pokładów występujących w stropowej części warstw rudzkich we wschodniej części niecki chwałowickiej GZW. Badania przeprowadzono na siedmiu próbkach skał, pobranych z pokładów 408/1, 408/2 i 409/2. Wykonano badania makroskopowe, mikroskopowe w świetle przechodzącym i odbitym, metodą dyfrakcji rentgenowskiej i fluorescencji rentgenowskiej, a także za pomocą spektroskopii Mössbauera i przy użyciu mikroskopu skaningowego. Stwierdzono, że w badanych syderytach można wyróżnić trzy odmiany, różniące się strukturą i składem chemicznym. Odmiany 1 i 2, o strukturze drobnokrystalicznej, zawierają ok. 44-46% FeO. Odmiana 1 odznacza się przy tym zdecydowanie większą zawartością SiO2 i Al2O3, oraz mniejszą zawartością CaO i MgO, w stosunku do odmiany 2. Odmiana 3 to syderyt o strukturze gruzełkowatej (sferolitycznej). Zawiera on ok. 30% FeO, jak również mniej SiO2 i Al2O3, a więcej CaO i MgO, w stosunku do odmian 1 i 2. Szczególną cechą tej skały jest wysoka zawartość P2O5 (1.47%), związana z obecnością apatytu, występującego w przestrzeniach pomiędzy sferolitami.

EN

The aim of the study was to describe the petrographic characteristics of siderites occurring within coal seams of the upper part of the Ruda Beds, in the Eastern part of the Chwałowice Trough, in the Upper Silesian Coal Basin. The investigation was carried out on seven samples, collected from seams no.: 408/1, 408/2 and 409/2. Macroscopic and microscopic, in the transmitted and reflected light, X-ray diffraction, X-ray fluorescence, Mössbauer spectroscopy and scanning microscopy examinations were performed. Three types of siderite, which differ by structure and chemical composition, are distinguished. Types 1 and 2, having fine crystalline structure, contain ca. 44-46% of FeO. Type 1 is characterized by significantly higher content of SiO2 and Al2O3, as well as lower content of CaO and MgO, in comparison to the type 2. Type 3 is a siderite having spherulitic structure. It contains ca. 30% FeO, less SiO2 and Al2O3, and more CaO and MgO, in comparison to types 1 and 2. High content of P2O5 (1.47%), connected with apatite occurrence between spherulites, is a characteristic feature of this rock.

3

Mikrokonkrecje syderytowe w holoceńskich osadach ujścia rzeki Gwadiana w Portugalii : raport wstępny

Wilamowski A., Boski T., Moura D.

Przegląd Geologiczny

|

2013

|

Vol. 61, nr 10

568--575

EN

The authors described micro-scale carbonate concretions occurring at a depth of about 41 m within Holocene sandy sediments filling the Guadiana River paleovalley, representing the transitional fluvial- -estuarine facies. Despite their minute sizes, the micro-concretions show a complex internal structure. Regular distribution of Mg, Mn and Ca can be assigned to a chemical zoning, pointing to precipitation under varying chemical conditions. Based on morphological and chemical peculiarities, four types of concretions can be distinguished. Detrital Fe-Mg-carbonates form nuclei. At first, Mn-rich carbonate precipitated as a coating, which is coherent with the sequence of precipitation of carbonates associated with bacteria-mediated oxidation of organic matter. Subsequently, the main bodies of concretions precipitated as Fe-carbonate (siderite). The last precipitation episode is marked by enrichment in Ca. The XRD patterns show the presence of a mixture of discrete carbonate phases.

4

Czy możliwe jest wykorzystanie karbońskich utworów syderytowych z Lubelskiego Zagłębia Węglowego?

Bazarnik J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2007

|

R. 49, nr 7

5-8

PL

W Kopalni Węgla Kamiennego "Bogdanka" w Lubelskim Zagłębiu Węglowym (LZW), wciąż problemem pozostaje kwestia kompleksowego wykorzystania wszystkich odmian kopalin wydobywanych podczas eksploatacji węgla. Ze względu na ekologię - m.in. ilość składowanych na hałdach odpadów - jest to bardzo istotny w dzisiejszych czasach problem. W skład kopalin eksploatowanych wraz z węglem wchodzą mułowce, iłowce, piaskowce oraz syderyty i tonsteiny. Utwory syderytowe występują w obrębie iłowców, mułowców oraz piaskowców w różnorakiej postaci. Są spotykane w formie przeławiceń, nagromadzeń sferoidalnych (w tym także septarii) oraz spoiwa w skałach okruchowych. Utwory syderytowe występujące na obszarze górniczym KWK "Bogdanka" charakteryzują się bardzo dużym zróżnicowaniem form zalegania, składu mineralnego oraz składu chemicznego. Również ich obecność w skałach spągowych i stropowych obu eksploatowanych pokładów wykazuje duże zróżnicowanie. Z map rozkładu przestrzennego można zaproponować perspektywiczne do wykorzystania syderytów obszary kopalni. Potrzebne i wskazane jest poza tym poszukiwanie możliwych dróg utylizacji tych kopalin. Selektywne składowanie odpadów pogórniczych, poeksploatacjnych i przeróbczych , a także ciągły monitoring własności fizykochemicznych utworów syderytowych może bardzo ułatwić ewentualne wykorzystanie.

EN

The problem of using all variants of associated raw materials which are brought out during the exploitation of coal is still an important issue in a "Bogdanka" Coal Mine in Lublin Coal Basin. It is very important nowadays problem on account of ecology - among others amount of waste stored on slag heaps. Mudstones, claystones, sandstones, siderites and tonsteins occur together with coal in exploited ore. Siderite rocks are appearing in clays, mudstones and sandstones in the different forms. They were described as siderite layers, siderite concretions (in it also septaria) and cement in clastic rocks. Siderite rocks are characterized by very big diversifying forms, mineral and chemical composition. Also their presence in surrounding rocks in both exploited coal seems has big diversifying. On the base of the spatial maps is possible to suggest perspective areas for using siderites. Selective storing waste as well as continuous monitoring of the physical and chemical properties of siderite rocks can be very useful for possible using.

5

New petrological data on carbonate mineralogy in the Middle Jurassic siliciclastic deposits of the Kujawy region (Polish Lowlands)

Maliszewska A.

Kwartalnik Geologiczny

|

1998

|

Vol. 42, nr 4

401-420

EN

Carbonate minerals present in bioclastes, ooids, cements and veinlets of the Middle Jurassic rocks from the Kujawy area have been studied in detail. It has been found that the bioclasts are built of calcite and manganese calcite replaced by ferroan calcite, ankerite and minerals from the siderite group. Chamosite - the primary component of the ooids - is often replaced by siderite and magnesium siderite or ankerite. Cements of sandstones and mudstones are mainly built of ankerite while fillings of the veinlets - of ankerite and ferroan calcite. Widespread cementation with iron, calcium and magnesium carbonates as well as associated metasomatosis of grains and cements are related mainly to activity of salt tectonics.

PL

Przedstawiono wyniki badań minerałów węglanowych występujących w osadach jury środkowej nawierconych głębokimi otworami w osiowej części wału kujawskiego oraz na jego zboczach. Osady te utworzyły się w płytkim morzu epikontynentalnym, którego największy zasięg stwierdzono w keloweju górnym. Utwory aalenu, bajosu i kujawu w osiowej strefie wału kujawskiego, to występujące na przemian warstwy szarych piaskowców oraz ciemnych mułowców, iłowców i heterolitów. Materiał detrytyczny jest tu spojony minerałami ilastymi i krzemionką, cementy węglanowe są nieliczne. Pojawiają się wkładki syderytów ilastych lub piaszczystych. Osady batonu odznaczają się wzrostem zawartości piaskowców ku stropowi profilów, a także wzrostem zawartości bioklastów i cementów węglanowych. Miejscami w batonie górnym pojawiają się wapienie oraz wkładki zlepieńców śródformacyjnych. W keloweju również notowano wapienie. Minerały węglanowe w osadach jury środkowej są składnikami szkieletu ziarnowego i cementów. Budują one bioklasty, wchodzące w skład ooidów, występują w intraklastach, cementach, a także w żyłkach. Zbadano 220 próbek w płytkach cienkich, w większości barwionych płynem Evamy'ego, co pozwoliło wyróżnić kalcyt i kalcyt żelazisty oraz dolomit, dolomit żelazisty i ankeryt. 22 próbki zbadano za pomocą analizy katodoluminescencyjnej w angielskiej aparaturze zamocowanej na stoliku mikroskopu polaryzacyjnego Optiphot 2 . Wykonano również 135 analiz jakościowych i 35 analiz ilościowych w mikroobszarach za pomocą rentgenowskiej mikrosondy energetycznej EDS Link ISIS sprzężonej z elektronowym mikroskopem skaningowym JMS-35 firmy JEOL. twierdzono, że bioklasty najczęściej są złożone z kalcytu czystego i kalcytu Mn. Notuje się też elementy szkieletowe, w których kalcyt został zastąpiony przez kalcyt Fe, ankeryt bądź syderyt. Ooidy pierwotnie złożone z szamozytu uległy miejscami syderytyzacji lub ankerytyzacji. Przemiany te przebiegały we wczesnej diagenezie osadów, gdyż formy zsyderytyzowane są kuliste, natomiast nie przeobrażone ooidy szamozytowe uległy silnemu spłaszczeniu pod wpływem kompakcji. W obrębie cementów najpospolitszy jest ankeryt. Często współwystępuje on z syderytem magnezowym, reprezentowanym przez syderoplesyt. Wraz ze wzrostem zawartości Mg w minerałach szeregu izomorficznego FeCO3-MgCO3 wzrasta wydłużenie romboedrów. Niektóre formy przypominają pistomesyt. Minerał ten został stwierdzony w badaniach porównawczych skał jury środkowej z otworu Mąkowary 1 (niecka szczecińska). W piaskowcach batonu górnego i keloweju częściej pojawia się kalcyt i kalcyt Fe/Mn. W wapieniach notowano kalcyt Mn/Fe, a także syderyt. Minerały węglanowe występują także w żyłkach tnących opisywane skały. Dostrzegano tu anekryt lub kalcyt Fe. W syderycie z otworu Brześć Kujawski IG 2 zanotowano wypełnienie żyłek przez anekryt, syderyt, kalcyt Fe, dolomit Fe i robakowaty minerał z grupy kaolinitu (dickit? nakryt?). Na podstawie wyników badań stwierdzono, że większość minerałów węglanowych z osadów jury środkowej Kujaw jest produktem cementacji diagenetycznej oraz związanej z nią szeroko rozwiniętej metasomatozy. Przyczyn tych zjawisk należy upatrywać w uruchomieniu bogatych w jony metali solanek cechsztyńskich przez tektonike salinarną.