Due to the decline in the production of ceramic building materials (bricks, ceramic hollow blocks), alternative possibilities for managing clay raw materials and using equipment for their processing in production plants are sought. Therefore, the subject of this paper is the assessment of the suitability of selected raw clay materials from southeastern Poland for use as mineral sorbents. For this purpose, the following raw materials were used: Krakowiec clays, clay-silica raw materials from the Dynów Foothills, and Krosno slate in their natural state, as well as after sodium and acid activation. Sorption of copper, nickel, zinc, and chromium from their salts was carried out on the samples using the batch static method, aqueous solutions of experimentally determined concentrations. Experiments were performed using an AAS analyzer. The effect of the sorption environment was determined in conditions of changing pH. It was found that the sorption of heavy metals depends to the greatest extent on pH and smectite content. However, it is also determined by the content of other mineral components, such as illite, kaolinite, opal, zeolite, iron, and manganese minerals. The influence of chemical modification of samples on sorption parameters and morphology of samples was also investigated. The latter factor was considered based on SEM micrographs. On their basis, prospects for developing the tested mineral raw materials for use as a medium-quality sorbent (clay-silica raw material) and in constructing mineral barriers (Krakowiec clays) were found.
PL
W związku ze spadkiem produkcji ceramicznych materiałów budowlanych (cegły, pustaki ceramiczne) poszukuje się alternatywnych możliwości zagospodarowania surowców ilastych i wykorzystania urządzeń do ich przerobu w zakładach produkcyjnych. Dlatego też przedmiotem niniejszej pracy jest ocena przydatności wybranych surowców ilastych z południowo-wschodniej Polski do stosowania jako sorbenty mineralne. Do tego celu wykorzystano następujące surowce: gliny krakowskie, surowce ilasto-krzemionkowe z Pogórza Dynowskiego oraz łupki krośnieńskie w stanie naturalnym oraz po aktywacji sodowej i kwasowej. Na próbkach przeprowadzono sorpcję miedzi, niklu, cynku i chromu z ich soli metodą statyczną okresową, roztworami wodnymi o ustalonych doświadczalnie stężeniach. Doświadczenia przeprowadzono przy użyciu analizatora AAS. Określono wpływ środowiska sorpcyjnego w warunkach zmieniającego się pH. Stwierdzono, że sorpcja metali ciężkich w największym stopniu zależy od pH i zawartości smektytu. Decyduje o tym jednak także zawartość innych składników mineralnych, takich jak illit, kaolinit, opal, zeolit, minerały żelaza i manganu. Badano także wpływ modyfikacji chemicznej próbek na parametry sorpcji i morfologię próbek. Ten ostatni czynnik uwzględniono na podstawie mikrofotografii SEM. Na ich podstawie stwierdzono perspektywy rozwoju badanych surowców mineralnych do zastosowania jako średniej jakości sorbent (surowiec ilasto-krzemionkowy) oraz do budowy barier mineralnych (gliny krakowskie).
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.