Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Aktualne kierunki wykorzystania gnejsów ze złóż dolnośląskich i opolskich oraz perspektywy zastosowania ich w nowych gałęziach przemysłu

Witt A., Szmidt Z., Pomorski A., Majcher A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2016

|

R. 57, nr 1

47--57

PL

Gnejsy są jedną z najmniej eksploatowanych skał metamorficznych w Polsce. Eksploatacja ich prowadzona jest obecnie na większą skalę tylko w trzech kopalniach. Tradycyjnie są wykorzystywane głównie do produkcji kruszyw łamanych na cele budowy dróg, linii kolejowych oraz w budownictwie. W ostatnich latach coraz częściej stosuje się je również do robót hydrotechnicznych oraz jako kamień ozdobny. Szczególnie ta druga branża rozwija się dynamicznie ze względu na duże walory zdobnicze. Skały, ze względu na skład mineralny, posiadają również możliwości ich wykorzystania w innych gałęziach przemysłu. Prowadzone badania wykazały potencjalne nowe kierunki ich zastosowania w przemyśle ceramicznym i szklarskim. Istnieje również, po przeprowadzeniu odpowiednich badań, szansa na zastosowanie pyłów gnejsowych oraz drobnych jego frakcji do produkcji nawozów dla rolnictwa.

EN

Gneisses are one of the least excavated metamorphic rocks in Poland. The excavation is carried out on a large scale in only three open pits. Traditionally, they are mainly used for the production of crushed aggregate for the construction of roads, railways and building construction. In recent years they have been more often applied also in hydrotechnical construction works and as decorative stones. Especially the latter branch is growing rapidly due to gneisses’ ornamental qualities. Due to their mineral composition these rocks can be also used in other industries. Studies have demonstrated potential new directions for their use in ceramic and glass industries. After suitable research there is also an opportunity to use gneiss dust and small particles for the production of fertilizers for agriculture.

2

Potencjalne kierunki zagospodarowania kopalin skalenionośnych wraz z produktami słabozbywalnymi, powstającymi w procesie produkcyjnym kopalni gnejsu „Doboszowice 1”

Witt A., Schmidt Z., Pomorski A., Majcher A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2015

|

R. 56, nr 6

55--62

PL

Artykuł dotyczy innowacyjnych sposobów zagospodarowania kopalin skalenionośnych współwystępujących z innymi w złożach skał metamorficznych na przykładzie złoża gnejsu „Doboszowice 1”. W artykule scharakteryzowano alternatywne źródła oraz opisano możliwości pozyskiwania z nich surowców glinokrzemianowych zasobnych w alkalia na potrzeby przemysłu: ceramicznego i innych. Aktualnie krajowe surowce skaleniowo-kwarcowe pozyskuje się z trzech złóż leukogranitów, eksploatowanych koło Sobótki w ilości ok. 400 tys. Mg/rok, oraz w dużo mniejszej ilości ze złóż granitu: „Graniczna”, „Gniewków” i „Rogoźnica” położonych w masywie strzegomskim. W artykule wskazano możliwości technologiczne produkcji materiałów skaleniowo-kwarcowych dla ceramiki, z gnejsów laminowanych (słojowych) i oczkowych, w tym również frakcji niezbywalnych ( odpadowych), powstałych w ich procesach przeróbczych.

EN

The paper presents innovative methods of utilization of feldspar-bearing minerals occurring in metamorphic rock deposits on the example of „Doboszowice I” gneiss mine. The paper discusses alternative possibilities and methods of acquiring aluminosilicate reach in alkalies useful for ceramic industry. Currently, domestic materials of feldspar - quartz are acquired from three leucogranite deposits exploited near Sobótka (ca. 400 thousand Mg/year) and in Graniczna, Gniewków and Rogoźnica granite deposits located in the Strzegom massif. The article presents technological capabilities of production of feldspar- quartz materials for ceramic industry needs from augen and laminar gneiss, including waste fractions, formed during processing.

3

Badania przyczyn niejednorodności surowca skaleniowo-kwarcowego po wypaleniu

Lewicka E., Franus W.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2014

|

T. 30, z. 1

69--84

PL

Artykuł przedstawia wyniki badań dwóch pastylek uformowanych z surowców skaleniowo-kwarcowych o różnym uziarnieniu i składzie chemicznym, na powierzchni których po wypaleniu w 1200°C ujawniły się różnej wielkości (odpowiednio 7–8 i 500–600 μm) ciemne wrostki o metalicznym połysku. W celu identyfikacji mineralogicznej tych niejednorodności oraz ustalenia przyczyn ich zróżnicowania przeprowadzono badania metodą mikroskopii scanningowej (SEM/EDS) oraz obserwacje mikroskopowe w świetle przechodzącym i odbitym. Badania te pozwoliły na powiązanie genezy powstania wrostków ze składem mineralnym i chemicznym próbek w stanie surowym, a zwłaszcza udziałem w nich faz żelazistych. Jako główną fazę mineralną budującą wrostki zidentyfikowano hematyt. Wysnuto przypuszczenie, że powstanie jego skupień w procesie wypalania mogło być skutkiem rozpadu minerałów będących nośnikami żelaza (biotyt, chloryt) oraz wydzielenia z powstałego stopu wtórnej, skoncentrowanej żelazonośnej fazy mineralnej. Różnicę wielkości wytrąceń autorzy wiążą z różnym uziarnieniem surowców wykorzystanych do sporządzenia pastylek. Istnienie zależności pomiędzy wielkością ziaren a stopniem spieczenia i jednorodnością tworzywa ceramicznego po wypaleniu potwierdzają opublikowane badania innych autorów. Optymalne rozdrobnienie surowców stosowanych zwłaszcza w procesie szybkiego wypalania mas ceramicznych ma kluczowe znaczenie dla uzyskania tworzywa pozbawionego niepożądanych wrostków, o zwartej mikrostrukturze i wymaganych parametrach.

EN

This article presents a study of two pellets formed from feldspar-quartz materials that differ from each other in particle size distribution and chemical composition. After firing at 1200°C, dark inclusions of metallic luster and different sizes (7–8 and 500–600 μm respectively) appeared on their surface. In order to identify the mineralogical character of this heterogeneity and to determine the causes of the inclusions’ variation, the samples were examined by scanning (SEM/EDS) and reflected light microscopy. The research resulted in the conclusion that the formation of the inclusions is a consequence of the mineral and chemical composition of the raw materials, especially the content of ferruginous phases. Hematite was found as the main mineral phase of the inclusions. It is suggested that the formation of its clusters in the firing process is a result of the decomposition of iron-bearing minerals (biotite, chlorite) and further separation of ferruginous mineral phases from the alloy. The difference in the size of the inclusions can be associated with different particle size distribution of the raw materials used in the pellets’ preparation. The existence of a relationship between grain size and the degree of sintering and uniformity of the fired ceramic material has been confirmed by the results of studies published by other authors. Optimal comminution of the raw materials used in the process of the ceramics’ fast firing is essential to obtaining materials free from unwanted inclusions, characterized by dense microstructure and the required parameters.

4

Skalenie z kraju i zagranicy

Lewicka E.

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2011

|

nr 2

32-37

PL

Płytki ceramiczne, szkło, porcelana... Do ich wytworzenia niezbędne jest wykorzystanie surowców skaleniowych. W artykule przestawiono definicję surowców skaleniowych, opisano rozwój zapotrzebowania na surowce skaleniowe w Polsce, krajową produkcję skaleni i ich podaż ze źródeł zagranicznych.