Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Miejsce Europy i Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej

Góralska Weronika

Studia Bezpieczeństwa Narodowego

|

2022

|

R. 12, Nr 26

21-31

PL

Celem niniejszego artykułu jest umiejscowienie Europy oraz Unii Europejskiej w rosyjskiej myśli geopolitycznej. Wyszczególniono rolę dezinformacji w oddziaływaniu na państwa europejskie i państwa UE, przedstawiono czynniki polityczno-militarne, warunkujące stosunki rosyjsko-europejskie, a także zwrócono uwagę na surowce naturalne, które obecnie są jednym z głównych narzędzi kształtujących politykę Federacji Rosyjskiej w stosunku do Europy. Przedstawiono również w sposób syntetyczny konsekwencje, które dotknęły Federację Rosyjską po jej agresji na Ukrainę, 24 lutego 2022 r. W pracy postawiono hipotezę, która brzmi: Europa i Unia Europejska zajmują niezwykle istotne miejsce w rosyjskiej myśli geopolitycznej, w szczególności ze względu na rynek zbytu surowców naturalnych oraz polityczne strefy wpływów w rywalizacji światowej. Celem pobocznym pracy było wskazanie cech charakterystycznych Europy i UE w odniesieniu do rosyjskiej myśli geopolitycznej. W artykule zastosowano następujące metody badawcze: teoretyczną metodę badawczą - krytyczną analizę literatury przedmiotu, która pozwoliła na usystematyzowanie informacji na temat rosyjskiego postrzegania Europy i Unii Europejskiej, które kształtowało się przez lata. Posłużono się także metodą definiowania, pozwalającą wyjaśnić pojęcia związane z technikami wykorzystywanymi przez Federację Rosyjską w celu manipulacji na arenie międzynarodowej. Postawiona hipoteza została potwierdzona, a głównym wnioskiem z owej analizy jest stwierdzenie: Europa i Unia Europejska stanowią poważne zagrożenie dla Federacji Rosyjskie z punktu widzenia rosyjskiej myśli geopolitycznej. Po militarnej agresji na Ukrainę, stosunki Rosji z państwami europejskimi uległy znaczącej zmianie, co wiąże się z dużymi zmianami rosyjskiej polityki na kontynencie europejskim. Państwo to, pomimo utracenia roli światowej potęgi, dalej będzie odgrywało znaczącą rolę w Europie, wraz z kształtowaniem architektury bezpieczeństwa w regionie.

EN

The purpose of this article is to situate Europe and the European Union in Russian geopolitical thought. The role of disinformation in influencing European and EU states is outlined, the political and military factors conditioning Russian-European relations are presented, and attention is given to natural resources, which are currently one of the main tools shaping the policy of the Russian Federation towards Europe. It also presents in a synthet-ic way what consequences the Russian Federation suffered after its aggression against Ukraine, dated 24 February 2022. The hypothesis of the paper is that Europe and the European Union occupy an extremely important place in Russian geopolitical thought, in particular because of the market for natural resources and political spheres of influence in global competition. The secondary aim of the paper was to identify the characteristics of Europe and the EU in relation to Russian geopolitical thought. The following research methods were used in this paper: the theoretical research method - a critical analysis of the literature on the subject, which made it possible to systematise information on the Russian perception of Europe and the European Union, which has been shaped over the years. A definitional method was also used to clarify concepts related to the techniques used by the Russian Federation to manipulate the international arena. The hypothesis put forward was confirmed and the main conclusion of this analysis is that: Europe and the European Union pose a serious threat to the Russian Federation from the point of view of Russian geopolitical thought. Following the military aggression against Ukraine, Russia's relations with European states have changed significantly, with major shifts in Russian policy on the European continent. The country, despite losing its role as a world power, will continue to play a significant role in Europe, along with shaping the security architecture in the region.

2

Wybór źródła grzewczego dla budynku jednorodzinnego w kontekście obowiązujących w Polsce przepisów

Knapik Maciej

Rynek Instalacyjny

|

2021

|

Nr 9

19--26

PL

Artykuł przedstawia analizę doboru źródła ciepła dla budynku jednorodzinnego w kontekście przepisów prawnych obowiązujących w Polsce. Analizę prowadzono dla kilku wybranych typów źródła ciepła w aspekcie ekologicznym i ekonomicznym. Badania obejmowały analizy prowadzone w programie Audytor OZC 6.6 Pro. Wyniki analiz pozwalają ocenić, który wariant źródła ciepła jest najkorzystniejszy w zależności od wymagań stawianych przez przepisy.

EN

The article presents an analysis of the selection of a heat source for a single-family building in the context of applicable regulations in Poland. The analysis was performed for selected types of heat sources in terms of ecology and economy. The research included analyzes performed in the Audytor OZC 6.6 Pro software. The results of the analyzes allow to assess which variant of the heat source selection is the most advantageous, depending on the requirements of the applicable legal regulations in Poland.

3

Z piaskiem po drodze

Skoneczny Andrzej

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2020

|

nr 1

12--14

PL

Surowce mineralne, których nie można zastąpić żadnym substytutem, a wśród nich piaski i żwiry, są jednym z podstawowych dóbr, które decydują o egzystencji człowieka.

4

Piasek na wagę złota

Moszniński Sławomir

Surowce i Maszyny Budowlane

|

2020

|

nr 1

10--11

PL

Czy alarmowany przez ekologów brak piasku i jego wpływ na rujnowanie środowiska naturalnego to kolejny rozdmuchany, sztuczny problem, czy rzeczywiście coś jest na rzeczy? Czy grozi nam niedobór materiału, który stanowi podstawę branży budownictwa i jest odpowiedzialny za rozwój infrastruktury i urbanistyki? Wg naukowców piasek jest najbardziej zapomnianym surowcem naturalnym na świecie...

5

Recent developments in Raw Materials Policy in the European Union: Perspective of EuroGeoSurveys as a data supplier

Vidovic J., Solar S.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2018

|

nr 472

11--19

EN

Mineral Raw Materials are of strategic importance for Europe’s economic growth and societal development. The European Commission addressed this challenge through the Raw Materials Initiative (RMI), stakeholders’ platform, the European Innovation Platform on Raw Materials (EIP-RM), and Horizon 2020 funding. The aim is to ensure security and sustainability of mineral raw materials supply from EU domestic and other primary and secondary sources and management of competing uses of the European surface and subsurface. The sustainable supply of raw materials from European sources requires an improved knowledge base of raw materials within the EU, namely the European Union Raw Materials Knowledge Base (EURMKB), where EuroGeoSurveys, the Geological Surveys of Europe, is one of the key data providers. Current European Commission policies have the same objectives that will be fully implemented in near future. The Mobility Package and its implementation activities (such as European Battery Alliance) and tools (including Horizon Europe) will strengthen the raw materials position in an overall EU policy setting.

PL

Naturalne surowce mineralne mają strategiczne znaczenie dla europejskiego wzrostu gospodarczego i rozwoju społecznego. Komisja Europejska podjęła takie wyzwanie poprzez Inicjatywę dla Surowców (RMI), platformę zainteresowanych stron, Europejską Platformę Innowacji w Zakresie Surowców Naturalnych (EIP-RM) i fundusz Horyzont 2020. Celem jest zapewnienie bezpieczeństwa i zrównoważonych dostaw surowców z krajowych i innych źródeł Unii Europejskiej, oraz zarządzanie konkurencyjnym wykorzystaniem powierzchni ziemi i stref wgłębnych Europy. Zrównoważone dostawy surowców ze źródeł europejskich wymagają udoskonalonej bazy wiedzy o surowcach UE, tzw. Bazy Wiedzy o Surowcach w Unii Europejskiej (EURMKB), w której EuroGeoSurveys, służby geologiczne Europy, są jednym z kluczowych dostawców danych. Obecna polityka Komisji Europejskiej ma te same cele, które zostaną w pełni wdrażane w najbliższej przyszłości. Pakiet Mobilności i jego działania wdrożeniowe (takie jak European Battery Alliance) i narzędzia (w tym Horizon Europe) wzmocnią pozycję surowców naturalnych w ogólnym kontekście polityki UE.

6

Branża kruszyw w świetle uwarunkowań Europejskiej Polityki Surowcowej

Kukielska D., Góralczyk S.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2016

|

Nr 1

54--57

PL

Artykuł prezentuje założenia europejskiej strategii zrównoważonego gospodarowania zasobami, która kładzie spory nacisk na pełne wykorzystanie surowców wtórnych, a także omawia obecny stan zasobów surowców, a także nowe źródła surowców do produkcji kruszyw w Polsce.

7

Kruszywa naturalne i alternatywne – podział, produkcja, zastosowanie

Kozioł W., Machniak Ł, Borcz A., Ciepliński A.

Kruszywa : produkcja - transport - zastosowanie

|

2015

|

Nr 4

22--28

PL

W artykule przedstawiono aktualny stan produkcji i zastosowania kruszyw w Polsce, ze szczególnym uwzględnieniem produkcji i zastosowania kruszyw sztucznych, odpadowych (wtórnych) i z recyklingu, zaliczonych do wspólnej grupy kruszyw alternatywnych w porównaniu do naturalnych kruszyw żwirowo-piaskowych i łamanych.

8

Mineralna karbonatyzacja przy zastosowaniu surowców naturalnych –metodą redukcji CO2?

Uliasz-Bocheńczyk A., Mokrzycki E.

Gospodarka Surowcami Mineralnymi

|

2014

|

T. 30, z. 3

99--110

PL

Mineralna karbonatyzacja jest jedną z metod ograniczania antropogenicznej emisji CO2. Metoda ta polega na wykorzystaniu naturalnego zjawiska wiązania ditlenku węgla przez surowce naturalne lub beton. Od pojawienia się w 1990 r. w NATURE pierwszej publikacji dotyczącej mineralnej sekwestracji CO2, prowadzone są badania nad wykorzystaniem zjawiska wiązania ditlenku węgla. W wyniku procesu ditlenek węgla wiązany jest w stałej formie, co powoduje, że metoda ta jest bezpieczna ekologicznie. Dodatkowo w wyniku reakcji, która jest egzotermiczna, uwalnia się ciepło, które może być potencjalnie wykorzystane. Proces ten może być stosowany jako ostatni etap technologii CCS (Carbon Capture and Storage). Mineralna karbonatyzacja może być realizowana jako metoda in-situ i ex-situ. Mineralna sekwestracja proponowana jest i badana zarówno dla surowców mineralnych, jak i odpadów. W Polsce szczególnie interesującą opcją jest zastosowanie do wiązania CO2 na drodze mineralnej karbonatyzacji odpadów energetycznych o wysokiej zawartości CaO i ograniczonym wykorzystaniu gospodarczym. Do wiązania CO2 przeanalizowano oprócz odpadów energetycznych również żużle hutnicze i pyły z pieców cementowych. Drugą opcją prowadzenia mineralnej karbonatyzacji jest stosowanie surowców naturalnych. Do mineralnej sekwestracji CO2 mogą być potencjalnie stosowane minerały, takie jak: oliwin, serpentyn czy talk. W artykule przedstawiono możliwości zastosowania surowców mineralnych do obniżenia emisji ditlenku węgla. Przeanalizowano również surowce mineralne występujące w Polsce, które potencjalnie mogą być stosowane do sekwestracji CO2 w ramach procesu ex situ i in situ. Artykuł jest wstępną analizą możliwości wykorzystania tego typu surowców do wiązania CO2 w Polsce.

EN

Mineral carbonation is one possible approach to reducing anthropogenic CO2 emissions. This method involves the use of a natural phenomenon of carbon dioxide causing CO2 to bond with natural or concrete materials. Since the appearance of the first publication on the mineral sequestration of CO2 (in 1990 in Nature), research has been conducted into making use of the carbon dioxide bond. The objective was to bind carbon dioxide into a solid form, a method rendering it environmentally safe. In addition, as a result of the reaction being exothermic, heat is released which can potentially be used. This process may be employed as the last step of CCS (Carbon Capture and Storage). Mineral carbonation can be implemented as a method both in situ and ex situ. Mineral sequestration is proposed and has been tested for both minerals and waste. In Poland, a particularly interesting option is the binding of CO2 through mineral carbonation of energy waste with a high content of CaO and limited economic use. Binding of CO2 has also been analyzed with use of the metallurgical slag and dust from cement kilns. Another option for mineral carbonation is the use of natural raw materials. To bind CO2 through mineral carbonation, minerals such as olivine, serpentine, and talc can be applied. This paper is a preliminary analysis presenting the possibility of using mineral raw materials to reduce carbon dioxide emissions. It also analyzes minerals occurring in Poland which can potentially be used to sequester CO2 in ex situ and in situ processes.

9

Innowacyjne technologie geotekstyliów oparte na surowcach naturalnych pozyskiwanych w recyklingu

Mikołajczyk Z., Kozłowski R., Pieklak K.

Przetwórstwo Tworzyw

|

2013

|

[R.] 19, nr 5 (155)

529--535

PL

Celem referatu jest przedstawienie nowej technologii geotekstyliów dzianych z surowców naturalnych pozyskiwanych z recyklingu wraz z rozwiązaniami materiałowymi oraz wskazaniem obszarów zastosowań. W technologii zakłada się, iż surowcem do wytwarzania geosiatek tekstylnych będą taśmy, sznurki, nitki lub luźne pokłady włókien, których produkcja będzie bazowała na naturalnych polimerach celulozowych pierwotnych i wtórnych (makulatura, włókna ścieru drewnianego), włóknach roślinnych (słoma, trzcina, bawełna, len konopie, bambus, itp.) oraz innych uszlachetniających włóknach syntetycznych i substancjach niewłóknistych. W zależności od zastosowań i właściwości geotekstyliów przyjmowane są dwa rozwiązania surowcowe: tworzywa biodegradowalne o standardowych właściwościach mechanicznych oraz surowce specjalne modyfikowane fizyko-chemicznie o podwyższonej wytrzymałości. Zakłada się, iż w pierwszej fazie badań podstawowym tworzywem geotekstyliów będą „materiały papiernicze”. Papiery te będą cechowały się dobrą przerabialnością w technologiach włókienniczych. Referat został podzielony na trzy części. Pierwsza z nich uzasadnia stosowanie surowców naturalnych pozyskiwanych w recyklingu wymogami prawnymi ustawodawstwa unijnego i polskiego. Drugi rozdział dotyczy technologii geotekstyliów na bazie surowców celulozowych, natomiast trzeci ma na celu zasygnalizowanie możliwości kształtowania właściwości i zastosowań geotekstyliów w zależności od cech strukturalnych i fizycznych materiałów celulozowych.

EN

The aim of this paper is to present a new technology of knitted geotextiles from raw materials that are sourced from recycling, together with the material solutions and an indication of application areas. The technology assumed that the raw material for the production of the textile geonets will be: tapes, strings, yarns or loose fiber layers. Their production will be based on natural primary and secondary cellulose polymers (waste paper, wood pulp fibers), plant fibers (straw, cane, cotton, linen, hemp, bamboo) and other synthetic refining fibers and nonfibrous substances. Depending on the application and the properties of the geotextiles are considered two solutions of raw materials are considered: biodegradable materials with standard mechanical properties and special raw materials that are modified by physico-chemical methods with increased strength. It is assumed that in the first stage of the research the base raw material of the geotextiles will be „paper materials”. These papers will be characterized by a good processability in the textile technologies. The paper was divided into three parts. The first one contains the legitimacy of the use of the natural materials sourced in the recycling process that was supported by the legal requirements of EU and Polish legislation. The second chapter is focused on the technology of the geotextiles on the basis of the cellulose materials, and the aim of the third one is to show the possibility of modeling of the properties and applications of the geotextiles according to the structural and physical characteristics of the cellulose materials.

10

Mining industry in Poland

Hardygóra M., Sikora M., Ślusarczyk S.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2012

|

nr 2

15-26

EN

The presence and size of resources of major Polish minerals with regard of raw material groups are characterized in the paper. The present volume of production in every raw material group as well as employment level in different branches of Polish mining industry are given. The attention was paid on the development trends in mining industry with reference to the market situation and proprietary transformation in this branch of industry.

PL

W artykule scharakteryzowano występowanie i wielkość zasobów głównych polskich kopalin w podziale na grupy surowcowe. Podano aktualną wielkość produkcji poszczególnych grup surowców oraz wielkość zatrudnienia w poszczególnych branżach polskiego górnictwa. Zwrócono uwagę na trendy rozwojowe w górnictwie w odniesieniu do sytuacji rynkowej i przekształceń własnościowych w tej gałęzi przemysłu.

11

Przestrzenna ocena perspektyw surowcowych obszaru krakowskiego (północno-zachodnia część województwa Małopolskiego)

Radwanek-Bąk B., Koźma J.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2011

|

R. 52, nr 6

26-37

PL

W artykule przedstawiono wyniki kartograficznej analizy geologiczno-środowiskowych i planistycznych uwarunkowań zagospodarowania, wydzielonych jednostek geologiczno-złożowych w obszarze położonym na zachód od Krakowa. Znajduje się on we fragmencie Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, Kotliny Oświęcimskiej i brzeżnej strefy Pogórza Wielickiego. W regionie tym występuje szereg znaczących, z punktu gospodarczego, złóż związanych z jurajskimi i paleozoicznymi utworami monokliny śląsko-krakowskiej, neogeńskimi utworami zapadliska przedkarpackiego, karpackimi utworami fliszowymi serii śląskiej i podśląskiej oraz czwartorzędowymi utworami dolin rzecznych. Jednocześnie znaczne fragmenty obszaru objęte są zróżnicowanymi, pod względem rangi, obiektami ochrony przyrody ożywionej oraz poddawane są silnej presji zabudowy terenu, trwale wykluczającej inne funkcje użytkowania. Zaprezentowano metodę wartościowania stanu zagospodarowania omawianego terenu, z zastosowaniem podziału obszaru na równopowierzchniowe pola oceny, przeprowadzonego z zastosowaniem technik GIS. Wyniki zostały skonfrontowane z wydzieleniami jednostek geologiczno-złożowymi, co w efekcie końcowym umożliwiło wskazanie obszarów predysponowanych dla inwestycji górniczych, spełniających kryteria zrównoważonego rozwoju

EN

The paper deals with the results of the analysis of the geological-environmental mapping and land development conditions of the selected geological-mineral deposits units in the region west of Kraków. The discussed area is located in the part of the Kraków-Czestochowa Upland, the Oświęcim Basin and the border zone of Wielickie Foothills. From the economical point of view there are many important mineral deposits which are related to the Jurassic and Paleozoic rocks of Krakow-Silesia monocline, Neocene deposits of the Carpathian Foredeep, the Silesian and under Silesian series of the Carpathian flysch as well as Quaternary river deposits. The considerable parts of the discussed area are covered by the various types of nature protection zones and strong building development – the factors which eliminate other options for land use. The valuation method of the state of land development, based on the equal-surface valuation areas using of the GIS methods has been presented. The obtained results have been compared with the geological–mineral deposits units. The analysis allowed the indication of the areas predisposed towards mining activity which fulfills the sustainable development criteria.

12

Polimery z olejów roślinnych

Kozłowski R., Bujnowicz K.

Przemysł Chemiczny

|

2008

|

T. 87, nr 12

1168-1170

13

Exponential growth, energetic Hubbert cycles and the advancement of technology

Patzek T.

Archives of Mining Sciences

|

2008

|

Vol. 53, no 2

131-159

EN

In the recovery of geologic fossil fuel deposits, the overall production rate first goes up and then it must come down. Tens of thousands of oil and gas fields in the world produce hydrocarbons at rates that have long-time tails, making them highly asymmetric functions of time. Yet the sums of annual production volumes from these fields follow symmetric Gaussian distributions in time, also known as "Hubbert cycles." This paper provides mathematical arguments for the existence of energetic Hubbert cycles and their practical equivalence to the logistic growth curves. It is shown that the rates of oil production in the world and in the United States doubled 10 times, each increasing by a factor of ca. 1000, before reaching their respective peaks. The famous peak of US oil production occurred in 1970, and global oil production probably peaked in 2005-2006, with linie fanfare. The rate of natural gas production in the US has also increased by a factor of 1000 and is at its second peak as of writing this paper in April 2008. The multi Hubbert cycle analysis of oil and gas production in America highlights the existence of new populations of reservoirs, rather smali in the case of oil production, but very large in the case of gas production. It tums out that improved technology and new science have allowed the oil producers in America to increase ultimate recovery by 2 years of total energy consumption in the United States. The American gas producers, mostly small independents, are on a path of achieving an increase of ultimate gas production larger than 10 years of total energy consumption in the United States. Thus, the discounted cumulative value of good science and engineering in the American oil and gas industry is worth well over 1 trillion USD in 2008, and it will continue to grow exponentially in the near future, given the declining oil and gas production rates and the high prices of both commodities. Producing the undiscovered technically producible petroleum from the ANWR 1002 Area, as well as the known gas caps in Prudhoe Bay and Point Thompson, all in Alaska, will have a smali impact on the energy supply of the Unites States.

PL

W wydobyciu zasobów paliw skamieniałych, całkowita szybkość produkcji najpierw rośnie, a potem musi spaść. Dziesiątki tysięcy złóż ropy naftowej i gazu ziemnego na świecie produkują węglowodory z szybkościami, których rozkłady są niesymetryczne w czasie i posiadają długie końcówki. Jednakże, całkowite roczne wydobycie z tych złóż naśladuje dystrybucje Gaussa w czasie, również znane jako "cykle Hubberta." W tym artykule przedstawione są matematyczne argumenty za istnieniem cyklów Hubberta i ich praktycznej równowartości krzywym wzrostu logistycznego. Jest pokazane, że szybkości wydobycia ropy na świecie i w USA podwajały się 10 razy i każda wzrosła o czynnik 1000, przed osiągnięciem swojego piku. Sławny pik produkcji ropy naftowej w USA został osiągnięty w roku 1970, a produkcja ropy na świecie osiągnęła najwyższy poziom a latach 2005-2006 bez większego rozgłosu. Szybkość wydobycia gazu ziemnego w USA również wzrosła o czynnik 1000 i osiąga najwyższą wartość właśnie w czasie przygotowania tego artykułu a kwietniu roku 2008. Wielocyklowa analiza produkcji ropy i gazu ziemnego w Ameryce uwypukla istnienie nowych populacji złóż, raczej małych w przypadku ropy naftowej, ale ogromnych w przypadku gazu ziemnego. Okazuje się, że ulepszona technologia i nowa nauka pozwoliły zwiększyć ostateczne wydobycie ropy naftowej w USA o 2 lata całkowitego zużycia energii w Ameryce. Amerykańscy producenci gazu ziemnego, głównie małe niezależne kompanie, są na drodze do osiągnięcia wzrostu produkcji równego 10 latom spożycia energii w USA. Zdyskontowana wartość dobrej nauki i inżynierii w amerykańskim przemyśle olejowym przekroczyła I trylion dolarów USA w roku 2008 i będzie rosnąć potęgowo w najbliższej przyszłości, biorąc pod uwagę zmniejszające się wydobycie i rosnące ceny obu tych surowców. Wyprodukowanie nie odkrytych, technicznie wydobywalnych zasobów ropy z obszaru 1002 w ANWR w Alasce, jak również wyczerpanie gazu ziemnego w złożach ropy w Zatoce Pudhoe i Punkcie Thompsona w Alasce, będą miały nieznaczny wpływ na zaopatrzenie USA w energię.

14

Polski przemysł kruszyw

Kabziński A.

Górnictwo Odkrywkowe

|

2006

|

R. 48, nr 3-4

25-33

PL

Na tle ogólnej oceny bazy zasobowej oraz aktualnych wymagań unijnych przedstawiono stan obecny i perspektywy rozwoju przemysłu kruszyw w Polsce. Omówiono strukturę wydobycia i produkcji kruszyw w poszczególnych regionach kraju wraz z prognozą popytu. Zidentyfikowano uwarunkowania i bariery ograniczające rozwój branży oraz scharakteryzowano czynniki stymulujące systematyczny wzrost produkcji kruszyw.

EN

Present conditions and prospects of Polish aggregate industry development have been presented on the background of material resources assessment and current union requirements. Output structure and aggregate production in particular regions of the country and demand forecast have been discussed. Conditions and barriers restricting this branch development have been identified. Also factors stimulating systematic increase of aggregate production have been characterized.

15

Charakterystyka gospodarki surowcami naturalnymi w krajach Unii Europejskiej i krajach akcesyjnych

Kudełko J., Korzekwa W.

Cuprum : czasopismo naukowo-techniczne górnictwa rud

|

2004

|

nr 1

9-84

PL

Unia Europejska wdraża strategię zrównoważonego wykorzystania i zarządzania surowcami naturalnymi i odpadami w Europie. Gospodarka Unii Europejskiej wykorzystuje rocznie około 17 ton surowca (wliczając w to biomasę, paliwa kopalne i surowce mineralne) w przeliczeniu na jednego mieszkańca do dalszego przetworzenia w systemie produkcyjnym. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie sposobów wykorzystania i bilansowania zasobów naturalnych oraz odpadów powstających w przemyśle górniczym w krajach członkowskich Unii Europejskiej i krajach akcesyjnych. Uwzględniony został zarówno eksport jak i import surowców. Do obliczeń wykorzystano metodę bilansu przepływu surowca (MFA - Material Flow Accounting). Zamieszczono tu dane statystyczne o wielkości i trendach produkcji poszczególnych surowców i stanie gospodarki krajów europejskich.

EN

The European Union applies the strategy of sustainable development and natural resources management in Europe. European industry uses about 17 tons per year per capita of natural resources (including biomass, fossil fuels and minerals) for further processing. This paper presents the way of using and calculating of natural resources and wastes in mineral industry which are produced in European Union Member Countries and Candidate Countries. Import and export were calculated with the method called - MFA (Material Flow Accounting). Statistical data were presented to show trends in European industry concerning supply and demand of natural resources.

16

Faktor vier in der polnischen industrie nach der wende 1989

Kotowski W., Ulbrich R.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Politechnika Opolska

|

2003

|

Vol. 291, z. 4

95-104

PL

Po przejściu w roku 1989 z systemu centralnego planowania do gospodarki rynkowej, trzeba było - w porównaniu z zachodnim przemysłem - uwzględnić mierną rentowność polskich, państwowych przedsiębiorstw przy opracowaniu strategii dalszego ich funkcjonowaniu. Należało oczywiście uwzględnić pilne rozwiązanie problemów ochrony środowiska oraz wypracować systematyczny, wzrost produktywności pracy. Realizacja tak sformułowanych zadań wymagała zmniejszenia z roku na rok masy zużywanych surowców poprzez efektywniejsze ich przetwarzanie. Na bazie tak przyjętej strategii - którą o odniesieniu do przemysłu chemicznego zaprezentuje się w niniejszym opracowaniu - zaczęto w Polsce realizację zasady ilorazu cztery, chociaż wówczas pojęcie to nie było jeszcze znane społeczeństwu: o połowę zmniejszyć zużycie surowców i równocześnie podwoić zamożność społeczeństwa. Są to wnioski zawarte w raporcie "Granice Wzrostu" Klubu Rzymskiego z 1972 roku. W niniejszym opracowaniu prezentuje się trzy przykłady wdrażanych innowacji w polskim przemyśle chemicznym: - podwojonej produktywności pracy w Polskim Koncernie naftowym ORLEN w Płocku w latach 1989-2002 - przetwarzanie przepracowanych olejów mineralnych do paliw płynnych - głównie oleju napędowego - przetwarzanie zasolonych wód gruntowych z kopalń węgla kamiennego na Górnym Śląsku. Wiele podobnych przedsięwzięć nowatorskich jest w pełnym przygotowaniu realizacyjnym we wszystkich gałęziach polskiego przemysłu, gdyż jest to jedyna droga - nie mająca alternatywy - do podwojenia zamożności społeczeństwa poprzez ograniczenie zużycia surowców przyrody o połowę.

EN

After transforming into free-market economy in 1989, to elaborate the strategies of further functioning of Polish state-owned enterprises, their low earning capacity - compared to item Western industry - had to be taken into account. The problem of environmental protection immediately needed a solution as well as there was a need to work out some kind of plan for sustainable growth of labour productivity. The achievement of these objectives required the reduction, year after year, of exploitation of raw materials by processing them more effectively. On the basis of such strategy, the rules of Factor 4 began to carry into effect: "to cut into half the exploitation of raw materials while doubling society's wealth". The three examples of implementing innovations in Polish chemical industry are as follows: - Doubled productivity of labour in Polish Petroleum "Orlen" in Płock between 1989-2002 - Processing fossil fuels into liquid oils - especially engine oil. - Processing salted ground water from coal-mines in Upper Silesia. A lot of similar novelty projects are ready for implementation in every sector of Polish industry, because it is the only way to double the society's wealth by reducing the exploitation of raw materials by half.