Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 13

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  surface run-off
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
EN
Surface run-off from areas adjacent to dirt roads may cause considerable damage to these roads. The degree of damage is determined from the amount of flowing water, run-off intensity as well as sites, in which run-off reaches the roads. These parameters result from soil conditions, as well as natural relief and the land form modified by tillage operations. Another parameter influencing the formation and the degree of erosion is connected with maintenance operations regularly repeated in the life cycle of these roads, such as e.g. surface levelling or use of paving materials. The analysis involved GIS tools, which made it possible to consider the impact of spatial variability in the surroundings of such roads on the incidence of adverse factors. The application of LiDAR data made it possible to indicate the formation of surface run-off routes and the resulting threats of damage to dirt roads.
PL
Spływy powierzchniowe z terenów przyległych do dróg gruntowych mogą wywoływać znaczne uszkodzenia tych dróg. Stopień uszkodzeń wynika z ilości spływającej wody, intensywności spływu oraz miejsc, w których spływy docierają do dróg. Parametry te wynikają z warunków glebowych oraz naturalnego i wynikającego ze stosowanych zabiegów uprawowych ukształtowania powierzchni terenu. Kolejnym parametrem wpływającym na powstawanie i stopień erozji są cykliczne zabiegi konserwacyjne stosowane w procesie utrzymania tych dróg, jak np. wyrównywanie powierzchni czy stosowanie materiałów utwardzających. W analizie zagadnienia zastosowano narzędzia GIS pozwalające na uwzględnienie wpływu przestrzennej zmienności otoczenia takich dróg na występowanie czynników szkodliwych. Wykorzystanie danych LIDAR pozwoliło na wskazanie ścieżek formowania się spływów powierzchniowych i wynikających z nich zagrożeń uszkodzeniami dróg gruntowych.
EN
This study intended to illustrate the distribution of surface run-off. The methodology was by using Kineros model (kinetic run-off and erosion model). This model is a part of AGWA program which is as the development of ESRI ArcView SIG software that is as a tool for analysing hydrological phenomena in research about watershed simulating the process of infiltration, run-off depth, and erosion in a watershed of small scale such as ≤100 km2. The procedures are as follow: to analyse the run-off depth in Brantas sub-watershed, Klojen District by using Kineros model based on the land use change due to the rainfall simulation with the return period of 2 years, 5 years, 10 years, and 25 years. Results show that the difference of land use affect the surface run-off or there is the correlation between land use and surface run-off depth. The maximum surface run-off depth in the year 2000 was 134.26 mm; in 2005 it was 139.36 mm; and in 2010 it was 142.76 mm. There was no significant difference between Kineros model and observation in field, the relative error was only 9.09%.
PL
Celem badań było przedstawienie rozkładu spływu powierzchniowego za pomocą modelu Kineros (model kinetyki spływu i erozji). Model jest częścią programu AGWA, który stanowi rozwinięcie programu ESRI ArcView SIG, czyli narzędzia do analizowania zjawisk hydrologicznych w badaniach zlewni symulujących procesy infiltracji, spływu powierzchniowego i erozji w małych zlewniach o powierzchni mniejszej niż 100 km2. Procedura obejmowała analizę głębokości spływu w zlewni cząstkowej Brantas, w Dystrykcie Klojen za pomocą modelu Kineros na podstawie zmiany użytkowania ziemi i symulacji opadów z okresem powtarzalności 2, 5, 10 i 25 lat. Wyniki wskazują, że różnice w użytkowaniu ziemi wpływają na spływ powierzchniowy i że istnieje korelacja między użytkowaniem ziemi i głębokością spływu powierzchniowego. Maksymalna głębokość spływu wynosiła 134,26 mm w roku 2000, 139,36 mm w roku 2005 i 142,76 mm w roku 2010.
PL
Istotnym problemem Gdańska staje się bezpieczeństwo ekologiczne związane ze spływami miejskimi odprowadzanymi bezpośrednio do wód powierzchniowych, często akwenów użyteczności publicznej. W latach 2011-2013, Katedra Hydrotechniki Wydziału Inżynierii Lądowej i Środowiska Politechniki Gdańskiej, we współpracy z Wojewódzkim Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Gdańsku oraz Gdańskimi Melioracjami, podjęła się wdrożenia systemu monitoringu opadów i przepływów w zlewni Potoku Strzyża w Gdańsku. W zlewni potoku zainstalowano urządzenia rejestrujące opady i przepływy, co pozwoliło na stworzenie, z użyciem programu HEC-HMS, modelu hydrologicznego opad-odpływ. Wyniki modelowania porównano z przepływami obliczonymi na podstawie pomiarów terenowych. W roku 2013 prace rozszerzono o monitoring jakości wód potoku stanowiących bezpośredni odbiornik miejskich ścieków deszczowych i roztopowych. Przeprowadzone serie pomiarowe wskazały na przekroczenie w pobieranych próbach wody dopuszczalnej zawartości zawiesiny ogólnej. Niepokojącym wskaźnikiem okazało się również miano Coli oraz bardzo liczna obecność pałeczek kałowych. Planowana jest budowa kolejnych urządzeń monitoringu, w tym sond poziomu zwierciadła wody w zbiornikach retencyjnych leżących w ciągu Potoku Strzyża.
EN
The significant problem in Gdansk, resulting in serious impacts on the eco-environmental security, is urban runoff that flows directly not only into stormwater collection systems but also surrounding water bodies, very often recreational ones. In years 2011 - 2013 Department of Hydraulic Engineering Faculty of Civil and En-vironmental Engineering of Gdańsk University of Technology in collaboration with The Provincial Fund For Environmental Protection and Water Management in Gdańsk and Gdańskie Melioracje Sp. z o.o undertook the implementation of the rainfall-runoff monitoring system in the Strzyża River basin in Gdansk. The pre-cipitation and stream flow monitoring gauges installed in the catchment allowed to perform the initial HEC- HMS hydrological model. The modelling results were compared with the flow discharge calculated based on field measurements. In 2013 the analysis has been expanded to include monitoring of the water quality, since Strzyża River is the water collector for snowmelt and rainfall runoff from highly urbanized areas of Gdansk. The preliminary measurement series indicated that the permissible value of the total suspend solid has been exceeded several times. Moreover the warring turned out to be very high number of colony forming units of E. coli organisms per 100 ml as an indicator of fecal pollution for the water. In the future it is planned to introduce further monitoring equipment, including water level sensors in reservoirs functioning in Strzyża River basin.
EN
The aim of this paper was to study the inorganic constituents of snow and snowmelt surface runoff in a case study of the city of Brest and to indicate components that could pose a threat to the environment. Samples of snow and snowmelt runoff were analysed for the following parameters: total suspended solids, pH, the contents of nitrate, phosphate and ammonium ions, and of heavy metals. The concentrations of most of these pollutants were higher in the snowmelt runoff than in snow. The concentrations of pollutants in the snowmelt surface runoff exceeded the levels established by national regulations (maximum permissible concentrations).
5
Content available remote The necessity of hydrogeological survey in infiltration systems design
EN
With the development of construction in large cities and their surroundings there is still more to tackle with congestion of sewer network. There are many alternatives that can reduce the risk of flooding, regulate the quantity and quality of groundwater. Most of these alternatives are proposed as a theoretical conversion according to standards. Infiltration practices represent one of the best methods of rainwater management which may effectively reduce load of interflow network. Rainwater management should be considered to be the sustainable strategy for reconstruction of rural and urban settlement from the aspect of environment, management and social criteria. Our aim in the paper is to compare the theoretical calculations with practice. We would like to stress that the hydrogeological survey is inevitable condition before design of any infiltration systems.
PL
W pracy przeprowadzono ocenę składu chemicznego wody spływającej z gruntu ornego, a w szczególności stężenia zawartego w niej fosforu, w aspekcie różnych czynników kształtujących ten skład. Ocenę przygotowano głównie na podstawie wyników analiz laboratoryjnych próbek spływu powierzchniowego, pobranych w latach 2011–2012 z pola uprawnego wybranego gospodarstwa w województwie zachodniopomorskim, wyników oznaczeń równolegle pobranych z nimi próbek gleby, oraz na podstawie rejestru przebiegu czynności agrotechnicznych wykonywanych na polu, również w okresie poprzedzającym pobór próbek. Stwierdzono, że: a) stężenia wszystkich analizowanych składników w spływie powierzchniowym przekraczały ich przeciętne wartości stwierdzone w opadach atmosferycznych w okresie 2009–2011 – w wielu przypadkach z bardzo dużą wielokrotnością, przy czym największe różnice występowały w odniesieniu do potasu i fosforu, najmniejsze zaś dotyczyły azotu azotanowego i cynku; b) zawartość fosforu przyswajalnego w wierzchniej, pięciocentymetrowej warstwie gleby była dodatnio skorelowana ze stężeniem tego składnika w spływie powierzchniowym, natomiast tego rodzaju zależność nie występowała w odniesieniu do mineralnych form azotu; c) spływająca z pola woda stanowiła potencjalne źródło eutrofizacji wód powierzchniowych (zawierała bardzo dużo składników biogennych, zwłaszcza fosforu).
EN
An assessment of chemical composition of surface runoff from arable lands with particular reference to phosphorus was performed and related to various factors affecting this composition. The assessment was based on the laboratory analyses of water samples collected in 2011–2012 from surface runoff from selected farm in zachodniopomorskie province, on parallel analyses of soil samples and on the record of agrotechnical measures performed in the field also before sampling. It was found that: a) concentrations of analysed components in surface runoff exceeded (of ten many times) their average concentrations in rainfalls in the years 2011–2012. The greatest differences were found for phosphorus and potassium and the smallest for nitrate-nitrogen and zinc; b) the kontent of available phosphorus in the upper 5 cm soil layer was positively correlated with its concentration in surface runoff; no such relationship was found for mineral forms of nitrogen; c) surface runoff from the field was a potential source of eutrophication of surface waters since it contained much nutrients, particularly phosphorus.
7
Content available GIS w hydrologii Lublina
PL
Celem opracowania jest prezentacja metody wyznaczenia zlewni miejskich na przykładzie Lublina, określenie podstawowych parametrów topograficznych i hydrologicznych warunkujących formowanie spływu powierzchniowego i odpływu podczas intensywnych opadów deszczu oraz stworzenie i przetestowanie prostego modelu hydrologicznego, pozwalającego na ustalenie objętości odpływu z poszczególnych zlewni przy założonej wysokości opadów atmosferycznych wywołanych letnimi opadami burzowymi. Obliczenie ilości wody opadowej odpływającej z terenu miasta umożliwia także szacowanie ładunków zanieczyszczeń i dróg ich spływu do systemu rzecznego. Do ustalenia objętości wody biorącej udział w odpływie wybrano metodę SCS CN (Soil Conservation Service Curve Number method), opracowaną przez amerykańską Służbę Ochrony Zasobów Naturalnych. Do opisu elementów środowiska warunkujących zjawiska hydrologiczne wykorzystano dane przestrzenne pochodzące z różnych źródeł, które zintegrowano w bazie danych. Do warstwy informacyjnej opisującej użytkowanie terenu dołączona została tablica wartości średnich stężeń zanieczyszczeń. Wyniki uzyskane drogą modelowania potwierdzono na podstawie obserwacji w zlewniach eksperymentalnych. Obliczenia przeprowadzono przy użyciu oprogramowania ArcGIS, wraz z rozszerzeniami Spatial Analyst i Hydrologic Modeling. Wykorzystano także oprogramowanie L-Thia GIS ułatwiające m.in. ustalenie parametrów CN, opadu efektywnego i objętości odpływu.
EN
The aim of this paper is to present the method of determining urban catchment on the example of Lublin, the determination of the basic topographical and hydrological parameters conditioning formation of surface runoff and drainage during heavy rains and to create and test a simple hydrological model, sufficient for determining the volume of outflow from each catchment with assumed amount of precipitation caused by summer rain storms. Calculation of the amount of rain water flowing out from the city allows also to estimate pollutant loads and their run-off routes into the river system. To determine the volume of water involved in the outflow SCS CN method (Soil Conservation Service Curve Number method) was selected. This method is developed by the U.S. Natural Resources Conservation Service. To describe the elements of the environment which determine hydrologic phenomena, spatial data from different sources were used. Spatial data were integrated in one database. To the information layer describing the land use, array of values of average concentrations of pollutants was included. The modeling results were confirmed by observations in experimental catchments. Calculations were performed using ArcGIS software, with Spatial Analyst and Hydrologic Modeling extensions. Also, L-Thia GIS software was used to determine the parameters of CN, effective precipitation and outflow volumes.
PL
W pracy omówiono wyniki trzyletnich badań chemizmu wód deszczowych odprowadzanych z dwóch zlewni obejmujących zabudowane wiejskie tereny. Przeprowadzono pomiary natężenia przepływu i jakości wód w przekrojach kontrolnych cieków, przed i za obszarem zabudowanym (pH, ChZT, azot amonowy, azotany, azotyny, fosforany, chlorki, potas, wapń, magnez). Wyniki aproksymowano z równań regresji łączących stężenie i przepływ w fazach wznoszenia i opadania fali wezbraniowej. Na ich podstawie obliczono dobowe i okresowe ładunki zanieczyszczeń odpływających ze zlewni. Stwierdzono, że na skutek przepływu wód deszczowych przez zabudowane obszary wiejskie zwiększa się zwłaszcza wartość ChZT i zawartość azotu amonowego. Jednostkowe ładunki azotu w odpływie z badanych zlewni były znacznie większe od wartości średnich dla zlewni rolniczych w Polsce, a ładunek w spływach powierzchniowym i podpokrywowym stanowił odpowiednio 99% i 30% ładunku całkowitego.
EN
Three-year investigations were carried out into the chemistry of the rain water received by, and discharged from, two drainage basins with built-up rural areas. Flow was measured and water samples were collected at the monitoring cross-sections before and after passage of the stream through the built-up area. The samples were analyzed for pH, COD, ammonia nitrogen, nitrates, nitrites, phosphates, chlorides, potassium and magnesium. The daily concentrations of the said pollutants measured in surface water and in the effluent from the rain-water drain were approximated in terms of the regression equations relating the concentration to the flow in the phases of rising and falling runoff. On that basis, daily and periodical loads of the pollutants leaving the drainage basins directly were calculated as the difference between total load and basic load in the underground inflow. The passage of rainwater flow through the built-up area brought about a rise in COD and ammonia nitrogen concentration. Unit nitrogen loads discharged from the two drainage basins were found to be notably higher than relevant average values established for Poland's rural areas. The load of pollutants in surface and subsurface runoff accounted for 99% and 30% of the total load, respectively.
EN
The studies assessed heavy metal contents in soil losses (solid phase of surface runoff) from land of 7 and 16% slopes and 5 kinds of land use: unfertilised fallow, c\over mixture with timothy, winter triticale, fodder beet (on farmyard manure) and fertilised fallow. Mineral fertilisers were applied in the four latter variants. Samples of surface runoff were collected sampled after spring snow-melt, after long-term rainfall of low intensity in May, after short-term rain in June and short-term downpour in July. In the soil losses heavy metal concentrations of Ni, Cr, Cd and Pb were determined with ICP-EAS method. The amounts of soil losses were about thrice larger on the land with 16% slope than on the 7% slope and revealed statistically significant differences depending on the amount and intensity of rainfall, land slope and the cultivated plot. The smallest soil losses occurred after long-term rainfall in May and the largest after a short-term downpour in July. Over the entire period of investigations the smallest soil losses were registered on plots covered with c\over and timothy, whereas the greatest after snow-melt on plots grown with triticale and at later dates on both fallows. Metal content in the soil losses from smaller slope was usually larger: for Cd during the entire period, for Ni and Pb following the snow thaw and rainfall in May and July and for Cr after the snow-melt and downpour in July. Heavy metal contents in soil losses after the subsequent precipitation revealed significant differences depending on the kind of land use land slope, yet it is difficult to determine unanimously the tendencies of these changes. No apparent dependence was demonstrated between the mass of washed off soil and its metal contents except Pb which amount in the soil losses revealed the opposite dynamics than quantity of soil washed away from smaller slope.
PL
W badaniach oceniano zawartości metali ciężkich w zmywach ze stoków o nachyleniu 7 i 16% z 5 rodzajów użytków: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W zmywach (faza stała spływów) oznaczono zawartość metali ciężkich: Ni, Cr, Cd i Pb metodą ICP-EAS. Ilości zmywu były około trzykrotnie większe na stoku o nachyleniu 16% niż na stoku o nachyleniu 7% i wykazywały statystycznie znaczące różnice w zależności od ilości i intensywności opadów, nachylenia stoku oraz rodzaju użytku. Najmniejsze straty gleby nastąpiły po opadzie rozlewnym w maju, a największe po krótkotrwałej ulewie w lipcu. Przez cały okres badań najmniejsze zmywy wystąpiły z poletkach porośniętych koniczyną i tymotką, zaś największe po roztopach z uprawy pszenżyta a w późniejszych terminach - z obydwu ugorów. Zawartość metali w zmywach ze stoku o mniejszym nachyleniu była zazwyczaj większa: Cd - przez cały okres badań, Ni i Pb - po roztopach oraz opadach w maju i lipcu, a Cr po roztopach i ulewie w lipcu. Zawartość metali w zmywach po kolejnych opadach wykazywała znaczące różnice w zależności od rodzaju użytku czy nachylenia stoku, jednak trudno jest określić jednoznaczne tendencje tych zmian. Nie stwierdzono wyraźnej zależności między ilością zmytej gleby a zawartością w niej metali.
EN
Investigations were conducted in 2003 at the Mountain Research Station at Czrna near Krynica. Heavy metal concentrations were assessed in surface runoffs. Two-factor experiment included two land slopes: 7 and 16% and 5 methods of land use: unfertilised fallow, clover mixture with timothy, winter triticale, fodder beet (on farmyard manure) and fertilised fallow. In the four latter variants mineral fertilisation was applied. Surface runoffs were sampled after spring snow-melt, after long-term rainfall of low intensity, after short rain and after short-term downpour. Metal content in runoffliquid phase was assessed using ICP-EAS method. The quantity of surface runoffs and their liquid phase heavy metal concentrations depended on the amount, intensity and dale of rainfall and on advancement of plant vegetation. Higher metal concentrations were registered in the runoff from fertilised fallow and under fodder beet cultivation and lower under clover mixture with timothy and from unfertilised fallow. Liquid phase from land with 16% slope contained more heavy metals, despite their larger volume. The effect of fertilisation on metal content was registered. Higher concentrations were noted in runoffs from lands fertilised jointly with high P and the highest N and K doses and lower ones after the highest P doses application.
PL
Badania prowadzono w 2003 r. w Górskiej Stacji Doświadczalnej w Czyrnej koło Krynicy. Oceniano zawartości metali ciężkich w spływach powierzchniowych. Doświadczenie dwuczynnikowe obejmowało dwa nachylenia stoku: 7 i 16% oraz 5 sposobów użytkowania: ugór nienawożony, mieszanka koniczyny z tymotką, pszenżyto ozime, burak pastewny (na oborniku) i ugór nawożony. W czterech ostatnich wariantach stosowano nawożenie mineralne. Próbki spływu powierzchniowego pobrano: po wiosennych roztopach, po opadzie rozlewnym, po krótkotrwałym deszczu i po krótkotrwałej ulewie. W fazie ciekłej spływów oznaczono zawartość metali ciężkich Ni, Cr, Cd i Pb metodą ICP-EAS. Objętość spływów powierzchniowych oraz zawartość metali w ich fazie ciekłej zależała od ilości, intensywności i terminu opadu oraz zaawansowania wegetacji roślin. Większe stężenie metali zanotowano w spływie z ugoru nawożonego i uprawy buraka pastewnego, a mniejsze spod mieszanki koniczyny z tymotką i z ugoru nienawożonego. Więcej metali zawierała faza ciekła spływów ze stoku o nachyleniu 16%, mimo większej ich objętości. Zaobserwowano wpływ nawożenia na zawartość metali. Większe ich stężenie stwierdzono w spływach z użytków nawożonych łącznie dużymi dawkami P oraz największymi dawkami N i K, a mniejsze po zastosowaniu największej dawki P.
PL
Przeprowadzono badania składu chemicznego wód powierzchniowych w odpływie ze zlewni cząstkowych, obejmujących: rolniczo użytkowany obszar zasilania podziemnego źródeł i leśny obszar ich bezpośredniego otoczenia, obszar wiejski oraz obszar rezerwatu. W latach 2000–2001 badano zmiany odczynu, ChZT oraz stężenia azotu azotanowego, amonowego, fosforanów, chlorków i wapnia w trzech przekrojach hydrometrycznych Cieku Wschodniego spod Laszczek. W okresach wezbrań zwiększało się stężenie badanych zanieczyszczeń w wodach cieku. W próbach pobranych za obszarem wiejskim ich wartości przekraczały normy dopuszczalne dla trzeciej klasy czystości wód powierzchniowych. Jakość wód cieku ulegała poprawie po przepłynięciu przez obszar rezerwatu, nadal jednak występowało znaczne stężenie fosforanów pochodzących ze źródeł obszarowych.
EN
Chemical composition of surface waters was analysed at the outflow from partial catchments, which involved: an agriculturally utilized area of underground springs, forest area in close surrounding of the former, rural area and protected area. Reaction (pH), COD, nitrate and ammonium nitrogen, phosphates, chlorides and calcium were analysed in three hydrometric cross-sections of the Falenty Stream in 2000–2001. Concentrations of studied pollutants markedly increased during high water periods and in samples taken downstream the rural area they were higher than permissible standards for the third class surface water quality. Water quality in the stream improved after passing the protected area though concentrations of phosphates originating from diffuse sources were still high.
13
Content available remote Zlewisko, zlewnia, dorzecze
PL
Wprowadzane w Polsce zarządzanie zasobami wodnymi opiera się na obszarach hydrograficznych, lecz obejmuje także wody podziemne. Jednym z warunków dobrego zarządzania jest precyzyjna terminologia. Autor proponuje rozdzielenie pojęć zlewnia i dorzecze według natury zjawisk. Pierwsze obejmuje obszar wszystkich spływających wód, włącznie z podziemnymi, drugie dotyczy obszaru spływu tylko wód powierzchniowych. Strefy zachodzenia na siebie zlewni i dorzeczy wyróżniono jako wspólny obszar zasilania.
EN
Coming in force water management in Poland bases on hydrographic areas but comprises also groundwater. Exact terminology is a prerequisite of satisfactory management. The author tends to separate the terms catchment area and surface catchment area according to nature ofthephenomenons. The former concerns of the area of the runoff of all water, together with subsurface one, the latter refers to the area of the runoff of surface water only. Covering zones of catchment and surface catchment areas are discriminated as common alimentation areas.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.