Ograniczanie wyników
Czasopisma help
Autorzy help
Lata help
Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 47

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  surface protection
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
EN
The article presents current mining works improving the safety of the Bochnia Salt Mine. Due to centuries of rock salt mining, intensive actions are required at the mine to protect the historic workings and surface of the area. In recent years, a sealing barrier has been constructed around the 16th-century Wielki Shaft to protect the salt rock mass from the destructive influence of external water. The mine is also carrying out intensive liquidation of redundant post-mining pits, which reduces the convergence of historic chambers and pits, and limits the extent of mining damage to surface facilities. An important task of the ongoing mining work is the protection, maintenance and preservation of the pits under historic protection. All these activities, as well as periodic inspections of the pits, have a significant impact on improving the safety of work and people underground.
PL
W artykule przedstawiono roboty górnicze poprawiające bezpieczeństwo prowadzenia ruchu Kopalni Soli „Bochnia". Ze względu na wielowiekową eksploatację wymaga ona intensywnych działań zabezpieczających, niezbędnych dla ochrony zabytkowych wyrobisk i powierzchni terenu. W ostatnich latach wykonano barierę uszczelniającą wokół XVI-wiecznego szybu Wielki, która zabezpieczyła górotwór solny przed destrukcyjnym wpływem wód pozazłożowych. W kopalni prowadzi się również intensywną likwidację zbędnych wyrobisk poeksploatacyjnych, ograniczającą konwergencję zabytkowych komór i wyrobisk oraz zmniejszającą zasięg szkód górniczych w obiektach powierzchniowych. Ważnym zadaniem prowadzonych prac górniczych jest zabezpieczenie, utrzymanie i konserwacja wyrobisk objętych ochroną zabytkową. Wszystkie te działania oraz cykliczne kontrole wyrobisk mają wpływ na znaczną poprawę bezpieczeństwa prowadzenia ruchu zakładu i ludzi w nim przebywających.
EN
Half a century after the dominance of Brutalist architecture, the majority of discussions about these buildings concern their continued existence. Sadly today, there is more talk about the demolition of Brutalist buildings than about their protection and preservation. And yet, many Brutalist buildings expressed a progressive vision of community living and sustainable public ownership. The effort to preserve them, therefore, is not merely a fight to defend heritage, but also the idea that through the necessary process of adaptive reuse, maintenance, and preservation of existing buildings, the trend of constant “replacement of the fabric of the building” should be halted. In the era of seeking “sustainable” solutions in architecture, this kind of re-evaluation of the meaning of Brutalism and its concrete matter seems to be more than a will to preserve the legacy of the past. One may say that restoring or even prolonging the life of these valuable reinforced concrete structures, primarily in the form of properly selected protection of the concrete surface, is the core of activities aimed at their conservation.
PL
Pół wieku dominacji architektury brutalistycznej sprawiło, że dyskusję o takich realizacjach zdominowała kwestia dalszego ich istnienia. Niestety, obecnie więcej się mówi o wyburzaniu budynków brutalistycznych niż o ich ochronie i zachowaniu. Należy jednak pamiętać, że wiele obiektów brutalistycznych prezentowało nader istotną w połowie XX wieku ekspresję postępowej wizji życia społecznego i zrównoważonej własności publicznej. Trud ich zachowania nie jest więc jedynie walką o obronę dziedzictwa formalnego, lecz także ochroną konkretnej kulturowej idei. Poprzez konieczny proces readaptacji, utrzymania i zachowania istniejących budynków, należy położyć kres trendowi ciągłego „wymieniania tkanki zabudowy”. W erze poszukiwania „zrównoważonych” rozwiązań w architekturze ten rodzaj ponownej ewaluacji znaczenia brutalizmu i jego materii betonowej zdaje się czymś więcej niż wolą zachowania spuścizny przeszłości. Można powiedzieć, że rewaloryzacja lub przedłużanie życia tych cennych żelbetowych obiektów, głównie w formie odpowiednio dobranej ochrony ich betonowych powierzchni, jest podstawą działań zmierzających do ich konserwacji.
4
Content available remote Estetyka i ochrona prefabrykowanych elementów betonowych
PL
Przestrzeganie wymagań zawartych w zharmonizowanej z Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) PN-EN 1090 jest elementem niezbędnym do zgodnego z prawem wytworzenia i wprowadzenia na rynek konstrukcji budowlanych. W artykule przedstawiono przykłady zmian w wymaganiach podyktowanych opublikowaniem w grudniu 2018 nowego wydania PN-EN 1090-2. Wprowadzone zamiany dotyczą w różnym stopniu wszystkich punktów normy począwszy od zmian redakcyjnych i aktualizujących przywołane normy aż po wprowadzenie nowych wymagań i usunięcie niektórych. Z normy usunięto np. wymagania dotyczące elementów cienkościennych ze względu na ujęcie tych wymagań w PN-EN 1090-4. Zmieniono definicję klas wykonania EXC4. Wprowadzono wymagania np. dotyczące spawania stali zbrojeniowej ze stalą konstrukcyjną oraz dodatkowe wymagania dla stali nierdzewnych (austenitycznych, ferrytycznych i austenityczno-ferrytycznych). Zmianami objęto również załączniki do normy, i tak usunięto np. załączniki B i J, wprowadzono natomiast nowe załączniki D i I. Niezmiennie ważnym elementem pozostaje specyfikacja wyrobu, w której powinny zostać określone wszystkie wymagania dla wyrobu.
6
Content available remote Wpływ ustalonego zbocza niecki górniczej na zabudowę powierzchni
PL
Realizacja wydobycia zalegających pod powierzchnią ziemi surowców mineralnych ma wpływ na przeobrażenie powierzchni terenu. Najbardziej charakterystyczną zmianą jest wytworzenie się niecki obniżeniowej nad wybraną częścią złoża. Nieckę tworzy ciągła przestrzenna deformacja powierzchni, której wielkość i zasięg zależą od ilości wybranego urobku. Dla elementów zagospodarowania powierzchni wytworzenie się zbocza niecki obniżeniowej stanowi dodatkowe długotrwałe oddziaływanie, które zmienia warunki obciążeniowe i użytkowe dla elementów konstrukcji. Dla obiektów budowlanych szczególnie niekorzystna jest zmiana nachylenia powierzchni terenu w obrębie zbocza niecki. W obiektach kubaturowych zmiana ta powoduje trwałe nachylenie konstrukcji. W artykule omówiono skutki nadmiernego wychylenia się konstrukcji obiektów kubaturowych usytuowanych na nachylonym zboczu niecki górniczej. Na przykładzie omówiono problem przekroczenia stanów granicznych nośności w elementach konstrukcji układu słupowo-ryglowego budynku przemysłowego.
EN
Extraction ofunderground mineral resources affectssurface areatransformation. The most characteristic change is the creation of mining subsidence over the selected deposit. The subsidence results from continuous deformation of the surface, which size and range depend on the amount of the selected mining. For surface development elements, formation of themining subsidence edge is an additional long-term impact that changes the load and usable conditions for structural elements. For buildings, changingsurface slope within the slope of the mining subsidence is particularly unfavourable. In cubature facilities, this change results in permanent inclination of the structure. The article discusses effects of excessiveconstruction inclinationof cubature facilities located on the inclined slope of a mining subsidence. Selected examples are used to present problems of exceeding the ultimate load limits in the structure elements in the post and beam façade of an industrial building as well as limitations in use resulting from permanent inclination of a public utility facility.
PL
Komunikat porusza problemy planowania i prowadzenia eksploatacji górniczej pod terenami miast. Omawia kolejność działań w zakresie ochrony powierzchni oraz udział organów nadzoru górniczego w procesie planowania eksploatacji górniczej w zakresie ochrony powierzchni. Przedstawia sposób nadzoru i zabezpieczenia obiektów budowlanych objętych wpływami eksploatacji na przykładzie kościoła pw. Świętego Krzyża w dzielnicy Miechowice oraz zwartej zabudowy wielorodzinnej w dzielnicy miasta Bytomia – Karbiu.
EN
Out of many existing formerly mines in Bytom today the hard coal exploitation in a wider range is carried out only by Ruch Bobrek - previously within the structure of “Bobrek - Centrum” mine and, at the moment, within “Bobrek-Piekary”. The dissertation presents the protection of St. Cross. Church in the district of Miechowice as well as the compact multi-family building development in the district of Karb in the planning and carrying out the exploitation of four walls in coal beds - respectively: 510 w.d. and 504 w.g. Specific requirements imposed on the exploitation in the concession decision, resolution of the Commission for Surface Protection by the State Mining Authority, exploitation programmes and movement plans enabled an effective protection of the structures. These requirements included determination of the permissible indicators of terrain deformation, height indicators and the daily wall advance indicators, as well as specific monitoring of the terrain deformations and construction prevention.
PL
Na terenie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego istnieją liczne obszary występowania pozostałości płytkiej podziemnej eksploatacji złóż. Należą do nich zarówno wyrobiska historyczne, często o dużej wartości zabytkowej, jak i podziemne komory i chodniki lub ich fragmenty pozostałe po „rabunkowej” eksploatacji, prowadzonej bez uwzględnienia zasad ochrony środowiska. Prowadzenie eksploatacji górniczej pod zurbanizowanymi obszarami GZW wpłynęło na rozwój metod prognozowania deformacji powierzchni terenu, w szczególności dla bieżącej, wielkopowierzchniowej eksploatacji ścianowej. Obliczanie deformacji powierzchni terenu dla pojedynczych niewielkich wyrobisk może opierać się między innymi na geometryczno-całkowej metodzie Budryka-Knothego. W artykule przedstawiono zależności pozwalające na wyznaczanie parametrów deformacji powierzchni terenu dla wyrobisk na głębokościach, dla których możliwe jest stosowanie równań teoretycznych – w strefie występowania deformacji ciągłych. Następnie omówiono istniejące metody określania wpływu podziemnych wyrobisk górniczych leżących w pobliżu powierzchni ziemi, w strefie, w której ich zawał prowadzić może do występowania deformacji nieciągłych, w formie zapadlisk i innych poważnych zaburzeń powierzchni terenu, stwarzających w skrajnej sytuacji, nawet katastrofalne zagrożenie dla obiektów budowlanych i bezpieczeństwa ludności. Na przykładzie przykładowego wyrobiska przedstawiono szereg wyników obliczeń związanych z wpływem głębokości wyrobiska na rodzaj i skalę deformacji powstających na powierzchni ziemi w wyniku ich zawału.
EN
On the Area of Upper Silesia Coal Basin exist numerous areas of shallow underground mining remnants. There are both historical workings, often of high monumental value and underground rooms, gates or their parts, remained after “predatory” mining operations, which was conducted unregard environmental protection measure. Mining works under urbanised areas of USCB induced development of ground subsidence modelling for current, longwall mining operations. Geometrical – integral methods developed by Budryk and Knothe can be used for calculating of ground deformations parameters for small workings. The paper presents relations, which allow determination of subsidence parameters for workings located on depths, for which theoretical equations can be used – it means area of continuous subsidence. Next, for underground workings located close to the ground, where their collapse may result in sinkholes and other significant ground disturbances occurrence connected with hazards for building structures and public safety, methods for their prediction have been discussed. On an example of an underground working, a range of calculations results have been presented to show influence of its depth on a type and range of ground deformations resulted from its collapsing.
PL
Komora Fryderyk August znajduje się jest na poziomie IIn, na południe od szybu Górsko. W części północnej komory, zlokalizowany jest wyciek nienasyconej solanki i upłynnionego materiału ilasto-pylastego z szczeliny stropowej. Wyciek powoduje systematyczny rozwój zniszczeń płaszcza solnego komory i elementów drewnianej obudowy. Analizując możliwe metody zabezpieczenia komory Fryderyk August wzięto pod uwagę podsadzenie komory podsadzką hydrauliczną albo zabezpieczenie komory poprzez wzmocnienie skał stropowych i ociosowych obudową kotwiową i zabudowę kasztów drewnianych oraz wykonanie zabiegów iniekcyjnych. Trzecim rozważanym rozwiązaniem problemu jest wypełnienie komory mieszaninami iniekcyjnymi. Rozwiązaniem optymalnym okazało się wypełnienie komory mieszaninami iniekcyjnymi z uwagi na uzyskanie pełnego podparcia stropu i zabezpieczenie rejonu wycieku bezpośrednio po wypełnieniu, bez wpływu na obciążenie i stan filarów wyrobisk sąsiednich. Wybrany wariant nie wymaga przebudowy wyrobisk chodnikowych w celu doprowadzenia podsadzki do likwidowanych komór oraz zapewnia bezpieczne prowadzenie robót.
EN
The Frederick Augustus Chamber is located on Level II, south of the Górsko shaft. Unsaturated brine and liquefied fine silt are leaking into the chamber from a fissure in the ceiling located in the northern part of the chamber. Salt water and the liquefied silty material are causing systematic damage to the salt-coat of the chamber as well as to its wooden supporting elements. The following possibilities of implementing alternative solutions were analysed as an outcome of the analysis of methods for securing the Frederick Augustus Chamber: back-filling the chamber by means of hydraulic backfilling; securing the chamber by strengthening ceiling rocks and sidewalls with anchor supports and wooden crib casing as well as performing injection procedures. The optimal solution is a filling-in of the chamber with injection mixtures because it allows to accomplish the total support of the ceiling and secures the leak area immediately upon filling of the chamber, without increasing the load, and without deteriorating the state of the pillars of mine workings located in the work area. This option was selected as it does not require reconstruction of the mine corridors for the purpose of backfill transportation to the chamber guaranteeing long-term safe working conditions.
11
PL
Tematem artykułu jest ochrona powierzchniowa powłoki żelbetowej i słupów podbudowy nowo wybudowanej chłodni kominowej o wysokości h = 185 m, zaprojektowanej do odprowadzania spalin. System ochrony powierzchniowej elementów konstrukcji chłodni zaprojektowano z uwzględnieniem oddziaływań środowiska i przewidywanych warunków eksploatacji. Przedstawiono wyniki badań kontrolnych podłoża i powłok ochronnych chłodni wraz z ich oceną, prowadzonych w całym okresie realizacji prac wykonawczych.
EN
The paper deals with the surface protection of the shell and columns of a new cooling tower h = 185 m designed for discharging flue gases. The surface coating system has been designed taking account of actions and operational conditions of the cooling tower. In the paper test results of the concrete substrate and protective coatings of the cooling tower are presented. These tests were conducted during the performed coating works.
12
PL
W artykule przedstawiono technologię naprawy przeszło 400 słupów podbudowy kilku chłodni kominowych w jednej z polskich elektrowni w latach 2004 – 2013. Następnie dokonano oceny jakości wykonanych robót i trwałości cienkowarstwowych powłok ochronnych zastosowanych do naprawionych słupów.
EN
In the paper the repair of more than 400 natural draught cooling towers columns in one of the Polish power stations in years 2004 – 2013 is presented. The estimation of the quality control during the execution and assessment of the surface protection coating of the repaired columns are described.
PL
Deformacje powierzchni terenu stwarzają zagrożenie dla zabudowy i infrastruktury technicznej obszarów zurbanizowanych. Jednym z podstawowych obszarów działań w zakresie jego eliminacji jest likwidacja płytkich wyrobisk górniczych. W artykule przedstawiono wybrane przykłady działań zmierzających do eliminacji zagrożenia występowaniem nieciągłych deformacji powierzchni terenu, podejmowanych w innych krajach.
EN
Mining activity leads to degradation of mine lands due to their deformations, including the most dangerous discontinuous deformations. In the early stage of industrial revolution in countries leading in coal production, thousands of mines operated mostly in shallow coal beds, which were easy available by mine techniques of that time. As the result of mine operations in shallow coal seams, large sinkholes and other forms of land deformation occurred, which could affect large areas of lands (Fig. 1) or reach unprecedented dimensions (Fig. 2). To eliminate the risk of sinkhole occurrence and damages of land objects, a range of filling techniques of mine voids have been developed. To the most advanced ones, belong pressurized grouting with use of fly ash – cement slurries of strictly controlled physical properties. However, efficiency of mine voids elimination corresponds with significant costs of land preparation. The most cost-consuming but also completely confident seems to be the open-pit method, in which the coal seam has to be exposed and then fully cleared from old mine operations remnants (Fig. 3). Particular attention must be devoted to old mine shafts, which due to their depth and direct connection to surface may create extremely high risk of land structure damages. The problem of old mine shafts has been discussed on an example of catastrophic collapse of rocks into voids remained in an old shaft after its insufficient backfilling in the past (Fig. 4). Not to overrate in efficient surface protection on post-mining areas is also to have reliable information about potential hazards before any further activities on an effected land piece started. A good example of such a comprehensive data base on old mining operations has been developed in the city of Aachen, Germany. During the last half of the century technologies of filling of underground voids underwent development from typical mine hydraulic backfill, through injection of precisely composed grouts – in terms of flow properties and mechanical behaviour after placement and solidification, up to clearing of shallow mine remnants with use of open-pit operations. Due to high costs of mine lands reclamation works, for each case of underground voids filling, technology and range of works must be thoroughly designed, where also good identification of underground conditions id of great importance.
14
Content available remote Zabezpieczanie konstrukcji budowlanych przed agresywnymi wpływami środowiska
PL
Artykuł dotyczy ochrony konstrukcji betonowych przed działaniem czynników niszczących występujących w warunkach użytkowania. Omówiono wymagania odnośnie do wyrobów i systemów przeznaczonych do powierzchniowej ochrony konstrukcji betonowych i żelbetowych, wyspecyfikowane w normie PN-EN 1504-2 oraz w dokumentach opracowanych w Instytucie Techniki Budowlanej. Zamieszczono wyniki badań laboratoryjnych i in situ wykonane w celu oceny trwałości systemu powłokowego stanowiącego zabezpieczenie chłodni kominowych.
EN
The paper relates to the protection of concrete structures against destructive factors occurring in the conditions of use. Discusses requirements for products and systems for surface protection of concrete and reinforced concrete, specified in PN-EN 1504-2 and in the documents developed at the Building Research Institute ITB. The results of laboratory and in situ tests to assess the durability of the coating system on cooling towers were presented.
15
Content available remote Posadzki żywiczne w parkingach
PL
Posadzki żywiczne są istotnym elementem służącym zapewnieniu trwałości różnego rodzaju konstrukcji parkingowych. Wykonywanie płyt betonowych wiąże się z przepisami dotyczącymi żelbetu, natomiast posadzki przemysłowe nie są głównym tematem żadnej normy. W artykule omówiono wymagania dotyczące systemów ochrony powierzchniowej wg PN-EN 1504-2 oraz wytycznych DAfStb-Guideline. Przeanalizowano zagadnienie doboru posadzek jako elementu strategii zarządzania konstrukcją zgodną z PN-EN 1504-9.
EN
Polymer industrial floors are an essential element of the structure to ensuring the durability of different types of parking lots. Concrete slabs are designed taking into account standards relating to reinforced concrete, industrial floors but are not the main topic of any standard. The article discusses the requirements for surface protection systems according to PN-EN 1504-2 and the DafStb-Guideline. The issue of selection of floors as an element of construction management strategies in accordance with PN-EN 1504-9 was discussed.
EN
This work is focussed on the properties of organic coatings containing pigments whose surface was chemically coated with zinc ferrite (ZnFe2O4) layer. Four silicate types with different particle shapes were selected as the cores: diatomite, talc, kaolin and wollastonite. The untreated particles exhibit a barrier effect. The aim of this project was to apply the surface treatment approach with a view to enhancing not only the model paint films’ anticorrosion properties but also their resistance to physico- mechanical tests pursuant to ISO standards (cupping, bending, impact, adhesion). Other parameters examined included: particle size and morphology, density of the modified pigment, oil consumption, pH, conductivity, and electrochemical properties of the paint film. A solvent-based epoxy-ester resin was used as the binder and also served as the reference material. The pigment volume concentration (PVC) was 1% and 10%. During the last stage of the experiment, the paint films were exposed to a corrosive environment stimulating seaside conditions or conditions roads treated with rock salt. The accelerated cyclic corrosion test in a neutral salt mist atmosphere was conducted for 864 hours. The results served to ascertain a suitable environment for organic coatings.
17
Content available remote Podtorze kolejowe w warunkach wpływu deformacji górniczych i pogórniczych
PL
W pracy przedstawiono wybrane problemy projektowania, budowy i utrzymania podtorza linii kolejowych AGC/AGTC na terenach objętych działalnością górniczą. Wskazano na odmienną współpracę nawierzchni i podtorza górniczego, co będzie wymagało zastosowania w pracach modernizacyjnych właściwej profilaktyki górniczo-budowlanej. Przedstawiono przykłady awarii infrastruktury kolejowej powstałych wskutek mobilizacji deformacji ciągłych jak i nie ciągłych terenu górniczego.
EN
The paper presents selected problems of design, construction and maintenance of railway subgrade AGC / AGTC in areas affected by mining activities. Pointed to the different surface and substructure work mining, which will require the use of appropriate prophylaxis modernization works mining and construction. The examples of failure of railway infrastructure caused by the mobilization of continuous deformation and not continuous mining area.
PL
Praca zawiera przegląd podstawowych problemów ochrony powierzchni nad podziemnymi i otworowymi kopalniami soli w Polsce. Wskazano, że objawy konwergencyjnego zaciskania wyrobisk i wykształcania się obniżeń na powierzchni terenu różnią się w czasie, który podzielono na trzy fazy od powstawania wyrobisk do całkowitego ich zaśnięcia. Przedstawiono wskaźniki i funkcje określające oddziaływania wyrobisk na górotwór i powierzchnię terenu. Pokazano przykłady zastosowania modeli fenomenologicznych i fizycznych do wyjaśniania i prognozowania zjawisk geomechanicznych w górotworze i na powierzchni terenu. Pokazano objawy trzech typów kształtowania się rozkładu obniżeń terenu nad kopalniami soli. Przyczyną szeregu deformacji nieciągłych były wdarcia wód do kopalń podziemnych oraz niekontrolowane ługowanie w kopalniach otworowych. Wskazano na potrzebę sformułowania nowej kategoryzacji terenu górniczego, obejmującej bardzo wolne i bardzo szybkie oddziaływania oraz dostosowanej do tego profilaktyki budowlanej. Ze względu na długotrwałe oddziaływania na środowisko nieczynnych kopalń soli, potrzebna jest prawna regulacja zapewniająca nadzór, obserwację i bezpieczną gospodarkę na terenach pogórniczych, w tym także odbieranie solanki wyciskanej z wyrobisk. W pracy zamieszczono przykłady obserwowanych oddziaływań wyrobisk kopalń soli na powierzchnię terenu ilustrowane na 25 rysunkach.
EN
This paper presents an overview of the main problems of surface protection above the underground and salt well mines in Poland. It was stated that the signs of convergent tightening of excavations and formation of surface subsidence vary over time. The time was divided into three phases, from the formation of excavation to its complete tightening. Indicators and functions determining the influence of the excavation on the surface and rock mass were presented. The analysis of examples of phenomenological and physical models for explaining and forecasting the geomechanical phenomena in the surface and rock mass was included as well. Signs of three types of subsidence pattern formation above the salt mines were presented. The cause of a series of discontinuous deformations was the inrush of water into the underground mines and uncontrolled leaching in well mines. This paper points the need to formulate new criteria for mining area which would comprise very slow and very rapid influences as well as the building prevention for this purpose. Due to the long-lasting influence on environment of the dormant salt mines it is necessary to enforce a legal provision which shall provide supervision, observation and safe management in post-mining areas, including receiving the brine extruded from excavations. This paper shows examples of the observed influences of salt mine excavations on the surface which is illustrated in 25 figures.
PL
W niniejszym artykule autorzy koncentrują się na ochronie powierzchniowej konstrukcji realizowanej przez systemy ochrony powłokowej i impregnacji. Omówią szczegółowo te dwie technologie ochrony powierzchniowej, uwzględniając ich zalety i wady. W końcowej części artykułu autorzy wskazują rozwiązanie, które łączy zalety omówionych technologii.
EN
In the article the authors focus on surface protection of structures fullfilled by coating protection and impregnation systems. These two technologies of surface protection, as well as their advantages and disadvantages, have been discussed. In the final part of the article the authors indicate a solution combining the advantages of both technologies.
20
Content available remote Pielęgnacja betonu zimą
first rewind previous Strona / 3 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.