Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Utworzenie i rozwój kombinatu siarkowego w rejonie Tarnobrzega

Buczek Zbigniew

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

639--644

EN

The following article is an attempt at a condensed description of the history of the Tarnobrzeskie Zagłębie Siarkowe (the sulphur mining district), covering the history of the combine and the sulphur mines that were part of it. The main objective of the article is to highlight the following three elements: the extremely dynamic development of a new type of sulphur mining and refining in an area with no previous history of mining and chemical traditions, the great effort and dedication of the company staff creating a new branch of the Polish mining and refining industry and the unprecedented significance of this industry for the development not only of Tarnobrzeg with its surroundings, but also the whole of Poland.

2

Swoszowice siarką słynące i pachnące do dziś

Galas Dominik J.

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

663--669

EN

Sulpfur has accompanied us since the dawn of time. Wincenty Kadłubek mentions it for the first time, presenting the legend of the destruction of the Wawel Dragon. According to Dr. A. Wójcik, sulphur could have been one of the reasons for moving the capital from Kraków to Warsaw. The exploitation of this mineral lasted about 500 years. During this time, approximately 700,000 tons of sulphur ore were mined in an area of approximately 5 km, drilling approximately 1,000 shafts and leaving 600 heaps. Following J. Esprinohard, Jan Pazdur quotes a message from 1597 that “when the plague prevails in Kraków, which happens often, most of the citizens leave the city and live for some time near the sulphur mine in Swoszowice and no one is affected by the disease at that time”. Sulphur mining is a niche business, currently as much as 99 percent of this raw material is obtained worldwide in large-scale desulfurization processes of gas, oil and exhaust gases. This was not the case before; sulphur mining in Swoszowice was an important branch of the economy of the Kingdom of Poland and the Austro-Hungarian Empire. Sulphur mining in Swoszowice was finally discontinued over 70 years ago, but it is worth knowing the history of mining in this oldest and longest operating mine in Poland.

3

Krótka historia powstania Kopalni Siarki Basznia II

Wrona Jarosław

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

653--656

EN

The article briefly describes the historical background of the creation of the “Basznia II” Sulphur Mine. The aim of the publication is to show two periods of the mine’s operation: 1976–1993 and after the ownership change, from 2011 until today. The focus was to describe current history related to development of necessary documentation, preparation of investment process, and construction and challenges faced during normal operation of the “Basznia II” Sulphur Mine.

4

Eksploatacja polskich złóż siarki metodą podziemnego wytapiania

Kirejczyk Jozef, Burchard-Piekutowska Justyna, Kopeć Karol

Przegląd Geologiczny

|

2023

|

Vol. 71, nr 12

645--652

EN

We describe the characteristics and development of borehole exploitation of sulphur deposits using the underground melting method. The history of its development is discussed and usage of this method in individual Polish native sulphur mines was characterized. Particular attention is focused on technological problems associated with the exploitation of deposits using the Frasch method in Polish geological conditions, and to on innovations introduced to improve extraction and have a positive impact on the natural environment.

5

Soil enzymatic activity in the impact zone of sulphur compounds emission

Sołek-Podwika K.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2013

|

Vol. 20, nr 11

1335--1341

EN

Activity of various enzymes is used for the assessing the effect of anthropogenic fsctors on soil microbiological activity. Dehydrogenase activity is considered a measurement of total soil microbiological activity. A crucial element of anthropogenic transformations of the natural environment is acid soil degradation caused by the storage of acid forming substances, such as eg elementary sulphur and atmospheric pollution with its compounds. In Poland the largest areas strongly polluted with sulphur are situated in the Tarnobrzeg Sulphur Basin, where pulverized sulphur (transported by wind from the minefields and places of storage) and the products of its oxidation, such as acid rains or dry deposit have found its way not only to the soils covering the mining area but also to the soils beyond the boundary of the mine area. The research aimed to assess the influence of pollution emitted during the thirty-year-long exploitation of sulphur deposits on the microbiological activity of soils situated in the vicinity of “Grzybow” Sulphur Mine. The investigated soils taken from the areas situated in neighbouring of mine are characterized by low, as a rule below 1, level of degydrogenase activity and acid soil reaction and generally a high share of sulphate sulphur in the total sulphur content. The conducted assessment of the activity of studied enzymes shows, that the pollution of the soil environment around the mine remains on the level which may pose a threat to living organisms. The cause of the considerable decrease of the level of dehydrogenase activity of studied soils may be their acid reaction which is the result of long-term emission of sulphur compounds. In the surface soil layer sulphur is oxidized to sulphuric acid, which cause a strong soil acidification.

PL

Aktywność różnych enzymów wykorzystuje się do oszacowania wpływu antropogenicznych czynników stresowych na aktywność mikrobiologiczną gleb. Za miarę całkowitej aktywności mikrobiologicznej w glebie uznaje się aktywność dehydrogenaz, których oznaczenie jest często stosowane jako ocena stopnia antropogenicznych przekształceń gleb. Istotnym elementem antropogenicznych przekształceń środowiska przyrodniczego jest kwasowa degradacja gleb, której przyczyną jest składowanie kwasotwórczych substancji, np. siarki elementarnej i zanieczyszczenie atmosfery jej związkami. W Polsce największe obszary gleb silnie zasiarczonych występują w Tarnobrzeskim Zagłębiu Siarkowym, gdzie rozpylona siarka (transportowana eolicznie z pól górniczych i miejsc składowania) oraz produkty jej utlenienia w postaci kwaśnych deszczy lub suchego opadu dostawała się nie tylko do gleb położonych na terenie kopalń, ale także do gleb znajdujących się poza ich granicami. Celem badań była ocena wpływu zanieczyszczeń emitowanych podczas 30-letniej eksploatacji złóż siarki na aktywność mikrobiologiczną gleb położonych w sąsiedztwie Kopalni Siarki Grzybów. Badane gleby, pobrane z terenów położonych w sąsiedztwie kopalni charakteryzują się niskim, z reguły poniżej jedności, poziomem aktywności dehydrogenaz glebowych oraz kwaśnym odczynem i z reguły wysokim udziałem siarki siarczanowej w zawartości siarki ogółem. Aktywność dehydrogenaz w poziomach powierzchniowych badanych gleb mieściła się w granicach od 0,13 do 1,85 cm3H2 kg–1 d–1 i zmniejszała się wraz ze wzrostem głębokości gleby (w poziomach podpowierzchniowych kształtowała się w zakresie od 0,11 do 0,28 cm3H2 kg–1 d–1). Przeprowadzone oznaczenia aktywności badanych enzymów wskazują, że wielkość zanieczyszczenia środowiska glebowego wokół kopalni pozostaje na poziomie, który może zagrażać organizmom żywym. Przyczyną znacznego obniżenia poziomu aktywności dehydrogenaz badanych gleb może być ich kwaśny odczyn, który jest wynikiem długoletnich emisji związków siarki. Siarka w powierzchniowej warstwie gleby ulega utlenieniu do kwasu siarkowego, który powoduje silne zakwaszenie gleb. Badane gleby znajdujące się w zasięgu długoletniego oddziaływania otworowej kopalni siarki Grzybów charakteryzowały się wartościami pH w KCl w zakresie od 3,25 do 4,75 i na tej podstawie zostały zaliczone do gleb kwaśnych i bardzo kwaśnych.

6

Zmiany zawartości siarki elementarnej i węglanów w odpadach poflotacyjnych zastosowanych do rekultywacji terenów poeksploatacyjnych w kopalni siarki "Jeziórko"

Gołda T., Wojtanowicz P.

Zeszyty Naukowe Politechniki Rzeszowskiej. Budownictwo i Inżynieria Środowiska

|

2009

|

z. 56 [268]

49-55

PL

Przedstawione w pracy badania zawartości węglanu wapnia i siarki elementarnej w szlamach poflotacyjnych, na których prowadzono uprawy rolne, dokumentują dynamikę procesu na różnych głębokościach. Wprowadzona roślinność i rozwój bakterii siarkowych wpływają na całkowite utlenienie siarki w warstwach przypowierzchniowych przez okres 8-15 lat. Powstający kwas siarkowy zostaje zneutralizowany "in situ", wpływając na szybkie zmniejszenie zawartości CaC03. W warstwach głębszych dynamika utleniania siarki uzależniona jest od sposobu użytkowania, warunków wilgotnościowych itp. Dotychczasowe badania wskazują, że procesy te zachodzą wyłącznie do głębokości 50-70 cm.

EN

Investigations of content of calcium carbonate and elemental sulphur in the flotation sludge, in which agricultural processing are led, make evidence of dynamics of the process in different depths. Introduced plants and growth of sulphur bacteria have an influence on total oxidation of sulphur in superficial layers in term of 8-15 years. Quick decrease of CaC03 content is the result of total neutralization of produced sulphuric acid "in situ". Dynamics of sulphur oxidation in deeper layers is dependent of way of use, wetness conditions etc. Investigation has been leading so far indicates that mentioned above processes occur only in depth under 70-100 cm.

7

Specyficzne uwarunkowania procesu likwidacji i rekultywacji na przykładzie wyrobisk pogórniczych byłych kopalń siarki "Machów" i "Piaseczno"

Szaraniec K., Świca E., Madej K.

Zeszyty Naukowe. Górnictwo / Politechnika Śląska

|

2008

|

z. 283

265-280

PL

Rejon tarnobrzeski dzięki odkryciu złóż siarki 28 września 1953 roku przez prof. Stanisława Pawłowskiego stał się atrakcyjny przemysłowo. Powstanie wyrobisk górniczych przyczyniło się do zmian warunków wodno-glebowych. Wieloletnia eksploatacja charakteryzowała się uciążliwością dla otaczającego środowiska. Ostatnim etapem działalności górniczej jest rekultywacja terenów poeksploatacyjnych. Pomimo problemów społeczno-gospodarczych likwidacja wyrobisk górniczych, w połączeniu z rekultywacją terenów i docelowym ich zagospodarowaniem, korzystnie wpłynie na stan środowiska w rejonie Tarnobrzega. Przyjęte wodne kierunki rekultywacji utworzą miejsca do rekreacji i wypoczynku.

EN

Thanks to the discovery of sulphur deposits by professor Stanly Pawłowski, which happened on 28th September 1953, the region of Tarnobrzeg became an industrial attraction. Due to the existence of mining pits the water and soil conditions on the area have changed. The exploitation of sulphur, lasting for many years, was harmful for the environment. The last stage of mining activities is reclamation of the former sulphur mining areas. Despite of some social and economical difficulties the liquidation of mining remainders related to the reclamation of the area and its preparation for the new purpose would be only advantageous for the environment in the district of Tarnobrzeg. The aim of the reclamation activities is to provide the area with the places for recreation.

8

Wykorzystanie szlamów poflotacyjnych rudy siarkowej do rekultywacji terenów po eksploatacyjnych w górnictwie otworkowym siarki

Gołda T.

Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Nr 19

79-88

PL

Rekultywacja terenów poeksploatacyjnych w kopalni siarki "Jeziórko" wymagała opracowania nowych metod naprawczych, ze względu na synergiczne oddziaływanie przekształceń chemicznych, geomechanicznych i hydrologicznych. Zaproponowana metoda reniwelacyjno-blokująca pozwalała dzięki zastosowaniu odpadowych szlamów po flotacji rud siarki na równoczesne zablokowanie i neutralizację skażeń oraz podniesienie rzędnej terenu powyższej zwierciadła wody. Prowadzone badania na powierzchniach doświadczalnych i wdrożeniowych potwierdziły pełną przydatność tego odpadu do rekultywacji podstawowej oraz prowadzenia na tym materiale upraw rolnych. Praca zawiera wybrane wyniki dokumentujące niektóre zmiany zachodzące w szlamach pod wpływem zainicjowanych procesów glebotwórczych. Uzyskane wyniki opisują tempo wypłukiwania sodu, dynamikę dekalcytacj i, oraz szybkość utleniania siarki elementarnej .

EN

The reclamation of post-exploitation areas in the sulphur mine "Jeziórko" required new remediation methods due to synergic effects of chemical, geo-mechanical and hydrologic transformations. The proposed re-levelling and blocking method allows - due to the application of sludge remaining after the flotation of sulphur ores - simultaneous blocking and neutralization of pollution and rising the terrain elevation above the groundwater table. The research done on experimental and implementation fields confirmed full usefulness of this kind of waste in basic reclamation and agricultural use of the area. The paper contains selected results documenting some changes in sludge, under the influence of soil-forming processes. The obtained results describe the speed of washing out sodium, dynamics of decalcitation and speed of the oxidation of elementary sulphur.

9

Content of selected trace elements in soils of the former sulphur mine "Grzybów"

Sołek-Podwika K., Ciarkowska K.

Chemia i Inżynieria Ekologiczna

|

2007

|

Vol. 14, nr 11

1215-1219

EN

The disturbance of the ecological balance of soils in the Tarnobrzeg Sulphur Basin was caused by the high amount of sulphur in the soil and as a result a strong acid soil reaction. The object of the studies was to estimate the effect of plants exploiting and processing sulphur, heavily developed transport as well as other plants in the vicinity on heavy metals enrichment of soils of sulphur mine "Grzybów". The results of the studies did not show the negative impact of the sulphur industry on the increase of the heavy metal content in soil environment.

PL

Naruszenie równowagi ekologicznej gleb w Tarnobrzeskim Zagłębiu Siarkowym wywołane było silnym ich zasiarczeniem, którego skutkiem było silne zakwaszenie gleb tego terenu. Celem badań było określenie wpływu zakładów eksploatujących i przerabiających siarkę, silnie rozwiniętego transportu oraz innych występujących w sąsiedztwie zakładów przemysłowych na wzbogacenie w metale ciężkie gleb kopalni "Grzybów". Wyniki przeprowadzonych badań nie wykazały ujemnego oddziaływania przemysłu siarkowego na zwiększenie zawartości metali ciężkich w środowisku glebowym.

10

Changes in the biochemical properties of soil in the outer dumping ground of a sulphur minefield resulting from land reclamation

Bielińska E. J.

Zeszyty Naukowe. Inżynieria Środowiska / Uniwersytet Zielonogórski

|

2004

|

nr 131(12)

31-36

EN

The present work summarises the results of many years' work (1988-2001) on the enzymatic activity of the anthropogenic soil originating from sandy formations on the outer dumping ground of a sulphur mine covered by forest in Piaseczno at Tarnobrzeg (50° 35' N; 21° 47' E). The significant and favourable changes of the biochemical and chemical soil properties observed over several years pointed to the stability of the silvo-ecosystem studied and achieved as a result of the land reclamation process. After more than 30 years of land reclamation, the enzymatic activity of this anthropogenic soil was at the sandy soil level in the natural forest ecosystems. This proves that the soil formed achieved the status of 'dynamic biological balance' and the soil formation process was complete. In the practical sense, this soil had properties which allowed the normal growth and development of a forest plantation with the application of the technologies of forest production in general use.

PL

W niniejszej pracy prezentujemy wyniki wieloletnich (1988-2001) badań aktywności enzymatycznej gleby wytworzonej z utworów piaszczystych na zalesionym zwałowisku zewnętrznym kopalni siarki w Piasecznie koło Tarnobrzega (50° 35' N; 21° 47' E). Obserwowane na przestrzeni kilkunastu lat istotne i korzystne zmiany właściwości biochemicznych i chemicznych gleby wskazują na stabilność badanego silvoekosystemu, uzyskiwaną w procesie rekultywacji. Po ponad 30 latach rekultywacji aktywność enzymatyczna gleby antropogenicznej kształtowała się na poziomie aktywności enzymatycznej gleb piaszczystych w naturalnych ekosystemach leśnych. Świadczy to o tym, że wytworzona gleba uzyskała stan dynamicznej równowagi biologicznej, a proces glebotwórczy został zakończony. W znaczeniu praktycznym jest to gleba charakteryzująca się takimi właściwościami, które przy technologiach powszechnie stosowanych w produkcji leśnej umożliwiły nasadzeniom leśnym prawidłowy wzrost i rozwój.

11

Uwarunkowania prac rekultywacyjnych w kopalni siarki "Jeziórko" w wyniku wywołanych przekształceń w środowisku glebowo-wodnym : próba syntetycznej oceny

Gołda T.

Inżynieria Środowiska / Akademia Górniczo-Hutnicza im. S. Staszica w Krakowie

|

2003

|

T. 8, z. 1

29-43

PL

Zakończenie eksploatacji w największej jednostce wydobywczej na świecie, jakim była kopalnia "Jeziórko" pozwala na podjęcie pierwszej próby oceny skutków tej działalności na środowisko, skuteczności i kosztów realizowanych prac rekultywacyjnych. Dla dokonania tej syntezy niezmiernie ważne było sporządzenie mapy osiadań całkowitych pozwalającej na określenie zasięgu i wielkości osiadań powierzchni, a przez to na zweryfikowanie rozwiązań naprawczych. Praca ocenia zastosowane metody naprawcze, ich zmiany w okresie działalności kopalni i podaje przeciętne koszty ponoszone na zrekultywowanie jednego hektara pól górniczych.

EN

The exploitation closure in the largest unit of that branch in the world, as "Jeziórko" Mine, gives the possibility to undertake the first try, to estimate the effects of the exploitation activity on the environment, the effectiveness and costs of land reclamation activities. The very important point in this synthesis, was the complete subsidence map elaboration, on the base of which one might determine the range and the size of terrain's subsidence, and so by that the land reclamation solutions verification. The estimation of applied land reclamation methods is presented, their changes during the mine's activity, and also the costs of land reclamation of 1 ha of mining fields.