Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Architektura inkluzywna - integrująca. Wybrane aspekty przestrzenne, funkcjonalne i społeczne

Jastrząb Tomasz

Zeszyty Naukowe Politechniki Poznańskiej. Architektura, Urbanistyka, Architektura Wnętrz

|

2023

|

Z. 13

59--77

PL

Tematem artykułu jest problematyka dotycząca tzw. architektury inkluzywnej - integrującej - w kontekście aktualnych procesów urbanizacyjnych i towarzyszącym im przemian społecznych. Autor charakteryzuje założenia, które są dostępne dla wszystkich, sprzyjają jednoczeniu ludzi i porządkowaniu przestrzeni. Obszarem zainteresowania są działania projektowe, jakie mają miejsce na terenie przedmieść. Strefy te są wyjątkowo interesujące ze względu na złożoną strukturę i dynamiczny rozwój. Powstawaniu nowych osiedli i zespołów mieszkaniowych towarzyszą typowe dla tego środowiska zjawiska. Wraz z przemieszczaniem ludności narastają konflikty między rdzennymi mieszkańcami a grupami napływowymi. Pojawia się potrzeba łączenia osób o różnych oczekiwaniach, zainteresowaniach i stylach życia. Przestrzeń przedmieść ze względu na swą różnorodność jest intrygująca i pod wieloma względami problematyczna. Współczesna architektura powstaje tu obok starych kamienic i zdegradowanych obiektów postindustrialnych. Dominują chaos i przypadkowość. W tej sytuacji niezbędne wydaje się dążenie do wprowadzenia równowagi i ładu nie tylko w wymiarze przestrzennym, ale i społecznym. Wyjątkową rolę w tym zakresie mogą odegrać odpowiednio aranżowane przestrzenie i budynki publiczne o charakterze integrującym. Domy kultury, mediateki czy obiekty związane z edukacją i rekreacją mogą przyczynić się nie tylko do uporządkowania tkanki miejskiej , ale również do zmiany relacji międzyludzkich. Zagadnienia dotyczące roli architektury inkluzywnej w procesach transformacji urbanistycznych autor ilustruje przykładem z rejonu przy ul. Głównej w Poznaniu. W artykule przedstawiona została historia wspólnych działań członków Centrum Inicjatyw Lokalnych „Fyrtel Główna”, Stowarzyszenia Młodych Animatorów Kultury i studentów Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej w przygotowaniu projektu koncepcyjnego Domu Społecznego.

EN

The subject of the article is the issue of the so-called inclusive architecture - integrating in the context of current urbanization processes and accompanying social changes. The author characterizes assumptions that are available to everyone, conducive to uniting people and organizing space. The area of interest is project activities that take place in the suburbs. These zones are extremely interesting due to their complex structure and dynamic development. The emergence of new housing estates and housing complexes is accompanied by phenomena typical for this environment. As people move, conflicts between indigenous people and immigrant groups are increasing. There is a need to connect people with different expectations, interests and lifestyles. The space of the suburbs, due to its diversity, is intriguing and problematic in many respects. Contemporary architecture is created here next to old tenement houses and degraded post-industrial buildings. Chaos and randomness dominate. In this situation, it seems necessary to strive to promote balance and order not only in the spatial but also in the social dimension. An exceptional role in this respect can be played by appropriately arranged spaces and public buildings of an integrative nature. Cultural centres, media libraries or facilities related to education and recreation can contribute not only to the ordering of the urban fabric but also to the change of neighbourly relations. The author illustrates the issues concerning the role of inclusive architecture in the processes of urban transformation with an example from the area at Główna Street in Poznań. The article presents the history of joint activities of members of the Center for Local Initiatives "Fyrtel Główna", the Association of Young Culture Animators and students of the Architecture Department of the Poznan University of Technology in the preparation of the conceptual design of the Social House.

2

The restitution of Garbary, Cracow’s largest suburb, after the destruction caused by the invasion of archduke Maximilian Habsburg in 1587

Petrus K.

Technical Transactions

|

2018

|

Vol. 115, iss. 11

39--52

EN

This paper presents an outline of the history of spatial transformations of Cracow’s largest suburb in the years 1587–1655. So far, this topic has not been given due attention and the published works only present the history of Garbary up to the invasion of Archduke Maximilian Habsburg in 1587. However, the siege of Cracow by supporters of the representative of the House of Habsburg, who aspired to the throne, closed an extremely successful stage in the history of the suburb, and the liquidation of existing buildings forced its residents to undertake a quick and intensive reconstruction. Furthermore, the paper contributes to further research into the suburb’s development at the end of the 16th century and in the first half of the 17th century, thus filling a considerable gap in research on the development of the urban system of Cracow.

PL

W niniejszym artykule przedstawiono zarys historii przemian przestrzennych największego krakowskiego przedmieścia w latach 1587–1655. Tematowi temu nie poświęcono dotąd należnej uwagi, a opublikowane prace przedstawiają historię Garbar jedynie do najazdu arcyksięcia Maksymiliana Habsburga w roku 1587. Tymczasem oblężenie Krakowa przez zwolenników habsburskiego pretendenta do tronu zamknęło niezwykle pomyślny etap w dziejach przedmieścia, a dokonana wówczas likwidacja zabudowy zmusiła jego mieszkańców do szybkiej i intensywnej odbudowy. Artykuł stanowi również przyczynek do dalszych badań nad zabudową przedmieścia pod koniec XVI i w pierwszej połowie XVII stulecia, wypełniających istotną lukę w aktualnym stanie wiedzy o rozwoju urbanistycznym krakowskiego zespołu miejskiego.

3

The analyses of rural landscape with the use of historical materials on the examples of suburban villages of Wrocław

Serafin L., Niedźwiecka-Filipiak I.

Architektura Krajobrazu

|

2016

|

nr 1

4--27

EN

Rural landscape has been subject to intensive transformations in recent years. What ought to be done for it to retain its traditional character and comply at the same time with modern standards as well as provide an appropriate quality of life for its inhabitants? This question needs to be answered promptly. It is vital to retain and use for future development plans the still preserved specific rural landscape, which contributes to regional diversity. Decision making here may be helped by visual analyses of villages, compared with historical materials, cartographic, iconographic ones and supported by other references. All this information helps to understand the old countryside and the potential of its landscape. The article presents an attempt at the analysis of rural landscape in this context on the example of villages located near Wrocław.

PL

W ostatnich latach krajobraz wsi ulega intensywnym przemianom. Co zrobić, aby wieś zachowała tradycyjny charakter, jednocześnie spełniając współczesne standardy i zapewniając mieszkańcom odpowiednią jakość życia? To pytanie, na które szybko trzeba znaleźć odpowiedź. Ważne, aby nie zaprzepaścić i wykorzystać w przyszłych wizjach rozwoju zachowany jeszcze w wielu miejscach specyficzny krajobraz wiejski, stanowiący o różnorodności regionalnej. W podejmowaniu decyzji mogą być pomocne analizy wizualne miejscowości, porównywane z historycznymi materiałami kartograficznymi, ikonograficznymi i wspierane piśmiennictwem. Wszystkie te informacje pozwalają zrozumieć dawną wieś i jej potencjał tkwiący w krajobrazie. W artykule zaprezentowano próbę analiz krajobrazu wsi w tym kontekście na przykładzie miejscowości położonych w pobliżu Wrocławia.

4

Suburbs as none-places? The need for gathering places: a case study of the Warsaw suburbs, Poland

Kępkowicz A., Mantey D.

Architektura Krajobrazu

|

2016

|

nr 1

44--67

EN

Most suburbs in Poland serve as bedroom communities for large cities and are characterised by anonymity and superficial interpersonal relations. Public space in these suburbs is reduced to a space of flows. The objective of this paper was to examine what kind of places function as suburban gathering places and to identify the needs for the use of such places. The studies were conducted in two suburban settlements Józefosław and Julianów (Warsaw metropolitan region), based on questionnaires, in-depth interviews with the residents and site visits focused on how the spaces of both settlements were developed. Our study results confirm the thesis that some characteristics of classic non-places can be found in numerous suburbs in Poland that lack attractive publicly accessible gathering places. As evidenced by our studies, the function of local gathering places is filled primarily by homes and gardens, i.e. places where interpersonal contacts are carefully selected. The preferred leisure activities are those that do not require establishing interpersonal relations (e.g. physical activity and contact with nature). Our survey indicates that young people are the only group that spontaneously creates their own gathering places in the suburbs. Despite the apparent unwillingness to socialise with other residents, most respondents actually wish for authentic public spaces.

PL

W warunkach polskich większość suburbiów to sypialnie wielkich miast odznaczające się anonimowością, powierzchownością kontaktów międzyludzkich, gdzie przestrzeń publiczna ogranicza się do przestrzeni przepływów. Celem artykułu było zbadanie, jakie rodzaje miejsc pełnią funkcje miejsc spotkań na terenie suburbiów oraz identyfikacja potrzeb w zakresie korzystania z tego typu miejsc. Badania przeprowadzono na terenie dwóch miejscowości suburbialnych Julianowa i Józefosławia (obszar metropolitalny Warszawy). Badania zrealizowano na bazie ankiet, wywiadów pogłębionych z mieszkańcami oraz wizji lokalnych ukierunkowanych na sposób zagospodarowania przestrzeni obydwu miejscowości. Wyniki badań potwierdzają tezę, że w suburbiach pozbawionych atrakcyjnych ogólnodostępnych miejsc spotkań możemy odnaleźć niektóre cechy klasycznych nie-miejsc. Jak wykazały badania, funkcję lokalnych miejsc spotkań przede wszystkim domy i ogrody, a więc miejsca, gdzie następuje selekcja kontaktów interpersonalnych. Aktywnościami preferowanymi w czasie wolnym są te, które można realizować bez potrzeby nawiązywania kontaktów międzyludzkich (m.in. aktywność fizyczna i kontakt z przyrodą). Jak wynika z badań, grupą która w sposób spontaniczny kreuje swoje własne miejsca spotkań na terenie suburbium, jest młodzież. Większości respondentów mimo zauważalnego braku chęci integracji z innymi mieszkańcami zależy jednak na istnieniu autentycznych przestrzeni publicznych.

5

Analysis of the 15th- and 16th-century building development of the western suburbs of Cracow as an example of research into the lost architecture of the town

Petrus K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2015

|

Y. 112, iss. 6-A

155--166

EN

In this article an attempt has been made to answer the question to what extent the use of exclusively traditional, archival research methods enables us to determine typical town-planning and architectural features of the 15th- and 16th-century residential development of the western suburbs of Cracow, including the iuridica of Garbary. After developing that historically valuable area, forming today a part of the city centre (Śródmieście) marked by Łobzowska, Dunajewskiego, Podwale, Jabłonowskich, Piłsudskiego streets and Mickiewicza i Słowackiego avenues, no material traces have remained – the old city suburbs were completely destroyed in the times of the Swedish invasion, the written sources have proved to be meagre, no iconographic sources exist, while the urban residential development erected in place of iuridica in the second half of the 19th and the beginning of the 20th centuries does not allow us to conduct extensive archaeological research.

PL

W niniejszym artykule podjęto próbę odpowiedzi na pytanie, na ile użycie wyłącznie tradycyjnych, opartych na analizie materiałów źródłowych, metod badawczych umożliwia określenie charakterystycznych cech urbanistycznych i architektonicznych piętnasto- i szesnastowiecznej zabudowy mieszkalnej zachodnich przedmieść Krakowa, w tym dawnej jurydyki Garbary. Po zagospodarowaniu tego niezwykle cennego historycznie obszaru, stanowiącego dziś fragment Śródmieścia zakreślony ulicami Łobzowską, Dunajewskiego, Podwale, Jabłonowskich, Piłsudskiego oraz Alejami Mickiewicza i Słowackiego, nie pozostały bowiem jakiekolwiek ślady materialne – dawne przedmieście zostało całkowicie zniszczone w czasie najazdu szwedzkiego, źródła pisane są skąpe, brak jest źródeł ikonograficznych, a wzniesiona w miejscu jurydyki w drugiej połowie XIX i na początku XX stulecia wielkomiejska dzielnica mieszkalna nie pozwala na przeprowadzenie kompleksowych badań archeologicznych.

6

Zabytki kartografii z drugiej połowy XVII i początku XVIII stulecia jako źródła do badań przemian przestrzennych zachodnich przedmieść Krakowa

Petrus K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2012

|

R. 109, z. 7-A

139--150

PL

W artykule przedstawione zostały trzy plany pochodzące z 1655, 1657 i 1702 roku wraz z oceną ich przydatności jako materiałów źródłowych dla badań restytucji zabudowy zachodnich przedmieść Krakowa po najeździe szwedzkim w latach 1655–1657. Badania te są niezwykle istotne z punktu widzenia historii krakowskiej urbanistyki – wprawdzie po zniszczeniu przez Szwedów tylko niewielka część dawnych jurydyk została odbudowana, ich restytucja wyznaczyła jednak kierunek i stworzyła ramy dla budowy późniejszych ekskluzywnych dzielnic śródmiejskich, powstałych w drugiej połowie XIX wieku.

EN

The paper presents three plans of Cracow from 1655, 1657 and 1702, together with an assessment of their suitability as a source materials for the studies of western suburbs restitution after the Swedish invasion in the years 1655–1657. This research is in fact highly relevant to the history of urban development in Cracow: although after the Swedish invasion only a small part of the suburbs was rebuilt, on the basis of those structures, in subsequent years, the exclusive tenement houses district was formed in the second half of the nineteenth century.

7

Największe przedmieście Krakowa. Zarys rozwoju przestrzennego Garbar. Część I

Petrus K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 5-A

139--151

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie historii rozwoju urbanistyczno-architektonicznego Garbar, największego przedmieścia Krakowa. Osada ta, o wczesnośredniowiecznym rodowodzie, już w połowie XIV wieku cieszyła się własną samorządnością, a przyjęta nazwa odzwierciedlała stopień jej specjalistycznego uprzemysłowienia. W XVI wieku Garbary stały się u najlepiej rozwiniętym krakowskim przedmieściem i jednym z ważniejszych ośrodków produkcyjnych w Małopolsce. Pierwsza część artykułu obejmuje okres rozwoju przedmieścia od wczesnego średniowiecza, a więc od czasu powstania pierwszych zdefiniowanych układów osadniczych na tym terenie, do końca XIV wieku.

EN

This paper presents the history of architectural and urban development of Garbary (Tanner’s Suburb), the largest suburb of Cracow. This early medieval settlement in the middle of the XIVth century had its own local-government; its name reflected the level of industrial specialization. In the XVIth century Garbary became the most advanced suburb of Cracow and one of the most important production centers in Malopolska region. The first part of this article presents the history of urban development in the area of Garbary from the early medieval period, since the first defined settlement systems were created, till the end of the XIVth century.

8

Największe przedmieście Krakowa. Zarys rozwoju przestrzennego Garbar. Część II

Petrus K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2011

|

R. 108, z. 5-A

153--163

PL

Niniejszy artykuł ma na celu przedstawienie historii rozwoju urbanistyczno-architektonicznego Garbar, największego przedmieścia Krakowa. Osada ta, o wczesnośredniowiecznym rodowodzie, już w połowie XIV wieku cieszyła się własną samorządnością, a przyjęta nazwa odzwierciedlała stopień specjalistycznego uprzemysłowienia terenu. W wieku XVI Garbary stały się u najlepiej rozwiniętym krakowskim przedmieściem i jednym z ważniejszych ośrodków produkcyjnych w Małopolsce. Druga część artykułu obejmuje okres rozwoju przedmieścia od końca XIV wieku do najazdu szwedzkiego w 1655 roku.

EN

This paper presents the history of architectural and urban development of Garbary (Tanner’s Suburb), the largest suburb of Cracow. This early medieval settlement in the middle of the XIVth century had its own local-government; its name reflected the level of industrial specialization. In the XVIth century Garbary became the most advanced suburb of Cracow and one of the most important production centers in Malopolska region. The second part of this article presents the history of urban development in the area of Garbary, from the end of the XIVth century up to Swedish invasion in 1655.

9

Idea miasta-ogrodu - panaceum na rozproszenie miast

Pluta K.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2007

|

R. 104, z. 5-A

235-236

PL

Idea miast-ogrodów była próbą poszukiwania nowych rozwiązań w rozwoju miast przełomu XIX i XX wieku. Dzisiaj, po wielu latach nadal poszukujemy nowych idei, które mogłyby pomóc w rozwiązaniu bieżących problemów współczesnych miast, w tym między innymi procesu rozpraszania metropolii. Model miasta-ogrodu w dalszym ciągu prezentuje pewne wartości uniwersalne i nie stracił na swojej aktualności. To jest powodem, dla którego obecnie stajemy przed pytaniem: czy w dzisiejszym pojmowaniu idei miasta-ogrodu można doszukiwać się wzorców dla współczesnych rozwiązań urbanistycznych?

EN

The idea of garden cities was an attempt at searching for new solutions of development of cities at the turn of the 19th and 20th centuries. Today, after many years, we still look for new ideas which could help to solve current problems of contemporary cities, including that one: how to stop the process of chaotic dispersing of metropolises. The model of a garden city still presents some universal values and has not lost its topicality. This is the reason why now we are facing the question: could we look for contemporary town planning solutions in today's comprehension of the concept of garden cities?

10

Problemy przekształceń terenów otwartych strefy podmiejskiej

Gołąb-Korzeniowska M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2005

|

R. 102, z. 15-A

119--127

PL

Tereny otwarte strefy podmiejskiej postrzegane są jako potencjalne tereny rozwojowe dla miasta. Tempo urbanizacji może gwałtownie zwiększyć się w następstwie zakładanego rozwoju gospodarczego dużych miast. W obecnej chwili zasadnicze funkcje jakie pełnią te tereny, to zaplecze żywnościowe dla miasta oraz miejsca codziennej i weekendowej rekreacji. Istotną ich rolą jest, bez względu na pełnione funkcje, zapewnienie poprawy warunków higienicznych poprzez regulacje klimatyczne i oczyszczanie powietrza. Przekształcenia występujące w otwartych terenach podmiejskich przeanalizowane zostały na przykładzie najbliższego otoczenia Krakowa. Realizowanie w tych terenach przyszłych projektów współfinansowanych ze środków unijnych możliwe jest po stworzeniu całościowych, spójnych i realnych dokumentów planistycznych.

EN

Open grounds of the suburbs are considered potential development areas of the city. The pace of urbanization may suddenly increase as a result of the assumed economic development of big cities. At present the city food base and the place of everyday and weekend recreation are the fundamental functions of these grounds. Their important role, regardless of functions, is to provide improvement of sanitary conditions through climatic regulations and air purification. The transformations occurring in open suburban terrains have been analyzed on the example of the surroundings of Cracow. It is possible to realize there future projects co-financed with EU funds after creation of comprehensive, coherent and real planning document.

11

„Niegdyś niczyje, - dziś nijakie"

Solska M.

Czasopismo Techniczne. Architektura

|

2004

|

R. 101, z. 2-A

129--135

EN

The urban-processes in the second half of the twentieth and the turn of the tweenty first century cause of many changes in the economic, social and spacial sphere of the contemporary town. They have an effect on the substantial change of the environment the man's life, work and his rest, intellectual and cultural evolution too. This changes show expressively the function of the town; its aestetic image, which is noticable in the area of the old and present suburbs. The best idea for the contemporary suburbs has been searching for many years. The question concerning the importance the function and the architectural form of the suburbs is still open. The research should lead to cultural ennoble of the outskirts, - which are the gate to the town, its heart.