Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników

Znaleziono wyników: 3

Liczba wyników na stronie
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
Wyniki wyszukiwania
Wyszukiwano:
w słowach kluczowych:  substraty jonitowe
help Sortuj według:

help Ogranicz wyniki do:
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
PL
Praca dotyczy nowej metody zagospodarowanie odpadów wiertniczych powstających w procesach poszukiwania gazu z formacji łupkowych. Stosowane metody zagospodarowania tego rodzaju odpadów ograniczają się w praktyce do ich deponowania na składowiskach odpadów niebezpiecznych. Z punktu widzenia ochrony środowiska rozwiązanie takie jest niepożądane i uzasadnia potrzebę poszukiwania nowych metod utylizacji. Odpady wiertnicze to głównie zwierciny, czyli urobek skalny wydostający się na powierzchnię wraz z płuczką wiertniczą. Właściwości fizyczne i chemiczne odpadów wskazują, że mogą być one wykorzystane przyrodniczo do rekultywacji gleb. Biorąc pod uwagę alkaliczny odczyn zwiercin ich dodatek powinien przyczynić się do poprawy właściwości gleb kwaśnych. Celem prezentowanych badań było określenie wielkości maksymalnej dawki zwiercin z uwagi na zmiany produktywności rekultywowanej gleby. W przeprowadzonych badaniach użyto gleby średnio kwaśnej, a dopuszczalną ilość dodawanych zwiercin ustalono na poziomie 15% obj. w oparciu o pomiary pH komponowanych podłoży. Wyniki analiz zasobności gleby wskazały na potrzebę wzbogacenia badanych podłoży w makroskładniki, co osiągnięto przez zastosowanie 2% dodatku substratu jonitowego. Przeprowadzony eksperyment wegetacyjny wykazał, że podłoża przygotowane na bazie zakwaszonej gleby z dodatkami zwierciny i substratu jonitowego charakteryzowały się różną produktywnością zależną od ilości wprowadzonych odpadów wiertniczych. Najkorzystniejszym dla rozwoju rośliny testowej (kupkówka pospolita, Dactylis glomerata L.) okazał się dodatek zwierciny w ilości około 5% obj. Zaobserwowano wówczas ponad 2,5-krotny wzrost produktywności mierzony całkowitą suchą biomasą roślin. Maksymalnym dodatkiem zwierciny z punktu widzenia produktywności podłoża był dodatek wynoszący około 10% obj., przy którym obserwowany wzrost produktywności w odniesieniu do podłoży bez dodatku zwiercin wynosił około 50%. Przeprowadzone badania potwierdziły możliwość wykorzystania odpadów wiertniczych w rekultywacji gleb kwaśnych w połączeniu z dodatkiem substratów przygotowanych na bazie żywic jonowymiennych. Rozwiązanie takie stwarza dodatkowo przesłanki do kompleksowego zagospodarowania zużytych lub poeksploatacyjnych wymieniaczy jonowych.
PL
Przeprowadzone badania dotyczyły określenia możliwości wykorzystania substratu jonitowego i archebakterii do wspomagania rozwoju roślin na gruntach jałowych (np. na nasypach dróg, skarpach mostów itp.). Realizacja badań wymagała przeprowadzenia doświadczenia wazonowego z kupkówką pospolitą jako gatunkiem testowym. Na potrzeby eksperymentu przygotowano dwie podstawowe serie podłoży: serię kontrolną – piasek (model jałowego gruntu) i serię stanowiącą mieszaninę piasku i 2% (objętościowo) dodatku substratu jonitowego (nośnik pierwiastków odżywczych roślin). W trakcie wegetacji roślin połowę liczby wazonów serii kontrolnej podlewano wodą wodociągową, natomiast drugą połowę podlewano wodą wodociągową wzbogaconą w archebakterie pochodzące z preparatu komercyjnego Arkea® firmy Archaea SolutionsTM. Analogicznie postąpiono z wazonami zawierającymi mieszaninę piasku z dodatkiem substratu jonitowego. Po zakończeniu doświadczenia stwierdzono, że dodatek substratu jonitowego do piasku korzystnie wpłynął na proces wzrostu i rozwoju roślin istotnie zwiększając wartości parametrów wegetacyjnych. Wbrew oczekiwaniom nie zaobserwowano pozytywnego oddziaływania drobnoustrojów z domeny Archeae na proces wegetacji gatunku testowego. Dodatek substratu jonitowego można polecić jako materiał wspomagający rozwój pokrywy roślinnej na terenach zdegradowanych i obiektach infrastruktury drogowej.
EN
The study was carried out to test the ability of improving plant growth by ion exchange substrate and Archaea microorganisms on barren grounds (e.g. on road ambankments, bridge slopes). To achieve this aim, a pot experiment with orchard grass (Dactylis glomerata L.) as the test species was performed. For the needs of the test two media series were prepared: the control – sand (model of barren ground) and mixture of sand with 2% v/v addition of ion exchange substrate (carrier of nutrients for plants). During plant growth half of the pots in the control series was watered with tap water while the other half was watered with tap water enriched with Archaea organisms eluted from Arkea® substrate (the product of Archaea SolutionsTM). Pots containing the mixture of sand with ion exchange substrate were treated in the same way. After finishing the experiment, it was stated that the addition of ion exchange substrate to sand affected plat growth advantageously increasing values of vegetative parameters significantly. Contrary to expectation, the positive effect of Archaea microorganisms on growth of test species was not observed. The ion exchange substrate can be recommended as mean improving plant development on degraded soils and road infrastructure facilities.
EN
Ion exchange substrates are the mixtures of cation and anion exchangers saturated with nutrient ions in the proper ratios. After introducing into degraded soil, the substrates may act as a source of macro- and micronutrients initiating plant growth that is necessary for biological restoration. In order to determine an effect of different variants of ion exchange substrate (with a different potential impact on pH of soil solution) on plant vegetation, a pot experiment with orchard grass (Dactylis glomerata L) as the test species was carried out. For the need of the study seven series of media were prepared: the control series (sand as a model of degraded soil) and six test series - the mixtures of sand and 2% (v/v) additions of particular variants of ion exchange substrate (each variant contained monoionic forms differing in the content of NO-3, H2PO-4, SO4-2 thereby, differing in the pH 4of solutions equilibrated with them). The study results showed that additions of the substrate at pH = 5.5; pH = 6.0; pH = 6.5; pH = 7.0 and pH = 7.5 to sand significantly increased plant yield. The 2% addition of the substrate at pH = 6.5 caused the highest increase in wet and dry stem and root biomass, however mean values of the vegetation parameters obtained in the series with the substrate at pH = 6.5 were not significantly higher than parameters obtained in the series with the substrates at pH = 7.0 and 7.5. In the light of study results, it can be said that particular variants of substrate at pH in the range of 5.5÷7.5 are effective fertilizers intensifying plant growth during relatively short period.
PL
Substraty jonitowe są mieszaninami kationitów i anionitów nasyconych w stosownych proporcjach jonami pierwiastków odżywczych. Materiały te po wprowadzeniu do gleby zdegradowanej mogą pełnić rolę bogatego źródła makro- i mikroelementów, inicjującego rozwój pokrywy roślinnej niezbędnej w czasie biologicznej rekultywacji. Aby określić wpływ różnych wariantów substratu (o potencjalnie różnym oddziaływaniu na pH roztworu glebowego) na przebieg wegetacji roślin, przeprowadzono doświadczenie wazonowe z kupkówką pospolitą (Dactylis glomerata L) jako gatunkiem testowym. Na potrzeby tego eksperymentu przygotowano siedem serii podłoży: jedną serię kontrolną (piasek jako model gleby zdegradowanej) oraz sześć serii testowych będących mieszaninami piasku i 2% (objętościowo) dodatków poszczególnych wariantów substratu jonitowego (każdy wariant zawierał formy monojonowe różniące się zawartością anionów: NO -3 , H2PO-4, SO4-2 i tym samym różniące się wartościami pH roztworów pozostających z nimi w równowadze jonowymiennej). Rezultaty przeprowadzonego eksperymentu wykazały, że dodatki substratu o pH = 5,5; pH = 6,0; pH = 6,5; pH = 7,0 i pH = 7,5 po wprowadzeniu do piasku znacznie zwiększyły plon roślin. Dodatek substratu o pH = 6,5 spowodował największe przyrosty świeżej i suchej biomasy pędów oraz korzeni kupkówki, aczkolwiek średnie wartości parametrów wegetacyjnych uzyskane w serii z tym substratem nie były istotnie większe od wartości parametrów uzyskanych w serii z dodatkiem substratu o pH = 7,0 i 7,5. W świetle otrzymanych wyników należy stwierdzić, iż poszczególne warianty substratu o pH w zakresie 5,5÷7,5 są skutecznymi dodatkami nawozowymi intensyfikującymi rozwój roślin w stosunkowo krótkim okresie czasu.
first rewind previous Strona / 1 next fast forward last
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.