W pracy przedstawiono właściwości adsorpcyjne mieszanin czwartorzędowych pochodnych substancji lizosomotropowych (QDLS). Na podstawie pomiarów równowagowego i dynamicznego napięcia powierzchniowego dokonano jakościowej i ilościowej interpretacji procesu adsorpcji. Większość badanych układów wykazała silny synergizm w obniżaniu napięcia powierzchniowego, tworzeniu mieszanych miceli oraz w zwilżalności. Synergizm we właściwościach powierzchniowych mieszanin może silnie wpływać na ich aktywność biologiczną pozwalając tym samym na efektywniejsze ich wykorzystanie w aplikacjach medycznych. W tym celu wytypowane mieszaniny zostaną poddane badaniom biologicznym, stanowiącym kolejny etap pracy.
EN
The aim of presented work was to study the adsorption properties of binary mixtures of Quaternary Derivatives of Lysosomotropic Substances (QDLS). Based on measurments of equilibrium and dynamic surface tension was studied qualitative and quantitative analysis of the adsorption process. Most of the mixtures showed synergism in reduction of surface tension, critical micellar concentration and wettability. Synergism in the surface properties of mixtures can strongly influence their biological activity thus allowing for more efficient utilization in medical applications. Most of studied mixtures have been selected as the most optimal for further biological investigations
W pracy zbadano właściwości adsorpcyjne pochodnych substancji lizo-somotropowych. Statyczne i dynamiczne napięcia powierzchniowego zmierzono metodą pierścienia du Noi'iy'a oraz metodą maksymalnego ciśnienia pęcherzyka powietrza. Na podstawie oszacowanych wartości parametrów adsorpcji analizowano korelację pomiędzy strukturą cząsteczek a właściwościami powierzchniowymi badanych pochodnych.
EN
Adsorption properties of derivatives of lysosomotropic substances were studied. Static and dynamic surface tension at air/water solution of surfactant were measured by two techniques: du Noiiy ring method and maximum bubble pressure method. On basis of estimated values of adsorption parameters the correlation between chemical structure of derivatives considered and their adsorption properties was analyzed.
Omówiono prace związane z poszukiwaniem nowych substancji biologicznie czynnych, charakteryzujących się z jednej strony zdolnością do wbudowywania się w błony biologiczne, z drugiej - do przenikania przez te błony i wnikania w kolejne przedziały komórkowe. Badane związki to dipodstawione aminoestry kwasów tłuszczowych i N,N-dipodstawione a-aminokwasy. Testy biologiczne prowadzono przede wszystkim na komórkach modelowych drożdży piekarniczych Saccharomyces cerevisiae. Uzyskane wyniki pozwoliły na ustalenie zależności struktura związku-aktywność biologiczna, a także wpływu na tę aktywność zasadowości badanych substancji. Rozszerzenie spektrum badań aplikacyjnych wskazuje na kierunki praktycznego wykorzystania syntezowanych związków.
EN
The results of search on new biologically active compounds which can be incorporated into biological membranes and also can pass throught the membrane with migration between different cell compartments were presented. As tested compounds N,N-disubstituted aminoesters of fatty acids as well as esters of N,N-disubstituted a[alfa]-aminoacids were synthesized. Using biological tests on yeast Saccharomyces cerevisiae the structure-activity relationship was elaborated and influence of compounds basicity on thier activity was established. Several tests on practical application of the compounds were also performed.