Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

Assessment of the ozonation impact on adsorption efficiency in surface water treatment

Adamski Wojciech, Wiśniewski Jacek, Wolska Małgorzata

Environment Protection Engineering

|

2023

|

Vol. 49, nr 3

95--107

EN

Organic substances in water, both of natural and synthetic origin, especially their share in water treatment by-products can pose a threat to drinkers. That is why adsorption, as a very effective process of dissolved organic compounds removal is commonly used in surface water treatment systems. For process design and optimization, mathematical models both mechanistic and statistics are created. The results of the investigation of granular activated carbon (GAC) bed adsorption in a pilot plant with a capacity of 3 m3/h have been presented. Two systems have been tested – without ozonation and with ozonation before GAC adsorption. The models of the kinetics of GAC adsorption capacity exhaustion, the model of minimal GAC bed depth (adsorption zone) for assumed process efficiency (C/CO), as well as the model of adsorption zone movement velocity to the bottom of GAC bed, have been created. For the state of adsorptive equilibrium, the first model enables the determination of the isotherm parameters of the Freundlich type, the two other models are used for the calculation of GAC bed run time for the certain bed depth and assumed efficiency. It has been shown that in this case (water pollution, GAC type, pretreatment) ozonation plays a minor role.

2

Ewaluacja sweet spotów w polskich formacjach łupkowych w odniesieniu do wybranych parametrów geochemicznych

Matyasik Irena, Janiga Marek, Spunda Karol

Nafta-Gaz

|

2020

|

R. 76, nr 2

76--90

PL

W artykule skupiono się na parametrach geochemicznych kluczowych dla oceny potencjału węglowodorowego formacji łupkowych (zawartość substancji organicznej oraz jej termiczna dojrzałość i stopień transformacji). Przeprowadzono analizę porównawczą pomiarów gazu pozyskanego w procesie desorpcji rdzeni z analizą nasyceń uzyskanych z pirolizy Rock-Eval i określono procent zachowania wolnych węglowodorów przy obliczonej generacji w poziomach macierzystych. Zaobserwowano duże rozbieżności pomiędzy pomierzonymi wartościami refleksyjności macerałów witrynitopodobnych lub na zooklastach a obliczonymi wartościami VR z parametru Tmax. Oznacza to ograniczoną stosowalność i uniwersalność wzoru według Jarvie (Wüst, 2013). Opracowano, na podstawie dużej populacji próbek, nowy wzór przeliczeniowy. Dodatkowo w artykule przedstawiono wyniki analiz składu izotopowego. Stwierdzono duże zróżnicowanie wartości δ13C metanu, etanu i propanu pomiędzy odwiertami. Udział wyższych węglowodorów w składzie gazów jest bardzo wysoki, co może oznaczać termogeniczne pochodzenie gazu. Większość próbek to gaz związany z ropą naftową i gaz mieszany, jedna próbka to gaz związany z kondensatem (wykres według Petersa). Generacja gazu z obydwu odwiertów odpowiada zakresowi okna ropnego do początku okna gazowego (VR od około 0,6% do około 1,35%) (Peters et al., 2005). Dodatkowo, wykorzystując dane z eksperymentów degazacyjnych (ilości gazu całkowitego) oraz parametry pirolityczne otrzymywane z analiz Rock-Eval (Tmax i TOC), stwierdzono, że korelacja pomiędzy dojrzałością źródłowej substancji organicznej (określaną na podstawie Tmax) a ilościami gazu jest niewielka (r = 0,37 dla gazu całkowitego). Natomiast korelacja pomiędzy zawartością węgla organicznego (TOC) a ilościami gazu jest wysoka dla gazu całkowitego (r = 0,70).

EN

The article focuses on the geochemical parameters of key importance to the assessment of the hydrocarbon potential of shale formations (the content of organic matter and its thermal maturity and degree of transformation). A comparative analysis of the measurements of gas obtained in the process of core desorption with the analysis of saturations obtained from Rock-Eval pyrolysis was performed. Percentage of retained free hydrocarbons in source levels at the calculated generation was determined. Large discrepancies were observed between the measured reflectance values of vitrinite-like macerals or on zooclasts and the calculated VR values from the Tmax parameter. This means limited applicability and universality of Jarvie formula (Wüst, 2013). A new conversion formula was calculated based on a large sample population. Additionally, the article presents the results of isotopic composition analyzes. Large differences in the δ13C methane, ethane and propane values were stated between the wells. The content of higher hydrocarbons in the gas composition is very high, which may indicate thermogenic origin. Most samples are oil-related gas and mixed gas, one sample is condensate related gas (Peters chart). The gas generation from both wells corresponds to the range of the oil window to the beginning of the gas window (VR from about 0.6 to about 1.35%) (Peters et al., 2005). In addition, using data from degasification experiments (total gas quantities) and pyrolysis parameters obtained from Rock Eval analyzes (Tmax and TOC), it was found that the correlation between the maturity of the source organic matter (determined on the basis of Tmax) and the amounts of gas is small (r = 0.37 for total gas). In contrast, the correlation between the organic carbon content (TOC) and the amounts of gas is high for total gas (r = 0.70).

3

Stanowisko do stymulacji zróżnicowanym polem elektromagnetycznym substancji biologicznej

Dróżdż Tomasz, Bieńkowski Paweł, Kiełbasa Paweł, Nawara Piotr, Popardowski Ernest

Przegląd Elektrotechniczny

|

2019

|

R. 95, nr 3

66--69

PL

W artykule przedstawiono koncepcję i realizację modyfikacji funkcjonalnej i sprzętowej stanowiska do stymulacji materii ożywionej przemiennym polem magnetycznym. Zmodyfikowane stanowisko z wieloodczepową cewką pozwoliło na stosowanie pola o częstotliwościach od 10 Hz do 100 Hz. Efekt stymulacji substancji organicznej weryfikowano stopniem emisji fotonowej tej substancji. Analiza wyników wykazała wpływ częstotliwości pola magnetycznego na wielkość i strukturę zróżnicowania emisji fotonowej w funkcji czasu w stosunku do substancji nie poddanej stymulacji.

EN

The article contains concept and resolution concern functional and hardware modification of the stand for the stimulation of organic substance by the electromagnetic field. The modified stand allowed for differentiation of the output parameters of the coil and the use of an electromagnetic field in the range from 10 Hz to 100 Hz. The level of variability in the stimulation of organic substance was verified by the level of photon emission from the substance in question. The analysis of the results showed the influence of the frequency of the electromagnetic field on changes in the size and structure of emissions as a function of time, in relation to the substance not subjected to stimulation.

4

Skład chemiczny wód podziemnych w strefie kontaktu z siedliskami hydrogenicznymi

Solovey Tatiana, Jóźwiak Krzysztof

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2019

|

nr 476, Hydrogeologia z. 17

115-121

PL

W artykule przedstawiono wyniki wykonanych w 2017 r. badań składu chemicznego wód podziemnych 61 siedlisk hydrogenicznych znajdujących się w obrębie Polski. Badane obiekty prezentują cztery rodzaje siedlisk (mułowiska, namuliska, podmokliska i torfowiska) usytuowane w ośmiu typach form morfogenetycznych. Przeprowadzono analizę wpływu różnorodnych osadów organicznych na kształtowanie składu chemicznego wód podziemnych występujących w ich strefie kontaktowej. Na podstawie otrzymanych wyników można wnioskować, że rodzaj osadów organicznych rzutuje na specyfikę składu chemicznego wód podziemnych w otoczeniu siedlisk hydrogenicznych. Wody podziemne torfowisk cechują się najwyższymi stężeniami składników zależnych od rozkładu substancji organicznej, natomiast mułowisk – metali ciężkich.

EN

The paper presents the research results of groundwater chemical composition in 61 hydrogenous habitats in Poland in 2017. The examined objects represent four types of habitats (telmatic organic marshes, alluvial mineral marshes, periodic moistlands and peatlands) located in eight different sorts of geomorphological forms. The impact analysis of diverse organic sediments on groundwater chemical composition in their contact zone has been conducted. The results reveal that the type of organic sediments impinges on the idiosyncrasy of groundwater chemical composition in the surroundings of hydrogenous habitats. The groundwater of peatlands is characterized by the highest concentrations of elements depending on organic matter decomposition, while the groundwater of telmatic organic marshes – of heavy metals.

5

Coagulant cost optimization for surface water coagulation process

Wolska M., Mołczan M., Solipiwko-Pieścik A., Urbańska-Kozłowska H.

Architecture Civil Engineering Environment

|

2018

|

Vol. 11, no. 3

153--161

EN

This paper presents the results of a study concerning application of different coagulants used in surface water coagulation process. Even though the use of this process is quite wide-spread and several different coagulants are used it would be vital to identify which coagulants are the most effective from the economical point of view. The choice of parameter, such as doses, contact time, speed of mixing are important for cost optimization while maintaining satisfactory results for WTP. Four of the most effective coagulants were taken to the second stage. Three of the four coagulants chosen for the second stage of the study were the same for both tests regardless at water quality parameters. The cost of the process depended above all on raw water contamination, and therefore the coagulant dosage. An analysis of the results has shown that only the non pre-hydrolyzed coagulant allowed for high process effectiveness at low process costs. This coagulant was also the only one to require a pH correction after coagulation. However, this did not significantly increase the coagulation cost.

6

Porównanie różnych metod oznaczania zawartości substancji organicznej

Łądkiewicz K., Wszędyrówny-Nast M., Jaśkiewicz K.

Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska

|

2017

|

Vol. 26, No. 1

99--107

PL

Z punktu widzenia oceny parametrów geotechnicznych (klasyfikacje, interpretacje) bardzo ważne jest poprawne oznaczenie zawartości substancji organicznej. Zawartość substancji organicznej w gruntach najczęściej oznacza się metodą bezpośrednią przez ocenę strat masy przy prażeniu. Czynnikiem decydującym o częstym wyborze tej metody jest jej prostota i nieskomplikowana aparatura. Tym samym dużo rzadziej stosowane są metody pośrednie – objętościowe. Jedną z nich jest powszechnie znana metoda Tiurina. Zawartość substancji organicznej zależy nie tylko od zastosowanej metody. W przypadku metody bezpośredniej, tj. strat prażenia, na zawartość substancji organicznej ma wpływ również zastosowana temperatura prażenia. Artykuł zawiera wyniki badań własnych, które pozwoliły na określenie, w jakim stopniu zmiana metody wpływa na uzyskiwane wartości zawartości substancji organicznej. Przeanalizowano jednocześnie wpływ temperatury prażenia na otrzymywane wyniki. Jak odniesienie przyjęto wyniki uzyskane metodą Tiurina, będące na ogół niższe niż otrzymywane metodą prażenia.

EN

From point of view geotechnical parameters evaluation (classifications, interpretations) it is important to determine organic matter content correctly. Most frequently approach is to use for that purpose direct method – loss on ignition at different temperatures. Key factors which influence choosing that approach are: simplicity of this method and non-complex equipment. Thereby, much less used are indirect methods – volumetric. One of indirect methods is common known Tiurin’s method. Organic matter content depends not only from applied method. In case of direct method – loss on ignition at different temperatures, temperature which is applied in examination has also influence on organic matter content. The following article presents results of examinations which gave opportunity to determine to what extent chosen method influences value of organic matter content. The authors were investigated what infl uence has applied temperature in the loss of ignition method. For that purpose as a reference Tiurin’s method was chosen, which generally outputs values lower than the method loss on ignition at different temperatures.

7

Ocena składu fizyczno-chemicznego osadów ściekowych pochodzących z komunalnej oczyszczalni ścieków

Milik J., Pasela R., Szymczak M., Chalamoński M.

Rocznik Ochrona Środowiska

|

2016

|

Tom 18, cz. 2

579--590

EN

Municipal sewage sludge are a by-product of waste water treatment. The problems of sludge associated with the development of sludge require urgent solutions. Municipal sewage sludge may be used in agriculture in two forms: processed and unprocessed if they are stabilized and comply with acceptable levels of heavy metals and sanitation indicators and include the relevant product quantities of organic compounds and fertilizing nitrogen, phosphorus and potassium. Composition and quantity of sludge produced in the wastewater treatment process is different and depends on several parameters such as quality of waste water and processes for their purification. The presents shows an assessment of the physical and chemical sludge from sewage treatment plants selected and the results of research and analysis for the sludge collected from said object. Analysis of the results was carried out for possibilities to use sewage sludge for agricultural purposes. Sewage sludge derived from a sewage treatment plant mechanical-biological stabilization of sludge anaerobic digestion with a capacity of 26,400 m3. per day. The sediment samples were collected in the period from January to September 2015 year with a two-month interval. Attempts were subjected to microwave mineralization in a closed system in aqua regia. The heavy metal concentrations determined with a spectrophotometer Coupled Plasma emission ICP-OES Perkin-Elmer Optima 8000 detecting elements P, Ca, Mg, Pb, Cd, Hg, Ni, Zn, Cu, Cr. The collected sediment were determined: pH, dry weight of sediment, organic matter (marked as loss on ignition at 550 ° C), total nitrogen (Kjeldahl) and ammonium nitrogen. The results were compared with the limit values according to the law. It has been shown that the predominant heavy metals present in the sludge was copper and zinc, mercury was not detected. The value of organic matter sludge tested ranged from 49.36 to 63.15% of dry matter. The content of heavy metals in sediments was measured by reference to the existing provisions governing the use of natural sewage sludge. The contents of heavy metals were low and did not exceed the limit values in sewage sludge for their use in agriculture and land reclamation. The studied sediments were stable nature. The results indicate the good properties of the sludge, which can be used as organic fertilizer. It has been shown that the sludge produced in the study treatment did not exceed in any case permissible concentrations of heavy metals specified for sewage sludge used for agricultural purposes. The annual average content of heavy metals in the study period remained at a similar level. Understanding the composition of the physico-chemical sludge waste is the basis for the decision over their processing, use or disposal. The precipitate may be disposed by using thermal methods for combustion of solid comprising 90% of dry matter.

8

Geological interpretation of spectral gamma ray (SGR) logging in selected boreholes

Klaja J., Dudek L.

Nafta-Gaz

|

2016

|

R. 72, nr 1

3--14

EN

This paper presents the interpretation of the spectral gamma ray (SGR) log focused on geological analysis regarding determination of the clay content in studied deposits, evaluation of the types of clay minerals, identification of fissure zones, determination of the organic matter content, determination of radiogenic heat value secreted during the decay of radioactive elements, and the characteristics of sedimentary conditions. The method was tested on data collected from five boreholes.

PL

Bezpośredni pomiar koncentracji potasu, uranu i toru jest cenną informacją geochemiczną, mineralogiczną i w niektórych przypadkach złożową. W niniejszym artykule przedstawiono interpretację spektrometrycznego profilowania gamma (sPG) pod kątem określania wielkości zailenia badanych utworów oraz oceny rodzaju minerałów ilastych. Przedstawiono także wyniki w zakresie identyfikacji stref szczelinowych, wyznaczania zawartości substancji organicznej, wielkości ciepła radiogenicznego wydzielonego podczas rozpadu pierwiastków promieniotwórczych oraz charakterystyki środowiska sedymentacji. Metodę przetestowano na materiałach pochodzących z pięciu otworów wiertniczych.

9

Charakterystyka ścieków surowych z zakładu przetwórstwa owoców i warzyw

Puchlik M., Kosińska K., Smyk J.

Inżynieria Ekologiczna

|

2016

|

Nr 48

181--185

PL

Celem pracy była charakterystyka składu ścieków surowych z zakładu w województwie podlaskim produkującego soki owocowo-warzywne oraz mrożonki. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że ścieki z przemysłu owocowo-warzywnego zawierają duże ilości substancji organicznej wyrażonej w BZT5 (od 900 mg O2/dm3 do 2200 mg O2/dm3) oraz ChZT (od 1320 mg O2/dm3 do 2316 mg O2/dm3) a ubogie są w azot i fosfor. Najwyższe ładunki związków organicznych przypadają na miesiące: sierpień i wrzesień, zaś najniższe na marzec oraz maj.

EN

The aim of the study was to characterize the raw wastewaters with fruit and vegetable industry (vegetable fruit juices and frozen food) in Podlaskie. Based on the survey, it was found that raw wastewater in the fruit and vegetable industry contain large amounts of organic compound expressed in BOD (900 mg 2/dm3 to 2200 mg O2/dm3) and COD (1320 mg O2/dm3 to 2316 mg O2/dm3) and low in nitrogen and phosphorus. The highest values of organic compounds are of the August and September and the lowest in March and May.

10

Potencjał technologii membranowych w branży wod-kan

Chrobot P.

Wodociągi - Kanalizacja

|

2015

|

nr 10

52--56

11

Zanieczyszczenie wód gruntowych a lokalne cele. Cz. 2

Halicki W.

Wodociągi - Kanalizacja

|

2013

|

nr 1

20-23

12

Gospodarcze i ekologiczne skutki melioracji torfowisk w otoczeniu mineralnych gleb gruntów ornych o różnej jakości (na przykładzie doliny rzeki Por i torfowiska Kuwasy)

Jankowska-Huflejt H., Prokopowicz J., Lipiński J.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2013

|

T. 13, z. 2

33--52

PL

Celem badań była ocena gospodarczo-ekologicznych skutków melioracji torfowisk wykonanych przed ok. 60 laty w dolinie rzeki Por (1953 r.) w powiecie zamojskim oraz w dolinie rzeki Biebrza na obiekcie Kuwasy (1954 r.) w powiecie grajewskim. Torfowiska położone były w sąsiedztwie gruntów ornych o glebach: bardzo dobrych w dolinie rzeki Por (7 wsi) oraz średnich (8 wsi) i słabych (7 wsi) w dolinie rzeki Biebrza (Kuwasy). Stan po melioracji oceniano w latach 1962, 2002 (powszechny spis rolny) i 2007 (spis reprezentacyjny). Melioracje i zagospodarowanie użytków zielonych były czynnikiem intensyfikującym produkcję rolniczą, szczególnie we wsiach o średnich i słabych glebach gruntów ornych. Plony z użytków zielonych zwiększyły się 3-krotnie, a z gruntów ornych o 30–150% (głównie zbóż). Obsada inwentarza produkcyjnego zwiększyła się o ponad 80% w pierwszym okresie – do 1962 r. i o ponad 200% do 2007 r., zwłaszcza we wsiach o glebach średnich i słabych, w których zwiększył się też wskaźnik reprodukcji substancji organicznej. Wzrósł poziom intensywności organizacji produkcji rolniczej – we wsiach o glebach średnich i słabych w całym badanym okresie, a we wsiach o glebach bardzo dobrych w pierwszym okresie po melioracji (10 lat). Produkcja globalna w jednostkach zbożowych na ha UR wzrosła 2-krotnie we wsiach o glebach bardzo dobrych i aż 4-krotnie we wsiach o glebach średnich i słabych, a w przeliczeniu na mieszkańca 3-krotnie na glebach bardzo dobrych i 4-krotnie we wsiach o glebach średnich i słabych. W pierwszym okresie (10 lat) zwiększył się udział gruntów ornych a zmniejszył udział trwałych użytków, a po zmianie m.in. relacji cenowych na produkty ro ślinne i zwierzęce proporcje te uległy odwróceniu. W strukturze zasiewów zwiększył się udział zbóż i roślin pastewnych kosztem udziału roślin okopowych. Na przykładzie badań zmeliorowanych obiektów torfowych można stwierdzić, że takie obiekty w otoczeniu średnich i słabych gleb gruntów ornych należy modernizować i nadal racjonalnie użytkować, aby w pełni wykorzystać warunki powstałe w wyniku regulacji stosunków powietrzno-wodnych gleb torfowych.

EN

The study was aimed at assessing economic and ecological effects of the reclamation of peatlands performed ca. 60 years ago in the Por River valley, Zamość County (1953) and in the Biebrza River valley on Kuwasy object, Grajewo County in 1954. Peatlands were situated in the vicinity of arable lands of very good soils in the Por River valley (7 villages) and of medium (8 villages) and weak soils (7 villages) in the Biebrza River (Kuwasy). The status after reclamation was assessed for the years 1962, 2002 (common agricultural census) and for 2007 (representative census). Reclamations and grassland management intensified agricultural production, especially in villages of medium and weak soils of arable lands. Yields from grasslands increased threefold and those from arable lands (mainly cereals) increased by 30 to 150%. Animal stock increased by more than 80% till the year 1962 and by more than 200% till 2007, particularly in villages of medium and weak soils where the index of organic matter reproduction increased as well. The intensity of organization of agricultural production increased in villages of medium and weak soils in the whole study period and in villages of very good soils – in the first 10 years after reclamation. Total production in cereal units per ha AA increased twofold in villages of very good soils and as much as four times in villages of medium and weak soils. Per capita production increased threefold in villages of very good soils and four times in villages of medium and weak soils. The share of arable lands increased and that of permanent grasslands decreased 10 years after reclamation. These proportions reversed after a change in the prices of plant and animal products. The share of cereals and fodder plants increased at the expense of tuber crops. Studies of reclaimed peatlands show that such objects surrounded by medium and weak soils should be modernized and still used in order to fully utilise the conditions created after the regulation of air and water relations in peat soils.

13

Przestrzenny rozkład niklu w osadach dennych zbiornika Goczałkowice

Czaplicka-Kotas A., Ślusarczyk Z.

Technologia Wody

|

2013

|

Nr 10 (30)

34--39

PL

Zbadano przestrzenne zróżnicowanie stężeń niklu we frakcji mniejszej niż 0,2 mm osadów7 dennych w obrębie Zbiornika Goczałkowice. Badania zawartości niklu w osadach dennych obejmowały 26 punktów pomiarowych usytuowanych wzdłuż prawego i lewego brzegu zbiornika oraz wzdłuż jego osi głównej. W tych samych punktach pomiarowych uzyskano wyniki dotyczące analizy granulometrycznej osadów oraz zawartości w osadach substancji organicznej. Wykazano korelacje pomiędzy stężeniem niklu w osadach a frakcją ilastą (wsp. korelacji Spearmana 0,87), oraz pomiędzy stężeniem niklu w osadach a zawartością substancji organicznej (wsp. korelacji Spearmana 0,76). Wykazano przestrzenne rozkłady stężeń niklu w osadach dennych zbiornika ze względu na przynależność punktów pomiarowych: do opisanych wyżej transektów, do starego koryta Wisły w obrębie Zbiornika Goczałkowice i pozostałych punktów pomiarowych oraz do płytkiej i głębokiej części zbiornika. Stężenie niklu w osadach dennych Zbiornika Goczałkowice wynosi od 8,7 mg/kg do 40,9 mg/kg i praktycznie nie przekracza wartości uznanej za tło geochemiczne dla Wisły, które według Helios -Rybickiej wynosi 40 mg/kg. W celu dokonania oceny szkodliwości niklu zawartego w osadach zbiornika posłużono się kryterium ekotoksykologicznym opartym o dwie progowe wartości LEL (lowest effect level) oraz SEL (severe effect level). Wartość LEL dla stężenia niklu w osadach wynosi 16 mg/kg, a wartość SEL 73 mg/kg. W Zbiorniku Goczałkowice wartość LEL dla próbek osadów dennych została przekroczona w 13 na 26 punktów pomiarowych, co świadczy o potencjalnym toksycznym wpływie osadów na organizmy bentosowe, natomiast wartość SEL nie została przekroczona w żadnym punkcie pomiarowym.

EN

The study examined the variation of nickel content in fraction lower than 0,2 mm of bottom sediments collected from the Goczałkowice Reservoir. The examination of Ni content in the bottom sediments includes 26 stations situated along the left and right shore and the long axis of the reservoir. The grain-size fractions and organic matter content in the bottom sediments were also determined in the sediment samples collected from those stations. Results indicated that there was correlation between the concentration of Ni and the clay fraction in the bottom sediments (Spearman Correlation Coefficient 0,87) and between the concentration of Ni and the organic matter in the bottom sediments (Spearman Correlation Coefficient 0,76). Results also showed a spatial distribution of Ni in the bottom sediments of the reservoir in view of belonging stations to: transects as described above, the old river-bed of the Vistula River within Goczałkowice Reservoir, the other stations and the shallow and deep parts of the reservoir. Concentration of Ni in the sediments of the Goczałkowice Reservoir was in the range of 8,7-40,9 mg/kg and did not exceed the value of geochemical background for the Vistula River, which according to Helios - Rybicka is 40 mg/kg. In order to asses a toxicological hazard of Ni concentrated in the bottom sediments of the reservoir the sediment quality objectives based on two threshold values - LEL (lowest effect level) and SEL (severe effect level) - were used. The LEL value for Ni concentration in the sediments is 16 mg/kg and the SEL value is 73 mg/kg. In the Goczałkowice Reservoir the LEL value for sediment samples was exceeded in 13 out of 26 stations, which indicates that potential ecotoxic effects on bottom organisms might occur. The SEL value was not exceeded in any station.

14

Charakterystyka tworzyw klinkierowych otrzymanych z modyfikowanego termicznie łupku karbońskiego

Pytel Z., Stolecki J.

Materiały Ceramiczne

|

2012

|

T. 64, nr 2

261-271

PL

Łupki karbońskie, odznaczające się zazwyczaj kaolinitowym charakterem, mogą stanowić podstawowy surowiec do produkcji tworzyw klinkierowych. Zwykle jednak zdarza się, że w składzie mineralnym tego typu surowców, oprócz wspomnianego już kaolinitu, występuje również substancja organiczna oraz często syderyt i piryt. W takim przypadku obecność syderytu i pirytu wyraźnie ogranicza wykorzystanie tych surowców do produkcji klinkieru. Dzieje się tak dlatego, że w trakcie procesu wypalania wyrobów, przebiegającego zazwyczaj w atmosferze redukcyjnej w związku z obecnością w łupku stosunkowo dużej ilości substancji organicznej, zawarte w tych minerałach żelazo ulega redukcji do postaci metalicznej, w wyniku czego na powierzchniach ceramicznych wyrobów widoczne są rdzawe wtrącenia, a nawet żelaziste wytopy, które stanowią ich ewidentną wadę. Jednakże to negatywne oddziaływanie wymienionych związków żelaza można wyraźnie ograniczyć, a czasami nawet wyeliminować, poprzez obniżenie zawartości substancji organicznej w łupku. Efekt taki można osiągnąć w wyniku poddania łupku obróbce cieplnej, przeprowadzonej w odpowiednich warunkach. W niniejszym referacie przedstawiono wyniki badań dotyczących optymalizacji warunków wstępnej obróbki cieplnej łupku karbońskiego, zmierzające do uzyskania pełnowartościowego surowca przeznaczonego do otrzymywania tworzyw o czerepie spieczonym. Charakterystyka otrzymanych tworzyw klinkierowych otrzymanych z łupku karbońskiego, poddanego wstępnej obróbce termicznej przebiegającej w zmiennych warunkach, obejmuje ich podstawowe właściwości użytkowe, jak również wybrane elementy mikrostruktury.

EN

Carboniferous shales are usually kaolinitic in their nature. They can be used as primary raw materials for clinker materials manufacturing. However, usually except of above mentioned kaolinite carboniferous shale contains organic matter and often siderite and pyrite. If present, siderite and pyrite significantly reduce possibility of utilization as the raw material in clinker materials manufacturing. The reason is that clinker materials are burnt in reducing atmosphere. This atmosphere leads to the reduction of iron to metallic iron. As a result of this process rusty inclusions or even metallic melts, which are obvious defects can be noticed. Nevertheless, problems connected with the iron presence can be significantly limited, or even eliminated by reducing the amount of organic matter present within the shale. This goal can be achieved when shale is subjected to suitable thermal treatment. Present paper presents results of investigations on the optimization of initial shale thermal treatment, in order to obtain a full value raw material for sintered clinker materials. Characterization of materials obtained after preliminary treatment covers their basic technical properties as well as some selected microstructural features.

15

Całoroczne oczyszczanie ścieków z przetwórstwa owocowo-warzywnego w złożu hydrofitowym

Soroko M.

Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie

|

2011

|

T. 11, z. 1

289-298

PL

Badano całoroczną skuteczność oczyszczania ściekow z małej przetworni owocowo-warzywnej w piaskowym złożu hydrofitowym z przepływem pionowym, porośniętym trzciną. W ściekach tych, ubogich w azot i fosfor, głównym zanieczyszczeniem była substancja organiczna. Jej zawartość, wyrażona w BZT5 i ChZT, wynosiła odpowiednio 1 500-11 800 g O2·m-³ i 2 000-17 000 g O2·m-³. Skuteczność jej usuwania zależała w dużym stopniu od temperatury złoża. W temperaturze powyżej 5°C znosiło ono zadawalająco obciążenia wyrażone w BZT5 do ok. 90 g O2·m-²·d-¹ i wyrażone w ChZT do ok. 130 g O2·m-²·d-¹. W temperaturze 3.5°C dopuszczalne okazały się obciążenia złoża wyrażone w BZT5 i ChZT odpowiednio do ok. 50 g O2· m-²·d-¹ i do ok. 70 g O2·m-²·d-¹. W temperaturze złoża 1-2°C dopuszczalne obciążenie wyrażone w ChZT wyniosło ok. 30 g O2 ·m-²·d-¹.

EN

Annual efficiency was examined of the treatment of wastewater from small fruit and vegetable processing plant in a sandy hydrophyte bed with vertical flow overgrown by reed. The main pollutant in this wastewater poor in nitrogen and phosphorus was organic matter. Its concentration expressed in BOD5 and COD amounted to 1500–11 800 g O2·m-³ and 2000–17 000 g O2·m-³, respectively. The efficiency of its elimination depended to a large extent on reed bed temperature. At temperatures exceeding 5°C the reed bed satisfactorily withstood the load 90 g O2·m-²·d-¹ and about 130 g O2·m-²·d-¹ measured in BOD5 and COD, respectively. At temperatures of 3-5°C permissible organic matter loads were about 50 g O2·m-²·d-¹ and about 70 g O2·m-²·d-¹, respectively and at outflow temperatures of 1-2°C - 30 g O2·m-²·d-¹ expressed in COD.

16

Evaluation of Concentration of Humic Substances in Selected Raw Materials and Wastes

Hoffmann K., Huculak-Mączka M.

Ecological Chemistry and Engineering. A

|

2011

|

Vol. 18, nr 11

1407-1416

EN

Organic substances contained in the soil undergo a slow decomposition, as a result of it is the humus decrease. Various organic substances, especially lignite coal, are an abundant source of humus and nutrients. The main components of humus are high-molecular, amorphus humus acids. The calcium, magnesium, iron, micronutrients and some organic compounds like proteins, carbohydrates, enzymes, vitamins content are very important from the fertilizer point of view. Humus compounds are amorphus organic substances which have a various colouration from yellow to red and contain humic acids, fulvic acids, humins and bitumins. They are different in molecular weight, functional group amount, degree of polymerization and many other factors. The estimation of the possibility of lignites and hop wastes using as a source of humic acids was the aim of research. For this purpose organic carbon (by Tiurin and Alten method), fraction composition of humic acids and total organic substances, calcium and magnesium content were determined. The results of research showed the possibility of organic substances application as mineral – organic fertilizers components and the main component of humus preparations.

PL

Celem prowadzonych prac badawczych była ocena możliwości wykorzystania, jako źródła kwasów huminowych, krajowych węgli brunatnych i wychmielin z przemysłu browarniczego. W ramach analiz oznaczono Corg metodą Tiurina i Altena, składy frakcyjne kwasów huminowych, ogólną zawartość substancji organicznej, zawartość wapnia oraz magnezu. Wyniki badań wskazują na możliwość zastosowania badanych substancji organicznych jako komponentów nawozów mineralno-organicznych i głównego składnika preparatów humusowych.

17

Analiza czynników kształtujących zawartość węgla nieorganicznego i organicznego w wodach podziemnych w obszarach występowania substancji organicznej – rezerwat Pożary (Kampinoski Park Narodowy)

Porowska D., Małecki J.J.

Biuletyn Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2011

|

nr 445 Hydrogeologia z. 12/2

463--474

PL

Badania przeprowadzone zostały na poligonie w rezerwacie Pożary znajdującym się na terenie Kampinoskiego Parku Narodowego. Celem badań była analiza czynników kształtujących zawartość węgla nieorganicznego i organicznego w wodach podziemnych występujących w środowisku wzbogaconym w substancję organiczną. Badania wykazały, że głównym czynnikiem kształtującym zawartość węgla w analizowanych wodach był proces utleniania substancji organicznej. Mniejszy wpływ na zawartość węgla w analizowanych wodach miał proces rozpuszczania węglanów. Udział atmosferycznego dwutlenku węgla nie stanowił istotnego wpływu na zawartość węgla w obrębie całej analizowanej warstwy wodonośnej.

EN

The site of the study is located within the Pożary research station of the Kampinos National Park. The aim of this study was to identify factors controlling inorganic carbon and organic carbon contents in groundwater. The results showed, that oxidation of organic matter was the most important process affecting the carbon contents in groundwater. More of carbon originated from the decomposition of organic matter, than from the dissolution of carbonate minerals. The contribution of atmospheric CO2 to total carbon composition is negligible within the analysed aquifer.

18

Ocena zawartości substancji humusowych w wybranych surowcach i odpadach

Huculak-Mączka M., Hoffmann K., Skut J., Hoffmann J.

Proceedings of ECOpole

|

2010

|

Vol. 4, No. 2

383--387

PL

Celem prowadzonych prac badawczych była ocena możliwości wykorzystania, jako źródła kwasów humusowych, krajowych węgli brunatnych i wychmielin z przemysłu browarniczego. W ramach badań oznaczono Corg metodą Tiurina, Altena, skład frakcyjny substancji humusowych, ogólną zawartość substancji organicznej, zawartość wapnia i magnezu. Wyniki badań wskazują na możliwość zastosowania badanych substancji organicznych jako komponentów nawozów mineralno-organicznych i głównego składnika preparatów humusowych.

EN

Organic substances contained in the soil undergo a slow decomposition, as a result of it the humus decrease takes place. Various organic substances, especially lignite, are an abounding source of humus and nutrients. The main components of humus are high-molecular, amorphous humus acids. The calcium, magnesium, iron, micronutrients and some organic compounds like proteins, carbohydrates, enzymes, vitamins content is very important from the fertilizer point of view. Humus compounds are amorphous organic substances which have a various colouration from yellow to red and contain humic acids, fulvic acids, humins and bitumins. They are different in molecular weight, functional group amount, degree of polymerization and many other factors. The estimation of the possibility of lignites and hop wastes using as a source of humic acids was the aim of research. For this purpose organic carbon (by Tiurin and Alten method), fraction composition of humic acids and total organic substances, calcium and magnesium content were determined. The results of research showed the possibility of organic substances application as mineral-organic fertilizers components and the main component of humus preparations.

19

Zieleń Warszawy źródłem surowca do produkcji kompostu. Część III. Doświadczalne kompostowanie masy roślinnej oraz jakość kompostu

Madej M., Siuta J., Wasiak G.

Inżynieria Ekologiczna

|

2010

|

Nr 23

47-49

PL

Artykuł zawiera wyniki doświadczalnego kompostowania roślin trawnikowych i opadłych liści zebranych z 18 powierzchni zieleni warszawskiej uwzględniając ich funkcje i zanieczyszczenie środowiska. Doświadczenie prowadzono w kompostownikach Schiifera o pojemności 240 dm3. W kompostowanych masach roślinnych i kompostach oznaczono zawartości (w s.m.): suchej masy, substancji organicznej, węgla organicznego, azotu, fosforu i potasu oraz metali ciężkich: Cd, Hg, Pb, Zn, Ni, Cr i Cu. W kompostach stwierdzono bardzo dobre wskaźniki podstawowych składników nawozowych oraz małe zawartości metali ciężkich, które są wielokrotnie mniejsze od polskich limitów określonych prawnie dla kompostu w Polsce. Spełniają też wymogi norm Unii Europejskiej.

EN

The paper presents results of experimental composting of grass clippings and leaves wchich were collected from 18 selected places in Warsaw with varying degrees of environmental contamination. The experiments were conducted in special composting boxes (Schiifer) of240 dm3. In the raw material and composts the content of dry matter, organic matter, TOC, total N P K and heavy metais (Cd, Hg, Pb, Zn, Cr, Cu) were determined. The composts are characterised by high fertilization parameters. Heavy metais content is low, much lower than the acceptable concentration limits defined by Polish regulations. Also the analysed composts meet more restrective EU regulations.

20

Oznaczanie zawartości biocydów organicznych w środkach ochrony drewna

Niesłochowski A.

Prace Instytutu Techniki Budowlanej

|

2009

|

R. 38, nr 1

21-26

PL

Badano zawartość biocydów organicznych w środkach ochrony drewna. Stosowano chromatografię HPLC z detektorem UV. Większość badanych biocydów można było zidentyfikować i oznaczyć ilościowo. Skład chemiczny produktów wywierał niewielki wpływ na wydajność odzysku wzorców wewnętrznych.

EN

The content of organic biocydes in wood preservative products was studied. We used liquid chromatography HPLC and UV detector analysis. Most of chosen biocydes were identified and quantitatively determined. The chemical composition of products to a small extent affected the efficiency of internal standards recovery.