Wyniki wyszukiwania - BazTech

1

A short review of interpolation methods used for terrain modeling

Gradka R., Kwinta A.

Geomatics, Landmanagement and Landscape

|

2018

|

no. 4

29--47

EN

The determination of landforms of the terrain depends on a number of procedures. In general, all these procedures can be subdivided into two groups. The first group consists of measurement activities related to obtaining real-life data. The second group comprises operations related to the processing of results, in order to obtain the imaging. The measurements of the terrain and its landforms are discrete. Cartographic images are continuous. In order to get a map of 3D measurements, contours need to be interpolated. In this publication, four of the many interpolation methods were selected for presentation: Global Polynomial, Inverse Distance, Radial Basis Function, and Kriging. The example of the measurement results for a syncline (a subsidence trough) is used in order to illustrate the comparison between the modes of operation of particular methods.

PL

Wyznaczenie kształtu powierzchni terenu zależy od szeregu czynności. Generalnie wszystkie czynności można podzielić na dwie grupy. Grupa pierwsza to czynności pomiarowe związane z pozyskaniem danych w rzeczywistości. Grupa druga to czynności związane z przetworzeniem wyników w celu uzyskania zobrazowania. Pomiary kształtu terenu mają charakter dyskretny. Zobrazowania kartograficzne mają charakter ciągły. Aby uzyskać mapę pomiarów 3D należy dokonać interpolacji warstwic. W niniejszej publikacji spośród wielu metod interpolacji do prezentacji wybrano cztery: Global Polynomial, Inverse Distance, Radial Basis Function oraz Kriging. Na przykładzie wyników pomiarów niecki obniżeniowej przedstawiono porównanie działania poszczególnych metod.

2

Rozwój ryftu w późnym neoproterozoiku-wczesnym paleozoiku na lubelsko-podlaskim skłonie kratonu wschodnioeuropejskiego : analiza subsydencji i zapisu facjalnego

Poprawa P., Pacześna J.

Przegląd Geologiczny

|

2002

|

Vol. 50, nr 1

49-63

PL

Dla lubelsko-podlaskiego, górnoneoproterozoiczno-dolnopaleozoicznego basenu sedymentacyjnego przeprowadzono analizę subsydencji (backstripping) oraz analizę facjalną jego osadowego wypełnienia. Wydzielono cztery główne, częściowo współwystępujące, etapy tektonicznej ewolucji basenu, o odmiennych mechanizmach subsydencji: (1) późnoneoproterozoiczny ryft (faza subsydencji synryftowej w reżimie ekstensyjnym), (2) przejście od fazy syn- do postryftowej na przełomie późnego neoproterozoiku III i wczesnego kambru, (3) wczesnokambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny (faza postryftowej subsydencji termicznej) oraz (4) późnoordowicko-późnosylurskie fleksuralne uginanie krawędzi Baltiki. Synryftowe wypełnienie basenu stanowią kontynentalne wylewy bazaltowe oraz kontynentalne zlepieńce i arkozy, obocznie zastępowane przez mułowce. Wykształcenie facjalne tych utworów dopuszcza synsedymentacyjną aktywność ekstensyjnych uskoków. Synryftowe depocentra rozwijały się zarówno wzdłuż obecnej strefy szwu transeuropejskiego, jak i wzdłuż SW przedłużenia aulakogenu Orsza-Wołyń. Efektem tych procesów było powstanie węzła potrójnego, którego porzuconym ramieniem jest druga z powyżej wymienionych stref. Przejście do fazy postryftowej subsydencji termicznej wyznaczają: stopniowo wygasająca subsydencja, równoczesna z morską transgresją, generalnym zmniejszaniem się frakcji materiału klastycznego i obocznym ujednoliceniem facjalnym oraz rozszerzaniem się zasięgu basenu. Przyjęto, że kambryjsko-środkowoordowicki pasywny brzeg kontynentalny był związany z domniemanym basenem (oceanem?) Tornquista, powstałym na SW od Baltiki w efekcie rozpadu super-kontynentu Rodinii. W takim ujęciu obecna pozycja kadomskiego orogenu na blokach małopolskim i górnośląskim w stosunku do kratonu wschodnioeuropejskiego nie jest reprezentatywna dla neoproterozoiku III i kambru. Ze względu na brak niepodważalnych dowodów na obecność synryftowych deformacji ekstensyjnych uznano, iż możliwa jest interpretacja wyników backstrippingu alternatywna względem modelu litosferycznej, basenotwórczej ekstensji. W alternatywnym modelu dla późnoneoproterozoiczno-środkowoordowickiego okresu rozwoju basenu jako przeważający mechanizm subsydencji basenu przyjęto termiczne studzenie litosfery, będące następstwem jej pasywnego przegrzania w czasie aktywności wulkanicznej w neoproterozoiku III. Model ten, choć dopuszczalny dla basenu lubelsko-podlaskiego, nie tłumaczy jednak rozwoju górnoneoproterozoicznych, kambryjskich i ordowickich basenów SW skłonu kratonu wschodnioeuropejskiego, genetycznie powiązanych z basenem tu omawianym. Począwszy od późnego ordowiku obserwowany jest systematyczny wzrost tempa subsydencji w czasie, które osiąga maksymalne wartości w późnym sylurze. Dla tego przedziału czasu obserwowany jest również silny wzrost subsydencji z NE ku SW, tj. ku skłonowi kratonu wschodnioeuropejskiego. Generalny rozwój subsydencji omawianego basenu w sylurze jest charakterystyczny dla procesu fleksuralnego uginania litosfery, w tym wypadku SW krawędzi Baltiki.

EN

For the Neoproterozoic to Lower Palaeozoic Lublin-Podlasie sedimentary basin 1-D subsidence analysis was conducted by means ofbackstripping. This was performed for 14 boreholes, representative for the basin, and additionally was compared with the results of similar analysis applied further to the NW, i.e. for the Baltic Basin. To constraint tectonic model for the basin the results of backstripping were related to facies architecture of the basin-fill. Four partially overlapping main tectonic phases of the basin development were identified: (I) the late Neoproterozoic syn-rift, extension-elated subsidence, (2) transition from synrift to postrift phase at the latemost Neoproterozoic III to earlymost Early Cambrian, (3) post-rift thermal subsidence of the passive continental margin during the late Early Cambrian to Middle Ordovician and (4) Late Ordovician to late Silurian flexural bending. The rifting phase was initiated with deposition of continental coarse-grained sediments and emplacement of continental basalt. Subsequently the syn-rift basin was filled with continental conglomerates and arkoses, laterally replaced by mudstones, with facies development possibly controlled by extensional fault block activity. This passed up-section into shallow marine claystones and mudstones. Development of syn-rift depocentres was roughly coeval along Peri-Tornquist zone and SW prolongation ofOrsha-Volhyn zone, leading to development of triple-point SW of analysed area, with the second of the above zones being an abounded arm. Passage to post-rift thermal subsidence of the passive continental margin is indicated by subsequently ceasing subsidence, coeval with marine transgression, fining of clastic sediments and relative facies unification, as well as expansion of depocentres. The passive margin is related here to a suspected Tornquist basin (ocean?), developed to the SW of Baltica as a result of break-up of the super-continent Rodinia. This requires an assumption, that recent position of a Cadomian orogen, recognised on Małopolska and Brunovistulicum, with respect to Baltica is not representative for the Neoproterozoic III and Cambrian. Lack of definite evidences for syn-rift extensional deformations leads to an alternative interpretation of the backstripping results. Instead oflithospheric, active extension, leading to development of the sedimentary basin, in the alternative model it was assumed that the Neoproterozoic to Middle Ordovician evolution of the Lublin-Podlasie basin was exclusively a result of thermal sag, related to cooling of litho sphere. This would be a consequence of passive heating of the system due to volcanic activity in the Neoproterozoic III. This alternative model, even if suitable for the Lublin-Podlasie basin, is not capable to explain the upper Neoproterozoic, Cambrian and Ordovician development of sedimentary basins at the SW slope of Baltica, which are genetically related to the analysed area. Any compromise between cooling after passive heating and cooling after active lithospheric extension, with different proportions between the both, is possible. Since the Late Ordovician gradual increase in subsidence rate in time is observed, which reaches maximum in the late Silurian (Pridoli). Overall pattern of the Silurian subsidence, both spatial and 1-D, is typical for a mechanism of flexural bending oflithosphere. A common development of Caledonian foredeep basins along e.g. some of Baltica and Eastern and Western Avalonia margins, coeval with Silurian flexural bending, enhances discussing such model for Lublin-Podlasie basin. Nevertheless, comparison of development of the analysed area with Holly Cross Mountains one during the Silurian does not support a simple foredeep model.

3

Ewolucja tektoniczna rejonu Liplas-Tarnawa : analiza subsydencji, badania mezostrukturalne oraz analiza danych sejsmicznych i grawimetrycznych

Poprawa P., Jarosiński M., Pepel A., Kiersnowski H., Jawor E.

Prace Państwowego Instytutu Geologicznego

|

2001

|

T. 174

143--160

PL

Obiektem prezentowanych badań były utwory górnopaleozoicznych i mezozoicznych basenów sedymentacyjnych, nawiercone na pograniczu Karpat zewnętrznych i ich zapadliska przedgórskiego w rejonie Liplas–Tarnawa. Celem badań było odtworzenie ewolucji tektonicznej analizowanego obszaru i jej wpływu na ewolucję basenów sedymentacyjnych. Przeprowadzono jednowymiarową analizę subsydencji, badania strukturalne rdzeni i karotaży wiertniczych oraz interpretację danych sejsmicznych i grawimetrycznych. Stwierdzono, że rozwój subsydencji w rejonie Liplas–Tarnawa charakteryzuje się występowaniem szeregu krótkich epizodów gwałtownej subsydencji, przedzielonych okresami spowolnionej subsydencji, wynoszenia i erozji. W obrębie utworów paleozoicznych określono następującą sekwencję zdarzeń tektonicznych: (1) ekstensja wzdłuż osi NNW–SSE, (2) ekstensja wzdłuż kierunku NE–SW, zarejestrowana tylko w kompleksie węglanowym famenu–turneju oraz (3) wieloetapowa faza kruchych odkształceń kompresyjnych, głównie w reżimie przesuwczym, o średnim kierunku skracania ośrodka NNE–SSW. Stwierdzono, że późnodewońsko-wczesnokarboński rozwój tektoniczny omawianego obszaru odbywał się w reżimie ekstensyjnym. W późnym permie–wczesnym triasie powstał tektoniczny rów Liplas–Tarnawa, który został zinterpretowany jako basen typu pull-apart. Wykazano, że basen ten prawdopodobnie jest zamknięty od zachodu i południowego zachodu synsedymentacyjnym, późnopermsko-wczesnotriasowym ekstensyjnym uskokiem o zrzucie ponad 1000 m. Stwierdzono również możliwość występowania w omawianym rejonie szeregu niewielkich, izolowanych depocentrów, najprawdopodobniej permsko-triasowych. Późnojurajską reaktywację subsydencji w omawianym obszarze zinterpretowano jako wynik oksfordzkiego ryftowania. W trakcie orogenezy alpejskiej analizowany obszar stanowił element fleksuralnie uginanej płyty, na której początkowo rozwijał się basen przedgórski, a następnie nasunięte zostały utwory Karpat zewnętrznych. W etapie poorogenicznym analizowany rejon uległ izostatycznemu wynoszeniu i erozji.

EN

Subject of the study was the upper Palaeozoic and Mesozoic basin-fill of the Liplas-Tarnawa area, located in the border zone between the Outer Carpathians and their foredeep. The main purpose of the presented analysis was to reconstruct tectonic evolution and its influence on sedimentary basin development in the analysed area. Performed analysis included 1-D backstripping, structural analysis of core samples and well logs, as well as seismic and gravity data interpretation. Backstripping results reveal presence of several rapid pulses of subsidence, separated by periods of slow subsidence or uplift and erosion. For the Palaeozoic sediments from Tarnawa 1 borehole a following sequence of tectonic deformations was reconstructed: (1) extension along NNW-SSE axis and (2) extension along NE-SW direction, both present only in carbonate Famennian-Tournaisian complex; (3) multistage phase of brittle, compressional deformations, developed predominately in strike-slip regime, having average shortening direction NNE-SSW. Based on seismic and gravity data interpretation synsedimentary extensional fault zone was identified, which limits Permian-Triassic Liplas-Tarnawa basin from W and SW. Analysis of gravimetric map reveals presence of small, isolated, presumably Permian-Triassic depocentres. Subsidence and mesostructural analysis performed for Tarnawa 1 borehole allowed interpreting the late Devonian-early Carboniferous development of the area as controlled by extensional tectonic regime. During the latest Permian-earliest Triassic Liplas-Tarnawa Graben developed which due to results of backstripping, mesostructural analysis, as well as seismic and gravimetric data interpretation was interpreted as pull-apart basin. Late Jurassic reactivation of subsidence of the analysed area is regarded here as related to development of Oxfordian rift of the southern Poland. During Alpine orogenesis analysed area constituted an element of flexurally bended foreland plate, on which initially foredeep basin developed and subsequently orogen was thrusted over. At post-orogenic stage of the area evolution processes of isostatic uplift and erosion dominated. Reconstructed here strike-slip activity of the analysed area does not favour preservation of potential hydrocarbon accumulations.

4

Tektoniczne a eustatyczne uwarunkowania rozwoju sedymentacji dewonu świętokrzyskiego

Racki G., Narkiewicz M.

Przegląd Geologiczny

|

2000

|

Vol. 48, nr 1

65-76

PL

Ranga zdarzeń tektonicznych w dewonie świętokrzyskim jest wciąż trudna do sprecyzowania, ale wydaje się drugoplanowa. Nie ma świadectw " bretońskich " deformacji tektonicznych w końcu dewonu i uprzednio eksponowana rola tej "fazy " może ograniczać się do pulsu póżnofrańskiej subsydencji tektonicznej i ruchów blokowych, modyfikujących lokalnie zapis fluktuacji eustatycznych w szeroko rozumianym interwale przejściowym franu i famenu. Związki tego ożywienia tektonicznego na obszarze świętokrzyskim z póżnodewońskąprzebudowąplatformy wschodnioeuropejskiej (inicjacją ryftuprypecko-donieckiego i rozwojem rowu lubelskiego) są prawdopodobne, ale ich korelacja wymaga dalszego postępu w badaniach stratygraficznych na obu tych obszarach.

EN

Documented evidence of synsedimentary tectonics in the Devonian of the Holy Cross Mts. in most cases indicates limited magnitude of deformations leading to modification of the sedimentary record merely in a local scale. In contrast, the events interpreted as eustatic (including i.a. backstepping of the carbonate platform) have a widespread regional record. The tectonic subsidence analysis confirms differences in a development of the Łysogóry and Kielce regions, although both regions reveal very similar scenario of the "post-Caledonian " subsidence, differing mainly in the rates and total amount of the Devonian subsidence. The latter differences may be ascribed to contrasts in a deep structure ofcrustal blocks underlying both regions, separated by the Holy Cross Fault, and responding differently to a regional stress pattern, probably in an extensional regime. Although the importance of tectonic events in the Devonian of the Holy Cross Mts. is still difficult to ascertain, it appears rather subordinate in view of available observations. So far, there is no evidence of the "Bretonnian " tectonic deformations in the latest Devonian. The role of this ,, phase", previously stressed in several publications, may be limited to the probable small pulse of the late Frasnian subsidence and small-scale block movements locally modifying the record of eustatic fluctuations in the wide interval of the Frasnian-Famennian transition. The relationship between these tectonic phenomena and the Late Devonian structural rearrangement of the East European Craton, including initiation of the Pripyat-Donets Rift and development of the Lublin Trough is probable but requires further refinement of a stratigraphic correlation between the discussed areas.